Ruta èv. 11.1-13 Peneiaè

 

Tāpati 24 no Tiurai 2022.

Peneiaè

Taramo 138

1 Na Tävita. E haamaitaì au ia òe, e te Fatu, mä ta ù âau atoà nei, e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua.

2 E haamori tià atu vau i to nao moà ra, a haamaitaì atu ai i to òe iòa, e te Fatu no to òe aroha e ta òe ra parau mau: ua faarahi hoì òe i ta òe parau ia hau atu i to iòa atoà ra.

3 I te mahana i tiàoro atu ai au ra, ua parau mai òe ia ù; e ua horoà mai i te itoito i ta ù värua.

4 E hope te mau arii atoà o te fenua nei i te haamaitaì ia òe, e te Fatu, ia ìte rätou i te parau a to vaha.

5 E himene rätou i te mau parau a te Fatu: «E hanahana rahi hoì to te Fatu.

6 Teitei noa ä te Fatu, e haapaò mai ä o ia i tei haèhaa, âreà tei teòteò, ei te ätea ê o ia e hiò mai ai.»

7 Ia haere noa vau nä roto i te àti ra, e faaànaànaeahia mai au e òe ra, e na to rima e täpeà i te riri o tei märô mai ia ù ra, e na to rima àtau iho e faaora ia ù.

8 Na te Fatu e nä reira mai ia ù, e tià to òe aroha, e te Fatu, i te vai-mäite-raa; eiaha na òe e faaruè i te òhipa a to rima.

Tenete 18.20-32

20 Ua parau mai ra te Fatu, No te mea, e âuë rahi to Tötoma e to Tömora, e no te mea, ua rahi roa ta rätou hara;

21 e haere na vau i raro, e hiò, ia ìte au i te rave mauraa rätou, mai tei tae roa mai te reo ia ù nei ra, e aore ra, ìte atu ra vau.

22 Ua färiu ê atu ra te mata e toopiti o taua nä taata ra, haere tià atu ra i Tötoma; tià noa iho ra rä Âperahäma i mua i te Fatu.

23 Ua haafätata atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, E haamou atoà änei òe i te feiä parau tià, e te paieti-òre?

24 Peneiaè e pae àhuru puè taata parau tià tei taua ôire ra; e haamou ä òe, eita òe e faaora i taua vähi ra i taua nä taata parau tià e pae àhuru i roto ra?

25 Eiaha roa hoì òe e nä reira, eiaha e täparahi-atoà-hia te feiä parau tià, e te paieti-òre, eiaha ia hoê atoà huru ta òe e rave i te feiä parau tià, e te feiä paieti-òre. Eiaha ei parau tià ta te Haavä i to te ao atoà nei ia rave?

26 Ua parau mai ra te Fatu, E pae àhuru taata parau tià ìteä ia ù i roto i Tötoma ra, e ora ia ù taua ôire atoà ra ia rätou.

27 Ua parau atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, Inaha, ua tämata iho nei au i te parau atu i ta ù Fatu, e e repo hoì au e te rehu auahi;

28 peneiaè o te òre o te tae i te pae i te àhuru i te taata parau tià, o te toe noa iho e pae, e täparahi ä òe i taua ôire atoà ra i taua pae i toe ra? Ua parau mai ra o ia, E maha àhuru ma pae te ìteä ia ù i reira, e òre ia e pohe ia ù.

29 Ua parau faahou atu ra o ia ia na, nä ô atu ra, Peneiaè maha nei àhururaa te ìteä atu i reira. Ua nä ô mai ra o ia, E òre ia vau e nä reira, i taua maha àhuru ra.

30 Ua parau atu ra Âperahäma, Eiaha ta ù Fatu ia riri ia parau atu vau: peneiaè e toru roa nei àhuru e ìteä atu i taua ôire ra? Ua parau mai ra o ia, E toru àhuru te ìteä ia ù i reira, eita vau e nä reira.

31 Ua parau atu ra o ia, Inaha, ua parau noa atu ä vau i ta ù Fatu: peneiaè e piti àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, Eita ia vau e täparahi, i taua piti àhuru ra.

32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

Torota 2.1-14

1 Te hinaaro nei hoì au ia ìte òutou e àti rahi to ù ia òutou, e to Raotitea, e te feiä atoà aore i ìte ia ù i ta ù tino nei;

2 ia mähanahana to rätou âau, i te au-tahi-mäite-raa i te aroha, e ia noaa te ìte rahi päpü roa ra, ia färii mäite i te parau àro a te Atua Metua e ta te Metia ra hoì:

3 o tei vaiiho-päatoà-hia te taoà ra o te paari e te ìte i roto ia na ra.

4 O te haavare mai te hoê taata atu ia òutou i te parau täparu, i nä reira atu ai au.

5 Taa ê noa mai ä ta ù tino nei, tei òutou ä ta ù värua, i te òaòaraa i te hiòraa atu i ta òutou haapaò maitaì, e te päpü o to òutou faaroo i te Metia ra.

Te färiiraa i te î o te Metia

6 E tënä na, ua färii òutou i te Fatu i te Metia ra ia Ietu, e haapaò ä òutou i ta na;

7 ia aahia i roto ia na, e ia patuhia i nià iho ia na, e ia päpü òutou i te parau faaroo, mai tei haapiihia atu ia òutou na, e ia rahi atu te reira mä te haamaitaì.

8 E ara o te riro noa atu òutou i te parau paari e te haavare faufaa òre a te hoê taata atu, i te parau tütuu a te taata nei, mai te ä rii a teie nei ao ra, aore i au i ta te Metia ra.

9 Tei roto hoì ia na te î atoà a te Atua i te pärahi-mau-raa;

10 e ua nehenehe roa òutou i roto ia na, o tei hau ia i nià i te feiä mana e te feiä hau atoà ra.

11 O ia hoì i peritomehia ai òutou i te peritome rave-òre-hia e te rima ra, i te tino o te ìno o te taata nei i haapaehia i te peritome a te Metia ra:

12 i tanu-atoà-hia òutou e o ia atoà i te päpetitoraa ra, e i faatià-atoà-hia hoì i reira i te faaroo i te räveà püai rahi a te Atua, o tei faatià mai ia na mai te pohe mai ra.

13 E o òutou hoì, o tei pohe i ta òutou hara, e te peritome òre o to òutou tino, tei faaòre-atoà-hia e ana e o ia atoà, ua oti hoì i te faaòrehia ta òutou mau hara atoà.

14 Ua päraihia hoì te ture i päpaìhia no tätou ra, e to na atoà ra mau ôroà au òre ia tätou, e ua hopoi-ê-hia ia, o ia i pätiti i te reira i nià i ta na tätauro ra;

Ruta èv. 11.1-13

Te pure a te Fatu

(Mät 6,9-13; 7,7-11)

1 E te pure ra o ia i te hoê vähi, e oti aè ra, ua parau mai ra ia na te hoê pipi na na: «E te Fatu, a haapii mai ia mätou i te pure, mai ia Ioane i haapii atoà i ta na ra mau pipi.

2 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «E nä ô òutou ia pure: «E to mätou Metua i te ao ra, ia raa to òe iòa. Ia tae to òe ra Pätireia. Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei mai tei te raì atoà na.

3 Hö mai i te mäa e au ia mätou i te mau mahana atoà nei.

4 E faaòre mai i ta mätou hara, te faaòre nei hoì mätou i tei hara atoà ia mätou nei. Eiaha e faaruè ia mätou e ia roohia-noa-hia mai e te àti; e faaora rä ia mätou i te ìno.»

5 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «E tauà to te hoê taata io òutou na, a haere atu ia o ia ia na ra i te tuìraa pö, a parau atu ai ia na e: «E hoa ìno, hö mai na i e toru päne.

6 Ua täpae mai nei te tahi hoa o ù ia ù nei, i to na haereà, e aita a ù ia tuu atu i mua i te aro.»

7 E ia parau mai o ia i roto ra, ia nä ô mai ä: «Eiaha e haapeàpeà mai ia ù, ua mau te ôpani, tei nià vau i te roì e ta ù mau tamarii atoà, eita vau e tià i nià e hopoi atu i te päne na òe.»

8 E faaìte atu vau ia òutou: ia märô rä taua taata ra, òre noa ä o ia i te tià i nià e horoà atu i te mäa i te mea e tauà o ia no na, e tià rä o ia i te märô, a horoà atu ai i ta na i hinaaro ra.

9 E parau atu hoì au ia òutou: e ani, e noaa ia ia òutou; e ìmi, e ìte ia òutou; e pätötö, e ìritihia ia te ôpani ia òutou.

10 O te feiä atoà hoì i ani ra, te noaa ra ia; e o tei ìmi ra, te ìte ra ia; e o tei pätötö ra, te ìritihia ra ia te ôpani ia na.

11 O vai ia metua io òutou nei e hopoi atu i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne ra? E ia ani mai i te ià, e hopoi atu änei i te ôfï eiaha te ià, ia na?

12 E ia ani mai hoì i te huero moa, e hopoi atu änei i te pata?

13 E tënä na, te ìte na òutou i te horoà i te mea maitaì na ta òutou tamarii, ìno noa ai òutou na. E rahi atu ia to òutou Metua i te ao ra i te horoà i te Värua Maitaì i te feiä i ani atu ia na ra.

Manaò.

I teie tau ta tätou e ora nei, ia ìte tätou te vai matara noa ra te ùputa o te aru tei roto tätou e tei pïhaì iho i te oraraa e te nohoraa. Taua ora ra o te fenua ia tei türama ia tätou i te mau taime atoà na roto i te mau hotu tuatau e fänaòhia nei e tätou. E vahi teie i tupu ai te mau parau tei haapüaì i nià te mau hotu rau, te mau puaa, te mau tiàrama, te taata, te haapüaì e aho ora teie e vai i roto i te Atua Nui Tumu Tahi, e teie aho tei roto i te fenua, e tei roto atoà ia tätou te taata tataì tahi i Mäòhi ai tätou i Mäòhi Nui nei, teie huru haafatataraa peneiaè tätou i te ìte i te faatura i te mau faufaa tumu o te àià, ei ia faanaò te nünaa. Te uiui ra te manaò o te tahi pae, i te hiòraa i te tüàti òre te fäito oraraa o te taata, inaha e rahi roa ta te tahi, te tütava noa ra te tahi i roto i to na ère, e tano änei e ôuà i te tahi ìrava i roto i teie pure, i teie ihoä rä vähi no te aniraa i te mäa. No te tämata i te pähono i teie vähi, e faahiti na tätou i te tahi manaò e parauhia ra e te päpaì mäteri, peneiaè te reira manaò i te faaòhie, aore ra te taui i ta tätou märamaramaraa i te parau e hiòhia nei : Tei te rima o te Tumu Nui te âau o te arii, e mai te mau faataheraa pape e tïoi-ê-hia ra, te tïoi atoà ra o ia i ta na vähi i hinaaro (Mäteri 21, 1). I te haapiiraa Ietu i teie pure i ta na mau pipi, aita paha o ia i manaò e, e topa atu teie pure i roto i te rima o te mau huru taata atoà ; mea tano aè rä paha tätou e parau e, aita teie pure i mäìti i te huru o te taata : te feiä veve, e te feiä taoà, te feiä mana, e te feiä riirii. E nä ô ia tätou e, mai te peu e tià noa i te Atua ia faatïoi i te âau o te feiä riirii, e tae noa atu i to te feiä taoà, e te feiä mana, eita ia e tià ia tätou ia ui e : o vai të tano e pure i teie pure. Haamanaò tätou e, aita te taata pure i pure no na noa, i te nä ôraa e : Ho mai i te mäa na ù ; na mätou rä, e o mätou ra, o rätou ia e o vau, aore ra o räua e o vau. Eiaha tätou e manaò e, e hope te mätou i nià ia ù e to ù ùtuafare, mai te aroha tei òre i täôtiàhia i nià i te feiä i herehia e au, aore ra te taata tupu, e au atoà rä te reira parau no te täuaro, oia te taata e tau mai i mua i to ù aro i te mau vähi atoà e taahihia e au. Aita ihoä paha te taata pure e manaò nei i te reira vähi, te reira rä te mea ta na i ani i te Atua. E au atu ra e, ua hemo te taata i ta na parau. O te mau parau ia ta tätou e hiò mai i teie nei ia au te haapotoraa o na taiòraa e maha no teie mahana.

-Taramo 138, 2 E haamori tià atu vau i to nao moà ra, a haamaitaì atu ai i to òe iòa, e te Fatu no to òe aroha e ta òe ra parau mau: ua faarahi hoì òe i ta òe parau ia hau atu i to iòa atoà ra.

-Tenete 18, 32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

-Torota 2, 10 e ua nehenehe roa òutou i roto ia na, o tei hau ia i nià i te feiä mana e te feiä hau atoà ra.

-Ruta èv. 11, 11 O vai ia metua io òutou nei e hopoi atu i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne ra? E ia ani mai i te ià, e hopoi atu änei i te ôfï eiaha te ià, ia na?

E tano tätou e parau e, e au teie pure i te tahi pure ärai. Haamanaò tätou e, aita hoê aè taime Ietu i horoà mai ai i te faanahoraa no teie pure, i te faataaraa mai i te feiä e tano, i te feiä të òre e tano e pure, eiaha ia na tätou e haamata. Ua ìte tätou e, nä roto i te fenua, te haapii noa mai nei te Atua i te taata i te ora. Ua ìte atoà rä òe e te Mäòhi e, e haapiiraa rahi roa ta te ùru e horoà mai nei ia òe : ia rahi ta òe horoà, e rahi ta na horoà. Haamanaò noa tätou e, na Ietu teie pure i haapii mai. Eere te tuhaa na tätou te hiòpoàraa e te faahaparaa i te taata tei rahi ta na, e te ìmiraa i te räveà ia rahi atoà ta tei iti. Teie noa ta Ietu i parau mai : E nä ô òutou ia pure. Mai te taheraa pape e faatïoihia, e vai iho atoà tätou i te Atua ia faatïoi na i te âau o te taata tei rahi ta na, e ia ìte hoì tei ère e, no na atoà te parau no te aroha e te here o te Atua. Ei hiòraa : I mütaa iho ra, te pärahi ra i te tahi òire rahi, te tahi nä matapö too piti. Te pii haere noa ra räua nä roto i te mau aroä o te òire : Ta te Atua e tauturu ra, ua tauturu-mau-hia ia. Ua nä ô mai ra te tahi e : Ua tauturu-mauhia tei täuturuhia e te Emepera. Ua nä reira noa räua i te mau mahana atoà, e no te pinepine rahi te Emepera i te faarooraa i ta räua pii, faaue atu ra o ia i te hoê taata èu färaoa ia faaineine i te tahi färaoa maitaì, e ua faaî atu ra o roto i te moni pirü. Haapaò atu ra o ia i taua färaoa i faaîhia i te moni pirü ra na te taata matapö i tiàturi i te tauturu a te Emepera. Tei te ìteraa ihoä o ia i te teiaha o te reira färaoa, hoo atu ra o ia na te tahi matapö ia noaa ta na moni iti veo. Afaì atu ra teie nei matapö i to na ra fare i teie nei färaoa ta na i hoo mai. Tei te vävähiraa o ia i te reira, ìtehia atu ra te moni pirü ia na, e ua haamaitaì o ia i te Atua. Mai taua mahana mai ra to na faaearaa i te ani haere i te mäa. Areà te tahi matapö, ua tämau o ia i te täparu haere nä roto i te òire. Tïtauhia atu ra o ia ia haere i mua i te aro o te Emepera tei ui mai ia na : Ua nä hea atu ra òe i te färaoa ta ù i häpono atu na òe i nä mahana i maìri aè nei. Ua nä ô atu ra taua matapö ra ia na : Ua hoo vau na te tahi hoa no ù no te mea e färaoa teiaha roa, ua manaò vau e, aita i höpue maitaì nä mua i te èuraahia. Ua parau atu ra te Emepera : Oia mau ia, ta te Atua e tauturu ra, ua tauturu-mau-hia ia. Te mäa e te parau tià, E tano atoà tätou e taiò i teie aniraa mai te tahi tiàororaa i te Atua ia tupu te parau tià, ia òre ia vai tämau mai te tahi huru faatereraa i te fenua i ère noa ai te taata riirii i te mau mea faufaa atoà no to rätou oraraa e to rätou turaraa taata, e tae noa atu i te èreraa i te mäa ; te tahi hoì hororaa hopeà na te taata i mua i te Atua, te mea te tahi pae o te nünaa i topa roa ai i roto i te täparu. Haamanaò tätou e, te nünaa, te pütarià ia e te ôriò mata o te Atua : hoê roimata to te nünaa e töpata i nià i te repo fenua, e tae roa te haruru i te Atua ra. Te tanoraa mau, e parau taa, e parau oti teie parau no te mäa, eiaha rä mai te mea e, te tahi tauturu taa ê ta te nünaa e haere mai ra e täparu i te feiä faatere o te fenua. Ua parau te Atua i te taata e hiò i tei au ei mäa, e rave, e àmu. Ua hiò ihoä te hiò, no te mea rä eita e noaa i te rave, e rahi roa te mau ôpanipaniraa e täpeà ra ia na i te ätea ê, ua riro te hiò ei mätaìtaì, ua faatupu te mätaìtaì i te nounou, ua faatupu te nounou i te hinaaro rave, e ua topa mai te faahaparaa a te ture. Te nä ô ra te Atua a püpü ai o ia i te fenua i roto i te rima o te taata : Inaha te horoà atu nei au i te mau räau rii huero atoà o te fenua nei e te mau räau rarahi atoà e hotu ra, no na iho to na huero ei mäa na òutou, na te mau manu âvae maha atoà o te fenua nei, na te mau manu atoà o te reva, e na te mau mea atoà e nee haere i nià iho i te fenua nei, na rätou te mau räau rii atoà ei mäa. E oia mau atu ra ia au i te Tenete pene 1, i te mau ìrava 29 e tae i te 30). Te auraa, ua tupu te mau mea atoà mai ta te Atua i faanaho. I teie nei rä, ua taui. Aita te Atua i faahuru ê i ta na parau, te vai mana noa ra te reira. Te taata rä teie e faatïoi nei i te maitaì i faataahia na te täatoà, ei haamaitaì noa i te tahi pae, mai te täuturuhia e te mau faatere o te fenua. E ara maitaì, aita tätou e huri nei i te täatoàraa o te ìno e tupu nei i nià i te tua o te fenua i nià i te feiä faatere, e tuhaa rahi roa rä ta rätou, e te faaìno noa nei rätou i te Atua. Te ìno ta rätou e färii noa nei ia ravehia i nià i te taata riirii, e ta rätou atoà e faaòhie nei i te tupuraa, ta rätou ia faaìnoraa i te Atua. E tuhaa rahi roa atoà ta te mau arataì o te Faaroo i te òreraa e haamanaò noa i te faanahoraa a te Atua, e te mämüraa i mua i te mau òhipa tià òre atoà e ravehia nei i nià i te nünaa, i mua i to rätou mata, i te parauraa e, eita rätou e poritita. E parau päpü teie e, te metua o te poritita, te haavare ia. Aita tätou e parauhia nei e, e tïtau i te tahi pärahiraa i roto i teie feiä, e faaìte tuutuu òre rä i te hinaaro o te Atua, ia tupu te parau tià. Mea òhie roa te mämü e te täpöpöraa i te mata, e riro rä te reira i te hiòhia ei täpaò no te färii, aore ra te tahi tiaìraa i te taoà täparu. Hou te Atua i vai iho mai ai i te fenua i roto i te rima o te taata, ua naho te parau o te mäa. Aita hoê mea ora i haamoèhia e te Atua. Ia ìte mai tätou, e tüàtiraa piri roa të vai ra i roto i te mäa e te parau tià, te mäa e te huru faatereraahia te fenua, te mäa e te òreraa e faaturahia te hinaaro o te Atua ta te päpaì Tenete e haamanaò noa mai ra, te mäa hoì e te huru pororaa a te mau tävini o te Atua i roto i te Etärëtia i teie mahana tei òre i haafaufaa i te mau räveà ta te märamarama o te parau a te Atua e horoà mai ra no te tatararaa i te fifi o te nünaa, aore ra no te tautururaa i te nünaa i te tatararaa i to na mau fifi, ia òre o ia ia ère i te mäa. Ia parau mai te Atua e : A hiò i tei au ei mäa, a rave, a àmu, e ia ìte tätou i te taata i roto i te ère, e te tae-roa-raa te tahi pae i te täparuraa, aore ra te èiäraa i te mäa, te vai ra te tahi fifi i roto i ta tätou märamaramaraa i te hinaaro o te Atua ; e tano atoà paha tätou e taui i te parauraa i te nä ôraa i teie nei e : A hiò i tei au ei mäa, a rave a tanu. Ia parau tätou e, Etärëtia, te parau ra tätou i te mau arataì, te mau tävini o te Atua, te òrometua, te tiàtono, te haapii parau maitaì. Te mäa ta rätou e faaàmu nei i te nünaa, aita paha e faaètaèta nei i te ivi o te taata, aita e horoà ra i te püai i te reo, aita hoì e faatoa ra i te taata, ia tià rätou i nià no te pätoì i te òhipa tià òre, ia tupu te hinaaro o te Atua. Eiaha rä tätou e haapau i te möhina monoì i nià i te tua o te nünaa, o ia atoà iho te tahi tumu rahi no to na mau mauiui, o ia i faahope i to na püai, to na manaò, to na âau, e to na värua i te tururaa i te feiä e neneì noa mai nei ia na, àmu noa ai o ia iho i te mataì. Aita i ravaì i te reira, èie atoà rätou rätou iho, te feiä e turu nei i terä e terä mau arataì poritita, e àro nei. E au ra e, e maitaì aè ta te tahi hämani ìno i ta te tahi. Ua tae roa te hiòraa poritita i roto i te pororaa i te parau a te Atua. Maoro te faahitiraa te tahi i te parau o te Mäòhi, te topa-atoà-raa mai te faaotiraa : te tïtau ra ia taata i te faataa-ê-raa. Te faaroo o te taata i teie mahana, teie : eere na te Atua e faaora i te nünaa mäòhi, na Faräni rä ; eere na te Atua e faaàmu i te nünaa mäòhi i te mäa, na Faräni rä. No hea mai teie tiàturi òre to te taata i te Atua o te aroha e te here, no hea mai teie au òre to na i te ôpuaraa faaora a te Atua Nui Tumu Tahi, no hea mai teie haafaufau rahi ta na i to na parau, o ia i hämanihia i te huru e te hohoà o te Atua. Tei òre i tiàturi i te Atua, e Atua änei to na. Te nä ô ra te Fatu e : Na te Tamaiti òutou i faatiàmä ra, ua tiàmä mau ia òutou ia au i te faaìteraa a Ioane i te pene 8 i te ìrava 36. Ia pärahi noa te taata i roto i te mataù, te faahapahapa, ia tämau noa i te tiàturi e, to na pohe, te räveà faaora ia ia na, eere paha te reira te tiàmäraa ta te Fatu i hinaaro. Te faatupuraa i te hinaaro o te Atua, e mäa tumu te reira na Ietu : Teie ta ù mäa, te haapaò i te hinaaro o tei tono mai ia ù, e te faaoti i ta na òhipa  i te faaìteraa a Ioane i te pene 4 i te ìrava 34. A hea te tupuraa o te hinaaro o te Atua e riro atoà ai ei mäa faaitoito ia tätou. Te òhie roa nei paha tätou i te pari i te feiä i topa i roto i te veve e te täparu i te hupehupe ; te auraa, te faahoì noa nei tätou i to rätou àti i nià ia rätou iho. Mai te peu te mämü, te tahi atoà ia huru faaìteraa manaò, teie ia ta tätou pähonoraa i te àti o te Mäòhi : àitoa. E parau noa paha teie, te vai ra rä te parau e rahi atu te ìno ta na e faatupu i tei rave-roa-hia. Te poìa, te ère, te täparu, aita i roto i ta te Atua ôpuaraa no te taata, e te ìmiraa i roto i te parau a te Atua i te räveà tatara i te reira ìno, eere i te hara.

11 O vai ia metua io òutou nei e hopoi atu i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne ra? E ia ani mai i te ià, e hopoi atu änei i te ôfï eiaha te ià, ia na?

 

Teraì òr. Faatura.

 

Ruta èv. 10.38-42 Ahoaho

 

Tāpati 17 no  Tiurai 2022.

Ahoaho

Taramo 15

1 Taramo na Tävita. O vai, e te Fatu, të tiàhapa i to òe ra tëtene. O vai të pärahi i to mouà moà ra?

2 O te taata haereà piò-òre, o tei haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau.

3 O tei òre i ôhumu to na arero, o tei òre i hämani ìno i te taata tupu ra, o tei òre i färii i te parau ìno i to na tauà.

4 O tei vahavaha i te taata parau faufau ra, e faatura rä i te feiä i mataù i te Fatu, o tei tapu atu, ìno noa ai o ia iho ra e aore e tähema ra.

5 O tei òre i tuu i ta na moni i te tärahu ra, o tei òre e rave i te tärahu ei faahapa i te taata hara òre ra. O tei nä reira i te rave i taua mau parau nei, e òre roa e âueue.

Tenete 18.1-10

Te tahi tamaiti tei fafauhia na Âperahäma

1 Ua fä mai ra te Fatu ia na i te räau rahi io Mamera ra, te pärahi ra oia i te ùputa fare i te avatea.

2 Ua nänä aè ra hoì to na mata i nià, hiò atu ra, e inaha e puè taata tootoru te tià noa mai ra i mua ia na e ìte aè ra oia horo atu ra oia rätou ra mai te ùputa fare mai, e ua piò iho ra o ia i raro i te repo,

3 nä ô atu ra, E ta ù Fatu e, ia tiàhia mai au e òe ra, te hinaaro nei au, eiaha òe e haere noa a faaruè mai ai i to òe nei tävini:

4 teie ta ù parau, e tii mätou i te hoê maa pape ei horoi i to òutou âvae, e faaea noa na òutou i raro aè i teie nei räau:

5 e tii hoì au i te tahi maa mäa iti, ia ètaèta aè òutou, a haere atu ai, i tae mai ai hoì òutou i ô nei i to òutou nei tävini. Ua parau mai ra rätou, E nä reira ta òe i parau mai na.

6 Haere ètaèta atu ra Âperahäma i roto i te fare ia Tara ra, nä ô atu ra, A oi ètaèta na i e toru faarii färaoa hua, a tunu ai ei päne.

7 Horo atu ra hoì Âperahäma i te nana puaatoro ra, rave mai ra i te hoê pinia poria e te maitaì, ua tuu atu ra i te tävini, ua àma iho ra ia na, aore i mähia.

8 Ua rave iho ra o ia i te pata e te ü, e taua täfa i àma ra, ua tuu atu ra i mua i to rätou aro i raro aè i te räau ra; e ua tià noa iho ra rätou.

9 Ua parau mai ra rätou ia na, Tei hea to vahine o Tara? Ua parau atu ra o ia, Tei te fare, inaha.

10 Ua nä ô mai ra o ia E hoì mai a vau ia òe nei ia tae i te tau mau ra; e inaha, e tamaitihia ta to vahine ta Tara. Te faaroo mai ra Tara i taua parau ra; tei te ùputa o te fare ra.

Torota 1.24-28

Te töroà o Pauro no te Ètärëtia

24 Te òaòa nei au i to ù nei pohe ia òutou i teie nei, e te faatià nei i te pohe i te Metia nei i toe ia ù i to ù nei tino, no to na ra hoì tino, oia hoì te Ètärëtia nei ra;

25 tei faarirohia vau nei ei òrometua ra, i te poroì a te Atua i tuuhia mai ia ù ia òutou nei, ia faaìte hua vau i te parau a te Atua;

26 i te parau àro ìteä òre i te mau ànotau e te mau uì i mütaa iho ra, ua faaìtehia mai rä i teie nei i te feiä moà no na ra;

27 o ta te Atua ia i hinaaro i te faaìte i te maitaì rahi hanahana o ta na parau àro nei, i roto i te Ètene ra, oia hoì te Metia i roto ia òutou i noaa ai te manaò ora.

28 O ta mätou e faaìte haere nei, i te aòraa atu i te taata atoà, e te haapiiraa atu hoì i te taata atoà i te mau parau paari atoà, ia püpü mätou i te taata atoà mä te nehenehe roa i te Metia ra ia Ietu.

Ruta èv. 10.38-42

Te tere o Ietu io Märeta räua o Märia

38 E te haere atu ra rätou i to rätou haereà, ua tomo atu ra o ia i roto i te hoê ôire iti. Ua färii mai ra te hoê vahine ia na i roto i to na fare, o Märeta te iòa.

39 E taeaè to na o Märia te iòa, o tei pärahi ia i te pae âvae o Ietu i te faarooraa i ta na parau.

40 Âreà Märeta, peàpeà iho ra ia i te haapaòraa i te manihini, e ua haere mai ra, nä ô mai ra:

«E te Fatu, eita òe e haapaò mai, e ua faaruè mai ta ù taeaè ia ù, o vau anaè teie rave noa ai? E parau atu òe ia na e rave atoà mai.

41 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra: «E Märeta e, e Märeta, ua ahoaho òe, e te peàpeà na òe ia òe iho i te mau mea e rave rahi:

42 hoê roa rä mea tià, e ua rave iho nei Märia i taua mea tià ra, e òre roa hoì ta na e riro ê.

 

 

Manaò.

E au atu ra te mau taiòraa no teie mahana i te mau parau faaitoitoraa ia tià ia tätou i te haapäpü i to tätou mauraa i te mau faaueraa e tïtauhia nei ia tätou, i te ìteraa i te maitaì tei faatupu i te tiàmaraa o te âau. Ma te haapaò i te mau hopoià i te hinaaro no te Atua Nui Tumu Tahi. E òhipa to roto i te hopoià, ia òre tätou iho e te Mäòhi ia uruaì i nià i ta tätou iho märamaramaraa i te parau o te òhipa, eita änei tätou iho te faatupu atu i te tahi mea të òre roa e tüàti i ta tätou märamaramaraa i teie parau e hopoià. Te mea ra e faataupupü ia tätou i te amoraa teie mau hopoià, ia ahoaho tätou i reira e taupupü ai no te faataere i te tupu maitaìraa te òhipa e tïtauhia ra. I te mea to tätou âau tei te vahi ê roa i te tiàturiraa Atua, ua pïtaa hoê pae tei roto i te mau faanahoraa tei ateä i te tumu, te tahi aè pae ua ö i roto i te tahi mau faanahoraa e òre e au i te Atua. I parauhia ai to te tävini, te tävini e reo Peretane teie te tumu o teie taò no roto i te ùtuafare, na na e àtuàtu e faanaho ia au i te hinaaro o te fatu fare ia ineine te mau mea atoà, e tae noa atu i te taime manaò-òre-hia, e noho roa o ia i pïhaì iho mai te mea ra e, e taata ùtuafare atoà o ia. Teie taò tävini, ua ö roa i roto i te oraraa faaroo o te taata, te vai nei ta tätou parauraa no teie tiàraa, e teuteu e taata teie e noho nei i roto i te ao raì o te arii no te utuütu ia òre te arii ia ère, e ia òaòa noa. No te mea rä àita tätou e hau nei i mua i to tätou reo i vai noa mai ai  te taò tävini. Te vai ra paì terä maa piri iti e nä ô ra e : na na te päni, na na te mäa. Pähonoraa : te päòa, no te mea e tunuhia teie mäa i roto i to na àpu. Te mea rä ta tätou e ora nei i teie mahana, teie ia : mea taa ê ihoä te päni, mea taa ê te mäa e tunuhia i roto, hau roa atu, mai te peu na ù e àmu i te reira mäa, mea maitaì ihoä ia vau ia ìte e aha ta ù e àmu ra. No reira, eita tätou e faaruè i teie päni, te tävini, e hiò rä tätou i te mea ta tätou e tuu i roto. Haamanaò rii noa na e, e tïtï te haamataraa o te parau o te tävini, ua hoohia mai o ia e te tahi taata tei riro ei fatu no na. Ei faaìteraa i to na âau mehara, e rave o ia i te òhipa i roto i te ùtuafare o to na fatu âpï i faariro ia na ei taata tiàmä, tiaì noa ai i te mahana e tuu-roa-hia ai o ia, oia te mahana aita e taata faahou i nià aè ia na no te parau mai i te òhipa ta na e rave, i te òhipa të òre o ia e tano e rave. I roto i te oraraa âpï ta na e ora nei, eita e moèhia ia na e, e tärahu ta na, ua ìte o ia e, eita o ia e tano e haere noa mai te rave òre i te tahi òhipa e hoo na ai te taata i hoo mai ia na, mai roto mai i te tïtïraa, o te parauhia o ia i te taata hupehupe, oia te taata tei òre i rave i te mea maitaì e tiaìhia ra ia na ia rave, te mea e päpü ai to na pärahiraa i roto i te âmuiraa taata. Eere o ia i te tävini tärahu, oia te taata e àufauhia no te òhipa i anihia ia na e rave, e tävini noa rä. Eere faahou o ia i te tïtï, eita atoà rä o ia e tano e rave i te òhipa ta na i hinaaro, i te taime ta na i hinaaro. I roto i te ùtuafare ta na e pärahi ra, e hinaarohia ihoä te ìte i te òhipa o te tävini, no te mea rä eere no na te fare, e tiaì ihoä o ia i te faaueraa, te mea atoà te reira e täôtià noa ra i to na tiàmäraa. Teie ra te tahi tautururaa no roto mai i na taiòraa e maha teie to na haapotoraa :

-Taramo 15, 2 O te taata haereà piò-òre, o tei haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau.

-Tenete 18, 10 Ua nä ô mai ra o ia E hoì mai a vau ia òe nei ia tae i te tau mau ra; e inaha, e tamaitihia ta to vahine ta Tara. Te faaroo mai ra Tara i taua parau ra; tei te ùputa o te fare ra.

-Torota 1, 27 o ta te Atua ia i hinaaro i te faaìte i te maitaì rahi hanahana o ta na parau àro nei, i roto i te Ètene ra, oia hoì te Metia i roto ia òutou i noaa ai te manaò ora.

-Ruta èv. 10, 41 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra: «E Märeta e, e Märeta, ua ahoaho òe, e te peàpeà na òe ia òe iho i te mau mea e rave rahi:

Te maitaì o te òhipa ta na i rave, e haamauruüruhia o ia, ia òre, e faahapahia. Nä ô paì ia tätou e, ia ätea roa o ia i te haereraa i te pae àtau, te faahoìhia mai ra i röpü ; e ia ätea roa hoì i te haereraa i te pae àui, te faahoìhia mai ra i röpü ; mai te mea atu ra e, eere no na te àtau, eere no na te àui. I mua i teie hiòraa i teie parau no teie na vahine, nä hea tätou i te faatupuraa i te manaò ta tätou i parau mai na e, riro noa ai e, na te tahi te päni, e tano atoà tätou e tunu i ta tätou mäa i roto. Te auraa, e tano tätou e ora i te parau o teie na vahine e o Ietu, eiaha ia au i te mau manaò ta tätou i faahitihiti aè nei, ia au rä i te tahi hiòraa taata i te òhipa, ta te parau o te òhipa e haamanaò noa mai ra hoê tei te pae âvae o Ietu i te faarooraa i te mau parau no te faatupu i te ora, hoê tei faaineine ra i te färiiraa. No te tauturu ia tätou i te märamaramaraa i te värua o teie mau parau, e rave tätou ei hiòraa na tätou, te parau o te tahi taata i roto i ta na faaàpu. Aita atu e manaò e arataì ia na i roto i ta na òhipa maoti rä, to na here i ta na òhipa, e te ìteraa i te auraa o te òhipa ta na e rave ra, oia te horoàraa i te ora, aore ra te riroraa o ia ei ora no to na ùtuafare, mai teie ta Märeta e rave nei. Hoê noa ta na i ìte, e ora to na ùtuafare i ta na òhipa. Aita i ö mai i roto i te manaò o Märeta, e tiàraa faaora to na, ua rave noa i ta na òhipa, e tiàraa faaora to na, te mea atoà te reira e horoà i to na turaraa taata. Aita o Märeta e ìmi ra i to na hanahana i roto i ta na òhipa, aita hoì e ìmi ra i te räveà ia faahanahanahia, ua ahoaho ra o Märeta. Te auraa, na te òhipa e amo ra ia na, eere na na e amo rä i te òhipa, te mea mau te reira e hiòhia ai te òhipa ei hopoià, e i haamata ai te òhipa a Märeta i te teiaha. I tià ai ia Märeta i te ani ia Ietu, ia tuu mai ia Maria i te tauturu i te rahi te òhipa te manaò tumu o Märeta, ia naho te maa ia òre te hôe ia ère. E nä ô ia teie manaò i te parauraa ua rave o Märeta no te âpee i te tupuraa òhipa ta na i ìte o ta na ia hopoià  tei faauehia ia na, no te mea te hiòpoà ra o ia i te rahi te mau taata o ta na faariro èi manihini. E au mau teie parau no te tävini i roto i te itoito, e ia tävini hoì tätou i te Atua, no te mea änei e, te raveraa i te mea tei au i to na hinaaro, te mea atoà ia e horoà i te auraa i to tätou oraraa, te mea e tupu ai to tätou parau ei taata hämanihia i te huru e te hohoà o te Atua, no te mea änei te faatupuraa i te hinaaro o te Atua, te ora o te nünaa ta tätou e ìmi ra, ia ìte o ia i te ora ta te Atua i faaineine no na, e ta te fenua e faaìte noa ra, aore ra no te ìmi noa i to tätou hanahana, e te paèpaè i ta tätou mau faanahoraa. Aita änei e rahi roa nei ta tätou faaauauahiraa i mua i te nünaa e i mua ia tätou atoà iho, òre atu ai te nünaa e o tätou iho e ìte faahou e, tei hea ta te Atua, tei hea ta te taata. Teie atoà änei te hohoà o te tävini ta tätou e ora nei : Mai te ohi âpï ra o ia i te tupuraa i mua ia rätou, e mai te aa i te repo marö ra, aita o na huru e te nehenehe, ia haapaò atu tätou ia na, aita hoì o na e hohoà, hinaaro atu ai tätou ia na. I vahavahahia o ia e aore i haapaòhia e te taata ; e taata mätaro i te òto, ua ìte hoì i te mihi, mai te taata e huna ê i to na mata ia tätou nei, i vahavahahia o ia, e aore o ia i manaò-maitaì-hia e tätou nei, aore ra eita tätou e hinaaro ia moè rii iho tätou, ia òre ia haapaòhia mai e te taata, fare pou tahi noa paha tätou, hinaaro rä tätou ia ìtehia mai e, o tätou te pou i parauhia ai to te fare, e fare i haamauhia i nià ia tätou. Mea ätea roa tätou i te rüàu iti e rave noa ra i ta na òhipa i te moèmoè o te aru, tei òre i ìmi i te mata taata, tei òre i faateniteni i te maitaì o to na ìte, e te faahiahia o ta na mau raveraa, tei ìte maitaì rä i te auraa o te òhipa ta na e rave ra, aore ra te taureàreà tei riro ei teòteòraa no na te faaìteraa e, na te òhipa ta na i rave e horoà i to na turaraa ei taata, eiaha mai te mea e, te mea ia ta na e ìmi ra, te mea rä te reira ta na e ôoti mai. Mai te rüàu i roto i te moèmoè o te aru, aita atoà o ia e ìmi ra i te mata o te taata, no te mea o ia e ta na òhipa, hoê ä ia, na ta na noa ihoä òhipa e parau ra i to na parau. Te taata hoì e parau mai e, terä te òhipa a te òrometua, terä te täviniraa, tei roto ia taata i te hape. E au o ia i te mau taata i parau atu ia Ietu e : E te Fatu, e te Fatu, eere änei ua haapii mätou mä to òe iòa, ua tataì i te tëmoni i to òe iòa, ua rave i te temeio e rave rahi i to òe iòa. E ta Ietu i parau atu e : Aore roa vau i ìte ia òutou, e haere ê atu òutou, e te feiä rave parau ìno (Mätaio 7, 22-23). Te auraa, eere te tuhaa na tätou te parauraa e, terä te täviniraa, aore ra, eere terä te täviniraa, ta tätou te rave noa, e te parauraa e : Tei au ia mätou ra, ta mätou ia i rave iho nei, tirä rä (Ruta 17, 10). Eere no te mea ua âmuimui tätou no te faatupu i te pae rahi, i riro ai to tätou manaò e ta tätou faaotiraa ei mea tano. Inaha te parau nei tätou e, e tävini tätou no te Atua, eiaha tätou e haapeàpeà, mai ia Ietu, ua ìte atoà te Atua i to na tävini, i te taata eere i te tävini no na, ìte-noa-hia ai o ia i nià i te òhipa a te Atua. Nä ô noa tätou : na te Atua te òhipa ra, na te Atua atoà ia te faanahoraa ; na te taata hoì te òhipa ra, na te taata atoà ia te faanahoraa. Mea taa maitaì ta te Atua e ta te taata. Ia onoöno te taata, no te faatupu ia i ta na ; âreà te Atua, te tiaì noa ra ia i ta te taata e rave ei hanahana no to na iòa. Mai ta Ietu e parau ra : Eere o ia i to ô nei ia ù nei, no ô mai ia ; tei òre i haaputu atoà mai, ua haapurara ia (Mätaio 12, 30). No reira, aita ä tätou i hamama i te vaha no te parau, ua parau ê na ta tätou òhipa no tätou ; e ta tätou hoì i òre i rave ra, te parau atoà ra ia i to tätou parau. Te huru ia o Märeta i te ìteraa i te rahi o te taata i roto i to raua fare, ua faanaho i te mea e tià no te mau manihini, i te reo o Ietu i te faatiàmaraa ia Märeta, E Märeta e, e Märeta, ua ahoaho òe, e te peàpeà na òe ia òe iho i te mau mea e rave rahi, oia hoì e rave tei au i to òe puai tei faafänau te hanahana o te Atua Nui Tumu Tahi.

 

Teraì òr. Faatura.

 

 

Ruta èv. 10.25-37 Haruru

 

Tāpati 10 no Tiurai 2022.

Haruru

Taramo 19

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita.

2 Te parau hua nei te mau raì i te hanahana o te Atua E te faaìte nei te reva i te òhipa a ta na rima.

3 Te haapii nei te tahi ao i te tahi i te parau, e te faaìte nei te tahi ruì i te tahi i te ìte.

4 Aore e ôrero, aore e parau, aore to rätou reo i ìteä.

5 Ua tae rä to rätou haruru i te mau fenua atoà, e ta rätou faaìteraa i te ôtià o teie nei ao. Ua faatià o ia i to te mahana tiàhapa i roto ia rätou,

6 o tei haere mai mai te täne âpï ra mai roto mai i to na ra piha, e mai te taata püai e òaòa ra ia horo i to na hororaa.

7 Mai te tahi pae raì to na haereà mai, e tae noa atu ra i te tahi pae i to na pouraa i raro, e aore roa te hoê mea i ère i to na mähanahana.

8 Oia atoà te ture a te Fatu aita e hapa, i te haafäriuraa i te värua. Te faaìte a te Fatu e mea mau ia, e paari ai te âau o te maùa.

9 Te haapaòraa a te Fatu e mea tià ia, e òaòa ai te âau. Te aò a te Fatu e mea märamarama ia, e märamarama ai te mata nei.

10 Te mataù i te Fatu e mea viivii òre ia, e tià ia i te vai-mäite-raa. Te faaauraa a te Fatu e parau mau ia, e te mea tià anaè.

11 E taoà hinaaro-rahi-hia ia i to te àuro, i te àuro rahi ra e te maitataì. E momona rahi ia i to te meri i te topataraa no roto i te meriterio.

12 Na te reira hoì i haapii mai i to tävini, e tei te haapaò i te reira te utuà rahi.

13 O vai hoì tei ìte i ta na iho ra mau hara? E tämä mai òe ia ù i ta ù mau hara ìteä-òre-hia nei.

14 E täpeà mai òe i to tävini i te hara ìimi, eiaha roa te reira ia faahepo mai ia ù, ei reira vau e maitaì ai, aore aè ra te hara rahi.

15 E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora.

Teuteronomi 30.10-14

10 ia faaroo òe i te reo o to Atua ra o te Fatu, e ia haapaò i ta na ra mau parau, e ta na ra mau haapaòraa, i päpaìhia i roto i te puta ture nei; e ia färiu òe i to Atua ra i te Fatu, mä to âau atoà, e mä to värua atoà.

11 Eere hoì teie nei parau ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana i te mea ìteä òre e òe ra, eere hoì tei te ätea ê.

12 Aore i nià i te raì, a parau ai òe e, O vai to tätou e haere i nià i te raì, e tii i taua parau ra e hopoi mai ia tätou nei, ia faaroo atu tätou e ia haapaò?

13 Eere hoì tei te tahi pae moana mai a parau ai òe e, O vai to tätou e fano i te moana, e tii i taua parau ra e hopoi mai ia tätou nei, ia faaroo atu tätou e ia haapaò?

14 Tei pïhaì roa iho rä taua parau nei ia òe, tei to vaha, e tei to âau, ia haapaò hoì òe i te reira ra.

Torota 1.15-2

Te huru o te Metia e ta na haa

15 O te huru mau o ia o te Atua hiò-òre-hia ra, o tei fänau na i te mau mea atoà i hämanihia ra.

16 Na na hoì i hämani i te mau mea atoà nei, o to te raì, e to te fenua nei, o tei ìteä ia hiò ra e tei òre i ìteä te feiä teröno, e te feiä hau, te hui arii, e te feiä mana. E mea hämani- anaè-hia ia e ana, e no na anaè.

17 E o mua ä hoì o ia i te mau mea atoà nei, e o ia të mau i te mau mea atoà nei.

18 E o ia hoì te upoo o te tino ra o te Ètärëtia nei; o te mätamua o ia, te mätahiapo o te feiä i pohe ra, ia hau ê atu ä o ia i te mau mea atoà nei.

19 E mea tià hoì i te Metua e ei roto ia na te î i te mau mea atoà ra vai mau atu ai.

20 E ia faafaite hoì o ia i te mau mea atoà ra ia na iho i roto ia na ra, i te hau i noaa i te toto o to na ra tätauro; to te raì e to te fenua nei, ia faite ä ia na.

Ruta èv. 10.25-37

Te taata Tämäria hämani maitaì

25 E inaha, ua tià mai ra te hoê haapii-ture i nià, ua fäfä mai ra ia na, nä ô mai ra: «E te Òrometua, e aha vau e noaa ai te ora mure òre?

26 Ua parau atu ra Ietu ia na: «E aha tei päpaìhia i roto i te ture ra? Te nä hea ra ta òe taiòraa?

27 Ua parau mai ra o ia, nä ô mai ra: «E hinaaro òe i to Atua i te Fatu mä to âau atoà e mä to värua atoà, e mä to püai atoà, e mä to manaò atoà ia hope, e aroha hoì òe i to taata-tupu mai te aroha ia òe iho na.

28 Ua parau atu ra o ia ia na: «Ua tià ta òe i parau mai na, e ora òe ia nä reira.

29 Âreà o ia, no te hinaaro i te faatià ia na iho, ua parau mai ra ia Ietu: «O vai hoì to ù taata-tupu?

30 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra: «Te hoê taata no Ierutarëma i te haereraa i Ierito, roohia iho ra i te nana èiä haru, taratarahia iho ra ta na àhu e rätou, e paruparu iho ra o ia, haere atu ra, faaruè iho ra ia na, ua fätata i te pohe.

31 Ua haere noa mai ra te hoê tahuà nä taua èà ra, e ìte atu ra o ia ia na, faahahau ê atu ra, nä te tahi pae èà atu ra i te haere.

32 E te hoê âti-Revi hoì i te haereà nä taua èà ra, e fätata mai ra taua vähi ra, e ìte atu ra ia na, òhipa ê atu ra nä te tahi pae èà.

33 Te hoê taata rä no Tämäria i haere noa i to na haereà, e tae atu ra i taua vähi ra, e ìte atu ra o ia ia na, aroha atu ra.

34 Haere atu ra i pïhaì iho, ua ninii iho ra i te hinu e te uaina i roto i te mau puta no na ra; vehi iho ra, e haapärahi atu ra ia na i nià i ta na iho puaa, arataì atu ra ia na i te fare tïpaeraa, utuütu atu ra ia na.

35 E ao aè ra, ia haere ê o ia ra, ua rave aè ra o ia i e piti moni veo, tuu atu ra i te taata fare ra, nä ô atu ra ia na: «E utuütu òe i teie nei taata, e ia riro atoà ta òe ra moni, na ù ia e hopoi atu i te hoo ia òe ia hoì mai au ra.»

36 O vai te taata tupu i to òe manaòraa i taua nä taata tootoru ra, i te taata i roohia i te nana èiä haru ra?

37 Ua parau mai ra o ia: «O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà.

Manaò.

E haruru puai tei faaûàna i te fenua , tei faatupu i to tätou parau te Mäòhi, i Mäòhi Nui, e naò ia teie manaò i te parauraa i na tau e piti i maìri ia tätou te tau hou te mau veà tono, e te tau i muri mai i te mau veà tono. I rave ai teie manaò i te parau o te mau veà tono, eere no te faahapa, no te faaìte noa rä i te faufaa o te parau o te faaroo i roto i te oraraa o te nünaa Mäòhi, ua riro noa te parau o te mau veà tono mai te hoê hinere o te tau ra te huru, tirä rä. Te tau hou te mau veà tono, te vähi e färerei ai te taata i te Atua, te marae ia. E vähi moà te reira, te vähi e pähono mai ai te Atua i te hinaaro o te nünaa. Te taura pito te reira e täamu i te nünaa i te Atua, nä reira te fenua i te Atua Metua. Mai te tamarii i huti i to na ora mai roto mai i to na metua, mai teie ora i nä roto mai i te pito i roto i te tamarii, mai te reira atoà te Atua i te faaàmuraa i te nünaa. Ua riro te tahuà ei àuvaha, ei reo no te nünaa i mua i te Atua, ei reo hoì no te Atua i mua i te nünaa. Ua horoà te Atua ia na i te mana e te hanahana no te faatupuraa i to na hinaaro i te nünaa. Ua ravehia rä teie mana e teie hanahana, faaòhipahia no te faatupu i te hinaaro o te arii, ua ravehia hoì ei moihaa horoà i te pohe o te nünaa, inaha to na te toto i manii i nià i te marae. No te faariroraahia te pito ei vähi horoà pohe, no te riroraa te àuvaha i te hinaaro ora o te Atua ei àuvaha no te arii, e ei moihaa faatupu i te riàrià, nä roto i te haavï, no te mea ua ruri-ê-hia te tiàturiraa o te nünaa, mai nià i te Atua ora, i nià i te mau atua ta te taata i hämani ei faatupu i to na mau hinaaro, riro atu ra te reira ei faaìno i te roo e te hanahana o te Atua ora, e ua riro ei tärahu na te nünaa mäòhi i mua i te Atua. Ua faarirohia te hanahana o te Atua ei faatupu i te hanahana o te taata. No te faariroraahia te Atua ei mea taiähia, no te haafaufaa-òre-raahia to na tiàraa Metua, ua riro te reira ei tärahu na te mau tävini o te Atua, tärahu atoà rä na te nünaa i färii i te tomo i roto i te reira òhipa tià òre i haamauhia e te tahuà no te faatupu i te maitaì e te püai o te arii.

Te tau ra i muri mai i te mau veà tono. Ua haafaufaa òre te Mäòhi i te mau horoà a te Atua : te fenua, te reo, te hiroà, te mäa, te räau faaora maì, e tei hau roa atu, ua hunahia te faufaa ta te Atua i horoà mai na na, oia te aroha e te here. Ua tärahu no te mea, te vähi haamoriraa i te Atua, ua faarirohia ei vähi faahanahanaraa i te taata e to na mau hinaaro tià òre atoà. Ua faarirohia te Atua Metua ei Atua haavï, te nounou mana, te nounou moni, e te vahavaha hoì i te hiroà mäòhi. Aita te mau tävini o te Atua i ìmi faahou i te maitaì e te ora o te nünaa, ua faariro rä i te nünaa ei moihaa faatupu i to rätou maitaì e te oraraa fänaò të òre roa e roaa ia rätou àhiri aita i tävini i te Atua. E tärahu na te òrometua, te tiàtono, e te haapii parau maitaì  tei riro ei mau arataì no te nünaa faaroo, e tärahu atoà na te nünaa tei färii i taua òhipa tià òre ra. I patuhia te marae no te faahanahana i te Atua, haaviiviihia atu ra rä e te hinaaro taata ; i patuhia te fare pure ei vähi haamoàraa e te faahanahanaraa i te Atua, riro mai nei rä ei räveà faahanahanaraa i te taata, e ei vähi mauiuiraa no te nünaa. Teie ta tätou tärahu i mua i te Atua. Te parau rä o te tärahu, e parau âano roa teie, e òre ai e tià ia tätou ia pärahi noa i roto i te täpü-poto-raa te manaò ta tätou i mätau. No te tauturu ä ia tätou i te märamaramaraa i teie parau, e piti ä hiòraa ta tätou e rave mai : te taata e te Atua, te taata e te taata. Ta te mau taiòraa ia e tïtau mai ra ia tätou i teie mahana i te faaìteraa ia au i te tau o te Taramo, te tau o Mote, te tau o Ietu, e te veà tono, teie atu ra te haapotoraa :

-Taramo 19, 5 Ua tae rä to rätou haruru i te mau fenua atoà, e ta rätou faaìteraa i te ôtià o teie nei ao. Ua faatià o ia i to te mahana tiàhapa i roto ia rätou,

-Teuteronomi 30, 14 Tei pïhaì roa iho rä taua parau nei ia òe, tei to vaha, e tei to âau, ia haapaò hoì òe i te reira ra.

-Torota 1, 20 E ia faafaite hoì o ia i te mau mea atoà ra ia na iho i roto ia na ra, i te hau i noaa i te toto o to na ra tätauro; to te raì e to te fenua nei, ia faite ä ia na.

-Ruta èv. 10, 37 Ua parau mai ra o ia: «O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà.

E au atoà teie parau ia tätou i teie mahana, E faafäite ia tätou i te fenua e te Atua Nui Tumu Tahi i to na päpüraa, Taaroa Nui Tumu Tahi, Faahau, faatïtïàifaro, faahoì faahou i te oraraa i nià i to na tereraa mau, ia au i ta te Atua i faanaho mai i to tätou parau. Ia parau anaè tätou e, ua haapii atoà Ietu ia tätou e te Mäòhi i teie pure, te fäì ra ia tätou e, eere tätou i te feiä tämau pure noa, eere atoà rä tätou i te tïpee, e faufaa mau rä teie ta te Fatu i horoà atoà mai na tätou. Ia parau hoì tätou e, e faufaa atoà teie pure na tätou, no te faaìte ia e, te horoà mai nei te Fatu ia tätou i te räveà, e te taime haafaufaa-faahou-raa i to tätou parau. A fea tätou e faaea ai i te hiò veve ia tätou i te manaòraa e, eita tätou e ora ia tätou iho no te mea aita ta tätou e faufaa. Te nä ô ra hoì te päpaì taramo e : Tei raro iti noa aè te taata i te mau merahi i te hämaniraahia e te Atua, e ua faahei o ia ia na i te hinuhinu e te tura (Taramo 8, 5). Aita tätou e parauhia nei e faahua, e färii noa rä i te faufaa ta te Atua i faataoà ia tätou. Aita tätou e parauhia nei e hiò mäòhi i to tätou parau, e faaea mäòhi noa rä ia hiò i to tätou parau. Te fifi, te mea ia e täumi i te taata i raro, e òre ai o ia e ìte faahou tei hea o mua, tei hea o muri, tei hea te àtau, tei hea te àui, tei hea o nià, tei hea o raro. Inaha tei raro iti noa iho tätou i te mau merahi i te hämaniraahia e te Atua, e haamätau paha ia tätou i te nä nià mai i te hiò i te fifi, te tuu i te tahi ärea i roto ia tätou e te fifi, ia òre ia pöiri to tätou mata, te mea noa ia e ìte maitaì ai tätou i te rahi o te aroha e te here o te Atua, e tei hau roa atu, tei pïhaì noa o ia ia tätou. To tätou mäòhiraa, to tätou ia turaraa i mua i te Atua, ta tätou faateniteniraa e ta tätou täviniraa mätamua roa ia na. Eiaha rä ia moèhia ia tätou te hiò i ta tätou iho tärahu i mua i te Atua, oia hoì e hiò i ta tätou iho mau hapa, to tätou hoì mau hape i mua i te Atua, e te mau mea atoà e haaparuparu nei i to tätou tiàturiraa i te Atua. I roto i te parau o te tärahu, te vai matara noa ra te ùputa o te tätarahapa, oia te taime i horoàhia ia tätou no te ìteraa, te färiiraa, e te fäìraa i te mau hapa ta tätou i rave, tätou iho änei, aore ra to tätou mau tupuna, to tätou mau metua, no te faahoì faahou ia tätou i nià i te rëni mau o te hinaaro o te Atua, no te faaâfaro i to tätou parau i mua i te Atua, no te faafäite faahou ia tätou i te fenua e i te Atua. Eiaha tätou e haere e tämä i mua i te fare o te taata, e tämä rä i mua i to tätou iho fare, eiaha atoà rä e haapaò noa i te vähi e ìtehia mai e te taata haere, âreà o muri ra, ua teitei noa ia te pehu e te haaìriiri. I roto rä i te òhipa ta tätou e hinaaro nei i te rave, e parau tätou i te haari, e haari ; e parau hoì i te täporo, e täporo. Aita tätou e anihia nei e täpöpö i te mata ia òre ia ìte, e hotahota hoì i te taime parauraa ia òre ia taahia mai te mea ta tätou e parau ra, e faaâfaro rä i to tätou parau i mua i te Atua, mai te mataù òre i te faaòhipa i te taò e au i te hapa ta tätou e hinaaro ra i te faaâfaro. Faaea tätou i te tià i mua i te Atua mai te tahi hoo taoà e ta na fäito, i te parauraa e, e hapa naìnaì terä, e hape rahi terä, e tärahu mämä noa terä. Ua moèhia änei ia tätou e, tätou teie e ani nei i te Atua ia faaòre mai i ta tätou tärahu. Mai te peu na tätou iho te reira tuhaa e rave, ua faufaa òre ia te Atua, ua päpü maitaì i reira e, e mä noa tätou ia tätou iho. Aita atu mea ta tätou e hinaaro nei maoti rä, te aroha e te here o te Atua. Ia òre tätou ia ìte, ia färii, e ia fäì e, e ua tärahu tätou i te Atua, aita ta te Atua e räveà no tätou. Te pähonoraa a te haapii ture O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà. I roto i teie reo e òhipa teie e höroàhia mai ra i roto ia tätou, i roto i te taata e te Atua, te taata e te taata, te taata e te fenua, te vahi i tärahu ai tätou èi faafäiteraa i to tätou tiàmäraa.

 

Teraì òr. Faatura.