Mātaio 2.13-23, E mataù i te Atua, ia here, i te tiàmāraa

 

Tāpati 28 no Tema/Titema 2025.

 

E mataù i te Atua, ia here, i te tiàmāraa.

Mau Taiòraa.

Taramo 128, Te òaòa te haamaitaìraa te mataù ia i te Atua.

1 Tire a te Moruta. E ao to te taata atoà i mataù i te Fatu, o tei haapaò i to na ra mau èà.

2 E àmu òe i ta to rima i òhipa ra. E ao to òe e e manuia ta òe.

3 E riro to vahine mai te vine hotu i to òe ra pae fare ; e to mau tamarii, mai te ohi ôrive ia, i te haaàtiraa i ta òe ra àmuraa.

4 Inaha, i nā-reira-hia to taua taata ra maitaì, to te taata i mataù i te Fatu ra.

5 Na te Fatu òe e haamaitaì, mai ô mai i Tiona ra. E ìte hoì òe i te maitaìraa o Ierutarēma, e hope noa atu to òe ra puè mahana,

6 e ìte òe i te tamarii a to mau tamarii ra. E te hau hoì i nià ia Ìteraèra.

Heuraa Manaò.

Te Taramo 128, ua î te mau ìrava i te mau tāipe e te mau haapiiraa no nià i te tāairaa i roto pū i te taata, to rātou faaroo, e te haamaitaìraa noo mai i te Atua ra. Te haapāpū nei teie taramo e nahea te mataù i te Fatu tei taa-maitaì-hia i ô nei è ère mai te hoê mataù, mai te hoê rā faaturaraa i te here i roto i te oraraa e tupu ai te mauruūru haamaitaìhia.

1. Ua riro te tuhaa o te tuatua e te mau pāpaìraa èi tuhaa no te peu tumu a te mau taramo o te faahanahana i te parururaa e te mau maitaì e roaa mai na roto i te oraraa tei tuàti i te hinaaro o te Atua. E faahoì te reira i te ara-maite-raa i nià i te mau tuhaa faufaa o te oraraa : te òhipa parau-tià, te au-maitaì-raa o te ùtuafare, e te tāmau-noa-raa o te mau haamaitaìraa i nià i te mau uì e rave rahi. Ìteraèra i mua ra, ua riro te ruperupe e te huaai èi mau tāpaò pāpū no te fārii maitaì a te Atua. Te horoà nei te faanahoraa o te taramo, o te haamataraa na roto i te ârueraa e o te hope na roto i te hoê pure haamaitaìraa, i te hiòraa no te oraraa au maite niuhia i nià i te faaroo.

2. Te ìrava tumu : E ao to te taata e mataù i te Fatu, o te haere na to Na ra mau èà. Teie ìrava mātamua èi ìrava faufaa no te taramo. Èiaha te parau ra mataù i te Fatu ia taa-maitaì-hia i roto i te auraa o te mataù, mai te huru haèhaa, faatura, e te fafauraa pāpū ia pee i te mau faaueraa hanahana. Òia mau, te auraa o te parau ra, haere na nià i to Na mau èà, o te raveraa ia i te peu faaitoito i te pae vārua o te ìtehia i roto i te mau māìtiraa i te mau mahana atoà, e na roto i te reira, e fārii te taata i te mau haamaitaìraa no te raì mai. Te haamau ra teie ìrava i te niu o te manaò : te tāairaa mau i te Atua, o te haamataraa ia o te oraraa ruperupe e te àuhune.

3. Te mau haamaitaìraa i roto i te oraraa, Te mau ìrava i muri nei ìrava 2 e tae atu i te 4 tei tātara i teie manaò na roto i te faaìteraa i te mau hopeàraa pāpū o teie mau auraa :

Te òhipa e te au maitaì : E òaòa òe i te òhipa a to rima, e òaòa òe, e maitaì òe. I ô nei, te tuuhia ra te tāpaò i nià i te tura o te òhipa e ravehia ra ma te haavare òre e te haapaò maitaì. È ère te ruperuperaa i te taoà māteria noa ; e haamaitaì atoà te reira i te oraraa maitaì o te taata iho e o te vārua.

Te au-maitaì-raa o te ùtuafare : Ua faaāuhia te vahine i te " vine hotu " e te mau tamarii i te " ohi ôrive " tei faanahohia i nià i te àmuraa maa a te ùtuafare. Te horoà ra teie mau hohoà i te hoturaa, te àueue òre, e te tāmau-noa-raa o te mau haamaitaìraa a te Atua ia au i te oraraa ùtuafare e te parareraa i roto pū i te mau ui.

4. Te òire e te mau uì i muri mai, e faatae nei te taramo i to na haamaitaìraa i te nūnaa e i te mau uì a muri aè. Te haamanaò nei teie na ìrava 5 e te 6 i te fafauraa no te maitaì o Ierutarēma e no Ìteraèra tāatoà, e na roto i te reira, te haapāpū nei te reira e, e tupu atoà mai te hau vaamataèinaa e te ruperupe o te nūnaa na roto i te fafauraa pāpū i te Atua. Ia au i te hiòraa e, E ìte òutou i te mau tamarii a ta òutou mau tamarii e haapāpū mai i te faufaa o te faufaa âià maoro i te pae vārua e i te pae faaitoitoraa.

5. Te tano noa ra te mau faaòhiparaa i te pōroìraa a te Taramo 128 i teie mahana. No te taata faaroo no teie tau, te tītau nei te reira i te faaâpīraa no nià i te parau no te manuiaraa :

Te haamanaò-faahou-raa i te mau mea faufaa roa aè : Maoti i te haapaò noa i te mau faufaa māteria, te faaitoito ra te taramo ia tātou ia tute ê i te hapa òre, e ia haafaufaa te haapaò maitaì i roto i te òhipa, e te au-maite-raa i roto i te ùtuafare.

Hohoà no te oraraa âifaito : E pāruru te reira i te oraraa i reira te mau òhipa o te mau mahana atoà e tuàti ai i ta tātou mau òhipa no te tōroà e aore rā no nià i te mau auraa i roto pū ia tātou e faaìteraa te reira no te fafauraa hohonu i te pae vārua.

Te haaparareraa i te mau faufaa : I te pae hopeà, na roto i te haafaufaaraa i te mau tāairaa i roto pū i te mau uì, te haamanaò mai ra te taramo ia tātou i te faufaaraa ia hōroà i te mau faufaa tei faaitoito i te vārua i te feiā e pee mai ia tātou.

Te pūpū ra te Taramo 128, i ta na mau parau pehepehe e ta na mau hohoà, i te ārataìraa mau no te oraraa. Te faaìte ra te reira e, te òaòa mau tei roto ia i te faatura e te here i te Atua, o te ìtehia na roto i te fafauraa i te mau mahana atoà i te oraraa i te òhipa tià, te âueue òre o te ùtuafare, e te au-maitaì-raa i roto pū i te nūnaa. Te mataù – Te òaòa – Te faaìteraa i te faatura e te āuraroraa i te Atua. Te òaòa, te faahohoàraa ia e noaa mai i roto i te haamaitaìraa e au no teie tāpati hopeà no te mātahiti haamoriraa 2025.

Etoto 1.15-20, Māìti i te ora te Atua te ùputa o te mātahiti âpī.

15 Ua parau atu ra te arii o Àifiti i na tahuà faatïtohi hapü âti-Hëpera ra o Tipera te hoê i te iòa, e o Pua hoì te iòa o te tahi,

16 Ua nä ô atu ra ò ia, ia rave ôrua i to ôrua na töroà tahuà i te mau vahine âti-Hëpera ra, e hiò ôrua i te âpeni ; e e tamäroa ra, e rave ôrua i te reira ia pohe, e tamähine ra, vaiiho atu ia ia ora noa na.

17 E mataù rä to na tahuà i te Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o Àifiti i parau mai ia räua ra, vaiiho noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia ora noa na.

18 Ua tii atu ra taua arii o Àifiti na tahuà ra, ua parau atu ra ia räua, E aha ôrua i nä reira ai, i faaora ai i te mau tamarii tamäroa ra.

19 Ua nä ô mai ra na tahuà ia Faraò, E itoito rahi to te mau vahine âti-Hëpera i to Àifiti, roohia atu e te tahuà ra ua fänau na, è ère mai te mau vahine Àifiti nei.

20 Ua hämani maitaì mai ra te Atua i na tahuà ra ; tupu atu ra taua mau taata ra i te rahi e riro atu ra èi feiä püai rahi.

Heuraa Manaò.

Te faatià ra te Ètoto pene 1 i te mau ìrava 15 e tae i te 20 i te tuatua o na vahine faafānau/ faatītohi hapū Hepera, o Tipera e o Pua, ta Faraò i faaue ia tāparahi pohe i te mau tamaroa fānau âpī. Te pātoì nei raua i teie faaueraa mana a te arii no to raua mataù i te Atua, ua rave raua i te faaotiraa ia vaiiho i te ora ia tupu i te rahi. Te òhipa ta raua i faatupu te vahine e pū fenua hōroà ora e tià ia parauhia e mea hopoihia mai to raua haapaò maitaì i te haamaitaìraa no te raì mai ia tāmau noa te taata i te tupu i te rahi, e e haamaitaì te Atua ia raua, i faatāui te pohe èi ora.

Papa

Te Ìrava 17 ia : E mataù rä to na tahuà i te Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o Àifiti i parau mai ia räua ra, vaiiho noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia ora noa na. Òia mau, Ua mataù rā te mau vahine faafānau/faatītohi hapū i te Atua, e aore i rave i ta te arii o Àifiti i faaue mai ia rāua ra ; ua vaiiho rāua i te mau tamarii ia ora.

Te haapii mai nei teie ìrava i te àroraa i roto pū i te mau faanahoraa tià òre o te mana faatere e te haapaòraa i te Atua. Te haamatara te reira i te itoito e te mataù faatura, o te riro mai èi tumu no te ora e te tiàturiraa.

Tātararaa.

Te àroraa i te mana : Te faataa ê ra te pāpaì i te mana pōritita o Faraò i te mana o te Atua. E māìti o Tipera e o Pua na vahine faafānau/ faatītohi hapū i te haapaò maitaì i te Atua maoti hoì i te āuraroraa i te mana no te faaìte i te nehenehe o ta rāua òhipa hōroà ora.

Te mataù i te Atua : I ô nei, è ère te « mataù » i te mataù i roto i te auraa mātauhia, o te faatura rā e te tiàturiraa i te mana arii o te Atua. E riro mai te reira èi puai no te pātoìraa haavī òre.

Te ora e te pohe : Te faahohoà nei teie ìrava i te faanahoraa o te Pîpîria i reira te Atua e paruru ai i te ora noa atu te mau ôpuaraa no te haamouraa. E riro mai te mau vahine faafānau/faatītohi hapū èi ārai no te ora.

Te Atua : E hopoi mai rāua i te haapaò maitaì i te haamaitaìraa e te hoturaa. Te òhipa nei te Atua na roto i te mau ohipa òhie e te itoito, ma te faaìte e, ua patuhia te tuatua o te faaoraraa na roto i te mau māìtiraa a te taata tei faaūruāhia e te faaroo.

Te huru o te nūnaa : È ère teie tuatua no te taata tātaìtahi noa : e haapāpūraa te reira i te oraraa o te taata no te faaineine i to na tiàmāraa a muri noa atu.

No teie tāpati hopeà o te mātahiti 2025.

Teie te parau tumu o te faatuàti i teie ìrava i te hopeà o te mātahiti : Te māìtiraa i te ora e te haapaò maitaì i te Atua te ùputa o te mātahiti âpī.

Haamoriraa : A fatata ai te mātahiti i te hope, te ani manihini nei teie ìrava ia tātou ia hiò faahou i ta tātou mau māìtiraa : ua faaroo anei tātou i te mataù aore ra ua tiàturi anei tātou i te Atua.

Te nūnaa : Mai te mau vahine faafānau/faatītohi hapū, ua piihia o Māòhi Nui no te paruru i te ora e no te pātoì i te mau puai o te pohe te mau haavīraa ûàna, te parau-tià òre, te tauà òre.

Te tiàturiraa : Te faaìte ra te haamaitaìraa i muri aè i to tātou haapaò maitaì, e ìriti noa te Atua i te hoê oraraa hotu no a muri aè, noa atu te mau taime haavīraa.

Haapiiraa.

Te mataù i te Atua, o te māìtiraa ia i te ora. E aore rā : I te hopea o te mātahiti, e faatupu te haapaò maitaì i te tiàturiraa.

Torota 3.12-21, A àhu i te here, a tāamu i te maitaì no te tōmo i roto i te mātahiti âpī.

12 E tēnā na, e faaâau aroha noa, e te hāmani maitaì, e te haèhaa, e te marū, e te faaòromaì rahi, mai te feiā moà e te herehia i māìtihia e te Atua ra.

13 E faaòromaì te tahi i te tahi, e e faaòre te tahi i ta te tahi hapa, ia pari-raa-hia ta te tahi i te tahi ; mai te Metia atoà i faaòre i ta òutou na, e nā reira atoà òutou.

14 E èi nià roa iho i taua mau mea atoà nei, o te aroha o taua tātua nehenehe roa ra ia.

15 E èi te hau a te Atua ra te mana i roto i to òutou âau, i parauhia ai hoì òutou èi tino hoê ; e ia mauruūru roa òutou i te Atua.

16 Ia vai hua na te parau a te Metia i roto ia òutou mā te ìte pāpū atoà ra ; i te haapiiraa e te aòraa te tahi i te tahi, mā te taramo, e te himene, e te tire a te Vārua, mā te haamaitaì i roto i to òutou âau i te Fatu.

17 E te mau mea atoà ta òutou e rave ra, i te òhipa e te parau a rave anaè ia mā te iòa o te Fatu ra o Ietu, mā te haamaitaì i te Atua ra i te Metua ia na ra.

I mua i to te ao

18 E te mau vahine ra, e auraro māite òutou i ta òutou mau tāne, o te mea au ia i te Fatu nei.

19 E te mau tāne ra, e aroha òutou i to òutou mau vahine, e èiaha e ìriā atu ia rātou.

20 E te mau tamarii ra, e faaroo i to òutou mau metua i te mau mea atoà nei, e mea mauruūru hoì te reira i te Fatu nei.

21 E te mau metua ra, èiaha e faariri atu i ta òutou tamarii, o te taiā hoì rātou.

Heuraa Manaò

Te Torota pene 3 i te mau ìrava 12 e tae i te 21 o te tahi ia aòraa i faataehia i te nūnaa marū metia : Te faaitoito nei o Pauro i te feiā faaroo ia àhu i te mau maitaì te aroha, hāmani maitaì, te haèhaa, te marū, e te faaòromaì.

Ua haapāpū ò ia i te tāamuraa o te here èi " tāamuraa no te maitaì " (ìrava.14).

Te pii nei ò ia i te hau a te Metia e te mauruūru (ìrava 15 e tae i te17).

I te pae hopeà, te hōroà nei ò ia i te mau ārataìraa no te ùtuafare e no te nūnaa (ìrava 18 e tae i te 21), ma te tuu i te oraraa marū metia i roto i te oraraa o te mau mahana atoà.

Tumu :

Te tià nei te ìrava 14 èi niu no nià i te parau faaroo e i te pae vārua : E hau atu i teie nei mau mea atoà, a àhu i te aroha, o te tāàti i te mau mea atoà nei ma te au maite.

Tuatapaparaa : Te tītau nei teie ìrava i te piiraa no te tāuiraa i roto e i te nūnaa. Te mau maitaì i tāpurahia ia au i na ìrava 12 e te 13 e ìtehia to rātou tuàtiraa e to rātou âmuiraa i roto i te here. È ère te here i faaìtehia mai te puai ra o te faaroo i roto pū i te tahi atu, mai te puai i te âmuitahiraa o te hōroà i te auraa e te puai i te tahi atu mau taata.

Tāpaò : Te haapāpū nei te hohoà o te « àhu » i te huru ìte-mata-hia e te tino o te oraraa marū metia : te àhu o te tahi ia taata e ìtehia ia, e ôperehia e e hōroàhia mai ai.

Tuatua : I roto i te parau Hereni-Roma, te « maitaì-roa-raa » e faatupu ia i te paari e te manuiaraa. Te faataa faahou nei o Pauro i teie maitaì-roa-raa èiaha na roto i te paari hiaāpaari, na roto rā i te here i orahia i roto i te nūnaa.

Teie tāpati hopeà no te mātahiti 2025.

Teie te hoê tumu parau tano maitaì : " A àhu ia òe iho i te here, a tāamu te maitaì a tomo i roto i te mātahiti âpī "

Haamoriraa : I te hopeà o te mātahiti, te ani manihini nei teie ìrava ia tātou ia fēruri i te tere i rāvehia e ia faaineine no te àhu ia tātou iho i te here èi ārataì no te mātahiti âpī.

Te haamanaò mai nei te reira ia tātou e, àita te oraraa marū metia i tāôtià-noa-hia i te mau peu i nià i te taata tātaìtahi, e orahia rā i roto i te ùtuafare, te oraraa vaamataèinaa e te ètārētia.

Tāpaò : Te tāpaò no te « faaàhu ia na iho » e rāvehia èi hiòraa, te haamaitaìraa i te mau ùtuafare, te pure i fafauhia, e te faaiteraa i te hau.

Tītauraa :

Ômuaraa : a tuu i te parau i roto i te rata i to Torota i te piiraa i te oraraa âpī i roto i te Metia.

Hiòraa i te mau puai o te faaroo ia au i te faaìteraa na (ìrava 12 e te 13) : aroha, maitaì, haèhaa, marū, faaòromaì.

(Ìrava14) : te here èi tāamuraa no te maitaì-roa-raa.

Te nūnaa (ìrava 15 e tae i te 17) : te hau, te mauruūru, te parau a te Metia i roto i te âau.

Ùtuafare (i te mau ìrava 18 e tae i te 21) : Te faaitoitoraa marū metia i roto i te oraraa o te mau mahana atoà.

Haapiiraa : no te tāpati hopeà o te mātahiti, o te here te àhu e ôomo no te tomo i roto i te tau âpī.

Mātaio 2.13-23, E ārataì te Atua i ta Na Tamaiti e to Na Nūnaa.

Te hororaa i Àifiti

13 I muri aè i te revaraa o te mau taata paari, ua fā mai ra te merahi a te Fatu, faaheitaòto mai ra ia Iotēfa, nā ô mai ra : «A tià, a rave i te tamaiti e to na metua vahine, a horo i Àifiti, èi reira pārahi ai e tae noa atu i te taime e parau faahou atu ai au, no te mea, te ìmi ra Herota i te tamaiti no te haapohe.

14 Ua tià aè ra Iotēfa, rave iho ra i te tamaiti e te metua vahine i te ruì, haere atu ra i Àifiti.

15 Pārahi atu ra i reira e tae noa atu ra i te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I Àifiti to ù piiraa i ta ù tamaiti.»

Te haamouraahia te mau tamarii no Peterehēma

16 E ìte aè ra Herota e ua haavārehia ò ia e te mau taata paari, riri roa aè ra ò ia ; ua tono atu ra i te taata i Peterehēma e àti noa aè e tāparahi i te mau tamarii tamaroa atoà mai te piti o te mātahiti e i raro mai, ia au i tei haapāpūhia mai e te mau taata paari ia na.

17 Tià mau atu ra te parau i faahitihia e te perofeta ra e Ieremia :

18 «E reo tei faaroohia i Rāmā, e auē e te mihi rahi ; o Rāhera i te hearaa i ta na mau tamarii, e aore roa i hinaaro ia tāmahanahanahia ò ia, no te mea àita rātou.»

Te hoìraa nā Àifiti atu e te pārahiraa i Nātarēta.

19 I muri aè i te poheraa o Herota, ua fā mai ra te merahi a te Fatu, faaheitaòto mai ra ia Iotēfa i Àifiti,

20 nā ô mai ra : «A tià, a rave i te tamaiti e te metua vahine, a hoì i te fenua o Ìteraèra ; ua pohe hoì te feiā i ôpua e tāparahi i te tamaiti iti.»

21 Ua tià aè ra Iotēfa, rave iho ra i te tamaiti e te metua vahine, tomo atu ra i te fenua o Ìteraèra.

22 Ia ìte rā ò ia e o Àreherau te arii i nià ia Iūtea, tei mono atu i to na metua tāne ia Herota, mataù iho ra ò ia i te haere i reira : i faaheitaòtohia mai rā ò ia e te Atua, ôpaì atu ra ò ia i Tarirea

23 e tae atu ra i te hoê ôire o Nātarēta te iòa, pārahi iho ra i reira, ia tupu te parau a te mau perofeta : «E parauhia ò ia e Nātirea/Nātorea.»

Heuraa Manaò.

Te faatià nei te Mātaio pene 2 i te mau ìrava 13 e tae i te 23 i te hororaa i Àifiti, e te tāparahiraahia te mau tamarii tamaroa, e te hoìraa mai i Tarirea ; te ìrava e ārataì i ta tātou parau teie ia e faaìtehia nei i te ìrava 15 Pārahi atu ra i reira e tae noa atu ra i te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I Àifiti to ù piiraa i ta ù tamaiti.» Òia hoì, Ua tià vau i ta ù tamaiti mai Àifiti mai, o te faatuàti nei i te taiòraa i te parau o te Metia i te tupuraa o te mau pāpaìraa moà. No teie tāpati hopeà o te mātahiti 2025, te tuu nei teie tumu parau ia tātou i roto i te Hau Atua : « Te ārataì nei te Atua i ta na Tamaiti i rapae i te faatîtîraa e te tiàturiraa e te haapaò maitaì i roto i te hāmani-ìno-raa ».

Te huru o te pāpaìraa :

Ua riro teie ìrava èi tuhaa tuatua tuàti maitaì : ua faaāra te merahi ia Iotēfa (ìrava 13 e te 14),

Te tupuraa o te parau tōhu (ìrava 15),

Te tāparahiraa tamarii i faauēhia e Herota (ìrava 16 e tae i te 18),

E i muri iho te hoìraa e te faaearaa i Tarirea (ìrava 19 e tae i te 23).

Te faatià faahou ra Mātaio i te mau òhipa i tupu i te àiūraa o Ietu na roto i te turāmaraa o te mau Pāpaìraa Moà e te tāutururaa a te Atua, ma te faaìte e, ua tāpaòhia te oraraa o te Metia e te haavīraa ûàna e te parururaa Atua.

Na faaheitaòtoraa e toru

Faaheitaòtoraa mātamua (ìrava 13 e tae i te 15) – Te hororaa i Àifiti

Ua fā mai te merahi a te Fatu ia Iotēfa e ua faaue ia na ia horo i Àifiti e o Maria e te àiū.

Ôpuaraa : no te paruru ia Ietu i te tāparahiraa taata i faauēhia e Herota.

Te auraa : Te òhipa nei te Atua mai te tau o Mote, ma te faaora i to Na nūnaa na roto i te faatîtîraa. Ua faaìtehia o Ietu mai te Ìteraèra âpī, tei piihia ia haere i rapae ia Àifiti.

Faaheitaòtoraa piti (ìrava 19 e te 20) Te hoìraa mai Àifiti mai

I muri aè i te poheraa o Herota, ua faaue te merahi ia Iotēfa ia hoì i te fenua o Ìteraèra.

Ôpuaraa : no te faaìte e ua òre te fifi.

Auraa : te tupuraa o te tōhuraa " Ua maìti au i ta ù Tamaiti mai Àifiti mai " (Hōtea pene 11ìrava 1).

Te faahohoàhia ra Ietu i te nūnaa māìtihia, tei faahoìhia mai i to rātou iho fenua.

Faaheitaòtoraa toru (ìrava 22 e te 23) Te faaearaa i Tarirea

Ua faaroo Iotēfa e te faatere ra o Àreherau, te tamaiti a Herota, i Iutea. Ua faaāra te merahi ia na ia pārahi i Tarirea.

Ôpuaraa : no te àpe i te hoê haamataùraa pōritita.

Te auraa : Ua paari Ietu i Nātareta, e na te reira e faatupu i te parau faaāra E parauhia ò ia no Nātareta. Te faaìte nei te reira i to na haèhaa e to na aa i roto i te tuhaa fenua.

Haapiiraa :

Parururaa no te raì : Te tiaì nei te Atua i ta Na Tamaiti na roto i te mau faaheitaòto, ma te faaìte mai e, Na na Na e ārataì i te tuatua o te faaoraraa.

Te tupuraa o te mau pāpaìraa mo'a : Te tuu nei te mau pupu tātaìtahi ia Ietu i roto i te tāmau-noa-raa o te Pîpîria (Mote, Ìteraèra, Perofeta).

Te faaìte ra te mau faaheitaòtoraa i te oraraa marū metia èi èà no te ìte maite, i reira te faarooraa i te Parau e turāma ai i te mau māìtiraa.

Te tumu :

Ua tupu te reira na roto i te mau parau a te mau perofeta : Ua tià vau i ta ù tamaiti mai Àifiti mai e hinere teie : o tei ìriti i te ùputa i te mau òhipa i tupu i te hororaa ta te tuatua e faahiti ra no te faaoraraa, te revaraa e te piiraa, e te haapāpū nei i te tiàraa àiū o te Iesu te Metia. Te tāui nei teie ìrava i te haamanaòraa ia Ìteraèra èi hohoà no te Metia : O Iesu te « Tamaiti » o te faatià faahou i te tuatua o Ìteraèra, tera rā, ua hau atu i te reira na roto i to na piiraa na te ao atoà nei.

Te Atua :

Te tāuturu e te parururaa a te Atua : Te ārataì nei te Atua ia Iotēfa na roto i te merahi e e paruru i te àiū i te riri hae o te taata ; È ère te hororaa i te upootià-òre-raa, e tupuraa rā no te ôpuaraa hanahana.

Te tupuraa o te mau pāpaìraa moà : Ua faahitihia e ua tātara o Mātaio i te mau parau tōhu no te faaìte i te tuàtiraa i roto pū i te Faaāuraa Mātamua e te Faaāuraa Âpī ; te faahiti ra te parau no Àifiti i te Ètoto e te tiàraa o Ìteraèra mai tei piihia e te Atua.

Te haavīraa ûàna e te hara òre : te tāparahiraa i te mau tamarii te faaìte nei i te taehae o te mana o te taata e te faaineinehia nei i te taata no te faatupu i te hinaaro o te Atua ; Ua tuuhia te māuiui o te feiā hara òre i roto i te tuatua faaora.

Tītauraa :

No teie tāpati hopeà o te mātahiti 2025, faatumuhia i nià i te tiàturiraa e vai ra i roto i te faatîtîraa : te anihia nei te nūnaa ia ìte e, te ārataì nei te Atua te taata i roto i te mau tāmataraa, ma te pii i to na nūnaa ia haere i rapae i te mau vahi pohe, no te faaûàna i te ora.

Te mau manaò pāpū : te pure ia i te feiā i hopoi-tîtî-hia e tei hāmani-ìno-hia, te feruriraa i nià i te haapaò maitaì o Iotēfa èi hiòraa no te auraro, e te taiòraa i te Mātaio pene 2 ìrava 15 èi parau tapu no te oraraa no a muri atu i reira te Atua e faahoì faahou mai ai i to na nūnaa.

Haapiiraa :

Papa haamori : Mai te faatîtîraa e tae atu i te piiraa : E ārataì te Atua i Ta na Tamaiti e To na Nūnaa. E faatià teie tumu parau i te faatuàtiraa i te haamanaòraa i te mau parau tōhu, te aroha i te feiā i roohia i te haavīraa ûàna, e te tiàturiraa no te mau tau a muri atu no te ôpani i te mātahiti ma te tiàturi e te ara maiteraa i te pae faaroo.

Heuraa Ìrava.

Taramo 128, 1 E ao to te taata atoà i mataù i te Fatu, o tei haapaò i to na ra mau èà.

Ètoto 1, 17 E mataù rä to na tahuà i te Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o Àifiti i parau mai ia räua ra, vaiiho noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia ora noa na.

Torota 3, 14 E èi nià roa iho i taua mau mea atoà nei, o te aroha o taua tātua nehenehe roa ra ia.

Mātaio 2, 15 Pārahi atu ra i reira e tae noa atu ra i te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I Àifiti to ù piiraa i ta ù tamaiti.»

Faaitoitoraa.

Teie te tahi mau parau i faatumuhia no teie tāpati hopeà o teie mātahiti 2025 tei papahia ia au i teie mau ìrava, Taramo 128 ìrava 1 ; Ètoto pene 1 ìrava 17 ; Torota pene 3 ìrava 14 ; Mātaio pene 2 ìrava 15.

Parau tumu : E iriti te mataù i te Atua i te èà no te haapaò maitaì e te pātoìraa, tera rā, na te here e faatiàmā i te taata, i te tiàmāraa mau o te taata nei.

Taramo 128 ìrava 1.

E ao to te feiā atoà i mātaù ia Iehova, o tei haere na to na ra mau haerea.

Hiòraa : E haamata teie ìrava na roto i te haamaitaìraa tei niuhia i nià i te haapaò maitaì. Te mataù i te Fatu, è ère ia no nià i te mataù, no nià rā i te faatura, te tiàturi, e te ārataìraa i te oraraa tāatoà o te taata i te Atua ra.

Tāpaò : Ua riro te èà èi hohoà no te oraraa o te taata, e te haereraa na nià i te èà o te Fatu, o te faatuàtiraa ia i te oraraa o te hoê taata i te mau mahana atoà i nià i te fafauraa.

Òhiparaa : I te hopea o teie matahiti haamoriraa, te haamanaò mai nei teie ìrava ia tātou e, e ìtehia te òaòa mau i roto i te oraraa tuàti i te Atua.

Ètoto pene 1 ìrava 17.

Ua mataù rā te mau vahine faafānau i te Atua, e aore i rave i ta te arii o Àifiti i faaue mai ia rātou ra ; ua vaiiho rātou i te mau tamaroa ia ora.

Tuatapaparaa : I ô nei, te faaìtehia ra te mataù i te Atua na roto i te òhipa pātoìraa i te parau-tià-ore. E māìti te mau vahine faafānau i te ora i te manaò o te pohe tei faahepohia e te mana.

Te àamu e te tāipe : Ua riro mai rātou èi mau taata mātamua no te faatiàmāraa i roto i te àamu o Ìteraèra, na mua aè i te Revaraa e aore i te faaruèraa i te faatîtîraa a te Arii no Àifiti.

Tītauraa : I te tahi mau taime, e tītau te tāiva òre i te Atua ma te itoito i te faaroo òre i te mau puai o te pohe. I te hopeà o teie matahiti haamoriraa, te ani manihini mai nei teie ìrava ia tātou ia hiòpoà faahou i ta tātou mau māìtiraa ia au i te māramarama o te oraraa ta te Atua e hinaaro e faaherehere.

Torota pene 3 ìrava 14.

E hau atu i te mau mea atoà, a àhu i te aroha, o te tāàti i te mau mea atoà ma te au maite roa.

Hiòraa : Te tuu nei o Pauro i te here i nià roa i te mau maitaì atoà. Te here o te tāamuraa ia o te faaāu i te nūnaa e te oraraa marū metia.

Faito tāipe : Te faaìtehia ra te here mai te hoê àhu o te tāpoì e o te âmuiraa, ma te faatupu i te huru o te oraraa.

Piiraa : I te hopeà o te mātahiti haamoriraa, te haamanaò mai nei teie ìrava ia tātou e, o te here te faito mau no te ora o ta tātou mau òhipa e te faito no te âmuitahiraa o te mau puai.

Mātaio pene 2 ìrava 15.

Ia tupu te parau a te Fatu i parau mai na roto i te perofeta ra, Ua pii au i ta ù tamaiti mai Àifiti mai.

Tuatapaparaa : Te faatià faahou ra o Mātaio i te tuatua o Ietu i roto i te māramarama o te Revaraa, e aore ra i te faaruèraa i te fenua Àifiti i te vahi faatîtîraa. O Ietu te Ìteraèra âpī, tei piihia i rapae ia Àifiti no te faatupu i te tumu no te tiàmāraa âpī.

Hohoà tāipe : Ua riro mai o Àifiti ei vahi haapūraa e èi vahi faaruèraa, te tāpaò te arataì ra te Atua i to na nūnaa i rapae i te haavîraa i roto i te ora.

Piiraa : I te hopeà o teie matahiti haamoriraa, e haamata teie ìrava i te tiàturiraa : Te tāmau noa ra te Atua i te pii i to na nūnaa, ta na Tamaiti, i rapae i te faatîtîraa ia haere i roto i te tiàmāraa.

Te parau tumu no te tāpati hopeà no teie mātahiti haamoriraa 2025 : E faatupu te mataù i te Atua i te haapaò maitaì, te tāpeà-maite-raa i te here, o te arataì ia tātou i te tiàmāraa mau.

Tāutururaa :

Te faaìte nei te Taramo 128 ìrava 1 e te Ètoto pene 1 ìrava 17 e, ua riro te mataù ia Iehova èi tumu no te òaòa e te itoito i mua i te mau mana o te ora tei tinai i te pohe.

Te tuu nei te Torota pene 3 ìrava 14 i te here èi faito teitei e èi tumu no te oraraa marū metia.
Te faatuàti nei te Mātaio pene 2 ìrava 15 i teie haapaò maitaì e te here i te àamu o te faaoraraa : Ua pii te Atua i ta Na Tamaiti i rapae ia Àifiti, mai ta Na e pii nei i to Na nūnaa i rapae i te mau faatîtîraa rau.

Pōroìraa i te nūnaa : I teie tāpati hopeà o te matahiti haamoriraa, te anihia nei o Māòhi Nui ia feruri i to na tere : ia haere na te mau èà o te Fatu, ia māìti i te ora i nià i te manaò o te pohe, ia àhu i te here èi âmuiraa maitaì roa, e ia faatià ia na ia piihia e te Atua i roto i te tiàmāraa âpī.

 

Pehepehe.

E mataù i te Atua, ia here, i te tiàmāraa

 

Te mātaù i te Fatu, è ère ia i te rūrūtaina,

O te haereraa ma te haèhaa na nià i te mau èà,

I reira te māramarama e tūrama ai i to tātou mau tāahiraa âvae,

E e tupu mai te òaòa i roto i te âau o te faaroo.

 

E māhora te haapaò maitaì mai te àhu ra,

I roto i te marumaru o te mahana,

E pāruru ò ia i te vārua, e turu ò ia i te rima,

E uaa te tiàturiraa i te poìpoì.

 

Te pātoìraa i te ìno, o te māìtiraa i te ora,

Mai te mau vahine faafānau o te pātoì nei i te feìi,

O te parauraa ia « àita » i te mau mana o te pohe,

E « e » i te aho o te haapuai ia tātou.

 

Tera rā, hau atu i te mau mea atoà, e ànaana te here,

Te tāamuraa maitaì o te âmuiraa e o te haamaitaìraa,

E ìriti te reira i te mau ùputa, e marua ai i te mau fifi,

E faariro te reira i ta tātou mau àroraa èi òaòa hau.

 

I reira e tià mai ai te tiàmāraa mau,

Te hotu o te mataù, no te here i horoàhia,

Piihia te nūnaa ia haere i rapae i te mau faatîtîraa,

Ia haere ma te hau e tae atu ai i te tiàmāraa mure òre.

 

Piiraa.

E mataù i te Atua, ia here, i te tiàmāraa.

E ìriti te mataù i te Atua i te èà no te haapaò maitaì e te pātoìraa i te ìno, tera rā, na te here e faatiàmā i te taata, ma te horoà i te tiàmāraa o te nūnaa māìtihia.

Te faatupuraa i te parau.

Te mātaù i te Atua : èiaha te mātaù i roto i te riàrià, e te mehameha, te faatura rā e te tiàturi, o te ārataì i te èà e tae atu ai i te māramarama.

Te haapaò maitaì : e orahia te reira ma te tāmau noa i te mau mahana atoà, mai te hoê àhu o te pāruru e o te pāturu ia tātou.

Pātoìraa : i mua i te mau puai o te pohe e te parau-tià-ore, e tūraì te mataù i te Atua i te taata ia māìti i te ora.

Te here : te tāamuraa i te maitaì, e tāui te reira i te àroraa èi òaòa no tūmutu i te mau fifi.

Te tiàmāraa : te hotu o teie èà, è ère noa ia te òreraa e faahepohia, o te âpitiraa rā i roto i te òhipa a te Atua no te pii i to Na nūnaa ia haere i rapae i te rau o te mau faatîtîraa.

Te mātaù i te Atua, o te haereraa ia i roto i to Na haapaò maitaì, te pātoìraa i te ìno, e te faaàhuraa ia na iho i te here. E mea na reira te tiàmāraa mau e fānauhia mai ai, te tiàmāraa o te faariro ia tātou èi nūnaa tei piihia no te ora no teie mātahiti âpī tīvira.

 

Teraì òr. Faatura.