Ruta èv 17.5-10 Àhiri.

Tāpati 6 no Àtopa 2019.

ÔROÀ

Àhiri.

Taramo 95

1 Tätou e himene i te Fatu, e himene hua tätou i te mato e ora ai tätou nei. 2 E haere tätou i mua i ta na aro mä te haamaitaì, e mä te taramo e himene hua atu ai ia na. 3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra. 4 Tei ta na rima te vähi hohonu o te fenua nei, e te teiteiraa o te mau mouà ra, no na ia. 5 Na na te tai, na na hoì i hämani, e na ta na rima i hämani i te repo marô. 6 E haere mai tätou, e haamori mä te piò i raro, e tuu i to tätou turi i te aro o tei hämani ia tätou nei, i te Fatu. 7 O ia hoì to tätou Atua, o tätou hoì te nana no ta na ra âua, te mau mämoe i ärataìhia e ta na rima.  Ia tià ia òutou, i teie nei mahana i te faaroo i ta na reo 8 Eiaha e faaètaèta i to òutou âau mai tei Meripa ra, e mai tei te mahana i Mata, i te mëtëpara ra, 9 i ta to òutou mau metua i faaoôo mai ia ù ra, e ua àa mai ia ù, ìte noa ai rätou i ta ù ra mau òhipa. 10 A maha aè ra àhururaa o ù mätahiti i te oôoraa i te reira uì, e ua nä ô aè ra vau: E feiä âau hapa rätou, e aore i haapaò i ta ù ra parau, 11 o tei tapuhia e au i taù ririraa ra, e eiaha roa rätou ia ö i to ù ra faaearaa.

Hapatuta 1.2-3

Te tumu parau 1 Te parau ta te perofeta ra ta Hapatuta i ìte ra. Te tïtauraa 2 Te mäoro, e te Fatu, o ta ù tiàororaa, e aore òe i faaroo mai te mäoro o ta ù pii-hua-raa atu ia òe, e hämani ìno teie e vai nei, e aita òe i faaora 3 E aha rä hoì òe i faaìte mai ai i te ìno, e ia hiò hoì au i te òto ra, te vai nei hoì te haru e te rave aroha òre i mua ia ù nei e te vai nei hoì te feiä e faatupu i te märô e te tamaì.

2.2-4

Te pähonoraa a te Atua: i tei rave i te parau-tià e te ìno 2 Ua parau mai ra te Fatu ia ù, nä ô mai ra, A päpaì na i te ôrama ia ìteä-noa-hia i nià i te mau päpaìraa ra, ia horo noa te taata ia taiò ra. 3 No te taime i haapaòhia ra taua ôrama nei, ia tae rä i te hopeà ra e faaìte päpü mai ai e òre e haavare e ia mäoro iti noa, e tiaì atu ä; e tae mau mai ia, e òre e haamäoro hua. 4 Inaha, o te teòteò ra aore ia i tià to na âau i roto ia na ra; o tei tiàhia ra i te faaroo ra, e ora ia.

2 Timoteo 1.6-14

6 E teie nei, e parau atu ai au ia òe ia manaò òe, e e faaàraàra òe i tei roto ia òe i horoà-noa-hia mai e te Atua i te tuuraa ta ù rima i nià ia òe na. 7 Eere hoì i te âau taiä ta te Atua i horoà mai no tätou, i te âau itoito rä, e te aroha, e te haapaò maitaì. 8 Eiaha òe e haamä i te parau o to tätou Fatu, e eiaha atoà e haamä ia ù i to na taata i täpeàhia nei. E färii atoà rä òe i te pohe o te Èvaneria nei, i te itoito a te Atua ra 9 o tei faaora ia tätou nei, e ua parau ia tätou i te parauraa moà ra, eiaha no ta tätou òhipa, no to na iho rä hinaaro, e te aroha mau i horoàhia mai i te Metia ra ia Ietu no tätou, hou teie nei ao ra. 10 Ua faaìte-hua-hia mai rä i teie nei i te färaa mai o to tätou ora o Ietu Metia, o tei faaòre i te pohe nei, e ua faaìte päpü mai i te ora mure òre i te Èvaneria nei ra; 11 i haapaòhia ai au nei ei aò, e ei âpotetoro, e ei òrometua na te Ètene ra.12 I roohia mai ai au i taua mau mea ìino nei; aita rä vau i haamä; ua ìte hoì au i ta ù i faaroo aè nei, e ua ìte au e, e tià ia na ia tiaì i ta ù i tuu atu ia na ra, e tae noa atu i taua mahana rahi ra. 13 E täpeà maitaì i te hiroà parau mau ta òe i ìte ia ù nei ra, mä te faaroo e te hinaaro i te Metia ra ia Ietu. 14 Taua parau maitaì i tuuhia atu ia òe ra, e mau maitaì iho ia i te Värua Maitaì e pärahi i roto ia tätou nei ra.

Ruta èv 17.5-10

Te faaroo 5 Ua parau mai ra te mau âpotetoro ra i te Fatu E faarahi mai i to mätou faaroo. 6 Ua parau atu ra te Fatu Ahiri e faaroo to òutou e mai te huero tïnapi noa iho ä te rahi, e parau noa atu ia òutou i teie nei tütämino Ia mahiti tumu òe, e ia tänuhia òe i raro i te tai, na na ia e faaroo mai.

Te täviniraa

7 O vai to òutou e tävini to na te ârote ra, e te faaàmu ra i te mämoe, e hoì mai ra mai roto mai i te âua, e parau vave atu  A haere òe, a taòto i te àmuraa mäa. 8 E òre änei e parau atu e A faanahonaho i te àmuraa mäa na ù, a tätua na ia òe, a rave mai i te mäa ia àmu vau e ia inu hoì; e i muri aè, a àmu ai òe e a inu ai hoì. 9 E parau änei o ia, e hämani maitaì hau to taua tävini ra ia na, o ia i rave i tei faauehia atu ia na ra? Te manaò nei au, e òre. 10 Oia atoà òutou, ia ravehia e òutou te mau mea atoà i faauehia atu ia òutou na, e nä ô òutou. Aita a mätou faufaa, a to mau tävini nei i hopoi atu; o tei au mau ia mätou ra, o ta mätou ia i rave iho nei, tirä ra.

Manaò.

E Atua te Atua no te mau nünaa atoà e ia haamorihia, e ia tiàturihia i te ôpuaraa faaora e faatupuhia mai roto mai i te Moana Nui a Hiva, te fenua, te reva, te mau tiàrama, e tupuraa teie no te Aroha e te Here fäito òre i  parau ai te Mäòhi te Tumu Nui. I anoenoe noa ai i roto i te âau o te taata, i te mea o ia te hohoà o te Atua Nui Tumu Tahi, to na puai  te mataì ia i haapuäìhia i roto ia na, itoito ai o ia i teie maitaì faatupu ora. I te mea tei ta na rima te vähi hohonu o te fenua, e te teiteiraa o te mau mouà, no na ia, te tai to na ia turu i tupu ai te repo marô. I tià ia tätou i te haamori mä te piò i raro, e tuu i to tätou turi i te aro o tei hämani ia tätou nei, i te Fatu Nui. O ia hoì to tätou Atua, o tätou to na nünaa o to na fenua, te mau tamarii  ärataìhia e ta na rima.  Ia tià ia tätou, i teie nei mahana i te taiò e te faaroo i to na reo. Eiaha tätou e faaètaèta i to tätou âau mai te òre i ìte i te türamaraa a te rähu, Ia faaätea tätou i teie mau faufaa àita nei tätou e faaoôo nei, e àa nei i teie mau òhipa faatupu ora. No reira ia itoito tätou i te mau mäiteraa i to tätou hiroà ia òre teie parau ta te päpaì Taramo e faahitihia nei i te parauraa e 10 A maha aè ra àhururaa o ù mätahiti i te oôoraa i te reira uì, e ua nä ô aè ra vau E feiä âau hapa rätou, e aore i haapaò i ta ù ra parau, 11 o tei tapuhia e au i ta ù ririraa ra, e eiaha roa rätou ia ö i to ù ra faaearaa. Ia faaroo ra tätou i te haapotoraa o na taiòraa e maha nei, te vai nei te tahi faaitoitoraa ia tätou.

 -Taramo 95, 3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra.

-Hapatuta 2, 4 Inaha, te teòteò aore i tià to na âau ; tei tiàhia te faaroo, e ora ia.

-II Timoteo 1, 13 E täpeà maitaì te hiroà parau mau, mä te faaroo e te hinaaro ia Ietu.

-Ruta èv. 17, 6 Ahiri e faaroo to òutou mai te huero tïnapi, e faaroo te tütämino.

Teie mau haapotoraa te türama noa ra te reira ia tätou te maitaì o te Atua i te faaäraraa i te mau taata paieti i  to na mau hinaaro ia tupu ta na ora i te mau vahi atoà i reira te mau nünaa atoà e maitaì ai. I te mea ua tae tätou i te hoê vahi faufaa no te Parau Maitaì i papaìhia e Ruta, no te mau òhipa i ravehia e Ietu. Tei faahotu i te parau no te oraraa o te taata teretetiano, tei na roto i te haamaitaìraa a te Atua. E toru tumu parau teie e faahitihia nei èi faaìteraa i te òhipa ta te faaroo e faatupu, mauti ra ia te ôpereraa, te faaä- òre-raa te hara, e te faaòromaì. E ìtehia teie mau parau i roto i to te taata haapäpüraa i to na faaroo. Tei roto i teie mau tuhaa te äniraa a te mau âpotetoro, ia faarahi mai i to mätou faaroo i te mea te ìte nei te mau âpotetoro, i to rätou èreraa  i teie faufaa i roto i te täviniraa. I faaäu ai o Ietu i to rätou faaroo mai te hoê huero tïnapi rä i te huru, ia noaa ia rätou te faaroo mai teie te huru i te rahi. E tià ia rätou ia parau i te tumu raau ia taäa ia na e ia haere i roto i te tai. No te òre-raa ra e tupu te parau, no te ôpereraa mau e tïtauhia ra ia òhipa, te faa-òre-raa hara, e te faaòromaì. Te ìte nei ia te mau âpotetoro i to rätou faufaa òre i mua i te mau òhipa e ravehia nei e Ietu. Aita ra O ia i pähono àfaro noa i nià i te äniraa a te mau âpotetoro. To na auraa ra te faaroo e änihia nei e te mau âpotetoro, o te hoê ia ìteraa i te hohonuraa o te oraraa i roto i te täviniraa. Oia hoì, to te mau âpotetoro ia horoàraa ia rätou no faaìteraa i te mau hinaaro o te Atua i te mau taata atoà, e tae noa atu i to rätou mau ènemi. Te haamata nei o Ietu i te parau na roto i te faaauraa i te faaroo i te hoê huero tïnapi, e i te taò ra àhiri. E taò teie te faaìte ra te èreraa, e te òre-raa te òhipa te mau faaueraa, eiaha ra i roto i tera manaò e èita e tano e rave faahou, èita roa ia. I roto i tera manaò e, aita i taere roa te vai ra te raveà no te faatae i nià i te òpuaraa e tïtauhia ra. Te piti o te manaò o te àhiri e òre-raa ia e tupu faahou te manaò, te òhipa i ôpuahia. Eiaha tätou e manaò e aita e faaroo e vai nei i roto i te mau âpotetoro, aita ra to rätou faaroo i naeàhia atu ra i to na rahi mai te huero tïnapi ra. Teie hohoà no te huero tïnapi, te faaueue nei ia i te faaroo e vai ra i roto i te mau âpotetoro, ia tià ra ia rätou ia faaö i te faaroo ta Ietu e hinaaro nei ia noaa ia rätou te hoê faanahoraa âpï, tei tae i nià i te fäito e tïtauhia ra no te faaroo mau. Te tuu nei o Ietu i mua i te mau âpotetoro te hoê faaroo, e tià e taui te mau faanahoraa tei mätau-noa-hia na i te rave. Te ôpereraa, i te mau taata te hinaarohia e horoà, te faa-òre-raa i te hara i te fëia au-roa-hia, i te faaòromaìraa i te huru o te taata e paruruhia nei. Teie te mau mea ta Ietu e hinaaro nei ia tauihia. Eiaha te taata ia tutau i nià i teie huru faanahoraa, ia tià ra ia na ia haere i ò mai, ia noaa te faufaa no te faaroo. Te teie vahi te tïtauraahia te mau âpotetoro e o tätou ia òhipa ma te tiàturi i te tauturu a te Varua Maitaì. Na te Varua Maitaì e horoà nei ia tätou taua tiàmaraa.

Tei roto i teie tiàmaraa to Ietu tïtauraa i te mau taata ia tomo i roto i te faaroo, te piti ia no te parapore ta Ietu e faatià nei. No te hoê tävini tei haere e rave i te òhipa i te taatoàraa o te mahana. E i to na hoìraa i te fare o to na fatu, te parau nei to na fatu i to na tävini ia faaineine i te maa, e a tävini mai ia ù. Te huru o teie fatu, no to na tävini mea peàpeà roa, te òre-raa o ia e hiò i te òhipa i ravehia. Eita ra tei nià i teie vahi to Ietu onoönoraa, tei nià ra i te parau no te faaroo e te huru o te fatu òhipa. Teie faanahoraa, te faatupu nei i te mataù  i roto i te täviniraa i te Atua. Oia hoì, èita tei te rahiraa o te òhipa e ravehia, tei nià ra i te tiàturiraa i te maitaì o te òhipa e ravehia na roto i te faaroo. Te faaroo e parauhia nei i roto i te piti o te parapore, to te tävini ia ìteraa e, eita i te mea taiò te hora òhipa i ravehia, e parau ra ua rave au i ta ù òhipa, tei reira to ù òaòaraa. E parauhia teie faaroo, te faaòromaì, na teie huru o te taata e faatupu te hoê faaroo puai. Te òre-raa ia te tävini e tiaì te haamauruüruraa, e te faahoìraa no te òhipa i ravehia. Ia noaa i te taata i te faanaho ia na mai teie te huru, e tupu te parau ta Ietu e faahiti nei i roto i te parapore mätamua, e tià i te faaroo ia taäa i te hoê tumu raau e ia parau ia haere i roto i te tai. Teie ra, aita te taata iho i färii i te PUAI O TE FAAROO, ua faaea noa oia i nià i te mau òhipa e ìte ai o ia i to na anaè ora, ta na i faatupu èi maitaì. Te ère nei ia te taata i taua faufaaraa, inaha te faaìte päpühia nei te òhipa e tià ia rave i roto i na parapore e piti, eita ra e tià i te taata nei ia na reira.

Te puai o te faaroo e täviniraa ia, i roto i te aroha e te òaòa, èi faaìteraa i te hanahana o te Atua, eiaha to te tävini. Ma te òre atoà e maìti i te huru o te taata, i reira e noaa ai te faufaa o teie parau ta Ietu e faahiti nei, i te ìrava 6, àhiri e faaroo to òutou mai teie huero tïnapi noa iho i te rahi, e parau noa atu ia òutou i teie tutamino, ia mahiti tumu òe, e ia tänuhia òe i raro i te tai, na na ia e faaroo mai. I ù nei aita o Ietu e faaue mai nei ia tätou ia faatupu i te tahi temeio, te hinaaro nei ra O ia e haapäpü, i te rahi o te faaroo o te taata.

Te tumu parau ia e matara nei i roto i ta tätou taiòraa i teie mahana, tei faaìte i te PUAI O TE FAAROO. Na te Atua te reira e horoà nei i roto i te taata, ei türaìraa ia na ia ìte i te faufaa o te òhipa e tupu ra, tei niuhia i nià i te hau. Te parau ia e faahitihia nei e Pauro, II Timoteo 1, 13 E täpeà maitaì te hiroà parau mau, mä te faaroo e te hinaaro ia Ietu.

Terai or.  Faatura.

Sans papiers

Ruta èv 16.19-31 Päìno

Tāpati 29 no Tetepa 2019.

Päìno

Taramo 146

1 E haamaitaì i te Fatu, A haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua. 2 E haamaitaì au i te Fatu, òi vai aè to ù ora e himene au i ta ù Atua, òi vai aè au nei. 3 Eiaha e tiàturi i te hui arii, e te taata atoà, aita hoì o na e ora. 4 Te reva nei hoì to na värua, te hoì nei o ia i to na ra repo, mou roa atu ra ta na i ôpua i taua mahana ra. 5 E ao to na tei te Atua o Iatöpa te tauturu ia na, e tei to na Atua, tei te Fatu to na tiàturiraa 6 O tei hämani i te mau raì e te fenua, te tai e te mau mea atoà i roto ra; o tei haapaò i te parau mau na na e a muri noa atu. 7 O tei faatià mai i te feiä i hämani-ìno-hia, e ua horoà mai i te mäa na tei poìa ra. O te Fatu tei tätara i tei täpeàhia ra, 8 o te Fatu tei faaàraàra i te mata o tei matapö ra, o te Fatu tei faatià i të faahaèhaahia ra, o te Fatu tei hinaaro i te feiä parau tià ra. 9 Te faaora nei te Fatu i te mau taata èê ra, te tauturu nei o ia i te ôtare e te vahine ìvi ra âreà te haereà o te paieti òre ra, e huri-ê-hia ia. 10 E vai arii mai ä te Fatu e a muri noa atu. O to Atua, e Tiona, e tae noa atu i te mau uì atoà ra. Hareruia.

Àmota 6.1-7

I te taiàta o te mau arataì, 1 E pohe to tei pärahi noa i Tiona ra, tei tiàturi i te mouà i Tämäria ra; o tei maìrihia i te iòa o te feiä rarahi o te fenua ra; te haere nei te ùtuafare o Ìteraèra i reira 2 E haere atu òutou i Taräne, e hiò; e mai reira hoì a haere tià atu ai i Hamata rahi ra: e haere hoì i raro i Tata o te Firiteti te hau ra änei ia i teie nei mau pätireia, e te rahi ra änei to rätou ôtià i to òutou ra ôtià. 3 E pohe to te feiä i tute ê atu i te mahana ìno ra, o tei tïtau i te pärahiraa o te rave ûàna ra 4 o tei taòto i nià i te roì tena, a tïtoo ai ia rätou iho i nià i te roì hopohopoi ra; o tei àmu i te fanauà no roto i te nana ra, e te täfa no roto i te faaàmuraa ra; 5 o tei pehe i te òto o te näpara, e mai ia Tävita ua ìmi i te mau mea faaòtohia ra no rätou iho; 6 o tei täâuà rahi ia inu i te uaina, e ua faatävai ia rätou iho i te monoì maitaì ra aita rä i roto i te pohe o Iotëfa. 7 E teie nei, o rätou te reva na ei tïtï i te feiä atoà e reva ei tïtï ra, e te àmuraa i tïtoo ia rätou iho ra, e faaòrehia ia.

1 Timoteo 6.11-16

Te mau poroìraa hopeà

11 Âreà òe, e te taata o te Atua na, e maùe ê òe i te reira, e tapi rä i te parau tià, i te paieti, i te faaroo, i te hinaaro, i te faaòromaì e te marü. 12 Rohi hua òe i te rohiraa maitaì ra i te faaroo e haru i te ora mure òre, i parauhia ai hoì òe na, e ua fäì hoì i te fäìraa parau maitaì i mua i te aro o te ìte e rave rahi ra. 13 Te tuu atu nei au i te parau ia òe i mua i te aro o te Atua o tei faaora i te mau mea atoà nei, e to te Metia ra o to Ietu, o tei fäì i te fäìraa parau maitaì i te aro o Ponotio Pirato ra; 14 e e tämau mäite òe i taua parau nei, eiaha ei vähi ìno, eiaha ei hapa, e tae noa atu i te färaa mai o to tätou Fatu o Ietu Metia ra 15 o ta na e faaìte mai ia tae i to na ra tau, ta tei Maitaì e tei ia na anaè te Mana ra, o te Arii o te hui arii, e te Fatu o te mau fatu ra 16 tei ia na anaè te pohe òre, e te pärahi ra hoì i roto i te märamarama taeà-òre-hia e te taata atoà; o tei òre roa i hiòhia e te taata atoà, e eita roa hoì e tià ia hiò. Ei ia na te tura e te hau e a muri noa atu. Âmene.

Ruta èv 16.19-31

Te taata taoà rahi e o Rätaro

19 I pärahi na te hoê taata taoà rahi, e àhu ùra e te àhu maitaì ta na e àhu, e àmuraa mäa rahi nehenehe ta na i te mau mahana atoà. 20 E te hoê taata taoà òre hoì o Rätaro te iòa, i vaiihohia i to na ra ùputa, ua àti roa i te maì. 21 Ua ani atu ra i te huà rii mäa i maìri no nià i te àmuraa mäa a taua taata taoà ra e ua haere mai ra te mau ùrï ua mitimiti i te mau maì no na ra. 22 E pohe iho ra taua taata taoà òre ra, hopoihia atu ra o ia e te mau merahi i nià roa iho i te ôuma o Âperahäma. E pohe iho ra hoì taua taata taoà rahi ra, e tänuhia iho ra. 23 E àti atu ra o ia i te mäuiui rahi i häte, ua nänä aè ra i ta na mata i nià, ìte atu ra ia Âperahäma i te ätea ê, e ia Rätaro i nià iho i to na ôuma. 24 Ua pii atu ra o ia, nä ô atu ra E päìno, e Âperahäma e, e aroha mai òe ia ù, e tono mai òe ia Rätaro ia uhi o ia i ta na àuru rima i te pape, ei faatoètoè i ta ù arero nei; ua àti roa vau i te mäuiui rahi i teie nei auahi ura. 25 Ua parau mai ra Âperahäma E ta ù tamaiti, a haamanaò na, e maitaì to òe i to oraraa ra, e e ìno hoì to Rätaro. I teie nei rä, ua faaîhia o ia i te òaòa, e ua àti òe i te mäuiui rahi. 26 E e ärea rahi hoì tei tuuhia i röpü ia tätou, e òre to ô nei e tae atu io òutou na ia haere atu; e òre atoà to ô na e tae mai i ô nei io mätou nei. 27 Ua parau atu ra o ia Teie maori ta ù parau ia òe, e päìno E tono òe ia na i te fare o ta ù metua ra 28 toopae hoì o ù taeaè, e aò atu o ia ia rätou, o te tae atoà mai rätou i roto i teie vähi mäuiui rahi. 29 Ua parau mai ra Âperahäma ia na Tei ia rätou Möte e te mau perofeta, a faaroo rätou i te reira. 30 Ua parau atu ra o ia Eiaha, e päìno, e Âperahäma, ia haere atu rä te hoê taata ia rätou mai te pohe atu, e tätarahapa ia rätou. 31 Ua parau mai ra o ia Ia òre rätou ia faaroo ia Möte e te mau perofeta ra, tià noa ä te hoê taata mai te pohe atu, e òre ä rätou e faaroo i te aò.

Manaò.

To tätou taiòraa e te faarooraa na parau e maha nei e tià ia tätou i te parau e, te haafatatahia nei tätou i pïhaì iho i te mau tïtauraa no te ôpuaraa faaora a te Atua Nui Tumu Tahi. I te mea ua atea tätou i te tumu no te aroha e te here ta te fenua e faaìte noa ra i te hanahana ta te rahu e horoà nei te ora e faanaòhia nei e tätou. Teie horoà ua rau te faaòhiparaa a te taata, ua tae roa i te faatîtîraa i to na iho mau taeaè, mau tuahine, te mau tamarii, na roto i te  mau faanahoraa ia maitaì pae hoê noa te feiä e mau ra i te mau faatereraa o te hoê fenua, te hoê nünaa. Ua tae roa i te faatiöraa i  te ture ia tupu te parau tià òre, e ia ûàna noa te mau peu hämani-ìno, ta teie mau òhipa e haafänau te täparu, e te hooraa värua, e te òre-raa e haapaò te feiä i roto i te ère, te maì e te mäuiui. E ia faaroo tätou i te haapotoraa o ta tätou taiòraa no teie mahana e ìtehia te hihi o te Aroha Metua o te Atua Nui Tumu Tahi i teie mau parauraa.

Taramo 146, 7 E faatià tei hämani-ìno-hia, e mäa ta tei poìa, ta te Fatu e tätara tei täpeàhia.

Àmota 6, 3 E pohe te feiä i tute ê i te mahana ìno ra, i tïtau te pärahiraa rave ûàna ra.

1Timoteo 6, 12 Rohi hua i te rohiraa maitaì i te faaroo e haru te ora mure òre.

Ruta èv. 16, 24 pii atu ra e päìno,  Âperahäma e, e aroha mai òe ia ù.

Ei manaò mätamua.

E au ra e te mau manaò i päpaìhia e Ruta i te faatiàraa a Ietu no te püòi te mau parau i faahitihia  e na taiòraa e toru no te oraraa vaamataeinaa. O Ruta anaè teie e faatià nei i teie parapore, ma te faahiti i tei iòa o te hoê taata, o Rätaro. I roto i te tahi atu mau parapore aita ia te iòa o te mau taata e faahitihia ra Eiaha ra tatou ia  manaò e teie Rätaro, o te Rätaro ia ta Ioane e parau ra i roto i te pene 11. Eita e òre te tuuraa o Ruta teie iòa i roto i te parapore no te faaìte ia i te faufaa o te òhipa ta te Atua e faatupu i nià i to na Mau taata tupu. Inaha  te auraa o teie iòa, UA TAUTURU MAI TE ATUA.

E piti tuhaa päpu maitai to teie taiòraa, te ìrava 19 e tae i te ìrava 26, te tuhaa ia e tupu i te fenua nei. Te piti o te tuhaa te ìrava 27 - 31, te òhipa ia e tupu i mua i te aro no Âperahäma. Te òhipa mätamua e ìtehia  nei to raua oraraa i te fenua nei, ua vai noa te area i ropu i na taata toopiti nei, te faanaò  nei  te taata taoà i te Mau maitai atoà, o ta na e hinaaro ra. O Rätaro ra te faanaò nei ia o ai i te Mau toeà rii e òre e hinaarohia nei e teie taata taoà, e te òre-raa-hia e haapaò. Ia pohe raua te reva nei i te raì i mua i te aro no Âperahäma. I reira ua vai a te hoê area i ropu i teie taata. Tei te vahi maitai ia o Rätaro, âreà ra te taata taoà tei te tahi vahi ia eita e tano ia faaea. Te area i vai i te fenua ua tae roa i mua ia Âperahäma, ua huri ra te vahi maitai. E tupu nei te piiraa a te taata taoà, ma te parau e toru taime e päìno e, te ìte nei teie taata i te tiàraa metua here o Âperahäma. Ia horoà o Âperahäma i roto ia Rätaro i te hoê òhipa, no te faarariraa i ta na arero i te päpe toètoè. Aita ra i tiàhia teie aniraa, i te mea e area rahi te vai ra rotopü ia rätou. Parau faahou atu ra te taata taoà ia faahoìhia o ia i te fenua no te faaìte i to na na taeaè e pae ia haapaò i te parau no te tätarahapa. Aita atoà i tiàhia teie aniraa no te aha, tei ia rätou ra te Ture a Mote e te Mau perofeta. E te aniraa hopeà a teie taata taoà, mauti ra ia, ia tuuhia te hoê taata maite pohe no te faaìte i to na Mau taeaè, aita atoà i tiàhia. No te mea e rave rahi te mau täpaò i ravehia i mua ia rätou aita i tiàturihia, faatupu noa atu ai teie mau täpaò e vai pöuri-noa-iho a teie pupu taata i te parau no te tätarahapa.

Ei hiòraa i te auraa.

Te tahi auraa e vai nei i roto i te parapore, eita ia tei nià i te rahi no te taoà a teie taata, oia te moni. Tei nià ra i te FAUFAA  NO TE  PARAU  A TE ATUA, tei  faaìtehia i roto i te Ture a te Atua, e te Mau parau a te Mau perofeta. Mai tei faaìtehia i roto i te pene 14, 15, e te 16, e Mau parau teie e faatiàhia ra ia ìte te Mau färitea, i te area ta rätou e faatupu nei ia atea te taata i te Atua. Te hinaaro nei o Ietu e faaära i te mau färitea aita i taere roa no te faahuri i te vahi e òre ai te area. Te òhipa e rave te haafaufaaraa ia  i te PARAU A TE ATUA, ia ìtehia te tätarahapa, no faaruèraa i te mau parau te tià e faaàano te area e vai ra i ropu te taata e te taata, te taata e te Atua. Ua tupu teie parau i roto i na vahi e piti, te fenua nei, e vahi ia i reira te taata e haapii ai ia na i te ture a te Atua, ia noaa ia na te faaitoitoraa no te faatupuraa i te Mau faaueraa a te Atua. E no te faarooraa i te reo o te mau perofeta.  Ia tae i mua i te aro no Âperahäma aita e haapiiraa faahou i reira, e haaväraa te tiaì mai ra. To na auraa ra i te fenua nei e haapuai ai te parau no te haapiiraa, eiaha ra i mua i te aro o te Atua. I te fenua nei e tävini ai i te Atua, eiaha ra ia tae i roto i te patireia, aita e täviniraa faahou to reira, e haamaitaìraa rä. I te mea na te PARAU A TE ATUA e faaî  nei te Area rahi e vai nei ropu i te taata e te taata, e i ropu i te taata e te Atua. Te nahea nei tätou i te PARAU A TE ATUA I TEIE MAHANA? E tià ia parauhia te hinaarohia mai ra ia tupu i roto i te oraraa o te taata i to na pae, te faatanoraa ia na i te mau hinaaro o te Atua te tïtau noa nei O ia i te taata i roto i te oraraa. Inaha, ua tauàti-atoà-hia te oraraa o te taata i nià i te Atua. Tätou hoì i te tahi pae e te Atua i to na pae, na te hinaaro hoì o te aroha e täamu ra ia tätou. Hoê hiòraa, mai te peu, e faatano tätou i te toparaa hoë o te vaa, e tïtau-atoà-hia i to tätou pae ia haapae i te tahi huru, tei òre e au ia tätou ia rave i nià i teie vaa, no te mea e haafifi te reira i te tere maitaìraa o te vaa e tae atu ai i te tipaeraa. Te taata tei òre e hinaaro e haapae i te mau mea atoà e haafifi i te tupu maitaìraa o te hau, te maitaì e te ora hoì, tei òre i ineine i te färii e haapae i te mau mea atoà ta te hinaaro o te Atua e tïtau mai ra, e aha ia te faufaa o te mau hinaaro o te Atua i roto i te täviniraa i te Atua parau mau e te parau tià. Ia faahope rä te taata i to na manaò, to na püai, to na àau, to na värua no te Atua anaè e no na anaè e ìtehia ai te moà o te Atua. Te taata rä i tae i nià i teie tïtauraa no te mea ia, ua noaa ia na te haapaeraa i ta te taata. Eita atoà hoì e tià i te taata ia rave i nä huru e piti atoà, no te mea, te haapäpü noa mai ra te mau hinaaro o te Atua e no teihea pae tätou. Ia hinaaro hoì o ia i te ora, e haere tià o ia i te vähi tei reira te ora e ìtehia ai, o ia hoì i roto i te hinaaro e te aroha o te Atua i te taata. No reira tätou e hinaaro nei i te Atua, ia òre hoì tätou ia riàrià i te ìno, te parau-tià-òre, te haavare, te manaò ìno, aore ia e vaiiho noa tätou ia tupu ruperupe noa na taua mau ìno atoà ra, ia òre hoì tätou ia horoà i to tätou püai no te haapaò i te reira mau mea atoà e nahea ia te Atua e riro faahou ai, ei Atua no tätou, e nahea ia tätou e riro mau ai ei tamarii atoà nä na. E nahea ta na parau e riro ai ei parau maitaì no te arataì ia tätou i nià i te èà e tupu ai te hau, te maitaì e te ora. Ia òre ia tupu te tahi area i ropu ia tätou e te Atua. Te òhipa ia e tupu nei i roto i ta tätou parapore te parau no teie taata taoà, ua tae roa o ia i mua i aro no Âperahäma aita o ia i tätarahapa. No te aha ? no te mea aita o ia e hinaaro nei ia faaorahia o ia e te Atua. Te ahi e vai ra i mua ia na, e auahi ia no te faa- òre-raa hara, no te täma i te viivii o teie nei ao. Aita ra o ia i rave ua nounou aè na na i te tutau i roto i te hara, i te faaoraraa a te Atua. Ahiri o ia i färii e tämähia o ia, mai te tämaraa, e tämähia nei te piru. I te mea mai teie te huru ia tämähia te piru, e tuuhia i roto i te auahi te mau vahi eita i te piru e faataahia, e toe noa mai te piru. O ia ia tätou te taata nei e piru tätou i mua i te aro o te Atua, no te mea na to na iho rima i miri ia tätou. Te òhipa i tupu i te tau no te arii ra o Nëpütäneta, e te huriraahia te mau tävini o te Atua i roto i te auahi o Täniera, Àpete- Neto, e o Mëteta, i te mea aita rätou i tuu i te turi i mua i te tii i hämanihia e te Arii, e ua tämähia rätou e teie auahi. Oia atoà ia te reo o Ioane Päpetito, i te piiraa i te mëtëpara, e tätarahapa e päpetito hoì au ia òutou i te pape, te vai nei te hoê e na muri mai ia ù, e päpetito ia ia òutou i te auahi. O te òhipa atoà ia i tupu i te mahana penetetöte te pouraa mai te ahi mai te arero maa ra te huru i nià i te mau âpotetoro.

<<Aita vau e parau atu ra ia òutou e haere e tahu i te auahi no te tämaraa i to tätou viivii, i reira ra eita atu ra te tämaraa e tunu paaraa te reira >>

Te auahi e faahitihia nei e te parapore mauti ra ia te PARAU A TE ATUA, e ìtehia taua mau parau ra i roto i te PIPIRIA, tei reira te faahitiraahia te mau ture a te Atua, tei tuuhia ia Mote ra, e tae noa atu te mau perofeta, aita teie mau parau i roto i te raì, tei te fenua nei, aita e tätarahaparaa i roto i te patireia, tei te fenua nei e tätarahapa ai, aita e haamoriraa to roto i te patireia, tei fenua nei e haamori ai i te Atua. Ia faaroo tätou i te reo o teie taata taoà ia parau e, E päìno, e Âperahäma e, e aroha mai òe ia ù, e tono mai òe ia Rätaro ia uhi o ia i ta na àuru rima i te pape, ei faatoètoè i ta ù arero nei; ua àti roa vau i te mäuiui rahi i teie nei auahi ura. E teie ta Pauro, 12 Rohi hua òe i te rohiraa maitaì ra i te faaroo e haru i te ora mure òre, i parauhia ai hoì òe na, e ua fäì hoì i te fäìraa parau maitaì i mua i te aro o te ìte e rave rahi ra.  

Terai or.  Faatura.

Ruta èv 16.1-13 Ärai

Tāpati 22 no Tetepa 2019.

Ärai

Taramo 113

1 E haamaitaì i te Fatu E haamaitaì, e te mau tävini o te Fatu, e haamaitaì i te iòa o te Fatu. 2 Ia haamaitaìhia te iòa o te Fatu, i teie nei e a muri noa atu. 3 Mai te hitiraa mai o te mahana e tae noa atu i to na maìriraa, ia haamaitaìhia te iòa o te Fatu 4 E teitei to te Fatu i to te mau fenua atoà E ua hau to na hanahana i te teitei i to te mau raì atoà ra 5 O vai tei au i to tätou Atua i te Fatu, o tei teitei e ua pärahi i te raì teitei. 6 Te tuu haèhaa nei rä o ia i te hiòraa mai i raro i nià i te mau raì, e i nià atoà i te fenua. 7 Te faateitei nei o ia i tei haèhaa ra no raro mai i te repo ra, e ua faateitei i tei àti no raro i te tiriäpera ra, 8 i te faanohoraa o ia ia na i roto i te feiä rarahi ra, i roto i te feiä rarahi ra i to na iho ra pupu taata. 9 O tei haapärahi i te vahine fänautama òre i te ùtuafare ra, ei metua vahine òaòa i ta na ra mau tamarii. Hareruia.

Àmota 8.4-7

Te taehae o te feiä hoohoo 4 E faaroo mai i teie, e te feiä i horomii noa i tei àti ra, i te faaòre i te taata rii i nià i te fenua nei, 5 i te nä-ô-raa e, Â hea ra e òre ai te märama âpï nei, ia hoo tätou i te mäa? E te täpati, ia faaìteìte tätou i te tïtona? E te faaitiraa i te êfä, e te tëtera ia rahi, e te faahaparaa i te mau fäito i te haavare;  6 e te hooraa i tei àti ra i te ârio, e tei ère i nä tämaa e piti ra; e te hooraa i te tïtona i faaruèhia ra. 7 Ua tapu te Fatu i te maitaì rahi o Iatöpa, E òre roa e moè ia ù ta rätou atoà ra mau parau.

1 Timoteo 2.1-8

Haapiiraa no te pure 1 E mata vau i te aò atu ia òe, e ei faaora, e te pure, e te ani, e te haamaitaì i te Atua i te taata atoà nei; 2 i te hui-arii, e te feiä mana atoà ra, ia pärahi-haùti-òre-hia tätou mä te hau, mä te paieti, e te tura. 3 E mea maitaì hoì te reira, e te au, i te aro o to tätou Ora ra o te Atua; 4 o tei hinaaro i te taata atoà ia ora, e ia noaa te ìte i te parau mau. 5 Hoê hoì Atua, e hoê hoì ärai i röpü i te Atua e te taata, o te taata ra o Ietu Metia; 6 o tei horoà ia na iho ei hoo i te taata i atoà, ia faaìtehia i te tau au ra; 7 i haapaòhia ai au nei ei aò, e ei âpotetoro e parau mau ta ù i te Metia ra, aore au i haavare, ei haapii i te Ètene i te faaroo e te parau mau. 8 E teie nei, te faaue atu nei au i te mau täne ra, ia pure i te mau vähi atoà ra, mä te hopoi i te rima viivii òre i nià, mä te riri òre, e te märô òre;

Ruta èv 16.1-13

Te parapore o te tävini haapaò maitaì

1 Ua parau atoà atu ra Ietu i ta na ra mau pipi. E tïàau to te hoê taata taoà rahi ra, e i fäìhia mai o ia e ua pau ta na taoà i taua tïàau ra. 2 Ua parau atu ra o ia ia na, nä ô atu ra. E aha teie roo ia òe ta ù e faaroo nei? A faaìte mai i te parau i to òe na töroà, a tirë roa òe i te tïàau. 3 Ua nä ô noa iho ra taua tïàau ra i roto ia na iho E aha rä vau? Te hopoi ê nei ta ù fatu i te töroà tïàau ia ù nei: eita e tià ia ù ia faaàpu, e haamä hoì au ia ani haere. 4 E nä ô vau  Ia färiihia mai au e rätou i roto i to rätou mau fare, ia faaèrehia vau i te töroà tïàau ra 5 Ua tii atu ra o ia i te mau àmutärahu atoà a taua fatu no na ra, ua ui atu ra o ia i te hoê, E hia a ta ù fatu taoà ia òe aore i hoo na. 6 Ua parau mai ra o ia Hoê hänere pato monoì. Ua parau atu ra taua tïàau ra ia na A rave i te pëpa na òe, a pärahi i raro i tënä na, a päpaì ai e, e pae àhuru. 7 Ua ui atu ra o ia i te tahi E hia a òe taoà aore i hoo na. Ua nä ô mai ra o ia Hoê hänere tora tïtona. Ua parau atu ra o ia ia na A rave i te pëpa na òe, a päpaì ai e, e vaù àhuru. 8 Haamaitaì atu ra te fatu i te räveà a taua tïàau parau tià òre ra; e paari rahi hoì to te tamarii o teie nei ao i ta rätou ra mau peu, i to te tamarii o te märamarama. 9 E teie nei, e parau atu vau ia òutou: e faatauà atu òutou i te tauà no òutou i te taoà haavare nei, e ia tuua-ê-hia òutou ra, ia färiihia òutou e rätou i roto i te fare tähuti òre ra. 10 O tei haapaò maitaì i te mea iti ra, ua haapaò maitaì atoà i te mea rahi; e o tei òre i haapaò i te mea iti ra, aore atoà ia i haapaò i te mea rahi. 11 E teie nei, aore òutou i haapaò i te taoà haavare ra, nä vai e tuu atu ia òutou i te taoà mau? 12 E aore òutou i haapaò i te raveraa i ta vëtahi ê ra, nä vai e tuu atu ia òutou i te rave i ta òutou iho? 13 Aore e tävini e tià ia faaroo atu i te fatu piti: e riro o ia i te òre i te au atu i te tahi, e te au atu i te tahi; e aore ia, e riro i te haapaò atu i te tahi e te faaruè täùe atu i te tahi. O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.

Manaò.

Taramo 113,  7 Te faateiteihia tei haèhaa no raro i te repo, e tei àti i raro i te tiriäpera ra,

Àmota 8, 74 E faaroo mai, te feiä horomiihia te àti, i faaòre te taata rii i nià i te fenua.

1 Timoteo 2, 5 Hoê Atua, hoê ärai i röpü i te Atua e te taata, te taata ra o Ietu Metia;

Ruta èv 16, 13 O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.

Ei manaò mätamua.

Eita i te mea òhie ia tuatäpapa i teie mau taiòraa, no te hiòraa i te tahi auraa. I te Mau parau-iho-aa, ta Ietu e faatià nei no teie tiàau haapaò-òre. Ia faaroo tätou teie mau manaò to Ietu, E teie nei, e parau atu vau ia òutou, e faatauà atu òutou i te tauà no òutou i te taoà haavare nei, e ia  tuua-ê-hia òutou ra, ia färiihia òutou e rätou i  roto i te fare tähuti òre ra. I teie manaò, te faaitoitohia nei te taata e tiàturi nei i te Atua ia rave i teie mau òhipa. Te reira mau ra nei te auraa no te parau ta Ietu e faahiti nei. E teie atoà parau i te ìrava 8 Haamaitaì atu ra te fatu i te raveà a taua tiàau parau-tià-òre ra. Mai te mea teie mau te faaitoitoraa, e tuuhia nei i mua i te feia e tiàturi nei i te Atua, te ö nei ia tätou i roto i te tahi faanahoraa, ìte-òre-hia te ùputa no te parau tià e te aroha. Teie huru faanahoraa, eita e ìtehia to na ànanahiraa, e riro ia teie ao, ei ao tei patuhia i nià i te haavare, e te täviri taata. Tei hia atu ra ia te Èvaneria i te vairaa , no te faatupu ra nei i te parau tià, e aore ra i te tià òre.

Ei tuatapaparaa.

Ia hiò  tätou i te mau òhipa i ravehia  e teie tiàau  haapaò òre, e aore  ra tià òre, te òhipa mätamua ta na i rave, te òre-raa ia e haapaò i te faufaa a to na fatu. Te piti  to na  tiàvaruraahia, ia òre o ia ia haapaò faahou i te mau òhipa a to na fatu. Te toru to na tïtauraa i te feia àmu tärahu a to na fatu, no te faaitiraa. Te mau òhipa  e  ravehia  nei e teie taata, e  parauhia te reira i te faahuru-ê-raa  i te mau parau  papaì. E teie òhipa i mua i te ture, e faahapa ètaèta-roa-hia. E te tahi ua ère teie taata i te tiàturiraa a to na fatu òhipa. E ia taiò maitai  tätou i te mau ìrava 8 e tae i te ìrava 12, mai te mea ra te faaitoitohia nei teie òhipa i te täviri taata, te reira mau anei ra te tumu e vai nei i roto i teie parapore. Eita  roa ia, te manaò  ia ta Ietu e parau nei i te ìrava 13, o vai te tävinihia te Atua, e aore o Mämona. Ia noaa i te taata i te faataa tei hia roa o ia i te vairaa, tei te pae anei o te Atua, e aore i te pae o Mämona. Ia ìte atoà ra tätou e aita o Ietu  e faahapa nei i te atua o te moni, te tïtauraa ra a Ietu, ia ìte tätou teihea roa te vairaa  te autaeaèraa i roto i te moni, aore ra te parahiraa o te aroha. E parau mau eita te aroha e pee i te moni ia hoo mai, te tuhaa ra a te moni te täpihooraa ia, i te rohirohi o te taata tei faatupuhia na roto i te mau òhipa ta na e faatupu ra. Ua na reira anaè tätou i te hiò te faanahoraa o te moni, te riro ra ia teie faufaa ei taoà i roto i te oraraa o te taata. Te tuu ra ia tätou i te Atua tei aroha i te taata, ei faaora atoà no te feia e faaòhipa nei i te moni ei täuturu i te taata, eiaha ra no te hoo i te taata, e to na varua. Ia tae anaè te faanahoraa o te moni mai teie te huru, i reira o Mämona e upootià ai i nià i te Atua, e te taata. Ia vai ra te moni ia au i to na faanahoraa, ei faahoìraa i te taime o te taata rave òhipa, te vai ra ia te moni i nià i to na iho tumu i hämanihia ai o ia e te taata. I te mea te faateitei nei te Atua Nui Tumu Tahi i te taata i te faaìteraa a te päpaì Taramo, 7 Te faateitei nei o ia i tei haèhaa ra no raro mai i te repo ra, e ua faateitei i tei àti no raro i te tiriäpera ra.

Ei haafatataraa i te auraa.

Ia hiò maitai anaè tätou i te manaò hopeà o Ietu i roto i te parapore, i te ìrava 13 aore e tävini e tià ia faaroo atu i te fatu piti, e riro o ia i te òre i te au atu i te tahi, e aore ia, e riro i te haapaò atu i te tahi e te faaruè täùe atu i te tahi. O òutou nei e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.

Te tahi parau ta Ietu e hinaaro nei e faahiti i ù nei, mauti ra ia te huru o te taata ta täìtahi, te haafaufaa nei O ia te huru o te taata, ia au i ta te Atua hämaniraa. Te hohoà o te taata no te Atua, e hohoà ia no te faatupu te aroha e te here, te huru o te taata no te Atua ia, e huru ia no te faatupu i te autaeaèraa, e te tiàmaraa o te taata, te aho o te taata, e aho ia no te Atua, no te faatupuraa, i te parau tià, te ìte, te märamarama e te vai atu ra.

O te mea ia i òre i òhipahia e teie tiàau parau-tià-òre i te pae mätamua o te parapore, i te mau maitai e vai ra i roto ia na, aita ia o ia i rave i te reira. Ua rave ra o ia i te hoê òhipa tei òre e au i to na fatu i tiàvaruhia o ia. O te tià ra ia na ia rave mauti ra ia te piti ia o te huru ta na i òhipa. Teie te piiraa a Àmota no teie huru taata, 4 E faaroo mai i teie, e te feiä i horomii noa i tei àti ra, i te faaòre i te taata rii i nià i te fenua nei, Ia hiò ra tätou i roto atu i te tahi ìmiraa i te auraa, e faanaho ia tätou mai teie te huru, e taata teie e piti to na pae, mai te moni ra.  Te tuhuà  mätamua o to na huru o te haapaò òre ia, e te tahi pae, te täviri taata ia, e te parau nei te Fatu i teie huru taata, e paari rahi to te Mau tamarii o teie nei ao, e te märamarama. To na auraa ra, ua haapaò noa teie taata ia na iho ia maitaì o ia i nià i te tua o to na fatu, eiaha ra to na fatu ia faufaahia ia na. E te vai atu ra te tahi atu Mau tuatapaparaa no te auraa o teie taiòraa. Eiaha ra tätou ia manaò e, te haapii mai nei teie taiòraa i te täviri taata. E haamanaò ra tätou teie parau e faahitihia nei e Pauro ia Timoteo, 5 Hoê hoì Atua, e hoê hoì ärai i röpü i te Atua e te taata, o te taata ra o Ietu Metia. Faahiti-anaè-hia te parau no te ärai, no terä ia mea e, i roto i ta tätou parauraa no te faaìte ia te faufaa o te ora e ia paruruhia, e parau teie no te taata ia ära ia òre ia topa i roto i te tahi faanahoraa ia ätea ò ia i te aroha e te here no te mau hinaaro o te Atua. I teie huru parauraa a Ietu, no te Atua Nui Tumu Tahi i teie reo, 13 O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona. I teie rä mahana, te räveà paì ta te taata e faaòhipa nei no te faaìteraa e te vai ra o na, aore ra no te haafaufaa ia na, aita paì te taata i faaea noa i nià i te ärai, mea rahi atu ä ia te mau räveà ta te taata e faaòhipa nei ia ìtehia e te vai ra o na. I ô nei, ua faahiti-noa-hia te parau no te ärai, ua ìte rä tätou i teie mahana, te vai ra te faanahoraa e haaparuparu ra te värua no te auraa o te ärai,  te haavare, te haavarevare, te täviri mai teie taata i roto i ta tätou parapore no teie mahana, a hiò na  tätou i ta na peu tià òre  ta na i rave, Hoê hänere pato monoì, a päpaì e pae àhuru, ua moè ia pae àhuru pato monoì. Hoê hänere tora tïtona, päpaì vaù àhuru, ua moè ia piti àhuru tora tïtona, teie huru faanahoraa aita te tiàau i riro èi ärai te pau ua tuu ra i to na fatu i roto i te topatari. Teie te tahi mea mäere i roto i te taata i teie mahana, mai te huru ra e i roto i te taime e ìno roa ai o na, aore ra e moè ai to na hiroà, te manaò ra o na e i te reira taime e taata o na. Âreà i roto i ta tätou parau, te haamanaò-noa-hia mai ra e, terä feiä i topa i roto i terä peu no te haavare e te haavarevare, e tano tätou e püòi mai i te tahi atu ä mau peu, i te reira taime aita te taata i täuà faahou ra i te Atua e te òhipa ta na i rave. Te reira te mea ta Ietu e peàpeà ra, i roto i te òhipa e ravehia ra e terä feiä. Teie nei, e tano atoà tätou e faariro i te reira ei uiuiraa na tätou i teie mahana, to tätou mau taata e topa ra i roto i terä fifi, aore ra no te faatumu ia rätou i roto i terä peu, eere paha e, te rahu a te Atua anaè terä e moèhia ra, to rätou atoà iho oraraa, e to te taata atoà te reira haapae-roa-raa i te rave i to na iho mau fifi ia riro e na na iho e tatara. Ua faaruè o na i to na oraraa, aita o na e täuà faahou, eere atu ra e te rahu noa a te Atua i òre i haapaò-faahou-hia, to na atoà iho oraraa ua moè-atoà-hia ia na, aita atoà o na e haapaò faahou ra. Tei ô tätou. Eere anei. Terä parau ta Ietu e faahiti ra, te ìte ra tätou e ia faaäuhia i nià i te tupuraa, i nià i te tereraa o to tätou oraraa i teie mahana, mea rahi roa ta tätou mau òhipa e haamoè atoà nei i to tätou hiroà, òre atu ai tätou e ìte faahou i ta tätou tuhaa, ta tätou täpura òhipa. Eiaha no tätou noa, i roto atoà rä i te ôpuaraa a te Atua. Mai te peu e, te faahiti ra tätou i te parau no te haavare, te haavarevare, ua ìte tätou e, te maì rahi roa o te taata i teie mahana, te moni tei òre faatahehia i te hou o te rae, te moni tei peta i te värua o te taata, te moni o te àvaava taèro.  Terä atoà te tahi vähi e moè atoà ai te hiroà o te taata. E moè ia na to na hiroà tävini no te Atua, haapaò i ta na faufaa ora i vai iho mai e te arataì-atoà-raa i te nünaa i roto i te ìteraa i te Atua. Te auraa, mea rahi atoà te mau mea e haamoè nei i to tätou hiroà i teie mahana.

13 O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.

Terai or. Faatura.

Ruta èv 15.1-32 Hoì

Tāpati 15 Âtete 2019.

Hoì

Taramo 51

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita. 2 I te haereà mai o te perofeta ra o Nätana ia na ra i muri aè i to na haereraa atu ia Pätetepa ra. 3 E aroha mai òe ia ù, e te Atua e, i taua hämani maitaì no òe ra, e no te rahi o to òe ra hämani maitaì: e parai òe i ta ù nei mau hara. 4 E horoi hua mai òe ia ù i to ù nei ìno, tämä hua mai ia ù i ta ù nei hara. 5 Te fäì nei hoì au i ta ù nei hara, e te vai noa nei ä to ù ìno i pïhaì iho ia ù. 6 I mua i to aro, to òe anaè ra, i hara ai au nei, e i mua i to mata i rave ai au i teie nei ìno. Ia faatiàhia hoì ta òe parau, e eiaha e faahapahia ia parauhia ra. 7 Inaha, i fänau mai au mä te hara, e i töhia vau e ta ù metua vahine mä te ìno. 8 Inaha, o te parau mau no roto ra ta òe e hinaaro. E haapii mai òe ia ù i te haapaò maitaì i te vähi moè ra. 9 E tämä mai òe ia ù i te hïtopa e ia mä roa vau, e horoi òe ia ù, e ùoùo roa aè ra vau i to te hiona. 10 E faaìte mai òe ia ù i te òaòa e te reàreà, ia òaòa te mau ivi i ôfatihia e òe ra. 11 E huna ê atu òe i to mata i ta ù nei mau hara, e parai hua i to ù nei mau ìno. 12 E faaau na òe i te âau mä i roto ia ù nei, e ta ù Atua. E faahou na hoì òe i te âau manaò tià i roto ia ù nei. 13 Eiaha e faaârue ia ù i mua i to aro nei, eiaha hoì e rave ê atu i to Värua Maitaì ia ù nei. 14 E faahoì mai òe i te òaòa i te ora na òe ra, e ia täuturuhia mai au e te âau tiàmä ra. 15 E i reira vau e haapii ai i te feiä rave hara i ta òe parau, e e haafäriuhia mai te rave parau ìno ra ia òe. 16 Ia ora vau ia òe i te hara toto ra, e te Atua e, te Atua e ora ai au nei; e na ta ù vaha e himene pii hua i to òe ra aroha. 17 E vëvete na òe, e te Fatu, i ta ù vaha, e na ta ù vaha e ârue ia òe. 18 Eere hoì i te tütia ta òe i hinaaro, àhiri o te reira, ua horoàhia ia e au, aore hoì òe e au i te tütia-täauahi. 19 O ta te Atua tütia hinaaro ra, o te âau paruparu ra ia. O te âau paruparu ra e te òto ra, e òre roa te Atua e vahavaha i te reira. 20 Ei hämani maitaì to òe ia Tiona; e patu hoì òe i te âua i Ierutarëma nei. 21 Ei reira òe e mauruüru ai i te tütia parau tià e te tütia-täauahi täatoà mau ra; ei reira te puaatoro e hopoihia ai i nià i ta òe ra fata.  

Ètoto 32.7-14

7 Ua parau mai ra te Fatu ia Möte, nä ô mai ra, A haere, a pou òe i raro ua ìno to mau taata ta òe i arataì mai mai Àifiti mai ra. 8 Ua faaruè vave roa iho nei rätou i te èà ta ù i faaue ia rätou e e nä reira. Ua hämani rätou i te täfa faatö na rätou e ua haamori atu i te reira; e ua hopoi rätou i te tütia, e ua parau e, Teie to òe atua, e Ìteraèra, o tei arataì mai ia òe mai te fenua mai ra mai Àifiti. 9 E ua nä ô mai ra hoì te Fatu ia Möte, ua hiò vau i taua feiä nei; e inaha, e feiä ètaèta. 10 E teie nei, eiaha òe e parau mai ia ù, ia tupu noa na ta ù riri ia rätou a haapau roa atu ai au ia rätou, e o òe ta ù e faariro ei nünaa rahi. 11 Pure iho ra Möte i to na Atua i te Fatu, nä ô atu ra, E aha i tupu ai to riri, e te Fatu, i to mau taata nei, i ta òe i arataì mai mai te fenua mai ra mai Àifiti, ma te mana rahi, e ma te rima püai? 12 O te parau hoì to Àifiti e, I arataì o ia ia rätou ia roohia e te ìno, ia täparahi o ia ia rätou i nià i te mouà, e ia mou roa rätou i te ao nei? E faaruè i taua riri rahi no òe na, ruri ê aè òe i to òe manaò i te pohe no teie nei mau taata. 13 E haamanaò i to mau tävini ra ia Âperahäma, e ia Îtaata, e ia Ìteraèra, ta òe i tapu atu i to òe iho iòa, e ua parau atu ia rätou e, E faarahi au i to òutou huaai e mai te fetià o te raì ra te rahi, e taua fenua atoà ra ta ù i parau ra, e höroà ia vau no to òutou na huaai, e na rätou e pärahi e a muri noa atu. 14 Ua ruri ê aè ra te Fatu i to na manaò i te ìno ta na i parau e e hopoi i nià iho i to na ra mau taata.  

1 Timoteo 1.12-17

Te hämani maitaì o te Atua

12 E te haamaitaì nei au i to tätou nei Fatu i te Metia ra ia Ietu, i tei faaètaèta mai ia ù nei, o ia i parau ia ù i te haavare òre, e ua faatöroà òrometua mai ia ù nei; 13 i tei faaìno hoì i mütaa iho, e te hämani ìno, e te haùti i arohahia mai rä vau, no te mea i nä reira maùa noa vau no te faaroo òre. 14 I rahi roa rä te aroha o to tätou Fatu mä te faaroo e te hinaaro i te Metia ra ia Ietu. 15 E parau mau teie, e te au hoì ia färiihia e te taata atoà, e i haere mai te Metia ra o Ietu i te ao nei e faaora i te feiä hara e o vau hoì to rätou i hau. 16 Teie rä te mea i arohahia mai ai au, ia ìteä te faaòromaì rahi roa o Ietu Metia ia ù, i tei hau i te hara nei, ei hiò-täpaò-raa na te feiä e faaroo ia na a muri atu, e noaa atu te ora mure òre ra. 17 E teie nei, ei te Arii hau mure òre e te pohe òre, e te ìteä òre ia hiò ra, ei te Atua paari aita ä atu, ei ia na te tura, e te hanahana, e a muri noa atu. Âmene.

Ruta èv 15.1-32

Te parapore o te mämoe moè i ìte-faahou-hia mai

(Mät 18,12-14)

1 Ua ruru atoà mai ra te feiä òhi tute e te feiä rave hara e faaroo ia Ietu. 2 Ua ôhumu iho ra rä te mau Färitea e te mau päpaìparau, nä ô aè ra. Te ìte nei teie nei taata i te feiä rave hara, e te àmu atoà nei i ta rätou àmuraa. 3 Ua parau atu ra o ia ia rätou i teie nei parapore, nä ô atu ra 4 O vai ia taata io òutou nei, hoê hänere a ana mämoe, ia moè rä te hoê, e òre e vaiiho i te iva àhuru e iva tiàhapa i te mëtëpara ra, a haere a ìmi ai i tei moè ra, e ia ìteä atu? 5 E ìteä atu ra ia na, amo aè ra i nià i te täpono mä te òaòa. 6 E tae mai ra o ia i te ùtuafare, ua haaputuputu mai ra i te mau tauà e te mau taata tupu, ua nä ô atu ra ia rätou. E òaòa atoà tätou, ua ìteä hoì ia ù tau mämoe i moè ra. 7 E faaìte atu hoì au ia òutou, e òaòa rahi to nià i te raì i te taata hara hoê ia tätarahapa, i te feiä parau tià e ia iva noa atu te àhururaa e iva tiàhapa të òre e au ia rätou te tätarahapa.

Te parapore o te titerama moè i ìte-faahou-hia mai.

8 E o vai hoì ia vahine, hoê àhuru a ana titerama, ia moè ra te hoê, e òre e tïtià i te rämepa, a purümu ai i te fare, a mäìmi mäite ai e ia ìteä atu ia na? 9 E ìteä iho ra, ua haaputuputu mai ra i te mau tauà, e te mau taata-tupu, ua nä ô atu ra. E òaòa atoà tätou, ua ìteä hoì ia ù te titerama i moè ia ù ra. 10 E faaìte atu vau ia òutou, o te huru ia o to te mau merahi a te Atua ra òaòa, ia tätarahapa te taata hara hoê ra.

Te parapore o te tamaiti moè i ìte-faahou-hia mai

11 Ua parau atu ra hoì o ia Toopiti a te hoê taata tamarii tamaroa. 12 Ua parau atu rä tei muri aè i te metua täne E ta ù metua, hö mai na i ta ù ra tufaa i te taoà nei. Ua tufa iho ra o ia i te taoà na räua. 13 E muri iti iho ra, ua haaputu iho ra te tamaiti hopeà i ta na, haere atu ra i te fenua roa, pühura atu ra i ta na taoà i te haapaò òre. 14 E pau roa aè ra, roohia iho ra taua fenua ra i te oè rahi, e àti iho ra o ia i te poìa. 15 Ua täàti atu ra o ia i te hoê taata tupu no taua fenua ra, o tei tono ia ia na i roto i te âua e faaàmu i te puaa. 16 E ua hiaai atu ra o ia i te pipi i àmuhia e te puaa ra ia paìa o ia; aore hoì e taata i hopoi mai i te mäa na na. 17 E iho faahou mai ra to na iho huru mau, ua nä ô aè ra. E rave rahi to ta ù metua tävini tärahuhia e mäa rahi ta rätou e e toe te tahi pae, e te pohe nei au i te poìa. 18 E tià vau e haere i ta ù metua ra, a parau atu ai ia na. E ta ù metua, ua hara vau i te Atua o te raì e ia òe atoà hoì, 19 e eita atu ra e au ia ù ia parauhia e, e tamaiti na òe, e faariro òe ia ù mai te hoê i te mau tävini tärahu no òe nei. 20 Ua tià aè ra o ia, haere atu ra i ta na metua ra. E tei te ätea ê ä o ia, ìte mai ra ta na metua ia na, aroha mai ra, horo mai ra, täuvahi mai ra i nià i ta na àî, hoìhoì mai ra ia na. 21 Ua parau atu ra taua tamaiti ra ia na E ta ù metua, ua hara vau i te Atua o te raì, e ia òe atoà hoì, eita atu ra vau e au ia parauhia e, e tamaiti na òe. 22 Ua parau atu ra rä te metua i te mau tävini A hopoi mai na i te àhu pü maitaì ra, e faaàhu mai ia na nei, e ôomo hoì i te täpeà i ta na rima, e te tämaa i ta na âvae 23 e tii hoì i te täfa faaàmu ra e pätia, e àmu hoì tätou i te mäa, e òaòa hoì tätou; 24 o ta ù tamaiti nei hoì, i pohe na, e ua ora mai nei; i moè na, e ua ìteä mai nei. Òaòa atu ra rätou. 25 Tei roto i te âua te tamaiti mätahiapo ra, te haere mai ra i te ùtuafare. E fätata mai ra te fare ia na faaroo mai ra i te òto vivo e te òri. 26 Ua tiàoro mai ra o ia i te hoê tävini, ua ui mai ra i taua mau mea ra. 27 Ua parau atu ra o ia ia na Teie mai nei to teina, e ua pätia iho nei to metua i te täfa faaàmu nei, no te mea i haere ora mai nei o ia aore e maì. 28 Riri aè ra o ia aore aè ra i tae i roto i te fare haere atu ra te metua täne i räpae, täparu atu ra ia na. 29 Ua nä ô mai ra o ia i te parauraa mai i ta na metua täne. Inaha, e rave rahi aè nei o ù mätahiti i te täviniraa ia òe nei, e aita roa aè nei au i faaroo taìàtä i ta òe parau. E aita ä òe i horoà noa mai i te hoê pinia puaaniho na ù, ia faaàmu atu vau i to ù ra tauà 30 te hoìraa mai rä o to tamaiti na, o tei pühura i ta òe taoà na te mau vahine faaturi ra, pätia iho nei òe i te täfa faaàmu nei na na. 31 Ua nä ô atu ra te metua ia na E ta ù tamaiti, e tià òe i ô nei ia ù nei, e te mau taoà atoà na ù nei, na òe ia. 32 E mea tià hoì ia tätou ia faaàmuraa mäa e ia òaòa; o to taeaè nei hoì, i pohe na, e ua ora mai nei; i moè na, e ua ìteä mai nei.

Manaò.

I mua i teie mau parau no ta tätou mau taiòraa, e riro te tahi i te parau e, eiaha e ìnoìno e hömä, no Ìteraèra teie parau, ua tupu i terä tau, teie te tupuraa o teie mau parau. E parau mau ihoä paha, e aha rä te faufaa no ù ia ìte i te àamu o Ìteraèra. Nä ô noa na tätou ei hiòraa na tätou te faaroo ra vau i te tahi pehe marü e te òtooto, aore ra te tahi pehe uàuà, e Tïnïtö te taata himene, aore ra e Täpönë, e Purutia, e Marite, aore ra e Päniöra . Eere no te mea aita vau e taa ra i te paraparau, aore ra aita vau i ìte i te àamu e himenehia ra, e òre ai teie pehe e haru i nià ia ù. No te mea tei roto te pehe i to ù tarià, te amoamo ra hoì i to ù âau, te faahaùti ra i to ù tino, te mea faufaa i te reira taime, eere te mea e himenehia ra, te taata hoì na na te reira himene i fatu, e tae noa atu i te feiä na rätou e haùti ra i te ùpaùpa, to ù rä hoêraa i te pehe e òre ai e noaa ia ù te faataa e, o vau änei tei ö i roto i te pehe, aore ra te pehe tei uru mai i roto ia ù. O ia atoà teie mau taiòraa, e amoamo te mau ìrava i to tätou värua i te mau faahitiraa parau e faahithia ra.

-Taramo 51, 16 Ia ora vau ia òe i te hara toto ra, e te Atua e, te Atua e ora ai au nei

-Etoto 32, 14 Ua ruri te Fatu i te ìno ta na i parau e hopoi i nià i te mau taata.

-1 Timoteo 1, 17 E Arii hau mure òre e te pohe òre, ìteä òre ia hiò, e Atua paari,

-Ruta èv 15, 12 Ua tufa iho ra o ia i te taoà na räua.

Nehenehe noa ai te parau, te vai ra te fifi o te manaò taata, ta na e manaò ra, ua au ia i te Atua. No reira te faufaa ia haamanaò-noa-hia teie reo to te päpaì taramo e parau ra 16 Ia ora vau ia òe i te hara toto ra, e te Atua e, te Atua e ora ai au nei. Parau noa ai tätou I te maitaì o te Atua Nui Tumu Tahi, ia ìte atoà tätou e, eita te taata e mono i te Atua, i te mau taime atoà rä, e hinaaro o ia i te tauturu ia òre ia rara to na mau manaò. I te reira vähi ra, aita ä o ia i haamata i te faanaho i to na manaò, ua ineine te tauturu, maoro noa ia na i te ìteraa  e 14 Ua ruri te Fatu i te ìno ta na i parau e hopoi i nià i te mau taata. Teie parau ta tätou e faahiti nei, eita teie te faahoperaa i roto i te tiàturiraa. Eiaha ia moèhia ia tätou e, i te matahurahura o teie nei ao, i te parauraa te Atua, aita ta na parau i riro mai ei reta, ei taò, ei ìrava, ei puta. Ua riro mai rä ei märamarama, ei fenua, ei räau, ei manu, ei mahana, ei fetià, ei âvaè. Te nä ô ra te paari o te Mäòhi E tarià to te mau mea atoà, to te fenua e te moana, to te mataì, to te vero, to te fafatatiri, to te püahiohio, to te ureuretiàmoana, e faaroo ; e tarià to te fetià, to te âvaè, to te rä, to te uira, to te tau mä te taiò, to te moana hauriuri, to te mau mautai, i faaroo anaè ia i te reo o te nuu atua (T. HENRY, 406).

Ia parau mai hoì o Pauro e 17 E Arii hau mure òre e te pohe òre, ìteä òre ia hiò, e Atua paari, Te haapäpü noa mai ra te reira te puaa, te räau, te fenua, te manu, te ià, no te mea ia e tarià to rätou, ua ìte rätou i te parau, no te mea no roto mai rätou i te parau. I parau ai o Ietu I te mau taata i te faaìteraa a Ruta èv, Ua ôhumu iho ra te mau Färitea te mau päpaì parau. Te ìte nei teie nei taata i te feiä rave hara, e te àmu nei i ta rätou àmuraa. Ua parau parapore atu ra o Ietu, O vai ia taata io òutou nei, hoê hänere ana mämoe, ia moè te hoê, e òre e vaiiho i te iva àhuru e iva tiàhapa i te mëtëpara ra, a haere ai a ìmi tei moè, e ia ìteä atu, E ìteä atu ra ia na, amo aè ra i nià i te täpono mä te òaòa.  

Ua tae roa tätou i te tahi fäito, aita tätou i ìte faahou e aha ta tätou e parau i nià i te Atua ia òre tätou ia faahiti i te tahi parau no roto i te fenua, te auraa, teie ta tätou e parau noa nei, eere na tätou, eere no roto i to tätou âau, mai te mea atu ra e Atua ê teie ta tätou e haamori nei. Te tiàturiraa ia o te tahi pae o tätou ua  huehue roa  i te parau o te fenua tei päpaìhia i roto i te pïpïria tei faaìte i te ora. Tätou i nä reira, aita änei tätou i haafaufaa òre i te Atua e ta na rahu. Mai te mea atu ra ia e, eita te parau a te Atua, e te mea i tupu mai no roto i ta na parau, e horoà i te ora, te päpaìraa i nià i te àpi parau tei riro mai èi puta, òre noa atu ai e märamarama i te auraa o te mea i päpaìhia, te mea ia e horoà ra i te ora. Ia faaroo tätou I te reo o teie tämaïti e naò ra e, E ta ù metua, hö mai na i ta ù ra tufaa i te taoà nei. Ua tufa iho ra o ia i te taoà na räua. Ua haaputu iho ra te tamaiti hopeà i ta na, haere atu ra i te fenua roa, pühura atu ra i ta na taoà i te haapaò òre. E pau roa aè ra, roohia iho ra taua fenua ra i te oè rahi, e àti iho ra o ia i te poìa. Täàti atu ra i te hoê taata tupu no taua fenua ra, tei tono ia na i roto i te âua e faaàmu i te puaa. Ua hiaai i te pipi i àmuhia e te puaa ia paìa, aore hoì e taata i hopoi mai i te mäa. Iho mai ra to na huru mau, ua nä ô aè ra. E rave rahi to ta ù metua tävini tärahuhia e mäa rahi ta rätou e toe te tahi pae, e te pohe nei au i te poìa. Ua täuturu te fenua e te puaa i te tämaïti no te hoì i te ùtuafare metua. Haamanaòhia atu ra te tahi reo himene e himene-noa-hia nei i roto i te mau ârearearaa, teie te himene

E tämaïti ori noa

Hoì òe na te ära

Âue te mauiui

O vau nei ra

Te metua te mihi nei

Te òto nei te tama

Te ära na te ao nei.

Hoì mai e te tama e

A hoì mai i te fenua nei e

Ua î hoì au i te mauiui e te mihi e

Nahea ra o vau nei

Vau nei te metua nei e

Tei roto ta ù tino

Te ruhiruhiäraa

Te Maitaì o te Metua e to na faaòromaì, à hoì mai i  te fenua nei, ua ìte tätou i to na maitaì. Aita e ture, aita e faanahoraa, aita e faaheporaa, o òe e to òe Atua, tirä atu ai. E roaa ä ta te taata täpuniraa i muri mai i te ture ; e moè atoà o ia i muri mai i te faanahoraa ; a tae atu ai i te faaheporaa, e ôtoheraa maitaì roa teie no te taata ei pärururaa ia na i te parauraa e, ta na i rave, eere na na i hinaaro. Aita atu ta te Atua tiaìraa ia òe maoti rä, ta òe haapäpüraa e, ua ìte ihoä òe i te mea maitaì, oia te hoì e ua ineine i te rave i te reira. I roto noa i teie parau, aita ä òe i faaìte i to òe tiàturiraa i te Atua, aita ä to òe vaha i hamama no te parau i to òe manaò, ua haapäpü ê mai na te Atua i to na tiàturiraa ia òe.

Tano maitaì ai te reo o te Fatu e parau ra e O vai ia taata io òutou nei, hoê hänere a ana mämoe, ia moè rä te hoê, e òre e vaiiho i te iva àhuru e iva tiàhapa i te mëtëpara ra, a haere a ìmi ai i tei moè ra, e ia ìteä atu? 5 E ìteä atu ra ia na, amo aè ra i nià i te täpono mä te òaòa. E ia faatano tätou i teie parau i nià i te ôpuaraa a te Atua, teie ia to na faaauraa  Eere òe tei ìmi mai ia ù, o vau rä tei ìmi atu ia òe. O vai teie òe. Te taata te reira ta ù e parau ra. E au te òe no te taata hoê, aore ra no te hoê pupu taata, te hoê nünaa. Teie parau ta te Atua, eere te mea parau hänoa, ua faaroohia mai ra, ua faaroohia mai ia; e aita ra, tirä atoà ia. E parau âfaro teie i nià i te taata, e nä ô paì ia tätou e  to ù vaha, to òe tarià. Mai te peu te parau âfaro mai ra te Atua i te taata, te tiaì atoà mai ra ia te Atua i te tahi pähonoraa âfaro ; ei pähonoraa ihoä rä. Te Atua ihoä ia te Atua, e taata hoì te taata, te faariro nei rä te Atua i te taata ei täuaro no na. Te auraa, mai te peu te parau mai ra te Atua i te taata, no te haamanaò ia i te mea ta na e tiaì ra i te taata ia rave ; e tano atoà te taata e parau i te Atua, no te faaìte i te mea ta na e tiaì ra i te Atua ia rave no na. Te mea ia tätou i parau ai e, aita e ture, aita e faanahoraa, aita e faaheporaa, no te mea aita te Atua e hinaaro ra i te tahi mea ia haere mai e faaapiapi i te auraa âpï ta na e hinaaro nei i te haamau i roto ia na e te taata o vau e o òe; o òe e o vau. E no teie auraa fätata e vai ra i teie nei i roto i te Atua e te taata, e tano ai te Atua e haamanaò mai i te taata e, 14 Ua ruri ê aè ra te Fatu i to na manaò i te ìno ta na i parau e e hopoi i nià iho i to na ra mau taata. Aita e mea toe tei òre i horoàhia i te taata ra, tei te taata ra te parau i teie nei. Ia hiò-anaè-hia, aita te Atua e nä murimuri noa nei i te taata, i te parau-noa-raa ia na i te mea e rave, i te mea të òre e rave. E tiàmäraa rahi roa teie ta te Atua e hinaaro nei i te taata ia faaòhipa atu. Te fifi rä, te mea ia e, ua maoro roa te taata i te färiiraa ia ärataìhia o ia, ia faanahohia mai te òhipa ta na e rave, ia parauhia mai o ia i te vähi ta na e haere, ia parau hoì i te parau mai tei hinaarohia ia parau o ia, e riro teie tiàmäraa i te faatupu i te manaò ôtohe i roto i to na âau. Ua moèhia änei i te taata to na parau, aore ra aita o ia e hinaaro ra e haamanaò. Te mea e tauturu i te taata i mua i teie parau, te tütonu-tämau-raa ia to na manaò, to na âau i nià i teie parau e 12 Ua tufa iho ra o ia i te taoà na räua.  I te mea ua hämani te Atua i te taata i to na huru e to na hohoà, Te parau teie e tauturu ia na i te faaìteraa i te huru mau e te hinaaro hoì o te Atua i te taata, ia hanahana to na iòa moà.

Teraì òr. Faatura.