Tāpati 3 Titema 2023.
Ôroà
TIAÌRAA HOÊ
Faaitoito
Mau
taiòraa.
Taramo
80
1 Na te Mënätehe i nià i te Totanima-ètuta. Taramo na Âtafa.
2 E faaroo mai, e Të Tiaì ia Ìteraèra e O tei arataì ia Iotëfa mai te nana
ra; o òe o tei pärahi i nià i nä Terupi ra, a faaanaana mai.
3 I te aro o Èferaima, e o Peniamina, e o Manate ra, e faaitoito òe, e
haere mai e faaora ia mätou.
4 E faahoì mai ia mätou, e te Atua, ia ànaana mai hoì to mata, ua ora iho
ra ia mätou.
5 E aha te roa, e te Atua manahope, o te Fatu, i te òe ririraa i te pure a
to mau taata nei?
6 Ua faaàmu òe ia rätou i te mäa òto, e ua tuu mai i te roimata na rätou e
inu e ia rahi ra.
7 Ua faariro òe ia mätou ei märöraa na to mätou mau taata-tupu, e te àtahia
nei mätou e to mätou mau ènemi.
8 E faahoì ia mätou, e te Atua manahope, ia ànaana mai hoì to mata na, ua
ora iho ra ia mätou.
9 E vine ta òe i rave mai mai Àifiti mai ra, ua faaruè hoì òe i te mau
êtene, e ua tanu iho ra i te reira.
10 Ua väere òe i te fenua i taua vine ra. E ua toro to na aa, e ua api aè
ra te fenua:
11 ua àti te mau mouà i te maru no na, e mai te âreti teitei ta na aveave.
12 Ua toro to na âmaa i tähatai, e to na tihitihi i te pape rahi ra.
13 E aha hoì òe i haapararï ai i te âua, e ua pöfaìhia e te feiä haere atoà
nei?
14 Te ètuhia nei e te paha o te ururäau ra, e te àmuhia nei e te mau puaa
ôviri o te aru ra.
15 E te Atua manahope e, e hoì mai, o ta mätou ia parau ia òe; e hiò mai òe
i nià i te raì ia ìte, e haapaò faahou mai ä òe i taua vine nei.
16 Te räau i tänuhia e to rima àtau ra, e te âmaa ta òe i faaètaèta na òe
iho.
17 Ua täpühia ia e ua tüîa i te auahi, ua pohe ia i te aò o to mata ra.
18 Ei nià to rima i te taata i to rima àtau ra, ei nià i te taata i
faaètaètahia e òe no òe iho ra.
19 E òre hoì mätou e täiva ia òe i reira, e faaanaanaea mai ia mätou, e na
mätou e taù i to òe ra iòa.
20 E faahoì ia mätou, e te Atua manahope, e te Fatu e, ia ànaana mai
hoì to mata na, ua ora iho ra ia mätou.
Ìtaia
63.16 – 19.
16 O òe ä to mätou metua, òre noa atu
Âperahäma i te haapaò mai ia mätou nei, e òre noa ä hoì Ìteraèra i te ìte mai
ia mätou: o òe, e te Fatu, o to mätou ia metua; o to
mätou ia ora, mai tahito mai i to òe iòa.
17 E te Fatu,
e aha òe i tuu noa ai ia mätou ia hape noa na i to òe èà? E ia fäita noa na i
to mätou âau ia òre ia mataù ia òe? E färiu mai i to mau tävini nei, i te mau
ôpü hoì o ta òe ra tufaa.
18 E pärahiraa iti poto to to òe ra mau
taata moà i reira, e ua taataahihia to vaha moà e to mätou mau ènemi. 19 Ua mäoro aè nei mätou nei, Mai te feiä aore i maìrihia i
to òe ra iòa. Âhiri òe e hahae mai i te raì, a pou mai ai; ia tahe mai te mau
mouà i raro mua i to aro na.
64.1-7.
Te pure ra te ètärëtia ia märamarama.
1 Mai te vahie marô e àma i te auahi; e mai te pape e pihaa i te auahi ra:
ei faaìte i to iòa i to mau ènemi ra; e ia rürütaina te mau fenua i mua i to
aro na.
2 Ia òe hoì i rave i te mau mea taa-ê ra, aore i
manaòhia e mätou ra; ia òe hoì i pou mai ra, a tahe mai ai te mau mouà i mua i
to aro na.
3 Mai te mätamua mai ä, aore i faaroohia e te tarià,
aore hoì i hiòhia e te mata o te taata nei te mau mea ta te Atua e rave na tei
hinaaro ia na ra.
4 E färerei ä òe i teie òaòa e te feiä i rave i te
parau tià; o tei manaò ia òe i to òe ra mau haereà: inaha ua riri òe; ua hara
tämau mäite hoì mätou i te reira mau mea ra; e ora änei hoì mätou.
5 Ua riro hoì tätou atoà nei mai te mea viivii ra; e
ta tätou parau tià mai te àhu i faaruèhia ra: ua ôriorio tätou atoà mai te rau
räau ra, e ua pee ê aè nei tätou i ta tätou mau hara, mai te mea i pee i te
mataì ra.
6 Aore roa e taata e tiàoro i to òe ra iòa; o tei
faaäraära ia na iho e täpeà ia òe; i huna ê atu ai òe i to mata ia mätou nei, e
ua pau hoì mätou ia òe no te püai o to mätou mau ìno.
7 Âreà òe, e te Fatu, o òe to mätou metua; e àraea
mätou, e na òe mätou i hämani: e òhipa anaè mätou na to rima.
1
Törïnetia 1.3-9.
3 Ei ia òutou te aroha mau e te hau, no ô mai i te Atua i to tätou Metua
ra, e no ô hoì i te Fatu ra ia Ietu Metia.
Te mau maitaì no ô mai i te Metia ra
4 Te haamaitaì nei au i ta ù Atua ia òutou aita e faaea, i te maitaì a te
Atua i horoàhia mai e te Metia ra e Ietu ia òutou na.
5 Ua rahi hoì ta òutou ia na i te mau mea atoà nei i
te mau parau atoà e te ìte:
6 e ua faaìte-päpü-hia te parau o te Metia i roto ia
òutou na.
7 E aita aè nei òutou i maìri i muri i te mau maitaì
atoà nei, i te tiaìraa i to tätou Fatu ia Ietu Metia i te färaa mai:
8 na na e haapäpü ia òutou e tae noa atu i te hopeà,
eiaha ei faaìnoraa, i te mahana o to tätou Fatu o Ietu Metia ra.
9 E parau mau ta te Atua, i haapaòhia ai òutou no te
âmuiraa a ta na Tamaiti a to tätou Fatu a Ietu Metia ra.
Märeto
13.23-37
Te Metua anaè tei ìte i te ànotau hopeà
(Mät 24,36-44)
32 Âreà te reira mahana e te reira hora, e òre roa te hoê e ìte; e òre hoì
te mau merahi o te raì, e òre atoà te Tamaiti, maori rä o te Metua anaè ra.
33 E haapaò maitaì, e faaitoito, e e pure, aita hoì
òutou i ìte i taua tau ra.
34 E au hoì te Tamaiti a te taata nei i te hoê taata i
haere i te fenua ê, o tei vaiiho i to na fare, e poroì iho ra i to na mau
tävini, tuu iho ra i te taata atoà i ta na òhipa, e poroì iho ra hoì i te tiaì
ôpani ra e faaitoito.
35 E tënä na, e faaitoito atoà òutou: aore hoì òutou i
ìte i te hora e tae mai ai te taata fare, ei te ahiahi ra, ei te tuìraa pö, ei
te âaoaraa moa ra, ei te poìpoì.
36 O te püòi noa mai o ia, e roohia mai ua taòto
òutou.
37 E ta ù e parau atu ia òutou na, o ta ù ia parau i
te taata atoà: E faaitoito.
Manaò.
Te
poroì mätamua a Ìtaia pene 64, o te pure ûàna ia òhipa te Atua. E haamata teie
mau parau na roto i te hoê piiraa i te Atua ia haehae i te raì e ia pou mai i
raro, ma te faaìte mai i to na mana e to na hanahana. I reira o ia e haapäpü ai
i te faufaa rahi no te fäìraa i te mau hara e ua ìte o ia e e mea viivii anaè
te taata e ua riro ta tätou mau òhipa parau-tià atoà mai te mau ahu repo ra te
huru.
Te
parau atoà nei o Ìtaia no nià i te feiä e tiaì nei i te Atua e te òaòa nei i
roto ia na. E haamanaòraa teie e, e mea haapaò te Atua i te feiä e ìmi ia na e
e ora mai te au i to na mau haereà. I te pae hopeà, e faahopehia ma te tiàoro i
te Atua eiaha e haamoè i to na nunaa.
Ei
haapotoraa, ua riro te mau ìrava e faahitihia nei èi haamanaòraa i to tätou
hinaaro i te aroha o te Atua, te faufaaraa ia fäì i ta tätou mau hara, e te
haapaò maitaì o te Atua i te feiä e ìmi ra ia na. E piiraa ia ora i te hoê
oraraa o te faaìte i te parau-tià o te Atua e o te ìmi itoito i to na aroha.
Te
färiiraa i te Hanahana o te Atua E haamata na roto i te hoê piiraa i te Atua ia
haehae i te mau raì e ia pou mai i raro, ma te faaite i to na mana e to na
hanahana. I roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà, te auraa ra, e rave i
te taime no te ìte i te rahi o te Atua e no te haamori ia na no to na huru.
Te
fäìraa i ta tätou mau hara: Te haapäpühia ra i te faufaa ia fäì i ta i tätou
mau hara. Te auraa ra, e rave i te taime i te mau mahana atoà no te fëruri i
nià i ta tätou mau òhipa e no te ani e ia faaòrehia mai ta tätou hara i te mau
taime a èrehia ai tätou i te ìte.
Te
tiaìraa i te Atua: Te faahiti ra te Ìtaia pene 64 i te parau no te feiä e tiaì
ra i te Atua. Oia hoì, te faaòromaìraa i roto i to òutou oraraa, i roto ihoä rä
i te mau taime fifi, e te tiàturiraa i te faanahoraa e te taime a te Atua.
Te
ìmiraa i te aroha o te Atua: Ua riro te mau parau èi haamanaòraa i to tätou
hinaaro i te aroha o te Atua. Te auraa rä, e tïtau ma te itoito i te aroha o te
Atua i roto i to òutou oraraa e ia ìte e, na roto i to na aroha e faaorahia ai
tätou.
Te
oraraa ma te parau-tià: Te faahiti ra te Ìtaia pene 64 i te feiä e òaòa ra e e
rave ra i te parau-tià. Te auraa ra, e ìmi ia i te ora i te hoê oraraa o te
faaìte i te parau-tià a te Atua, ma te faaìte i te here e te parau-tià i nià ia
vëtahi ê.
A
haamanaò, e ärataì te parau a te Atua i te oraraa, e e nehenehe te mau
haapiiraa ta tätou e huti mai i te reira e faaòhipa-pinepine-hia i roto i to tätou
iho oraraa na roto i te mau raveà faufaa. Teie rä, mea faufaa ia ìmi i te
ärataìraa e te mau tatararaa tano no te taa maitaì i te mau poroì e faahithia
ra.
Te
faataa ra teie tatararaa e ua riro te Ìtaia pene 64 ei pure no ò mai i te toeà o Ìteraèra ra o te ani ra i te Atua ia
òhipa mai te raì mai. Te faaìte ra oia e mea nahea to te Fatu âueueraa i te
Mouà Tinai a pühapa ai Ìteraèra i reira i roto i to rätou tere mai Àifiti e tae
atu i te Fenua tapuhia. Te parau atoà nei o ia e, e pähono mai te Fatu i te
taata e tiaì nei i te Fatu, e e òaòa e e rave o ia i te parau-tià.
Te
faataa ra teie mau tatararaa mai te hoê pure peàpeà e te täparu ta te ètärëtia
i püpü na te Atua. Ua faaìte mai o ia e nahea rätou i te faaätea ê ia rätou i
to rätou auraa fäfau e te Atua e to na ànaanatae e to na manaònaòraa ia rätou.
Te fäì nei rätou e e feia hara rätou e eita e tià ia rätou ia fänaò i te färii
maitaì a te Atua e ua täno rätou i te mau haaväraa o ta rätou e faaruru ra i
teie nei.
Te
faufaa o te Parau a te Atua: Ia au i teie haapotoraa, ua riro ei haamanaòraa i
te peàpeà mau e ua täaihia tätou i te aroha o te Atua e te mau faahopeàraa ia
färiu ê tatou i to na mau èà. Teie rä, te haapäpü ra te reira ma te nehenehe
mau i te tiàturiraa i roto i te huru aroha o te Atua. Noa atu i roto i to tätou
mau hora ahoaho roa aè, e nehenehe ta tätou e haafatata atu ia na ma te haehaa,
ia ìte i ta tätou mau hara, e ia ìmi i ta na faaòreraa hara.
Te
horoà ra teie mau tatararaa i te hoê hiòraa hohonu no nià i te tïtauraa a te
Atua, ma te haamataraa i te pure ûàna ia òhipa mai te Atua e ia färii rätou i
to rätou hinaaro i te aroha o te Atua. Ua riro te Taramo 80 èi pure no te
faahoì-faahou-raa mai i te tiàturiraa i te Atua. E haamata o ia na roto i te
tiaì mämoe no te nünaa e faaìte o ia i te hinaaro o te feiä haapaò ia faahoìhia
mai rätou i te Atua ra. Te faahiti ra te taramo i te mau tau i maìri a vai ai
te Atua e a vai puai ai oia i rotopü i to na mau taata ma te taui òre. Te faataa
ra oia ia vai ära mai te hoê vine i hopoi-ê-hia mai, mai te fenua ê mai ra, o
tei tänuhia i muri aè i te tiàvaruraahia te mau nunaa i rapae i te uru maitaì a
te Atua.
Tera
rä, ua ìno roa te ô vine i teie nei, e te òto nei te nunaa o te Atua. E faaoti
ra te taramo na roto i te hoê täparuraa i te Atua ia hiò mai na nià mai i te
raì, ia òhipa mai i nià i te ô vine, e ia faahoì mai i to na nunaa. Ei haapotoraa,
noa atu te mau tämataraa, te faaìte ra te Taramo 80 i te hoê tiàturi hohonu i
te aroha hämani maitai e te mana faaâpï o te Atua.
-Taramo
80, 19 E òre hoì mätou e täiva ia òe i reira, e
faaanaanaea mai ia mätou, e na mätou e taù i to òe ra iòa.
-Ìtaia 64, 7 Âreà òe, e te
Fatu, o òe to mätou metua; e àreà mätou, e na òe mätou i hämani: e òhipa anaè
mätou na to rima.
-1
Törïnetia 1, 9 E parau mau ta te Atua, i haapaòhia ai òutou no te
âmuiraa a ta na Tamaiti a to tätou Fatu a Ietu Metia ra.
-Märeto 13, 35 E tënä na, e
faaitoito atoà òutou: aore hoì òutou i ìte i te hora e tae mai ai te taata
fare, ei te ahiahi ra, ei te tuìraa pö, ei te âaoaraa moa ra, ei te poìpoì.
Te
Märeto 13 o te hoê ia pene parau no te Èvaneria a Ietu Metia ia au i te parau a
Märeto i roto i te Faufaa Âpï. Teie te hoê haapotoraa no teie pene : A haere
mai ai Iesu i rapae àu i te Hiero, ua parau mai ra te hoê o ta na mau pipi ia na, " E te òrometua, a hiò na i te ôfaì i te
nehenehe, àue ia paturaa e ua parau atu ra rä o Ietu ia na, Te ìte na òe i teie
nei mau fare rarahi,
Aita ia e ôfaì i nià i te hoê ôfaì i vaiihohia i ô nei ; e haamouhia te mau mea
atoà.
E
a pärahi ai oia i nià i te Mouà Òriveta, i pïhaì iho i te Hiero, ua ani atu ra
o Petero, Iatöpo, Ioane, e Aneterea ia na e: E faaìte mai òe ia mätou i te
taime e tupu ai te reira, e e aha te täpaò e tupu ai te reira. Ua parau atu ra
Ietu ia rätou, E ara o te ärataì ê atu te hoê taata ia òutou. E rave rahi o te
haere mai i raro aè i to ù iòa, ma te parau e, O vau, e e ärataì ê atu rätou e
rave rahi. Ia faaroo anaè òutou i te parau no te mau tamaì e te mau parau tamaì,
eiaha e mätaù ; E tià ia tupu te reira, e ère rä te reira i te
hopeàraa.
E tupu mai te mau âueueraa fenua i te mau vahi e rave rahi, e tupu mai te mau
oè; Teie ia te haamataraa o te fänauraa. A ära maitai ia outou ; e horoàhia atu
ia òutou i te mau tiripuna e te mau tunato ; e täparahi rätou ia òutou, e
ärataì mai rätou ia òutou i mua i te aro o te mau tävana e te mau arii no ù ; e
riro ia èi ìte no rätou. Na mua roa rä, e porohia te èvaneria i te mau nünaa
atoà. E ia turaìhia òutou ia faaruè ia òutou iho, eiaha e haapeàpeà na mua ê i ta òutou e parau, a parau rä i te mea e
höroàhia ia òutou i taua hora ra. No te
mea e ère o òutou o te parau atu, o te Värua Moà rä. E faaora te mau taeaè i to
na taeaè i te pohe, e te metua tane, ta na tamarii ; E tià mai te mau tamarii
no te àro i to rätou mau metua e ia haapohe ia rätou. E ririhia òutou e te mau
taata atoà no to ù iòa. Area te mau päpü e tae noa atu i te hopeà ra, e ora ia.
Te
Märeto pene 13 o te hoê ia pene fifi roa o te Èvaneria no nià i te mau parau
tohu a Ietu no nià i te mau tau hopeà. Teie te tahi mau manaò no nià i teie
pene parau :
I
to na faaruèraa i te hiero, ua faaìte te hoê o te mau pipi ia Ietu i te mau ôfaì rarahi e te mau fare o teie fare, o
tei faaìte mai i te hoê mäororaa tämau. Ua parau atura Ietu ia na, Te ìte na òe i teie nei mau fare rarahi ?
Eita e vaiiho-noa-hia te mau ôfaì i nià i te mau ôfaì o te òre e hurihia i
raro.
Na
te Varua o te Atua i roto i ta tätou Èvaneria, tei haapaò maitaì i ta na ôpuaraa
ia faatupu i te mea e au i te täviniraa, e haamäramarama i teie âparauraa i te
mau mea anaè e au i te oraraa a muri aè o te mau pipi.
Ua häroà Ietu i te mau pipi i te mau haapiiraa e faaararaa o te riro èi mea faufaa
no rätou
mai te taime a faaruè ai o ia ia rätou e tae roa atu i to na hoìraa mai ma te
hanahana. Ua tämau noa te täviniraa a te mau âpotetoro i rotopü i te ati Iuta
mai te taime a reva ai te Fatu i nià i te raì, i te mea e, aita te mau Ati Iuta
i faaroo faahou i te mau âpotetoro tei faaìte mai ia rätou e to rätou Metia i
te revaraa i nià i te raì, hau atu i ta rätou i faaroo ia na iho.
Ia
òhipa faahou te Atua i nià i to na nünaa i te fenua nei, e òaòa te mau pipi o tei tià mai i rotopü i te mau ati Iuta o tei hoì i nià i
te tumu i te iteraa i roto i teie pene, mai i roto i te Mataio e te tahi atu
mau ìrava, i te mau haapiiraa ta Ietu i höroà ia rätou. Na roto i te mau raveà
taa ê, tei te huru ia o to tätou iho tupuraa, to tätou faaroo, e to tätou märamaramaraa
i te mau haapiiraa a Ietu. I te mau parau tohu a Ietu no nià i te mau tau hopeà
e te mau faaararaa ta na i höroà i ta na mau pipi. I roto i te ao i teie mahana, e nehenehe tätou e hiò i teie
mau faaararaa ei aòraa ia vai ära noa i te mau faanahoraa haavare e te mau
haamäramaramaraa hape. Oia atoà te mau tämaì na te ao nei, e nehenehe te mau àti
i roto i te rähu e te oè e hiòhia mai te mau täpaò no te mau tau. Mea faufaa rä
ia täpaò e te faaära ra Ietu i ta na mau pipi eiaha e mätaù
i teie mau tupuraa òhipa, ia mau päpü rä i roto i to rätou faaroo. E nehenehe
te reira e faarirohia mai te hoê piiraa ia faaea noa i nià i te Atua e te here
i te taata tupu, noa atu te mau taime fifi. Hau atu ä, te faahiti ra Ietu i te hämani-ìno-raa
ta ta na mau pipi e faaruru no to na iòa. I teie mahana, e nehenehe te
reira e hiòhia mai te hoê haamanaòraa e, ia pee anaè tätou ia Iesu, i te tahi
taime, e ärataì te reira ia tätou i roto i te mau fifi e te mau tämataraa, e e piihia
tätou ia vai haapaò noa, noa atu teie mau tämataraa.
I
te pae hopeà, ua parau Ietu i te faufaa no te pororaa i te èvaneria i te mau
nünaa atoà. E nehenehe te reira e hiòhia mai te hoê piiraa no te tämau i te
faaite i te here o te Atua e te parau âpï maitaì o Iesu i te mau taata atoà ta
tätou e farerei. E mea faufaa ia ìte e, teie mau tatararaa o te hoê ia o te mau
mea e rave rahi, e e mea maitaì i te mau taime atoà ia ìmi i te manaò tauturu a
te feia faatere pae värua e aore rä, ia rave i te tahi atu mau mäìmiraa no te
faahohonu i to tätou häroàroàraa.
Ua
faahohoàhia teie parau a Märeto te hoê maa hotu, i te tumu olive, a pärahi ai Ietu i nià i te Mouà Òriveta no
te paraparau i ta na mau pipi.
Te
tumu ôrive, o te hoê ia tumu räau o te rave i te taime no te tupu e no te faahotu,
mai te mau parau tohu a Ietu i roto i te Märeto pene 13 o te faahiti rä i te
mau òhipa e tupu a muri aè. Hau atu ä, mea puai te tumu ôrive e e nehenehe o ia
e ora mai i roto i te mau huru tupuraa fifi, mai te mau pipi a Ietu tei tïtauhia ia tämau noa noa atu te mau òhipa teimaha e tupu mai e
faaòromaì i roto i te mau tämataraa e te mau ati.
I
te pae hopeà, ua faaòhipahia te hinu ôrive, no roto mai i te mau hotu o te
ôrive, no te faatävai i te mau arii e te
mau tahuà, ei faataiperaa i te faatahinuraa a te Varua Moà. Te faahiti ra o Ietu
i te parau no te Varua Moà o te höroà i te mau parau i te mau pipi ia hämani-ìno-hia rätou.
No
reira, te tumu ôrive e to na hotu e riro ei faahohoàraa i te puai mau o te
Metia. Te haamanaò mai nei te reira ia tätou i te faaòromaì, te täpeà-maite-raa
e te faaüruraa a te Varua Moà i roto i to tätou mau oraraa i te fenua nei.
Parau
mau, teie te hoê pehepehe faauruahia e Märeto 13
I
roto i te hiero o te mau ôfaì faufaa rahi,
Ua
maere te hoê pipi, e ua maere roa oia.
Ua tohu rä o Ietu, ma te reo ìno mau,
E
haamouhia te taatoàraa ma te mämü noa.
I
nià i te Mouà Òriveta te pärahi ra rätou,
Ua
ui atu ra te mau pipi, ma te riàrià
I roto i to rätou reo, Ia tae mai
te hopeà ra,
E aha ia te mäìtiraa ?
Ua pähono Ietu ma te hau e te
haapaò maitaì.
A
haapaò maitaì, eiaha e rü noa,
E
rave rahi te haere mai, ma te manaò-òre-hia.
Te
mau tämaì, te mau parau, eiaha e mätaù.
O te haamataraa ia, aita rä te
hopeà i tae mai.
Te
mau oè, te mau oè, te ao òto.
Teie
te haamataraa o te mau òto.
A
mau päpü rä, eiaha e mätaù.
No te mea e riro te Varua Moà.
Èi faaora no outou.
Noa
atu te riri, noa atu te òto.
E
färii O ia o te tämau noa i te fifi.
Te
fifi o te here, te fifi o te faaroo,
E
i te hopeà o te èà, tei reira ia te ora.
Te
na ô ra te reo pii, ma te paari e te parau mau,
I
te hoê haamanaòraa no tätou paatoà i to tätou nei tau.
Ia
vai puai noa, ia vai here noa,
E
ia täpeà i te faaroo, i teie nei e i te mau taime atoà.
Teraì
òr. Faatura.
