Märeto 1.21-28 I haapii hoì mä te mana,

 

Tāpati 28 Varehu 2024.

I haapii hoì mä te mana,

Mau taiòraa.

Taramo 95

1 Tätou e himene i te Fatu, e himene hua tätou i te mato e ora ai tätou nei.

2 E haere tätou i mua i ta na aro mä te haamaitaì, e mä te taramo e himene hua atu ai ia na.

3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra.

4 Tei ta na rima te vähi hohonu o te fenua nei, e te teiteiraa o te mau mouà ra, no na ia.

5 Na na te tai, na na hoì i hämani, e na ta na rima i hämani i te repo marô.

6 E haere mai tätou, e haamori mä te piò i raro, e tuu i to tätou turi i te aro o tei hämani ia tätou nei, i te Fatu.

7 O ia hoì to tätou Atua, o tätou hoì te nana no ta na ra âua, te mau mämoe i ärataìhia e ta na rima. Ia tià ia òutou, i teie nei mahana i te faaroo i ta na reo:

8 Eiaha e faaètaèta i to òutou âau mai tei Meripa ra, e mai tei te mahana i Mata, i te mëtëpara ra,

9 i ta to òutou mau metua i faaoôo mai ia ù ra, e ua àa mai ia ù, ìte noa ai rätou i ta ù ra mau òhipa.

10 A maha aè ra àhururaa o ù mätahiti i te oôoraa i te reira uì, e ua nä ô aè ra vau: E feiä âau hapa rätou, e aore i haapaò i ta ù ra parau,

11 o tei tapuhia e au i ta ù ririraa ra, e eiaha roa rätou ia ö i to ù ra faaearaa.

Teuteronomi 18.15-20

15 E faatupu to Atua ra o te Fatu i te hoê perofeta na òe i rotopü ia òe ra, i te hoê i te mau taeaè no òe ra, mai ia ù nei; o ia ta òutou e faaroo:

16 mai ta òe hoì i hinaaro i to Atua ra i te Fatu i Hörepa ra, i te mahana âpooraa ra, ta òe i parau ra e, Eiaha vau ia ìte faahou i te reo o ta ù Atua ra o te Fatu, eiaha hoì au ia ìte faahou i teie nei auahi rahi, ia òre hoì au ia pohe.

17 E ua parau mai ra te Fatu ia ù, E parau-tià ta rätou i parau mai ra.

18 E faatupu vau i te tahi perofeta na rätou i to rätou ra mau taeaè, mai ia òe na te huru, e e tuu vau i ta ù parau i roto i ta na vaha, e na na e parau atu ia rätou i te mau parau atoà ta ù e faaue atu ia na ra:

19 e te òre e faaroo mai i te parau na ù tä na e parau ra i to ù nei iòa, e faautuà atu ia vau ia na.

20 Âreà te perofeta e parau teòteò noa i te parau mä to ù ra iòa, eere i ta ù i faaue ia na e e parau, e o te parau atoà mä te iòa o te mau atua èê ra, e pohe ia perofeta.  

1 Törïnetia 7.22-35.

22 O te tävini hoì i parauhia e te Fatu ra, o to te Fatu ia taata tiàmä; oia atoà te taata tiàmä i parauhia ra, o te tävini ia no te Metia.

23 Ua tauihia òutou i te taui; eiaha òutou ia riro ei tävini no te taata.

24 E a ù mau taeaè, ia vai ä te taata atoà i mua i te aro o te Atua mä to na huru i parauhia ai o ia ra.

Te parau o te taata taa noa e te vahine ìvi.

25 E teie nei, to te pötii ra aita a ù parau no ô i te Fatu ra; e tuu atu rä vau i to ù manaò, i to te taata i noaa te aroha i te Fatu ra ia haapaò i te parau mau.

26 Te manaò nei au, teie te mea maitaì i teie nei tau ahoaho, oia ia ia vai noa atu ä te taata i taua huru ra e maitaì ai.

27 Ua täatihia òe i te vahine? Eiaha e ìmi i te matara. Ua matara òe i te vahine? Eiaha e ìmi i te vahine.

28 Eita rä òe e hara ia faaipoipo ra, e ia faaipoipo hoì te pötii ra aita a ana hara. E àti rä to te reira i te tino nei; e faaherehere rä vau ia òutou.

29 Teie rä ta ù parau, e a ù mau taeaè, te poto nei te taime: e au i te feiä tara vahine ra, ia riro mai te mea e, aore;

30 e te feiä i òto ra, mai te mea e, aore i òto; e te feiä i òaòa ra, mai te mea e, aore i òaòa; e te feiä i hoo ra, mai te mea e, aita a rätou;

31 e te feiä i rave i to teie nei ao ra, mai te mea e aore i rave; te mou nei hoì te huru o teie nei ao.

32 Te hinaaro nei rä vau, e eiaha to òutou ei tapitapi. Te taata aore i faaïpoïpohia ra, te tapi ra ia i ta te Fatu ra, te mea e mauruüru ai te Fatu ia na:

33 âreà tei faaïpoïpohia ra, te tapi ra ia i te mau mea o teie nei ao, i te mea e mauruüru ai ta na vahine.

34 E huru ê atoà to te tara täne e te pötii. Te vahine faaipoipo-òre-hia ra, te tapi ra ia i ta te Fatu ra, ia maitaì o ia i te tino e te värua atoà. Âreà te vahine i faaïpoïpohia ra, te tapi ra ia i te mau mea o teie nei ao, i te mea e mauruüru ai ta na ra täne.

35 Ia maitaì òutou i parau atu ai au i teie nei parau, eere mai te mea e te tïtiri atu nei au i te märei i nià ia òutou, no te mea rä e parau au, e ia haapaò òutou i ta te Fatu ra mä te peàpeà òre.

Märeto 1.21-28

To Ietu faaìteraa i to na mana i roto i te tunato no Taperenaumi

(Ruta èv 4.31-37)

21 Haere atu ra rätou i Taperena. E tae aè ra i te täpati, haere atu ra o ia i roto i te tunato, haapii atu ra i te taata.

22 Maere iho ra rätou i te huru o ta na parau; i haapii hoì o ia ia rätou mä te mana, eere mai ta te mau päpaìparau ra.

23 Tei roto i te tunato te hoê taata i uruhia e te värua faufau, e ua pii hua mai ra,

24 nä ô mai ra: «Âuë e Ietu i Nätareta e, E aha ta òe ia mätou nei? I haere mai òe e haapohe ia mätou? Ua ìte au ia òe: o te Mea Moà ia o te Atua ra.

25 Ua àvau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra: «A mämü, a haere i räpaeàu, e vaiiho atu ia na.

26 Ua rave ûàna iho ra taua värua faufau ra ia na, ua pii hua mai ra te reo e oti aè ra, haere mai ra i räpaeàu. 27 Ua mäere anaè iho ra rätou atoà, ua uiui iho ra ia rätou iho, i te nä-ô-raa e: «E aha rä teie? E aha teie nei parau âpï? Te faaue nei hoì o ia i te mau värua faufau mä te mana, e te faaroo nei rätou ia na.

28 Tuì atu ra to na roo e àti noa aè ra taua fenua ra o Tarirea.

Mau ìrava Turu.

E piiraa teie no te haamori e no te täiva òre i te Atua. E haamata te reira na roto i te hoê aniraa ia faateni ma te oaoa i te Fatu, te mato no to tätou faaora-raa-hia. Te faataa nei tätou i te Fatu i te Atua Nui Tumu Tahi i te arii nui, i nià aè i te mau atua atoà te haamanaò mai nei oia ia tätou e, te fenua e te mau mea atoà i roto ra, na te Atua ia. Te ani mai nei te Rähu ia tätou ia haamori e ia piò i raro i mua i te Fatu, Tei hämani ia tätou. Te faamanaò mai nei te Rähu ia tätou e, e mau taata tätou no ta na àua mämoe tei ärataìhia e to na rima. Te aò mai nei o ia ia tätou ia faaroo i te reo o te Atua i teie mahana e eiaha e faaètaèta i to tätou àau mai to tätou mau taata tei faaea noa i roto i te ano e te homumuraa o te oraraa. I roto i te mau òhipa e tupu ra i roto i teie tau, e tià te mau parau no te pîpîria e faarirohia ei haamanaòraa ia ìte i te teitei o te Atua e ia haamauruüruhia no te mau mea atoà i ravehia no tätou ta te fenua e faaìte noa ra. Te faaitoito nei te reira ia tätou ia vai faaroo noa i te Atua e ia faaroo i to na reo i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà. Te faaära mai nei o Ia ia tätou eiaha e faaètaèta i to tätou àau e eiaha e haamoè i te mau haereà o te Atua, o te Aroha e te Here.

E piiraa teie ia tupu mau e ia putapupü mau te parau no te haamori, ia mauruüru e ia haapaò-maitaì-hia ia hanahana te Atua, tei riro hoì ei aho e ei faaora no tätou. I roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà. Te haamoriraa i te mau mahana atoà mea tià ia ravehia i te hoê taime i te mahana tätaìtahi no te haamori i te Atua e no te faaìte i to tätou mauruüru. E te reira ra e ravehia na roto i te pure, i te feruri-hohonu-raa, te himene-faaineine-hia, aore ra te tahi atu huru haamoriraa o te manuia no te faahanahana i te Tumu no te ora. na roto i te Fäìraa, ia färii e no ô mai to tätou mau maitaì i te Hau o te Atua ra. O te tià te reira ia tauturu ia tätou ia faatupu i te mauruüru e eiaha ia haafaufaa òre. Te faarooraa i te reo o te Atua i roto i to tätou oraraa ia ravehia na roto i te taiòraa i te Pîpîria, te feruri-hohonu-raa, aore ra na roto noa i te haapaò-maite-raa i te mau täpaò a te Atua i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà. Na roto i te Haapaò maitaìraa ia täpeà i to tätou haapaò maitaìraa i te Atua noa atu e aha te tupuraa. Noa atu te fifi o te mau mea e àua haaàti ra ia tätou, a tämau noa i te tiàturi i te Atua e i te pee i to na mau haereà. Aau matara noa to tätou i te ôpuaraa faaora a te Atua, Eiaha e faaètaèta i to tätou àau. A färii i te here e te ärataìraa a te Atua i roto i to tätou oraraa. A haamanaò, te faaòhiparaa i teie mau faaueraa tumu, tei to tätou ia huru oraraa e to tätou täairaa e te Atua. E manaò maitaì ia ìmi tämau i te ärataìraa värua a te mau taata tiàturihia i roto i ta tätou mau faanahoraa faaroo. I te mea e tuhaa faufaa roa i te taiòraa i te Pîpîria i te mau òhipa e rave ia ìtehia te hanahana mau o te Atua, ta te fenua e faaìte noa ra. Teie ia te hoê tatararaa i niuhia i nià e rave rahi mau tumu, o te hiroà teie no te parau, tei fafauhia i mua ra e te mau Metua no te faaroo, i te faatumuraa i te parau no te Metia i roto i te mau tau atoà, e i te mau taata, tei riro èi hinere no te Faaäuraa Mätamua e te Faaäuraa Âpï. E faanahoraa teie tei faatupu i te tohu, e au ra te vai ra te tahi faahororaa parau i roto i te mau ìrava, mai ta Mote i rave, i rotopü i te Atua e te nunaa. Te hiroà tumu ra i roto i te Teuteronomi i te pene 18 i te mau ìrava 15 e tae i te ìrava 20 o te fafauraa ia a te Atua ia faatià i te hoê perofeta i rotopü i te ati Ìteraèra, o te paraparau na roto i te iòa o te Atua. E mea pinepine ra teie huru perofeta i te faahiti i te parau no te Metia i roto i te hiroà tumu no te faaroo teretetiano. Teie te tahi mau manaò faufaa no te hoê perofeta mai ia Mote, Ua täpü te Atua e e faatupu oia i te hoê perofeta i rotopü i te mau Ìteraèra o te riro mai ia Mote. Te auraa ra, e riro ia teie perofeta ei ärai i rotopü i te Atua e te nunaa. Èi faaìteraa i te Parau na te Atua, E tuu te Atua i ta na mau parau i roto i te vaha o teie perofeta, e e parau te perofeta i te mau mea atoà ta te Atua e faaue ia na. Te haapäpü ra te reira i te mana moà o te poroì a te perofeta. Te hopoià teie no te faarooraa, Mai te mea eita te hoê taata e faaroo i te mau parau ta te perofeta e parau mai na roto i te iòa o te Atua, e faahapa ia te Atua iho ia rätou. Te haapäpü nei te reira i te faufaa rahi no te faarooraa e te peeraa i te mau haapiiraa a te perofeta. Teie nei ra e ära maite i te mau perofeta haavare, Te faaära atoà nei te mau päpaìraa moà no ni'a i te mau perofeta haavare o te parau nei no te tahi atu mau atua aore rä o te parau i te mau parau ta te Atua i òre i faaue ia rätou. E faautuàhia teie mau perofeta i te pohe, ma te haapäpü i te faufaaraa o te parau tohu hape. E mea faufaa ia täpaò e e nehenehe te tatararaa o teie mau ìrava e täui ia au i te mau parau tütuu e te mau tiàturiraa faaroo mau i te Atua. E faaitoito-noa-hia ia hiòpoà maite, e rave rahi mau tumu e ia täuàparau e te feia àravihi i te pae faaroo no te ìte hohonu atu ä i te tïtauraa a te Atua.

-Taramo 95, 3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra.

-Teuteronomi 18, 20 Âreà te perofeta e parau teòteò noa i te parau mä to ù ra iòa, eere i ta ù i faaue ia na e e parau, e o te parau atoà mä te iòa o te mau atua èê ra, e pohe ia perofeta.

-1 Törïnetia 7, 32 Te hinaaro nei rä vau, e eiaha to òutou ei tapitapi. Te taata aore i faaïpoïpohia ra, te tapi ra ia i ta te Fatu ra, te mea e mauruüru ai te Fatu ia na:

-Märeto 1, 22 Maere iho ra rätou i te huru o ta na parau; i haapii hoì o ia ia rätou mä te mana, eere mai ta te mau päpaìparau ra.

I haapii hoì o ia ia rätou mä te mana, i to Ietu haamataraa i te haapii i roto i te Tunato ua tupu te maere o te taata i taua mahana ra, ia au i te faataaraa no te mau parau e faatiàhia ra, o tei tupu i te ômuaraa no te täviniraa a Ietu i Tarirea, i muri aè i to na piiraa i ta na mau pipi mätamua. I roto i te tunato i te mahana Täpati, ia au i te peu a te Ati Iuta, e ua òhipa o Ia i taua taime ra no te haapii e no te faaìte i to Na mana.

I muri iho, ua faaaano atu ä o Ia i nià i te tumu parau o te mana faatere, oia hoi te faaìteraa e mea nafea o Ietu i taa ê ai i te mau päpaì parau, aita hoì to rätou e mana, e mea nafea to na haapütapüraa i te nahoà taata na roto i ta na haapiiraa e to na mana i nià i te mau värua viivii.  Ua ìtehia e te värua faufau o Ietu ei Taata Moà, oia hoì faataahia e te Atua na roto i te mana o ta na i faaìte i nià i te värua faufau, o te faaìte ra o vai o na e o te pätoì ra i te mau puai o te ìno. E tià ia tätou iho i te uiui e aha te huru o te nahoà taata, tei maere e te uiui e e aha te auraa o teie huru haapiiraa âpï e te mana. Mea tià ra ia tätou te feia e faaroo, ia tuu ia tätou iho i roto i te tiàaraa o te taata e ia ui ia rätou iho e mea nahea rätou i te färiiraa i te parau e te òhipa a Ietu i roto i to tätou oraraa. Te haamaere ra anei tätou ia tätou, te uiui ra anei tätou ia tätou, te pee ra anei tätou ia tätou?

I te pae hopeà, a faahope na roto i te faahopeàraa o te àamu, oia hoì te parareraa o te roo o Ietu na roto i te tuhaa fenua no Tarirea. Te mea päpü ra aita o Ietu i ìmi i te faaìte ia na iho, i te poro rä i te Parau Âpï Maitaì o te Patireia o te Atua. Ia faaitoito tätou te feia faaroo ia riro èi mau ìte no Ietu, ia faaìte i ta Na parau poroì e ia pee i to na here. I roto i te Törïnetia 1 pene 7 i te mau ìrava 22 e tae i te ìrava 35 o te hoê ia mau parau o tei tuatäpapa na mua roa i te parau no te faaipoiporaa, te faaea-taa-noa-raa, e te haamoriraa i te Atua. Teie te hoê tatararaa i niuhia i nià e rave rahi mau tumu:

-Te oraraa püpühia na te Atua: Te haapäpü ra teie mau parau i te manaò e e nehenehe te feiä faaipoipo-òre-hia e püpü hau atu ä ia rätou iho no te täviniraa i te Atua no te mea aita rätou e haafäriu-ê-hia ra e te mau hopoià o te faaipoiporaa.

-Te faaipoiporaa e te faaea-ôtahi-noa-raa : Ua ìte te âpotetoro o Pauro e, e mea maitaì te faaipoiporaa no te feia e fifi nei i te haavï i to rätou mau hinaaro i te pae no te oraraa tane e te vahine. Teie rä, te horoà ra o ia i te manaò e mea maitaì aè ia faaea taanoa no te feia e nehenehe e ora i te reira ma te òre e faatupu i te hinaaro, e au i te oraraa no te tane e te vahine.

-Tiàmäraa i roto i te Metia: Te haapäpü atoà ra teie mau parau e aita e faufaa no te mau huru oraraa vaamataèinaa e riroraa èi tîtî aore ra tiàmäraa i nià i te Metia. Te mea faufaa, o te oraraa ia i te hoê hiroà faaroo e auhia e te Atua.

-Mea poto te taime: Te faahaamanaò ra Pauro ia tätou e mea poto te taime e e tià ia tätou ia täuà i te feia ta tätou i here ia haafäriu-ê-hia e te mau òhipa a teie nei ao, e faatupu ra. No te mea o rätou atoà tei mäìtihia e te Fatu ra, o tei faatîtîhia ra, ua faaorahia ia oia e te Fatu; Ua hoo-faahou-hia mai rätou i te hoê hoo rahi ; Eiaha e riro èi tîtî na te taata. Ia pärahi te mau taata atoà, e te mau taeaè, te mau tuahine i pïhaì iho i te Atua i roto i te huru faanahoraa i piihia ai o ia. Areà te mau faaroo ra, aita ta ù e faaueraa no ô mai i te Fatu ra; tera rä te horoà atu nei au i te aòraa, no te mea ua färii au i te aroha no ô mai i te Fatu ra ia haapaò maitaì. No reira, te manaò nei au e, e mea maitaì te reira, no te huru o te taata. E vai noa te taata mai ia na te huru. E fetii anei tätou no te hoê oraraa poupou? Eiaha tätou e tamata i te ôfati i te ture o te here. Teie te parauraa a Pauro e te mau taeaè, e te mau tuahine, e mea poto roa taua taime ra ; Ia riro te feia tei mau i te mau vahine mai te mea ra e aita ta rätou e vahine, e te feia tei òto mai te au i ta rätou i òre i òto ra. Te òaòa nei te feia e òaòa nei mai te mea ra e aita rätou e oaoa ra, te feia e hoo mai mai te mea ra e aita ta rätou, e te feia e faaòhipa nei i teie nei ao mai te mea ra e aita rätou e faaòhipa ra i te reira, no te mea e mou te numera o teie nei ao. I teie nei, te hinaaro nei te parau ia riro tätou ei mau taata maitaì aè i roto i te oraraa. O oia o tei òre i faaïpoïpohia e haapeàpeà ia oia no nià i te mau mea a te Fatu, no nià i te mau èà no te faaòaòaraa a te Fatu; E te taata i faaïpoïpohia ra, te tapitapi ra ia oia i te mau mea o teie nei ao, i te raveà e faaòaòa ai i ta na vahine. Te vai atoà ra te hoê taa-ê-raa i rotopü i te hoê vahine e te hoê paretenia: Mai te mea e, aita o ia i faaïpoïpohia, e haapaò o ia i te mau mea a te Fatu, ia moà hoì tona tino e to na värua ; E te haapeàpeà ra te vahine faaïpoïpo no te mau mea o teie nei ao, no nià i te raveà e faaòaòa ai i ta na tane. Te parau nei o Pauro i te reira no to tätou maitaì; e ère no te faahema ia tätou, no te ärataì rä ia tätou i te mea tià e te tià no te àti atu i te Fatu ma te haapeàpeà òre. Te huru teie no to tätou oraraa i teie mahana, te ûànaraa te mau peàpeà ùtuafare, i te mau tumu e rave rahi, teie mau tumu i roto ia tätou te mau tane e te vahine. I to Ietu haamataraa i ta na òhipa e tià ia parauhia ua ûàna te mau âmahamaharaa i roto i te mau ùtuafare.

Te mau parau e faaìtehia ra i roto i te Märeto pene 1 i te mau ìrava 21 e tae i te ìrava 28 e mea nahea To Ietu haapiiraa ma te mana i roto i te tunato no Taperenaumi e ua faaora i te hoê taata tei ahuhia i te varua viivii. Te poroì tumu o teie mau parau, o te faaìteraa ia e o vai mau na o Ietu, o na hoì te Moà a te Atua, o tei haere mai e faatiàmä i te taata i te ìno e e poro ia tätou i te Parau Âpï Maitaì o te Patireia o te Atua. Te mea ia ta te tahi pae e fäì ra i te nä ôraa e : I haapii o ia mä te mana, eere mai ta te mau päpaì parau. E nä ô ia tätou e, e märamarama taa ê, e te püai taa ê to Ietu ia haapii i te taata, eere roa atu rä no te faanaìnaì i te mau arataì o te faaroo, ia rahi o ia i mua i to rätou mata, e te mata o te taata. Ua ìte atoà Ietu i to na ôtià ia parau mai o ia e : Teie te parauraa a Ioane i te pene 5 i te ìrava 19 Eita e tià ta te Tamaiti ia rave o ia anaè iho ra maori rä, ta na i ìte i te Metua i te raveraa ra, te mau mea atoà ta na e rave ra, oia atoà ta te Tamaiti e rave. Te au atoà ra te reira i te mea ta na i parau, nä reira te haapiiraa ta na i horoà : Ioane  i te pene 12 i te ìrava 49 Eere hoì i ta ù iho te parau ta ù i parau atu na, na te Metua rä i tono mai ia ù nei i faaue mai ia ù i te parau ia parau vau e ia haapii au. Te haere noa mai ra te reira e tämarü rii i te tahi reo to na e parau ra e : I te faaìteraa a Mätaio pene 28 i te ìrava 18), Te mana atoà i te raì e te fenua atoà nei, ua püpühia mai, tei ia ù anaè i te haapäpüraa e, aita to te mana e parau i räpae aè i te Atua. Mai te reira atoà te parau o te raatira hänere tei maìhia to na tävini, te parau atu ra Ietu i teie taata : I te faaìteraa a Mätaio i te pene 8 i te ìrava 13, A haere i te ùtuafare, e ta òe i faaroo ra, ia nä reirahia òe E teie hoì vahine tei pohehia i te täpahi, tei manaò e, e ora o ia i te täpeàraa noa i te hiti àhu o Ietu, e ta Ietu i parau atu e : Ia au i te Märeto i te pene 5 ìrava 34. E ta ù tamahine, i ora òe i to faaroo. A haere mä te hau e mä te ora i to maì.

Mai te mau taò atoà i haapaòhia no te Atua, aita te taata i täuruuru noa aè i te rave-atoà-raa i te reira mau taò no na iho. I to na rä nä reiraraa, ua täpeà noa mai o ia i te taò, ua maìri rä te värua o te taò, e ua monohia mai e te tahi värua tei au i te huru o te âau o te taata. Te manaò rahi e paèpaè ra i ta te taata hiòraa i te mana, te manaò faatere ia, oia to te taata raveraa i te tiàraa e ìte ra ia na ei no nià aè i te tahi pae, e to te reira hoì pae färiiraa i te tuu ia na i raro aè i ta na faatereraa. Eita te mana taata e mau ia òre ia nä roto i te tuuraa i te tahi pae i raro. I roto i te mau ture e faanaho ra i te faatereraa o te fenua, na te nünaa e horoà i te mana i te taata e faatere mai ia na, e i mana ai hoì te tahi taata, no te mea ia ua färii te nünaa e, te reira aè te taata e arataì i te fenua. Ei haapotoraa, te tahi mea tei mana, te tahi ia mea tei ìtehia e tei färiihia ; âreà te taata mana, te taata ia tei ìtehia i nià i te tahi tiàraa e ta te taata i färii i te auraro. Taa noa atu ai rä te vähi no reira te noaaraa mai te mana e mauhia ra e te taata, no ô mai änei i te Atua ra, no roto mai änei i te taata, aita e òhipa ta te taata e rave tei òre te Atua i tüìhia. Te nä ô ra te päpaì mäteri : Mäteri pene 14ìrava 31 Tei hämani ìno i te taata rii ra, ua faaìno ia i tei hämani ia na ; tei hämani maitaì rä i te taata rii ra, ua faatura ia ia na.

Pehepehe.

Te mana.

 

E ère te mana i te puai

O vai te faahepo ra e o vai te rave ra i te haavïraa ûàna

E ère te mana i te mataù

Na te reira e faaïti e e faaïti

 

Te mana, o te faaturaraa ia

Na vai e faaüru e e faateitei

Te mana o te tiàturiraa ia

Te faatiàmäraa e te faaitoitoraa

 

Te mana o te täviniraa ia

O vai te faaroo e o vai te faaìte

Te mana o te paari ia

Na vai e ärataì e e faaitoito.

 

Teraì òr. Faatura.

Märeto 1.14-20. Ua tae i te tau,

 

Tāpati 21 no Varehu 2024.

Ua tae i te tau,

Taramo 25

1 Taramo na Tävita. Te faaäraära atu nei au i ta ù värua ia òe, e te Fatu,

2 e ta ù Atua, te tiàturi nei au ia òe. Eiaha vau ia haamä, eiaha ta ù mau ènemi ia teòteò ia ù.

3 Eiaha roa tei tiàturi ia òe ra ia roohia e te haamä. O tei rave haavare noa i te hara ra, ia haamä atu ia.

4 E faaìte mai òe ia ù i to mau èà, e te Fatu, e haapii mai òe ia ù i to mau haereà.

5 E faaìte mai òe ia ù i te parau mau na òe ra, e haapii mai hoì ia ù; o òe hoì te Atua o to ù ora, te tiàturi nei au ia òe i te mau mahana atoà nei.

6 E haamanaò, e te Fatu, i to aroha faaherehere ra, e to hämani maitaì i te mau mahana i maìri aè nei.

7 Eiaha òe e manaò mai i te ìno e te mau hara o ta ù âpïraa ra; manaò mai rä òe ia ù, mä to aroha atoà, no to òe hämani maitaì, e te Fatu ra.

8 Maitaì to te Fatu e te piò-òre: e haapii mai ai o ia i te feiä hara i te èà tià mau.

9 E arataì o ia i te feiä âau marü mä te tià; e haapii mai o ia i te feiä âau marü i to na iho èà.

10 Te mau haereà a te Fatu ra, o te aroha ia e te parau mau, i te feiä i haapaò i ta na parau i faaau e ta na i faaìte mai.

11 Rahi noa iho ä ta ù nei hara, e te Fatu, e faaòre mai ä òe i to òe ra iòa.

12 O vai te taata i mataù i te Fatu? E faaìte o ia ia na i ta na èà ia hinaaro ra.

13 E pärahi te reira taata mä te maitaì, e riro te fenua i to na ra huaai.

14 Te parau moè a te Fatu ra, tei te feiä ia i mataù ia na ra; e o rätou ta na e faaìte mai i te parau faaau na na ra.

15 Te tano noa nei ä ta ù mata i te Fatu, no te mea e tià ia na ia ìriti mai i ta ù âvae i te märei ra.

16 Ìte mai ia ù, e aroha mai ia ù, e àti hoì to ù i te moèmoè.

17 Ua rahi iho nei te mäuiui o ta ù âau, e faaora òe ia ù i ta ù mau àti nei.

18 E hiò mai òe i ta ù pohe e ta ù mäuiui, e faaòre mai òe i ta ù mau hara atoà nei.

19 A hiò na i ta ù mau ènemi ua rahi, e te ûàna mai ra to rätou riri ia ù.

20 Faaitoito mai òe ia ù, ia ora vau ia òe; eiaha vau ia roohia e te haamä, te tiàturi nei hoì au ia òe.

21 Ia ora vau i te parau mau e te parau tià; te tiàturi nei hoì au ia òe.

22 E te Atua e, ia ora Ìteraèra ia òe i to na atoà ra mau àti.

Iona 3.1-10

Ua aò o Iona, ua färiu to Nïneve, ua faaora te Atua

1 E päpiti mai ra te parau a te Fatu ia Iona ra, nä ô mai ra:

2 «A tià, a haere i taua ôire ra i Nïneve, a tiàoro atu ai i tä ù i faaue atu ia òe na.»

3 Ua tià aè ra Iona i nià, e no teie taime haere atu ra i Nïneve, i ta te Fatu i parau mai ra. E ôire rahi roa Nïneve, e toru ia mahana e àti ai.

4 Ua tämata atu ra Iona i te haere nä roto i taua ôire ra, hoê aè ra mahana i te haereraa; ua tiàoro atu ra o ia, nä ô atu ra: «E piti taau mahana toe e täahi-tumu-hia ai Nïneve.»

5 Ua faaroo atu ra to Nïneve i te Atua, e ua poro atu ra i te haapaeraa mäa, e ua àhu atu ra i te àhu òto, mai te taata rahi ra e tae noa atu ra i tei iti.

6 Ua tae roa hoì taua parau ra i te arii o Nïneve, ua tià aè ra o ia mai nià mai i to na teröno, ua haapae atu ra i to na iho àhu i nià ia na iho, täpoì iho ra ia na iho i te àhu òto, e ua pärahi iho ra i nià i te rehu auahi.

7 Faaìtehia aè ra e poro-haere-hia i Nïneve atoà ra: «Te parau a te arii e to na ra mau toofä, nä ô atu ra, Eiaha roa te taata e te puaa atoà, te nana puaatoro e te nana mämoe, e tämata noa aè i te mäa, eiaha e àmu, eiaha hoì e inu i te pape.

8 Ia täpoìhia rä te taata e te puaa atoà i te àhu òto; e tiàoro hua atu hoì te taata i te Atua, a färiu ê mai ai rätou atoà i ta rätou parau ìno, e te hämani ìno o to rätou rima.

9 Peneiaè o te färiu te Atua, e o te tätarahapa, a faaruè atu ai i to na riri rahi, ia òre tätou ia pohe.»

10 Ua hiò mai ra te Atua i ta rätou i rave ra, e ua faaruè anaè rätou i ta rätou parau ìno; e ua tätarahapa iho ra te Atua i te ìno tä na i parau ra e, e tuu mai i nià ia rätou, e aore aè ra o ia i nä reira mai.

1 Törïnetia 7.29-31

29 Teie rä ta ù parau, e a ù mau taeaè, te poto nei te taime: e au i te feiä tara vahine ra, ia riro mai te mea e, aore;

30 e te feiä i òto ra, mai te mea e, aore i òto; e te feiä i òaòa ra, mai te mea e, aore i òaòa; e te feiä i hoo ra, mai te mea e, aita a rätou;

31 e te feiä i rave i to teie nei ao ra, mai te mea e aore i rave; te mou nei hoì te huru o teie nei ao.

Märeto 1.14-20

To Ietu pororaa i te Èvaneria i Tarirea

(Mät 4.12-17; Ruta èv 4.14-15)

14 Ia täpeàhia rä Ioane, haere atu ra Ietu i Tarirea, i te parau haereà i te Parau Maitaì o te Pätireia o te Atua. 15 Na ô atu ra: «Ua tae i te tau, te fätata mai nei te Pätireia o te Atua. A tätarahapa, a faaroo mai i te Èvaneria nei.

Te tïtauraahia nä taata ravaai toomaha

(Mät 4.18-22; Ruta èv 5.1-3, 10-11)

16 E te haere ra o ia nä te hiti i te roto i Tarirea ra, ìte atu ra o ia ia Timona, e ta na taeaè ia Àneterea, i te tuuraa i te ùpeà i taua roto ra, e puè ravaai hoì räua.

17 Ua parau atu ra Ietu ia räua: «A pee mai ia ù, e faariro vau ia òrua ei ravaai taata.

18 Faaruè iho ra räua i ta räua tau ùpeà i reira ra, e ua pee atu ra ia na.

19 Haere atu ra o ia e pïhaì iti atu, ìte atu ra ia Iatöpo a Tepetaio ra, räua o ta na taeaè o Ioane, tei nià i te poti te ène ra i ta räua tau ùpeà.

20 Ua parau atu ra o ia ia räua i reira ra: vaiiho iho ra räua i to räua metua ia Tepetaio e nä tävini tärahuhia ra i nià i te poti, pee atu ra räua ia na.

Manaò Turu :

Ua tae i te tau, a tiàturi i te Atua, te Atua Nui Tumu Tahi èi faatumuraa i to tätou faaroo i roto i te mau tupuraa òhipa atoà, noa atu te mau mea e haafifi i te mau faanahoraa, te vai ra ihoä te tahi ùputa e matara. Na roto i te arataìraa e tià ai ia tätou e pure i te Atua ia türama ia tätou i roto i ta tätou mau faaotiraa e te mau òhipa i te mau mahana atoà. E nehenehe te reira e ravehia na roto i te haèhaa ma te feruri-hohonu-raa, aore ra te taiòraa i te Pîpîria ta na e faaìteraa i te ôpuaraa faaora a te rähu. Ia noaa te Fäìraa i te hara ta tätou e faaìte i te mau hape i faatupuhia i roto i te faanahoraa a te Atua ia faaòre mai i ta tätou mau hara. E tuhaa faufaa teie no te tupu-maitaì-raa te aho i haapüaìhia i roto i to tätou varua. O ta te manaò e parau nei, Te aroha e te maitaì o te Atua ia haamanaò tämau te reira te anoenoe noa ra te aroha e te maitai o te Atua, e e tütava tätou i te faaìte i te hoê ä aroha, hoê ä here e hämani maitaì rä ia vëtahi ê. I te mea haapiiraa tuatau teie i te feia rave òhipa ta tätou e faaìte i te mau tïtauraa a te Atua ia tätou e ia vëtahi ê, i te feia ihoä rä tei moè e aore rä tei ìmi noa ra i te mau pähonoraa. Te reira rä ta te tiàturiraa e te tiaìraa e tauturu ia tätou e ora ma te faaòromaì e te tiaì i te maitaì o te Atua, ma te täpeà i te manaò maitaì e te manaò maitaì i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà. Te faaòhiparaa i te mau haapiiraa i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà ma te tauturu ia tätou ia faatupu i te hoê täairaa hohonu aè e te faufaa atu ä e te Atua. E nehenehe atoà te reira e tauturu ia tätou ia ora i te hoê oraraa òaòa e te reàreà aè. Mai te mea ra ia faaòhipa tätou i teie mau tïtauraa e faaroohia teie reo e naò ra e, E haere mai ia a Ù nei i teie mahana ia ärataì Vau i to òutou mau taahiraa âvae. Ua ìte au e, te ìte ra òutou i te hohoà no te rahu a te Atua e ua ìte atoà òutou i te èà ta ù e tià ia rave. Te mea ia te reira e haafatafata ia tätou i te parauraa e, A tauturu mai ia ù ia tiàturi i ta òe ärataìraa, noa atu e, aita vau e märamarama, A höroà mai ia ù i te paari no te ìte i to òe mau hinaaro e te puai no te pee i te reira. A arataì i to ù mau manaò, ta ù mau parau e ta ù mau òhipa ia au i to òe hinaaro. A tauturu mai ia ù ia âpe i te mau maitaì e ia faaea noa i nià i te èà, no te parau-tià. Te haamauruüru nei au ia òe no to òe vai tämau-noa-raa i roto i to ù oraraa e no te hau ta òe e püpü mai nei. Te tuu nei au i to ù tiàturiraa i nià ia òe, ma te ìte e, e ärataì òe ia ù i roto i te mau tuhaa atoà o to ù oraraa. Te haamanaò noa mai ra teie huru parauraa e, o te hoê ia âparauraa e te Atua. Ia faaòhipa tätou i teie huru ärataìraa, eiaha e taiä ia faaìte i to tätou iho mau manaò e to tätou mau fëruriraa i te Atua ra. Ua ineine noa O ia no te faaroo e no te pähono i ta tätou.

Te tahi òhipa i tupu i te faatiàraa a Iona i te pene 3 i te mau ìrava 1 e tae i te 10 parau o Iona, te hoê perofeta tei faauehia e te Atua ia haere i Nïneve, te hoê oire no te poro i te tätarahapa. Noa atu to na mau manaò oti noa, ua haapaò o Iona i teie faaueraa. Ua faaìte oia e e haamouhia Nïneve i roto e maha àhuru mahana. Ua tiàturi te mau taata o Nïneve, rahiraa taata tei haapaò e tae noa atu i te arii oia atoà te mau ànimara i te haapaeraa i te maa ma te pure e te tätarahapa i te Atua. Te haapae nei rätou i te maa, te ôomo nei i te ahu ùoùo e täpaò no te tätarahapa, e te pure nei rätou i te Atua. Ua faaue atoà te arii e ia âpiti te mau ànimara i roto i te haapaeraa maa. No to na ìteraa i to rätou tätarahapa, ua faaoti te Atua eiaha e haamou i te oire. Te faaìte ra te reira i te aroha o te Atua e to na hinaaro e faaòre i te hara a te feia e tätarahapa. Teie rä, mea faufaa ia täpaò e mea taa-ê te mau tätararaa o teie mau ìrava i roto i te mau parau tütuu. No reira, te faaitoitohia ra tätou ia hiòpoà maite ma te faahohonu atu ä. Te mea ra e tià i te parau, ua farii maitaì te nünaa o Nïneve i te poroì a Iona. Ua tiàturi rätou i te Atua e ua tätarahapa. Ua haamata rätou i te haapae i te maa e ua faaàhu ia rätou iho i te ahu òto, e mau täpaò hoì te reira no te tätarahapa. Ua färii atoà te arii no Nïneve ma te faaue i te taatoàraa ia haapae i te maa, e tae noa atu i te mau ànimara. I to na ìteraa i to rätou tätarahapa mau, ua faaoti aè ra te Atua eiaha e haamou i te oire. Te faaìte ra te reira e e nehenehe atoà te feiä hara rahi roa aè e fänaò i te aroha o te Atua mai te peu e e tätarahapa rätou ma te âau rötahi, e te haapaeraa maa e te pure.

Ua tae i te tau, I roto i te faaìteraa a Pauro i to Torinetia 1 i te pene7 i te mau ìrava 29 e tae i te ìrava 31 o te hoê ia mau ìrava i reira to te âpotetoro parauraa no nià i te nätura mau o te ao nei e te faufaa rahi no te faatumuraa i nià i te patireia o te Atua. I roto i teie mau parau, te na ô ra o Pauro e, Te poto nei te taime  ìrava 29 e te mou nei teie nei ao, mai tei hämanihia, e mou ia ìrava 31. No te mau àuvaha parau e rave rahi, te faahiti päpü nei Pauro i te hoìraa mai o te Metia. Te faahiti ra te ìrava 29 i te taime e tävini ai te mau Teretetiano i te Atua hou ta Na Tamaiti e hoì mai ai.

Tera rä, ma te òre e faaòre roa i te manaò e faataupupü, e mea tano aè ia hiò i te taime ei òhipa tei tupu i roto i te ìrava 29. O te hoê ia uiraa no nià i te faaoraraa i hopoihia mai e i faatupuhia e te poheraa e te tia-faahou-raa o te Metia. Aita o Pauro e pätoì nei i te mau mea atoà o teie nei ao. Ua hinaaro o ia ia ìte te feiä i färii i ta na rata i te huru o teie nei ao, ia òre rätou ia àti-roa-hia i te reira. Te mea e toe rä, o te Patireia ia o te Atua. No reira, te faahaamanaò mai nei teie mau ìrava ia tätou i te faufaa rahi ia ora i roto i teie nei oraraa ma te hoê hiòraa mure ore, ma te faatumu i nià i te patireia o te Atua eiaha rä i nià i te mau mea poto o teie nei ao.

-Taramo 25, 15 Te tano noa nei ä ta ù mata i te Fatu, no te mea e tià ia na ia ìriti mai i ta ù âvae i te märei ra.

-Iona 3, 10 Ua hiò mai ra te Atua i ta rätou i rave ra, e ua faaruè anaè rätou i ta rätou parau ìno; e ua tätarahapa iho ra te Atua i te ìno tä na i parau ra e, e tuu mai i nià ia rätou, e aore aè ra o ia i nä reira mai.

-1 Torinetia 7, 30 e te feiä i òto ra, mai te mea e, aore i òto; e te feiä i òaòa ra, mai te mea e, aore i òaòa; e te feiä i hoo ra, mai te mea e, aita a rätou;

-Märeto 1, 15 Na ô atu ra: Ua tae i te tau, te fätata mai nei te Pätireia o te Atua. A tätarahapa, a faaroo mai i te Èvaneria nei.

Ua tae i te tau, teie parauraa a te Atua i te faaìteraa a Ieremia i te pene16 ìrava 16 Inaha, e tono vau i te veà e tii i te feiä ravaai e rave rahi të nä reira mai ra te Fatu e nä rätou e ravaai ia rätou: e oti aè ra, e tono vau i te veà i te feiä aùaù e rave rahi, e nä rätou e aùaù ia rätou i te mouà atoà ra, e i roto ì te mau âpoo atoà o te mau mato ra, ìrava 17Te hiò nei hoì ta ù mata i to rätou mau haereà aita rätou i moè i mua i ta ù aro nei; aore hoì to rätou ìno i moè i mua i to ù nei mata. Te òhipa atoà e tupu nei i roto i te papaìraa Märeto i te pene 1 i te mau ìrava 14 e tae i te ìrava 20 i te haamataraa o te òhipa a Ietu i Tarirea i muri aè i te täpeà-raa-hia o Ioane Päpetito. Te poro ra o Ietu e ua fatata te tau ua fatata mai te patireia o te Atua. A tätarahapa e a tiàturi i te Parau Âpï òaòa, oia hoì te Èvaneria. Ua pii e aore ua tïtau ia Timona Petero, Aneterea, Iatöpo e o Ioane ia pee mai ia na, ma te fäfau e, e faariro oia ia rätou èi ravaai taata. No reira, te parau poroì tumu o teie ìrava, o te piiraa e aore ra ia i te tätarahapa e ia faaroo i te Èvaneria te patireia o te Atua. Te haapäpü atoà ra o ia i te faufaaraa ia pähono i te piiraa a Ietu, mai ta te mau pipi mätamua i rave, hoê noa piiraa e piti tärià tei faaroo.

Teie rä, mea faufaa ia täpaò e mea taa-ê te mau tatararaa o teie mau ìrava i roto i te mau parau tütuu. No reira, te faaitoitohia ra ia hiò i te mau faanahoraa e rave rahi aore ra i te hoê taata aò i te pae no te faaroo no te hoê marämarama hohonu aè, i teie reo no Ietu e faariro vau ia ò rua èi ravaai taata. Ua maìti o Ietu i te feia ravaai ei mau pipi mätamua na na no te mau tumu e rave rahi, Te mäìtiraa a Ietu iho tei taa ê atu i te peu tumu o te tau a maìti ai te mau pipi i to rätou fatu, teie na Ietu iho i maìti i ta na mau pipi. Ua maìti Oia ia Petero, Aneterea, Iatöpo, Ioane, e mau taata ravaai anaè rätou päatoà i nià i te miti no Tarirea.

E ère te mau pïahi e aore rä, te mau òrometua no ànanahi, e feia täià rä. Te faaìte ra te reira e, aita o Ietu e ìmi ra i te mau taata na na iho e faaineine e aore rä, i te feia e au i te rave òhipa e tïtauhia ra ia rätou, o te mau taata rä tei hinaaro ia pee ia Na e ia haapii mai roto mai ia Na. Te mea päpü rä ua ìte o Ietu ua ora teie mau taata i roto i te faufaa tumu a te Atua, e tià atoà ia rätou i te oraraa i te Parau a te Atua,  Aita o Ietu i haapii ia rätou e nafea ia tatara i te ture ati Iuta, nafea rä ia ora i ta te Atua e parau ra. Na roto i te mäìtiraa i te feia ravaai, ua faaìte o Ietu e mea faufaa aè na Na te òhipa e te fafauraa hau atu i te ìte päpü, i te here i te fenua. O te täpaò te reira no te òhipa a te taata täià, Na roto i te fafauraa ia faariro ia rätou ei ravaai taata, ua faaòhipa Ietu i te hoê hohoà puai no nià i to rätou toroà òhipa no te faaìte i ta rätou òhipa âpï, oia hoì, te töroraa i te rima ia vëtahi ê no te hopoi ia rätou i te Atua ra.

Ia taiò tätou i te ìrava i roto i te mau ìrava, te faahiti nei te päpaìraa a te Märeto i te pene 1 ìrava 15, Ua tae i te taime, e ua fatata te patireia o te Atua. A tätarahapa, e a tiàturi i te Parau Maitaì. Te tïtau nei teie pene parau, e mea faufaa ia taiò i te mau ìrava na mua atu e te mau ìrava i muri mai no te türama maitaì i te mau ìrava turu. E haapotoraa teie mau ìrava no te poroì a Ietu. Ua tohu o ia e, ua tae mai te tau i tohuhia, e ua fatata roa mai te patireia o te Atua, e tïtauhia te tätarahapa e te faaroo i roto i te Èvaneria. E mäìmi i te mau faahororaa, A ìmi i te tahi atu mau ìrava i roto i te Pîpîria e paraparau ra no nià i te hoê ä tumu parau. Èi hiòraa, e nehenehe òutou e faaau i teie ìrava i te hoê ä mau haapiiraa a Ietu i roto i te tahi atu mau Èvaneria. Te feruri-maite-raa, Nahea teie ìrava e tano ai i te oraraa o te mau mahana atoà ? E aha te auraa e tätarahapa e e tiàturi i te Parau âpï Maitaì. A päpaì i te manaò, A haaputu i to òe mau manaò e a päpaì. A haapäpü i te tuu atu i te hoê ômuaraa, te hoê tuatapaparaa i te ìrava, te mau faahororaa, te faaòhiparaa òhie, e te hoê faaotiraa. I te mea, mea ru teie tïtauraa a Ietu ia òiòi i te pee i te èà o te Atua, te toro ra te èà te taata to na puè âvae.

 

Pehepehe

 

Ua tae te tau

Ua tae i te taime, ua î te hora,

Ua maìri te mau hora, mai te pape i raro aè i te èà turu.

Ua maìri te mau taime atoà, ua maìri te mau taime atoà,

O te hoê ia poe auro i roto i te fifi àrapoà o te tau.

 

Ua tae i te taime, e mea faufaa te tetoni tätaìtahi,

Te rere nei oia, te marämarama, i roto i te mataì o te àamu.

E taoà faufaa te mau minuti atoà, i te mau hora atoà,

I roto i te puta rahi o te mau tau, ua roaa ia rätou te rê.

 

Ua tae i te taime, tera rä, e mea âpï te mau mahana atoà,

E àfaì mai te mau poìpoì atoà i te tiàturiraa, te hau fäito òre.

Ua hope te tau, tera rä, te tämau noa nei te oraraa,

E ua riro te mau taime atoà ei höroà maitai roa.

 

Ua tae i te taime, e te toe nei ä,

Ma te ìte-òre-hia e te tämau, o to tätou ia fäito.

Ua hope te tau, e i roto i to na huru mau,

Ua riro te mau taime atoà ei taime faahiahia roa.

 

Teraì òr. Faatura.