mercredi 4 décembre 2024

Ruta èv 3.1-6 Te reo i te mëtëpara.

 

Tāpati 8 no  Tema/Titema 2024.

TĪAÌRAA PITI

Te reo i te mëtëpara.



Mau Taiòraa.

Taramo 126

1 Tire a te Moruta. I te faaòre-raa-hia e te Fatu te tïtïraa o Tiona, e au tätou i te feiä moemoeähia.

2 Î aè ra to tätou vaha i te àta i reira, e to tätou mau arero i te òaòa. Ua nä ô aè ra to roto i te êtene ra: «E òhipa rahi ta te Fatu i rave ia rätou nei.

3 E òhipa rahi ta te Fatu i rave ia mätou nei, i òaòa ai mätou nei.

4 E faahoì mai ä, e te Fatu, i to mätou ra mau tïtï, mai ta òe ä i faahoì mai i te päpe tahe i àpatoà ra.

5 O tei ueue mä te roimata ra, e ôoti ia mä te òaòa.

6 O tei haere hoì e ueue i te huero mä te òto ra, e hoì faahou mai ä ia mä te òaòa, e mä te hopoi atoà mai i ta na ra mau ruru.

Heuraa Manaò.

E himene ârueraa e e haamauruüruraa te Taramo 126 no te faaoraraa ta te Atua i höroà i to na nünaa. E pinepine te reira i te täaihia i te hoìraa te feiä i hopoi-tîtî-hia mai Päpuronia mai i Ierutarëma. Teie te hoê tuatapaparaa no teie taramo e te mau ìrava e faatupu ra teie tuatua:

1. Mau ìrava 1 e tae i te 3 : Te faaìte nei teie mau ìrava i te òaòa e te maere o te mau ati Ìteraèra i to rätou faatiàmä-raa-hia mai roto mai i te tau faatîtîraa. Te faaäu nei rätou i to rätou faaoraraa i te hoê moemoeä e te färii nei rätou e na te Atua teie òhipa i faatupu. I to te Fatu faahoìraa mai i te mau tîtî no Tiona, ua riro mätou mai te feiä tei moemoeähia. Èi reira ua î to mätou mau vaha i te àta, e ua î to mätou mau arero i te mau himene òaòa.

2. Ìrava 4 : E pure teie ìrava ia tämau noa te Atua i te haamaitaì i to Na nünaa e i te faahoì mai i to rätou ruperupe, mai ta Na i faahoì mai i te feiä i täpeàhia ra. E te Fatu, ia ärataì mai òe i to mätou mau tîtî mai te mau ànavai i te mëtëpara ra.

3. Na ìrava 5 e te 6 : E faaòhipa teie na ìrava i te hohoà o te huero e te àuhune no te faahohoà i te täuiraa o te òto èi òaòa. Te feiä e ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te mau himene o te òaòa. O te ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te himene òaòa. O oia o te haere ma te òto, ia fänau o ia i te huero, e hoì mai ia ma te òaòa ia amo o ia i ta na mau fanauà.

Te faahiti-pinepine-hia ra te ìrava 5 te tumu faufaa ia, e ärataì i te parau, no te faatupu i te òhipa, O te ueue ma te roimata, e ôoti ia rätou i te himene òaòa. Te haapäpü nei teie ìrava i te manaò e, i te mau taime mäuiui e te òto e ärataì i te mau taime òaòa rahi e te haamaitaìraa i roto i te ora. Te faaitoito nei oia ia tätou ia tämau noa i roto i te mau taime fifi ma te tiàturi e, e faariro te Atua i teie mau tämataraa èi mau haamaitaìraa. Te auraa o te parau ra ueue ma te roimata o te haereraa ia na roto i te mau taime fifi, te òto, aore rä te mäuiui a tämau noa ai i te rave i te òhipa e te tiàturiraa. E faahohoàraa te reira no te faaàpu i reira te mau roimata e faahohoà ai i te mau taime mäuiui e te àroraa ta te hoê taata e faaòromaì. Ia ôoti ma te òaòa o te ôotiraa ia i te mau hotu no ta na òhipa ma te òaòa e te popou. Te faaìte ra te reira e e hoona e e hopoi mai te mau tütavaraa e te mau haapaeraa i ravehia i te mau taime fifi i te mauruüru e te òaòa fänaò. Te faaitoito noa mai nei teie parau i te tämau-noa-raa noa atu te mau fifi, ma te tiàturi e e ärataì teie mau tau fifi i te mau haamaitaìraa e te òaòa. E poroì ia no te tiàturiraa e te faaroo no te faariro i te mau òhipa fifi èi mau haamaitaìraa.

Te ìrava 5 no te Taramo 126, O tei ueue ma te roimata ra, e ôoti ia ma te òaòa, e riro te reira èi mea faufaa rahi roa i te tau no te Tiaìraa. Te tiàraa tävini o te hoê ia tau no te faaineineraa e te tiaìraa i te taeraa mai o Ietu Metia, tei täpaòhia e te fëruriraa, te pure e i te tahi mau taime te haapaeraa maa.

1. Te faaineineraa : Mai te ueueraa i te huero e tïtau i te òhipa e te faaòromaì, ua riro atoà te tau faaineineraa i te pae faaroo èi taime no te faaineineraa ia tupu maite te tiàturiraa. Te roimata e faahohoàraa ia i te mau tutia e te mau tütavaraa ta tätou e rave no te haafatata atu ä i te Atua.

2. Te tiàturiraa e te tiaìraa : E taime atoà no te tiaìraa òaòa i te fänauraa o Ietu. Te mau roimata i tahe i roto i te mau taime faaineineraa e te feruri-maite-raa, e täpaò ia no to tätou hinaaro hohonu ia färii i te marämarama e te òaòa no te Fänauraa.

3. Te hau e te òaòa : Te fäfau nei teie ìrava e, te feiä e haere na roto i te mau taime òto e te fifi (te mau roimata) e ôoti mai ia rätou i te òaòa (te mau himene no te òaòa). Te faaìte nei te reira i te tiàturiraa marü metia e, e ärataì te mau tämataraa e te mau tutia i te faaoraraa e i te faahanahanaraa i te Fänauraa o te Faaora.

4. Te fänau-faahou-raa te varua : Te fänau-faahou-raa e taime ia no te faaâpïraa te tino e te varua. Te mau roimata e faahohoàhia i te tätarahapa e te tämäraa, e faaineine i te âau no te färii i te òaòa o te Fänauraa te. Metia. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e, e aärataì te mau tautooraa e te mau tutia i ravehia i te ànotau o te Àti, noa atu e, ua âpitihia te reira i te roimata, i te òaòa e i te faahanahanaraa värua i te Fänauraa o Ietu. E poroì teie no te tiàturiraa e no te täuiraa, ia au i te värua no te Tau no te Tiaìraa.

Ìtaia 60.1-11

Te hinuhinu o te ètärëtia

1 A tià i nià, ia märamarama òe, ua tae mai to òe märamarama, e ua hiti mai te hanahana o te Fatu i nià ia òe.

2 Ìnaha, e ua àti hoì te fenua nei i te pöuri; e te mau êtene i te pöuri taòtaò: e hiti mai rä te Fatu i nià ia òe, e ìteä noa mai hoì to na hanahana i nià iho ia òe ra.

3 E haere noa mai hoì te mau fenua i to òe ra märamarama; e te mau arii i te ànaana o to òe ra mahana e hiti ra.

4 A nänä na i to mata i nià a hiò e àti noa aè; ua putuputu atoà mai rätou, i haere mai rätou ia òe ra; e tae mai to mau tamarii tamäroa mai te fenua roa mai; e to mau tamähine, e âfaì-tuta-hia mai ia.

5 Èi reira òe e ìte ai, e rahi roa te òaòa; e horuhoru hoì to âau, e horahorahia; ia hopoihia mai te mau taoà no te moana ia òe ra; e ia tae mai te mau taoà no te mau fenua ia òe ra.

6 E âpï òe i te rahi o te tämera; e te petari no Metai e no Èfa; o rätou atoà to Tepa i te haere mai: mä te àuro e te rïpano i te hopoiraa mai; e mä te hïmene i te haamaitaìraa i te Fatu.

7 E putuputu atoà mai te mau nana i Tetara ia òe; e riro hoì te mau mämoe oni i Nepaiota ia òe: e tae rätou i nià i ta ù fata mä te ìtehia mai; e ta ù fare ùnaùna, nä ù ä e faaùnaùna.

8 O vai ra teie e pee nei mai te ata e pee ra, e mai te tiàa ûuàiraò e maùe i to rätou mau âpoo ra.

9 E tiaì mai te mau fenua roa ia ù; e te mau pahï o Taretita i mua: i te faahororaa mau i to mau tamarii mai te vähi roa mai, e ta rätou ârio e ta rätou àuro atoà ra: no te iòa o to Atua ra o te Fatu e no Tei Moà i Ìteraèra ra, ua faahanahana hoì o ia ia òe.

10 E na te mau tamarii o te taata ê ra e patu i to mau âua, e ìtehia mai òe e to rätou ra hui-arii: i täìri hoì au ia òe i ta ù riri nei, e aroha rä vau ia òe i taua aroha nö ù nei.

11 E vaiiho-noa-hia to òe ra mau ùputa mai te ìritihia; i te ao e te ruì atoà e òre e ôpanihia: ia hopoi mai rätou i te taoà no te mau fenua ra ia òe, e ia haere mai to rätou mau arii mä te âehuehu atoà ra.

Hueraa Manaò.

Ìtaia pene 60 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 e mau päpaìraa tohu teie e parau nei no nià i te hanahana o Ierutarëma e te marämarama o te Atua e ànaana ra i nià i to na nünaa. I te tau o te Tiaìraa, teie mau ìrava e tätarahia mai te hoê tiaìraa i te taeraa mai o Ietu Metia, te marämarama o teie nei ao.

1. Te mau ìrava 1 e tae i te 3 : Te parau nei teie mau ìrava ia Ierutarëma ia tià mai i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tià mai nei te hanahana o te Atua Metua i nià iho ia na. Noa atu e te täpoì ra te pöuri i te fenua, te ànaana ra te marämarama o te Atua i nià i to na nünaa. A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tae mai nei to òe marämarama, e te tià mai nei te hanahana o te Fatu i nià iho ia oe na.

2. Te mau ìrava 4 e tae i te 7 : Te faataa nei teie mau ìrava i te haaputuputuraa o te mau nünaa e te mau taoà e tae mai i Ierutarëma. E ùmehia te mau taata o te fenua nei i te marämarama o te Atua e e hopoi mai rätou i ta rätou mau taoà èi faahanahanaraa. E te feiä atoà i hinaaro i te pee mai ia ù ra, e hopoi mai ia i te auro e te mea noànoà, e e faaìte hoì rätou i te mau mea e haamaitaì i te Atu Metua ra.

3. Te mau ìrava 8 e tae i te 11 : Te tämau noa nei teie mau ìrava i te faataa i te hanahana o Ierutarëma a muri noa atu, e e matara noa te mau ùputa no te färii i te mau nünaa e ta rätou mau taoà. E riro te oire èi vahi hau e te ora E vai matara noa te mau ùputa, e ore roa rätou e ôpanihia i te ruì e te ao, ia tuuhia mai te mau taoà o te mau fenua i roto ia òutou na.

Te ìrava rahi e tià ia faatumuhia te ìrava 1 ia A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, no te mea te tae mai nei to òe marämarama, e te tià mai nei te hanahana o te Fatu i nià iho ia òe na.

1. Te marämarama i roto i te pöuri : Te tiàraa e taime ia no te tiaìraa i te marämarama o Fänauraa te Metia. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e noa atu i roto i te mau taime pöuri, e ànaana mai te marämarama o te Atua e e hopoi mai i te tiàturiraa.

2. Te faaineineraa e te tiaìraa : Mai ia Ierutarëma i piihia ia tià mai i nià e ia ànaana mai, ua piihia tätou no te faaineine i to tätou âau no te taeraa mai o Ietu. Ua riro te tau no te tiaìraa nei èi taime no te fëruriraa e no te faaineineraa i te âau e te värua ia vai ara noa.

3. Te tiàturiraa e te faaoraraa : Te parau nei teie ìrava no nià i te faaoraraa e te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ierutarëma. Oia atoà, te haamanaò mai ra te Tiaì ia tätou i te parau tapu o te faaoraraa e te faaoraraa na roto i te Fänauraa o Ietu.

4. A faaàma i te marämarama: E matara noa te mau ùputa o Ierutarëma no te färii i te mau nünaa. I te roaraa o te tau, ua anihia tätou ia ìriti i to tätou âau no te färii i te marämarama o te Metia e ia faaìte i taua marämarama ra i to te ao nei te faaitoito mai nei te Ìtaia pene 60 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 ia tätou ia faaineine ia tätou iho, ia tiàturi i te marämarama o te Atua, e ia färii popou i te taeraa mai o Ietu ma te òaòa e te tiaìraa i te tau no te Marämarama.

Te parau a tià mai i nià i roto i te pîpîria, e i roto ihoä rä i te Ìtaia pene 60 ìrava 1, o te hoê ia aniraa ia ära, ia faaàfaro, e ia faaineine no te hoê òhipa âpï. Teie te tahi mau raveà no te türama i teie parau:

1. Te äraraa i te pae varua : A tià mai na i nià e tià ia ara mai i te tino e te värua. E äniraa manihini teie ia haere mai i rapae i te tauà-òre-raa e aore rä te tauà-òre-raa i to na iho värua e ia haafatata i te Atua.

2. Te òhipa e te fäfauraa : Te tià-maite-raa o te raveraa ia i te òhipa. O te raveraa ia i te mau taahiraa päpü no te ora i to na faaroo e no te pähono i te piiraa a te Atua.

Te tiàturiraa e te tiaìraa : A tià i nià e poroì atoà ia no te tiàturiraa. Te faaìte ra te reira e ua fatata te tahi mea âpï e te faahiahia i te tupu, e e tià ia tätou ia ineine i te färii i te reira.

3. Tauiraa o te taata iho: Teie parau e tïtau i te hoê täuiraa no te taata iho. E äniraa ia faaruê i te mau peu mätauhia e ia färii i te hoê oraraa âpï ärataìhia e te marämarama o te Atua. Te tià-faahou-raa o te hoê ia piiraa ia ära, ia òhipa, ia tiàturi e ia täui. I te tau o te Tiaìraa, e riro èi faaineineraa no te taeraa mai o Ietu, ma te ära mai i to tätou manunu taòto e ma te faaineine i te färii i te marämarama o te Metia i roto i to tätou oraraa.

Firipi 1.4-11

4 i te mau pure atoà na ù nei ia òutou atoà na, e pure ä vau mä te òaòa àita e faaea,

5 i to òutou âmui-atoà-raa mai i te Èvaneria nei mai te mätamua mai ä e tae roa aè nei i teie nei.

6 Ua ìte mau hoì au i taua parau nei e, o tei haamata i te òhipa maitaì i roto ia òutou na, na na ia e rave e tae noa atu i te mahana o Ietu Metia ra.

7 E mea tià hoì ia ù ia nä reira i te manaò ia òutou atoà na, te vai nei hoì òutou i roto i to ù nei âau; i to ù nei täpeà-raa-hia, e ta ù nei hoì faatiàraa ia ù iho nei, e te faaitoitoraa i te Èvaneria nei, tei ia òutou atoà na ia te maitaì i horoàhia mai ia ù nei.

8 O te Atua hoì të ìte ia ù, e e pöpou rahi to ù ia òutou atoà na, mä te aroha rahi o Ietu Metia ra.

9 E te pure nei au ia tupu mäite ä to òutou hinaaro e ia rahi atu ä mä te ìte e te häroàroà o te âau ra;

10 ia au atu hoì òutou i te mau mea i hau i te maitaì ra; e ia riro òutou ei feiä parau mau, e te hapa-òre, e tae noa atu i te mahana o te Metia ra;

11 ia faaîhia hoì i ta te parau-tià ra, i tei tupu ia Ietu Metia ra, e tura atu ra e haamaitaìhia atu ra te Atua.

Heuraa Manaò.

Firipi pene 1 i te mau ìrava 4 e tae i te ìrava 11 o te hoê ia pure a te âpotetoro ra a Pauro no te feiä faaroo i Firipi. E faaìte o ia i to na mauruüru, to na here, e to na mau hinaaro no to rätou tupuraa i roto i te faaroo.

1.Ìrava 4 e tae i te 6 : Ua faaìte Pauro i to na òaòa e to na mauruüru i to Firipi, ma te haamanaò ia rätou i roto i ta na mau pure. Te tiàturi nei o ia e e faatupu te Atua, o tei haamata i te hoê òhipa maitaì i roto ia rätou, i te reira e tae roa atu i te mahana o Ietu Metia. Te tämau noa nei au i te haamauruüru ia òutou paatoà, ma te faahiti tämau noa ia òutou i roto i ta ù mau pure, no te tuhaa ta òutou e rave nei i roto i te Èvaneria, mai te mahana mätamua e tae roa mai i teie nei. Ua päpü ia ù e, te taata tei haamata i teie òhipa maitaì i roto ia òutou na, e faariro ia o ia i te reira èi maitaì roa no te mahana o Ietu Metia.

2. Te na ìrava 7 e te 8 : Te parau nei Pauro no to na here rahi i to Firipi, ma te hiò ia rätou èi mau âpiti i roto i te aroha o te Atua. Te faaìte päpü nei o ia i to na here ia rätou ma te märu ia Ietu Metia. E mea tià ia ù ia manaò mai te reira ia òutou paatoà, no te mea te taìtaì nei au ia òutou i roto i to ù âau, òutou paatoà, i roto i to ù mau täamuraa e i roto atoà i te pärururaa e te haamauraa o te Èvaneria a te Metia, ia faaìte i te hoê ä aroha mai ia ù nei. No te mea o te Atua to ù ìte e te poihere nei au ia òutou paatoà na roto i te aroha o Ietu Metia.

3. Te mau ìrava 9 e tae i te 11: Te pure nei o Paulo ia rahi atu ä te here o to Firipi i roto i te ìte e te häroàroàraa, ia rätou ia ìte i te mea faufaa rahi e ia vai viivii òre noa e te hapa òre no te mahana o te Metia, tei î i te hotu no te parau-tià. E te mea ta ù e pure nei i roto i ta ù mau pure, ia tupu ia to òutou here i te rahi i roto i te ìte e te marämarama, no te ìte i te mau mea maitaì roa aè, ia riro òutou èi mea viivii òre e te hapa òre i te mahana o te Metia ra, tei î i te hotu o te parau-tià ra tei roto ia Ietu Metia, èi faahanahanaraa e èi ârueraa i te Atua.

Te ìrava 6 o te tià e haafaufaa i teie reo to Pauro : Ua päpü ia ù e o o ia o tei haamata i teie nei òhipa maitaì i roto ia òutou na e faariro ia i te reira èi mea maitaì roa no te mahana o Ietu Metia.

 E mau parau teie e au mau no te  tau o te Tiaìraa, o te piti hoì teie no te Täpati mai teie te huru to na tupuraa :

1. Te tiàturiraa i te Atua : I te roaraa o te tau, te haamanaò mai nei teie mau ìrava ia tätou e, te òhipa nei te Atua i roto i to tätou oraraa e e faaoti o Ia i te mea ta Na i haamata. E taime ia no te tiàturi i te haapaò maitaì o te Atua.

2. Te tupuraa te faaroo : Te tiàraa pü o te hoê ia taime no te faaineineraa e no te tupuraa i ta te varua e tïtau nei i te taata. Te pure ra o Pauro ia rahi te ìte e te ìte maite i roto i te here o to Firipi, mea faufaa roa hoì no te faaineine i te haerea mai o Ietu. Te viivii òre e te parau-tià : Ua hinaaro o Pauro i to Firipi ia vai viivii òre noa e te parau-tià òre no te mahana o te Metia. Oia atoà, ua riro te tau no te Tiaìraa èi taime tämäraa e faaineineraa no te färii ia Ietu ma te âau viivii òre.

4. Te òaòa e te mauruüru : Ua faaìte o Pauro i to na òaòa e to na mauruüru no to Firipi. E taime atoà no te òaòa e no te mauruüru no te taeraa mai o Ietu, to tätou Faaora.

Èi haapotoraa, te faaitoito nei te rata i to Firipi i te pene 1 i te mau ìrava 4 e tae i te 11 ia tätou ia tiàturi i te òhipa a te Atua i roto i to tätou oraraa, ia tupu i te rahi i roto i te faaroo, ia ìmi i te viivii-òre e te parau-tià, e ia faaìte i to tätou òaòa e te mauruüru i te roaraa o te tau o te Tiaìraa.

Te parau e òhipa maitaì i roto i te pîpîria, o te mau òhipa atoà ia e aore rä, te mau òhipa e au i te hinaaro o te Atua e o tei ôpuahia no te haamaitaì te faaroo e no te faaitoito. Teie te tahi mau tuhaa o te au i te reira:

1. Te mau òhipa o te aroha : Te tautururaa i te feia veve, te feia maì, te mau ôtare e te mau vahine ìvi. Te mau òhipa atoà e ravehia no te tämaru i te mäuiui e no te tämahanahana.

2. Te huru itoito : Te oraraa i te hoê oraraa ia au i te mau haapiiraa a te Pîpîria, te faaòhiparaa i te parau-tià, te parau mau, te aroha e te here ia vëtahi ê e ia na iho.

3. Te pororaa e te haapiiraa: Te faaìteraa i te faaroo Märu Metia ia vëtahi ê e te haapiiraa i te mau parau tumu a te Pîpîria. Oia atoà ia te faaitoitoraa e te tururaa ia vëtahi ê i roto i to rätou mau tere faatupu ora.

4. Te täviniraa i roto i te Ètärëtia : Te rave-itoito-raa i te mau òhipa a te Ètärëtia, mai te horoàraa i te rima tauturu, te faanahoraa i te mau òhipa, e te pätururaa i te mau täviniraa i te oraraa âmui.

Èi haapotoraa, te hoê òhipa maitaì o te hoê ia òhipa o te faaìte i te here o te Atua e o te faatupu i te tupuraa i te maitaì. E mau haapiiraa tumu teie i roto i te faaroo Märu Metia, ma te faaitoito i te feiä faaroo ia ora ia au i te mau haerea no te faahanahana i te Atua e o te tävini ia vëtahi ê.

Ruta èv 3.1-6

Te aòraa a Ioane päpetito

(Mät 3,1-12; Mär 1,1-8; Ioane 1,19-28)

1 E tae aè ra i te àhuru mä pae i te mätahiti i te hau o Taitara Tïpërio, o Ponotio Pirato te tävana i Iutea, o Herota te teterareha i Tarirea, e o ta na taeaè hoì o Firipa te teterareha i Ìturaia e i te fenua ra i Terahoniti, e o Routanio te teterareha i Àpirene,

2 o Àna e o Täiafa nä tahuà rarahi, i tae mai ai te parau a te Atua ia Ioane a Tätäria i te mëtëpara ra.

3 Haere atu ra o ia nä te mau vähi atoà i te pae i Iörïtäna ra, i te poro haereà i te päpetito tätarahapa ia faaòrehia te hara;

4 mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra a Ìtaia: «E reo no te hoê i te poro haereà i te mëtëpara ra: A haamaitaì i te èà o te Fatu, e faatïtïàifaro i to na haereà.

5 Ia hope te peho i te faaîhia, ia hope te mouà e te mau âivi i te haapäpühia; ia faatïtïàifarohia te èà piò, e ia haamaninahia te èà puupuu.

6 Ia ìte te taata atoà i te ora a te Atua.

Heuraa Manaò.

Te faaìte nei te Ruta pene 3 i te mau ìrava 1 e tae i te 6 i te haamataraa o te òhipa a Ioane Päpetito, o te faaineine nei i te èà no te taeraa mai o Ietu. Teie te hoê tuatapaparaa no teie mau ìrava e te ìrava e tià i te faatumuhia èi parau aè no tätou.

1. Te na ìrava 1 e te 2 : Te tuuhia nei teie na ìrava no te täviniraa a Ioane Päpetito  i roto i te hoê àamu taa-ê, ma te faahiti i te mau tià poritita e te mau tià faaroo o taua ano tau ra. Te faaìte ra te reira e ua niuhia teie òhipa i nià i te àamu mau. I te àhuru ma paeraa o te mätahiti o te faatereraa a Anetio Taitara, a riro ai o Ponotio Pirato èi tävana no Iutea, o Heroda Teterareha no Tarirea, ua tae mai ra te parau a te Atua ia Ioane, te tamaiti a Tetaria, e te tamaiti a Tetaria i te mëtëpara ra.

2. Te na ìrava 3 e te 4 : Ua poro o Ioane Päpetito i te päpetitoraa no te tätarahapa no te faaòreraa hara, ia au i te parau tohu a Ìtaia. E pii o ia i te taata ia faaineine no te taeraa mai o te Fatu. Haere atu ra o ia i te mau vahi atoà i Iörïtäna ra, i te pororaa i te päpetito tätarahapa ia matara te hara, mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra o Ìtaia : O teie te reo o ta na i parau i te mëtëpara ra, A faaineine i te èà o te Metia, a faatïtïàifaro i to na haerea.

3. Te na ìrava 5 e te 6 : Te faaòhipa nei teie mau ìrava i te mau hohoà o te päpaìraa moà no te faaìte i te faaineineraa o te haerea o te Fatu. E faaîhia te mau peho, e faahaèhaahia te mau mouà, e faaâfarohia te mau èà piò, e e ìte te mau taata atoà i te faaoraraa a te Atua. E faaîhia te mau peho atoà, te mau mouà e te mau âivi atoà ra ; o tei piò ra, e faatïtïàifarohia ia, e e haamaninahia te mau èà au òre ra. E e ìte te mau taata atoà i te ora a te Atua.

Te ìrava 4 tei manaòhia mai e, èi tumu no teie mau tuatapaparaa : O te reo ia o te hoê o tei tiàoro atu i te mëtëpara ra, a faaineine i te èà o te Fatu, a faaâfaro na i to na ra mau èà.

1. Te faaineineraa te faaroo : Te riro nei èi taime no te faaineineraa no te taeraa mai o Ietu. Mai ta Ioane Päpetito i pii ia tätou ia faaineine i te èà o te Fatu, ua anihia tätou ia faaineine i to tätou âau e to tätou oraraa no te färii ia Ietu.

2. Te tätarahapa e te faaòreraa hara : Ua poro Ioane i te hoê päpetitoraa no te tätarahapa no te faaòreraa hara. Te faaòreraa hara o te hoê ia taime no te fëruriraa, te tätarahaparaa e te ìmiraa i te faaòreraa hara a te Atua.

3. Hiòraa : Te mau hohoà no te täuiraa te mau mouà i faaîhia, te mau mouà i raro e täpaò ia no te mau täuiraa e tïtauhia i roto i to tätou oraraa no te färii poupou i te Fatu. Ua riro te tiaìraa nei ei taime no te faatià i te Atua ia täui i to tatou âau e to tätou oraraa.

4. Te tiàturiraa e te faaoraraa : E hope teie mau ìrava na roto i te parau e e ìte te mau taata atoà i te ora a te Atua. E tau no te tiàturiraa te tiaìraa, a tiaì ai tätou ma te òaòa i te taeraa mai o Ietu, to tätou Faaora.

Ei haapotoraa, te pii nei o Ruta èv. I te pene 3 i te mau ìrava 1 e tae i te ìrava 6 ia tätou ia faaineine i to tätou âau no te taeraa mai o Ietu, na roto i te tätarahapa, te täuiraa, e te tiaìraa i roto i te fafauraa no te faaoraraa. E poroì puai e te faufaa teie no te tau o te Tiaìraa.

Te reo o te mëtëpara o Ioane Päpetito ia, tei poro i roto i te mëtëpara i Iutea no te faaineine i te èà o te Fatu. I te tau o te Tiaìraa, e auraa taa-ê to teie hohoà :

1. Piiraa no te Faaineineraa : Ua pii o Ioane Päpetito i te taata ia faaineine no te taeraa mai o Ietu. I te tau no te pene mätamua, ua tïtau-atoà-hia ia tätou ia faaineine i to tätou âau e to tätou oraraa no te färii poupou i te fänauraa o te Metia.

2. Te tätarahapa e te feruriraa : E faataipe te mëtëpara i te hoê vahi moèmoè e te fëruriraa. Ua riro te tiaìraa nei èi taime no te faaätea-ê ia tätou i te mau faanevanevaraa o te ao nei, no te fëruri i nià i to tätou oraraa faaroo, e no te tätarahapa i ta tätou mau hara.

3. Te täuiraa i roto i te âau : E tïtau te reo o te mëtëpara i te täuiraa i roto ia na iho. Te poro ra o Ioane Päpetito i te hoê päpetitoraa no te tätarahapa, e mai te reira atoà te taime no te faatià i te Atua ia täui i to tatou âau e to tätou oraraa.

4. Te tiàturiraa e te tiaìraa : E riro te mëtëpara mai te hoê vahi marö e te ano, e vahi atoà rä i reira te Atua e paraparau ai e e faaineine ai i to na nünaa. E tau tiaìraa e e tiàturiraa no teie Ôroà Fänau, i reira tätou e tiaì ai i te haerea mai o Ietu, te marämarama o teie nei ao.

Ei haapotoraa, te pii nei te reo o te mëtëpara ia tätou ia faaineine, ia tätarahapa, ia täui e ia tiàturi. E poroì puai teie o te tïtau nei ia tätou ia faaineine ia tätou iho i te pae varua no te taeraa mai o Ietu.

Heuraa Ìrava.

Taramo 126, 5 O tei ueue mä te roimata ra, e ôoti ia mä te òaòa.

Ìtaia 60, 1 A tià i nià, ia märamarama òe, ua tae mai to òe märamarama, e ua hiti mai te hanahana o te Fatu i nià ia òe.

Firipi 1, 6 Ua ìte mau hoì au i taua parau nei e, o tei haamata i te òhipa maitaì i roto ia òutou na, na na ia e rave e tae noa atu i te mahana o Ietu Metia ra.

Ruta èv. 3, 4 mai tei päpaìhia i roto i te puta a te perofeta ra a Ìtaia: «E reo no te hoê i te poro haereà i te mëtëpara ra: A haamaitaì i te èà o te Fatu, e faatïtïàifaro i to na haereà.

Faaitoitoraa.

Ârueraa no te piti o te Tiaìraa.

Taramo 126 ìrava 5 : O tei ueue ma te roimata ra, e ôoti ia ma te òaòa. Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou te mau taime òto e te fifi e riro mai èi òaòaraa e èi haamaitaìraa. I te roaraa o te tau, ua anihia ia tätou ia ueue ma te roimata, na roto i te tätarahapa e te faaineineraa i te pae varua, ma te tiàturi e, e ôoti tätou ma te òaòa i te taeraa mai o to tätou Faaora.

Ìtaia pene 60 ìrava 1 : A tià mai na i nià e ia ànaana mai na, te tae mai nei hoì to òe marämarama, e te hiti mai nei te hanahana o te Atua Metua i nià ia òe na. E piiraa teie ìrava ia ära e ia faaineine no te marämarama o te Atua e tae mai. I te roaraa o te tau, e tià tätou i nià e e faaineine no te färii i te marämarama o te Metia, na te reira e faaòre i te pöuri e e hopoi mai i te tiàturiraa e te faaoraraa.

Firipi pene 1 ìrava 6 : Ua ìte päpü hoì au e, o tei haamata i teie nei òhipa maitaì i roto ia òutou na, e faariro ia i te reira èi mea maitaì roa ia tae i te mahana o Ietu Metia ra. Te haapäpü mai ra teie ìrava e e faatupu te Atua, o tei haamata i te hoê òhipa maitaì i roto ia tätou, i te reira. I te tau o te Tiaìraa, te tiàturi nei tätou e te tämau noa ra te Atua i te òhipa i nià ia tätou, no te faaineine ia tätou no te haerea mai o Ietu. E taime ia no te tupuraa pae varua e no te tiàturi i te haapaò maitaì o te Atua.

Ruta èv. Pene 3 ìrava 4 : O to na ia reo i te tiàororaa i te mëtëpara ra, A faaineine i te èà o te Fatu, a faatïtïàifaro i to na haerea. Ua pii o Ioane Päpetito ia tätou ia faaineine i te èà o te Fatu. I te roaraa o te tau, ua anihia tätou ia faaàfaro i te èà o to tätou âau, na roto i te tätarahapa e te täuiraa i roto ia tätou, no te färii ia Ietu. E taime ia no te faaineineraa e no te tämäraa.

Faaotiraa

I teie Täpati no te Piti o te Tiaìraa, te haamanaò mai nei teie mau ìrava ia tätou i te faufaa rahi no te faaineineraa i te pae varua, te tätarahaparaa, te tiàturiraa i te Atua e te tiàturiraa i roto i te marämarama o te Metia. E mata na tätou i te ueue ma te roimata, a tià i nià e ànaana, a tiàturi i te òhipa a te Atua i roto ia tätou, e a faaineine i te èà o te Fatu ma te òaòa e te Tiaìraa.

Pehepehe.

 

Te reo i te mëtëpara.

I roto i te maniania òre, e hiti mai te hoê reo ïti haìhaì,

Te hoê reo puai, te hoê piiraa o te faateitei,

O te faaàfaro i te èà, o te faaàfaro i te èà,

No te mea ua fatata te marämarama o te ao nei i te tae mai.

 

Na te mau fetià auro, te mau ìte no te tiàturiraa,

Te faaìteraa a te fäfauraa mätamua, o Ioane, te perofeta,

I roto i te mëtëpara moèmoè,

E faaìte mai i te taeraa mai o te Faaora.

 

E faaîhia te mau peho hohonu,

E faahaèhaahia te mau mouà teitei,

E faatïtïàifarohia te mau èà piò,

Ia ìte te mau taata atoà i te faaora i tohuhia.

 

A tätarahapa, no te mea te fatata mai nei te Pätireia,

Ia tämähia to tätou mau âau,

I roto i teie mëtëpara, i reira te reo e faaroohia ai,

A faaineine ia tätou iho no te färii.

 

Te reo o te mëtëpara, te hoê mori i te pö,

O te ärataì i te mau värua i roto i te marämarama hope òre,

I teie àno tau no te Tiaìraa,

E faaroo anaè tätou i teie piiraa,

E faaineine anaè tätou i to tätou âau no te tiaì.

 

Teraì òr. Faatura.

lundi 25 novembre 2024

Ruta èv 21.25-36. Te mau täpaò o te mau tau

 

Tāpati 1no Tema/Titema 2024.

ÔROÀ

TĪAÌRAA HŌÊ

Te mau täpaò o te mau tau



Mau taiòraa.

Taramo 25

1 Taramo na Tävita. Te faaäraära atu nei au i ta ù värua ia òe, e te Fatu,

2 e ta ù Atua, te tiàturi nei au ia òe. Eiaha vau ia haamä, eiaha ta ù mau ènemi ia teòteò ia ù.

3 Eiaha roa tei tiàturi ia òe ra ia roohia e te haamä. O tei rave haavare noa i te hara ra, ia haamä atu ia.

4 E faaìte mai òe ia ù i to mau èà, e te Fatu, e haapii mai òe ia ù i to mau haereà.

5 E faaìte mai òe ia ù i te parau mau na òe ra, e haapii mai hoì ia ù; o òe hoì te Atua o to ù ora, te tiàturi nei au ia òe i te mau mahana atoà nei.

6 E haamanaò, e te Fatu, i to aroha faaherehere ra, e to hämani maitaì i te mau mahana i maìri aè nei.

7 Eiaha òe e manaò mai i te ìno e te mau hara o ta ù âpïraa ra; manaò mai rä òe ia ù, mä to aroha atoà, no to òe hämani maitaì, e te Fatu ra.

8 Maitaì to te Fatu e te piò-òre: e haapii mai ai o ia i te feiä hara i te èà tià mau.

9 E arataì o ia i te feiä âau marü mä te tià; e haapii mai o ia i te feiä âau marü i to na iho èà.

10 Te mau haereà a te Fatu ra, o te aroha ia e te parau mau, i te feiä i haapaò i ta na parau i faaau e ta na i faaìte mai.

11 Rahi noa iho ä ta ù nei hara, e te Fatu, e faaòre mai ä òe i to òe ra iòa.

12 O vai te taata i mataù i te Fatu? E faaìte o ia ia na i ta na èà ia hinaaro ra.

13 E pärahi te reira taata mä te maitaì, e riro te fenua i to na ra huaai.

14 Te parau moè a te Fatu ra, tei te feiä ia i mataù ia na ra; e o rätou ta na e faaìte mai i te parau faaäu na na ra.

15 Te tano noa nei ä ta ù mata i te Fatu, no te mea e tià ia na ia ìriti mai i ta ù âvae i te märei ra.

16 Ìte mai ia ù, e aroha mai ia ù, e àti hoì to ù i te moèmoè.

17 Ua rahi iho nei te mäuiui o ta ù âau, e faaora òe ia ù i ta ù mau àti nei.

18 E hiò mai òe i ta ù pohe e ta ù mäuiui, e faaòre mai òe i ta ù mau hara atoà nei.

19 A hiò na i ta ù mau ènemi ua rahi, e te ûàna mai ra to rätou riri ia ù.

20 Faaitoito mai òe ia ù, ia ora vau ia òe;  eiaha vau ia roohia e te haamä, te tiàturi nei hoì au ia òe.

21 Ia ora vau i te parau mau e te parau tià; te tiàturi nei hoì au ia òe.

22 E te Atua e, ia ora Ìteraèra ia òe i to na atoà ra mau àti.

Heuraa Manaò.

Te Taramo 25 a Davida te faaìte ra i te hoê pure no te ani i te ärataìraa, i te faaòreraa hara, e te pärururaa a te Atua. E òhipa-pinepine-hia te reira no te ani i te ärataìraa a te Atua e no te faaìte i te tiàturiraa i te Atua noa atu te mau fifi rau e tupu mai.

I roto i te Taramo 25, te vai ra e 22 ìrava, e tuea te mau ìrava tätaìtahi i te hoê äreo, te hoê mataì  o te piapa Hepera, ma te faariro i te reira èi taoà haaputu. Teie te tahi mau manaò e tià e haafaufaahia:

1. A tiàturi i te Atua : Ua haamata o Tavita na roto i te faaìteraa i to na tiàturiraa i te Atua e ua ani ia òre o ia e haama e aore rä, ia upootià to na mau ènemi i nià ia na mau ìrava 1 e tae i te 3.

2. Te aniraa i te ärataìraa : E ani o ia i te Atua ia faaìte mai ia na i to na mau haerea e ia haapii ia na i to na mau haerea ìrava 4 e te 5

3. Faaòreraa hara : Ua fäì o Tavita i ta na mau hara e ua ani i te Atua ia haamanaò noa ia na ma te aroha ìrava 6 e te 7.

4. Atua èi ärataì : Te haapäpü nei o Ia e, te ärataì nei te Atua i tei haèhaa e te haapii nei o Ia i te feiä hara i te èà ìrava 8 e tea i te 10).

5. Te pure no te faaoraraa : Ua ani o Tavita i te Atua ia faaora ia na i to na mau àti e to na mau ènemi mau ìrava 15 e tae i te 22).

Te hoê ìrava faufaa roa i faahiti-pinepine-hia, o te ìrava 4 ia, E te Fatu a faaìte mai na ia ù i to òe mau haerea, a haapii mai ia ù i to òe mau täahiraa âvae.

Te haapoto ra teie mau ìrava i te tumu parau o te taramo, oia hoì te ìmiraa i te ärataìraa a te Atua e te ineineraa i te pee i te mau èà o te Atua.

Te na ô ra te Taramo 25 ìrava 4 e, E te Fatu e a faaìte mai na ia ù i to òe mau haerea, a haapii mai ia ù i to òe mau täahiraa âvae. No te marämaramaraa maitaì i teie ìrava, e mea maitaì ia tüparari i te reira e ia feruri i te auraa o te tuhaa tätaìtahi.

Teie te tahi huru Päpaìraa i te mau ìrava

  1. E te Fatu : Ua haamata o Tavita na roto i te tiàororaa i te Atua, ma te faaòhipa i te hoê taò o te haapäpü i te iho mure òre e te täuiui òre o te Atua.
  2. E faaìte mai òe ia ù i to òe ra mau haerea : I ô nei, te ani nei o Tavita i te Atua ia heheu mai ia na i to na mau haerea, oia hoì, ta na mau ôpuaraa, ta na mau raveà e ta na mau parau tumu. Te faaìte ra te reira i te hoê hinaaro hohonu ia taa e nafea te Atua e òhipa ai e e aha te tiaìhia ra ia na.
  3. Haapii mai ia ù i to òe mau haerea : Ua ani o Tavita i te Atua ia haapii ia na i to na mau haerea, te auraa ra, te hinaaro nei o ia e haapii i te haere na te èà o te Atua, ia ora mai te au i ta na mau haapiiraa e ia pee i ta na ärataìraa.

Te auraa

Te faaìte ra teie mau ìrava i te hoê pure no te ani i te ärataìraa a te Atua. Ua taa ia Tavita e te hinaaro ra o ia i te tauturu a te Atua no te marämarama e no te pee i te èà maitaì o te oraraa. E faaìte o ia i te haèhaa e te türuìraa i nià i te Atua, ma te ìmi itoito i te ärataìraa e te haapiiraa na roto Mai ia Na.

No te faaòhipa i teie mau ìrava i roto i to tätou iho oraraa, e faanaho atoà tätou e pure no te ani i te ärataìraa e te haapiiraa a te Atua. E tïtau te reira ia färii i te ärataìraa a te Atua, ia ìmi i te marämaramaraa i te mau faaueraa tumu a te Atua na roto i te pure, te fëruri-hohonu-raa, e te tuatapaparaa i te mau päpaìraa moà, e te tütavaraa i te ora ia au i teie mau faaueraa tumu.

Ieremia 33.14-16.

14 Te nä ô mai ra te Fatu inaha, te fätata mai ra te tau e faatupu ai au i taua mea maitaì ra tä ù i faaìte i te ùtuafare o Ìteraèra, e te ùtuafare o Iüta.

15 I taua mau mahana ra, e te reira ànotau e faatupu ai au, no te huaai o Tävita, i te ohi parau-tià, nä na e faatupu i te parau au e te parau-tià i te fenua nei.

16 Ia tae i te reira tau e ora ai Iüta, e pärahi mai hoì Ierutarëma mä te ora; teie hoì te iòa e maìrihia nö na, o te Fatu ta tätou parau-tià ra.

Heuraa Manaò.

1. Àamu: Ua faataahia teie mau ìrava i roto i te hoê tupuraa i reira o Ieremia e tohu ai i te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ìteraèra e o Iuta i muri aè i te hoê tau haaväraa e hopoi-tîtî-raa. Ua fäfau te Atua i te faahoì mai i to Na nünaa e i te faahoì mai i te parau-tià.

2. Te fäfauraa Metia : Te huaai no te parau-tià  o te hoê ia huaai no Tavita, tei faariro-pinepine-hia èi parau tohu no te Metia. Te faariro nei te mau Marü Metia i te reira mai te hoê faaìteraa i te haerea mai o Iesu Metia.

3. Te parau-tià e te àifaïto: Te haapäpü ra teie mau ìrava i te parau-tià e te parau mau, te mau faufaa o tei riro èi mea faufaa roa aè i roto i te faatereraa a te Metia. Mea taa-ê roa te reira i te parau-tià òre e te òhipa piò e vai ra i taua tau ra.

4 Pärururaa e faaoraraa: Ua tapuhia ia Iuta e ia Ierutarëma te pärururaa e te faaoraraa, o te faataipe ra i te hau e te ruperupe i raro aè i te faatereraa a te Metia.

Te ìrava tumu o te täpeàhia o te ìrava 16 ia: I taua ànotau ra e ora ai o Iuta ra, e pärahi ai Ierutarëma ma te hau; E o teie ia te iòa: O Iehova to mätou parau-tià.

Te haapoto nei teie mau ìrava i te parau fäfau no te faaoraraa e te pärururaa no te nünaa o te Atua, e te haapäpü nei te reira e, e tae mai teie haamaitaìraa na roto i te òhipa hanahana, tei päpaìhia i nià i te upoo parau ra, No te taa maitaì i te Ieremia pene 33 i te ìrava 16, e mea faufaa ia hiòpoà tätou e rave rahi tuhaa faufaa :

1 Aamu e te tuatapaparaa i te parau no nià i te Atua

Aamu: E tuhaa teie mau ìrava no te hoê parau tohu no nià i te faahoì-faahou-raa-hia mai o Ìteraèra e o Iuta i muri aè i te hoê tau haaväraa i te hopoi-tîtî-raa-hia. Te faaìte ra o Ieremia i te hoê tau no a muri aè i reira te Atua e faahoì mai ai i to na nunaa.

2. Te Fäfauraa Metia : Te huaai no te parau-tià tei faahitihia i roto i te mau ìrava na mua atu i te Ieremia pene 33 ìrava 15 e mea pinepine ia i te tätarahia mai te hoê faahitiraa parau no nià i te Metia, te hoê huaai no Tavita o te hopoi mai i te parau-tià e te parau mau. Te faariro nei te mau Marü Metia i te reira mai te hoê parau tohu no nià i te haerea mai o te Iesu Metia. Te Fatu to mätou parau-tià.

Hiòraa i te ìrava 16

I taua ano tau ra e faaorahia ai o Iuta, e pärahi ai Ierutarëma ma te peàpeà òre; E o teie ia te iòa: O Iehova to mätou parau-tià.

1 E faaorahia o Iuta: Te auraa ia e e faaorahia te patireia o Iuta i to na mau ènemi e to na mau mauiui. Te faaoraraa i ô nei, e faaoraraa pae tino ia päruru i mua i te ènemi e i te pae värua te faahoì-faahou-raa mai i te auraa e te Atua.

2 E pärahi o Ierutarëma ma te päruruhia: Te faataipe ra o Ierutarëma, te oire pü, i te pänoonoo òre e te hau i noaa faahou mai. Mea taa-ê roa te reira i te mau tau haaàtiraa e haamouraa ta na i faaruru.

3 Te Fatu to tätou parau-tià : Te haapäpü nei teie tiàraa e no ô mai te parau-tià e te parau mau i te Atua iho ra. Te faaìte ra te reira e e täpaòhia te faatereraa a te Metia e te parau-tià a te Atua, eiaha rä te mau huru tià òre o te taata.

Te auraa pae värua

Te parau-tià a te Atua: Te haapäpü ra teie ìrava e no ǒ mai te parau-tià mau i te Atua ra. Te haamanaò ra te reira i te feiä faaroo e mea tià òre te parau-tià a te taata, e parau-tià tià roa rä ta te Atua e te hapa òre.

Tiàturiraa e faahoì-faahou-raa mai : Te höroà mai nei teie ìrava i te hoê poroì no te tiàturiraa e te faahoì-faahou-raa mai. Te haapäpü ra o ia e noa atu te mau fifi e vai nei, e tae mai te hoê tau hau e te ìno òre i raro aè i te faatereraa a te Metia.

Ei haapotoraa, te Ieremia pene 33 ìrava 16 o te hoê ia fäfauraa no te faaoraraa, te pärururaa, e te parau-tià hanahana no te nünaa o te Atua, tei faahohoàhia i roto i te hohoà o te Metia. Te haamanaò ra te reira i te feiä tiàturi e o te Atua te pu hopeà o te parau-tià e te hau.

1 Tëtäronia 3.12-4, 1-2

12 E ia faaîî mai te Fatu ia òutou i te aroha e ia manii noa ia òutou iho, e te taata atoà ra, mai ia mätou e aroha ia òutou na.

13 Ia itoito mäite to òutou âau ia na i te maitaì mä te hapa-òre i mua i te aro o te Atua, o to tätou ra Metua, ia fä mai to tätou Fatu ra o Ietu Metia, mä te feiä moà atoà no na ra.

4, 1-2

Te haereà e au i te Atua

1 Te parau maitaì atu nei ä mätou ia òutou, e te mau taeaè, e te aò atu nei ia òutou i te Fatu ra ia Ietu, e mai ta òutou i ìte aè nei ia mätou i te huru o to òutou haereà e au ai i te Atua, ia rahi atu ä to òutou nä reira.

2 Ua ìte hoì òutou i te aò ta mätou i tuu atu ia òutou, na te Fatu ra na Ietu.

Heuraa Manaò.

Tëtäronia 1 pene 3 i te ìrava 12 e tae i te pene 4 ìrava 1 e te 2 o te hoê ia mau ìrava i reira te âpotetoro Pauro aò ai i to Tëtäronia ia tupu i te rahi i roto i te here e ia ora i te oraraa moà. Teie te tähi tuatapaparaa o teie mau ìrava:

Tëtäronia 1 pene 3 ì te mau ìrava 12 e tae i te 13

Te pure nei o Pauro ia faarahi e ia faaàano te Fatu i te here o to Tëtäronia no te tahi e te tahi e no te taatoàraa. Te hinaaro nei o ia ia haamauhia to rätou âau i roto i te moàraa i mua i te Atua, ia riro rätou èi feiä hapa òre i te taeraa mai o to tätou Fatu o Ietu Metia.

Tëtäronia 1 pene 4 i na ìrava 1 e te 2

Te aò ra Pauro i to Tëtäronia ia tämau noa i te ora ia au i te hinaaro o te Atua, mai ta rätou i haapii mai ia na ra. E haamanaò oia ia rätou i te mau ärataìraa ta Na i höroà ia rätou na roto i te iòa o te Fatu o Ietu.

Te tahi mau manaò faufaa:

Te tupuraa i te rahi i roto i te here: Te haapäpü ra o Pauro i te faufaaraa o te here te tahi i te tahi e te here i te taatoàraa, e faaìteraa hoì te reira no te here o te Atua.

Te moàraa e te parau-tià-òre: Te haapäpü nei te reira i te tïtauraa ia ora i te hoê oraraa moà e te hara òre, tei faaineinehia no te taeraa mai o Ietu Metia.

Te auraroraa i te mau faaueraa a te Atua: haamanaò ra o Pauro i to Tëtäronia ia pee i te mau haapiiraa ta rätou i fänaò, ma te haapäpü i te faufaaraa ia auraro i te parau a te Atua.

Ua riro teie mau ìrava èi aòraa ia ora i te hoê oraraa no te here, no te moàraa e no te haapaò, èi faaineineraa no te taeraa mai o te Fatu.

No te taa maitai i te Tëtäronia 1, pene 4 ìrava 1, e mea maitaì ia hiòpoà i te mau ìrava täpiri e te mau tumu parau faufaa o te rata a Pauro i to Tëtäronia. Teie te tahi mau manaò faufaa no te tauturu ia òutou ia tatara i teie ìrava:

Haapotoraa i te Àamu

Ua päpaì o Paulo i to Tëtäronia no te faaitoito ia rätou i roto i to rätou faaroo e no te aò ia rätou ia ora ia au i ta te Atua e au ra. Te haamanaò ra o ia ia rätou i te mau haapiiraa ta rätou i fänaò e te faaitoito ra o ia ia rätou ia tämau noa i te tupu i te rahi i roto i to rätou oraraa Marü Metia.

Te mau tumu parau rahi

1 Te oraraa no te faaòaòa i te Atua: Te haapäpü ra o Pauro i te faufaaraa ia ora i te hoê oraraa o te faahanahana i te Atua. E tïtau te reira ia pee i te mau haapiiraa a Ietu e ia tütava i te tupu i te rahi i roto i te faaroo e te here, e aore ia taiho te Atua i roto i to na hanahana.

2. Te haereraa i mua i te pae varua: Te faaitoito ra Paulo i to Tëtäronia eiaha e mauruüru i to rätou huru i teie nei, ia ìmi noa rä i te haere i mua i roto i to rätou oraraa i te pae o te faaroo. Te auraa ra, e tupu i te rahi i roto i te here, te moàraa, e te haapaò i te Atua, ia taiho te Atua.

3. Te haapiiraa e te auraroraa: Te haamanaò ra o Pauro i to Tëtäronia i te mau faaueraa ta rätou i fänaò e ua aò o ia ia rätou ia pee ia rätou ma te haapaò maitaì. Mea faufaa roa ia auraro i te mau haapiiraa a Ietu no te ora i te hoê oraraa e auhia e te Atua.

No te faaòhipa i teie mau ìrava i roto i to òutou oraraa, e fëruri i nià i teie mau uiraa :

Nahea e tià ai ia ù ia ora i te hoê oraraa e auhia e te Atua i roto i to ù oraraa i te mau mahana atoà ?

E aha te mau tuhaa o to ù oraraa i te pae värua o te tïtau i te tupuraa tämau e te haereraa i mua?

Ua haapaò anei au i te mau haapiiraa a Ietu e i te mau ärataìraa ta ù i farii ?

A fëruri maite ai òutou i teie mau uiraa e a ìmi ai òutou i te faaòhipa i te mau parau tumu o teie ìrava, e marämarama maitaì aè i te ora mai te au i te mau aòraa a Pauro.

Ruta èv 21.25-36.

Te haereà mai o te Tamaiti a te taata

(Mät 24,29-31; Mär 13,24-37)

25 E e piri to roto i te mahana i reira, e to roto i te märama, e to roto i te mau fetià; e e àti rahi to te mau fenua i te ao nei, e te ahoaho; e te miti e te àre i te harururaa;

26 e te tärapaperaa o te âau taata i te mataù, e te manaòraa i taua mau mea e fätata i te tupu i te ao nei; e pau hoì te mau mea o te raì ra i te ueuehia.

27 Èi reira rätou e ìte ai i te Tamaiti a te taata i te haereà mai nä nià i te ata mä te mana e te hanahana rahi. 28 E ua tupu anaè teie nei mau mea, e nänä i to òutou mata i nià, e faateitei i to òutou upoo, te fätata mai ra hoì to òutou ora.

Te haapiiraa a te tumu tute

(Mät 24,32-35; Mär 13,28-31)

29 Ua parau atu ra o ia ia rätou i teie nei parapore: A hiò na i te tute e te mau räau atoà:

30 ia hiò òutou i te ôteoraa, te ìte noa ra òutou e, ua fätata te àuhune i reira.

31 Oia atoà teie, ia hiò òutou i taua mau mea nei i te tupuraa, ua fätata ia te Pätireia o te Atua, ia ìte hoì òutou.

32 Oia mau ta ù e parau atu ia òutou nei, e òre teie nei uì e mou e hope ai i te tupu.

33 E mou te raì e te fenua, e òre rä ta ù nei parau e mou.

Te vai-ara-raa

34 E ära rä ia òutou, o te teimaha òutou i te rahi o te mäa e te taèro, e te peàpeà o teie nei ao, a roohia mai ai òutou e taua mahana ra aore i manaòhia.

35 E roohia mai hoì to te ao atoà nei i te reira mai te märei ra.

36 E tënä na, e ära òutou, tämau mäite ä i te pure, ia au ia òutou te ora i teie nei mau mea ìino e fätata mai nei, e ia tià mäite òutou i mua i te aro o te Tamaiti a te taata nei.

Heuraa Manaò.

Ruta èv pene 21 i te mau ìrava 25 e tae i te ìrava 36 e tuhaa teie no te aòraa a Ietu no nià i te mau täpaò o te mau tau hopeà e to Na hoìraa mai. Teie te tahi tuatapaparaa o teie mau ìrava:

Te faahiti ra teie mau ìrava i te mau täpaò i nià i te raì e i nià i te fenua o te tupu na mua aè i te hoìraa mai o Ietu. E tupu te mau òhipa maere no te raì mai, te ahoaho i rotopü i te mau nunaa, e te mau òhipa riàrià. Ua faaitoito o Iesu i ta na mau pipi ia faateitei i to rätou upoo i nià e ia òaòa, no te mea te fatata mai ra to rätou faaoraraa.

Ruta èv  21 i te mau ìrava 29 e tae i te ìrava 33

Ua faaòhipa o Ietu i te parapore o te tute no te faahohoà e, mai te mau rauère o te tute e faaìte ra i te taeraa mai o te tau veàveà, e faaìte te mau täpaò ta na i faataa e ua fatata te pätireia o te Atua. Te haapäpü ra o Ia e èita roa atu ta na mau parau e mou, noa atu e e mou te raì e te fenua.

Ruta èv 21 i te mau ìrava 34 e tae i te ìrava 36

Ua faaära o Ietu i ta na mau pipi no nià i te haapaò òre e te mau faaanaanataeraa o te oraraa o te mau mahana atoà o tei täpeà ia rätou ia ineine no to na hoìraa mai. Te aò ra o Ia ia rätou ia ära e ia pure ia noaa mai te puai no te àpe i teie mau tupuraa òhipa atoà e ia tià atu i mua i te aro o te Tamaiti a te taata.

Èi haapotoraa, te haamanaò mai ra teie mau ìrava ia tätou ia vai ära noa e eiaha ia haafäriu-ê-hia e te mau tapitapiraa o teie nei ao, no te mea mea päpü e te fatata mai ra te hoìraa mai o Ietu. Te faaitoito nei te reira ia tätou ia ora i roto i te tiaìraa e te faaineineraa, ma te täpeà i to tätou faaroo e te tiàturiraa i te Atua.

Mea tià i te taiòhia teie mau pue ìrava no te Ruta èv pene 21 ìrava 25 e tae i te 36 i roto i te ìrava 36 te faahitihia ra :

E teie nei, e ära e e pure hoì i te mau taime atoà, ia noaa te puai ia òe ia òre ia roohia i teie nei mau mea atoà e tupu mai, e ia tià maite òe i mua i te aro o te Tamaiti a te taata nei.

Te haapoto nei teie ìrava i te piiraa a Ietu ia ära e ia pure tämau noa ia ineine no te faaruru i te mau òhipa e tupu a muri aè e ia tià atu i mua ia Na ma te tiàturi päpü. Te haapäpü nei te reira i te faufaa rahi no te faaineineraa i te pae värua e te täpeà-maite-raa i roto i te faaroo.

No te marämarama maitaìraa te ìrava 36, e mea maitaì ia hiòpoà i te taatoàraa o te ìrava e te mau haapiiraa a Ietu. Teie te tahi mau manaò e tià ia faahitihia no te hoê türamaraa :

Te faahiti ra o Ietu i te mau täpaò o te mau tau hopeà e to na hoìraa mai. E faaära o Ia i ta na mau pipi i te mau faaanaanataeraa e te mau tapitapiraa o te oraraa o te mau mahana atoà o te täpeà ia rätou ia ineine no teie mau tupuraa òhipa.

Te parau nei te ìrava 36 e, E teie nei, e ära e e pure hoì i te mau taime atoà, ia noaa te puai ia òutou i teie nei mau mea atoà e tupu a muri atu, e ia tià maite òutou i mua i te aro o te Tamaiti a te taata nei.

1. A hiò na : Te auraa ra, e ära, e ära e e ära i te mau täpaò o te mau tau. Ua pii o Ietu i ta na mau pipi eiaha e haafäriu-ê-hia e te mau tapitapiraa o te oraraa o te mau mahana atoà.

2. A pure i te mau taime atoà : E mea faufaa rahi te pure no te täpeà i te hoê auraa no te piri e te Atua e no te färii i te puai e te paari no te faaruru i te mau tämataraa e tupu mai.

3. Te roaaraa te puai no te àpe i te reira : Ua ìte o Ietu e, e mea fifi te mau tau i muri nei. Maoti te pure e te vai-ära-raa e noaa ai ia tätou te puai no ô mai i te Atua ra no te faaruru i teie mau tämataraa rau atoà.

4. Te tiàraa atu i mua i te Tamaiti a te Taata: Te auraa ra, ia vai ineine noa e ia tiàmä no te tià atu i mua ia Ietu ia hoì mai o Ia. E tïtau te reira i te hoê oraraa faaroo, te haapaò e te faaineineraa i te mau taime atoà.

Ei haapotoraa, te aò mai nei o Ietu ia tätou ia vai ära noa e ia pure tämau noa ia vai ineine noa no te faaruru i te mau tämataraa o te mau tau hopeà e ia ìtehia e mea tiàmä o ia i mua ia Ietu ia hoì mai o Ia. E piiraa ia no te tämau maite i roto i te faaroo e no te faaineineraa tämau i te tiàturiraa i te tumu no te ora.

Tapati mätamua teie no te tiaìraa mätamua : A ära e a pure e faaroo tätou i te mau parau a Ietu i roto i te Ruta èv pene 21 i te mau ìrava 25 e tae i te ìrava 36. Te paraparau mai ra o Ietu ia tätou no nià i te mau täpaò o te tau hopeà e o to na hoìraa mai e fatata mai ra. Te aò mai ra o Ia ia vai ära e ia pure tämau ia ineine tätou i te faaruru i te mau fifi i mua ia tätou e ia tià atu i mua i te Fatu no te ora.

1. Te faataa ra te mau Täpaò o te tau o Ietu i te mau òhipa maere e te riàrià no te raì mai o te tupu na mua aè i to na hoìraa mai. Ua riro teie mau täpaò èi mau haamanaòraa puai, no te hoê taime poto noa to tätou ao, e e mea tià ia vai noa to tätou mata i nià i te ao mure òre.

2. Te parabole no te tumu tute mai te rauère o te tute e faaìte ra i te taeraa mai o te puè tau mahanahana, te faaìte nei te mau täpaò ta Ietu e faaìte nei e, ua fatata te pätireia o te Atua. E faaitoito te reira ia tätou ia haapaò maitaì i te mau täpaò o teie tau e ia ora ma te tiaì i to na hoìraa mai.

3. A hiò e a pure ua faaära mai o Ietu ia tätou i te mau faanevanevaraa e te mau peàpeà o te oraraa i te mau mahana atoà o te nehenehe e täpeà ia tätou ia vai ineine noa no to Na hoìraa mai. Te aò mai nei o Ia ia tätou ia ära e ia pure i te mau taime atoà. Mea faufaa roa ia vai ära e ia pure no te täpeà i to tätou täairaa e te Atua e no te fänaò i te puai no te faaruru i te mau tämataraa.

4. Te faaitoito nei te fäfauraa a Ietu no te Faaoraraa ia tätou ia faateitei i to tätou mau upoo i nià e ia òaòa, no te mea te fatata mai nei to tätou faaoraraa. I teie tau no te Tiaìraa, te faaineine nei tätou eiaha noa no te faahanahana i te fänauraa o Ietu, i to na atoà rä hoìraa mai i roto i to Na hanahana. E taime ia no te fëruriraa, no te pure e no te faaineineraa ia tupu i te ôpuaraa faaora a te Atua.

I teie Tapati mätamua no te Tiaìraa Mätamua, e haamanaò anaè i te faufaaraa ia vai ära noa e ia pure tämau. Ia riro teie puè tau no te tiaìraa mätamua no tätou èi taime no te faaâpïraa i te pae värua e no te faaineineraa ia färii ia Ietu i roto i to tätou âau e to tätou oraraa.

Heuraa i te mau taiòraa.

-Taramo 25, 4 E faaìte mai òe ia ù i to mau èà, e te Fatu, e haapii mai òe ia ù i to mau haereà.

-Ieremia 33, 16 Ia tae i te reira tau e ora ai Iüta, e pärahi mai hoì Ierutarëma mä te ora; teie hoì te iòa e maìrihia nö na, o te Fatu ta tätou parau-tià ra.

-1 Tetaronia 4, 1 Te parau maitaì atu nei ä mätou ia òutou, e te mau taeaè, e te aò atu nei ia òutou i te Fatu ra ia Ietu, e mai ta òutou i ìte aè nei ia mätou i te huru o to òutou haereà e au ai i te Atua, ia rahi atu ä to òutou nä reira.

-Ruta èv. 21, 36 E tënä na, e ära òutou, tämau mäite ä i te pure, ia au ia òutou te ora i teie nei mau mea ìino e fätata mai nei, e ia tià mäite òutou i mua i te aro o te Tamaiti a te taata nei.

Faaitoitoraa.

Taramo 25 ìrava 4: E te Fatu e, a faaìte mai na ia ù i to òe mau haerea, a haapii mai ia ù i to òe mau haerea.

Ieremia pene 33 ìrava 16 : Ia tae i te mau mahana e ora ai Iuta ra, e pärahi ai Ierutarëma ma te hau; e o teie te iòa e parauhia ai o Ia, O te Fatu to mätou parau-tià.

1 Tetaronia pene 4 ìrava 1 : E tena na, e au mau taeaè ra, ua haapii mai òutou ia mätou i te raveà e mauruüru ai te Atua, e o teie ta òutou e rave nei, te aò atu nei mätou ia òutou na roto i te iòa o te Fatu ra o Ietu, ia haere òutou na te reira e tae atu ai i te haereraa i mua.

Ruta èv. Pene 21 ìrava 36 : E teie nei, e ara e e pure hoì i te mau taime atoà, ia noaa te ètaèta no òutou i teie nei mau mea atoà e tupu mai, e ia tià maite òutou i mua i te aro o te Tamaiti a te taata nei.

Parau poroì :

I roto i teie puè tau no te Tiaìraa Mätamua, ua anihia tätou ia faaineine ia tätou iho i te pae faaroo no te taeraa mai o to tätou Fatu o Ietu Metia. Te haamanaò mai nei te Taramo 25 ìrava 4 ia tätou i te faufaa ia ìmi i te ärataìraa hanahana i roto i to tätou oraraa, ma te ani i te Atua ia haapii mai ia tätou i to na mau èà e to na mau haerea. Te haapäpü mai nei o Ieremia pene 33 i te ìrava 16 ia tätou i te pärururaa e te parau-tià ta tätou e ìte i roto i te Atua, e te haamanaò mai nei te reira ia tätou e, ua fatata to tätou faaora.

I roto i te 1 Tetaronia pene 4 ìrava 1, te faaitoitohia nei tätou ia tämau noa i te haere i mua i roto i to tätou haerea e te Atua, ma te ìmi tämau noa i te faaòaòa ia Na e ia ora mai te au i ta Na mau haapiiraa. I te pae hopeà, te aò mai nei te Ruta èv pene 21 ìrava 36 ia tätou ia ära e ia pure tämau noa, ia ineine hoì tätou i te färerei i te Tamaiti a te Taata.

Ia riro teie puè tau no te Tiaìraa Mätamua no teie mätahiti èi taime no te faaâpïraa i te pae varua, no te pure e no te faaineineraa, a faaineine ai tätou no te faahanahana i te fänauraa o Ietu e no te tiaì i to na hoìraa ami i roto i to Na hanahana. Ia ìtehia ia tätou te puai e te hau i roto i te Atua, e ia haere tätou na nià i to Na mau èà i te mau mahana atoà.

Pehepehe.

Te mau täpaò o te mau tau

 

I nià i te raì, te òri ra te mau fetià,

Te haere noa ra te mau täpaò o te tau.

Te ùuru nei te miti, te rürütaina nei te mau nunaa,

Te àueue nei te âau o te taata, e au ra e te huehue ra rätou.

 

Te Tamaiti a te Taata i roto i te ata,

Ma te mana e te hanahana, ua porohia o Ia.

A tià i nià, a faateitei i to òutou upoo i nià,

No te mea ua ineine to òutou faaoraraa.

 

Te tupu ra te mau tumu tute, te fatata mai ra te taime,

Te täui ra te tau, te fatata mai ra te hopeà.

A ära, a pure, i vai ineine noa,

No taua mahana ra e heheuhia ai te mau mea atoà.

 

Teraì òr. Faatura.

 

Ruta èv. 13.1-9 Aroha, te faaroo o te niu päpü.

  Täpati 23 no Pipiri/Mäti 2025. Aroha, te faaroo o te niu päpü. Mau Taiòraa . Taramo 103  1 Na Tävita. E haamaitaì i te Fatu, e ta...