Mätaio 25.31-46. Haìhaì.

 

Tāpati 26  no Novema 2023.

Haìhaì

Mau taiòraa.

Taramo 23

1 Taramo na Tävita. O te Fatu to ù tiaì, e òre roa vau e ère.

2 Te faataòto nei o ia ia ù i te mau âua heeuri ra, te arataì nei o ia ia ù nä pïhaì iho i te pape atatià ra.

3 E faahoì o ia i ta ù värua. E arataì o ia ia ù nä te èà tïtïàifaro, no te hanahana o to na ra iòa.

4 E ia haere noa atu vau nä te peho ra o te maru pohe, e òre ä vau e mataù i te ìno, tei pïhaì-atoà-iho òe ia ù: to räau e te tootoo tei haamähanahana mai ia ù.

5 Ua faanahonaho òe i te tahi àmuraa mäa na ù i mua i te aro o ta ù mau ènemi; ua faatävai òe i ta ù upoo;  e te î nei ta ù âuà.

6 E riro ä te maitaì e te aroha i te pee mai ia ù i te mau mahana atoà o to ù nei oraraa. E pärahi ä vau i roto i te fare o te Fatu e mäoro noa atu o ù puè mahana.

Ètetiera 34.11-17

11 Te nä ô mai ra hoì te ATUA ra o te Fatu, Inaha, nä ù, nä ù iho nei e ìmi i ta ù mau mämoe, e ia ìteä atu rätou:

12 mai te tiaì e ìmi i ta na nana, tei roto o ia i ta na nana ia purara ê ra; e nä reira atoà vau i te ìmi i ta ù nana, e ua faaora ia rätou i ta mau vähi atoà i purara ai rätou i te mahana i marumaru i te ata e te pöuri.

13 E arataì mai au ia rätou i räpae àu mai i te mau taata ra, e haaputu mai au ia rätou mai te mau fenua mai: e arataì mai au ia rätou i to rätou iho ra fenua mau, a faaàmu ai ia rätou i nià i te mau mouà o Ìteraèra, e te hiti o te mau pape ra, e te pärahiraa atoà o te fenua nei.

14 E faaàmu vau ia rätou i te àmuraa maitaì ra, e ei nià i te mau mouà teitei o Ìteraèra ta rätou âua: ei reira rätou e taòto ai i te âua maitaì ra, e ei roto i te àmuraa e poria ai rätou a àmu ai i nià i te mau mouà o Ìteraèra ra.

15 Nä ù e faaàmu i ta ù nana, e ua faataòto ia rätou i raro të nä reira mai ra te ATUA ra o te Fatu.

16 Nä ù e ìmi i tei moè ra, e ua faahoì mai i tei purara ê, e ua täamu hoì i tei fati ra, e nä ù e faaètaèta i tei maìhia ra; e nä ù e täìri i tei poria e tei ètaèta; e ua faaàmu hoì au ia rätou mä te parau au ra.

E tohu i nià i te feiä pïpiri o te nana

17 Âreà òutou, e ta ù nana, te nä ô mai ra te ATUA ra o te Fatu; Inaha, nä ù e hiò i te puaa, i te tahi e te tahi, e te mämoe oni e te puaaniho oni ra.

1 Törïnetia 15.20-28.

20 Ua tiàfaahou mau rä te Metia i te poheraa ra, e ua riro ei mätamua no te feiä i maìri te taòto ra.

21 Mai te pohe hoì i noaa i te taata ra, no te taata atoà e noaa ai te tiàfaahou i te feiä i pohe ra.

22 Mai te taata i hope i te pohe ia Àtamu, e hope atoà i te faaorahia i te Metia.

23 E haapaòhia rä te taata atoà i to na iho pupu: o te Metia te mätamua, e i muri aè, o to te Metia ia ia fä mai o ia ra.

24 O te hopeà ihoä ia, e püpü atu ai o ia i te Pätireia i te Atua, i te Metua ra; ia hope roa te mau hau, e te mana, e te püai i te faaòrehia e ana:

25 ei ia na hoì te hau, e ia hope roa te mau ènemi atoà i te tuuhia e ana i raro aè i ta na âvae.

26 E taua ènemi hopeà ra o te pohe, e haamouhia ia.

27 Ua tuu hoì o ia i te mau mea atoà i raro aè i ta na âvae. O ta na rä i parau mai ra e, ua tuuhia te mau mea atoà i raro aè ia na, ua ìteä-noa-hia e, te toe ra o ia iho, o tei tuu i te mau mea atoà i raro aè ia na ra.

28 E ia tuu-mau-hia te mau mea atoà i raro aè ia na ra, e i raro atoà aè ia te Tamaiti iho ia na, i tei tuu i te mau mea atoà i raro aè ia na ra, ia riro o te Atua i nià iho i te mau mea atoà i te mau vähi atoà ra.

Mätaio 25.31-46.

Te haaväraa

31 Ia tae mai rä te Tamaiti a te taata mä ta na hanahana, e te mau merahi moà atoà ra, ei reira o ia e pärahi ai i nià iho i to na teröno hanahana;

32 e e haaputuhia to te mau fenua atoà i mua i to na aro: e na na e faataa ia rätou mai te tiaì-mämoe e faataa i te mämoe i te puaaniho ra.

33 E e tuu o ia i te mämoe i ta na rima àtau, e te puaaniho i te rima àui.

34 Ei reira te arii e parau aè ai i tei ta na rima àtau ra: «A haere mai òutou, e te feiä i faaorahia e ta ù Metua, e pärahi i te Hau i haapaòhia no òutou mai te hämaniraa mai o te fenua nei ra.

35 I poìa na hoì au, e ua höroà mai òutou i te mäa na ù; i poìhä na vau e ua faaïnu mai òutou ia ù; e taata ê au, e ua ìte mai òutou ia ù;

36 i veve na vau, e ua faaàhu mai òutou ia ù; i pohe na vau i te maì, e ua utuütu mai òutou ia ù; i roto vau i te täpeàraa, e ua haere mai òutou ia ù ra.»

37 Ei reira te feiä parau-tià ra e nä ô aè ai te parau ia na: «E te Fatu, i nä fea mätou i ìte ai ia òe i te poìaraa, e ua faaàmu ia òe? E te poìhäraa, e ua faaïnu atu ia òe?

38 I nä fea mätou i ìte atu ai ia òe, e e taata ê, e ua ìte atu ia òe? E te veveraa, e ua faaàhu ia òe?

39 I nä fea mätou i ìte atu ai ia òe i te poheraa i te maì, e i roto i te täpeàraa, e ua haere atu ia òe ra?

40 E nä ô aè te arii i te parau ia rätou nä ô aè ra: «Oia mau ta ù e parau atu ia òutou nei: o òutou i nä reira i te hoê taeaè iti haìhaì roa i roto i ta ù mau taeaè nei, ua nä reira mai ia òutou ia ù.

41 Ei reira o ia e parau aè ai i tei te rima àui: E haere ê òutou, e te feiä faaìnohia, i roto i te auahi pohe òre i haapaòhia no te tiàporo e ta na ra mau merahi

42 I poìa na hoì au, e aore òutou i höroà mai i te mäa na ù; i poìhä na vau, e aore òutou i faaïnu mai ia ù;

43 e taata ê au, e aore òutou i ìte mai ia ù; i veve na vau, e aore òutou i faaàhu mai ia ù; i maìhia na vau, e i roto vau i te täpeàraa, e aore òutou i haapaò mai ia ù.

44 Ei reira atoà rätou e parau ai ia na, i te nä-ô-raa e: E te Fatu, i nä fea mätou i ìte atu ai ia òe i te poìaraa, e te poìhäraa, e te taata-ê-raa, e te veveraa, e te poheraa i te maì, e i roto i te täpeàraa, e aore i turu atu ia òe?

45 Ei reira o ia e nä ô aè ai i te parau ia rätou: Oia mau ta ù e parau atu ia òutou na: o òutou aore i nä reira i te hoê taeaè iti haìhaì roa i roto i ta ù mau taeaè nei, aore atoà ia i nä reira mai ia ù.

46 O të haere ê ia e rave i te faautuàraa pohe mure òre, âreà te feiä parau-tià ra o të rave ia i te ora mure òre.

Manaò.

Ua faataahia te poroì a Ètetiera i te pene 34 te mau ìrava 11 e tae i te ìrava 17 i roto i te hoê hiòraa no te haaväraa e te tiàturiraa no te nünaa faaroo. Te faahiti ra teie  mau ìrava i te mahana i te mätahiti i to Nëpütäneta haaàtiraa ia Ierutarëma, ma te faahepo i to na mau taata tiàraa teitei e tae noa atu te tahuà ra o Ètetiera ia hopoi tîtîhia Päpurönia. I roto i teie pene, te tohu nei o Ètetiera no nià i te mau tiaì mämoe no te haapaò òre i ta rätou mau hopoià i nià i te nana a te Atua. Ua faatere teie mau tiaì mämoe, te mau arii e te mau faatere o te nunaa, ma te haavï ûàna e te ètaèta, e ua purara ê te nana i rotopü i te mau nunaa. Te parau nei te Atua e, e rave  o ia i ta na mau mämoe mai roto mai i te mau tiaì mämoe haapaò òre, e täpeà o ia i ta  rätou mau hopoià no ta rätou mau òhipa, e e faahope O ia i ta rätou mau faatereraa. Ua fäfau O ia i te ìmi i ta na mau mämoe tei purara ê e ia faahoì mai ia rätou, ma te höroà atu ia rätou te mau vahi matie maitaì e te faafaaearaa. I roto i teie tupuraa e faaìte ai te Atua ia na iho mai te tiaì mämoe maitaì o te haapaò ra i ta na nana.

Teie ta te Fatu te Atua i parau mai : ìnaha, na ù iho e haapaò i ta ù mau mämoe, e na ù e tiaì ia rätou. Mai te hoê tiaì mämoe e tiaì ra i te mau mämoe o ta na nana ia purara ê rätou, e na reira atoà vau i te tiaì i ta ù mau mämoe, e e haere au e faaora ia rätou i te mau vahi atoà i reira rätou i te pürararaa i roto i te hoê mahana ata e te ata pöuri. E faaamu vau ia rätou i nià i te mau mouà no te ora, i roto i te mau peho, i te mau vahi maitaì roa ra. E àmu rätou i roto i te hoê vahi matie maitaì, e tei nià to rätou mau iòa i te mau vahi teitei no te fenua. I reira, e faafaaea ta ù mau mämoe i roto i te mau vahi matie nehenehe mau, ma te àmu i te mau àua î i te mau mouà no te fenua. E faaamu vau i ta ù nana, e na ù rätou e faaora, te na reira mai ra te Fatu te Atua. E ìmi au i te mämoe moè ; Mai te mea e, ua hahi ê o ia, e faahoì mai au ia na. O tei pepe ra, e täamu vau ia na. Mai te mea e, te maìhia ra, e höroà vau i te puai ia na. Te mea meì e te mea puai, e täpeà ia vau i te reira, e täpeà ia vau i te reira ia au i te ture. E o òutou, e ta ù nana te na reira mai ra te Fatu ra o te Atua  ìnaha, e haava vau i te mämoe e te mämoe, i ropu i te mämoe oni e te puaaniho.

E nehenehe te mau puaatoro  e te mau puaaniho e faahohoà i te mau taata mana e te mana faatere rahi aè, i te taoà rahi e te paari, i roto ihoä rä i to rätou iho mau manaò Ei tiaì mämoe, e hiòpoà te Atua i te taa-ê-raa i rotopü i teie mau püpü e fäfau o ia ia faatupu i taua taa-ê-raa ra, ma te âpiti atu i te feiä paruparu e tei puai. I roto i teie hiòraa e faaìte mai ai te Atua ia na iho mai te tiaì mämoe maitaì o te aupuru i ta na nana.

Te Taramo 23, tei parau-atoà-hia te Taramo a te Tiaì mämoe o te hoê ia o te mau ìrava tüiroo i roto i te Pîpîria. E pinepine teie taramo i te faahitihia no te mau poroì tei faatiàturi i te faaroo i te Atua. Teie te tahi mau tatararaa o te Taramo 23 ta ù i ìte : Ua riro te Taramo 23 èi faaìteraa no te hoê varua e ora nei i pïhaì iho i te Fatu, o te fänaò i to na maitaì, to na aupuru, tera rä, hau atu i te mau mea atoà o te ìte i tei höroà mai na roto i te mau höroà e na roto i te reira, te haapii mai nei e aha to na huru i nià i ta na mau mämoe te haapäpü mai ra te Taramo 23 ma te nehenehe e ia tuu tätou i to tätou tiàturiraa i nià i te Atua, e nehenehe tätou e ìte i te tumu mau o teie mau haamaitaìraa. Te haamanaò mai ra teie taramo haavare òre i päpaìhia e Tavita e mai te hoê tiaì mämoe tei î i te here e haapaò ra i ta na nana, te haapaò ra te Atua ma te here i te mau tuhaa atoà o to tätou oraraa Te Taramo 23 o te hoê ia mau ìrava here-roa-hia i roto i te Pîpîria o tei höroà mai i te auraa hohonu e te auraa värua. Te faaìte ra te hohoà o te Atua ei tiaì mämoe i roto i te Taramo 23 i Ta na tuhaa èi ärataì haapaò maitaì e te aupuru, èi paruru, e ei faaora i to  na nunaa te haapäpü ra te Taramo 23 e e täuturu te Atua ia tätou ia haere i mua i te mau mahana maitaì e te ànotau ìno. Ua riro te faatahinuraa i te monoì èi täpaò no te haamaitaìraa e no te moà, e na te reira e faariro ia tätou èi hopoià no te haamaitaìraa ia tätou iho i roto i teie ao.

-Taramo 23, 6 E riro ä te maitaì e te aroha i te pee mai ia ù i te mau mahana atoà o to ù nei oraraa. E pärahi ä vau i roto i te fare o te Fatu e mäoro noa atu o ù puè mahana.

-Ètetiera 34, 15 Nä ù e faaàmu i ta ù nana, e ua faataòto ia rätou i raro të nä reira mai ra te ATUA ra o te Fatu.

-1 Törïnetia 15, 27 Ua tuu hoì o ia i te mau mea atoà i raro aè i ta na âvae. O ta na rä i parau mai ra e, ua tuuhia te mau mea atoà i raro aè ia na, ua ìteä-noa-hia e, te toe ra o ia iho, o tei tuu i te mau mea atoà i raro aè ia na ra.

-Mätaio 25, 45 Ei reira o ia e nä ô aè ai i te parau ia rätou: Oia mau ta ù e parau atu ia òutou na: o òutou aore i nä reira i te hoê taeaè iti haìhaì roa i roto i ta ù mau taeaè nei, aore atoà ia i nä reira mai ia ù.

Mataio pene 25 i te mau ìrava 31 e tae i te ìrava 46 e faataaraa ia no te Haaväraa Hopeà. E faataaraa teie no te mau parapore i maìri. Te vai nei te hoê haaväraa i muri nei, i reira te mau taata atoà e faautuàhia ai i te hoê fäito no te òaòa mure òre e aore rä, no te àti i roto i teie ìrava, e hoì mai te Tamaiti a te Taata, o Ietu, i roto i to na hanahana, e te mau merahi atoà e o na. E pärahi o Ia i nià i to na teröno hanahana, e e haaputuputuhia te mau nunaa atoà i mua ia Na. E faataa o Ia i te taata i te tahi e te tahi, mai te tiaì mämoe e faataa i te mämoe i te puaaniho. E tuu o Ia i te mämoe i to na rima àtau, e te puaaniho i to na pae àui e parau te Arii i te feiä i to na rima àtau e: A haere mai òutou, e te feiä i faaorahia e ta ù Metua, e pärahi i te patireia i haapaòhia no òutou mai te hämaniraahia mai o te fenua nei. I poia na hoì au, e ua höroà mai òe i te tahi maa na ù ; i poiha na vau e ua faahaumäru mai òe ia ù ; e taata ê au, e ua farii poupou mai òutou ia ù; i veve na vau, e ua faaàhu mai oe ia ù ; ua maìhia vau e i roto i te fare täpeàraa, e ua haere mai òe ia ù nei. I reira o ia e parau atu ai i te feiä i to na pae àui, A haere ê atu na òutou, e te feiä ìno, i roto i te auahi mure òre i faaineinehia no te tiàporo e ta na ra mau merahi. I poia na hoì au, e aita òe i höroà mai i te maa na ù ; i poiha na vau aita òe höroà mai i te päpe na ù ; e taata ê au, e aita òe i farii mai ia ù; i veve na vau, e aore òe i faaàhu mai ia ù ; Ua maìhia vau e ua mau vau i te àuri, e aita òe i haere mai e hiò ia ù. Te ani nei teie mau ìrava ia tätou ia uiui no nià i to tätou huru oraraa, e hau atu â i te mau hinaaro o ta tätou mau òhipa. E tïtau te reira ia tätou ia uiui no nià i te auraa hohonu aè o to tätou oraraa. Ua riro te parapore no te Haaväraa Hopeà èi faahohoàraa puai no te faufaa rahi o te aroha e te here i to na taata tupu e aore i te täuaro i roto i te haapiiraa a Ietu. Te haapäpü ra o ia e ua riro to tätou huru i nià ia vëtahi ê èi faaìteraa i to tätou taairaa e te Atua. I roto i teie parapore, te faataa ra Ietu ia na iho i te feiä paruparu roa   i roto i te oraraa vaamataèinaa tei poia, tei poiha, tei òre i haere i te fenua ê, tei vai tahaa noa, tei maìhia, e tei täpeàhia. Te parau ra o ia e, i te mau taime atoà e tauturu tätou i te hoê o teie mau taeaè haìhaì, te tauturu ra ia tätou ia Na. I te tahi aè pae, ia òre tätou e haapaò i te reira, te tauà òre ra ia tätou ia Na. Te haapäpü nei te parapore i te mea e, ua püpühia te patireia o te Atua i te feiä e haa ma te here e te aroha ia vëtahi ê, noa atu te huru o to rätou tiàraa e aore rä, to rätou huru i roto i te oraraa. I te pae hopeà, o to tätou ia here ia vëtahi ê, tei faaìtehia na roto i ta tätou mau òhipa, te tïtauraa hopeà o te haaväraa. E piiraa teie ia òhipa i te mau pipi atoà a Ietu, ma te faahaamanaò ia tätou e, e ìtehia te faaroo mau na roto i te here na roto i te òhipa. E mea fifi no tätou paatoà ia ìte i te hohoà mata o Ietu i roto i te mau taata ta tätou e farerei i te mau mahana atoà, e ia pähono ma te here e te aroha. Teie atu ra te paari no te mau haapiiraa e höroà nei Ietu ia au i te huru o te taata tätaìtahi e fäì ra i to na faaroo i mua i teie mau parau :

1-Tauturu ia vëtahi ê : A ìmi i te mau raveà no te tauturu i te feiä ati aè ia tätou. E nehenehe te reira e riro èi mea òhie mai te höroàraa i te maa na tei ère, te höroàraa i te rima tauturu i te hoê fare aita e faaearaa, aore ra te tautururaa i te hoê taata ruhiruhiä e ta rätou maa.

2-A färii maitaì: A faaìte i te taata tei vai tahaa e a färii popou i te feia èe e te feiä e manaò ra e aita rätou e täuàhia ra aore ra aita rätou e haapaòhia ra. Te auraa ra, e tïtau manihini i te hoê taata âpï i to òutou mau hoa, aore ra e tütava i te ìte e i te faatura i te mau taeaè, mau tuahine i te mau tiàturiraa taa ê i roto ia tätou iho.

3-A haapaò i te feia maì: Mai te peu e ua mätau tätou i te hoê taata maì aore ra te faaruru ra tätou i te hoê taime fifi, a tütava i te tämahanahana ia rätou. E nehenehe te reira e riro ei mea òhie roa mai te haereraa e hiò ia rätou, te häponoraa atu i te hoê poroì turu, aore ra te faaineineraa i te maa na rätou.

4-A haere e hiò i te feia mau àuri: Noa atu e eita te reira e tano no te mau taata atoà, mai te peu e e nehenehe ta tätou, a feruri e horoà i te rima tauturu i te mau faanahonahoraa no te tauturu i te feiä mau àuri e to rätou mau ùtuafare.

5-A faaìte e aha ta tätou e fänaò ra: Mai te peu e e taoà materia hau ta tätou, a faaìte atu i te reira i te feiä mea ïti aè ta rätou taoà. Te auraa ra, e höroà i te àhu o ta tätou e òre e ôomo faahou, e tufa i ta tätou maa na te feiä e poia ra, aore ra e àfaì atoà i to tätou fare i te hoê taata e hinaaro ra i te hoê vahi faaearaa.

A haamanaò, te manaò e ere ia te raveraa i teie mau mea no te tïtau i te tahi mau manaò aore ra no te manaò e mea teitei aè tätou, no te mea rä te ìte ra tätou i te tura e te faufaa o te taata tätaìtahi, e te hinaaro ra tätou e faaìte i te here e te aroha o te Atua i roto i ta tätou mau òhipa. E nehenehe i te mau täpaò ïti atoà no te here e te hämani maitaì e faatupu i te taa-ê-raa rahi i roto i te oraraa o te tahi atu taata.

 

Pehepehe

Vëtahi ê

Ia hoì mai te Tamaiti a te Taata,

I roto i to na hanahana

E te mau merahi atoà i pïhaì iho ia na ra,

E pärahi O ia i nià i to na teröno hanahana,

E e haaputuputuhia te mau fenua atoà i mua ia na.

 

Mai te tiaì mämoe e faataa i te mämoe i te puaaniho,

E tuu oia i te mämoe i to na rima àtau,

E te mau puaaniho i to na pae àui,

E färii te taata tätaìtahi ia au i ta na mau òhipa

 

A haere mai òutou, e te feia i faaorahia

E tau Metua, ta na ia parau,

E pärahi i te patireia i haapaòhia no outou,

I poia na hoì au, e ua horoà mai òe i te tahi maa na ù,

E taata ê au, e ua färii poupou mai oe ia ù.

 

E parau rä o ia i te feiä i to na pae àui,

A haere ê mai na òutou ia ù nei, e te feia moà e,

I poia na hoì au, e aita òe i höroà mai i te maa na ù,

E taata ê au, e aita òe i färii mai ia ù.

 

No reira, e piihia tätou ia here,

No te tävini ia vëtahi ê mai Ia na ra,

No te mea ta tätou e rave i te mea ïti aè,

E rave tätou i te reira i nià Ia na

Te paari no roto mai i te Mataio 25:31–46 o te faufaa ia o te here e te aroha ia vëtahi ê. Te haapii mai nei teie mau ìrava ia tätou e te mau òhipa hämani maitaì atoà ta tätou e rave no vëtahi ê, te rave nei tätou no te Atua iho. Te haapäpü nei o ia e, e ère to tätou faaroo i te hoê noa òhipa no te mau tiàturiraa, no te mau òhipa atoà rä te mau òhipa hämani maitaì e te aroha ihoä rä i nià i te feiä navaì òre. E haamanaòraa puai te reira e, ua tüàtihia tätou paatoà e ua täamuhia to tätou maitaì i nià i te maitaì o vëtahi ê. I te pae hopeà, te ani nei teie ìrava ia tätou ia ora i te hoê oraraa no te here e no te tävini ia vëtahi ê, no te mea, teie te huru o to tätou faaìteraa i to tätou here i te Atua. Te täviniraa ia vëtahi ê, o te täviniraa ia i te Atua.

 

Teraì òr. Faatura.