lundi 10 février 2025

Ruta èv 6.17-26. Parau fafau i te faturaa âià

 

 

Täpati 16 no Faaàhu/Fepuare 2025.  

Parau fafau i te faturaa âià



Mau taiòraa

Taramo 1

1 E ao to te taata, aore e faaäu i to na haereà i te aò a te paieti-òre, aore i taahi i te èà o te feiä rave hara ra,

e aore hoì i pärahi i te pärahiraa o te feiä tähitohito ra.

2 O tei hinaaro rä i te ture a te Fatu, e tei ta na ture to na manaòraa i te ruì e te ao.

3 E au o ia i te räau i tänuhia i te hiti ânävai ra : o tei hotu i to na ra tau mau, e o tei òre roa i mäheahea to na rau. Oia atoà o ta na atoà e rave ra, te maitaì ra ia.

4 È ère mai te reira te feiä paieti-òre ra : e au ia i te ota e puehu noa i te mataì ra.

5 E òre e mau ai te paieti-òre i te haaväraa, e te rave hara i te âmuiraa o te parau-tià ra.

6 Te au mai ra hoì te Fatu i te haereà o te parau-tià ra, âreà te haereà o te feiä paieti-òre ra, o te pohe ia.

Heuraa Manaò.

Te Taramo 1 o te faataa-ê ra i te èà o te feiä parau-tià e to te feiä ìino. Teie te hoê hiòraa poto noa.  

1-Te mau ìrava 1-3 : Faataaraa no nià i te taata parau-tià

2-Te mau irava 4-5 : Faataaraa i te huru o te feia ìino

3-Irava 6 : A faaoti i nià i na räveà e piti

Heheuraa

Ìrava 1-3 : E haamaitaìhia te taata parau-tià no te mea àita ò ia e pee i te aò a te feiä ìno, èita ò ia e faaea i te haerea o te feia hara, e èita ò ia e pärahi i pïhaì iho i te feiä faaoooo. E òaòa rä ò ia i te ture a te Fatu e e fëruri hohonu ò ia i nià i taua ture ra i te ao e te pö. E faaäuhia ò ia i te hoê tumu raau i tänuhia i pïhaì iho i te hoê ànavai, o te höroà mai i te maa hotu i te taime au, e èita to na mau rauère e märö. E manuia te mau mea atoà ta na e rave.

Ìrava 4-5 : Âreà te feiä ìno ra, ua faaäuhia ia i te ota ta te mataì e haapurara. Èita rätou e pätoì i te haaväraa e èita rätou e tià i roto i te âmuiraa o te feiä parau-tià.

Ìrava 6 : Ua ìte te Fatu i te èà o te feiä parau-tià, e ärataì rä te èà o te feiä parau-tià òre i te pohe.

Ìrava faufaa e tià e faatumu o te tahi ia ìrava i reira e haamau ai te manaò o te ìrava 3 E au o ia i te räau i tänuhia i te hiti ânävai ra : o tei hotu i to na ra tau mau, e o tei òre roa i mäheahea to na rau. Oia atoà o ta na atoà e rave ra, te maitaì ra ia. Te faahohoà ra teie ìrava i te ruperupe e te âueue òre o te taata parau-tià o te àmu ra i te parau a te Atua. Tei faariro èi maa tumu no te mau mahana atoà, ta na e àminamina nei i to na au e horomii atu ai.  

Tuatapaparaa.

  • Tumu raau i tänuhia i pïhaì iho i te hoê ànavai : Te faahohoà ra te tumu raau i te taata parau-tià, e te faatäipe ra i te ànavai i te parau a te Atua. Mai te hoê tumu raau e hinaaro ra i te pape no te tupu maitaì, e hinaaro te taata parau-tià i te parau a te Atua no te faatupu i te faaroo mau i roto i te âau.
  • A faahotu i te maa i te taime au : Te auraa ia e e faatupu te taata parau-tià i te mau hotu o te parau-tià e te mau ohipa maitätaì i te taime mau ra. Mea hotu ò ia e mea maitaì ta na mau òhipa no na iho e no vëtahi ê.
  • È ère te maa i te mea märö : Te faatäipe ra te reira i te itoito e te ruperupe tämau o te taata parau-tià. E vai puai noa ò ia e te oraora maitaì i te ärataìraa a te värua, noa atu te mau taime fifi.
  • Te mau mea atoà ta na e rave : È ère ia te auraa e èita roa atu te taata parau-tià e färerei i te mau manuia-òre-raa, e haamaitaìhia rä ta na mau tütavaraa e e manuia ò ia e a muri noa atu i roto i ta na mau tütavaraa.

Èi haapotoraa, te faataa ra te ìrava 3 o te Taramo 1 i te ruperupe te värua e te âueue òre o te taata parau-tià o te àmu ra i te parau a te Atua, i te mea e maa te parau a te Atua, ia tänuhia i pïhaì iho i te vai no te päpetitoraa tei haamanaò e èi pïhaì iho atoà vau ia òutou e tae noa atu i te hopeà o te ao nei. E faaäuhia te reira i te hoê tumu raau tei faaineine-maitaì-hia e tei faaàmu-tamau-hia, o te höroà mai i te hotu e o te vai maitaì noa ra.  

E ìrava faufaa mau te ìrava 3 no te Taramo 1 ia tätarahia na roto i te hoê parau tei faaìte i te here no te paari.

Teie te tahi mau mea te tià ia heheuhia :

Haapiiraa a te paari no te ìrava 3

v  Te täairaa e te aru : Te haapäpü ra te hohoà o te tumu raau i tänuhia i pïhaì iho i te hoê ànavai i te faufaaraa ia täai i te aru e te mau faufaa i haamauhia. E te reira e hiòhia mai te hoê faahohoàraa no te faufaaraa ia faaàmu ia na iho i te mau tumu maitätaì e te faufaa o te oraraa.

v  Te tupuraa e te hoturaa : E faatäipe te tumu raau o te höroà i te hotu i te taime au, i to na iho tupuraa e to na hoturaa. Te faaíte ra te reira e e tere ihoä to te taata tätaìtahi i roto i to na mau haerea na roto i te faaòromaì e te tämau-maite-raa no te faatupu i ta rätou mau täpaò ia ora.

v  Te itoito e te âueue òre : Te mau raau o te òre e faahohoà i te itoito e te aueue òre. Na te reira e faarirohia èi faufaaraa no te vai puai noa e te âueue òre i mua i te mau fifi o te oraraa, niuhia i nià i te mau faufaa e te mau faaueraa i te tumu a te paari.

v  Te manuiaraa e te raumä : Na te parau o te mau mea atoà ta na e rave e hiòhia mai te hoê manaò no nià i te manuiaraa e te raumä. Te höroà ra te reira i te manaò e ia tueä i te hoê taata i te mau faaitoitoraa maitaì e ia òhipa ò ia i te pae no te oraraa vaamataèinaa, e faahopeàraa i roto i te aru te tumu e manuia ai.

Èi haapotoraa, te ìrava 3 o te Taramo 1 e tätarahia mai te hoê haapiiraa i roto i te paari no nià i te faufaaraa ia àtuàtu i te mau mana maitätaì, ia tupu i te rahi ia au i to òutou iho àravihi, ia vai puai noa, e ia tïtau i te manuiaraa i te pae no te oraraa i te mau mahana atoà.

Te ìrava 3 e faaūruhia e rave rahi parau tumu aore ra parau faaäu. Teie te tahi mau manaò tei niuhia i nià i ta na parau poroì :

A faaàmu i te paari e a ruperupe.

No roto mai te mätaù òre i te mau aa hohonu.

O te aroha rä, o te hotu ia o te parau tià.

A tämau noa i te aa i roto i te parau mau e e ruperupe ia òutou.

Te faataa ra teie mau parau tumu i te auraa mau o te ìrava 3, o te faahiti ra i te ruperupe e te âueue òre o te taata parau-tià i faaàmuhia e te parau a te Atua.

Parau mau, teie te hoê faatumuraa o te ìrava :

A faaàmu i te paari e te ruperupe, no te mea no roto mai te vai-päpü-raa i te mau aa hohonu.

O te aroha rä, o te parau tià ia ; a aa noa i roto i te parau mau e e manuia òutou.

Te faataa ra teie mau parau tumu i te auraa mau o na ìrava matamua e maha a tumu noa ai i te reira ma te au maite, a fatu ai tätou i te âià tumu.

Ieremia 17. 5-8.

Te mea e haapeàpeà e te mea e òre e haavare

5 Te nä ô mai ra te Fatu, ia tätarahia, te taata e tiàturi i te taata ra, o tei faariro i te taata ei rima täuturu ia na, o tei täiva to na âau i te Fatu.

6 E riro hoì o ia mai te räau i te vähi papa maro e ôriorio noa ra, aore i ìte i te maitaì ia haere mai; e tià rä i te vähi veàveà i te mëtëpara, i te fenua miti e òre e pärahihia ra.

7 E ao to te taata i tiàturi i te Fatu, o ta na ia uruaìraa mau o te Fatu.

8 E riro hoì o ia mai te räau i tänuhia i pïhaì iho i te pape ra, o tei faatoro i to na aa na te hiti o te pape, àita i ìte i te veàveà i te tupuraa mai : te èreère tämau noa ra to na rau, e e òre e haapaò i te mätahiti ua òre ra, èita hoì e faaea i te hotu i te mäa.

Heuraa Manaò

Heheuraa i te faanahoraa o te mau ìrava : No roto mai teie mau ìrava i te puta a te perofeta Ieremia, te hoê perofeta no te Faaäuraa Mätamua. Ua töhu o Ieremia i te hoê tau àti no te pätireia o Iuta. Te tuatapapa nei te pene 17 i te parau no te tiàturiraa i te Atua e te faarooraa i te taata.

Te mau ìrava 5 e te 6 : Te faaìnoraa i te tiàturiraa i te taata, E haamata i te ìrava 5 na roto i te hoê faaìnoraa i nià i te feiä e tuu i to rätou tiàturiraa i nià i te taata eiaha rä i nià i te Atua. Te auraa ra, e ärataì te türuì-noa-raa i nià i te puai taata e te mau àravihi o te taata ma te òre e ìmi i te Atua i te mau faahopeàraa ìino. Te faaäu ra te irava 6 i teie huru taata i te hoê raau tupu moèmoè i roto i te mētepara, tei èrehia i te òaòa e te oraraa i roto i te hoê vahi hotu òre e te ìno.

Te mau ìrava 7 e te 8 : Te haamaitaìraa no te tiàturiraa i te Atua, Te faataa mai nei te ìrava 7 i te hoê haamaitaìraa no te feia tei tuu i to rätou tiàturiraa i nià i te Fatu. Ua faaäuhia te reira i te hoê tumu raau i tänuhia i pïhaì iho i te pape, o te faatäipe ra i te ruperupe, te âueue òre, e te itoito.

Te faaaano ra te ìrava 8 i teie faahohoàraa na roto i te faataaraa e mea matie e mea hotu noa te tumu raau, i roto atoà i te tau paùra, no te mea e huti mai to na mau aa i te pape e tïtauhia. Te faatäipe ra te reira i te tuutuu òre e te haamaitaìraa a te Atua no te feiä e faaroo to rätou i te Atua.

Ìrava faufaa e faatumu te irava 7 ia : 7 E ao to te taata i tiàturi i te Fatu, o ta na ia uruaìraa mau o te Fatu. Te haapäpü nei te reira i te fafau a te Atua i te feiä e faaroo ia uruaì, i nià i te Atua, uruaì e parau no te âvae ia mau päpü i nià i te fenua e aore i nià i te aau ia fati te miti ia òre ia e pee i te vaveà.

Te faatumu nei te parau poroì o te ìrava7 i nià i te haamaitaìraa e te vai-päpü-raa e tae mai na roto i te tiàturiraa i te Atua. Te haapii mai nei teie ìrava ia tätou e, te feiä e tuu i to rätou faaroo e to rätou tiàturiraa i nià i te Fatu, e haamaitaìhia ia rätou e e ìtehia ia rätou to rätou tiàturiraa i roto ia Na. Te auraa ia e no ò mai te pänaònaò òre e te ruperupe mau i te mau täairaa e te Atua mäoti hoì i te tiàturi-noa-raa i te mau puai taata aore ra i te mau faufaa i nià i te fenua nei.

Èi faufaa, te faaitoito nei te ìrava ia tuu i te tiàturiraa i roto i te Atua ia ìtehia mai ia na te hoê oraraa haamaitaìhia, te âueue òre e te hotu, noa atu te huru o te oraraa. E äniraa ia ia türuì i nià i te faaroo e ia faariro i te Atua èi tumu no to tätou tiàturiraa e to tätou faaroo.

E täuturu te parau tumu no te Ieremia pene 17 i te ìrava 7 ia hiòhia mai te hoê haapäpüraa no te tiàturiraa i te Atua. Na te reira e faahitihia mai teie te huru parauraa : A uruaì i nià i te Fatu e a ìmi i to òutou tiàturiraa i roto ia Na. Te haapoto nei teie parau tumu i te manaò tumu o te ìrava e te faaitoito nei ia tätou ia tuu i to tätou tiàturiraa i nià i te Atua no te hoê oraraa haamaitaìhia e te âueue òre. Te haamanaò mai ra te reira e no ò mai te pänaònaò òre e te ruperupe mau i to tätou uruaìraa i nià i te Atua.

Parau mau, na roto e piti parau : Uruaì i nià i te Atua.

1Törïnetia 15.12-20.

To tätou tiàfaahouraa

12 Te parau-haere-hia nei te Metia e, ua tiàfaahou o ia i te poheraa ra : e aha i parau ai te hoê pae o òutou e, aore e tiàfaahouraa to tei pohe.

13 Aore e tiàfaahouraa to tei pohe ra, aore atoà te Metia i tià i nià ;

14 e aore te Metia i tià i nià ra, e haavare mau ta mätou aò nei, e e haavä atoà to òutou faaroo.

15 Ua riro hoì mätou èi ìte haavare na te Atua ; no te mea ua parau mätou i te Atua e, ua faatià ò ia i te Metia ; àita mau e faatiàhia tei pohe ra, aore ia ò ia i faatià ia na.

16 Èita hoì e faatiàhia tei pohe ra, aore ia te Metia i faatiàhia.

17 E àita hoì te Metia i faatiàhia ra, e mea faufaa òre to òutou faaroo ; te vai noa na ia òutou mä ta òutou hara atoà.

18 E te feiä atoà i maìri te taòto i roto i te Metia ra, ua mou ia i reira.

19 Tei teie nei ao anaè ra ta tätou e tiaì i te Metia nei, e àti rahi to tätou i to te taata atoà.

20 Ua tiàfaahou mau rä te Metia i te poheraa ra, e ua riro èi mätamua no te feiä i maìri te taòto ra

Heuraa Manaò.

Heheuraa i te tereraa o te mau ìrava : Ua päpaì te âpotetoro o Pauro i te mau Marü Metia no Törïnetia no te haapäpü i te tià-faahou-raa o Ietu Metia e to na faufaa no te faaroo Marü Metia.

Te faahiti taa-ê nei te pene 15 i te parau no te tià-faahou-raa o tei pohe e no nià i te huru o te tino tei tiàfaahou.

Te mau ìrava 12 e tae i te 14 : Te faufaa o te tià-faahou-raa, Te haamata ra o Pauro na roto i te faataaraa i te hoê taa-ê-raa i rotopü i te tahi mau Marü Metia no Tōrīnetia o te parau ra e àita e tià-faahou-raa no te feia pohe. Àhiri e e parau mau te reira, te auraa ia e àita te Metia i tià faahou mai. Àhiri e àita te tià-faahou-raa o te Metia, e faufaa òre ia te pororaa i te èvaneria e te faaroo o te mau Marü Metia.

Na ìrava nei te 15 e te 16 : Te ìteraa päpü o te mau âpotetoro, Te faataa ra o Pauro e mai te peu e èita te Metia i faatiàhia mai, e riro ia te mau âpotetoro èi mau ìte haavare no to rätou faaìteraa i te tià-faahou-raa o te Metia. No reira, mea faufaa roa te tià-faahou-raa o te Metia no te parau mau o te faaiteraa marü metia.

Te mau irava 17 e tae i te 19 : Te mau faahopeàraa no te òreraa e te tià-faahou-raa, Mai te peu e àita te Metia i tiàfaahou mai, mea faufaa òre ia te faaroo o te mau Marü Metia, e tei roto noa rätou i ta rätou mau hara. Te feiä i pohe i roto i te Metia e moè ia rätou. Te haapäpü ra o Pauro e àhiri e àita te tià-faahou-raa, o te mau Marü Metia te feiä òaòa òre roa aè, no te mea ua täôtià-noa-hia to rätou tiàturiraa i teie noa oraraa i te ao nei.

Ìrava 20 : Te Tià-faahou-raa o te Metia, Te faaoti nei o Pauro i teie tuhaa na roto i te pororaa ma te tiàturi e, ua tiàfaahou mai te Metia mai te pohe mai. O Na te mau hotu mätamua o te feiä i pohe, o te haapäpü ia i te tià-faahou-raa o te feiä faaroo.

Te ìrava e faatumu ra i te faufaa no te tià-faahou-raa te ìrava 20 ia, Ua tiàfaahou mau rä te Metia i te poheraa ra, e ua riro èi mätamua no te feiä i maìri te taòto ra.

Te haapoto ra teie ìrava i te manaò tumu o Pauro : ua riro te tià-faahou-raa o te Metia èi tupuraa mau i te pae tuatapaparaa e i te pae faaroo o te haapäpü ra i te tià-faahou-raa a muri aè o te feiä faaroo. Teie te niu o te faaroo Marü Metia e o te tiàturiraa i te ora mure òre.

Teie te tahi turämaraa i te irava tumu no te Törïnetia 1 pene 15 i te ìrava 20, e rave rahi tuhaa faufaa e tià ia marämaramahia. :
1. Te Tià-faahou-raa o te Metia : Te faaìte ra te ìrava e, ua tià mai te Metia mai te pohe mai. Te haapäpü ra te reira i te tià-faahou-raa o Ietu mai te hoê tupuraa faufaa roa o te faaroo marü metia. Te tià-faahou-raa o te upootiàraa ia i nià i te pohe e te haapäpüraa no te hanahana o Ietu

2. Te mau ômuaraa o te feiä i pohe : Te parau oho mätamua o te mau hotu mätamua ia o te hoê ôotiraa, o te hoê ia fafauraa no te mau mea e tae mai. Ma te parau e o te Metia te oho mätamua, te faataa ra o Pauro e o te tià-faahou-raa o Ietu te mätamua o te tahi atu mau tià-faahou-raa. Te auraa ra, te feiä tei tiàturi i te Metia e tei pohe i roto ia Na, e tiàfaahou atoà mai ia.

3. Te tiàturiraa marü metia : Ua riro te tià-faahou-raa o te Metia èi haapäpüraa no te ora mure òre no te feiä faaroo. E parau tapu teie e è ère te pohe i te hopeà e e fänaò te mau Marü Metia i te hoê oraraa i muri aè i te pohe.
4. Faufaa rahi no te Faaroo : Àhiri e àita te tià-faahou-raa o te Metia, mea faufaa òre ia te faaroo marü metia mai tei faataahia i roto i te mau ìrava na mua atu. Te höroà ra te tià-faahou-raa i te auraa o te pororaa e te faaroo. E haapäpüraa mau te reira e e mana to te Atua no te upootià i nià i te pohe e no te höroà i te ora mure òre.

Èi faatumuraa, te haapii mai nei te Törïnetia 1 pene 15 i te ìrava 20 ia tätou e, ua riro te tià-faahou-raa o Ietu èi niu no te tiàturiraa Marü Metia. Te haapäpü ra te reira i te feiä faaroo e e àpiti atoà rätou i roto i teie upootiàraa i nià i te pohe e e ora rätou e a muri noa atu e te Atua. Te haapäpü nei teie ìrava i te faufaa rahi no te tià-faahou-raa i roto i te faaroo Marü Metia e te fafauraa no te ora mure òre.

Teie te parau tumu i roto i te Tōrīnetia 1 pene 15 i te ìrava 20 : Ua tiàfaahou te Metia, te tumu no to tätou tiàturiraa. Te faataa ra teie parau tumu i te auraa mau o te ìrava na roto i te haapäpüraa i te tià-faahou-raa o Ietu e ta Na tuhaa faufaa roa èi haapäpüraa i te tiàturiraa o te feiä faaroo i roto i te hoê oraraa i muri aè i te pohe. I roto i te parau tumu o teie huru heheuraa hoê noa parauraa e : Tià-faahou-raa.

Ruta èv 6.17-26.

Ietu e te taata e rave rahi

(Mät 4,23-25 ; Mär 3,7-11)

17 Ua pou mai ra o Ia i raro e rätou atoà, e faaea iho ra i te vähi päpü. Tei reira te tahi pae pipi a ana e te taata atoà e rave rahi, no Ierutarëma e no te mau vähi atoà i Iutea ra, e no te pae tähatai i Turia e Titona, i haere mai e faaroo ia na, e ia faaorahia rätou i to rätou maì;

18 e te feiä atoà i haapeàpeàhia e te värua faufau ra, faaora-atoà-hia iho ra rätou.

19 Ua tïtau mai ra taua feiä rahi atoà ra e faatiàià mai ia na, te püpü atu ra hoì te mana nä roto ia na e ora roa aè ra rätou atoà.

Te òaòa e te àti

(Mät 5,1-12)

20 Ua hiò atu ra ta na mata i ta na ra mau pipi, e ua parau atu ra : E ao to òutou e tei haèhaa, no òutou hoì te Pätireia o te Atua ra.

21 E ao to òutou e tei poìa i teie nei, e faaîhia hoì òutou E ao to òutou e tei òto i teie nei, e àta hoì òutou.

22 E ao to òutou ia riri mai te taata ia òutou, e ia faataa ê ia òutou, e ia tähito mai, e ia faaruè noa i to òutou iòa mä te faaìno, no te Tamaiti a te taata nei.

23 E òaòa i te reira mahana, e ôuòuà noa i te òaòa, ua ìte hoì òutou e e utuà rahi ta òutou tei te ao. I nä reira mai hoì to rätou hui tupuna i te mau perofeta ra.

24 E àti rä to òutou e te feiä taoà rahi, ua noaa hoì to òutou òaòaraa.

25 E àti to òutou e te feiä i î na, E poìa hoì òutou. E àti to òutou e te feiä i àta i teie nei, E mihi hoì òutou e e òto.

26 E àti to òutou ia haamaitaì mai te taata atoà ia òutou. I nä reira hoì to rätou hui tupuna i te mau perofeta haavare ra.

Heuraa Manaò.

Heheuraa i te faanahoraa o te mau ìrava : E tuhaa teie mau ìrava no te Aòraa i te hoê Vahi päpü, i reira o Ietu e haapii ai i ta na mau pipi e te hoê nähoà rahi. I reira o Ietu i te Aòraa i nià i te mouà i roto i te Èvaneria i päpaìhia e Mätaio, e te hoê haapäpüraa i te haamaitaìraa e te àti.

Te mau ìrava 17 e tae i te 19 : Ômuaraa : Ua pou mai o Ietu e ta na mau pipi e tei mua o Ia i te hoê nāhoà rahi no te mau tuhaa fenua rau. E ìmi ra te taata ia faaroo ia Ietu e ia faaorahia rätou i to rätou mau maì e to rätou mau värua viivii.

Te mau ìrava 20 e tae i te 23 : Te mau parau rahi : Te poro ra o Ietu i te mau haamaitaìraa no tei veve, tei poìa, tei òto, e tei hämani-ìno-hia no te Tamaiti a te Taata. Te faaìno nei teie mau faaìnoraa i te mau tiaìraa i te pae vaamataèinaa e i te pae faanavaìraa faufaa na roto i te haamatararaa i te mau haamaitaìraa i te pae värua e a muri aè. Ua tuuhia te utuà maitaì i nià i te raì èi tumu no te òaòa e te maitaì.

Te mau ìrava 24 e tae i te 26 : Te mau àti : Ua faahiti o Ietu i te mau àti i nià i te feia moni, te feia î, te feia e àta, e te feia parau-tià maitaì. Te haapäpü ra teie mau faaìnoraa o te mauruüru i nià i te fenua e te vai-maitaì-raa te hape, taa-ê atu i te mau haamaitaìraa i te pae värua. Ua riro te mau faaìnoraa èi haamanaòraa e e ìtehia te tämahanahanaraa mau, te mauruüru òre, e te òaòa mau i roto i te mau täairaa e te Atua, eiaha rä i roto i te mau taoà māteria.

Irava faufaa e faatumu te ìrava 20 Ua hiò atu ra ta na mata i ta na ra mau pipi, e ua parau atu ra : E ao to òutou e tei haèhaa, no òutou hoì te Pätireia o te Atua ra. Te haapoto ra teie ìrava i te täuiraa o te mau faufaa o te fenua i porohia e Ietu e te haapäpü ra e ua tapuhia te pätireia o te Atua i te feiä veve i te pae värua e o te tuu i to rätou tiàturiraa i nià i te Atua.

No te marämarama-maitaì-raa i te ìrava tumu, teie te tahi mau mea e tià ia hiòhia :

1. Ärairaa i te veve Te taò " veve " i roto i teie ìrava è ère noa ia no te veve i te pae māteria, no te veve atoà rä i te pae värua. Te mau " taata veve" o te feiä ia o te ìte i to rätou hinaaro i te Atua e o te färiu atu ia Na ra no te faaoraraa.

2. Te Pätireia o te Atua Ua fafau o Ietu e no te feia veve te pätireia o te Atua. Te auraa ra, te feiä o te tiàturi i te Atua e o te tuu i to rätou faaroo i roto ia Na, e fatu ia rätou i te pätireia, e to na mau haamaitaìraa atoà e to na vairaa mure òre.

3. Te haafaufaa-òre-raa i te mau faufaa o te fenua nei Te faaite ra teie ìrava i te hoê täuiraa o te mau faufaa o te fenua nei. I roto i te vaamataèinaa, e mea pinepine te taoà rahi e te mana i te haafaufaahia, te haapii nei rä o Ietu e, o te tiàturiraa ia i te Atua e te faaroo ia Na tei riro èi mea faufaa mau.

4. Te tämahanahanaraa e te tiàturiraa E hopoi mai teie ìrava i te tämahanahanaraa i te feia veve e te mäuiui, ma te püpü ia rätou i te tiàturiraa o te pätireia o te Atua. O te hoê ia parau tapu no nià i te parau-tià a te Atua e te faahoì-faahou-raa mai i roto i te oraraa i muri aè

Ei haapotoraa, te haapii mai nei te Ruta èv. Pene 6 ìrava 20 e, te haamaitaìraa mau e te faturaa i te âià o te pätireia o te Atua no te feiä ia e ìte i to rätou i te hinaaro i te Atua e o te tuu i to rätou tiàturiraa i nià e i roto ia Na. Te täui nei te reira i te mau faufaa o te fenua nei e te höroà nei i te tiàturiraa i te feiä veve e i te feiä i faaèrehia.

Haamaitaìraa
Te haamaitaìraa i roto i te pîpîria o te hoê ia haamaitaìraa aore rä te hoê höroàraa no ô mai i te Atua o te âfaì mai i te òaòa, te ruperupe, te parururaa, e te oraraa maitaì. I reira e ìtehia ai na roto i te mau räveà huru rau, mai te mau taoà māteria, te oraora-maitaì-raa, te hau, aore ra te mau tupuraa maitätaì i te pae no te tiàturiraa. Te färiiraa i te hoê haamaitaìraa o te tiàraa ia i raro aè i te aroha o te Atua e te färiiraa i ta Na mau haamaitaìraa.

Faturaa âià Te tufaa, ia au i te Pîpîria, o ta te feiä faaroo ia e fänaò ra no ò mai i te Atua ra èi tamarii na na. E mea pinepine te reira i te tuàti i te mau fafauraa a te Atua, te ora mure ore, e te mau haamaitaìraa pae no te oraraa faaroo ta tätou e färii. I roto i te tufaa âià, te vai atoà ra te ora i roto i te pätireia o te Atua, te hoê täairaa piri roa e o Na, e te utuà maitaì hopeà o te faaroo.

Èi haapotoraa, te faturaa âià o ta te Atua ia i faaineine e i faaherehere no te feiä no Na ra. Mea faufaa roa teie mau manaò no te marämaramaraa i te mau parau tapu e te mau tiàturiraa ta te faaroo Maru Metia e pupu ra na te feiä e tiàturi ra i te Atua.

Teie te tahi parau tumu a Ruta èv. Pene 6 i te mau ìrava 17 e tae i te ìrava 26 : " E ao to te feia e tiàturi i te Atua, e färii hoì rätou i te Pätireia. E naò noa ia te manaò i te parauraa e Parau mau : Te haamaitaìraa a te Atua.

Te veve i te pae värua, o te ìteraa ia i to tätou hinaaro rahi i te Atua e to tätou manuia òre àita anaè e Atua. O te hoê ia huru faaìteraa i te haèhaa i reira e ìtehia ai e, mai te mea àita te aroha e te täuturu a te Atua, èita ia tatou i te ora e i te hoê oraraa òaòa e te maitaì i te pae värua. Te mau huru o te veve i te pae värua: Te haèhaa: A färii e èita ta tätou e tià e rave i te mau mea atoà o tätou anaè e hinaaro tätou i te Atua no te ärataì ia tätou. Te tiàturiraa i te Atua : Te färiuraa i nià i te Atua no te äni i te turu, te paari, e te ärataìraa i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà. Te ìritiraa i te aroha : Ia färii tätou i te aroha mau o te Atua e ta tätou òhipa i roto i to tätou oraraa, ma te ìte e, te mau mea atoà na tätou ra, no ô mai ia i te Atua ra.

Ua faahiti o Ietu i te veve pae värua i roto i te mau faahitiraa parau a te Aòraa i nià i te Mouà Mätaio pene 5 ìrava 3 : E ao to tei haèhaa te âau, no rätou hoì te pätireia ra o te ao. Na te reira e faaìte mai e, te feiä e ìte i to rätou hinaaro i te Atua e i to rätou tiàturiraa ia Na, e haamaitaìhia ia rätou e e höroàhia ia rätou te pätireia o te raì ra.

Èi haapotoraa, te veve i te pae värua o te hoê ia huru o te türuìraa e te haèhaa i nià i te Atua, ma te ìte i to tätou hinaaro tämau i to Na aro e ta Na ärataìraa.

Heuraa Ìrava

-Taramo 1, 3 E au o ia i te räau i tänuhia i te hiti ânävai ra : o tei hotu i to na ra tau mau, e o tei òre roa i mäheahea to na rau. Oia atoà o ta na atoà e rave ra, te maitaì ra ia.

-Ieremia 17, 7 E ao to te taata i tiàturi i te Fatu, o ta na ia uruaìraa mau o te Fatu.

-1 Tōrīnetia 15, 20 Ua tiàfaahou mau rä te Metia i te poheraa ra, e ua riro èi mätamua no te feiä i maìri te taòto ra

-Ruta èv. 6, 20 Ua hiò atu ra ta na mata i ta na ra mau pipi, e ua parau atu ra : E ao to òutou e tei haèhaa, no òutou hoì te Pätireia o te Atua ra.

Heheuraa.

Parau mau, teie te tahi manaò no te mau ìrava tätaìtahi i faahitihia :

Taramo 1 ìrava 3 E au ò ia mai te hoê raau i tänuhia i pïhaì iho i te pape tähe ra, o te hotu mai i te maa no to na tau mau ra, e o te òre e hotu mai : te mau mea atoà ta na e rave ra, e mono mai ia ia na.

Ârueraa : Te faahohoà ra te Taramo 1 ìrava 3 i te nehenehe e te ruperupe o te feiä e au i te ture a te Fate to na âià. Mai te hoê tumu raau puai tei tänuhia i pïhaì iho i te mau pape ora, e faaàmuhia to rätou oraraa, e ruperupe e e vai aueue òre noa. Te faatäipe ra to rätou mau rauère huru rau i te tamau-noa-raa e te itoito, e e hotu mai ta rätou mau òhipa i to rätou ra tau. E täpaò te reira no te haapaò maitaì, no te tupuraa te värua i roto i te taata e no te ruperupe te hanahana.

Ieremia pene 17 ìrava 7 Ia haamaitaìhia te taata e tiàturi i te Fatu, e o to na fatu te tiaì

Ârueraa : te ârue te puai e te haamaitaìraa e tae mai na roto i te tiàturiraa i te Fatu. Te taata e tuu i to na i te tiàturiraa i roto i te Atua, e faaäuhia ia ò ia i te hoê pou o te faaroo e te aueue òre. E ärataì teie tiàturi aueue òre i te hoê haamaitaìraa no ò mai i te Atua ra, ma te haapäpü i te hau, te ìno òre, e te ruperupe hohonu i te oraraa faaroo. Ua riro teie ìrava èi faahanahanaraa i te faaroo aueue òre e i te utuà hanahana e tae mai na roto i te reira.

Törïnetia 1 pene 15 ìrava 20 Ua tià faahou mau ra te Metia i te poheraa ra, o ò Ia te mätamua o te feiä i pohe ra.

Ârueraa : Te faahanahana ra te Törïnetia 1 pene 15 ìrava 20 i te upootiàraa hanahana o te tià-faahou-raa o te Metia. Ei oho mätamua, o Ietu te tumu o te ora mure òre no te feiä i faaroo. Ua riro to Na tià-faahou-raa èi parau fafau ora no te upootiàraa i nià i te pohe e te tiàturiraa i te ora mure òre. E faahitiraa parau puai teie no te faaroo Marü Metia e te fafauraa no te tià-faahou-raa no te feiä i haapaò. Ua tià faahou mau ra te Metia i te poheraa ra, o ò Ia te mätamua o te feiä i pohe ra.  Èi oho mätamua, o Ietu te tumu o te mau mea atoà i roto i te mau päpaìraa moà. Ua riro mai to na tià-faahou-raa-raa èi taata päpaì hohoà no te oi i nià i te pohe e te tiàturiraa i te mau mea atoà. E mea päpü maitaì e, è ère i te mea òhie ia tià i nià i te tià-faahou-raa.

Ruta èv. Pene 6 ìrava 20 E ao to òutou tei veve, no te mea no òutou hoì te pätireia o te Atua.

Ârueraa : Te faahanahana nei i te haamaitaìraa i te värua o te feiä veve i roto i te ère. Te feiä o te ìte i to rätou hinaaro i te Atua e to rätou tiàturiraa i te Atua e haamaitaìhia ia rätou, no te mea e höroàhia te pätireia o te Atua ia rätou. Te faahanahana nei teie ìrava i te haèhaa, te hiaai hanahana, e te fafauraa no te taoà e te utuà mure òre no te feiä e ìmi i te Atua ma te âau haèhaa. Te püpü nei teie mau ìrava, ia au i ta rätou iho räveà, i te hoê hiòraa no te faaroo, te haamaitaìraa e te fafauraa hanahana. E mau ìteraa päpü puai te reira no te here, te maitaì, e te haapaò maitaì o te Atua i te feiä e tiàturi ia Na.

 

1. Te faaroo e te tiàturi i te Atua

Ieremia 17:7: A tiàturi i te Fatu

Taramo 1:3: Te ruperuperaa i te pae värua na roto i te fëruri-hohonu-raa i nià i te ture a te Atua

Ruta èv. 6:20: Te haamaitaìraa i te feiä veve

1 Törïnetia 15:20: Te haapäpüraa no te tià-faahou-raa o te Metia

 

2. Te haamaitaìraa e te tiàturiraa hanahana

Taramo 1:3 : Te haamaitaìraa o te raau i tänuhia i pïhaì iho i te pape

Ieremia 17:7 : Haamaitaìraa no te feiä e tuu i to rätou tiàturiraa i roto i te Atua

Ruta èv. 6:20 : Haamaitaì i te feiä haèhaa

1 Törïnetia 15:20: Te tiàturiraa i te tià-faahou-raa o tei pohe

 

3. Te parau fafau e te faturaa âià  

Ieremia 17:7: Te tiàturiraa i te faturaa âià a te Atua

Ruta èv 6:20: Te faturaa âià o te Pätireia o te Atua no te feiä veve  

1 Törïnetia 15:20: Te fafauraa no te tià-faahou-raa e no te ora mure òre

Taramo 1:3: Te faturaa âià o te ruperupe no te feiä e pee i te ture a te Atua

 

E täuturu teie mau tumu parau i te faatuàti âmui i te mau ìrava na roto i te haapäpüraa i te mau manaò o te faaroo, te haamaitaìraa no ò mai i te Atua ra, e te parau tapu o te hoê tufaa i nià i te raì no te feiä faaroo.

 

Pehepehe

I raro aè i te tumu raau o te ora

 

I raro aè i te tumu raau i tänuhia i pïhaì iho

I te päpe marämarama, ua aahia to Na mau aa ma te moèmoè,

Mai te feiä e tiàturi nei i te Atua, tei haere ma te hau,

Tei ateä i te mëtëpara märö e te tätarahapa.

 

E ao to te taata, ma te tiàturi i te Fatu,

E mea aueue òre to Na tiàturiraa, e mea aueue òre,

E ruperupe o Ia, e i raro aè i te raì pererau òre, No te mea i roto i to Na âau,

E òre roa te marämarama e pee ê atu i te mau àuri tereraa.

 

Te türama nei te Metia tei tià faahou mai,

Te matamua o tei pohe, i to tätou haereà na roto i te hoê marämarama hopeà òre,

Te hoê fafauraa no te oraraa i ô atu i te hopeà,

Te hoê faufaa âià no te raì mai, te hoê èà hanahana.

 

E ao to tei haèhaa, tei haèhaa te âau,

Ua riro te pätireia o te Atua èi taoà faufaa rahi na rätou,

I roto i teie tiàturiraa e haapuaihia rätou, e taìrihia rätou i te mau vero,

E te mau vero o te raì.

 

Teraì òr. Faatura.

 

jeudi 6 février 2025

Ruta èv. 5, 1-11 Pähono i te pii a te Atua

 

Täpati 09 no Faaàhu/Fepuare 2025

Pähono i te pii a te Atua



Mau taiòraa

Taramo 138

1Na Tävita. E haamaitaì au ia òe, e te Fatu, mä ta ù âau atoà nei, e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua.

2 E haamori tià atu vau i to nao moà ra, a haamaitaì atu ai i to òe iòa, e te Fatu no to òe aroha e ta òe ra parau-mau : ua faarahi hoì òe i ta òe parau ia hau atu i to iòa atoà ra.

3 I te mahana i tiàoro atu ai au ra, ua parau mai òe ia ù ; e ua höroà mai i te itoito i ta ù värua.

4 E hope te mau arii atoà o te fenua nei i te haamaitaì ia òe, e te Fatu, ia ìte rätou i te parau a to vaha!

5 E himene rätou i te mau parau a te Fatu: «E hanahana rahi hoì to te Fatu.

6 Teitei noa ä te Fatu, e haapaò mai ä o ia i tei haèhaa, âreà tei teòteò, èi te ätea ê o ia e hiò mai ai.»

7 Ia haere noa vau nä roto i te àti ra, e faaànaanaeahia mai au e òe ra, e na to rima e täpeà i te riri o tei märö mai ia ù ra, e na to rima àtau iho e faaora ia ù.

8 Na te Fatu e nä reira mai ia ù, e tià to òe aroha, e te Fatu, i te vai-mäite-raa; eiaha na òe e faaruè i te òhipa a to rima.

Heuraa Manaò

E himene haamauruüruraa e ârueraa te Taramo 138 i te Atua na te arii Tavita. I roto i teie taramo, te faaìte ra Tavita i to na mauruüru i te Atua no to na faarooraa i ta na mau pure e täutururaa ia na i te mau taime fifi. Te faahanahana ra te reira i te haapaò maitaì e te ora o te Atua, e te haapäpü ra i te faufaaraa ia ârue i te Atua i mua atoà i te mau arii o te fenua nei.

Te mauruüru e te ârueraa : Ua haamata Tavita na roto i te haamauruüruraa i te Atua ma to na âau atoà no To na maitaì e te parau mau, e no te pähonoraa i ta na mau pure (mau ìrava 1-2).

Te haapäpüraa e e òhipa mai te Atua : Te haapäpü ra o Tavita e ua faaroo te Atua ia na e ua faaitoito ia na, ma te haapuai i to na itoito èi pähonoraa i ta na piiraa (ìrava 3).

Poroì na te ao atoà nei : Te faaìte nei Tavita i to na tiàturiraa e, e ârue te mau arii atoà o te fenua nei i te Atua ia faaroo anaè rätou i ta Na mau parau e ia ìte i to Na mau haerea (ìrava 4-5).

Te faateiteiraa i te rahi o te Atua : Te haapäpü nei o Ia i te rahi o te Fatu, o te hiò maitaì nei i tei haèhaa e o te pätoì nei i te feiä teòteò (ìrava 6).

Te haapäpüraa o te pärururaa a te Atua : Te faaite ra Tavita i to na tiàturi i te pärururaa e te turu a te Atua, i roto atoà i te mau fifi e te mau ènemi (ìrava 7).

Te haapaò e te here mure òre : Ua faaoti Tavita na roto i te haapäpüraa e e mea mure òre te here o te Atua e èita o Ia e faaruè i te mau òhipa a to Na rima (ìrava 8).

E himene ârueraa te Taramo 138 i päpaìhia e te Arii ra o Tavita. Te faaìte nei teie taramo i te mauruüru e te òaòa i te Atua no to Na maitaì, To na haapaò maitaì e ta Na pätururaa. Ua haamauruüru Tavita i te Atua no to na faarooraa i ta na mau pure e no to na täutururaa ia na i te mau taime fifi. Te ârue atoà ra o ia i te rahi o te Atua e te parau ra o ia e e ârue atoà te mau arii o te fenua nei i te Atua.

Te hoê ìrava e haafaufaa i roto i teie tuatapaparaa, o te ìrava 3 ia : I te mahana a tiàoro atu ai au ia òe, ua parau mai òe ia ù, Ua faaitoito mai òe ia ù, ua faaitoito òe i ta ù värua. Te haapäpü nei teie ìrava i te manaò e, te faaroo nei e te pähono nei te Atua i te mau pure a te feiä e tiàoro nei ia Na. E tämahanahana e e haapuai o ia i te mau värua o te feiä e färiu atu ia na ra i te mau taime fifi. Ua riro te Taramo 138 èi haamanaòraa i te haapaò maitaì e te here âueue òre o te Atua i ta Na mau tävini.

Te na ô ra te Taramo 138 ìrava 3 e : I te mahana a pii ai au ia òe, ua ìte òe ia ù, ua faaitoito mai òe ia ù, ua haapuai òe i to ù värua. Te auraa no teie ìrava, oia hoì, te faaroo nei e te pähono nei te Atua i te mau pure a te feiä e tiàoro nei ia Na. Te faaìte nei te reira i te fätataraa o te Atua i te feia e ìmi nei ia Na e o te pure nei ma te âau tae mau. Ia faaruru anaè tätou i te mau taime hepohepo aore ra te àti, e hopoi mai te piiraa i te Atua i te tämahanahanaraa e te puai. Teie te hoê parau tumu faauruhia e te Taramo 138 : Na te haapaò o te Atua e faaitoito ia ù e e haapuai ai i to ù värua. Te faataa ra teie parau tumu i te manaò tumu o te poroì a te Taramo 138, ma te haapäpü i te faufaaraa o te tiàturi i te Atua e te puai ta na e höroà ra i te feiä e tiàoro ia na.

Te püpü nei teie taramo i te hoê poroì puai no te tiàturi i te Atua, te mauruüru no ta Na mau òhipa, e te mauruüru no to Na rahi e to Na haapaò maitaì.

Ìtaia 6, 1-8

Te tïtauraahia o Ìtaia

1 I te mätahiti i pohe ai te arii ra o Ûtia, hiò atu ra vau i te Fatu i te pärahiraa i nià i te terono teitei e te teniteni ; e ua î hoì te hiero i te hiti àhu roroa no na ra.

2 Te tià noa ra nä teräfi i nià aè : taìono o rätou atoà ra pererau ; o e piti ra, èi täpoì ia i to na mata, o e piti ra, èi täpoì ia i ta na âvae, o e piti ra, èi maùeraa ia.

3 Ua pii iho ra rätou te tahi i te tahi, nä ô aè ra, E moà, e moà, e moà, O te Fatu manahope, ua î te fenua atoà nei i to na ra hanahana.

4 Ua turorirori iho ra nä pou i te tömoraa ra i te reo o to rätou piiraa ; î aè ra hoì te hiero i te au auahi.

5 Ua nä ô aè ra hoì au, Ârue hoì au nei e ua mämü iho nei au ; e taata vaha viivii hoì au, e tei rotopü hoì au i te mau taata vaha viivii atoà i te pärahiraa : ua hiò hoì ta ù mata nei i te arii, i te Fatu manahope ra.

6 Ua maùe mai ra te hoê teräfi ia ù nei ; e tei ta na rima te hoê àrahu àma, i rävehia mai e ana i te faahöhoni no nià mai i te fata ra.

7 Ua faatiàià mai ra i ta ù vaha, nä ô mai ra, ìnaha, ua faatiàiàhia to ùtu i teie : ua faataa-ê-hia to òe piò, ua faaòrehia ta òe hara.

8 Ua faaroo atu ra vau i te reo o te Fatu, i te nä-ô-raa e, O vai ta ù e tono ; o vai te haere no tätou? Ua parau atu ra vau, Ìnaha, teie au ; o vau ta òe e tono.

Heuraa Manaò.

Oia mau, E hiò na tätou i te Ìtaia pene 6 i te mau ìrava 1 e tae i te 8 e i te ìrava faufaa. Te faaìte nei teie mau ìrava i te ôrama a te perofeta Ìtaia no nià i te Atua i roto i te hiero e to na piiraa ia riro èi perofeta. Ìtaia pene 6 i te mau ìrava1 e tae i te 8 te Ôrama a te Atua : Ua ìte Itaia i te Fatu i te pärahiraa i nià i te hoê terono teitei e te hanahana, e te hei o to na ahu i te faaîraa i te hiero.

Ìrava 1. Teräfi : Te tià ra o Teräfi i nià aè i te terono, e ono pererau to na. Te ârue nei rätou i te Atua, ma te faaìte i to Na moà e te hanahana o to Na ra aro (ìrava 2-3).

Te huru o Ìtaia : Ua mätaù Ìtaia e ua ìte o ia i ta na iho hara e te viivii o to na nünaa. Te pii hua nei o ia e ua moè o ia no te mea ua ìte o ia i te Fatu o te mau àti o Ètera (ìrava 5).

Tämaraa : Ua täpeà te hoê o te mau teräfi i te vaha o Ìtaia i te hoê auahi ura, e täpaò faaìte te reira no te tämaraa o ta na mau hara (ìrava 6 e te 7).

Piiraa a te Atua : Te ani nei te Atua o vai ta Na e tono èi perofeta no te paraparau i to Na nünaa. Pähono atu ra Ìtaia ma te ànaanatae, Teie au, a tono ia ù (ìrava 8).

Ìrava faufaa : te ìrava 8 ia hiòpoàhia ua parau o ia, Ua faaroo vau i te reo o te Fatu i te na-ô-raa mai e, O vai ta ù e tono, e o vai te haere no tätou, Ua pähono atu vau, Teie au, a tono ia ù. Mea faufaa roa teie ìrava no te mea te faahohoà ra te reira i te piiraa hanahana o Ìtaia e ta na pähonoraa na roto i te âau tae. Te faaìte ra te reira i te hinaaro o Ìtaia ia faaòhipahia o ia e te Atua no te rave i to Na hinaaro, noa atu e ua färii o ia i to Na tiàraa tura òre i te ômuaraa.

Te haamatara ra teie ìrava täatoà e rave rahi tumu parau faufaa :

Te huru moà o te Atua : Ua faataahia te Atua èi mea moà e te hanahana, e e mea faahiahia to Na vairaa mai. Te hara a te taata : Te färii ra Ìtaia i ta na iho hara e ta to na nünaa.

Te tämaraa : E püpü te Atua i te tämaraa e te faaòreraa hara na roto i te täipe o te àrahu àma.

Te piiraa e te täviniraa : Te pii nei te Atua ia Ìtaia ia riro èi perofeta, e ua pähono maitaì o Ìtaia i teie piiraa.

E faaòhipa-pinepine-hia teie ìrava no te faahohoà i te manaò no te piiraa hanahana e te pähonoraa i te hoê piiraa värua.

Te parau nei te Ìtaia pene 6 ìrava 8 : Ua faaroo vau i te reo o te Fatu, i te na ôraa mai e, O vai ta ù e tono, e o vai te haere no tätou. Ua pähono atu vau, Teie au, a tono ia ù. Te faaìte mai nei teie ìrava e rave rahi mau tuhaa faufaa rahi i te Piiraa a te Atua, te ui nei te Fatu i te hoê uiraa matara noa, ma te ìmi i te hoê taata no te rave faaoti i ta Na òhipa. Te faaìte ra te reira e, te pii itoito nei te Atua i te taata ia rave i ta na òhipa.

Te pähonoraa e te färiiraa a Ìtaia : Ua pähono Ìtaia ma te hinaaro mau i teie piiraa ma te parau e, Teie au, a tono ia ù. E faaìte o ia ia na iho ma te ineine e te òhipa no te tävini i te Atua, ma te faaìte i ta na faaotiraa päpü e to na faaroo.

Te haamatara ra teie ìrava i te manaò o te töroà o te Atua e te ineineraa i te pähono i te piiraa a te Atua. Te faatäipe atoà ra te reira i te hinaaro o Ìtaia e püpü ia na iho no te täviniraa a te Atua, noa atu e ua ìte o ia i to na iho mau huru tià òre i roto i te mau ìrava na mua atu. E tuàti te reira i te manaò no te fafauraa ia na iho e te hinaaro ia tävini i te hoê òhipa rahi aè i te tahi, noa atu e, è ère i te mea òhie e aore rä, i te mea teimaha.

Teie te hoê parau tumu i faauruhia e Ìtaia pene 6 i te mau ìrava 1 e tae i te 8 : Teie au, a tono ia ù.

Te faaìte nei teie parau tumu i te värua no te ineineraa e te püpüraa ia na iho no te pähono i te piiraa a te Atua, e tae noa atu i te hinaaro ia tävini e ia püpü ia na iho no te hoê òhipa hanahana. Te haapoto nei te reira i te manaò tumu o Ìtaia pene 6 i te mau ìrava 1 e tae i te 8 e te haapäpü nei i te fafauraa päpü ia na iho no te hoê tumu rahi aè.

1Torinetia 15, 1-11

Te tià faahouraa o te Metia

1 E Faaìte atu rä vau ia òutou e aù mau taeaè, i te Èvaneria ta ù i parau atu ia òutou na, ta òutou hoì i färii mai ra, e i mau ai hoì òutou na ;

2 e e ora ai hoì òutou, ia täpeà mäite ä òutou i ta ù i parau atu ia òutou na, ia òre rä ia riro to òutou faaroo èi faaroo faufaa òre.

3 Ua tuu atu hoì au ia òutou i mütaa iho ra, i tei noaa na ia ù ra, e i pohe te Metia i ta tätou nei hara, mai tei te parau i päpaìhia ra ;

4 e i tänuhia hoì o ia, e tià faahou mai ra i te ruì toru, mai tei te parau i päpaìhia ra ;

5 e i ìteä o ia e Tefa, e i te àhuru mä piti i muri aè.

6 E muri aè ra hoì, i ìteä o ia e te mau taeaè e pae atoà hänere e tiàhara, hoê ä ìteraa ; te ora noa nei ä te rahi o taua feiä ra, ua täòto rä te tahi pae.

7 E muri aè ra hoì, ìteä iho ra o ia e Iatōpo, e i te mau âpotetoro atoà i muri aè.

8 E te hopeà iho ra, ìteä atoà iho ra ia ù, mai te mea e e mahemo vau.

9 E ïti hoì au i te mau âpotetoro atoà ra, e òre hoì au e au ia parauhia e, e âpotetoro, no te mea i hämani ìno vau i te Ètärëtia o te Atua.

10 To ù nei rä huru e vai nei, no te here ia o te Atua; e te maitaì na na i höroàhia mai ia ù nei, aore ia i riro èi mea faufaa òre: e òhipa rahi hoì ta ù i rave i ta rätou atoà ra è ère rä vau, o te maitaì rä a te Atua ia ù nei ra. 11 E teie nei, o vau tei aò ra, o vau ia, o rätou ra, o rätou ia, o ta mätou ä ia aò, e o ta òutou ä ia i faaroo.

Heuraa Manaò.

Oia mau, E hiò na tätou i te Tōrīnetia 1 i te pene 15 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 e ma te hiò atoà i te hoê ìrava faufaa. I roto i te Tōrīnetia 1, pene 15 i te mau ìrava 1 e tae i te 11 o te hoê ia ìrava i reira te âpotetoro Pauro i haamanaò mai ai i to Tōrīnetia i te faufaa rahi o te èvaneria e te tià-faahou-raa o Ietu Metia. Teie te tahi hiò-poto-raa no nià i teie mau ìrava :

Te haamanaòraa a te èvaneria : a Pauro i to Tōrīnetia i te èvaneria ta na i poro ia rätou, ta rätou i färii, e i reira rätou e mau päpü ai i to rätou tiàturiraa i te Metia (na ìrava 1 e tae i te 2).

Parau Poroì Tumu o te Èvaneria : Te faataa nei o Pauro i te âau o te èvaneria, Ua pohe te Metia no ta tätou mau hara ia au i te mau päpaìraa moà, ua tänuhia o Ia, e ua tiàfaahou mai i te ruì toru ia au i te mau päpaìraa moà (ìrava 3 e te 4).

Te mau ìte no te Tià-faahou-raa : Ua faahiti o Pauro i te färaa mai o Ietu tei tià-faahou-mai ia Pëtero (Te mau Âpotetoro), i te Tino Àhuru mä Piti, i na taeaè e pae hänere, ia Iatōpo, i te mau âpotetoro atoà, e i te pae hopeà ia na iho (mau ìrava 5 e tae i te 8).

Te haèhaa o Paulo : Ua ìte Pauro e, o ò ia te mea ïti roa aè i te mau âpotetoro, no te mea ua hämani ìno o ia i te Ètärëtia a te Atua. Te ra rä, te haapäpü nei o ia e, na te aroha mau o te Atua i faatäui ia na e i faatià ia na ia rave puai atu ä i te òhipa i te tahi atu mau âpotetoro, eiaha na roto i to na iho puai, na roto rä i te maitaì o te Atua i roto ia na (ìrava 9 e te 10).

Faaotiraa : Te onoöno ra o Paulo e noa atu e o na aore ra te tahi atu mau âpotetoro, te poro pāatoà ra rätou i te hoê ä poroì, e o teie te poroì ta to Tōrīnetia i tiàturi (ìrava 11).

Te ìrava tumu : te ìrava 3 e faarirohia èi ìrava faufaa Ua haapii atu vau ia òutou na mua roa, mai ta ù atoà i färii na, e ua pohe te Metia no ta tätou mau hara, mai te au i te mau parau i päpaìhia ra.

Te haapoto nei teie ìrava i te tumu mau o te èvaneria e te haapäpü nei i te faufaa rahi no te poheraa o te Metia no ta tätou mau hara, ia au i te päpaìraa moà. Mea faufaa roa teie ìrava no te mea te haamanaò ra te reira i te faufaaraa o te tià-faahou-raa i roto i te faaroo Marü Metia e te haapäpü ra i te parau mau o teie poroì e te mau ìte e rave rahi no nià i te tià-faahou-raa o Ietu. Teie te hoê parau tumu faauruhia e te ìrava tumu o te Tōrīnetia 1 pene 15 ìrava 3, I pohe te Metia no ta tätou mau hara, ia au i te päpaìraa moà. E mau teie parau tumu i te manaò faufaa o te poroì a te èvaneria e e haapäpü te reira i te faufaa o te pohe o te Metia no ta tätou mau hara, ia au i te päpaìraa moà. Te faaìte atoà ra te reira i te faufaaraa o te tià-faahou-raa o Ietu i roto i te faaroo Marü Metia.

Ruta èv. 5, 1-11

Te tïtau-raa-hia nä pipi mätamua

(Mät 4,18-22 ; Mär 1,16-20)

1 E te tià noa ra o ia i te hoê mahana i te hiti roto i Tenetareta ra, ua neneì noa mai ra te taata atoà e rave rahi ia na ra, e faaroo i te parau a te Atua.

2 Hiò atu ra o ia i e piti puè pahi i te tïpae-noa-raa i te hiti roto, âreà te feiä rävaai, tei uta ia te uhi ra i ta rätou ùpeà.

3 Haere atu ra o ia i nià iho i te hoê i taua nä pahi ra, i ta Timona ra, ua parau atu ra ia na e tute i tai ïti aè. Pärahi iho ra o ia i raro, e ua haapii mai ra i nià i te pahi i taua feiä rahi ra.

4 E oti aè ra ta na parauraa, ua parau atu ra o ia ia Timona : «Hö atu i te vähi moana, e tuu i ta òutou ùpeà i te hoê häroà.

5 Ua parau mai ra Timona ia na, nä ô mai ra : «E te Fatu, i haa noa na mätou e ao noa aè nei te ruì, e aore roa i noaa, e tuu rä vau i te ùpeà o òe i parau mai na.

6 E ia tuu iho ra rätou, ua àti aè ra ia rätou te ià e rave rahi, motumotu iho ra ta rätou ùpeà.

7 Ua täpare atu ra rätou i to rätou i nià i te hoê pahi ra, ia haere atoà mai rätou e rave. Ua haere mai ra hoì rätou, ua faaî iho ra i nä pahi e piti atoà, e ua fätata roa i te tomo.

8 E ia hiò iho ra Timona Pëtero i te reira, tïpapa iho ra o ia i raro i te pae turi o Ietu, i te nä-ô-raa atu e : «E haere ê òe, e te Fatu, e taata hara hoì au.

9 Roohia iho ra o ia e rätou atoà i te mäere rahi mätaù, i taua häroà ià i noaa ia rätou ra.

10 O Iatöpo atoà hoì e o Ioane, nä tamarii a Tepetaio ra, ua âmui atoà räua ia Timona. Ua parau mai ra Ietu ia Timona : «Eiaha e mätaù, i teie nei, e taata ta òe e noaa.

11 E tae mai ra to rätou puè pahi i tähatai, faaruè anaè iho ra rätou, e ua pee mai ra ia na.

Heuraa Manaò.

Heheuraa.

Te faaìte nei te èvaneria i te tïtauraa a Ietu i te mau pipi mätamua, teie te huru o te haamataraa o teie parau.
1. Päpaìraa moà : Te faaìte nei teie mau ìrava i te piiraa o Ietu i te mau pipi mätamua. E tupu te reira i te pae tähatai o te roto no Tenetareta, tei pii-atoà-hia te Miti no Tarirea.

2. Te temeio no te faaòreraa hara : Ua faaìte o Ietu i to Na mana hanahana na roto i te tautururaa i te feiä rävaai, tei haa noa na i te pö täatoà ma te manuia òre. Te faaìte ra teie temeio i te mana o Ietu i nià i te aru e te ara-maite-raa o te feia ravaai.

3. Te huru o Pëtero : Ua ìte òiòi o Timona Pëtero i to na tiàmä òre e ta na hara i mua i te moà o Ietu. Te faaìte ra to na huru i te haèhaa hohonu e te ìteraa i to na huru taata hara.

4. Tià faatere i te òhipa : Ua pii o Ietu ia Timona Pëtero, mai ia Iatōpo e o Ioane, ia pee ia na e ia riro èi " rävaai taata ". Te auraa ra, e rave ia rätou i teie nei i te òhipa no te pororaa i te èvaneria e te färiiraa i te mau värua no te Pätireia o te Atua.

Teie te ìrava tumu, Ruta èv. Pene 5 ìrava 10 : Ua parau atu ra Ietu ia Simona, " Eiaha e mätaù ; e i teie nei, e riro òe èi ravaai taata. Te haapoto ra teie ìrava i te piiraa a Ietu i te mau pipi, ma te faariro i to rätou töroà èi feiä ravaai èi hopoià pae värua rahi aè.

Faaòhiparaa

Te haapii mai nei teie ìrava ia tätou e rave rahi mau haapiiraa faufaa rahi : Te ìteraa i to tätou paruparu taata e to tatou hinaaro i te aroha o te Atua. Te puai e te mana o Ietu, e faariro i ta tätou mau manuia-òre-raa èi manuiaraa. Te piiraa ia pee ia Iesu e ia rave i ta na täviniraa no te haaparare i te Èvaneria.

Te parau nei Ruta èv. I te pene 5 ìrava 10 : Ua parau atu ra Ietu ia Timona, eiaha e mätaù ; mai teie atu taime e riro òe èi ravaai taata. Te auraa o te ìrava " Eiaha e mätaù " : Ua tämarü o Ietu ia Timona Pëtero na roto i te parauraa atu ia na eiaha e mätaù. I taua taime ra, ua î Roa o Pëtero i te mätaù e te faatura i muri aè i to na ìteraa i te temeio o te temeio i noaa mai. Ua faaitoito Ietu ia na ia faaruru i teie mätaù.

Mai teie atu taime e riro ai òe èi ravaai taata : Te auraa o teie parau, òia hoì ia, e rave o Pëtero, e te tahi atu mau pipi, i te hoê òhipa no te värua. Èita ta rätou ià e noaa, e noaa rä ia rätou te mau haamaitaìraa no te Pätireia o te Atua. E tïtau te reira ia rätou ia poro i te èvaneria e ia ärataì i te taata i te faaroo ia Ietu Metia. Te huru oraraa i te pae värua Te täpaò ra teie ìrava i te hoê täuiraa i roto i te oraraa o Pëtero. Ua rave oia i ta na òhipa èi taata ravaai i roto i te hoê töroà no ò mai i te Atua ra, oia hoì te peeraa ia Ietu e te riroraa mai èi hoê o ta na mau pipi mätamua. E piiraa no te fafauraa hope e no te hoê täviniraa âpï o te hau atu i te òhipa noa i te mau mahana atoà. Te tïtau-manihini-hia ra o Pëtero ia riro èi ärataì i te hinaaro o te Atua, ia faaìte i te here e te parau mau a te Atua ia vëtahi ê.

Te mau Manaò Täuturu no te Haapiiraa e piihia ra ia haere i rapae i to tätou vahi au maitaì e ia pee ia Ietu i roto i te hoê täviniraa rahi aè ia tätou iho. Ua faaea o Pëtero mä i roto i te manuia òre ua haere mai o Ietu  e haamanaò i te ôtià o te taata, ua haere mai o Ietu e faaìte i te manuia, eiaha e mätaù ia pähono i teie piiraa e ia tiàturi i te Atua no te ärataì ia tatou.

Te tahi parau tumu e faaìtehia nei e Ruta èv. Pene 5 ìrava 1 e tae i te 11 e tuàti i nià i te parau tumu rahi no te piiraa e te täuiraa. Teie te hoê haapotoraa : Te piiraa ia riro èi ravaai taata "Te faataa ra teie parau tumu i te auraa mau o te òhipa ta Ietu i höroà i ta na mau pipi mätamua. Te haapäpü ra te reira i te täuiraa mai te hoê oraraa au noa e tae atu i te hoê töroà no ò mai i te Atua ra, e te haamatara ra te reira i te tïtauraa a Ietu e âpiti ma te itoito i roto i te haaparareraa i te Èvaneria.

Heuraa Ìrava

-Taramo 138, 3 I te mahana i tiàoro atu ai au ra, ua parau mai òe ia ù ; e ua höroà mai i te itoito i ta ù värua.

-Ìtaia 6, 8 Ua faaroo atu ra vau i te reo o te Fatu, i te nä-ô-raa e, O vai ta ù e tono ; o vai te haere no tätou ? Ua parau atu ra vau, Ìnaha, teie au ; o vau ta òe e tono.

-1Torinetia 15, 3 Ua tuu atu hoì au ia òutou i mütaa iho ra, i tei noaa na ia ù ra, e i pohe te Metia i ta tätou nei hara, mai tei te parau i päpaìhia ra ;

-Ruta èv. 5, 10 O Iatöpa atoà hoì e o Ioane, nä tamarii a Tepetaio ra, ua âmui atoà räua ia Timona. Ua parau mai ra Ietu ia Timona : «Eiaha e mätaù, i teie nei, e taata ta òe e noaa.

 

Faaitoitoraa.

Ômuaraa
Ia ora na, i te mau taata atoà no teie färereiraa na te feiä âpï, I teie mahana, e hiòpoà mai tätou e nafea tätou e pähono ai i te piiraa a te Atua i roto i to tätou oraraa. E niu tätou ia tätou iho i nià e maha tuhaa o te Pîpîria o te faaìte mai ia tätou nahea te Atua i te pähono mai i ta tätou mau pure, i te piiraa ia tätou ia tävini, i te faaora ia tätou na roto ia Ietu Metia, e i te tonoraa mai ia tätou èi mau pipi.

1. Taramo 138 ìrava 3 I te mahana i pii ai au ia òe, ua faaroo mai òe ia ù, ua faaitoito òe i to ù värua na roto i te höroàraa mai i te puai ia ù nei.

Parau poroì : Te haamanaò mai nei teie ìrava ia tätou e, te faaroo mai nei te Atua i ta tätou mau pure e te höroà mai nei o Ia i te puai ta tätou e hinaaro nei.

Faahoturaa : A faataa e ia pure tätou ma te âau ôtahi, e faaroo e e pähono mai te Atua ia tätou. I te tahi taime e pähono tià mai o Ia i ta tätou āniraa, e i te tahi atu taime, e höroà mai o Ia ia tätou i te puai no te haere na roto i te mau tämataraa.

2. Ìtaia pene 6 ìrava 8 E ua faaroo iho ra vau i te reo o te Fatu, i te na ôraa mai e, O vai ta ù e tono, e o vai te haere no tätou, Ua pähono atu vau, Teie au, a tono ia ù.

Parau poroì : Te pii nei te Atua ia tätou tätaìtahi ia tävini e ia pähono i ta Na piiraa.

Faaòhiparaa : E ärataì i te feiä âpï ia parau " e " i te Atua, ia ìte i ta rätou mau höroà e ta rätou mau täreni, e ia ineine no te tävini i te vahi ta te Atua e pii ia rätou.

3. 1 Törïnetia pene 15 ìrava 3 Ua haapii atu hoì au ia òutou na mua roa i te taata atoà, mai ta ù atoà e färii nei, e i pohe te Metia no ta tätou nei hara, ia au i te parau i päpaìhia ra.

Parau poroì : Te niu o to tätou faaroo o te tutia ia o Ietu Metia no ta tätou mau hara.

Faahoturaa: A faataa i te faufaaraa o te tutia o Ietu e e nafea te reira e täui ai i to tätou oraraa. A paraparau no nià i te faaoraraa e te faaòreraa hara ta tätou e färii na roto i to Na poheraa e to Na tià-faahou-raa.

Faaòhiparaa : E faaitoito i te feiä âpï ia patu i to rätou faaroo i nià i teie parau mau faufaa rahi e ia ora èi haamauruüruraa no taua tutia ra.

Hiòraa : A faaìte i te hoê ìteraa päpü e aore rä te hoê àamu no nià i te mana o te tutia a Ietu i roto i te oraraa o te hoê taata.

4. Ruta èv. Pene 5 ìrava 10  E ua na reira atoà Iatöpo raua o Ioane te mau tamarii a Tepetaio, e mau hoa hoì no Timona. Na ô atu ra o Ietu ia Timona, Eiaha e mätaù ; mai teie atu taime e riro òe èi ravaai taata.

Parau poroì : Ua pii Ietu ia tätou ia riro èi mau pipi na Na e ia faaìte i te èvaneria ia vëtahi ê.

Faahoturaa : Te paraparau ra o Ia no nià i te piiraa a Timona Pëtero e e mea nahea to Ietu faariroraa ia na èi  taata ravaai taata. A faataa e aha te auraa no tätou i teie mahana ia riro èi pipi na Ietu e ia faaìte i to tätou faaroo.

Faaòhiparaa: A ärataì i te feiä âpï ia riro èi taata tei ìte i te itoito no to rätou faaroo, ia faaìte i te here o te Atua i te mau hoa e i te ùtuafare, e eiaha e mätaù i te paraparau no nià ia Ietu.

Hiòraa : A faaìte i te ìteraa o te hoê taata e aore rä, o te tahi atu taata no nià i te òhipa pororaa èvaneria e aore rä, te täviniraa.

Faaotiraa
Teie te mau manaò faufaa rahi : E pähono mai te Atua i ta tätou mau pure, e pii o Ia ia tätou ia tävini, ua niuhia to tätou faaroo i nià i te tutia o Ietu, e ua piihia tätou èi mau pipi na Na. E ani manihini i te feiä âpï ia fëruri e nahea rätou ia pähono i te piiraa a te Atua i roto i to rätou iho oraraa. A faaoti na roto i te hoê pure, ma te ani i te Atua ia haapuai e ia ärataì i te feiä âpï tätaìtahi i reira.

 Pure

Pure tätou i te Atua.

Te pähonoraa i te piiraa a te Atua e te Fatu to mätou Atua, Te haamauruüru nei mätou ia Òe no to òe taeraa mai i ô nei i teie mahana. Mauruüru no to òutou haaputuputuraa mai ia mätou i ô nei no te arue ia Òe e no te ìmi âmui ia Òe. Te hinaaro nei mätou e faatae atu i teie taime ia òutou na e ia ìriti i te ùputa o to mätou âau i ta Òutou parau.

E te Metua, e te Tamaiti e te Värua Maitaì, te ârue nei mätou ia Òe no te mea e Atua Òe o te faaroo mai nei i ta mätou mau pure. Mai tei päpaìhia i roto i te Taramo 138 ìrava 3 : I te mahana i tiàoro atu ai au ia Òe, ua faaroo mai Òe ia ù, ua faaitoito Òe i te varua i te höroàraa mai i te puai ia ù. E te Fatu, te pure nei mätou ia höroà mai Òe i te puai o ta mätou e hinaaro nei, ia pähono mai i ta mätou mau pure, e ia haapuai i to mätou faaroo.

E te Fatu, te faaroo nei mätou i to Òe piiraa mai ia Ìtaia i te faarooraa i to Òe reo i te na-ô-raa mai e, o vai ta ù e tono, e o vai te haere no tatou. Te hinaaro nei tätou e pähono mai ta na i rave Teie au, a tono ia ù. A tauturu mai ia mätou ia vai te âau hinaaro e te ineine no te tävini ia Òe, noa atu te vahi ta Òe e pii ia mätou.
Mauruüru e te Fatu ia Ietu, no ta Òe tutia no ta mätou mau hara, mai ta Pauro i haamanaò mai ia mätou i roto i te Törïnetia 1 pene 15 ìrava 3. Ua ìte mätou e ua niuhia to mätou faaroo i nià i to Òe poheraa e to Òe tià-faahou-raa.

Mauruüru no to Òutou here e ta Òutou faaòreraa hapa, e a tauturu mai ia mätou ia ora i te mahana tätaìtahi i roto i teie parau mau.

I te pae hopeà, e te Fatu, mai ta Òutou i parau atu ia Timona Pëtero i roto i te Ruta èv. Pene  5 ìrava 10 : Eiaha e mätaù ; mai teie atu taime e riro òe èi ravaai taata. A tauturu mai ia mätou eiaha ia mätaù, ia riro rä èi pipi haapaò maitaì e ia faaìte i te èvaneria i te feiä e haaàti nei ia mätou. A höroà mai ia mätou i te itoito e te paari no te paraparau i nià ia  Òe e no te faaìte i to Òe here na roto i ta mätou mau òhipa. Te pure nei mätou ia haamaitaì mai Òutou i te feiä âpï atoà i roto i teie vahi, ia ärataìhia mai ai mätou, ia haapuai e ia faaüru ia rätou ia pähono i ta Òutou piiraa i roto i to rätou iho oraraa. Ia faaî e ia ärataì to Òutou Värua Moà ia mätou. Na roto i te iòa o Ietu, te pure nei mätou ia Òe e te Atua Nui Tumu Tahi. Âmene.

 

Pehepehe

Pähono i te pii a te Atua

 

I roto i te marämarama o te âahiata, te pure nei au,

E i roto i te vahi moèmoè o to ù âau, te tiàoro atu nei au ia Òutou,

E i te mahana i tiàoro atu ai au ia òe, e te Atua haapaò mai,

Ua faaroo mai òe ia ù, i te faaètaètaraa i ta ù värua i te raì ra.

 

Mai ia Ìtaia, te faaroo nei au i to òutou reo ïti marü i pïhauhau mai,

O vai ta ù e tono, o vai to tätou e haere Ua matara to ù âau,

Ua pähono puai au,

Teie au, e te Fatu, a tono ia ù, ua ineine au.

 

I nià i te tätauro, no ta tätou mau hara, ua mauiui Òutou,

Te Metia, to tätou Faaora, to tätou tiàturiraa i püpühia.

Ia au i te mau päpaìraa moà, ua höroà òutou i to òutou ora,

Te pohe e te tià-faahou-raa, te tumu no to tätou faaroo hope òre.

 

Eiaha e mätaù, te parau ia a Iesu ia Timona Pëtero,

E teie nei, e riro òe èi ravaai taata i teie nei ao.

Te haere atoà nei mätou na roto i to òutou marämarama,

To òutou te mau pipi e to òutou mau ìte, ma te amo i ta òutou reva.

 

Teraì òr. Faatura.

 

 

Ruta èv. 13.1-9 Aroha, te faaroo o te niu päpü.

  Täpati 23 no Pipiri/Mäti 2025. Aroha, te faaroo o te niu päpü. Mau Taiòraa . Taramo 103  1 Na Tävita. E haamaitaì i te Fatu, e ta...