Ruta èv. 1, 1-4 ; 4, 14-21. E òaòa e puai e hoê e hanahana te òhipa

 

Täpati 26 no Varehu/Tënuare 2025

 

E òaòa e puai e hoê e hanahana te òhipa

Mau taiòraa

Taramo 19

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita.

2 Te parau hua nei te mau raì i te hanahana o te Atua, E te faaìte nei te reva i te òhipa a ta na rima.

3 Te haapii nei te tahi ao i te tahi i te parau, e te faaìte nei te tahi ruì i te tahi i te ìte.

4 Aore e ôrero, aore e parau, aore to rätou reo i ìteä.

5 Ua tae rä to rätou haruru i te mau fenua atoà, e ta rätou faaìteraa i te ôtià o teie nei ao. Ua faatià o ia i to te mahana tiàhapa i roto ia rätou,

6 o tei haere mai mai te täne âpï ra mai roto mai i to na ra piha, e mai te taata püai e òaòa ra ia horo i to na hororaa.

7 Mai te tahi pae raì to na haereà mai, e tae noa atu ra i te tahi pae i to na pouraa i raro, e aore roa te hoê mea i ère i to na mähanahana.

8 Oia atoà te ture a te Fatu aita e hapa, i te haafäriuraa i te värua. Te faaìte a te Fatu e mea mau ia, e paari ai te âau o te maùa.

9 Te haapaòraa a te Fatu e mea tià ia, e òaòa ai te âau. Te aò a te Fatu e mea märamarama ia, e märamarama ai te mata nei.

10 Te mataù i te Fatu e mea viivii òre ia, e tià ia i te vai-mäite-raa. Te faaauraa a te Fatu e parau-mau ia,

e te mea tià anaè.

11 E taoà hinaaro-rahi-hia ia i to te àuro, i te àuro rahi ra e te maitataì. E momona rahi ia i to te meri

i te topataraa no roto i te meriterio.

12 Na te reira hoì i haapii mai i to tävini, e tei te haapaò i te reira te utuà rahi.

13 O vai hoì tei ìte i ta na iho ra mau hara, E tämä mai òe ia ù i ta ù mau hara ìteä-òre-hia nei.

14 E täpeà mai òe i to tävini i te hara ìimi, eiaha roa te reira ia faahepo mai ia ù, èi reira vau e maitaì ai,

aore aè ra te hara rahi.

15 E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora.

Heuraa Manaò.

E pehepehe nehenehe roa te Taramo 19 o te faahanahana i te hanahana o te Atua na roto i te rähuraa e te heheuraa o ta Na parau. Ua vähihia te reira i roto e piti tuhaa rarahi:

1-Te faaìte nei te mau raì i te hanahana o te Atua (ìrava 1 e tae i te 7) : Te parau nei teie tuhaa e nahea te mau mea hämanihia nei e faaìte päpü ai i te rahi o te Atua. Te faaìte nei te mau raì, te mahana, te pö, te mahana i te hanahana o te Atua ma te parau òre, ta rätou rä poroì e poroì ia na te ao atoà nei.

2- E mea maitaì roa te ture a te Fatu (ìrava 8 e tae i te 15) : I ô nei te päpaì taramo e faaìte ai mai te rähuraa e tae atu i te parau a te Atua, ma te faaite e mea nahea te mau faaueraa a te Atua i te riroraa èi mea maitaì roa, èi mea parau-tià, e èi mea faufaa. E hopoi mai te reira i te paari, te òaòa e te marämarama.

Te ìrava tumu ia au i teie mäìmiraa, o te ìrava 15 ia : " E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora. Te haapoto ra teie ìrava i te haerea paieti e te auraro o te päpaì taramo i te Atua, ma te faaìte i te hoê hinaaro hohonu e ora ia au i te hinaaro o te Atua.

Te na ô ra te ìrava 15 o te Taramo 19 e, " E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora ".

Te faaìte ra teie ìrava i te hinaaro o te päpaì taramo e ora ia au i te hinaaro o te Atua. Te ani ra oia e ia färiihia ta na mau parau e to na mau manaò e ia auhia mai e te Atua. Te färii ra te päpaì taramo e o te Atua to na mato, ma te faataipe i te âueue-òre-raa e te pärururaa, e èi faaora no na, ma te faaìte i te faaoraraa e te faatiàmäraa. E pure ia no te püpüraa ia na iho e te auraroraa, ma te faaìte i te faatura rahi e te tiàturiraa i te Atua.

Te parau tumu no teie Taramo 19 e haapotohia na roto i te manaò o te faaìteraa a te Atua na roto i te aru e te parau a te Atua. Te faahanahana ra teie taramo e nafea te mau mea i rähuhia e haapäpü ai i te hanahana o te Atua e mea nafea ta Na ture i te riroraa èi mea tià roa e te faufaa roa no te ärataì i te ora o te taata. Te haapäpü maitaì ra te ìrava 14 i teie paieti : Ia mauruüru ìe, e te Fatu, e ta ù papa e ta ù ora, i te mau parau a ta ù vaha e te manaò hohonu o ta ù âau, ia mauruüru òe, e te Fatu, e ta ù papa e ta ù ora.

Oia mau, Teie te hoê tätararaa no nià i te parau e heheuraa hanahana na roto i te aru e te parau a te Atua :

 

Te faaite nei te parau " heheuraa no ô mai i te Atua ra na roto i te aru e te parau a te Atua " i te manaò e te faaìte mai nei te Atua ia na iho na roto e piti raveà tumu : na roto i te rähu e na roto i te päpaìraa moà (te parau a te Atua).

1-Te Heheuraa na roto i te rähu: Te faaìte ra te rahu, e to na nehenehe e to na huru taa-ê, i te vai-mau-raa e te rahi o te Atua. Ua riro te mau raì, te mau mouà, te mau moana, e te mau mea ora atoà, èi mau haapäpüraa ìte-mata-hia o te mana e te paari o te Atua. Mai ta Taramo 19 ìrava 1 e parau nei, " Te parau hua nei te mau raì i te hanahana o te Atua, e te faaìte mai nei te reva i te òhipa a to na ra rima ". Te rähu, o te hoê ia huru i te puta matara noa o te faaìte ra i te hanahana o te Atua i te feiä atoà e rave i te taime no te haapaò i te reira.

2-Te Heheuraa na roto i te Parau a te Atua: Te parau a te Atua, e vai ra i roto i te mau Päpaì, o te hoê ia faaìteraa taa maitaì e te faataa-maitaì-hia no nià i te hinaaro e te huru o te Atua. E ärataì te reira i te feiä faaroo i roto i to rätou oraraa i te mau mahana atoà, ma te püpü atu ia rätou i te mau haapiiraa, te mau faaueraa e te mau fäfauraa. Te na ô ra te Taramo 19 i na ìrava e piti 7 e te 8 e : " E mea maitaì roa te ture a Iehova, na te reira e faaora i te värua ; e e parau mau te ìteraa päpü no nià i te Fatu, e na te reira e faariro i te feiä ìte òre èi feia paari. E mea parau-tià te mau ôroà a te Fatu, e faatupu te reira i te òaòa i roto i te âau; e mea viivii òre te faaueraa a te Fatu, e haamarämarama te reira i te mata ".

Na roto i te heheuraa i teie na huru parau e piti, te feiä faaroo e marämarama atu ä rätou i te Atua. Te faaìte ra te rähu i te rahi e te puai o te Atua, àreà te parau a te Atua ra, te faaìte ra ia i to Na here, ta na parau-tià, e ta na ôpuaraa no te huitaata nei. Te tïtau nei rätou paatoà i te feiä faaroo ia haamori i te Atua e ia ora ia au i ta Na mau haapiiraa te Rähu.

Nehemia 8, 1-10

Ture i taiòhia.

1 E te taata atoà ra ua haaputuputu tahi mai ra i roto i te aroä i pïhaì iho i te ùputa pape ra; e ua parau atu ra rätou i te päpaì parau ra ia Êtera, e hopoi mai i te puta ture a Möte, ta te Fatu i parau mai ia Ìteraèra ra.

2 Ua hopoi mai ra te tahuà ra o Êtera i te ture i te aro o taua âmuiraa atoà ra, te täne e te vahine, e te feiä atoà i ìte i te parau ia taiòhia ra, i te mahana hoê i te märama hitu ra.

3 Ua taiò iho ra o ia i taua parau ra i roto i te aroä i mua atu i te ùputa päpe ra, mai te poìpoì mai a e avatea noa atu ra, i mua i te aro o te täne e te vahine, e te feiä atoà i ìte ra; faaroo päpü atu ra te tärià o te taata atoà i taua puta ture ra.

4 Te tià noa ra taua päpaì parau ra o Êtera i nià i te hoê tiàraa räau, i hämanihia e rätou no taua taiòraa ra; e tei ta na rima àtau, o Matitia ia te tiàrama, e o Tema, e o Ànaia, e o Ùria, e o Hiritia, e o Maateia; e tei ta na rima àui, o Petaia ia, e o Mitaèra, e o Maretia, e o Hatuma, e o Hatepatana, e o Tëtäria, e o Meturama.

5 Ua heheu aè ra Êtera i taua puta ra i te aro o te taata atoà ra, te teitei ra hoì to na tiàraa i to te taata atoà, e tei te heheuraa o ia i taua puta ra, ua tià anaè mai ra te taata atoà;

6 ua haamaitaì atu ra Êtera i te Atua rahi ra i te Fatu. Ua parau mai ra te taata atoà, mä te hopoi i te rima i nià, Âmene, âmene: ua piò iho ra to rätou upoo i raro, e ua haamori i te Fatu mä te mata i raro i te repo.

7 E o Ietua, e o Pani, e o Terepia, e o Iamina, e o Âtupa, e o Tapetai, e o Hotia, e o Maateia, e o Terita, e o Àtäria, e o Iotapata, e o Hänana, e o Peraia, e te mau âti-Revi; nä rätou i faaìte i te taata i te auraa i taua ture ra: te tià noa ra te taata i to rätou ra tiàraa.

8 Taiò märamarama mäite iho ra rätou i te ture a te Atua, e ua faaìte i te auraa, e ìte aè ra rätou i taua parau i taiòhia ra.

9 Ua parau atu ra te tävana ra o Nehemia, e te tahuà päpaì parau ra o Êtera, e te mau âti-Revi, tei haapii i te mau taata ra, E mahana moà teie nä te Fatu to òutou Atua ra, eiaha e auë, eiaha e òto. Ua òto anaè hoì te taata atoà i te ìteraa i taua parau ture ra.

10 Ua parau atu ra o ia ia rätou, A haere, e àmu i te mäa maitaì, e inu i te pape mäàro, a haapaò atu ai i te tahi tufaa nä te feiä è ère ra: e mahana moà hoì teie no to tätou Fatu. Eiaha e òto, o te òaòa rä no ô ia te Fatu ra, to òutou ia maitaì.

Heuraa Manaò

Te faataa ra te Nehemia pene 8 i te hoê taime faufaa roa i roto i te àamu o Ìteraèra i muri aè i to rätou hoìraa mai mai te faatîtîraa i Päpuronia. Ua putuputu te nünaa no te faaroo i te taiòraa o te Ture a Mote na Etera te päpaì parau. E täpaò teie òhipa no te hoê faaâpïraa i te pae no te oraraa varua e te hoê faaâpïraa i te faufaa o te parau a te Atua.

Heheuraa i te mau ìrava 1 e tae i te 10

Ìrava 1: E putuputu te mau taata atoà mai te hoê taata i nià i te mahora i mua i te ùputa päpe. Ua ani rätou ia Etera ia taiò i te puta Ture a Mote.

Ìrava 2: E ärataì Etera i te Ture i mua i te taìrururaa, oia hoì te mau tane, te mau vahine, e te feiä atoà o te e taa i te auraa.

Ìrava 3: E taiò o ia i te Ture mai te poìpoì e tae atu i te avatea, e e faaroo maitaì te mau taata atoà.

Ìrava 4: Te tià ra Etera i nià i te hoê tahua räau i patuhia no taua ôroà ra, haaàtihia e te mau tävini e rave rahi.

Ìrava 5: Te ìriti ra Etera i te puta i mua i te aro o te nünaa atoà, e te tià päatoà ra rätou i nià èi täpaò no te faatura.

Ìrava 6 : E haamaitaì Etera i te Fatu, e e pähono te mau taata atoà, " Amene, Amene  " na roto i te âfaìraa i to rätou rima i nià, e i reira rätou e piò ai e e haamori ai i te Fatu.

Ìrava 7: E tauturu te àti Revi i te nünaa ia taa i te Ture, ma te faataa i tei taiòhia.

Ìrava 8: E taiò taa-ê rätou i te puta Ture a te Atua, e e höroà rätou i te auraa o te reira ia taa i te nünaa i te taiòraa.

Ìrava 9: Te parau ra Nehemia, Etera, e te àti Revi i te nunaa eiaha e òto aore ra e mauiui, no te mea e mahana moà teie no te Fatu.

Ìrava 10: Te faaitoito nei rätou i te mau taata ia àmu, ia inu, e ia ôpere i te mau taata tei òre i faaineine i te hoê noa aè mea, no te mea, te òaòa o te Fatu o to rätou ia puai.

Te ìrava tumu ia au i teie huru tuatapaparaa, o te ìrava 10 ia : " Eiaha e òto, no te mea o te òaòa o te Fatu ra o to òe ia puai ". Te haapäpü ra teie ìrava i te faufaaraa o te òaòa e te ôroà èi pähonoraa tano i te marämaramaraa e te färiiraa i te parau a te Atua. Te haamanaò mai nei o Ia ia tätou e e tae mai te puai värua na roto i te òaòa ta te Atua e häroà, e tae noa atu i te mau taime tätarahaparaa e te faaâpïraa.

Faaotiraa

Te faaìte nei te Nehemia pene 8 i te mau ìrava 1 e tae i te 10 i te faufaa rahi no te taiòraa e te marämaramaraa i te parau a te Atua i roto i te oraraa huiraatira e te oraraa o te taata tätaìtahi. Te haamatara ra te reira i te tuhaa a te mau ärataì i te pae o faaroo i roto i te haapiiraa e te faataaraa i te mau Päpaì, e te haapäpü ra te reira e e tià ia täpaòhia te pähonoraa i te parau a te Atua e te òaòa e te ôroà, no te mea i reira te puai o te nünaa o te Atua e haavare ai.

Te parau nei te Nehemia i te pene 8 ìrava 10, " Eiaha e òto, no te mea o te òaòa o te Fatu ra o to òutou ia puai ". Te auraa o teie ìrava, oia hoì, eiaha te taata ia òto e aore rä, ia mauiui, noa atu e, ua ìte rätou i ta rätou mau hara e ua tätarahapa. E tià rä ia na ia òaòa, no te mea ua riro te òaòa ta te Atua e höroà ra èi tumu no te puai e te turu.

Te òaòa o te Fatu o te hoê ia puai värua oia hoì te aho o te faatià ia tätou ia upootià i nià i te mau fifi e ia ora ma te hau e te tiàturi i te Atua. E haamanaòraa te reira e noa atu i roto i te mau taime no te tätarahaparaa e te faaâpïraa, e mea faufaa rahi te tiàturiraa e te òaòa i te Atua.

Te ìrava 10 o te Nehemia pene 8 e haapotohia na roto i te manaò e ua riro te òaòa i te Atua èi tumu no te puai. Te faaitoito nei teie ìrava i te feia tiàturi eiaha ia roohia i te òto e aore rä, i te àti, ia ìmi rä i te puai e te pätururaa i roto i te òaòa ta te Atua e hopoi mai. Te haapii mai nei te reira ia tätou e noa atu i roto i te mau taime no te tätarahaparaa e te faaâpïraa, e mea faufaa rahi te tiàturiraa e te òaòa i roto i te Atua no te ora i te hoê oraraa puai e te òaòa i roto i te oraraa faaroo.

1 Törïnetia 12, 12-30

Hoê tino e te mero e rave rahi

12 Mai te tino hoì hoê nei, e rave rahi to na mero, e te mau mero atoà no taua tino hoê ra, rahi noa ä rätou, hoê ä ia tino, oia atoà hoì te tino o te Metia.

13 I päpetitohia hoì tätou e te Värua hoê i roto i te tino hoê ra, te âti-Iüta e te Herëni, te tävini e te tiàmä, e ua faainuhia tätou i ta te Värua hoê ra.

14 È ère hoì te tino nei i te mero hoê, e rave rahi rä.

15 Ia parau hoì te âvae e: «È ère au i to te tino, no te mea è ère au i te rima», è ère mau änei o ia i to te tino i reira?

16 Ia parau hoì te tarià e: «È ère au i to te tino, no te mea è ère au i te mata», è ère mau änei o ia i to te tino i reira?

17 Àhiri e mata anaè te tino atoà nei, e aha iho ra te faarooraa? Àhiri hoì e faarooraa anaè te tino nei, e aha iho ra te hoìraa?

18 I teie nei rä, ua haamauhia e te Atua te mau mero o te tino nei i ta na vähi hinaaro ra.

19 Àhiri hoì rätou atoà e mero hoê ra, tei hea iho ra te tino i reira?

20 I teie nei rä, e rave rahi te mero, hoê roa rä tino.

21 E òre hoì te mata e tià ia parau i te rima e: «Òre noa atu ä òe ia ù nei  «E te upoo hoì ia parau i te âvae e: «Òre noa atu ä òrua ia ù nei »

22 Eiaha atu ä ia, o te mau mero huru paruparu o te tino nei, eita roa atu ia e tià ia òre.

23 E te mau mero o te tino ta tätou e manaò nei e, aore e maitaì reà, te haaàti nei tätou i te reira i te maitaì rahi; e to tätou mau vähi nehenehe òre ra, te hau nei te reira i te nehenehe.

24 To tätou mau vähi nehenehe ra hoì, òre noa atu ia. Ua täàti mäite rä te Atua i te tino atoà, e ua tuu i te maitaì rahi i te vähi i ère ra.

25 Ia òre roa te au òre i te tino nei, ia fäito atoà rä to te mau mero haapaò ia rätou iho.

26 Ia mäuiui te hoê mero ra, e mäuiui atoà te mau mero atoà ra; e ia faateiteihia te hoê mero ra, e òaòa ia te mau mero atoà ra.

27 E teie nei, o te tino òutou no te Metia, e e mero anaè òutou e àti noa aè.

28 E ua tuu hoì te Atua i te âpotetoro i roto i te Ètärëtia, o mua ia, e te piti ra, e perofeta ia, te toru ra, e haapii ia, e te rave täpaò, e te faaora maì, e te tauturu, e te faaìte, e te parau èê.

29 E âpotetoro anaè änei? E perofeta anaè änei? E haapii anaè änei? E rave täpaò anaè änei?

30 Ua ìte päatoà änei i te faaora maì? E parau päatoà änei i te parau èê? E faaìte päatoà änei i te parau èê?

31 Te nounou na òutou i te mau töroà rahi ra. E faaìte atu rä vau ia òutou i te èà maitaì rahi roa ra.

Heuraa Manaò.

Oia mau, Teie te hoê tuatapaparaa i roto i te Törïnetia 1 pene 12 i te mau ìrava 12 e tae i te 30. I roto i teie tuhaa no to Törïnetia, te faaòhipa ra te âpotetoro o Pauro i te faahohoàraa o te tino taata no te faataa i te hoêraa e te huru rau i roto i te ètärëtia. E òhipa taa-ê e te faufaa ta te mero tätaìtahi o te Ètärëtia e rave, mai te tuhaa tätaìtahi o te tino o te taata nei.

Teie te tahi tuhaa no te Heheuraa i te mau ìrava 12 e tae i te 30

1-Ìrava 12 : Te haamata ra Pauro na roto i te faataaraa e mai te tino hoê ra e e rave rahi mero to na, oia atoà te Metia. Ua riro te Ètärëtia èi pupu no te mau mero e rave rahi.

2-Ìrava 13 : Ua päpetitohia te feiä faaroo atoà, te àti Iuta anei e aore rä, te Herëni, te tîtî e aore rä, te tiàmä, i roto i te Värua hoê ra, ia riro èi tino hoê.

3-Te mau ìrava 14 e tae i te 20 : Te faaìte nei Pauro e, è ère te tino i te mero hoê, e rave rahi rä. E òhipa ôtahi e te faufaa to te mero tätaìtahi, te rima anei, te âvae, te tärià aore ra te mata. Àita e mero e parau e, aita oia e hinaaro ia vëtahi ê.

4-Te mau ìrava 21 e tae i te 26 : Te haapäpü nei Pauro i te parau no te hoêraa o te mau mero o te tino. E mea tïtauhia te mau mero paruparu aè, e te feiä e au ra e mea ïti aè to rätou tura, e tià ia ia haapaò-maitaì-hia rätou. Ia mauiui te hoê mero, e mauiui te mau mero atoà o te tino; Mai te mea e, e faaturahia te hoê mero, e òaòa te mau mero atoà i pïhaì iho ia na.

5-Mau ìrava 27 e tae i te 30 : Te faaoti nei Pauro na roto i te haamanaòraa ia tätou e, te feiä faaroo ra, o te tino ia o te Metia e e mero rätou tätaìtahi no teie tino. Ua täpura oia i te mau horoà a te varua ua rau e te mau tiàraa rau i roto i te ètärëtia, ma te haapäpü e, è ère hoê ä höroà to te mau taata atoà, e tiàraa faufaa rä to te mau taata atoà ia haùti.

Te ìrava tumu ia au teie mäìmiraa, oia hoì ia, te ìrava 27 : 27 E teie nei, o te tino òutou no te Metia, e e mero anaè òutou e àti noa aè. Te haapoto nei teie ìrava i te manaò tumu o teie tuhaa : te hoêraa i roto i te huru rauraa. E tiàraa e e tiàraa taa-ê to te taata tiàturi tätaìtahi i roto i te tino o te Metia, e ua riro te reira èi hoêraa au maitaì.

Faaotiraa

Te haapii mai nei te Törïnetia 1 pene 12 i te mau ìrava 12 e tae i te 30 ia tätou i te faufaa o te hoêraa e te huru rauraa i roto i te ètärëtia. E tiàraa taa-ê e te faufaa to te mero tätaìtahi, e e mea tïtauhia te taatoàraa no te tino o te Metia ia tere maitaì. Te haamanaò mai nei teie faahohoàraa no te tino taata ia tätou e e tià ia tätou ia haafaufaa e ia faatura i te mau höroàraa e te mau tiàraa o te tahi e te tahi, e ia rave âmui i te òhipa no te maitaì o te taatoàraa.

Te parau nei te ìrava 27 no te Törïnetia 1 i te pene 12 e, 27 E teie nei, o te tino òutou no te Metia, e e mero anaè òutou e àti noa aè. Te auraa no teie ìrava, oia hoì, e âmuitahi te feiä tiàturi atoà i te tino o te Metia, oia hoì, te Ètärëtia. Ua riro te taata tiàturi tätaìtahi èi mero no teie tino e e tiàraa taa-ê e te faufaa to na ia haùti. Mai te mau tuhaa taa-ê o te tino taata nei e òhipa taa-ê e te tïtauhia, e mau höroà taa-ê e e hopoià taa-ê ta te mero tätaìtahi o te Ètärëtia. Te haapäpü ra teie ìrava i te hoêraa e te täairaa i rotopü i te feiä faaroo, ma te haamanaò ia tätou e mea faufaa te taata tätaìtahi no te òhipa-maitaì-raa o te täatoàraa.

Te auraa o te parau " o tei faaroo ra, o te tino ia o te Metia " oia ia, ua hoê te feiä faaroo atoà, èi mero no te Ètärëtia, i roto i te Metia èi mau tuhaa taa-ê no te hoê tino taata. E tuhaa ôtahi e te faufaa ta te taata faaroo tätaìtahi e rave, mai te tuhaa tätaìtahi o te tino taata e òhipa marämarama maitaì to na. E riro raua toopiti èi taata au maitaì e te au maite, ma te haa âmui no te rave i te hinaaro o te Atua e no te tävini ia vëtahi ê. Te haapäpü nei teie faaäuraa i te hoêraa, te huru rau, e te hoêraa o te feiä faaroo i roto i te Ètärëtia. Te ìrava 27 o te Törïnetia 1, pene 12 e haapotohia na roto i te manaò o te hoêraa na roto i te huru rauraa. Te haapäpü nei teie ìrava e, te feiä tiàturi atoà, noa atu e, e tiàraa e e höroàraa taa-ê to rätou, e tino hoê to rätou päatoà i roto i te Metia. E mea faufaa te mero tätaìtahi e e tauturu o ia i te tereraa maitaì o te täatoàraa. Te haamanaò nei teie parau tumu i te faufaa rahi no te rave-âmui-raa i te òhipa, te faaturaraa te tahi i te tahi e te färiiraa i te faufaa hoê roa o te taata tätaìtahi i roto i te Ètärëtia. E au maite teie parau no teie parau te Tumu Nui, tei haamanaò ia tätou mai roto atu i te fenua te tupu, tei toro te mau aa i te vahi haumärü. Tei turaì i to na tupu i roto i te mau àmaa tei faaìte i te rauraa o te mau àmaa, maite aa e mau ra i roto i te fenua, i parauhia ai te Tumu Nui.  

Ruta èv. 1, 1-4 ; 4, 14-21.

Ruta èv 1, 1-4.

Ômuaraa

1 No te mea e rave rahi aè nei tei tämata i te tuatäpapa i te papaa parau i faatupu-mau-hia i roto ia tätou nei, 2 ia rätou i tuu mai ia tätou nei, ta tei ìte mau to rätou mata mai te mätamua mai ä, e e òrometua hoì no taua parau ra i muri aè;

3 o vau atoà hoì, no te mea ua ìteä-päpü-hia e au te mau parau atoà mai te mätamua mai ä, manaò aè nei e mea tià ia päpaì tuatäpapa atu i taua parau ra ia òe na, Teofiro tüiroo;

4 ia ìte päpü òe, e parau mau te mau parau i haapiihia atu ia òe na.

Ruta èv. 4, 14-21.

Te haamataraa Ietu i ta na òhipa i Tarirea

(Mät 4,12-17; Mär 1,14-15)

14 Ua hoì mai ra Ietu i Tarirea mä te mana o te Värua, tuì atu ra to na roo e àti noa aè taua fenua ra.

15 Haapii atu ra o ia i roto i to rätou mau tunato, mä te haamaitaì-päatoà-hia.

Aita to Nätareta i tiàturi ia Ietu

(Mät 13,53-58; Mär 6,1-6)

16 E tae mai ra o ia i Nätareta i te vähi i paari ai o ia ra, ua tomo mai ra o ia i roto i te tunato i te täpati, o ta na ä ia peu, e ua tià aè ra i nià e taiò i te parau.

17 Ua tuu mai ra rätou i te puta a te perofeta ra a Ìtaia i ta na rima, e ia hohora aè ra o ia i taua puta ra, ìte iho ra o ia i te vähi i päpaìhia ra:

18«Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, o ia i faatähinu mai ia ù ei poro haere i te parau maitaì i te taata rii,  ua tono mai o ia ia ù èi faaora i te feiä âau òto, èi poro haere i te ora no te tïtï, e ia hiò faahou te matapö, e èi tuu hoì i te feiä i paruparu,

19 èi poro haere i te mätahiti e ìtehia mai ai e te Fatu ra.»

20 E ôtaro aè ra i taua puta ra, ua tuu atu ra i te tävini ra, pärahi iho ra i raro. Ua tiàtonu mai ra te mata o to te tunato atoà ia na.

21 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «Teie nei parau i päpaìhia ta òutou i faaroo iho nei, ua tupu ia i teie nei mahana.

Heuraa Manaò

Oia mau, Teie te hoê tuatapaparaa no te Ruta èv. Pene 1 i te mau ìrava 1 e tae i te 4 e te Ruta pene 4 te mau ìrava 14 e tae i te ìrava 21,

Pene 1 i te mau ìrava 1 e tae i te 4

I muri mai : Ua riro teie mau ìrava èi ômuaraa no te Èvaneria a Ruta. Te faataa ra o Ruta no te aha o ia i päpaì ai i ta na èvaneria e mea nafea to na haaputuraa i ta na mau parau èi turämaraa i te tau a haamata ai Ietu i ta na òhipa.

Ìrava 1: Te faahiti ra o Ruta e e rave rahi tei manaò e päpaì i te hoê faatiàraa o te mau òhipa i tupu i rotopü ia rätou.

Ìrava 2: Te haapäpü ra o ia e ua tupu teie mau òhipa e te feiä o tei ìte mata roa e o tei tävini i te parau mai te ômuaraa mai ä.

Ìrava 3: Ua faaoti o Ruta e päpaì i te hoê faatiàraa nahonaho maitaì i muri aè i to na hiòpoà-maite-raa i te mau mea atoà mai te ômuaraa mai ä, ia ìte o Teofiro e oia te ìte päpü i te päpüraa o te mau haapiiraa ta na i fänaò.

Ìrava 4: Te ôpuaraa a Ruta, o te höroàraa ia ia Teofiro i te hoê haamarämaramaraa hau atu i te marämarama e te päpü no nià i te mau òhipa i tupu no nià ia Ietu.

Te pene 4 i te mau ìrava 14 e tae i te 21

I muri mai : Te faataa ra teie mau ìrava i te haamataraa o te täviniraa a Ietu i mua i te taata i Tarirea, i reira to na haapiiraa i roto i te mau tunato e ua haapöpouhia o Ia e te täatoàraa.

1-Ìrava 14 : Ua hoì o Ietu i Tarirea, ua î i te mana o te Varua, e ua parare to na roo na te mau vahi atoà.

2-Ìrava 15: Te haapii nei o Ia i roto i te mau tunato e te faahanahanahia nei o Ia e te täatoàraa.

3-Ìrava 16: Te haere ra o Ietu i Nätareta, i reira o Ia i te paariraa, e tomo atu ra i roto i te tunato i te Täpati, mai ta na i mätau na.

4-Ìrava 17: E höroà mai rätou i te puta a te perofeta ra o Ìtaia ia Na, e ìte atu ra o Ia i te vahi i päpaìhia ai te reira...

5-Mau ìrava 18 e tae i te 19 : Te taiò nei o Ietu i te hoê tuhaa no roto mai ia i te Ìtaia o te parau nei no te faatahinuraa o te Värua o te Fatu no te hopoi i te parau âpï maitaì i te feiä veve, no te faaora i te âau òto, no te poro haere i te tiàmäraa o te feiä i täpeàhia, no te faaàraàra i te matapö, no te faatiàmä i tei faatîtîhia, e no te poro i te mätahiti au o te Fatu.

6-Ìrava 20: I muri aè i te taiòraa, e faahoì o Ietu i te puta i te tävini ra e e pärahi o Ia. Ua mau te mau mata atoà i roto i te tunato i nià ia Na.

7-Ìrava 21: Te parau nei o Ietu e, ua tupu teie mau päpaìraa moà i teie iho nei mahana, a faaroo ai rätou i te reira.

Te tahi ìrava faufaa roa i manaòhia mai teie ia Ruta èv. Pene 4 i te mau ìrava 18 e tae i te 19 : Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, no te mea ua faatahinu mai o ia ia ù ia poro haere i te parau maitaì i te taata rii ; ua tono mai o ia ia ù no te faaora i te feia âau òto, no te poro haere i te faaoraraa i te feia tîtî e te faaoraraa i te matapö, no te faatiàmä i tei faatîtîhia, no te poro haere i te hoê mätahiti no te färii-maitaì-raa a te Fatu.

Faaotiraa

Te faaìte nei te pene 1 i te mau ìrava 1 e tae i te 4 i te ôpuaraa a Ruta ia höroà i te hoê àamu âfaro e te päpü no nià i te mau òhipa tei tupu no nià ia Ietu, àreà te pene 4 i te mau ìrava 14 e tae i te 21 te faaìte mai nei ia i te haamataraa o te òhipa a Ietu e ta na täviniraa ma te faaòhipa i te mau parau a te perofeta a Ìtaia. Te haapäpü ra te ìrava faufaa i te òhipa a Ietu e hopoi mai i te parau âpï maitaì, te faaoraraa maì, e te faatiàmäraa, o te täpaò ia i te haamataraa o ta na täviniraa i mua i te taata.

Te na ô ra na ìrava 18 e te 19 o te Ruta ev. Pene  4 e: Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, no te mea ua faatahinu mai o ia ia ù ia poro haere i te parau maitaì i te feia veve ; ua tono mai o ia ia ù no te faaora i te feiä âau òto, no te poro haere i te faaoraraa i te feiä tîtî e te faaoraraa i te matapö, no te faatiàmä i tei faatîtîhia, no te poro haere i te hoê mätahiti no te färii-maitaì-raa a te Fatu.

Te auraa

E faahitiraa teie no roto mai i te perofeta Ìtaia i te pene 61 i te na ìrava e piti 1 e te 2 ta Ietu i taiò i roto i te tunato no Nätareta. Te faaìte nei te reira i te täpura òhipa a Ietu e i te mau tuhaa faufaa o ta na täviniraa :

1-Tei ni'a te Varua o te Fatu ia ù : E haamata o Ietu na roto i te parauraa e, ua î o Ia i te Värua Moà, te auraa ra, ua faauruhia e ua ärataìhia o Ia e te Atua i roto i ta na täviniraa.

2-Te pororaa i te parau âpï maitaì i te feiä veve: Ua tonohia o Ietu no te hopoi i te Èvaneria, te parau âpï maitaì o te faaoraraa, i te feiä i roto i te fifi, i te pae värua e i te pae o te tino.

3-Te faaoraraa i tei òto te âau: E haere mai o Ietu no te faaora e no te tämahanahana i te feiä i roohia i te àti e te mauiui.

4-Pororaa i te faaoraraa i te feia i täpeàhia: Te faaìte ra o Ietu i te tiàmäraa o te feiä i täpeàhia, i te pae tino anei aore ra i te pae varua.

5-I te matapö: E faaora o Ietu i te matapö, oia atoà rä te marämarama pae varua i te feia i roto i te pöuri.

6-Te faatiàmäraa i te feia e haavïhia ra: E faatiàmä o Ietu i te feiä e haavïhia ra e te mau huru mauiui e parau-tià òre huru rau.

7-Neneìhia hoê mätahiti o te färii maitaì a te Fatu: Ua poro o Ietu i te hoê tau färii-maitaì-raa a te Atua, ma te haamanaò i te mätahiti Iupiri i roto i te tütuu àti Iuta, i reira te faaòreraahia te mau tärahu e te tiàmäraa mai te mau tîtî.

A taio ai o Ietu i teie mau ìrava, te parau ra o Ia e ua tupu teie mau parau tohu i roto ia na iho, ma te haapäpü e o na te Metia i tapuhia mai o te haere mai no te faaora e no te faahoì faahou mai te tiàmäraa o te mau nünaa.

Faaoraraa

Ua riro te faaoraraa èi manaò tumu i roto i te haapiiraa marü metia. Te faataa ra te reira i te òhipa ta Ietu Metia i rave no te faaora i te hui taata nei i te hara e te pohe na roto i to na tutia i nià i te tätauro. Oia hoì, te faaoraraa o te faatiàmäraa ia e aore rä, te faaoraraahia i te mana o te hara e to na mau hopeàraa. E òhipa aroha te reira no te raì mai o te püpü i te faaòreraa hara e te faahauraa e te Atua.

Faahoì-faahou-raa

Te faahoì-faahou-raa mai, i te pae varua, o te faanahoraa ia na roto i te reira na te Atua e faahoì faahou mai ai i te auraa i rotopü i te taata nei e e faahoì faahou mai ai i te mea i moè e aore rä i ìno na roto i te hara. Oia hoì, te faaoraraa i te mau âau òto, te faahauraa i te mau auraa, e te faaâpïraa i te oraraa värua. E mea pinepine te faahoì-faahou-raa mai i te tüàtihia i te täuiraa e te faaâpïraa, i reira hoì te Atua e faahoì mai ai i te ora e te tiàturiraa i te feiä tei paruparu i te pae varua e aore rä, tei moè.

Te faataa nei te faaoraraa e te faahoì-faahou-raa mai i te òhipa a te Atua no te faaora e no te faaâpï i te taata nei, ma te püpü i te hoê oraraa âpï e te hoê auraa tei faahoì-faahou-hia mai e te Atua te Tumu Nui.

Te parau tumu no te faaâpïraa e te faahoìraa e haapotohia na roto i te manaò no te täuiraa e te faahoì-faahou-raa mai. Te auraa ra, e höroà i te ora, te puai e te itoito no te mau mea tei paruparu, tei ìno e aore rä, tei moè. E räveà te reira no te faaoraraa e no te faaâpïraa, i reira te mea i parari e täatihia ai e te mea tahito e faaâpïhia ai. Ua riro teie parau tumu èi haamanaòraa i te faufaa no te faaâpïraa i te pae varua e no te faahoì-faahou-raa mai i te mau auraa e te oraraa i roto i ta te Atua faatereraa.

Heuraa Ìrava.

Taramo 19, 15 E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora.

Nehemia 8, 10 Ua parau atu ra o ia ia rätou, A haere, e àmu i te mäa maitaì, e inu i te pape mäàro, a haapaò atu ai i te tahi tufaa nä te feiä è ère ra: e mahana moà hoì teie no to tätou Fatu. Eiaha e òto, o te òaòa rä no ô ia te Fatu ra, to òutou ia maitaì.

1Törïnetia 12, 27 E teie nei, o te tino òutou no te Metia, e e mero anaè òutou e àti noa aè.

Ruta èv. 4, 18«Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, o ia i faatähinu mai ia ù ei poro haere i te parau maitaì i te taata rii,  ua tono mai o ia ia ù èi faaora i te feiä âau òto, èi poro haere i te ora no te tïtï, e ia hiò faahou te matapö, e èi tuu hoì i te feiä i paruparu,

19 èi poro haere i te mätahiti e ìtehia mai ai e te Fatu ra.»

 

Faaitoitoraa.

E au mau hoa here e,

I roto i teie mau tau tämataraa e te faaâpïraa, e haamanaò na tätou i te mana e te maitaì o to tätou Fatu, o te ärataì nei e o te haapuai nei ia tätou i te mau täahiraa atoà o te èà.

Te haapii mai nei te Taramo 19 ìrava 15 ia tätou e : Ia ìtehia te mau parau a ta ù vaha e te manaò o ta ù âau i mua i to òe aro, e Iehova, o ta ù papa e ta ù faaora. Ia tuàti noa ta tätou mau parau e to tätou mau manaò i te hinaaro o te Atua, i te mea e, o o Ia to tätou niu päpü e to tätou faaora.

Te haamanaò mai nei te pene 8 ìrava 10 ia tätou e, Eiaha e òto, no te mea o te òaòa o te Fatu ra o to òutou ia puai. Noa atu i roto i te mau taime òto e te tätarahaparaa, ia ìtehia ia tätou te puai i roto i te òaòa ta te Atua e höroà mai ia tätou. Teie òaòa hanahana, o ta tatou ia pätururaa e ta tätou tämahanahanaraa.

Te parau mai nei te Törïnetia 1 pene 12 ìrava 27 ia tätou e, O te tino òutou no te Metia, e o òutou to na ra mau mero, i to na iho ra haerea. E mau mero faufaa rahi tätou päatoà no te tino o te Metia, e tiàraa taa-ê e te faufaa to tätou tätaìtahi. Ma te hoê, e riro tätou èi taata au maite e te rave âmui i te òhipa no te faatupu i te hinaaro o te Atua.

I te pae hopeà, te haamanaò mai nei te Ruta èv. Pene  4 ìrava 18 e te 19 ia tätou i te òhipa a Ietu : Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, no te mea ua faatahinu mai o Ia ia ù ia poro haere i te parau maitaì i te taata rii ; ua tono mai o Ia ia ù no te faaora i te feia âau òto, no te poro haere i te faaoraraa i te feiä tîtî e te faaoraraa i te matapö, no te faatiàmä i tei faatîtîhia, no te poro haere i te hoê mätahiti no te färii-maitaì-raa a te Fatu. E pee anaè tätou i te hiòraa o Ietu na roto i te faataeraa i te parau âpï maitaì, te faaoraraa maì e te faaoraraa i te feiä navaì òre, e na roto i te faaìteraa i te aroha o te Atua i roto i to tätou oraraa.

Ia faaüru e ia haapuai teie mau parau i to tätou faaroo, ma te haamanaò ia tätou e, ua herehia tätou, ua päturuhia e ua piihia tätou ia riro ei mauihaa no te aroha hanahana.

Ma te faaroo e te tiàturi,

 

Pehepehe.

Te faaoraraa e te faahoì-faahou-raa mai

 

I raro aè i te maru o te hara, ua moè tätou,

Tera rä, na roto i to Na aroha, ua ìtehia tätou.

Ua àufau Ietu, to tätou Faaoraraa, i te hoo, no te faatiàmä ia tätou,

No te höroà mai ia tätou i te hoê tiàororaa âpï.

 

Te faaoraraa, te hoê òhipa no te here fäito òre,

Te faaoraraa ia tätou i te ìno, te püpüraa ia tätou i te ora.

Na roto i ta Na tutia, ua faaòrehia ta tätou mau hara,

Ua òto to tätou âau, e i te pae hopeà, ua faahoì-faahou-hia mai.

 

Faahoì-faahou-raa mai, te fafauraa no te faaâpïraa,

Te faaoraraa i te mau varua, te marämarama i roto i te ìno.

Te mea i parari, ua tätaì o Ia,

Ua moè, ua faaineine o Ia.

 

I roto i to Na na rima e ìtehia ia tätou te hau,

Te hoê huru oraraa, te hoê ànanahi âpï.

Te faaoraraa e te faahoì-faahou-raa mai, Te rima i roto i te rima,

Te haere nei tätou na muri Iho ia Na, no te hoê ànanahi päpü maitaì.

 

Haamaitaìraa.

Oia mau, Te hoê tumu parau e tuàti i teie mau ìrava oia hoì E òaòa e puai e hoê e hanahana te òhipa. Teie te raveà no te tauturu i te ìrava tätaìtahi i roto i teie parau tumu :

Taramo 19 ìrava 15 : Ia färiihia te mau parau a to ù nei vaha e te manaò o ta ù âau i to òe na mata, e te Fatu, o ta ù papa e ta ù faaora. Te haapäpü nei teie ìrava i te faufaa rahi no te püpüraa ia na iho e te feruri-hohonu-raa i nià i te parau a te Atua, o te hopoi mai i te òaòa e te puai o te ora.

Nehemia pene 8 ìrava 10 : Eiaha e òto, no te mea o te òaòa o te Fatu ra o to òe ia puai. Te haapäpü nei teie ìrava e te òaòa i te Atua o te hoê ia puna no te puai e te pätururaa, e tae noa atu i te mau taime no te tätarahaparaa e te faaâpïraa.

1 Törïnetia pene 12 ìrava 27 : O te tino òutou o te Metia, e o òutou to na ra mau mero, i to na iho ra haerea. Te haamatara ra teie ìrava i te hoêraa e te täairaa i rotopü i te feiä faaroo, e tiàraa ôtahi e te faufaa to te taata tätaìtahi i roto i te tino o te Metia.

Ruta èv.  pene 4 ìrava 18-19:  Tei nià iho ia ù te Varua o te Fatu, no te mea ua faatahinu mai o Ia ia ù ia poro haere i te parau maitaì i te taata rii ; ua tono mai o Ia ia ù no te faaora i te feia âau òto, no te poro haere i te faaoraraa i te feiä tîtî e te faaoraraa i te matapö, no te faatiàmä i tei faatîtîhia, no te poro haere i te hoê mätahiti no te färii-maitaì-raa a te Fatu. Te faataa ra teie mau ìrava i te òhipa a Ietu, o te hopoi mai i te parau âpï maitaì, te faaoraraa maì, e te faatiàmäraa, e o te poro ra i te aroha o te Atua.

Te faaite nei teie mau ìrava e nahea te püpüraa ia na iho, te òaòa i te Atua, te hoêraa o te feiä faaroo, e te òhipa hanahana e hoê ai no te hopoi mai i te puai, te faaoraraa e te täuiraa i roto i to tätou oraraa e i to te ao nei.

 

Teraì òr. Faatura.

 

Ioane 2, 1-12. Te aroha, te here täui òre o te Atua.

 

Täpati 19 no Varehu/Tënuare 2025.

Te aroha, te here täui òre o te Atua.

Mau taiòraa

Taramo 96

(Hiò Taramo 105; 106; 1 Parareipomeno 16.23-33)

1 E himene i te Fatu i te himene âpï, e himene i te Fatu, e te mau fenua atoà nei.

2 E himene i te Fatu, e haamaitaì i to na iòa, e faaìte i te ora na na eiaha èi mahana tuua.

3 E faaìte i to na hanahana i roto i te mau êtene, e ta na ra mau òhipa taa ê i roto i te taata atoà ra.

4 E rahi hoì te Fatu, e ia rahi hoì te haamaitaì ia na e ia rahi hoì to na mataù-raa-hia i te mau atua atoà ra.

5 Te mau atua atoà o te mau êtene, îtoro faufaa òre ia, âreà o te Fatu na na i hämani i te mau raì ra.

6 Te tura e te mana tei mua i ta na aro. Te püai e te nehenehe tei to na ra ia vähi moà.

7 Hö atu i te Fatu, e te mau fëtii o te taata atoà nei, hö atu i te Fatu i te hanahana e te püai.

8 Hö atu i te Fatu i te hanahana e au i to na ra iòa, èi ö te hopoi mai ia tomo i to na ra mau hëtere.

9 E haamori i te Fatu mä te tura moà ra, ia rürütaina òutou ia na, e te fenua atoà ra.

10 A parau na i rotopü i te mau êtene/nünaa e: «O te Fatu te arii, e haamauhia te fenua e òre roa e âueue. Te haavä nei hoì o ia i te mau taata mä te parau-tià.»

11 Ia reàreà te mau raì ra, e ia òaòa te fenua, ia haruru te tai e to na îraa atoà ra.

12 Ia ôuàuà te mau ô e to roto atoà ra, E ia himene hua mai te mau räau o te vähi ururäau ra

13 i te aro o te Fatu, te haere mai ra hoì o ia, te haere mai ra o ia e haavä i te fenua. E haavä o ia i te ao nei mä te parau-tià, e te mau taata atoà ra mä te parau-mau.

Heuraa Manaò.

Ua riro te Taramo 96 èi himene ârueraa i te Atua, o te faahanahana ra i to Na teitei e to Na hanahana. Teie te hoê tuatapaparaa o teie taramo e te hoê no te ìrava tumu:

Heheuraa.

1-Piiraa ia ârue te mau nunaa atoà (ìrava 1 e tae i te 3) : E haamata te Taramo na roto i te hoê aniraa ia himene i te hoê himene âpï i te Fatu, ia poro haere i to na hanahana i rotopü i te mau nünaa atoà, e ta na mau òhipa maere i rotopü i te mau nünaa atoà.

2-Te rahi o te Atua (ìrava 4 e tae i te 6): Te haapäpü nei te päpaì Taramo i te rahi o te Atua, ma te parau e, e mea tiàmä oia e tei nià aè oia i te mau atua atoà. Te faataa ra te reira i te hanahana e te teitei o te Atua.

3-Tïtauraa i te haamoriraa (ìrava 7 e tae i te 9): Te tïtau nei te taramo i te mau ùtuafare o te nünaa ia faahanahana e ia faateitei i te Atua, ia haamori i te Fatu ma te nehenehe o te moà.

4-Te patireia o te Atua (ìrava 10 e tae i te 13) : Te poro nei te päpaì Taramo e, te faatere nei te Fatu e e haavä oia i te nünaa ma te parau-tià. Te tiàoro nei oia i te mau mea atoà i hämanihia ra ia òaòa i mua i te Fatu o te haere mai e haavä i te fenua nei.

Te haapäpü nei te ìrava tumu, te ìrava 10 : A parau mai i rotopü i te mau nünaa e, Te faatere arii nei Iehova ; no reira e mea àueue òre to te ao nei, èita oia e àueue; e haavä oia i te taata na roto i te parau-tià.

Te haapoto ra teie ìrava i te tumu parau faufaa no te taramo: te mana arii o te Atua i nià i te mau nünaa atoà e ta na haaväraa tià e te àifaitoraa.

Ìrava 10 o te Taramo 96, te tütonu nei : Te faatere arii nei Iehova ; no reira e mea àueue òre to te ao nei, èita oia e àueue; e haava oia i te mau taata ma te parau-tià, e nehenehe te reira e taahia na roto i te mau raveà e rave rahi i teie nei.

Te türamaraa i te huru o te taata.

Mana arii o te Atua: Te haapäpü faahou ra teie ìrava i te mana arii o te Atua i nià i te mau nünaa atoà. I roto i te hoê ao i reira te mau ôtià fenua e te mau faatereraa hau e täui ai, ua riro teie ìrava èi haamanaòraa e, tei nià aè te Atua i te mau mea atoà e e mea mure òre ta Na faatereraa.

Ìrava 10 o te Taramo 96, te onoöno nei : Te faatere arii nei Iehova ; no reira e mea àueue ore to te ao nei, èita oia e àueue; e haavä oia i te mau taata ma te parau-tià, e taahia te reira na roto i te mau raveà e rave rahi i teie nei.

Te marämarama o teie tau.

1-Te mana o te Atua : Te haapäpü faahou nei teie ìrava i te mana arii o te Atua i nià i te mau nunaa atoà. I roto i te hoê ao i reira te mau ôtià fenua e te mau faatereraa hau e täui ai, ua riro teie ìrava èi haamanaòraa e, tei nià aè te Atua i te mau mea atoà e e mea mure òre ta Na faatereraa.

2-Te parau-tià e te tià : Te parau o te ao nei e riro èi mea päpü òre i roto i te mau fifi i te pae no te haapaòraa, e i te pae poritita e i te pae no te aru. Te haapäpü mai nei teie ìrava ia tätou e, noa atu te mau mea e tupu mai, ua vai päpü noa te ao nei i raro aè i te faatereraa a te Atua. Te haapäpü atoà ra oia e e haavä te Atua i te taata ma te parau-tià e te àifaïto, ma te püpü i te hoê hiòraa o te parau-tià a te Atua i roto i te hoê ao tei manaò-pinepine-hia e mea tià òre.

3-Piiraa ia tävini: No te feiä faaroo, na teie ìrava ia hiòhia mai te hoê piiraa ia poro i te mana arii o te Atua i rotopü i te mau ùtuafare e te nünaa. E ravehia te reira na roto i te mau òhipa no te aroha, e te mau tautooraa no te faatupu i te hau e te parau-tià.

Èi haapotoraa, te püpü noa ra te ìrava 10 o te Taramo 96 i te hoê poroì no te tiàturiraa, te àueue òre, e te parau-tià a te Atua, a tïtau noa ai i te feiä faaroo ia tufa i teie parau âpï maitaì i to te ao atoà nei.

Ìtaia 62, 1-5

To te perofeta hinaaro rahi ia tupu te ètärëtia.

1 No Tiona nei i òre ai au e mämü noa ai; e no Ierutarëma nei i òre ai au e pärahi noa ai; e ia püroro atu ta na parau-tià mai te märamarama rahi; e te ora nä na, mai te rama e ura ra.

2 E ìte te mau fenua i te parau-tià na òe ra; e te mau arii atoà i to òe ra hanahana: e maìrihia òe i te tahi iòa âpï, na te vaha o te Fatu e maìri i nià ia òe ra.

3 E riro hoì òe èi toröna ùnaùna i te rima o te Fatu; èi hei arii i te rima o to Atua ra.

4 E òre òe e parau-faahou-hia atu, E tei faaruèhia e, e òre hoì to fenua e parau-faahou-hia, E tei ano e, e parauhia rä òe e, E te mea hinaarohia e au e, e to fenua, Te fenua faaïpoïpohia: nä te Fatu hoì e au atu ia òe, e e faaïpoïpohia to fenua.

5 Mai te taata âpï e faaipoipo i te päretënia nei, e faaipoipo atoà to tamarii tamäroa ra ia òe; e mai te täne âpï e òaòa i ta na vahine; e òaòa atoà to Atua ra ia òe.

Heuraa Manaò.

Oia mau, Ìtaia pene 62 i te mau ìrava 1 e tae i te 5 e päpaìraa tohu teie e parauhia nei no nià i te faahoì-faahou-raa mai i te hanahana o Ierutarëma. Teie te tahi heheuraa no teie mau ìrava:

Heheuraa.

1-Ìrava 1 : No te mea no Tiona vau e òre ai e mämü noa, no Ierutarëma hoi au e òre ai e faaea, e tae noa atu i te taime e fä mai ai ta na parau-tià mai te poìpoì ra, e to na faaoraraa mai te hoê rama àma ra.

Te faaìte ra teie ìrava i te faaotiraa a te Atua eiaha e mämü noa e tae roa atu i te taime e faahoìhia mai ai o Ierutarëma e e ànaana mai ai ta Na parau-tià mai te marämarama o te poìpoì.

2-Ìrava 2 : Èi reira te mau fenua e hiò ai i ta òutou parau-tià, e te mau arii atoà i to òutou hinuhinu ; e e parauhia òutou i te iòa âpï, o ta te vaha o te Fatu e faataa. No nià ia i te färiiraa te mau nünaa atoà i te parau-tià e te hanahana o Ierutarëma. E höroà te Atua i te hoê iòa âpï no Ierutarëma, ma te faataipe i te hoê iho taata âpï e te hoê oraraa âpï.

3-Ìrava 3 : E riro òutou èi hei ànaana i te rima o Iehova, e hei arii i te rima o to òutou Atua.

Ua faaauhia o Ierutarëma i te hoê toröna ànaana e te hoê hei upoo arii, te mau täipe o te nehenehe, te tura e te tiàraa arii.

4-Ìrava 4 : E òre roa òutou e parau-faahou-hia e, e òre to òutou fenua e parau-faahou-hia i te moè; e parauhia rä òe i to ù ra òaòa ia na, e parauhia hoì to òe fenua e vahine faaipoipo âpï; te mauruüru nei hoì Iehova ia òe, e e riro to òe fenua èi fenua no òe.

Te parau nei teie ìrava no nià i te täuiraa o Ierutarëma, o te òre e parau-faahou-hia e, faaruè, e aore rä, ôtare, e parauhia rä te reira e, to ù òaòa ia na e te reàreà. Te faataipe ra te reira i te faahoìraahia mai te Atua e to na here ia Ierutarëma.

5-Ìrava 5 : Mai te taata âpï ra e faahoê ia na iho i te paretenia, e na reira atoà to mau tamarii i te hoê ia òutou; e mai te vahine faaipoipo âpï ra o te òaòa ia no ta na ra tane faaipoipo, e òaòa atoà ia òe i to Atua ra.

Te faaòhipa ra teie ìrava i te hohoà o te faaipoiporaa no te faataa i te taairaa i rotopü ia Ierutarëma e to na nünaa, e tae noa atu te òaòa o te Atua ia Ierutarëma.

Te ìrava tumu o teie pene parau, o te ìrava 4 ia: E òre roa òutou e faaruèhia, e òre to òutou fenua e parau-faahou-hia e moè; e parauhia rä òe i to ù ra òaòa ia na, e parauhia hoì to òe fenua e vahine faaipoipo âpï; te mauruüru nei hoì Iehova ia òe, e e riro to òe fenua èi fenua no òe.

Te faataa poto ra teie ìrava i te tumu parau rahi o te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ierutarëma e te iho taata âpï, e tae noa atu te here e te òaòa o te Atua no te reira.

Te parau nei te Ìtaia pene 62 ìrava 4, E òre òutou e parau-faahou-hia i te haapaò òre, e òre to òutou fenua e parau-faahou-hia e moè; e parauhia rä òe i to ù ra òaòa ia na, e parauhia hoì to òe fenua e vahine faaipoipo âpï; te mauruüru nei hoì Iehova ia òe, e e riro to òe fenua èi fenua no òe.

Te türamaraa no teie tau.

1. Faatäui e faatià : Te parau nei teie ìrava no nià i te täuiraa o Ierutarëma. Èita te reira e parau-faahou-hia e, " faaruèhia " e aore rä, " haamau-roa-hia ", e ìtehia rä te reira mai te hoê oire herehia e tei faahoì-faahou-hia mai e te Atua. Te faataipe ra te reira i te hoê täuiraa rahi i roto i te tiàraa e te häroàroàraa.

2. Iho taata : Te faaìte nei te iòa âpï" to ù òaòa ia na " e " te here " i te hoê tiàraa e te hoê auraa âpï e te Atua. Te faaite ra te reira e te òaòa ra te Atua ia Ierutarëma e te faariro ra oia i te reira èi mea faufaa e tei herehia.

3. Here i te auraa: E faataipe te faahitiraa i te parau no te fenua e hoa faaipoipo i te hoê auraa no te here e te fafauraa. E taahia te reira mai te hoê faahohoàraa no te faufaa i rotopü i te Atua e to na mau ùtuafare i te fenua nei, i reira te Atua e riro ai èi hoa faaipoipo here e te paruru.

Èi haapotoraa, te haapäpü ra teie ìrava i te parau tapu a te Atua e haamau faahou ia Ierutarëma, e höroà i te hoê iho taata âpï, e e poihere i te reira mai te hoê tane faaipoipo âpï o te here ra i ta na vahine. Te püpü nei te reira i te hoê poroì no te tiàturiraa e te tämahanahanaraa no te feia e manaò nei e ua vaiihohia rätou i te hiti aore rä ua vai ano noa, ma te haamanaò ia rätou e e faanahoraa ta te Atua no te faahoì-faahou-raa mai e te here no rätou.

1 Törïnetia 12, 4-11

4 E rave rahi te huru o te mau mea i horoàhia, hoê rä Värua.

5 E rave rahi ä hoì te töroà, hoê rä Fatu.

6 E rave rahi ä hoì te òhipa, hoê rä Atua e òhipa i te mau mea atoà i roto i te taata atoà.

7 Ua horoàhia ta te Värua faaìte i te taata atoà, ia maitaì päatoà.

8 I horoàhia mai te parau paari e te Värua, i te hoê ra; e i horoàhia mai e taua Värua ra te parau e noaa ai te ìte, i te hoê.

9 Ta te tahi ra, o te faaroo ia, na taua Värua ra; ta te tahi ra, o te ìte ia i te faaora maì na taua Värua ra.

10 Ta te tahi ra, o te rave täpaò ia; ta te tahi ra, o te tohu ia; ta te tahi ra, o te ìte värua ia; ta te tahi ra, o te parau èê ia; ta te tahi ra, o te faaìte parau èê ia.

11 Na taua Värua hoê ra i òhipa i taua mau mea atoà nei, i te ôpere-mäite-raa i ta te taata atoà i ta na i hinaaro ra.

Heuraa Manaò.

Ua rau te huru o te mau höroàraa, hoê rä Värua; ua rau te huru o te täviniraa, hoê ä rä Fatu; ua rau te huru o te mau mea atoà, hoê rä Atua o te òhipa i te mau mea atoà. I teie nei, ua höroàhia te faaìteraa tätaìtahi a te Värua no te maitaì o te taatoàraa. No te mea ua höroàhia i te hoê taata e te Värua te hoê parau no te paari ; i te tahi, te faaroo, na roto i te hoê ä Värua ; i te tahi, te höroàraa no te faaoraraa i te maì, na roto i te hoê ä Värua ; i te tahi, te höroàraa no te faatupu i te temeio ; i te tahi, te tohu; i roto i te tahi, te iteraa i te mau värua; i te tahi, ua rau te huru o te mau reo; i te tahi atu, te tätararaa i te mau reo. Na te hoê e te hoê ä Varua e rave i teie mau mea atoà, ma te höroà atu i te reira i te taata tätaìtahi mai te au i to na ra hinaaro.

1-Ua rau te huru o te mau höroà : Ua haapäpü o Paulo e noa atu ua rau te mau höroàraa a te värua, no roto mai rä te reira i te hoê ä Värua. Na te reira e faaìte mai i te hoêraa i roto i te huru rau o te Ètärëtia.

2-Òhipa mätauhia: E höroàhia te mau o atoà no te maitaì no te täatoàraa, eiaha noa no te taata tätaìtahi. E tuhaa taa-ê to te mau ö tätaìtahi e e tauturu te reira i te paturaa i te huiraatira.

3-Te haapaòraa na roto i te Värua : E ôpere te Värua Moà i te mau höroàraa mai te au i to Na ra hinaaro. Te auraa ia e mea ôpuahia te mau o atoà e e tumu taa maitaì te reira.

Te tahi ìrava tumu, o te ìrava 7 ia : I teie nei, ua höroàhia mai te faaìteraa a te Värua i te mau taata atoà ra èi maitaì no te taata tätaìtahi.

Te haapoto nei teie ìrava i te manaò e ua höroàhia mai te mau höroàraa a te värua no te maitaì o te täatoàraa o te huiraatira, eiaha rä no te faateiteiraa i te taata iho.

Oia mau, Te na ô ra te ìrava 7 no te Törïnetia 1, pene 12 e: I teie nei ua höroàhia i te taata tätaìtahi te faaìteraa a te Värua no te maitaì o te täatoàraa.

Türamaraa.

Te haapäpü nei teie ìrava e e färii te feiä faaroo atoà i te hoê faaìteraa a te Värua Moà, oia hoì te hoê höroàraa värua, eiaha no to na iho maitaì, no te maitaì rä o te mau taata atoà e faaroo nei i te hinaaro o te Atua. Teie te tahi mau manaò faufaa te tià ia haamanaòhia:

1-Faaìteraa a te Varua: Te auraa ra, e faaìte mai te Värua Maitaì ia Na iho na roto i te mau höroàraa i te pae värua tei höroàhia i te feiä tiàturi a Atua. Ua riro te mau höroà tätaìtahi èi täpaò päpü no te vairaa e te òhipa a te Värua i roto i te oraraa o te taata faaroo.

2-Höroàhia i te mau taata atoà : E färii te feiä tiàturi atoà i te hoê höroà i te pae värua. Te faaìte ra te reira e e tuhaa ta te mau mero atoà o te oire i roto i te faaìteraa e mea faufaa rätou no te tupu maitaìraa te tereraa òhipa a te ètärëtia.

3-Òhipa mätauhia: Àita te mau o i höroàhia no te faateiteiraa i te taata iho, no te maitaì rä o te täatoàraa. E tià ia faaòhipahia te reira no te faateitei, no te faaitoito e no te päturu i te huiraatira no te vaamataèinaa.

Èi haapotoraa, te haamanaò mai ra teie ìrava ia tätou i te faufaaraa o te hoêraa e te rave-âmui-raa i te òhipa i roto i te püpü taata Marü Metia. E mea faufaa rahi te mau höroà värua tätaìtahi e e tià ia faaòhipahia no te maitaì o te täatoàraa.

Ioane 2, 1-12.

Te päpe i faarirohia èi uaina

1 E ruì toru aè ra, e faaipoiporaa tei Tana i Tarirea ra, i reira atoà te metua vahine o Ietu.

2 E parauhia mai ra Ietu e ta na mau pipi atoà e haere i taua faaipoiporaa ra.

3 E pau aè ra te uaina, ua parau mai ra te metua vahine o Ietu ia na iho: «Aita a rätou uaina.

4 Ua parau atu ra Ietu ia na: «E aha ta òe ia ù nei, e teie nei vahine? Aore ä i tae i to ù ra hora.

5 Ua parau atu ra ta na metua vahine i te mau tävini: «Ta na e faaue mai ia òutou na, e nä reira òutou.

6 Te vai ra nä hue pape ôfaì e ono, e piti pato e ö i te hue hoê, e e toru hoì, i vaiihohia i reira no te peu o te tämäraa a te âti-Iüta.

7 Ua parau atu ra Ietu ia rätou: «A faaî na i te mau hue i te pape. Ua faaî iho ra rätou, e tae roa aè ra i te àuvaha.

8 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «A faatahe na, e hopoi atu i te tävana o te ôroà nei ra. Ua hopoi atu ra hoì rätou.

9 E ia tämata iho ra te tävana o te ôroà i taua päpe i faarirohia èi uaina ra, no te mea aore o ia i ìte i te noaaraa mai âreà te mau tävini i faatahe mai i taua päpe ra, ua ìte ia, ua parau atu ra te tävana i taua täne âpï ra,

10 nä ô atu ra: «O te uaina maitaì ta te taata atoà e tuu mai i te mätamua ra, e ia inu te taata e ia rahi, èi reira te mea ìno aè, vaiiho iho nei rä òe i te uaina maitaì, e i teie nei i hopoihia mai ai.

11 I Tana i Tarirea i te raveraa Ietu i teie nei täpaò mätamua, i te faaìteraa i to na hanahana, e ua faaroo aè ra ta na mau pipi ia na.

12 E i muri aè i te reira, haere atu ra o ia i Taperenaumi, o ia, e ta na metua vahine, e ta na vaitaeaè, e ta na mau pipi. Aita reà rä o rätou puè mahana i reira.

Heuraa Manaò.

E i te ruì toru ra, e ôroà faaipoiporaa tei Tana i Tarirea. Tei reira te metua vahine o Ietu, e ua tïtau-manihini-atoà-hia o Ietu i te faaipoiporaa e ta na mau pipi. Ia pau te uaina, na ô atura te metua vahine o Ietu ia na, Aita ä rätou uaina faahou. Na ô atu ra Ietu ia na, E teie nei vahine, e aha te fifi i rotopü ia ù e o òe ? Aita-ä to ù taime i tae atu ra. Na ô atu ra to na metua vahine i te mau tävini e, a rave i te mea ta na i parau mai ia òutou na. I teie nei, te vai ra e ono färii ôfaì, tei ôpuahia no te tämäraa i te mau àti Iuta, e e piti aore ra e toru fäito to roto i te farii tätaìtahi. Na ô atu ra o Ietu ia rätou, A faaî i teie nei mau färii i te pape. Na ô atu ra o Ia ia rätou e, a hopoi mai na i te tahi pae i te maa ra. E ua hopoi mai rätou i te reira ia na ra. I te taime a tämata ai te taata tei faaue i te tämaaraa i te pape tei täuihia èi uaina, ma te ìte òre e no hea mai te uaina, àreà te mau tävini tei huti maitaì i te päpe ua ìte maitaì ia i te reira, ua pii atu ra o ia i te tane faaipoipo âpï e ua parau atu ra ia na, Te ïnu nei te mau taata atoà i te uaina maitaì na mua roa, èi reira te taata e ïnu ai i te uaina; Òutou, ua täpeà òutou i te uaina maitaì e tae roa mai i teie nei. Teie ia òhipa i tupu, i Tana i Tarirea, te mätamua teie o te mau temeio i faatupuhia e Ietu i mua i ta na mau pipi. Ua faaìte o ia i to na hanahana, e ua tiàturi ta na mau pipi ia na. E oti aè ra te reira, haere atu ra o Ia i Taperenaumi, e to na metua vahine, to na na tuaana, e ta na mau pipi ; e faaea iho ra rätou i reira maa mahana ïti.

Heheuraa.

1-I muri mai: E tupu teie òhipa i roto i te hoê faaipoiporaa i Tana i Tarirea. Te faaìte ra te vairaa o Ietu e ta na mau pipi i te faufaa o teie ôroà.

2-Te òhipa a Maria: Ua haere mai te metua vahine o Ietu, o Maria, e faaära ia Ietu i te èreraa i te uaina. Te faaìte ra te reira i to na tiàturi i te àravihi o Ietu no te faatïtïàifaro i te òhipa i tupu ia maitaì noa te ârearearaa a te mau manihini, ia vai noa te òaòaraa o te fatu ôroà.

3-Te pähonoraa a Ietu: E pähono o Ietu i to na metua vahine e àiti-ä i tae to na hora, e faarirohia èi täpaò no ta na täviniraa no a muri aè e ta na òhipa faaora no te mau taata atoà o teie nei ao.

4-Te temeio mätamua: Ua täui o Ietu i te päpe èi uaina, o tei faarirohia èi temeio mätamua na Na i mua i te taata e rave rahi te pipi anaè ra tei tiàturi. E faaìte mai teie temeio i to Na hanahana ma te haapuai i te faaroo o ta Na mau pipi ia Na.

5-Täpaò: Te temeio o te uaina e faataipe te reira i te faaäuraa âpï i te täuiraa i roto i te ärataì no te oraraa faaroo.

Te tahi ìrava faufaa, o te ìrava 11 ia: O te mätamua teie o te mau temeio ta Ietu i rave i Tana i Tarirea ra. Ua faaìte o ia i to na hanahana, e ua tiàturi ta na mau pipi ia na.

Te haapäpü ra teie ìrava i te faufaaraa o teie temeio mai te faaìteraa mätamua i mua i te taata i te hanahana o Ietu e to na faahopeàraa i nià i te faaroo o ta na mau pipi.

Te parau " temeio mätamua " o te òhipa mätamua ia tei ravehia e Ietu, mai tei päpaìhia i roto i te mau Èvaneria. I roto i te faahitiraa parau no te Ioane pene 2 i te mau ìrava 1 e tae i te 12, te " temeio mätamua " o te taime ia a täui ai o Ietu te päpe èi uaina i te ôroà faaipoiporaa i Tana. E mea faufaa teie temeio no te mau tumu e rave rahi :

1-Haamataraa o te täviniraa i mua i te taata: Teie te täpaò mätamua o te mana o Ietu i mua i te taata, o te täpaò ia i te haamataraa o ta Na täviniraa i mua i te taata.

2-Hohoà no te hanahana o Ietu: Te faaìte nei teie temeio i te hanahana o Ietu e te faaìte nei te reira e ua hau atu o Ia i te hoê noa taata ; e Tamaiti o Ia na te Atua ma te mana hanahana.

3-Haapuairaa i te Faaroo o te mau Pipi : I to rätou ìteraa i teie temeio, ua tiàturi te mau pipi a Ietu ia Na e ua haapuaihia to rätou faaroo.

Èi haapotoraa, te " temeio mätamua " o te hoê ia òhipa faufaa rahi o te faahohoà i te täviniraa a Ietu e o te faaìte i to na hanahana e to na mana, ma te haapuai i te faaroo o ta na mau pipi.

Mea rahi te mau täipe e te mau haapiiraa i roto i te temeio a Ietu i te täuiraa i te päpe èi uaina i te faaipoiporaa i Tana. Teie te tahi mau manaò faufaa no te marämarama-maitaì-raa i teie òhipa i tupu :

Faaìteraa i te mana o te Atua: Te faaìte ra teie temeio i te mana hanahana o Ietu. Na roto i te faariroraa i te päpe èi uaina, te faaite ra o Ietu e e mana to na i nià i te aru e ta Na e rave i te mau òhipa faahiahia mau.

Te täipe o te Faaäuraa Âpï: E faaòhipa-pinepine-hia te uaina i roto i te Pîpîria èi täipe no te òaòa e te haamaitaìraa. Na roto i te täuiraa i te päpe èi uaina, te faaìte ra o Ietu i te faaäuraa âpï ta na e haamau na roto i ta Na iho tutia, te hoê faufaa o te hopoi mai i te òaòa e te îraa i te varua.

Te faufaaraa ia auraro: Ua parau Maria i te mau tävini ia rave i te mau mea atoà ta Ietu e parau atu ia òutou. Maoti to òutou auraro e tupu ai te mau temeio. Te faaìte ra te reira i te faufaaraa ia pee i te mau faaueraa a Ietu e ia faatupu i te faaroo e te tiàturiraa i ta Na faanahoraa ia tupu tämau noa te ora.

Täuiraa : Te temeio e tià ia hiòhia mai te hoê faahohoàraa no te täuiraa no te haapuai i te tiàturiraa. Mai te päpe i faarirohia èi uaina, e tià ia Ietu e täui i to tätou oraraa na roto i te mau raveà hohonu e te faufaa.

Te faaìteraa i te hanahana o Ietu: Teie temeio, o te täpaò mätamua ia no te hanahana o Ietu. E faaìte o Ia i to na tiàraa Taata mau èi Tamaiti a te Atua e ma te haapuai o Ia i te faaroo o ta na mau pipi.

Èi haapotoraa, ua riro te temeio o te päpe èi uaina èi òhipa o te faaìte i te mana hanahana o Ietu, o te faataipe ra i te faaäuraa âpï, o te haapäpü ra i te faufaaraa o te auraroraa e te faaroo, e o te faaìte ra i te àravihi o Ietu no te täui i to tätou oraraa.

I roto i ta tätou parau no teie mahana te haapäpü nei te reira i to te Atua faaòhiparaa i te päpe, te vähi mätamua ia ta te Värua o te Atua i horoà i te ora, o te päpe. Te faufaa hau ê o te pape, te mea ia e, o te ìte mätamua te reira o te Atua, e ua riro hoì te haùtiraa o te päpe ta te Värua o te Atua i faaàrepurepu èi faaìteraa

i te ora o te Atua no na i haùtiùti ai te mau mea atoà, èi faaìteraa i te ora i noaa ia rätou mai roto mai i te Atua. No te mea te pape te ìte mätamua o te Atua ora, i horoà atoà ai te pape i te ora i te mau mea atoà ta te Atua i rahu, te mea atoà rä te reira i rave ai te Atua i te päpe èi täpaò no ta na ôpuaraa faaora. Oia atoà te temeio mätamua o Ietu, te päpe te ìte mätamua roa i te täuiraa èi uaina.

 

Mau ìrava faatumu.

Taramo 96, 10 A parau na i rotopü i te mau êtene/nünaa e: «O te Fatu te arii, e haamauhia te fenua e òre roa e âueue. Te haavä nei hoì o ia i te mau taata mä te parau-tià.»

Ìtaia 62, 4 E òre òe e parau-faahou-hia atu, E tei faaruèhia e, e òre hoì to fenua e parau-faahou-hia, E tei ano e, e parauhia rä òe e, E te mea hinaarohia e au e, e to fenua, Te fenua faaïpoïpohia: nä te Fatu hoì e au atu ia òe, e e faaïpoïpohia to fenua.

1 Törïnetia 12, 7 Ua horoàhia ta te Värua faaìte i te taata atoà, ia maitaì päatoà.

Ioane 2, 11 I Tana i Tarirea i te raveraa Ietu i teie nei täpaò mätamua, i te faaìteraa i to na hanahana, e ua faaroo aè ra ta na mau pipi ia na.

 

Faatumuraa.

Taramo 96 ìrava 10

A parau i rotopü i te mau nünaa e, 'Te faatere arii nei te Fatu; no reira e mea àueue òre to te ao nei, àita o Ia e àueue ; e haavä o Ia i te taata na roto i te parau-tià.

Ârueraa: Te faaìte ra teie ìrava i te mana arii o te Atua i nià i te mau nünaa atoà. Te haapäpü ra o Ia e te faatere ra te Atua ma te parau-tià e te tià, e mea àueue òre te ao i raro aè i to na mana. E haamanaòraa puai te reira i te rahi e te parau-tià o te Atua, e te tïtau-manihini-raa i te mau nünaa atoà ia farii i to na mana arii.

Ìtaia pene 62 ìrava 4

E òre òe e parau-faahou-hia atu, E tei faaruèhia e, e òre hoì to fenua e parau-faahou-hia, E tei ano e, e parauhia rä òe e, E te mea hinaarohia e au e, e to fenua, Te fenua faaïpoïpohia: nä te Fatu hoì e au atu ia òe, e e faaïpoïpohia to fenua.

Ârueraa : E parau fäfau teie ìrava no te faahoì-faahou-raa mai e te faaâpïraa. Te parau ra o Ia no nià i te tauiraa o Ierutarëma mai te faaruèraa ia na èi taata poiherehia e te faaïpoïpohia. E poroì ia no te tiàturiraa e no te tämahanahanaraa, o te faaìte i te here e te haapaò o te Atua i to Na mau taata.

1 Törïnetia pene 12 ìrava 7

I teie nei ua horoàhia i te taata tätaìtahi te faaìteraa a te Värua no te maitaì o te täatoàraa.

Ârueraa: Te haapäpü ra teie ìrava i te faufaaraa o te hoêraa e te rave-âmui-raa i te òhipa i roto i te püpü Marü Metia. Ua höroàhia mai te mau höroà värua atoà no te maitaì o te täatoàraa, eiaha rä no te faateiteiraa o te taata iho. E haamanaòraa te reira e, e tiàraa faufaa to te mau mero atoà o te oire ia rave i roto i te parau no te paturaa i te Ètärëtia.

Ioane 2:11

O te mätamua teie o te mau temeio i ravehia e Iesu i Tana i Tarirea ra. Ua faaìte o Ia i to na hanahana, e ua tiàturi ta na mau pipi ia na.

Ârueraa: Te täpaò ra teie ìrava i te haamataraa o te täviniraa a Ietu i mua i te taata e ta na temeio mätamua i Tana. Na roto i te faariroraa i te päpe èi uaina, te faaite ra o Ietu i to na hanahana no ò mai i te Atua ra e te haapuai ra o Ia i te faaroo o ta na mau pipi. E taime ia no te heheuraa e no te tauiraa, o te faaìte mai i te mana e te hanahana o Ietu.

 

Parau tumu : Te aroha mau e te here taui òre o te Atua.

 

Te haamatara ra teie tumu parau i te mana arii o te Atua i nià i te mau mea atoà, e tae noa atu i to na here täui òre o te faahoì mai, no te patu, e no te faaìte i to Na hanahana.

Teie te raveà e tuàti ai te ìrava tätaìtahi i nià i teie parau tumu :

Taramo 96 ìrava 10: A poro i te mana arii o te Atua i nià i te mau nünaa atoà, e ta Na parau-tià i te haaväraa.

Ìtaia pene 62 ìrava 4 : A faaìte i te here fäito òre o te Atua o te faahoì e o te faaâpï i to Na nünaa, ma te täui i to rätou tiàraa taata mai te faaruèraa i te fenua i parauhia ra.

1 Törïnetia pene 12 ìrava 7: Te haapäpü nei i te faufaa rahi o te mau höroàraa a te värua tei höroàhia mai e te Värua no te faaanaana âmui, ma te faaìte i te òhipa a te Atua na roto i te feiä faaroo atoà.

Ioane pene 2 ìrava 11: Ua faaìte i te hanahana o Ietu na roto i ta na temeio mätamua, ma te haapuai i te faaroo o ta na mau pipi e ma te faaìte i to na huru Atua.

E tuàti teie tumu parau i teie mau ìrava ma te faaìte e nafea te Atua, i roto i to Na mana arii, e òhipa ai ma te here no te taui e no te patu i to Na nünaa, ma te faaìte i to Na hanahana e te parau-tià.

 

Pehepehe.

Te mana arii o te Atua e te here tei faataui.

 

I nià i te raì ànaana e faatere ai te hoê Arii puai,

E parau-tià to Na teröno, e tëpeta hämani maitaì o Ia.

Te faatere nei o Ia i te mau nünaa na roto i te parau-tià e te hau,

To Na here hope òre, e òre roa e mou, e òre roa e faaea.

 

E Ierutarëma e, tei faaruèhia i mütaa iho ra,

Tei poiherehia i teie nei, e tei herehia e te Atua mure òre ra.

Ua horoà mai o Ia ia òutou i te hoê iòa âpï,

Te hoê fenua haamaitaìhia, e faahoì to Na here ia òutou,

 

E höroà i te ora e te au maite ia òutou.

Te höroà tätaìtahi o te Värua, no te maitaì,

Hoêhia i roto i te faaroo, e haere ia tätou i roto i te hoêraa.

E tiàraa to te mau taata atoà, e tiàraa to rätou no te haùti,

 

No te patu i te Ètärëtia, no te haere âmui i mua.

I Tana i Tarirea, ua riro mai te päpe èi uaina,

Te mätamua o te mau temeio,

Te hoê faaìteraa no ò mai i te Atua ra.

 

Na te hanahana o Ietu, tei faaìtehia i teie mahana,

E haapuai i to tätou faaroo, e haamarämarama i to tätou tere.

Ma te hau e te here, e täui te Atua i to tätou oraraa,

E ärataì o Ia ia tätou, e faahoì o Ia ia tätou,

 

E faaî ia tätou i ta Na mau hotu.

E mea mure òre ta Na faatereraa,

Àita e hopeàraa to Na here,

I roto ia na e ìtehia ai ia tätou te hau, te tiàturiraa e te ànanahi.

 

Teraì òr. Faatura.