TAPATI 10 no
Eperera
TAPATI NO TE MAU
AMAA
Ruta 19/28-40
« no
te mea, e au teie i te Fatu »
E hoa ìno mä e, ia ora na roa i te aroha o
te Atua i to tätou nei färereiraa i teie nei mahana e ìriti i teie hepetoma
faufaa rahi no te oraraa faaroo o te mau marumetia o teie ao. Faufaaa rahi no
te mea e taime e haamanaò ai tätou i ta te Atua haapäpüraa mai i to na here e
to na aroha i te taata nei nä roto i ta na Tamaiti. No reira, ia haamaitaì mai
te Atua ia tätou e ia âpee ia tätou i nià i te êà ta te Fatu e faaìte nei i te
huru täviniraa e tià ia tätou ia rave.
« e au teie i te Fatu »
O te pahonoraa ia ta te Fatu i horoà i nä
pipi i faauehia e tii i te ohê fanauà àtini tei òre ä i pärahihia e te taata i
nià iho. E reo atoà teie tei riro mai te tahi täviri e noaa mai ai te mea ta
räua e tii ra. E reo atoà rä e horoà atoà ra ia tätou i te fäito e au i te Fatu
ia au i ta na e parau mai ra. E aha rä te Fatu i horoà ai i teie fäito ? e
aha rä te Fatu i òre ai i ani i te fauraò huru tano i to na tiàraa ?
No te tämata i te pahono i teie mau uiraa,
haamanaò na tätou i te tahi reo i to te
Atua ta Itaia (55/8) e faaìte ra i te nä ô raa mai e : « e ère hoì to ù ra manaò i to òutou ra
manaò, e ère hoì to ù ra haereà i to òutou ra haereà ». Te auraa eiaha
ia e tämata i te ìmi i te tahi pahonoraa i teie huru aniraa ta te Fatu ia au i
to tätou manaò e aore ia ia au i to tätou hinaaro.
Oia mau i to tätou nei pae, e ère ihoä
paha ia teie te huru fauraò ta tätou e rave no te haere atu i mua i te nahoà
rahi tei âmui mai i Ierutarema. Nahoà tei haere mai no te tomo i roto i te ôroà
no te faatiàmäraa i te tïtïraa ta te Päta e haamanaò mai ra. E hiò ihoä paha ia
tätou i te tahi fauraò huru maitaì aè.
Aita rä Ietu i hinaaro i te reira, ua
haapaò i te parau i faahitihia e Tetaria 9/9-10. « … haehaa to na i te pärahiraa i nià i te âtini, e te pinia, te
fanauà o te âtini ; E faaòrehia e au te pereoo i Eferaima, e te
puaahorofenua i Ierutarema ». I teie nei ä haamataraa no teie
hepetoma, i to na tomoraa i Ierutarema to na haapäpü faahou raa i to
Ierutarema, i to te ao i teie mahana- e aha te huru Hau (Patireia) ta na e
hinaaro nei i te haamau. E te reira huru, e haamata ia nä roto i te huru e
mauhia e to na Arii. Oia hoì, te huru ta teie fanauà âtini e riro i te faaìte i te to te ao. Nä te fanauà
âtini e tauturu i te faaìteraa i to te ao i te ìteraa i te huru o teie Arii e
tomo mai nei i Ierutarema. Te huru atoà ia o te Hau o teMetia, ta te Atua i
faaineine no to te ao.
Te hoê ao i reira e ìtehia ai te Hau, te
Marü, te tupuraa no te Parautià e te Paraumau,…. Te òhiparaa a te Fatu, ta na
faaìteraa tuutuu òre, o te Hau ia o to na Metua. Te huru o te hoê Metua tei òre
e fiu i te faaòre i te hara i tei hinaaro i te ìte i te Here Metua. E ère roa
atu to tätou Fatu i terä Arii e au i ta tätou märamaramaraa. E ao âpï teie ta
na e hinaaro nei i te faaìte mai e te horoà mai ia tätou.
E nahea rä te reira e tupu ai i roto i
teie ao i reira te ûànaraa te maì pee, te mau hämani ìnoraa, te tüìnoraahia te
rahu a te Atua tei riro hoì ei ora no te to te ao. E nahea tätou e ìte ai i te
reira Hau ta te Fatu e parau mai nei ia tätou i roto i te hoê ao e te reira te
ûànaraa te tamaì e te faariroraahia te tamaì, ei räveà e tupu ai te hinaaro o
te mau faatere o teie ao. E nahea tätou i te faatupu i te Hau o te Atua i roto
i teie ao tei reira te faariroraahia te Parautià-òre ei räveà no te haavï i te
mau nünaa e no te arataì ia rätou i roto i te tïtïraa o teie mahana.
Te ö atu ra tätou i roto i te Tau o te mau
faaâpïraa i te mau Faatere o to tätou Fenua. E mea tià atoà ia, ia ui tätou i
roto ia tätou tätaì tahi ia au i teie reo i to te Fatu i teie mahana « e
au teie i te Fatu ». Hou tätou a rave ai i te tahi faaotiraa, e mea maitaì
atoà paha ia ui tätou e, « e aha, e aore ia, o vau tei au i teie manaò i
to te Fatu ? ».
Ua ìte atoà rä tätou e, eita roa atu teie
mau Faatere e o i roto i te mänaònaò no te faatupu i teie parau. No reira, aita
atu e vähi e tià ia tätou ia tütonu, maoti, o to tätou iho faaroo i teie reo i
to te Fatu i teie poìpoì. E hiò i te mea e au i te Fatu. Ta te Fatu hoì e
faaìte mai ra, e ère ia i te tahi òhipa rahi, e ère i te tahi mea rahi. O te
hoê rä hohoà no te Hau e te haehaa. Ia faatupu hoì i te reira i roto ia tätou,
i te ùtuafare i te mau vähi atoà e i te mau taime atoà.
A tomo anaè i roto i te òaòaraa e te
haamaitaìraa no te Hau o te Atua e ta na ra Parautià e ta na ra Paraumau.
Ia haamaitaì noa mai te Fatu ia tätou, e
ia arataì i te roaraa o teie hepetoma i nià i te êà e ìte faahou ai tätou i te
Here o to tätou Metua i te ao. Ia ora na !
Taaroanui,
Taarii a MARAEA òrometua
Mönire
11 no Èperera 2022
Taiòraa Pïpïria :
Ioane 18/12-27
Hou rā te manaò e tūtōnu
atu ai i nià i ta tātou parau,
haamaitaihia te Atua Nui Tahi, tei tähoê ia tätou i teie mahana ômuaraa
hepetoma, haamanaoraa i te mau ohipa o ta te Fatu i ora na. Haamaitaihia te
Atua Nui Tahi, tei faaite noa nei i to na Here e to na Aroha ia tätou e te
nünaa no Mäohi Nui nei. Nûnaa faaroo o te Atua ä faarii mai i te Hei o te Nahe
toètoè, tei riro ei taipe no to ù nei fenua iti o Mataireà, i tera ra tau, o
Huahine i teie nei mahana.
Ia
haapoto anaè hia ta tätou parau no teie mahana e parau ia no to Ietu haruraahia
e to Petero hunaraa ia Ietu. Ua ui atu Ana te tahi tahuà ia Ietu i
te mau òhipa o ta na i rave. Aita Ietu i huna, ua faaìte o ia i te tahuà i te
mea e tià o ia i roto i te mau tunato e haapii ai i roto i te parau mau. Te
parau nei o ia i te tahuà ma te tiàmā.
E riro ihoä i te tahi taime e hau na te manaò o te taata täpeàhia i to te haavä.
I roto i to na mau àti, aita ihoä Ietu i fati noa atu i mua i te feiä i pari mai
e aore ra i haavä mai. I mua i te mau parau ta Ietu i faaite i nià i te tahuà,
aita te tahi tävini a te tahuà ra i mauruuru, e ua täiri mai ra ia na. E mea
fifi mau te taata i mua i te parau tià a te Atua. Aita Ietu i horo atu i te
tahi pae, ua parau rā o ia e :
"Mai te mea e ua hape ta ù parau, a faaìte mai ta ù hape."
Mai te mea tei roto Ietu i te rima o te taata, e täpaò te
reira e, ua ineine o ia i te faatupu i te hinaaro o to na metua. Aita Ietu i
huna i te hinaaro o te Atua ia na. E terā
mau parau ta Ietu i faaìte i te tahuà, e hohoà ia mai te tahi fāìraa faaroo.
I te taime i haruhia ai
Ietu i roto i te ô, ua tāìri o Petero i te
tarià o te hoê faèhau. Ua âpee o ia i te mau vähi o ta Ietu i haere e i te mau
vähi o ta Ietu i haapii. Ua âmui atoà o Pëtero i te âparauraa a te feiä i
putuputu mai i roto i te âua o te aoraì o te tahuà.n
Teie rā i mua i te mau
parau a te mau taata i ìte ia Pëtero, i reira, ua taui to na manaò, ua huna o
ia i to na Fatu. I mua i terā òhipa ta Pëtero i rave, ua haamā, i te mea e, ua tötoā o ia i to na Fatu.
E ui te manaò, eaha te
tahi haapiiraa e tano e täpeà mai mai roto mai i tauâ taioraa ?
E aha te huru o to tātou faaroo ?
E mau maru metia tātou, te auraa tei fāì i to tātou faaroo i mua i te taata e i mua
atoà i te Atua.
Terā te òhipa tumu a
te Ètārētia, o te faaìte i te
parau mau e te parau tià a te Atua, i te vähi te reira to te Atua tuuraa ia na.
I tävini ai tätou, no
te faatupu i to na Hau, ia nünaahia ai te Atua i nià i to tätou nei fenua, ia
tupu mai to te Metua mauruuru ia tätou, ia taeà-atoà-hia tätou i tera reo i to
te Atua i nià ia Ietu e: Ta ù tamaiti here teie ua mauruuru roa vau ia na . Mai
te peu te tävini tera e hanahana ra, te vai ra ia te tahi ohipa i roto i ta
tätou taviniraa aita e àfaro ra, aore ra, aita e tuàti ra i nià i te hinaaro o
te Fatu. Eiaha ia e fifi i te faaàafaro, aore ra, faatitiàifaro, ia rahi te
Atua i roto i ta tätou täviniraa.
Tātou atoà i teie mahana, tātou i teie tau fifi rahi, i roto i te mau fifi rau tei
reira te taata i te tutavaraa. Te haamanò atoà maira teie parau ia tātou ē, aita atu vāhi, e aita atu ihoa e
rāveà e ìte ai e, e roaa ai i te taata te ora, maoti ra ia māramarama o na i te
parau a te Atua. No te mea te faaìte ra te parau a te Atua, te vāhi tei reira te ora,
te faaìte atoà ra rā te parau a te Atua, te rāveà e roaa ai i te taata te ora.
Te haapāpū atoà ra rā te parau a te Atua i
te taata, eiaha e haamau i to òe tiàturiraa i nià i te taata, eiaha òe e mataù
i te taata. Eere ānei ē e reo no te pāpaì Taramo, te matamehaì o te paari te mataùraa ia i te Atua,te rāveà atoà te reira e
roaa ai te ora, no te mea, ia mataù te taata i te Atua, e ìmi ia i te mau taime
atoà ia tupu to na hinaaro, ia tupu ta na parau.
Mea maitaì ra tātou ia ara, ia òre tātou ia riro mai te
mau taata atoà ta Itaia e faahiti ra te parau, i te naoraa ē, te faaroo noa ra te
tarià, aita rā e haaroàroà, hiò noa mai te mata, eita rā e ìte mai. No reira e parau
teie i mua ia tātou, faaitoito, e ani i te Atua i te māramarama,
no te mea, te māramaramaraa ihoā te taata i te
parau, te reira te tāviri, te rāveà e roaa ai i te
taata te ora.
Mai te peu e aniraa ta tätou i te Atua i
teie mahana, ia hôroà mai ia i te tahi maa itoito rii âpi, ia maraa ia tatou i
te mau vahi rii tei òre a tatou e haamata i te rave, e ani atoà ra tatou i te
Atua ia riro ta na parau ei ramepa ei turama i to tatou mau haereà, ia ìte
tatou e, te haere ra tatou i hea, ia papu ia tatou e, no vai mau tatou, e rave
noa i ta tatou, tei maraa ia tatou, e tei riro ei hanahana no te Atua, mea
maitaì ia, ua riro ia ei faatupuraa i te hinaaro o te Atua, aita atu e mea e
hinaarohia ra ia tatou, maoti ra ia haamaitaì tatou i te Atua mai ta te fenua e
haamaitaì noa ra. Ia Ora Nä
Evelyne,
Roroarii.v a KELLY òrometua
Ioane 18/28-40. Mahana piti, i te
12.04.22
Mahana piti, i te 12.04.22
Taiòraa : Ioane 18/28-40.
E te nünaa no Mäòhi
Nui e, nünaa herehia e te Atua, Ia ora na âmui tätou i roto i to na here e to
na aroha ! Ia haamaitaìhia te Atua Nui Tumu Tahi, o ia te tumu i färerei ai
tätou i roto i teie pureraa na tätou. E tere pure, e tere haamori to tätou i to
tätou Metua i te raì tuatinitini no to na mau hämani maitaì ia tätou. Ei hau, ia vai hau noa tätou i roto i te Atua.
Täpati i topa aè nei, ua ìriti tätou i
ta tätou hepetoma pure. Hepetoma haamanaòraa i te mau mea atoà ta Ietu i
rave no te faatae i ta na òhipa i nià i to na vairaa. I te taime a tomo ai te
Fatu i Ierutarema, ua ineine o ia no ta na tuhaa höpeà. Ua tae i te hora e ìte
ai te taata i te haamaitaìraa a te Atua na roto i ta na tamaiti. I roto i ta
tätou mau parau no teie hepetoma täatoà, e ìte tätou i te huru o te taata, to
na haapaòraa-òre, òhie i te petaraa ia taui te manaò, haavare, faahapa, faaoo i
te Fatu. Ua faaruru maitaì Ietu i te ìno o te taata e tae roa i to na pohe i
nià i te tätauro. Ua haere mai o ia e faaora i te taata, e na te taata iho i
haatätauro ia na. Mea faaòromaì te Atua i to tätou huru. Ìnaha hoì, no to
na here ia tätou i tono mai ai o ia i ta na Tamaiti fänautahi. No to na here ia
tätou, i färii ai Ietu i te ôpuaraa faaora a to na Metua no tätou. E no te mea hoì e, te tuhaa a te Fatu, te faaìteraa ia i
te parau mau, i ìnoìno ai te mau arataì faaroo ia na. Aita to rätou âau i
mauruuru ia Ietu i te faaìteraa i to rätou huru mau. Nehenehe maitaì i mua i te
taata, purapura noa te àhu, âreà i roto i te âau, ua pouri roa ia. No te parau
mau i riri ai teie mau arataì faaroo ia Ietu, e ua tae roa i te ìmi i te räveà
ia mämü o ia e ia pohe roa atu. Aita
ihoa rä te taata e au ia faaìtehia to na parau, to na huru mau. Mea monamona aè
te parau haavare e mea färii aè tätou i te parau haavare. Ta Ietu rä, e parau
mau, e parau-tià. E hara änei ta na i rave ? E noaa änei te faahaparaa no te
mea, ua faaìte o ia i te parau mau ? I tano roa ai tera parau ta na : « I
fänau mai ai au, e i haere mai ai hoì au i te ao nei, e faaìte i te parau mau. No te parau mau o ia
ra, e faaroo ia i taù reo. »
Aita Pirato i ìte noa
aè i te ìno i roto i te huru o Ietu. Mea hau roa e mea päpü maitaì ta na mau
pähonoraa. No te onoono rä o te mau arataì faaroo turuhia e te nünaa ia
haatätaurohia Ietu, i färii ai Pirato i to rätou hinaaro. Ua tuuhia i mua i te
nünaa o Ietu e o Parapa, te tahi taata haru taoà, ia mäìti te nünaa o vai ta na
e hinaaro i te faaora. E peu tumu hoì teie, ia tuuhia i te taime Päta, te tahi
taata tei täpeàhia i te fare täpeàraa no ta na mau peu ìno. Ua manaò o Pirato e, peneiaè e mäìti te nünaa i te Fatu.
O Parapa rä, te tahi taata ìno, tei faaorahia. To na iòa tei piihia, âreà Ietu,
ia haatätaurohia ia. I taua taime ra, te ìno tei upootià i nià i te maitaì. E
aha atu ä ta te Fatu e parau, e aha atu ä ta na e haapii ia färii te taata i te
ora. Na tätou e ìmi noa
nei i to tätou pohe. Ua faaìte rä Ietu ia tätou i te èà e ora ai tätou. Eita
tätou e maitaì i te faatupuraa i te ìno, e maitaì rä tätou ia faaâpï tätou ia
tätou e ia färii tätou i te parau mau.
Te mea faahiahia, noa atu te rahi o te ìno o
te taata, ta na mau pari haavare, ta na mau faaìnoraa, aita Ietu i manaò ìno
noa aè ia rätou. Ua vai noa tera here e tera aroha to na i te taata. Eita
e maraa ia tätou tera huru to te Fatu. Aita o ia i òtohe i mua i te ìno ;
te here ta na i tuu i mua ia na. Ahiri paì tätou e na reira atoà nei, eita paha
te fifi e ùàna atu ä i teie mahana. Na
roto änei i tera mau tirotiro, mau taèro, tera mau Hau rarahi e tamaì ra. Aita
e ìte faahou ra i te parau no te haehaa e te hau. A hea te taata e märamarama
ai e, tei te Atua anaè te ora, na na e faaoti i to tätou parau. Ua faaìtehia te
èà, na te tahi pae ia tätou i te haere. E i muri mai, te Atua ia tä tätou e
pari no teie mau àti ta tätou e faaruru nei. Eiaha rä e tuu i te hape i nià i
te Atua, a hiò noa ia tätou. No reira, i teie hepetoma pure, haamanaòraa i te
rahi o te here e te aroha o te Atua ia tätou, a faarahi i te pure, ia färii te
taata e, aita to na e parau i rapae aè i te Atua. A pure ia hoì mai te hau, a pure ia upootià te here i nià
i te ìno. Te na ô ra te reo o te Atua : «E hiò mai òutou ia ù ia ora, e te
mau höpeà mai o te fenua ra ; o vau hoì te Atua, e aita atu. » (Itaia
45/22) I te Atua tätou e maitaì ai, Ia ora na !
Terani Nohoarii.v a TIHOPU òromëtua
Mahana toru 13
no Èperera 2022
Taiòraa : Ioane
19/1-5
Ìrava tumu : 3
vähi ropu « …Ia ora na e te Arii o te âti Iuta, e ua moto atu ra hoì i ta na mata ».
Aroharaa :
E te mau Tama o te Mä, i parauhia ai
tätou e, te Tama Mäòhi, te mau Ohi Mä, aita atu ta na e täpura òhipa maitaì roa
aè, te òhi tämauraa i te mea mä, IA ORA NA i roto i teie Hepetoma Moà na
tätou, mai tei mätauhia tätou i te parau. Te Aroha Nui i to tätou Papa, tei
tämau i te mataära i nià i te oraraa o ta na mau Tama i roto i to na rauraa. To
tätou Metua Vahine Faatupu Ora, tei mama noa i te mäa, ia òre ta na i fänau ia
puunena. Ia tui-mäite-hia tätou i roto i te Here e te Aroha tuatau o to tätou
nä Metua i te Papa Nià e te Papa Raro.
Faaitoitoraa :
« …Ia ora na e te Arii o te âti Iuta, e
ua moto atu ra i to na mata ». E parau teie no to Ietu haaväraahia
e te taata, Pirato, te mau tahuà rarahi, te mau taata tiàraa teitei e tae noa
atu i te Nünaa täatoà, oia hoì te Nünaa âti Iuta ia. O rätou teie e riro nei èi
haavä, e èi ìte i te òhipa o ta Ietu i rave mai, e o tei riro èi faahaparaa na
rätou ia Ietu. Te mea ia ta te âti Iuta e parau ra e : « E
ture ta mätou, e e pohe o ia i taua ture ra o ia i parau e, e Tamaiti o ia na
te Atua… » Te auraa, te ture o te Here e te Aroha ta
te Atua i höroà i teie Nünaa na roto i to na tävini ia Möte, te tanoraa mau e
ture te reira tei faaìte i te faufaa o te faatura e te auraro i te taata, te
faarirohia iho nei rä èi ture no te pohe. Aita teie parau to tätou e taa-ê roa
ra i te tahi òhipa tei tupu i nià ia Ietu, te arataìraahia o ia i te metepara e
faahemahia ai, te na ô ra te faahema : « Faariro
i te ôfai èi faraoa », oia hoì, ìmi i te mau räveà atoà, ia ìno
terä ta te Atua i faatupu èi mäa. Oia hoì, e parau i nià i te òhipa o ta te
Atua i rave no te taata e ta te Atua hoì e parau ra e, « mea
maitaì roa », èi « mea ìno ». Te auraa e
parau i te maitaì a te Atua èi ìno, e e parau i te ìno èi maitaì. Te mea mau
hoì ia ta te päpaì taramo i faahiti na e : « Te
parau ra te maamaa i roto i to na âau e, aita e Atua, ua ìno roa to rätou àau… »
A tae atu ai hoì i te fäìraa a te mau
faèhau : « …Ia ora na e te Arii o te âti Iuta, e ua moto
atu ra i to na mata ». Te ìteraa e te färiiraa ia Ietu èi arii,
aita to reira e fifi, ua na reira atoà to te Nünaa âti Iuta i te färiiraa ia
Ietu èi arii e ta rätou e fäì ra e, te tamaiti teie a Tavita tei haere mai e
amo i te tiàraa arii o Tavita no te faaora ia rätou i te mau faatïtïraa a te
mau Nünaa i haere mai e àro ia rätou. Ua faahotana arii atoà rätou ia Ietu, e i
teie nei, mai rätou atoà ra, te pii atoà ra te mau faèhau i te piiraa i ravehia
mai na e te nünaa no reira Ietu i te püraa mai i te ao nei. E i teie taime, te
âti Iuta mai te mau faèhau atoà ra, ua faahuru ê ia i ta rätou fäìraa… Ua moto
te faèhau i te mata o Ietu, ua täìri, ua faahei i te räau taratara, na reira
atoà no te mau âti Iuta, te pii ra i teie taime, « a faatatauro atu … »
Te nä hea ra te reo o Pirato, i muri aè i
te reo faaue a te Nünaa : « …A hiò mai na i taua taata nei ».
O te tahi tuhaa teie o te taata teie e tïtauhia ra ia faaòhipa mäite, te mata.
· Te
mata : Te mea ia i mätara mai i te ômuaraa ra. Te mata, o te märamarama ia, ta
na tuhaa e hiò ia ìtehia te märamarama… Te tahi ia reo i te faahiti-raa-hia i
roto i te Mataio pene 2/22, 23, te faufaa rahi o te mata, te na ô ra : « Te
mata to te tino nei ramepa, te maitaì ra to òe mata, e märamarama ia te täatoà
o to òe tino. Ia ìno rä to òe mata, e pöiri ia te täatoà o te tino. E ia riro hoì
terä märamarama i roto ia òe ra èi poiri, e aha te fäito o te reira poiri i te
rahi ».
· Te
hiò : No te tïtau ia i te ìte, e te ìte hoì ra, te mea mau ia ta te Atua e
tiàturi ra e, e roaa i te taata te märamarama e te ora, no te mea, te mau ùputa
atoà o ta te Atua i ìriti, i ìritihia e te Atua na roto i te ùputa o te
märamarama…
Haamanaò tätou i te parau o te vahine
Tämäria, i te hiòraa ia Ietu, ua ìte, aita rä i märamarama te auraa o teie
taata e tià atu ra i mua ia na. Na Ietu rä i tauturu ia na, i märamarama ai o
ia, o te taata mau teie o ta tätou rätou e tiaì ra, e to na atoà ia haereraa e
faaìte i to Tämäria.
E aha te tahi manaò e tano e tuu i ô nei,
no tätou i teie mahana, te huru àti e färereihia ra e Ietu, te uiraa, aita atoà
änei hoì teie Nünaa Mäòhi, e amo atoà ra i teie huru àti. Oia hoì, aita änei te
mata o teie Nünaa e moto-noa-hia ra, haafifiraa i to na maramaramaraa i to na
iho parau. Te ìteraa teie Nünaa e, te ärato-noa-hia ra o ia i roto i te
faanahoraa e topa ai o ia i roto i te pau. To na parau taata Mäòhi, èi ìmiraa
moni na vêtahi, te morohi noa atu ra te auraa mau e, « i to na parau
e vai noa ai to na täàmuraa i te Atua », no te mea, « na
te Atua iho teie höroà ia na ». Ia ora na.
Òrometua no Tahaa
Terorotua Rita Mahine.V
FAAITOITORAA
14/04/22
Taiòraa
Ioane19/6-16
Irava
15 vh/Aita o mätou arii maori rä o Taitara anaè ra…
E parau teie no to Ietu haaväraahia e te
taata, mai ia Pirato, te mau tahuà rarahi oia hoì to te tünëteri täatoà e tae
roa atu i te nünaa. O rätou teie e riro nei ei haavä e ei ìte i te òhipa o ta
Ietu i rave mai tei riro ei faahaparaa na rätou ia Ietu. Te mea ia ta te âti
Iuta e parau ra e : E ture ta mätou, e e pohe o ia i taua ture ra o
ia i parau e, e Tamaiti o ia na te Atua… Te auraa, te ture o te here e
te aroha ta te Atua i horoà i to terä nünaa na roto i to na tävini ia Möte, te
tanoraa mau e ture te reira tei faaìte i te faufaa o te faatura e te auraro o
te taata i te taata roaa atu ai te faaturaraa i te Atua, faarirohia iho nei rä
te reira ture o te aroha e te here ei ture no te faatupu i te pohe.
Aita teie parau
to tätou e taa ê roa ra i te tahi òhipa tei tupu i nià ia Ietu, te arataìraahia
o ia i te mëtëpara e faahemahia ai, te na ô ra te faahema : Faariro
i te ôfai ei faraoa, oia hoì, ìmi i te mau räveà atoà e parau i nià i
te òhipa o ta te Atua i rave no te taata e ta te Atua e parau ra e mea maitaì
roa, e parau e, mea ìno terä ta te Atua i faatupu ei mäa. Te auraa e
parau i te maitaì o te Atua ei ìno, e e parau i te ìno ei maitaì. Te mea mau
hoì ia ta te päpaì taramo i faahapa a na ô ai o ia ra e : Te parau
ra te maamaa e, aita e Atua, ua ìno roa to rätou àau, e te faufau hoì i ta
rätou òhipa (taramo 14/1)…
A tae atu ai hoì i te fäìraa a te mau
faèhau : Ia ora na e te arii o te âti Iuta, e ua mato atu ra i to na
mata, e inaha, ia nä rotohia teie taò faèhau i to tätou reo te tatara
aita atu ia, faaea hau, oia hoì e pupu taata teie i faaineinehia
e na rätou e ìmi i te räveà ia ìte-noa-hia te tupuraa o te hau i roto i te
nünaa. Te vähi tei reira te peàpeà, na rätou e ìmi i te räveà ia hoì mai te
hau. Areà teie ta tätou e ìte nei i roto i teie taiòraa, e na reira atoà hoì te
huru faaòhiparaahia teie taò i roto i to tätou oraraa, aita roa atu ia i roto i
te manaò e faatupu i te hau, tei roto rä i terä mea ta Möte e parau ra e, e
mata ra e mata ia te utuà, e niho ra e niho ia te utuà, e âvae ra e âvae ia te
utuà (ètoto 21/24)…, te auraa ia pöàrahia mai òe, pöàra atoà atu, oia
hoì faahoì te ìno i nià i te taata i rave ìno mai ia òe. I ô nei, te feiä i
tiàturihia e nä rätou e ìmi i te räveà ia vai noa te hau i roto i te oraraa o
te taata, te oraraa o te nünaa, te feiä mau ia e riro nei ei rima päutuutu no
te paèpaè i te ìno e te faaotiraa tano òre roa a te mau arataì faaroo e haapohe
ia Ietu.
Ua päpü atoà hoì ia tätou e, te ìteraa e te
faariiraa ia Ietu ei arii, aita to reira e fifi, ua na reira atoà to te nünaa
âti Iuta i te faariiraa ia Ietu ei arii e ta rätou e fäì ra e, Hötana, ia
ora na e te arii o Iteräèra hötana e te tamaiti a Tavita o tei haere mai
mä te iòa o te Fatu (Ioane 12/13), te auraa, e taime poto roa to rätou
fäìraa ia Ietu ei arii no rätou, e huaài nä Tävïta tei haere mai e amo i te
tiàraa arii o to na tupuna, e te taui nei te fäìraa i teie nei, Aita atu
o mätou arii maori rä o Taitara anaè.
E tano tätou e faaàano noa atu ä te
tuatäpaparaa i te ìno i ravehia e to terä nünaa i nià ia Ietu, e aha rä hoì te
faufaa ia tuatäpapa tätou i to te tahi ìno mai te ìte atoà e, aita tätou i hau
atu i te maitaì. E parau mau ihoä paha e, na te nünaa âti Iuta teie fairaa e Aita
atu o mätou arii o Taitara anaè, ua topa atoà rä e te topa noa nei ä
tätou i roto i teie huru fäìraa. Ia rave mai tätou i te taime a haapäpü ai
tätou i te faufaa o to tätou papetitoraa, eere änei ua fäì atoà tätou ia Ietu
ei fatu no tätou. E hia rä e täpeà noa ra i terä fäìraa nehenehe roa, Te
fäì nei au e o Ietu metia taù fatu, oia hoì te faariroraa i terä fäìraa
ei täpura òhipa tüatau na na i roto i to na oraraa. Ia manaò anaè au, e roaa i
te taiò i nià i te manimani rima te rahiraa taata e täpeà noa ra i ta rätou
fäìraa, oia hoì mea iti roa tei toe mai. E te uiraa e tano ia ui, tei hea roa
ia terä pae rahi e na rätou atoà teie fäìraa, aita änei i rave atoà i teie
fäìraa ta te nünaa Iteräèra e, Aita atu o mätou arii maori rä o Taitara
anaè.
E
ia hiòhia te nünaa Mäòhi i teie mahana, tei ô o na i te türuìraa. Parau mau ua
pohe ê na teie Taitara e faahitihia ra to na parau i roto i to tätou taiòraa,
mea rahi roa rä te mau fanauà taitara e tiàturi-rahi-hia nei e te nünaa. Mai
tei faatänïnïtöhia te feruriraa o te nünaa âti Iuta e te mau faatere faaroo e
faatere o te nünaa i terä ra tau, te na reira noa atoà ra te mau faatere faaroo
e te mau faatere o te nünaa i teie mahana, te faatänïnïtöraa i te feruriraa o
teie nünaa e òre ai o ia e ìte faahou i te faufaa e te nehenehe e vai ra i roto
i terä fäìraa e, o Ietu metia taù fatu…, e tano ai ia haamanaò tämauhia i to
teie nünaa e, e ora òe i to òe faaroo, e pohe rä òe i to òe faaroo òre.
A
tïrë na i tenä täiva rahi to òe e te nünaa i to òe Atua, a haapae na i te ìno,
a tataraha e a hoì i te fare metua ra.
Thognio, Tamuera a PERE òrometua
Mähana pae 15 no Eperera 2022
A Teòteò i tö
Mäòhi raa
Täiò raa : Ioane 19/16vh-30
Irava : Ioane 19/30 « ua hope iaù i te rave i tä òe i ani mai »
Taramo
22/28
Rahi noa atu ai te mau parau e haa
faufaa hia nei, tä te mata e täiò nei, tä te ìte ätoà rä e faa uiui nei, teie
rä, rahi ätoà te räveà, àore rä tauturu, ia täua i te faa hipa ê raa, i te
parau, mä te mäìti te tumu parau e au hia e täua.
E tano rä änei, e àore ia èita, tei tö
faaroo te mana i te faa tano raa e àore ia èita.
Te mänaò päpü, i teie tau àpï, i teie
tau no te faa àpï raa, te tau no te hipa òre faahou raa, èita te faaroo e
faaruè i te tupu raa o te hinaaro o te Atua, no täua e te Mäòhi, täua te hipa ê
i tö täua faaroo.
Te mähana ia hiti no te taatoà raa, te
ua ia tōrīrī no te taatoà raa, te auraa, hipa ê noa atu a täua, èita täua e ère i te
tupu raa o te hinaaro o te Atua.
I teie nei ä mähana, i mua i te parau no
te mana o te fatu, te hinaaro ôtià òre o te tupu raa o te here e te äroha, te
tupu raa o te parau » ia òre tei
faaroo ia na ia pohe, ia nöaa rä te ora mure òre ».
Eita e tano ia hiò mata taata hia teie
huru tupu raa òhipa, inaha, e tupu raa òhipa teie no te faaroo e na te faaroo,
mea tano ihoa ia, ia hiò hia teie nei parau mä te tämau i te titeàmata o te
faaroo.
E ère änei hoì, te òaòa raa teie o te
fatu, e ère änei teie te täime e hau ai te fatu, te tae raa i te òhipa, a tei
tono mai ia na, i nià i töna vairaa.
Aita höè iti noa aè täime, i roto i teie
hepetoma, tö te fatu ìriä raa i töna reo, e hau tei ìte hia i roto i töna topa
raa reo, päpü roa atura e, teie te tupu raa mau o te hinaaro o te Atua.
A Hani na, èaha hoì teie nei hau raa no
te fatu, e ère änei, « o tei ìte
mai iaù, ua ìte ia i tei tono mai iaù », e ère änei e na roto i teie
parau näna, « ua hope iaù i te rave i tä òe i ani mai » , te faaìte
mai nei òia ia tätou i tei tono mai iana, täna i faariro e faariro nei èi Mëtua
nöna.
I mua i teie reo höpeà no te fatu, te
faahoì nei òia i te taatoà raa o töna parau i roto i te rima o töna mëtua, e na
roto i teie huru tupu raa parau, te faahoì ätoà nei tei tiàturi ia na, èi fatu
nöna, i roto i te rima o te Atua.
E hoa here mä, rave noa atu ai tätou i
te tahi atu ä tumu parau, te vähi faufaa, e ère tei te rahi e àore ia te rau
raa o te tumu parau, tei te vähi rä e mätara ai tö täua faaroo.
I hea tö täua faaroo e hau ai, i hea
täua e färii ai i tei pohe i nià i te tätauro, èi fatu no täua, te reira te
vähi faufaa, te färii raa i teie mau tumu èi tumu parau faatupu ora no täua e
te Mäòhi, tö täua ora raa, tö täua parau.
I Mäòhi ai täua, no te mea e faufaa
tupuna tä täua, e reo, e mäa, e fënua e te reira, o tö täua ia tiàmä raa, e ère
mea höroà hia mai na teie nei ao, te hau faatere o teie nei ao, hau Mäòhi, èi
höroà rä te reira, no ô mai i te Atua ra, tano roa ai ia täua ia teòteò i töna
iòa, ia òriòri te värua i te faa tupu raa i töna hinaaro, èi mëtua ora no täua,
èaha täua èita ai e ora i tö täua mëtua, èaha, i teie ihoa ä ia, täua e ora ai,
ua paruparu te mana o te Atua, tei ia täua noa te tuu raa i tö täua faaroo e te
haa faufaa raa i te reira, e faaroo Mäòhi tö täua.
Ia mänaò täua, te riro rä änei teie reo
höpeà, èi hope raa no te ôpuä raa faaora a te Atua, töna tano raa mau, te riro
nei teie reo no te fatu èi, èà-turu,
Püòi mai ai täua i te paari o tö täua faaroo, hau roa atu ai te reira i te
maitaì raa.
Èà fifi, èà mäuiui, èà hinaaro òre hia e
te ìte taata nei, èà tei faatupu i te mataù i roto i te àau taata, ia òre hoì e
näô, erä mai te ütuà âreà te reo o te fatu te näô ra ia e, EIAHA E MATAÙ, I
PIIHAÌ IHO VAU IA ÒE E TAE NOA ATU I TE HÖPEÀ.
Mai ta te paari o te titeàmata o te
faaroo, e höroà mai, i te î raa i roto i te mata faaroo, te òaòa nei te fatu i
te ôpere raa te reira, e ia riro te reira, èi èà e tae ai täua i Rohotu, noànoà änei, neòneò änei, mana te reira no te
Atua.
E töù hoa, ua amo hia täua e te paari o
tö täua faaroo, e tö täua mau tupuna, ua àraara tö täua ôriò mata i teie
mähana, ua òi to täua tuu raa mata, â hea rä ia täua e piò òre faahou ai, àhea
täua e amo ai i tö täua ûpoo i nià, i te mana Atua ra, na täua teie faufaa
tupuna, ua täupe te ûpoo o te fatu no täua, èiaha to täua ûpoo ia faa täupe hia,
a teòteò i tö Mäòhi raa, a teòteò i tö parau, e parau ora tö täua, tiàmä raa na
te Atua.
Hämanaò e töù nünaa iti e : NA TE
ATUA TE MANA ARII ONA TE FAATERE RA I TE MAU NUNAA (taramo 22/28)
Mäuruuru.
Alain, Roonui a TEHEIPUARII òrometua
Mahana
maa 16 no eperera 2022
Taiòraa : Ioane 19, 31-42
Tumu parau : Te pohe o Ietu e te ora o te
nunaa.
No te rahi o te pohe, e rahi ai
te taata i te hinaaro i te ora . No te rahi hoi te pouri, e rahi ai te hinaaro
i te maramarama. No te rahi te mauiui, e rahi ai te hinaaro i te here.
Eaha te uiraa e tano ia uihia, e
ui anei e, nahea te Atua i te faaora i to na nunaa , aore ra, nahea te nunaa i
te faaoraraa ia na iho.
Ia rave mai tatou i te uiraa
matamua, e riro te taata i te parahi noa i roto i te tiaìraa i te mahana te
Atua e faaìte mai ai i to na mana faaora. Ia rave mai hoi tatou i te piti o te
uiraa, e riro ia te taata i te manaò e, ua faaruèhia oia e te Atua, e aita atu
ta na e raveà maoti ra, te faaitoitoraa i te imi i te ora.
I te tau o Ietu, ua faaruè teie
mau ārataì e te nunaa atoà i te Atua, ua faatupu i ta te taata, ua horo i roto
i te taa òre, ua hema i roto i te
hinaaro tamata i te tahi ārataìraa, te tahi faanahoraa, te tahi haapaòraa âpï,
haamanaò noa tatou i teie reo to te Fatu e parau ra e, o vau te èà, te parau
mau, e te ora. Aore roa e taata e tae i te Metua ra, ei iaù. Te haapapu noa
maira teie parau e, te ora te vai ra, te èà, te vai ra, te raveà e roaa ai taua
ora ra, te vai atoà ra. Aita e mea toe, tei òre i horoà hia mai e roaa ai te
ora i te taata.
I roto i ta Ietu mau faaoraraa
maì, e hou o ia a horoà ai i te ora i te feia atoà i ani mai i ta na tauturu, e
reo pinepine no na te parauraa atu e, ua ora òe i to òe faaroo. Te auraa te ora
o te taata, tei roto ia i te tiàturiraa i te parau. To tatou pohe, to tatou
tiàturi òre i te Atua, e i te fenua. Ia na reira tatou i te parau, ua
maramarama atoà ia tatou i te raveà e te vahi e noaa ai to tatou ora. Faaea
tatou i te ìmi i te tahi hororaa no tatou, te tahi pahonoraa e mauruuru ai to
tatou manaò farii òre, i te nä ô raa e, te tatauro o te Fatu, te ora ia o te
taata, tatou ra i na reira, te haavare noa ra tatou ia tatou iho, e te haavare
ra i te taata, e i te faahopeàraa, te Atua iho ta tatou e haavare ra, no te aha,
no te mea o Ietu iho teie te Tamaiti a te Atua, e faaìte mai nei i te vahi
tatou i hapa ai.
Eaha atu ra ia te taata i fifi
ai i te fariiraa i te raveà faaora ta te Atua e horoà mai nei ia tatou na roto
i ta na Tamaiti. Te auraa tei farii ia Ietu, ua farii atoà ia i te Atua, e tei
farii i te Atua ra, ua farii atoà i te fenua, te ûputa o te raì, te èà e tae ai
te taata i te Atua ra.
Ia rave mai tatou i te parau o
Ietu e te rahiraa òhipa ta na i rave, te vai ra te tahi parau e turama i te
taatoàraa, teie ia reo to Ioane e parau ra e : I aroha mai te Atua i to te
ao, e ua tae roa i te horoà mai i ta na Tamaiti fanautahi, ia òre ia pohe te
faaroo ia na, ia roaa ra te ora mure òre. Teie te parau e turama ra i te òhipa
ta Ietu i rave, o ia te faaìteraa i te aroha o te Atua e to na hinaaro ia ora
te taata, aore ra, ia òre ia pohe. Mai te peu e ture ta te Atua i horoà i te
taata ia ora o ia, teie ia, here i te Atua, here te fenua, here ia òe iho, here
i te tauaro.
Ia haamaitaì mai te Atua ia
tatou. Amene.
Stanley, Namata a TETUAHITI
òrometua
Täpati 17 no Èperera 2022
TIÀFAAHOURAA
Aita e taata faahou i roto i te
menema : Tei hea roa te tino o Ietu ? Ua âfaìhia änei ? Ua
êiähia änei ? Te mau uiuiraa ia i tupu i roto ia Maria i Matatara i to na
haereraa i te menema i te poìpoì roa, no te mea ua huri-ê-hia te ôfaì i te
ùputa o te menema.
Aita o ia i
tomo i roto i te menema, ua horo ra e tii ia Petero e ia Ioane, faaìte atu ra i
te mea ta na i ìte.
Aita o Petero
räua o Ioane i haamarirau, horo atu ra i te menema no te hiò e parau mau änei
ta Maria i Matatara i faatià ia räua.
E oia mau ihoä,
ia tae o Ioane, te mea noa ta na i ìte te àhu vehï i te vainoaraa, aita ra o ia
i tomo i roto te menema.
Ua mataù änei o
ia i te mea ta na e ìte atu i roto, aore rä, ua ìte-ê-na o ia i te òhipa i
tupu.
Areà ia Petero,
i to na taeraa i te menema tomo atu ra i roto, ìte atu ra o ia mai ta Ioane i
ìte, oia hoì te àhu vehï i te vainoaraa e tae noa atu i te àhu i vehihia te
üpoo o Ietu, ua tüfetuhia e ua tuuhia i te vähi ê.
I te reira
taime, ua tomo atoà atu ra o Ioane i roto, ìte atu ra i te mau mea atoà i roto
i te menema, tiàturi atu ra.
E aha te mea ta
Ioane i ìte i roto i te menema, i roaa ai ia na te tiàturiraa, ìnaha hoì, aita
hoê aè mea i roto e àhu noa.
Ua tiàturi änei
o ia e, ua TIAFAAHOU mai o Ietu, aore rä ua tiàturi o ia i te mea ta Maria i
Matatara i faaìte mai ia na.
Te haapäpü nei
te ìrava 9 e “Aore ä hoì rätou i ìte i te parau i päpaìhia ra e, e tiàfaahou
mai o ia i pohe ra”
E òhipa äpï
teie e tupu nei i roto i te oraraa o Petero mä, e àita ä rätou e märamarama
maitaì ra te auraa o teie tupuraa òhipa.
Ua ora mai
rätou i pihaìiho ia Ietu, ua ìte mata roa i te mau temeio i ravehia e a na. Ua
ìte mata atoà rätou i te poheraa o Ietu, e te reira ua vai noa i roto i to
rätou âau.
Ua faaìte o
Ietu i te huru o to na pohe e te huru o to na tiàfaahouraa i ta na mau pipi,
aita rä rätou i ìte e, teie taua taime ra, ta Ietu i parau noa na ia rätou.
Ua Tiàfaahou mai te tamaiti a te Atua,
ua tupu te ôpuaraa faaora a te Atua no to te ao.
I riro na e te riro noa nei te pohe ei
parau àro no te taata. I mua ra i teie parau to tätou i teie mahana, te riro
atoà nei te parau o te tiàfaahouraa ei parau àro no te taata.
Aita e taata faahou i roto i te menema,
aita atoà hoì e pahonoraa ta Petero mä i mua i te reira parau.
Te mea e titauhia ra ia Petero mä e te
mea e titauhia ra ia tätou i teie mahana e tiàturi, tirärä.
Te tiàfaahouraa, tei nià aè oia i te
märamarama taata, e püai taa-ê, e tiàturiraa taaê teie e titauhia nei i te
taata e faaòhipa.
E tuu i te mea mätauhia e tätou i te
hiti, e tuu i ta tätou mau uiuiraa, ta tätou mau fëruriraa, to tätou feaa i te
hiti.
Eiaha e hiò matahia te parau o te
tiàfaahouraa, èita te pahonoraa e roaa. E faaòhipa ra i to tätou âau, e
faaòhipa i to tätou tiàturiraa, to tätou faaroo no te hiò i te parau o te
tiàfaahouraa.
Mai ta Ietu iho i parau « Eaha òutou
e ìmi ai i tei ora i roto i te vairaa te pohe »
Te auraa, faaea i te ìmi i te ora i
roto i te pohe, ua haapohe te ora i te pohe, ua ûpootià te ora.
Ua ìriti te Fatu i te tahi ùputa âpï no
te taata, aita te parau o te taata e hope i nià i te pohe, ua èà faahou te Atua
i te tahi oraraa âpï no te taata i muri mai i te pohe, na roto i ta na tamaiti.
No tätou i teie mahana, i mua i teie
parau o te tiàfaahouraa, tano maitaì teie parau a to tätou Fatu ia Toma :
« E ao to te feiä aore i ìte ia ù a faaroo mai ai ».
Te haapäpü mai ra teie parau ia tätou
e, e faufaa to te mata, e faufaa to te rima, tei hau ra i te faufaa to òe ia
âau e to òe värua te tuuraa i te Atua ra.
A tiàturi i te parau o te tiàfaahouraa,
o te aroha te reira o te Atua i te taata.
Te na ô ra o Pauro e « Ia fäì to
vaha i te Fatu ra ia Ietu, e ia faaroo to âau e ua faatià te Atua ia na i te
poheraa, e ora ia òe ».
Te auraa, te parau no te tiàfaahouraa
eere ia no Ietu anaè, no te taata atoà ra e tiàturi nei ia na.
No reira, a tiàturi i ta te Atua i
faanaho no tätou, e maitaì roa ai te mau mea atoà.
IA ORA NA
Heimana
a TAMA, Heimanarii Òrometua