Ruta èv 3.10-18 Te hau Atua.

 

Tāpati 15 No Tema/Titema 2024.

TĪAÌRAA TORU

Te hau Atua.

Mau taiòraa.

Taramo 69

1 Na te Mënätehe i nià i te Totanima. Taramo na Tävita.

2 E faaora òe ia ù, e te Atua e, te paremo nei au i te pape.

3 Ua tae au i te vari reva, aore roa e tiàraa. Ua tae au i te pape moana roa, e ua roohia vau e te pape puè.

4 Ua pau ta ù aho i te òtoraa, ua marô ta ù àrapoà, ua poopoo ta ù mata i te tiaìraa i ta ù Atua.

5 E ïti te iò rouru i to ù nei upoo i te feiä i riri hara òre noa mai ia ù nei. E te mana nei ta ù mau ènemi haavare i tïtau mai ia ù nei ia pohe. E tei ia ù te faahoì i tei òre i ravehia e au ra.

6 E te Atua e, ua ìte òe i to ù nei äoaoa, e ta ù nei mau hapa, aore ia i moè ia òe.

7 E tënä na, eiaha rätou ia haamä no ù, tei hiò atu ia òe, e te ATUA manahope, e te Fatu. Eiaha rätou ia roohia e te mäheahea no ù, tei ìmi ia òe, e te Atua o Ìteraèra.

8 No òe mau i faaòromaì ai au i te faaìno, e no òe i püroùhia ai taù mata i te haamä.

9 Ua riro vau ei taata ê i taù mau taeaè nei, e mai te taata ìteä òre i te mau tamarii a taù metua vahine ra.

10 No te mea ua riro roa vau i te itoito i to fare, te faaìno a te feiä i faaìno ia òe ra, ua iri mai ia i nià ia ù.

11 Ia òto vau ra, e ia faahaèhaa i ta ù värua mä te haapae i te mäa, ua faarirohia ia èi faaìnoraa ia ù.

12 E ia àhu vau i te àhu òto ra, ua riro vau èi parauraa na rätou.

13 Te feiä i pärahi i te ùputa ra, tei parau faaìno mai ia ù, e ua faarirohia vau èi peheraa na te mau taèro àva.

14 Te pure nei rä vau i ta ù pure ia òe, e te Fatu, i te taime e ìtehia mai ai ra. E faaroo mai òe ia ù, e te Atua, i te aroha rahi no òe ra, i te parau-mau o te ora na òe ra.

15 E ìriti òe ia ù i te vari nei ia òre au ia paremo; e ia ora hoì au i te feiä i riri mai ia ù nei, ia ora vau i teie nei pape hohonu.

16 Eiaha te päpe puè ia tahe nä nià iho ia ù, e eiaha vau ia horomiihia e te moana, eiaha te âpoo ia ôpani i to na vaha ia ù nei.

17 E faaroo mai, e te Fatu, e mea tià roa hoì te hämani maitaì na òe ra. E färiu mai ia ù i te aroha rahi no òe ra.

18 Eiaha e huna i to mata i to tävini nei. Ua roohia vau e te àti, ia peepee òe i te faatià mai ia ù.

19 E haafätata mai i taù värua ia ora; ia ora hoì au i to ù nei mau ènemi.

20 Ua ìte òe i tei faaìno mai ia ù, taù haamä e te vahavaha ia ù nei; te vai noa ra hoì ta ù mau ènemi i mua i to aro.

21 Ua paruparu ta ù âau i te faaìno. Ua àti au i te pohe. I ìmi hoì au i tei aroha mai, e aore roa. E të haamähanahana mai, e aore roa i ìteä e au.

22 Ua hopoi mai rätou i te au àvaava èi mäa na ù, e taù poìhäraa ra, ua hopoi mai i te vineta e inu.

23 E riro ta rätou àmuraa mäa ra ei märei no rätou, e to rätou maitaìraa èi ùpeà.

24 E mohimohi to rätou mata e òre e tià ia hiò. E roohia i te rürü tämau to rätou tauupu.

25 Ninii mai i to riri tähoo ra i nià ia rätou, e ia roohia-noa-hia mai rätou e to riri rahi ra.

26 E riro to rätou mau fare i te ano, e aore roa e taatahia to rätou mau tiàhapa,

27 te hämani ìno nei rätou i tei täìrihia e òe ra, e te faarahi nei i to na òto to tei paruparu ia òe ra.

28 E tuu noa òe ia âpiti noa te hara i ta rätou ra hara, e eiaha roa rätou ia tiàhia mai e òe ra.

29 Ia päraihia to rätou iòa i te parau o te feiä e ora nei, e eiaha ia päpaìhia i roto i te feiä parau-tià ra.

30 Âreà vau nei, haèhaa noa ai e te pohe hoì, na te ora na òe, e ta ù Atua, e hopoi ia ù i nià.

31 E haamaitaì au i te iòa o te Atua i te himene, e faarahi au ia na i te haamaitaì.

32 E mea au rahi to te reira i te Fatu, i to te puaatoro oni-âpï-tara-hia ra, e tei maiùuhia ra.

33 E ìte tei àti ra i te reira mä te òaòa. «E to rätou âau, to tei ìmi i te Atua ra, e faaànaànaeahia mai ia.

34 E faaroo mai hoì te Fatu i te feiä haèhaa ra, e aore hoì e vahavaha i to na taata täpeàhia ra.

35 Na te mau raì e na te fenua e haamaitaì ia na, te moana e te mau mea atoà e tere haere i reira.

36 E faaora hoì te Atua ia Tiona, e na na e patu faahou i te mau ôire i Iüta ra. E pärahi faahou hoì rätou i reira ia riro ia rätou.

37 E riro ia i te huaai o to na ra mau tävini, e te feiä i hinaaro i to na ra iòa te pärahi i reira.

Heuraa Manaò.

Oia mau, E Taramo te Taramo 69 na Tavita o te faaìte ra i te ahoaho rahi e te tiàororaa i te tauturu a te Atua.

1. Parau no te àti : Ua haamata o Tavita na roto i te faataaraa i to na àti rahi, ma te manaò e, ua teimaha roa o Ia i te mau peu tià òre e ua haaàtihia o ia e te mau ènemi e rave rahi. Te faaìte ra o ia i to na mauiui e to na manaò peàpeà i te mau àti ta na e faaruru nei.

2. Te piiraa i te Atua: I te roaraa o te taramo, e tiàoro o Tavita i te Atua i te tauturu, ma te täparu i te aroha e te faaoraraa. Ua ìte o ia i to na iho paruparu e to na hinaaro i te Atua.

3. Te parau-tià òre e te hämani-ìno-raa: Te parau nei o Tavita no te òhipa tià òre ta na i faaruru e te hämani-ìno-raa i to na mau ènemi. E ani o Ia i te Atua ia päruru ia na e ia faautuà i te feiä e hämani ìno ra ia na.

4. Te tiàturiraa e te ârueraa : Noa atu to na ahoaho, ua faaìte o Tavita i to na tiàturi i te Atua e to na tiàturiraa i te faaoraraa a te Atua. Ua fäfau o ia e ârue i te Atua e e poro i to Na maitaì.

E tià i te ìrava 30 e ärataì i teie mau manaò e faahitihia nei e Tavita, Âreà vau nei, haèhaa noa ai e te pohe hoì, na te ora na òe, e ta ù Atua, e hopoi ia ù i nià. Te tätara nei teie ìrava i to Tavita täparuraa ma te hepohepo i te Atua ia tauturu mai e ia ìte o ia i to na iho mauiui. I roto i to na ahoaho te pii nei te tiàororaa nei i te täuturu a te Atua, o te faaìte ra i te mauiui o Tavita e to na tiàturi i te aroha o te Atua. Te haapäpü ra teie ìrava te faufaa ia ìmi i te tauturu a te Atua i te mau taime ahoaho e te mauiui.

Teie te hoê manaò niuhia i nià i te ìrava 30, i teie puè tau no te Tiaìraa, te faaineine nei tätou no te faahanahana i te taeraa mai o to tätou Faaora, o Ietu Metia. Te haamanaò mai nei te Taramo 69 i te ìrava 30 ia tätou i te faufaa no te ìmiraa i te täuturu a te Atua i roto i to tätou mau taime peàpeà.

1. Te ìteraa i to tätou hinaaro i te Atua, e taime ia no te fëruriraa e no te faaineineraa. Mai ia Tavita i roto i teie taramo, e mea tià ia ìte tätou i to tätou iho paruparu e to tatou hinaaro i te tauturu a te Atua. Na roto i te fäìraa i to tätou mau mauiui e ta tätou mau àroraa, e ìriti tätou i te ùputa o to tätou âau i te faaoraraa e te faaoraraa ta te Atua anaè e püpü mai nei na roto i ta na Rähu.

2. A tiàoro i te aroha o te Atua, te täparu nei o Tavita i te aroha o te Atua, e te anihia nei ia tätou ia na reira atoà. I roto i teie puè tau, tätou e färiu nei i te Atua na roto i ta tätou mau pure e ta tätou mau täparuraa, ma te ìte e, te faaroo mai nei o Ia i ta tätou mau tiàororaa e ua ineine o Ia no te täuturu mai ia tätou.

3. Te tiàturiraa i roto i te tiaìraa, e taime atoà ia no te tiaìraa. Mai ia Tavita i tiàturi e e faaora te Atua ia tätou, te tiaì rü nei tätou i te taeraa mai o Ietu, to tatou Faaora. Te haamanaò mai nei teie tiaìraa ia tätou e, noa atu i roto i to tätou mau taime hepohepo roa aè, te vai noa ra ä te hoê marämarama no te tiàturiraa o te ànaana mai, mai te mau fetià o Pipirimä o te ìtehia i te märama noa no Tema.

4. Te àrueraa e te mauruüru noa atu to na mauiui, ua fäfau o Tavita ua ârue o ia i te Atua. I roto i teie puè tau faahiahia, ua piihia tätou no te faaìte i to tätou mauruüru no te mau haamaitaìraa ta tätou i färii e no te ârue i te Atua no to Na maitaì e to Na aroha.

A haere ai tätou i mua i roto i teie puè tau o te àti, e haamanaò na tätou e, o te Atua to tätou täuturu e to tätou tämahanahana. Na roto i te ìmiraa i to Na aro e te türuìraa i nià i to Na aroha, ia ìte tätou i te hau e te tiàturiraa e hinaarohia e tätou no te faaruru i to tätou mau tämataraa. Ia faaüru mai teie ìrava ia tätou ia färiu atu i nià i te Atua ma te tiàturi e ia faahanahana i te taeraa mai o to tätou Faaora ma te òaòa e te mauruüru.

Tefania 3.14-18

Te faatià-faahou-raa-hia Ierutarëma

14 A hïmene, e te tamahine o Tiona; a ûmere, e Ìteraèra; ia reàreà òe e ia òaòa mä to âau atoà, e te tamahine o Ierutarëma.

15 Ua hopoi-ê-hia e te Fatu ta òe ra mau utuà, ua haafäriu o ia i to òe ra mau ènemi: tei roto ia òe ra te arii o Ìteraèra, o te Fatu; e òre òe e ìte faahou i te àti.

16 Ia tae i taua ànotau ra e parauhia ai Ierutarëma, Eiaha e mataù: e o Tiona, Eiaha ia töàruàru to rima.

17 E püai to te Atua no òe ra, to te Fatu, i roto ia òe ra; na na e faaora, na na e mauruüru ia òe mä te òaòa: e faaea mäite o ia i to na aroha, e ôuàuà o ia ia òe mä te haamaitaì.

18 Te feiä e òto i te mau ôroà i haapaòhia ra, ua haaputuputuhia ia e au, no roto hoì ia ia òe: te feiä i faaòromaì i te faaìno ia na ra.

Heuraa Manaò.

Oia mau, Tefania pene 3 i te mau ìrava 14 e tae i te 18 e päpaìraa tohu teie no roto mai i te Faaäuraa Mätamua o te faahiti nei i te parau no te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ìteraèra e to rätou òaòa. Teie te päpaìraa, A pii i te òaòa, e te tamahine o Tiona A tià mai i nià, e Ìteraèra A òaòa e a upootià ma to âau atoà, e te tamahine no Ierutarëma Ua ìriti ê atu te Fatu i te mau haaväraa e vai nei i nià iho ia òutou, ua tiahi ê atu o Ia i to òutou mau ènemi; tei roto pü te Arii o Ìteraèra ia Iehova i roto pü ia òutou na ; àita to òutou e àti faahou no te riàrià. I taua mahana ra e parauhia i Ierutarëma e: Eiaha e mätaù, e Tiona Eiaha e haaparuparu i to òutou rima tei roto pü Fatu to òe Atua ia òe, e toä o Ia no te faaora ; e horoà mai o Ia i to na òaòa rahi ia òutou, e vai muhu òre noa o Ia i roto i to Na here, e roaa ia na te òaòa rahi ia òutou. Te ìrava 17 o te tià faatumu no teie tohu : Tei roto pü te Fatu to òe Atua ia òe, e toä i te faaoraraa ; e horoà mai o Ia i to Na òaòa rahi ia òutou, e vai muhu òre noa o Ia i roto i to Na here, e roaa ia Na te òaòa no òutou.

Teie te hoê manaò i nià i te ìrava tumu:

1. Te òaòa e te popou : E haamata nei te ìrava na roto i te hoê piiraa no te òaòa e no te popou. Te faaìte ra te reira i te hoê täuiraa rahi i roto i te mau haaväraa na mua atu e te faaìte ra te reira i te hoê tau faahoìraa e haamaitaìraa.

2. Te faataa-ê-raa i te mau haaväraa e te mau ènemi : Ua ìriti ê te Atua i te mau haaväraa e ua haamou i te mau ènemi o Ìteraèra. Te faataipe ra te reira i te hopeà o te mauiui e te haavïraa, e te haamataraa o te hoê tau âpï o te hau e te ìno òre.

3. Te färaa mai o te Atua : Te haapäpü nei te ìrava faufaa rahi e tei roto pü te Fatu i to Na nünaa. Ua riro te vairaa mai o te Atua èi tumu no te tämahanahanaraa e te pärururaa. Ua faataahia o Ia mai te hoê toä o te faaora, o te haapuai i te manaò no nià i te mana e te faaoraraa a te Atua.

4. Te here e te òaòa : E faaìte ra te Atua i to na here i to na nunaa ma te ûàna e te òaòa. E mämü noa o ia i roto i to na here, e faarirohia mai te hau e te mauruüru no ò mai i te Atua ra. Te faaìte ra te òaòa rahi ta te Atua e ite ra no to na nunaa.

5. Te faaitoitoraa e te tiàturiraa : Te faaitoito nei teie ìrava ia Ierutarëma eiaha e mätaù e eiaha e haaparuparu. Ua riro te fäfauraa no te vairaa o te Atua e to na here èi puna no te tiàturiraa e te puai no te nünaa.

Ua riro te Tefania pene 3 i te mau ìrava 14 e tae i te 18 èi poroì tämahanahana, ia òaòa i roto i te tiàturiraa. E haamanaò mai ra o ia i te feiä faaroo e tei roto pü te Atua ia rätou, e te päruru ra o Ia ia rätou e te here  ra o Ia ia rätou. Te haapäpü nei te ìrava tumu te ìrava 17, i te here e te òaòa o te Atua i to na nünaa, ma te horoà i te tämahanahanaraa e te faaitoitoraa.

1. Te färaa mai o te Atua : Te aroha o te hoê ia taime a faaineine ai tätou no te faahanahana i te taeraa mai o Ietu Metia, oia hoì, te Atua i pïhaì iho ia tätou. Te haapäpü nei te ìrava e tei roto pu te Atua ia tätou, o te tuàti nei i te parau tumu no te vairaa mai o te Atua i roto pü ia tätou.

2. Te Faaora itoito : Te faataa nei teie ìrava i te Atua mai te hoê toä no te faaora e te tumu no te ora. I te tau o te Tiaìraa, e haamanaò tätou e ua haere mai o Ietu no te faaora ia tätou. Na teie hohoà o te Atua èi faaora i te puai e haapuai i te tiàturiraa e te òaòa o teie puè tau.

3. Te òaòa e te here : Te parau nei te ìrava no te òaòa e te here o te Atua i to Na nünaa. E taime ia no te òaòa e no te here. Te tïtau-manihini-hia ra tätou ia fëruri i nià i te here e te òaòa täôtià òre o te Atua no tätou, o te faaitoito ra ia tätou ia haaparare i taua òaòa ra e taua here ra e àti aè ia tätou.

4. Te hau e te tämahanahana : E mämü noa o Ia i roto i to Na ra here e faarirohia mai te hau e te tämahanahanaraa i roto i to na hanahana. I roto i teie puè tau o te àti, e ìmi tätou ia ìte i te hau roto e ia tämahanahana ia tätou iho i roto i te here o te Atua, noa atu te mau ârepurepuraa o te ao i teie mahana.

5. Te tiàturiraa e te faaitoitoraa : Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tatou e, tei pïhaì iho te Atua ia tätou e te òaòa nei o Ia ia tätou. Na te reira e horoà mai ia tätou i te tiàturiraa e e faaitoito ia tätou ia tämau maite i roto i to tätou faaroo e te faaineineraa i roto i te tau no te tiaìraa. Te ani mai nei te Tefania pene 3 ìrava 17 ia tätou ia feruri hohonu i nià i te aro o te Atua, to na mana, to na here e to na oaoa i teie puè tau faahiahia mau. E haamanaòraa e tämahanahana te reira e tei pïhaì iho te Atua ia tätou, e te faaora ra o Ia ia tätou e te òaòa ra o Ia i roto ia tätou, ma te püpü mai i te hoê ö faahiahia o te hau e te tiàturiraa.

Firipi 4.4-7

4 E òaòa i te Fatu, eiaha e faaea, e parau faahou atu ä vau: e òaòa ä òutou  

5 Ia ìteä to òutou marü e te taata atoà ra. Tei pïhaì iho nei te Fatu.

6 Eiaha òutou e ahoaho noa atu i te mau mea atoà nei, e faaìte hua rä i to òutou hinaaro i te mau mea atoà nei i te Atua, i te pure, i te aniraa atu mä te haamaitaì.

7 E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau, e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu.

Heuraa Manaò.

Oia mau, Firipi pene 4 i te mau ìrava 4 e tae i te 7 o te hoê ia mau ìrava i roto i te Pîpîria o te faaitoito nei i te feiä tiàturi Atua ia òaòa e ia ìte i te hau i roto i te Atua. A òaòa tämau noa i roto i te Fatu ; Te parau faahou atu nei au, ma te òaòa. Ia ìtehia to òutou marü e te mau taata atoà ra. Tei pïhaì iho te Fatu. Eiaha e haapeàpeà no te hoê noa aè mea ; te ra rä, i roto i te mau mea atoà, a faaìte i to òutou mau hinaaro i te Atua na roto i te pure e te täparuraa, ma te haamaitaì. E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu.

Te ìrava 7 : E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu. Te haapäpü ra teie ìrava i te manaò e èita te hau a te Atua e taahia e te taata e e päruru te reira i to tätou âau e to tatou fëruriraa.

1. òaòa tämau noa i te Fatu.

2. A faaìte i te marü e te maitaì i nià ia vëtahi ê.

3. Eiaha e haapeàpeà, a pure rä e a haamauruüru i te Atua.

4. No te färii i te hau a te Atua i nià atu i to tätou häroàroàraa.

Oia mau, Ua riro te tau o te Tiaìraa èi taime no te faaineineraa e no te tiaìraa òaòa no te faahanahanaraa i te fänauraa o Ietu Metia. Te ìrava tumu o te Firipi pene 4 te ìrava  7 ia, E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu.

1. Te hau no te raì mai : I roto i teie tau ati rahi, ua anihia ia tätou ia ìmi i te hau a te Atua, te hoê hau èita e roaa i te häroàroàraa taata. Teie hau, è ère noa ia te èreraa i te tämaì, o te hoê rä hau hohonu no roto mai i to tätou mau täairaa e te Atua.

2. Pärururaa i te mau Âau e te mau Fëruriraa : Te haapäpü nei teie ìrava e na teie hau hanahana e täpeà i to tätou âau e to tätou manaò ia Ietu Metia. Te auraa ra, noa atu te mau fifi e te mau tapitapiraa o te oraraa o te mau mahana atoà, e ìte tätou i te âueue òre e te pänoonoo òre na roto i te färiuraa atu ia Ietu ra.

3. Te tiaìraa òaòa : Te tiaìraa, e taime ia no te tiaìraa òaòa e te tiàturiraa. Na roto i te haamanaòraa e, tei pïhaì iho te Fatu ia tätou, ta tätou e òaòa e e ìte i te tämahanahanaraa i roto i te parau fäfau no to Na taeraa mai. E täuturu te hau a te Atua ia tätou ia haamau noa i to tatou fëruriraa e ia ora i teie tiaìraa ma te hau.

4. A Pure e te Âau Mehara : Te faaitoito nei te ìrava ia tätou ia faaìte i to tätou mau hinaaro i te Atua na roto i te pure e te haamauruüruraa. I teie puè tau no te Tiaìraa, ta tätou e haapuai i to tätou auraa e te Atua na roto i te pureraa e te faaìteraa i te mauruüru no ta Na mau haamaitaìraa.

Te haamanaò mai nei te Firipi pene 4 i te ìrava 7 ia tätou e, te hau o te Atua o te hoê ia höroà faufaa rahi o te täuturu ia tätou ia haere na roto i te mau taime tiaìraa e te faaineineraa ma te tiàturi e te òaòa. Na roto i te paturaa i nià i teie hau, ta tätou e ìte i te hau e to na faufaa rahi.

Ruta èv 3.10-18

10 Ua ui mai ra taua feiä rahi ra ia na, nä ô mai ra: E aha hoì mätou nei?

11 Ua parau atu ra o ia ia rätou: E piti o na pereue ra, e horoà atu o ia i te hoê no tei ère; e e mäa ta na ra, e nä reira atoà o ia.

12 Ua haere atoà mai ra te feiä òhi tute ia päpetitohia, ua nä ô mai ra ia na: E te òrometua, e aha mätou?

13 Ua parau atu ra o ia ia rätou: Eiaha e tïtau atu i tei òre i haapaòhia na òutou ra.

14 Ua ui atoà mai ra te mau faèhau ia na, nä ô mai ra: E aha hoì mätou nei?

Ua parau atu ra o ia ia rätou: Eiaha e hämani ìno i te taata atoà; eiaha e pari haavare noa; ia mauruüru hoì òutou i ta òutou utuà.

15 Te fatimäûu noa ra te taata atoà ia Ioane, te feruri anaè ra te taata i roto i to rätou âau, e e riro paha o ia i te Metia.

16 Ua parau atu ra Ioane ia rätou atoà, nä ô atu ra: Te päpetito nei ä hoì au ia òutou i te pape, te haere mai na rä te tahi e mana rahi to na i to ù, e òre ia vau e au ia tätara i te täpeà i ta na tämaa: na Na e päpetito ia òutou i te Värua Maitaì e te auahi.

17 Tei to na rima ta na tähiri, e tämä mäite o ia i ta na papaìraa tïtona, e haaputu o ia i te tïtona i roto i ta na vairaa tïtona, âreà te ota e tütuì o ia i te reira i te auahi pohe òre.

18 E e rave rahi ä ta na aòraa atu, i te faaìteraa atu i te taata i te Parau Maitaì.

Heuraa Manaò.

Oia mau, te Ruta èv. Pene 3 i te mau ìrava 10 e tae i te 18 mai teie to na faanahoraa :

1. Na ìrava 10 e te 11 : Ua ani te nahoà taata ia Ioane Päpetito e aha te tià ia rätou ia rave. Ua parau atu ra o Ioane ia rätou ia faaìte i te feiä i roto i te fifi. Ua ani mai ra te nahoà taata ia na e: E aha te tià ia mätou ia rave? Na ô atu ra O ia ia rätou, e tuu atu i te taata e piti a na ra moni i roto i te färii, e na na o ia e àmu i te maa ra, e na reira atoà o ia i te àmu.

2. Na ìrava 12 e te 13 : E ani atoà te mau terona i te manaò täuturu. Ua parau atu ra o Ioane ia rätou eiaha e tïtau hau atu i tei faauehia ia rätou ra.

Ua päpetito-atoà-hia te mau terona, e ua na ô atu ra rätou ia na, E te Òrometua, e aha mätou nei e tiaì ia rave Ua parau O ia ia rätou, Eiaha òutou e tïtau i te hoê mea hau atu i tei faauehia ia òutou na.

3. Te ìrava 14: E ui te mau faèhau i te hoê ä uiraa. Ua parau o Ioane ia rätou eiaha e èiä i te moni e ia mauruüru i ta rätou moni òhipa.

Ua ui atoà te mau faèhau ia na, e aha te tià ia tätou ia rave ?  Ua parau o ia ia rätou, Eiaha e faaìno e aore rä, e faaìno i te hoê noa aè taata, a mauruüru rä i ta òutou moni òhipa.

4. Te mau ìrava 15 e tae i te 17 : Te uiui nei te taata e, o Ioane anei te Metia. Ua pähono atu ra o Ioane e, te päpetito nei au i te päpe, te ra rä, te taata puai aè, e haere mai o ia na muri iho ia ù, o te päpetito i te Värua Moà e te ahi. A tiaì noa ai te mau taata, e a uiui noa ai rätou ia rätou iho e, è ère anei o Ioane te Metia, ua parau atu ra o ai ia rätou paatoà e, te päpetito nei au ia òutou i te päpe ; te ra rä o o Ia o tei hau aè i te rahi i to ù taeraa mai, e àita ia e tià ia ù ia tätara i te täamu o to Na ra tïaa. E päpetito o Ia ia òutou i te Värua Moà e i te ahi. Tei roto te tähirihiri i to Na rima ; e tämä o Ia i to na tahua, e na Na e haaputu mai i te tïtona i roto i ta na fare vairaa maa ra ; e tütuì rä o Ia i te ota i roto i te auahi e òre e tinaihia.

5. Ìrava 18: Ua aò Ioane i te nünaa e ua poro i te parau âpï maitaì. No reira ua poro Ioane i te parau âpï maitaì i te mau taata, ma te aò atu ia rätou e rave rahi atu ä mau aòraa.

Te ìrava 16 tei faatumuhia i roto i teie tuatapaparaa:

Te päpetito nei au ia òutou i te päpe ; te ra rä o o Ia o tei hau aè i te rahi i to ù taëraa mai, e àita ia e tià ia ù ia tätara i te täamu o to na ra tïaa. E päpetito o Ia ia òutou i te Värua Moà e i te ahi.

1. Te âau höroà : Ua pii o Ioane Päpetito i te taata no te ôpere i te tauturu i te feiä navaì òre. I te roaraa o te tau, ua anihia ia tätou ia faaòhipa i te âau höroà e ia täuturu i te feiä fänaò òre.

2. Te parau-tià e te parau mau : Ua aò Ioane i te mau terona e te mau faèhau ia rave i te òhipa ma te parau-tià e te parau mau. Te peu mä, e taime ia no te fëruri i nià i ta tätou mau òhipa e to tätou huru i nià ia vëtahi ê.

3. Faaineineraa no te Metia : Te faaìte nei Ioane i te taëraa mai o te hoê taata puai aè, o te päpetito na roto i te Varua Moà e te ahi. Ua riro te tau ei tau no te faaineineraa no te taëraa mai o Ietu, te Faaora.

4. Te tiàturiraa e te parau âpï maitaì : Te aò nei o Ioane i te nünaa e te poro nei i te parau âpï maitaì. E tau tiàturiraa e e ôroà te Tiaìraa no te parau âpï maitaì o te haerea mai o Ietu.

Te pii nei o Ruta èv. Ia tätou ia faaìte i te âau höroà, te parau-tià, te faaineineraa, e te tiàturiraa i te roaraa o te tau. E poroì puai teie o te tïtau nei ia tätou ia ora i te hoê oraraa o te faahanahana i te Atua e no te faaineine i to tätou âau no te taëraa mai o Ietu ta tätou e haamanaò nei i to na Fänauraa. Te päpetito nei au ia òutou i te päpe ; te ra rä o o Ia o tei hau aè i te rahi i to ù taëraa mai, e àita ia e tià ia ù ia tätara i te täamu o to na ra tïaa.

Ua faaite o Ioane Päpetito i te taëraa mai o te hoê taata puai aè ia na iho, o Ietu Metia. Te faaineine nei tätou no te faahanahana i te fänauraa o Ietu, te Faaora o te ao nei. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e, ua riro te tau faaineineraa èi taime no te faaineineraa no te färii ia Ietu i roto i to tätou oraraa.

Te Päpetitoraa i te Värua Moà e te Ahi

Te parau nei o Ioane Päpetito i te päpetitoraa o te Värua Moà e te ahi ta Ietu e hopoi mai. Te faataipe ra te reira i te tämäraa e te täuiraa o roto ta Ietu e òhipa ra i roto ia tätou. I te roaraa o te tau, ua anihia tätou ia ìriti i te ùputa o to tatou âau i teie täuiraa e ia vaiiho i te Värua Moà ia tämä e ia faaâpï ia tätou na roto i te Parau Mana a te Atua Metua.

Te haèhaa e te âau mehara

Te faaìte ra o Ioane Päpetito i to na haèhaa na roto i te färiiraa e èita e tià ia na ia tätara i te täamu tïaa o Ietu. I te roaraa o te tau, ua piihia tätou ia ìte i to tätou hinaaro ia Ietu e ia haafatata atu ia na ma te haèhaa e te âau mehara.

Te tiàturiraa e te tiaìraa

Te faaìte ra teie ìrava i te tiàturiraa e te tiaìraa i te haerea mai o Ietu. E tau no te tiaìraa e te tiàturiraa òaòa, a faaineine ai tätou no te faahanahana i te taëraa mai o Ietu, to tätou Faaora Arii.

Te tïtau nei te Ruta èv. Ia tätou ia faaineine i te tämäraa roto, te haèhaa e te tiàturiraa i roto i te puè tau no te Tiaìraa. E poroì puai teie o te tïtau manihini ia tätou ia faaineine ia tätou iho no te färii ia Ietu ma te âau matara e te taui èi färiiraa ia Ietu Püfenua.

No te toru o te Tiaìraa, tei pii-pinepine-hia nei tätou no te òaòa e aore rä te faaòaòaraa, teie te hoê parau tumu faauruhia e te mau ìrava ia au i teie tuatäpaparaa : A faaineine i te èà o te Fatu ma te òaòa e te tiàturi.

E haru mai teie parau tumu i te värua o te toä na roto i te haapäpüraa i te faufaa rahi no te faaineineraa i roto faaroo, te òaòa e te tiàturiraa i te taëraa mai o Ietu. Te haamanaò atoà nei te reira i te piiraa a Ioane Päpetito ia faaineine i to tätou âau no te färii poupou i te Faaora Nui.

Heuraa Ìrava.

-Taramo 69, 30 Âreà vau nei, haèhaa noa ai e te pohe hoì, na te ora na òe, e ta ù Atua, e hopoi ia ù i nià.

-Tefania 3, 17 E püai to te Atua no òe ra, to te Fatu, i roto ia òe ra; na na e faaora, na na e mauruüru ia òe mä te òaòa: e faaea mäite o ia i to na aroha, e ôuàuà o ia ia òe mä te haamaitaì.

-Firipi 4, 7 E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau, e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu.

-Ruta èv.3, 16 Ua parau atu ra Ioane ia rätou atoà, nä ô atu ra: Te päpetito nei ä hoì au ia òutou i te pape, te haere mai na rä te tahi e mana rahi to na i to ù, e òre ia vau e au ia tätara i te täpeà i ta na tämaa: na Na e päpetito ia òutou i te Värua Maitaì e te auahi.

Faaitoitoraa.

Parau poroì no te toru o te Tiaìraa.

Te fatata roa atu ra tätou i te faahanahanaraa e te haamanaòraa i te fänauraa o to tätou Faaora, o Ietu Metia. E taime ia no te òaòa, no te hau e no te tiàturiraa. Te horoà mai nei teie mau ìrava Taramo 69 ìrava 30, Tefania pene 3 ìrava 17, Firipi pene 4 ìrava 7, e te Ruta èv. Pene 3 ìrava 16 i te tahi mau hiòraa e au no te fëruriraa  i nià i teie mau puè tau.

1. Taramo 69 ìrava 30 I àti atu vau i te mauiui ; E te Atua e, ia tauturu mai òe ia ù, te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e noa atu i roto i to tätou mau taime peàpeà e te mauiui, e färiu tätou i te Atua no te ani i te tauturu e te tämahanahanaraa. I teie tau o te taeraa mai, e ìte tätou i to tätou hinaaro i te tauturu a te Atua e e haamahora tätou i to tätou âau i te faaoraraa ta te Atua e püpü mai ra.

2. Tefania pene 3 ìrava 17 Tei roto pu te Fatu o to Atua ra ia òe, e toä o Ia no te faaora ; e horoà mai o Ia i to na òaòa rahi ia òutou, e vai muhu òre noa o Ia i roto i to na here, e roaa ia Na te òaòa no òutou.

Te haapäpü nei teie ìrava i te vairaa o te Atua i roto pu ia tätou e to Na here rahi i to Na nünaa. I teie tau o te Tiaìraa, e haamanaò tätou e tei pïhaì iho te Atua ia tätou, ma te päruru ia tätou e ma te here hohonu ia tätou. Na teie tiàturiraa e horoà mai ia tätou i te puai no te faaruru i te mau tämataraa ma te tiàturi tütüaau i te Faaora Nui.

3. Firipi pene 4 ìrava 7 E na te hau a te Atua, o tei hau ê atu i te ìte taata nei, e faaitoito mai i to òutou âau e to òutou manaò i te Metia nei ia Ietu.

E tau no te hau no roto mai i te faaineineraa i te pae tino e te värua. Te haapäpü mai ra teie ìrava e e täpeà te hau a te Atua, o tei hau aè i te marämarama atoà o te taata, i to tätou âau e to tätou fëruriraa ia Ietu Metia. Na roto i te ìmiraa i teie hau hanahana, ta tätou e nei i roto i teie puè tau ma te hau e te tiàturi.

4. Ruta èv. Pene 3 ìrava 16 Ua parau atu ra Ioane ia rätou atoà ra, te päpetito nei au ia òutou i te päpe; tera rä o o Ia o tei hau aè i te rahi i to ù taeraa mai, e àita ia e tià ia ù ia tatara i te täamu o to na ra tïaa. E päpetito o Ia ia òutou i te Värua Moà e i te ahi.

Ua faaìte o Ioane Päpetito i te taeraa mai o Ietu, te taata tei hau atu i te puai e o te päpetito na roto i te Värua Moà e te ahi. I teie sabati toru no te Tiaìraa o te haamanaòraa i te fänauraa te Faaora Nui, e haamanaò tätou e, te faaineine ra tätou no te färii ia Ietu, to tätou Faaora, o te haere mai no te täui i to tätou oraraa na roto i te mana o te Värua Moà.

A haere ai tätou i mua i roto i teie puè tau o te àti, ia haamanaò tätou e, o te Atua to tätou tauturu e to tätou tämahanahana Taramo 69 ìrava 30. E mata na tätou i te ìmi i te hau hanahana o te faateitei i to tätou âau e to tätou manaò i roto ia Ietu Metia Firipi pene 4 ìrava 7. Ia faaineine tätou no te färii i te Taata o te haere mai ma te mana e o te päpetito ia tätou i te Värua Maitaì Ruta èv. Pene 3 ìrava 16. Ia riro teie puè tau no te ahoaho èi puna no te òaòa, no te hau e no te tiàturiraa âpï no tätou, ma te ìte e, tei roto pu te Atua ia tätou, ma te here e ma te päruru ia tatou Tefania pene 3 ìrava 17.

Pehepehe.

Pehepehe no te toru o te Tiaìraa.

Te hau Atua.

I te pö tiaìraa, te färiu nei to tätou âau i te Atua.

 

E te Atua, a tauturu mai e a tämahanahana mai,

A faaroo mai i to mätou reo. Aita mätou e òaòa nei e te mauiui nei hoì mätou,

Te taì ia a te värua i roto i te àti,

Àreà to òutou rima puai ra, te faatià ra ia mätou i nià ma te marü.

 

Tei roto pü te Fatu to òe Atua ia òe,

Te hoê toä o te faaora, te hoê here o te òre e haaparuparu.

Ua vai mämü noa o Ia i roto i to na here hopeà òre,

E i roto i to na òaòa rahi, ua hoêhia to tätou âau.

 

E na te hau a te Atua, tei hau aè i te mau ìte atoà,

E täpeà i to tätou âau e to tätou manaò ia Ietu Metia,

I roto i te mau huru atoà o te oraraa, i roto i teie hau hanahana,

E ìtehia ia tätou te hau, ia haere na roto i te marü e te faaroo e te haèhaa.

 

Ua faaära o Ioane Päpetito i te taata o te haere mai ma te mana,

E päpetito o Ia ia òe i te Värua Maitaì e i te ahi.

Ia faaineine na tätou i to tätou âau no te färii poupou i te Faaora,

I teie toru o te Tiaìraa, e faahanahana anaè tätou ma te itoito.

 

Parau Tumu.

Teie te hoê parau tumu faauruhia e te mau ìrava Taramo 69 ìrava 30, Tefania pene 3 ìrava 17, Firipi pene 4 ìrava 7, e te Ruta èv. Pene 3 ìrava 16:

I roto i te fifi, a ìmi i te tauturu a te Atua ; i mua i to na aro, e ìte ia òutou i te hau ; i roto i to na here, a ìte i te òaòa ; e na roto i te Varua e faahuru-ê-hia ai tätou.

Oia hoì, Te hau a te Atua.

 

Teraì òr. Faatura.

 

Ruta èv 3.1-6 Te reo i te mëtëpara.

 

Tāpati 8 no  Tema/Titema 2024.

TĪAÌRAA PITI

Te reo i te mëtëpara.

Mau Taiòraa.

Taramo 126

1 Tire a te Moruta. I te faaòre-raa-hia e te Fatu te tïtïraa o Tiona, e au tätou i te feiä moemoeähia.

2 Î aè ra to tätou vaha i te àta i reira, e to tätou mau arero i te òaòa. Ua nä ô aè ra to roto i te êtene ra: «E òhipa rahi ta te Fatu i rave ia rätou nei.

3 E òhipa rahi ta te Fatu i rave ia mätou nei, i òaòa ai mätou nei.

4 E faahoì mai ä, e te Fatu, i to mätou ra mau tïtï, mai ta òe ä i faahoì mai i te päpe tahe i àpatoà ra.

5 O tei ueue mä te roimata ra, e ôoti ia mä te òaòa.

6 O tei haere hoì e ueue i te huero mä te òto ra, e hoì faahou mai ä ia mä te òaòa, e mä te hopoi atoà mai i ta na ra mau ruru.

Heuraa Manaò.

E himene ârueraa e e haamauruüruraa te Taramo 126 no te faaoraraa ta te Atua i höroà i to na nünaa. E pinepine te reira i te täaihia i te hoìraa te feiä i hopoi-tîtî-hia mai Päpuronia mai i Ierutarëma. Teie te hoê tuatapaparaa no teie taramo e te mau ìrava e faatupu ra teie tuatua:

1. Mau ìrava 1 e tae i te 3 : Te faaìte nei teie mau ìrava i te òaòa e te maere o te mau ati Ìteraèra i to rätou faatiàmä-raa-hia mai roto mai i te tau faatîtîraa. Te faaäu nei rätou i to rätou faaoraraa i te hoê moemoeä e te färii nei rätou e na te Atua teie òhipa i faatupu. I to te Fatu faahoìraa mai i te mau tîtî no Tiona, ua riro mätou mai te feiä tei moemoeähia. Èi reira ua î to mätou mau vaha i te àta, e ua î to mätou mau arero i te mau himene òaòa.

2. Ìrava 4 : E pure teie ìrava ia tämau noa te Atua i te haamaitaì i to Na nünaa e i te faahoì mai i to rätou ruperupe, mai ta Na i faahoì mai i te feiä i täpeàhia ra. E te Fatu, ia ärataì mai òe i to mätou mau tîtî mai te mau ànavai i te mëtëpara ra.

3. Na ìrava 5 e te 6 : E faaòhipa teie na ìrava i te hohoà o te huero e te àuhune no te faahohoà i te täuiraa o te òto èi òaòa. Te feiä e ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te mau himene o te òaòa. O te ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te himene òaòa. O oia o te haere ma te òto, ia fänau o ia i te huero, e hoì mai ia ma te òaòa ia amo o ia i ta na mau fanauà.

Te faahiti-pinepine-hia ra te ìrava 5 te tumu faufaa ia, e ärataì i te parau, no te faatupu i te òhipa, O te ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te himene òaòa. Te haapäpü nei teie ìrava i te manaò e, i te mau taime mäuiui e te òto e ärataì i te mau taime òaòa rahi e te haamaitaìraa i roto i te ora. Te faaitoito nei oia ia tätou ia tämau noa i roto i te mau taime fifi ma te tiàturi e, e faariro te Atua i teie mau tämataraa èi mau haamaitaìraa. Te auraa o te parau ra ueue ma te roimata o te haereraa ia na roto i te mau taime fifi, te òto, aore rä te mäuiui a tämau noa ai i te rave i te òhipa e te tiàturiraa. E faahohoàraa te reira no te faaàpu i reira te mau roimata e faahohoà ai i te mau taime mäuiui e te àroraa ta te hoê taata e faaòromaì. Ia ôoti ma te òaòa o te ôotiraa ia i te mau hotu no ta na òhipa ma te òaòa e te popou. Te faaìte ra te reira e e hoona e e hopoi mai te mau tütavaraa e te mau haapaeraa i ravehia i te mau taime fifi i te mauruüru e te òaòa fänaò. Te faaitoito noa mai nei teie parau i te tämau-noa-raa noa atu te mau fifi, ma te tiàturi e e ärataì teie mau tau fifi i te mau haamaitaìraa e te òaòa. E poroì ia no te tiàturiraa e te faaroo no te faariro i te mau òhipa fifi èi mau haamaitaìraa.

Te ìrava 5 no te Taramo 126, O tei ueue ma te roimata ra, e ôoti ia ma te òaòa, e riro te reira èi mea faufaa rahi roa i te tau no te Tiaìraa. Te tiàraa tävini o te hoê ia tau no te faaineineraa e te tiaìraa i te taeraa mai o Ietu Metia, tei täpaòhia e te fëruriraa, te pure e i te tahi mau taime te haapaeraa maa.

1. Te faaineineraa : Mai te ueueraa i te huero e tïtau i te òhipa e te faaòromaì, ua riro atoà te tau faaineineraa i te pae faaroo èi taime no te faaineineraa ia tupu maite te tiàturiraa. Te roimata e faahohoàraa ia i te mau tutia e te mau tütavaraa ta tätou e rave no te haafatata atu ä i te Atua.

2. Te tiàturiraa e te tiaìraa : E taime atoà no te tiaìraa òaòa i te fänauraa o Ietu. Te mau roimata i tahe i roto i te mau taime faaineineraa e te feruri-maite-raa, e täpaò ia no to tätou hinaaro hohonu ia färii i te marämarama e te òaòa no te Fänauraa.

3. Te hau e te òaòa : Te fäfau nei teie ìrava e, te feiä e haere na roto i te mau taime òto e te fifi (te mau roimata) e ôoti mai ia rätou i te òaòa (te mau himene no te òaòa). Te faaìte nei te reira i te tiàturiraa marü metia e, e ärataì te mau tämataraa e te mau tutia i te faaoraraa e i te faahanahanaraa i te Fänauraa o te Faaora.

4. Te fänau-faahou-raa te varua : Te fänau-faahou-raa e taime ia no te faaâpïraa te tino e te varua. Te mau roimata e faahohoàhia i te tätarahapa e te tämäraa, e faaineine i te âau no te färii i te òaòa o te Fänauraa te. Metia. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e, e aärataì te mau tautooraa e te mau tutia i ravehia i te ànotau o te Àti, noa atu e, ua âpitihia te reira i te roimata, i te òaòa e i te faahanahanaraa värua i te Fänauraa o Ietu. E poroì teie no te tiàturiraa e no te täuiraa, ia au i te värua no te Tau no te Tiaìraa.

Ìtaia 60.1-11

Te hinuhinu o te ètärëtia

1 A tià i nià, ia märamarama òe, ua tae mai to òe märamarama, e ua hiti mai te hanahana o te Fatu i nià ia òe.

2 Ìnaha, e ua àti hoì te fenua nei i te pöuri; e te mau êtene i te pöuri taòtaò: e hiti mai rä te Fatu i nià ia òe, e ìteä noa mai hoì to na hanahana i nià iho ia òe ra.

3 E haere noa mai hoì te mau fenua i to òe ra märamarama; e te mau arii i te ànaana o to òe ra mahana e hiti ra.

4 A nänä na i to mata i nià a hiò e àti noa aè; ua putuputu atoà mai rätou, i haere mai rätou ia òe ra; e tae mai to mau tamarii tamäroa mai te fenua roa mai; e to mau tamähine, e âfaì-tuta-hia mai ia.

5 Èi reira òe e ìte ai, e rahi roa te òaòa; e horuhoru hoì to âau, e horahorahia; ia hopoihia mai te mau taoà no te moana ia òe ra; e ia tae mai te mau taoà no te mau fenua ia òe ra.

6 E âpï òe i te rahi o te tämera; e te petari no Metai e no Èfa; o rätou atoà to Tepa i te haere mai: mä te àuro e te rïpano i te hopoiraa mai; e mä te hïmene i te haamaitaìraa i te Fatu.

7 E putuputu atoà mai te mau nana i Tetara ia òe; e riro hoì te mau mämoe oni i Nepaiota ia òe: e tae rätou i nià i ta ù fata mä te ìtehia mai; e ta ù fare ùnaùna, nä ù ä e faaùnaùna.

8 O vai ra teie e pee nei mai te ata e pee ra, e mai te tiàa ûuàiraò e maùe i to rätou mau âpoo ra.

9 E tiaì mai te mau fenua roa ia ù; e te mau pahï o Taretita i mua: i te faahororaa mau i to mau tamarii mai te vähi roa mai, e ta rätou ârio e ta rätou àuro atoà ra: no te iòa o to Atua ra o te Fatu e no Tei Moà i Ìteraèra ra, ua faahanahana hoì o ia ia òe.

10 E na te mau tamarii o te taata ê ra e patu i to mau âua, e ìtehia mai òe e to rätou ra hui-arii: i täìri hoì au ia òe i ta ù riri nei, e aroha rä vau ia òe i taua aroha nö ù nei.

11 E vaiiho-noa-hia to òe ra mau ùputa mai te ìritihia; i te ao e te ruì atoà e òre e ôpanihia: ia hopoi mai rätou i te taoà no te mau fenua ra ia òe, e ia haere mai to rätou mau arii mä te âehuehu atoà ra.

Hueraa Manaò.

Ìtaia pene 60 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 e mau päpaìraa tohu teie e parau nei no nià i te hanahana o Ierutarëma e te marämarama o te Atua e ànaana ra i nià i to na nünaa. I te tau o te Tiaìraa, teie mau ìrava e tätarahia mai te hoê tiaìraa i te taeraa mai o Ietu Metia, te marämarama o teie nei ao.

1. Te mau ìrava 1 e tae i te 3 : Te parau nei teie mau ìrava ia Ierutarëma ia tià mai i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tià mai nei te hanahana o te Atua Metua i nià iho ia na. Noa atu e te täpoì ra te pöuri i te fenua, te ànaana ra te marämarama o te Atua i nià i to na nünaa. A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tae mai nei to òe marämarama, e te tià mai nei te hanahana o te Fatu i nià iho ia oe na.

2. Te mau ìrava 4 e tae i te 7 : Te faataa nei teie mau ìrava i te haaputuputuraa o te mau nünaa e te mau taoà e tae mai i Ierutarëma. E ùmehia te mau taata o te fenua nei i te marämarama o te Atua e e hopoi mai rätou i ta rätou mau taoà èi faahanahanaraa. E te feiä atoà i hinaaro i te pee mai ia ù ra, e hopoi mai ia i te auro e te mea noànoà, e e faaìte hoì rätou i te mau mea e haamaitaì i te Atu Metua ra.

3. Te mau ìrava 8 e tae i te 11 : Te tämau noa nei teie mau ìrava i te faataa i te hanahana o Ierutarëma a muri noa atu, e e matara noa te mau ùputa no te färii i te mau nünaa e ta rätou mau taoà. E riro te oire èi vahi hau e te ora E vai matara noa te mau ùputa, e ore roa rätou e ôpanihia i te ruì e te ao, ia tuuhia mai te mau taoà o te mau fenua i roto ia òutou na.

Te ìrava rahi e tià ia faatumuhia te ìrava 1 ia A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tae mai nei to òe marämarama, e te tià mai nei te hanahana o te Fatu i nià iho ia òe na.

1. Te marämarama i roto i te pöuri : Te tiàraa e taime ia no te tiaìraa i te marämarama o Fänauraa te Metia. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e noa atu i roto i te mau taime pöuri, e ànaana mai te marämarama o te Atua e e hopoi mai i te tiàturiraa.

2. Te faaineineraa e te tiaìraa : Mai ia Ierutarëma i piihia ia tià mai i nià e ia ànaana mai, ua piihia tätou no te faaineine i to tätou âau no te taeraa mai o Ietu. Ua riro te tau no te tiaìraa nei èi taime no te fëruriraa e no te faaineineraa i te âau e te värua ia vai ara noa.

3. Te tiàturiraa e te faaoraraa : Te parau nei teie ìrava no nià i te faaoraraa e te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ierutarëma. Oia atoà, te haamanaò mai ra te Tiaì ia tätou i te parau tapu o te faaoraraa e te faaoraraa na roto i te Fänauraa o Ietu.

4. A faaàma i te marämarama: E matara noa te mau ùputa o Ierutarëma no te färii i te mau nünaa. I te roaraa o te tau, ua anihia tätou ia ìriti i to tätou âau no te färii i te marämarama o te Metia e ia faaìte i taua marämarama ra i to te ao nei te faaitoito mai nei te Ìtaia pene 60 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 ia tätou ia faaineine ia tätou iho, ia tiàturi i te marämarama o te Atua, e ia färii popou i te taeraa mai o Ietu ma te òaòa e te tiaìraa i te tau no te Marämarama.

Te parau a tià mai i nià i roto i te pîpîria, e i roto ihoä rä i te Ìtaia pene 60 ìrava 1, o te hoê ia aniraa ia ära, ia faaàfaro, e ia faaineine no te hoê òhipa âpï. Teie te tahi mau raveà no te türama i teie parau:

1. Te äraraa i te pae varua : A tià mai na i nià e tià ia ara mai i te tino e te värua. E äniraa manihini teie ia haere mai i rapae i te tauà-òre-raa e aore rä te tauà-òre-raa i to na iho värua e ia haafatata i te Atua.

2. Te òhipa e te fäfauraa : Te tià-maite-raa o te raveraa ia i te òhipa. O te raveraa ia i te mau taahiraa päpü no te ora i to na faaroo e no te pähono i te piiraa a te Atua.

Te tiàturiraa e te tiaìraa : A tià i nià e poroì atoà ia no te tiàturiraa. Te faaìte ra te reira e ua fatata te tahi mea âpï e te faahiahia i te tupu, e e tià ia tätou ia ineine i te färii i te reira.

3. Tauiraa o te taata iho: Teie parau e tïtau i te hoê täuiraa no te taata iho. E äniraa ia faaruê i te mau peu mätauhia e ia färii i te hoê oraraa âpï ärataìhia e te marämarama o te Atua. Te tià-faahou-raa o te hoê ia piiraa ia ära, ia òhipa, ia tiàturi e ia täui. I te tau o te Tiaìraa, e riro èi faaineineraa no te taeraa mai o Ietu, ma te ära mai i to tätou manunu taòto e ma te faaineine i te färii i te marämarama o te Metia i roto i to tätou oraraa.

Firipi 1.4-11

4 i te mau pure atoà na ù nei ia òutou atoà na, e pure ä vau mä te òaòa àita e faaea,

5 i to òutou âmui-atoà-raa mai i te Èvaneria nei mai te mätamua mai ä e tae roa aè nei i teie nei.

6 Ua ìte mau hoì au i taua parau nei e, o tei haamata i te òhipa maitaì i roto ia òutou na, na na ia e rave e tae noa atu i te mahana o Ietu Metia ra.

7 E mea tià hoì ia ù ia nä reira i te manaò ia òutou atoà na, te vai nei hoì òutou i roto i to ù nei âau; i to ù nei täpeà-raa-hia, e ta ù nei hoì faatiàraa ia ù iho nei, e te faaitoitoraa i te Èvaneria nei, tei ia òutou atoà na ia te maitaì i horoàhia mai ia ù nei.

8 O te Atua hoì të ìte ia ù, e e pöpou rahi to ù ia òutou atoà na, mä te aroha rahi o Ietu Metia ra.

9 E te pure nei au ia tupu mäite ä to òutou hinaaro e ia rahi atu ä mä te ìte e te häroàroà o te âau ra;

10 ia au atu hoì òutou i te mau mea i hau i te maitaì ra; e ia riro òutou ei feiä parau mau, e te hapa-òre, e tae noa atu i te mahana o te Metia ra;

11 ia faaîhia hoì i ta te parau-tià ra, i tei tupu ia Ietu Metia ra, e tura atu ra e haamaitaìhia atu ra te Atua.

Heuraa Manaò.

Firipi pene 1 i te mau ìrava 4 e tae i te ìrava 11 o te hoê ia pure a te âpotetoro ra a Pauro no te feiä faaroo i Firipi. E faaìte o ia i to na mauruüru, to na here, e to na mau hinaaro no to rätou tupuraa i roto i te faaroo.

1.Ìrava 4 e tae i te 6 : Ua faaìte Pauro i to na òaòa e to na mauruüru i to Firipi, ma te haamanaò ia rätou i roto i ta na mau pure. Te tiàturi nei o ia e e faatupu te Atua, o tei haamata i te hoê òhipa maitaì i roto ia rätou, i te reira e tae roa atu i te mahana o Ietu Metia. Te tämau noa nei au i te haamauruüru ia òutou paatoà, ma te faahiti tämau noa ia òutou i roto i ta ù mau pure, no te tuhaa ta òutou e rave nei i roto i te Èvaneria, mai te mahana mätamua e tae roa mai i teie nei. Ua päpü ia ù e, te taata tei haamata i teie òhipa maitaì i roto ia òutou na, e faariro ia o ia i te reira èi maitaì roa no te mahana o Ietu Metia.

2. Te na ìrava 7 e te 8 : Te parau nei Pauro no to na here rahi i to Firipi, ma te hiò ia rätou èi mau âpiti i roto i te aroha o te Atua. Te faaìte päpü nei o ia i to na here ia rätou ma te märu ia Ietu Metia. E mea tià ia ù ia manaò mai te reira ia òutou paatoà, no te mea te taìtaì nei au ia òutou i roto i to ù âau, òutou paatoà, i roto i to ù mau täamuraa e i roto atoà i te pärururaa e te haamauraa o te Èvaneria a te Metia, ia faaìte i te hoê ä aroha mai ia ù nei. No te mea o te Atua to ù ìte e te poihere nei au ia òutou paatoà na roto i te aroha o Ietu Metia.

3. Te mau ìrava 9 e tae i te 11: Te pure nei o Paulo ia rahi atu ä te here o to Firipi i roto i te ìte e te häroàroàraa, ia rätou ia ìte i te mea faufaa rahi e ia vai viivii òre noa e te hapa òre no te mahana o te Metia, tei î i te hotu no te parau-tià. E te mea ta ù e pure nei i roto i ta ù mau pure, ia tupu ia to òutou here i te rahi i roto i te ìte e te marämarama, no te ìte i te mau mea maitaì roa aè, ia riro òutou èi mea viivii òre e te hapa òre i te mahana o te Metia ra, tei î i te hotu o te parau-tià ra tei roto ia Ietu Metia, èi faahanahanaraa e èi ârueraa i te Atua.

Te ìrava 6 o te tià e haafaufaa i teie reo to Pauro : Ua päpü ia ù e o o ia o tei haamata i teie nei òhipa maitaì i roto ia òutou na e faariro ia i te reira èi mea maitaì roa no te mahana o Ietu Metia.

 E mau parau teie e au mau no te  tau o te Tiaìraa, o te piti hoì teie no te Täpati mai teie te huru to na tupuraa :

1. Te tiàturiraa i te Atua : I te roaraa o te tau, te haamanaò mai nei teie mau ìrava ia tätou e, te òhipa nei te Atua i roto i to tätou oraraa e e faaoti o Ia i te mea ta Na i haamata. E taime ia no te tiàturi i te haapaò maitaì o te Atua.

2. Te tupuraa te faaroo : Te tiàraa pü o te hoê ia taime no te faaineineraa e no te tupuraa i ta te varua e tïtau nei i te taata. Te pure ra o Pauro ia rahi te ìte e te ìte maite i roto i te here o to Firipi, mea faufaa roa hoì no te faaineine i te haerea mai o Ietu. Te viivii òre e te parau-tià : Ua hinaaro o Pauro i to Firipi ia vai viivii òre noa e te parau-tià òre no te mahana o te Metia. Oia atoà, ua riro te tau no te Tiaìraa èi taime tämäraa e faaineineraa no te färii ia Ietu ma te âau viivii òre.

4. Te òaòa e te mauruüru : Ua faaìte o Pauro i to na òaòa e to na mauruüru no to Firipi. E taime atoà no te òaòa e no te mauruüru no te taeraa mai o Ietu, to tätou Faaora.

Èi haapotoraa, te faaitoito nei te rata i to Firipi i te pene 1 i te mau ìrava 4 e tae i te 11 ia tätou ia tiàturi i te òhipa a te Atua i roto i to tätou oraraa, ia tupu i te rahi i roto i te faaroo, ia ìmi i te viivii-òre e te parau-tià, e ia faaìte i to tätou òaòa e te mauruüru i te roaraa o te tau o te Tiaìraa.

Te parau e òhipa maitaì i roto i te pîpîria, o te mau òhipa atoà ia e aore rä, te mau òhipa e au i te hinaaro o te Atua e o tei ôpuahia no te haamaitaì te faaroo e no te faaitoito. Teie te tahi mau tuhaa o te au i te reira:

1. Te mau òhipa o te aroha : Te tautururaa i te feia veve, te feia maì, te mau ôtare e te mau vahine ìvi. Te mau òhipa atoà e ravehia no te tämaru i te mäuiui e no te tämahanahana.

2. Te huru itoito : Te oraraa i te hoê oraraa ia au i te mau haapiiraa a te Pîpîria, te faaòhiparaa i te parau-tià, te parau mau, te aroha e te here ia vëtahi ê e ia na iho.

3. Te pororaa e te haapiiraa: Te faaìteraa i te faaroo Märu Metia ia vëtahi ê e te haapiiraa i te mau parau tumu a te Pîpîria. Oia atoà ia te faaitoitoraa e te tururaa ia vëtahi ê i roto i to rätou mau tere faatupu ora.

4. Te täviniraa i roto i te Ètärëtia : Te rave-itoito-raa i te mau òhipa a te Ètärëtia, mai te horoàraa i te rima tauturu, te faanahoraa i te mau òhipa, e te pätururaa i te mau täviniraa i te oraraa âmui.

Èi haapotoraa, te hoê òhipa maitaì o te hoê ia òhipa o te faaìte i te here o te Atua e o te faatupu i te tupuraa i te maitaì. E mau haapiiraa tumu teie i roto i te faaroo Märu Metia, ma te faaitoito i te feiä faaroo ia ora ia au i te mau haerea no te faahanahana i te Atua e o te tävini ia vëtahi ê.

Ruta èv 3.1-6

Te aòraa a Ioane päpetito

(Mät 3,1-12; Mär 1,1-8; Ioane 1,19-28)

1 E tae aè ra i te àhuru mä pae i te mätahiti i te hau o Taitara Tïpërio, o Ponotio Pirato te tävana i Iutea, o Herota te teterareha i Tarirea, e o ta na taeaè hoì o Firipa te teterareha i Ìturaia e i te fenua ra i Terahoniti, e o Routanio te teterareha i Àpirene,

2 o Àna e o Täiafa nä tahuà rarahi, i tae mai ai te parau a te Atua ia Ioane a Tätäria i te mëtëpara ra.

3 Haere atu ra o ia nä te mau vähi atoà i te pae i Iörïtäna ra, i te poro haereà i te päpetito tätarahapa ia faaòrehia te hara;

4 mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra a Ìtaia: «E reo no te hoê i te poro haereà i te mëtëpara ra: A haamaitaì i te èà o te Fatu, e faatïtïàifaro i to na haereà.

5 Ia hope te peho i te faaîhia, ia hope te mouà e te mau âivi i te haapäpühia; ia faatïtïàifarohia te èà piò, e ia haamaninahia te èà puupuu.

6 Ia ìte te taata atoà i te ora a te Atua.

Heuraa Manaò.

Te faaìte nei te Ruta pene 3 i te mau ìrava 1 e tae i te 6 i te haamataraa o te òhipa a Ioane Päpetito, o te faaineine nei i te èà no te taeraa mai o Ietu. Teie te hoê tuatapaparaa no teie mau ìrava e te ìrava e tià i te faatumuhia èi parau aè no tätou.

1. Te na ìrava 1 e te 2 : Te tuuhia nei teie na ìrava no te täviniraa a Ioane Päpetito  i roto i te hoê àamu taa-ê, ma te faahiti i te mau tià poritita e te mau tià faaroo o taua ano tau ra. Te faaìte ra te reira e ua niuhia teie òhipa i nià i te àamu mau. I te àhuru ma paeraa o te mätahiti o te faatereraa a Anetio Taitara, a riro ai o Ponotio Pirato èi tävana no Iutea, o Heroda Teterareha no Tarirea, ua tae mai ra te parau a te Atua ia Ioane, te tamaiti a Tetaria, e te tamaiti a Tetaria i te mëtëpara ra.

2. Te na ìrava 3 e te 4 : Ua poro o Ioane Päpetito i te päpetitoraa no te tätarahapa no te faaòreraa hara, ia au i te parau tohu a Ìtaia. E pii o ia i te taata ia faaineine no te taeraa mai o te Fatu. Haere atu ra o ia i te mau vahi atoà i Iörïtäna ra, i te pororaa i te päpetito tätarahapa ia matara te hara, mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra o Ìtaia : O teie te reo o ta na i parau i te mëtëpara ra, A faaineine i te èà o te Metia, a faatïtïàifaro i to na haerea.

3. Te na ìrava 5 e te 6 : Te faaòhipa nei teie mau ìrava i te mau hohoà o te päpaìraa moà no te faaìte i te faaineineraa o te haerea o te Fatu. E faaîhia te mau peho, e faahaèhaahia te mau mouà, e faaâfarohia te mau èà piò, e e ìte te mau taata atoà i te faaoraraa a te Atua. E faaîhia te mau peho atoà, te mau mouà e te mau âivi atoà ra ; o tei piò ra, e faatïtïàifarohia ia, e e haamaninahia te mau èà au òre ra. E e ìte te mau taata atoà i te ora a te Atua.

Te ìrava 4 tei manaòhia mai e, èi tumu no teie mau tuatapaparaa : O te reo ia o te hoê o tei tiàoro atu i te mëtëpara ra, a faaineine i te èà o te Fatu, a faaâfaro na i to na ra mau èà.

1. Te faaineineraa te faaroo : Te riro nei èi taime no te faaineineraa no te taeraa mai o Ietu. Mai ta Ioane Päpetito i pii ia tätou ia faaineine i te èà o te Fatu, ua anihia tätou ia faaineine i to tätou âau e to tätou oraraa no te färii ia Ietu.

2. Te tätarahapa e te faaòreraa hara : Ua poro Ioane i te hoê päpetitoraa no te tätarahapa no te faaòreraa hara. Te faaòreraa hara o te hoê ia taime no te fëruriraa, te tätarahaparaa e te ìmiraa i te faaòreraa hara a te Atua.

3. Hiòraa : Te mau hohoà no te täuiraa te mau mouà i faaîhia, te mau mouà i raro e täpaò ia no te mau täuiraa e tïtauhia i roto i to tätou oraraa no te färii poupou i te Fatu. Ua riro te tiaìraa nei ei taime no te faatià i te Atua ia täui i to tatou âau e to tätou oraraa.

4. Te tiàturiraa e te faaoraraa : E hope teie mau ìrava na roto i te parau e e ìte te mau taata atoà i te ora a te Atua. E tau no te tiàturiraa te tiaìraa, a tiaì ai tätou ma te òaòa i te taeraa mai o Ietu, to tätou Faaora.

Ei haapotoraa, te pii nei o Ruta èv. I te pene 3 i te mau ìrava 1 e tae i te ìrava 6 ia tätou ia faaineine i to tätou âau no te taeraa mai o Ietu, na roto i te tätarahapa, te täuiraa, e te tiaìraa i roto i te fafauraa no te faaoraraa. E poroì puai e te faufaa teie no te tau o te Tiaìraa.

Te reo o te mëtëpara o Ioane Päpetito ia, tei poro i roto i te mëtëpara i Iutea no te faaineine i te èà o te Fatu. I te tau o te Tiaìraa, e auraa taa-ê to teie hohoà :

1. Piiraa no te Faaineineraa : Ua pii o Ioane Päpetito i te taata ia faaineine no te taeraa mai o Ietu. I te tau no te pene mätamua, ua tïtau-atoà-hia ia tätou ia faaineine i to tätou âau e to tätou oraraa no te färii poupou i te fänauraa o te Metia.

2. Te tätarahapa e te feruriraa : E faataipe te mëtëpara i te hoê vahi moèmoè e te fëruriraa. Ua riro te tiaìraa nei èi taime no te faaätea-ê ia tätou i te mau faanevanevaraa o te ao nei, no te fëruri i nià i to tätou oraraa faaroo, e no te tätarahapa i ta tätou mau hara.

3. Te täuiraa i roto i te âau : E tïtau te reo o te mëtëpara i te täuiraa i roto ia na iho. Te poro ra o Ioane Päpetito i te hoê päpetitoraa no te tätarahapa, e mai te reira atoà te taime no te faatià i te Atua ia täui i to tatou âau e to tätou oraraa.

4. Te tiàturiraa e te tiaìraa : E riro te mëtëpara mai te hoê vahi marö e te ano, e vahi atoà rä i reira te Atua e paraparau ai e e faaineine ai i to na nünaa. E tau tiaìraa e e tiàturiraa no teie Ôroà Fänau, i reira tätou e tiaì ai i te haerea mai o Ietu, te marämarama o teie nei ao.

Ei haapotoraa, te pii nei te reo o te mëtëpara ia tätou ia faaineine, ia tätarahapa, ia täui e ia tiàturi. E poroì puai teie o te tïtau nei ia tätou ia faaineine ia tätou iho i te pae varua no te taeraa mai o Ietu.

Heuraa Ìrava.

Taramo 126, 5 O tei ueue mä te roimata ra, e ôoti ia mä te òaòa.

Ìtaia 60, 1 A tià i nià, ia märamarama òe, ua tae mai to òe märamarama, e ua hiti mai te hanahana o te Fatu i nià ia òe.

Firipi 1, 6 Ua ìte mau hoì au i taua parau nei e, o tei haamata i te òhipa maitaì i roto ia òutou na, na na ia e rave e tae noa atu i te mahana o Ietu Metia ra.

Ruta èv. 3, 4 mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra a Ìtaia: «E reo no te hoê i te poro haereà i te mëtëpara ra: A haamaitaì i te èà o te Fatu, e faatïtïàifaro i to na haereà.

Faaitoitoraa.

Ârueraa no te piti o te Tiaìraa.

Taramo 126 ìrava 5 : O tei ueue ma te roimata ra, e ôoti ia ma te òaòa. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou te mau taime òto e te fifi e riro mai èi òaòaraa e èi haamaitaìraa. I te roaraa o te tau, ua anihia ia tätou ia ueue ma te roimata, na roto i te tätarahapa e te faaineineraa i te pae varua, ma te tiàturi e, e ôoti tätou ma te òaòa i te taeraa mai o to tätou Faaora.

Ìtaia pene 60 ìrava 1 : A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, te tae mai nei hoì to òe marämarama, e te hiti mai nei te hanahana o te Atua Metua i nià ia òe na. E piiraa teie ìrava ia ära e ia faaineine no te marämarama o te Atua e tae mai. I te roaraa o te tau, e tià tätou i nià e e faaineine no te färii i te marämarama o te Metia, na te reira e faaòre i te pöuri e e hopoi mai i te tiàturiraa e te faaoraraa.

Firipi pene 1 ìrava 6 : Ua ìte päpü hoì au e, o tei haamata i teie nei òhipa maitaì i roto ia òutou na, e faariro ia i te reira èi mea maitaì roa ia tae i te mahana o Ietu Metia ra. Te haapäpü mai ra teie ìrava e e faatupu te Atua, o tei haamata i te hoê òhipa maitaì i roto ia tätou, i te reira. I te tau o te Tiaìraa, te tiàturi nei tätou e te tämau noa ra te Atua i te òhipa i nià ia tätou, no te faaineine ia tätou no te haerea mai o Ietu. E taime ia no te tupuraa pae varua e no te tiàturi i te haapaò maitaì o te Atua.

Ruta èv. Pene 3 ìrava 4 : O to na ia reo i te tiàororaa i te mëtëpara ra, A faaineine i te èà o te Fatu, a faatïtïàifaro i to na haerea. Ua pii o Ioane Päpetito ia tätou ia faaineine i te èà o te Fatu. I te roaraa o te tau, ua anihia tätou ia faaàfaro i te èà o to tätou âau, na roto i te tätarahapa e te täuiraa i roto ia tätou, no te färii ia Ietu. E taime ia no te faaineineraa e no te tämäraa.

Faaotiraa

I teie Täpati no te Piti o te Tiaìraa, te haamanaò mai nei teie mau ìrava ia tätou i te faufaa rahi no te faaineineraa i te pae varua, te tätarahaparaa, te tiàturiraa i te Atua e te tiàturiraa i roto i te marämarama o te Metia. E mata na tätou i te ueue ma te roimata, a tià i nià e ànaana, a tiàturi i te òhipa a te Atua i roto ia tätou, e a faaineine i te èà o te Fatu ma te òaòa e te Tiaìraa.

Pehepehe.

 

Te reo i te mëtëpara.

I roto i te maniania òre, e hiti mai te hoê reo ïti haìhaì,

Te hoê reo puai, te hoê piiraa o te faateitei,

O te faaàfaro i te èà, o te faaàfaro i te èà,

No te mea ua fatata te marämarama o te ao nei i te tae mai.

 

Na te mau fetià auro, te mau ìte no te tiàturiraa,

Te faaìteraa a te fäfauraa mätamua, o Ioane, te perofeta,

I roto i te mëtëpara moèmoè,

E faaìte mai i te taeraa mai o te Faaora.

 

E faaîhia te mau peho hohonu,

E faahaèhaahia te mau mouà teitei,

E faatïtïàifarohia te mau èà piò,

Ia ìte te mau taata atoà i te faaora i tohuhia.

 

A tätarahapa, no te mea te fatata mai nei te Pätireia,

Ia tämähia to tätou mau âau,

I roto i teie mëtëpara, i reira te reo e faaroohia ai,

A faaineine ia tätou iho no te färii.

 

Te reo o te mëtëpara, te hoê mori i te pö,

O te ärataì i te mau värua i roto i te marämarama hope òre,

I teie àno tau no te Tiaìraa,

E faaroo anaè tätou i teie piiraa,

E faaineine anaè tätou i to tätou âau no te tiaì.

 

Teraì òr. Faatura.