Tāpati 29 no Âtete 2021.
Âau
Taramo
15
Tärahu
1Taramo na Tävita. O vai, e te Fatu, të tiàhapa i to
òe ra tëtene? O vai të pärahi i to mouà moà ra? 2 O te taata haereà piò-òre, o
tei haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau.
3 O tei òre i ôhumu to na arero, o tei òre i hämani ìno i te taata tupu ra, o
tei òre i färii i te parau ìno i to na tauà. 4 O tei vahavaha i te taata parau
faufau ra, e faatura rä i te feiä i mataù i te Fatu, o tei tapu atu, ìno noa ai
o ia iho ra e aore e tähema ra. 5 O tei òre i tuu i ta na moni i te tärahu ra, o tei òre e rave i te tärahu
ei faahapa i te taata hara òre ra. O tei nä reira i te rave i taua mau parau
nei, e òre roa e âueue.
Teuteronomi
4.1-8
Te Ture
1 E teie nei, e Ìteraèra, e faaroo mai i te mau
haapaòraa e te mau ture ta ù e haapii atu ia òutou nei, e e rave ia ora òutou,
ia tae òutou i nià iho e ia noaa te fenua, ta te Atua o to òutou mau metua, ta
te Fatu e höroà mai no òutou. 2 Eiaha òutou e täati noa mai i te tahi vähi
ê i teie nei parau ta ù e parau atu ia òutou, eiaha hoì òutou e haamaìri i te
tahi vähi i taua parau nei; ia haapaò hoì òutou i te parau a to òutou Atua ra a
te Fatu, ta ù e parau atu ia òutou nei. 3 Ua ìte hoì to òutou mata i ta te
Fatu i rave i te hara ia Paara-peora ra; ua hope roa hoì te mau taata atoà
i roto ia òutou i pee ia Paara-peora i te pohe i to òutou Atua ra i te Fatu; 4 âreà
o òutou o tei àti mäite i to òutou Atua ra i te Fatu, te ora nei òutou atoà i
teie nei mahana. 5 Inaha, ua faaìte atu vau ia òutou i te mau haapaòraa e te
ture, ta ta ù Atua ta te Fatu i faaìte mai ia ù ra: ei haapaòraa na òutou
i te fenua ta òutou, e tii e rave nei ei pärahiraa. 6 E tënä na, e haapaò
maitaì i taua parau ra, e e rave; o to òutou ia paari e te haapaò maitaì i mua
i te aro o te feiä e ìte i teie nei mau haapaòraa, e riro ia i te parau e,
Tiàraa nünaa rahi paari e te haapaò maitaì o taua feiä ra. 7 Tei hea hoì ia fenua rahi e fätata mai to rätou atua
ia rätou, mai to tätou Atua ra mai i te Fatu e fätata mai ia tätou nei, ia
tiàoro noa atu tätou ia na? 8 E tei hea ia fenua rahi i tià
ta na mau haapaòraa e te ture, mai te tià i teie atoà nei ture ta ù e tuu atu i
mua i to òutou aro i teie nei mahana?
Iatöpo
1.17-27
Riri
17 Te mau mea maitataì i
hö-mai-hia mai, e te mau mea tià roa e maitaì roa ai, no nià ia, mai nià mai ia
i te Metua o te märamarama, aore roa e hirohirouri ia na ra, aore hoì e
huru-ê-raa e vähi iti noa aè. 18 Na na tätou i fänau i te parau mau ra, no to
na iho hinaaro, ia riro tätou mai te òho mätamua o te mau mea i hämanihia e ana
ra. 19 E teie nei, e a ù mau taeaè here e, ia rü te taata atoà i te faaroo, ia
haere mäine i te parau, ia haere mäine hoì i te riri; 20 e òre hoì te riri o te taata nei e faatupu i te parau
tià a te Atua. 21 E tënä na, e tuu ê atu i te
mau mea faufau ra, e te mau ìno rarahi atoà ra, a färii mäite ai mä te marü i
te parau haamauhia i roto ra, e ora ai to òutou värua. 22 Ei feiä rave hoì
òutou i te parau nei, eiaha ei feiä faaroo noa, i te haavare-noa-raa ia òutou
iho. 23 O te taata hoì i faaroo noa i te parau, e aore o ia i rave, e au o ia i
te taata e hiò noa i to na iho mata i roto i te hiò ra. 24 Te hiò ra hoì o ia
ia na iho, e haere atu ra, àromoè noa iho ra to na huru ia na iho i reira ra.
25 O të hiò rä i roto i te ture tià roa o te tiàmä ra, mä te tämau mäite, no te
mea eere o ia i te taata e möina noa te parau ia faaroo ra, e taata rave rä o
ia i taua òhipa ra, e haamaitaìhia ia o ia i ta na ra raveraa. 26 Te manaò ra
te hoê taata i roto ia òutou, e e paieti to na, e aore i täpeà i to na vaha, te
haavare ra rä i to na iho âau, e paieti haavare to na. 27 O te paieti mau e te
ìno òre i mua i te aro o te Atua, o to tätou Metua ra, o teie ia: o të hämani
maitaì i te ôtare e te mau vahine ìvi i to rätou ra àti, e të tiaì maitaì ia na
iho, eiaha ia viivii i teie nei ao.
Māreto
7.1-23.
Âau.
1 Ua haere mai ra te mau Färitea, e o e toofanu mau
päpaì parau no Ierutarëma mai, ia na ra. 2 E ia hiò mai rätou i te tahi pae
pipi a ana ra i te àmuraa i te mäa mä te rima viivii, oia hoì te rima horoi-òre-hia
ra, ua faaìno mai ra. 3 E haapaò hoì te mau Färitea e te âti-Iüta atoà i te peu
i tuua mai e te feiä tahito ra, e òre e àmu noa i te mäa, e mata na rä i te
horoi mäite i te rima. 4 E ia hoì mai rätou mai te hooraa ra, ia òre rätou ia
horoi ia rätou iho e òre rätou e àmu. E rave rahi ä ta rätou peu i tuuhia mai
ta rätou e haapaò, mai te horoiraa âuà ra, e te päni ra, e te mau âuà veo ra, e
te mau àmuraa mäa ra. 5 Ua ui mai ra te mau Färitea e te mau päpaìparau ia na:
«E aha to mau pipi nei i òre i haapaò ai i tei tuuhia mai e te feiä tahito ra,
i àmu ai hoì i te mäa mä te rima horoi-òre-hia ra? 6 Ua parau atu ra o ia ia
rätou, nä ô atu ra: «E te mau haavare e, te au mäite na òutou i ta Ìtaia i
parau mai ia òutou na, a nä ô mai ai o ia ra e: «Te faatura mai nei te vaha o
teie nei feiä ia ù, âreà to rätou âau ra tei te ätea ê ia. 7 E haamoriraa
faufaa òre rä ta rätou ia ù, tei haapii rätou i tei tuuhia mai e te taata anaè
ra.» 8 Ua haapae hoì òutou i te parau a te Atua, e te täpeà nei i tei tuuhia
mai e te taata, mai te horoiraa päni, e te mau âuà ra, e rave rahi hoì te peu
mai te reira te huru ta òutou e rave nei. 9 E ua nä ô atu rä o ia ia rätou:
«Faaòre tià ä òutou i ta te Atua ra parau, ia ö mai ta òutou parau i tuuhia mai
ra. 10 I parau mai hoì Möte e: «E faatura i to metua täne e to metua vahine»,
e: «O tei faaìno i te metua täne e te metua vahine ra, e täparahi-pohe-roa-hia
ia». 11 Te parau na rä òutou: «Ia parau te taata i ta na metua täne e ta na
metua vahine:» Ia Torepana « (oia hoì ia «haamoàhia, ta ù atoà nei taoà e
faufaahia ai òe na»), 12 eiaha o ia e turu noa atu i ta na metua täne e ta na
metua vahine i reira i ta òutou. 13 I te faaòreraa i te parau a te Atua i ta
òutou parau i tuuhia mai i haamauhia e òutou na. E e rave rahi ta òutou mea e
rave nei mai te reira te huru.
Te viivii o te taata
(Mät 15,10-20)
14 Ua parau atu ra o ia i taua feiä rahi atoà ra ei pïhaì
iho ia na ra, ua nä ô atu ra ia rätou: «A faaroo mai òutou atoà na ia ù ia ìte:
15 Aita roa o räpaeàu nei e viivii ai te taata ia ö i roto. O te mau mea rä no
roto mai i te taata, o te mea ia e viivii ai o ia. 16 O te taata e tarià to na
ei faarooraa, a faaroo mai o ia. 17 E ia haapaì mai ra o ia i roto i te fare,
ia vaiiho atu i taua mau taata ra, ua ui atu ra ta na mau pipi ia na i te auraa
i taua parau ra. 18 Ua parau mai ra o ia ia rätou: «Te vai ìte òre atoà na
òutou? Aita òutou i ìte e, o to räpaeàu nei ia ö i roto i te taata ra, e òre o
ia e viivii i te reira, 19 no te mea aore i ö i roto i te âau manaò, i roto rä
i te ôpü i te vähi e taa ai te ìno o te mäa ra e faaruèhia atu ra i räpae? 20 E
ua nä ô atu ra o ia: «O te mea no roto mai i te taata ra, o te mea ia e viivii
ai te taata. 21 No roto mai hoì i te âau taata
te manaò ìno, te faaturi, te poreneia, te täparahi taata, 22 te èiä, te nounou taoà, te feìi, te haavare, te tiàâ, te miimii, te faaìno,
te teòteò, e te äoaoa: 23 no roto anaè te reira mau mea ìino, o te mea ia e
viivii ai te taata.
Manaò.
E teie nei, e Mäòhi Nui e, e faaroo mai
i te mau haapaòraa e te mau ture e haapiihia nei ia tätou, e rave ia
ora, ia tae tätou i nià iho e ia noaa te fenua, ta te Atua i höroà mai no tätou e te Mäòhi. E tënä na, e tuu ê atu i te mau mea
faufau, e te mau ìno rarahi atoà ra, a färii mäite ai mä te marü i te
parau haamauhia i roto i te ora i ora ai to tätou värua. Ei feiä rave tätou i
te parau nei, eiaha ei feiä faaroo noa, i te haavare-noa-raa ia tätou
iho. Te manaò ra te taata hoê i roto ia na iho, e faaroo to
na, e aore i täpeà i to na vaha, i te haavare rä i to na iho âau, e
to na iho värua, e faaroo haavare to na. E haamoriraa faufaa òre rä ta na
i te Atua Nui Tumu Tahi, tei haapii ia rätou i tei tuuhia mai e te taata
anaè ra. Ua haapae hoì i te parau a te Atua, e te täpeà nei i tei tuuhia
mai e te taata, mai te horoiraa päni, e te mau âuà ra, e rave
rahi hoì te peu mai te reira te huru i ravehia. I te faaòreraa i te parau a te Atua i te parau i tuuhia mai i haamauhia e
ana. E rave rahi te mea e ravehia nei mai te reira te huru. Te
viivii o te taata o te mau mea rä no roto mai i te taata, o
te mea ia e viivii ai o ia. O te taata e tarià to na ei faarooraa, a
faaroo mai o ia. O te taata i faaroo i te parau, e
aore o ia i rave, e au o ia i te taata e hiò noa i to na hohoà i roto i te hiò.
Te hiò ra hoì o ia ia na iho, e haere atu ra, àromoè noa iho ra to na huru ia
na iho i reira ra. O të hiò i roto i te ture tià o te tiàmä, mä te tämau mäite,
no te mea eere o ia i te taata e möina noa te parau ia faaroo ra, e taata rave
rä o ia i taua òhipa ra, e haamaitaìhia ia o ia i ta na ra raveraa. Teie te
tahi mau parau turu no na taiòraa maha tei haapotohia :
-Taramo 15, 5 O tei òre i tuu i ta na moni i te tärahu ra, o tei
òre e rave i te tärahu ei faahapa i te taata hara òre ra. O tei nä reira i te
rave i taua mau parau nei, e òre roa e âueue.
-Teuteronomi 4, 7 Tei hea hoì ia fenua rahi e fätata mai to rätou atua
ia rätou, mai to tätou Atua ra mai i te Fatu e fätata mai ia tätou nei, ia
tiàoro noa atu tätou ia na?
-Iatöpo 1, 20 e òre hoì te riri o te taata nei e faatupu i te parau
tià a te Atua.
-Märeto 7, 21 No roto mai hoì i te âau taata te manaò ìno, te faaturi,
te poreneia, te täparahi taata,
Te puai o te parau a Ietu i teie
mahana teie ia reo, i nià i te mau faatere âti-Iuta, ua faaòre tià rä òutou i
ta te Atua ra parau, ia ö mai ta òutou parau i tuuhia mai ra. I parau mai ai o
Möte e: «E faatura i to metua täne e to metua vahine», e: «O tei faaìno i te
metua täne e te metua vahine ra, e täparahi-pohe-roa-hia ia». Te parau na rä
òutou: «Ia parau te taata i ta na metua täne e ta na metua vahine:» ia haamoàhia,
ta ù atoà nei taoà e faufaahia ai òe na, eiaha o ia e turu noa atu i ta na
metua täne e ta na metua vahine i reira. I te faaòreraa i te parau a te Atua i
ta òutou parau i tuuhia mai i haamauhia e òutou na. E rave rahi ta òutou mea e
rave nei mai te reira te huru, aore roa i au i te Atua Metua.
Teie atoà te tahi parau puai i
faahitihia e Ietu, Ua parau ia rätou, nä ô atu ra: «E te mau haavare e, te au
mäite na òutou i ta Ìtaia i parau mai ia òutou na, a nä ô mai ai o ia ra e: «Te
faatura mai nei te vaha o teie nei feiä ia ù, âreà to rätou âau ra tei te ätea
ê ia. E haamoriraa faufaa òre rä ta rätou ia ù, tei haapii ia
rätou i tei tuuhia mai e te taata anaè ra. Te hinaaro nei o Ietu ia faataa
maite te taata i ta na mau faanahoraa, ia òre ia hahi i mua i te mau faanahoraa
a te Atua.
Te faanahoraa a te taata to na ia ôomoraa i ta na
i manaò e hanahana ai te Atua, e hanahana anei te Atua i te horoiraa päni te
tämäraa âua, e te horoiraa rima. Te manaò rä o Ietu eiaha ia haamorihia teie
mau huru faanahoraa, o te mea ra e rave e faaineine i te tämä te âau o te
taata, ia tumuhia te aroha e te here o te Atua Nui Tumu Tahi, i roto i te mea
tei reira te parahiraa o te ìno e te maitaì.
I parau ai o Ietu ia faaroo i te mau haapaòraa a
te ture ta na i haapii ia ora te taata i faaroo e tei ìte i te hanahana o te
Atua i roto, e ia tae i nià i te fenua, ta te Atua i höroà i to na
nünaa mäìtihia. Tei hea hoì ia fenua rahi e fätata mai to rätou atua ia
rätou, mai to tätou Atua ra mai i te Atua Nui tumu Tahi fätata mai ia
tätou nei, ia tiàoro noa atu tätou ia na. E tei hea ia fenua rahi i tià ta
na mau haapaòraa e te ture, mai te tià i teie atoà nei ture ta ù e tuu atu
i mua i to òutou aro i teie nei mahana.
Ite noa ai tätou i to tätou
rara-noa-raa, i teie mahana te Atua iho teie e ani mai nei e hiò i te parau tei
au i to na manaò, no te mea ia te ture e arataì ra i te parau, na te ìteraa rä
e, te mau haereà o te Tumu Nui, te aroha ia e te parau mau i te feiä i
haapaò i ta na parau i faaau, e ta na i faaìte mai , oia te raveraa i te mea e
mauruüru ai te Atua. Aita te Atua e hinaaro ra ia riro ta na parau ei haamataìtaìraa
na te taata, te vai ra rä te haapiiraa e hinaarohia i te taata ia täpeà mai i
muri aè i te reira hiòraa, ia au rii i te aniraa a te Atua i te taata ia hiò i
te mea e faaroo mai i te mau haapaòraa e te mau ture ta ù e
haapii atu ia òutou nei, e e rave ia ora òutou, ia tae òutou i nià iho e ia
noaa te fenua, ta te Atua o to òutou mau metua, ta te Fatu e höroà mai no
òutou. Te auraa, e òhipa to muri mai i teie hiòraa, e tuhaa ta
te taata, o ia anaè të tano e rave i te reira. Aita te Atua e tämata ra i te
huti i te manaò o te taata i te tahi pae, aore ra te tahi. Te faaotiraa ta te
taata e rave atu, na na noa ihoä te reira e rave, no te mea rä ua hiò e ua
faaroo, e äteatea rii atoà ia to na manaò. Mai te peu te ani ra te Atua e hiò i
ta na parau, aita te Atua e parau mai ra, e aha te mea e hiò, te tävini hoì,
eere ia i te taata au roa i te faaìteìte ia na, e taata moèmoè roa rä, e te
hunahuna hoì ia na. E au maitaì ia na te mea i parauhia i te mätamua e, mämahu,
eiaha rä i nià i te manaò e, e taata haamä hänoa e te paraparau òre, ia au rä i
te manaò e, e taata haèhaa, te marü, e te hinaaro òre ia riro o ia ei vähi e
faatano ai te mata o te taata, ia riro hoì ei täuà-parau-raa na te taata.
Te huru taata mau te reira e au i ta
Pauro e parau ra : Na na tätou i fänau i te parau
mau ra, no to na iho hinaaro, ia riro tätou mai te òho mätamua o te mau mea i
hämanihia e ana ra. Te auraa, eita o ia e ìmi i te mata
e te tarià o te taata. Te huru te reira o te taata e moè i te vähi taata, eiaha
mai te mea e, e täpunipuni noa o ia, aita rä hoê mea e haru ai te mata taata i
nià ia na ; eita atoà hoì o ia e ìmi i te räveà ia haapaòhia atu o ia, nä
roto änei i ta na huru àta püai, te rarahi o to na vaha, aore ra te tahi huru
peu no te huti i te mata o te taata i nià ia na. Te huru taata ia ta te Taramo
e haapäpü ra e : O te taata haereà piò-òre, o tei
haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau.
Mea maitaì atoà rä to tätou manaò e faataa maitaì : te vai ra te moèmoè, e
te vai ra te moè roa. Nä ô paì ia tätou, te taata vaha rarahi, eita o ia e moè
iho, eere rä hoì te reira i te huru tei au i te Atua, eere te reira te huru ta
te Atua e horoà ra ei hiòraa na te taata. I te tahi aè pae, eiaha atoà
tätou e manaò e, te taata të òre roa atu te vaha e hamama rii noa aè, ua hau
atu ia i te maitaì. Te tanoraa mau, ia ìte ia te taata i te parau i te taime
parauraa, ia ìte hoì i te mämü i te taime mämüraa. Mai te peu aita e maitaì to
roto i te tuoro e te pii hua, aita atoà e maitaì to roto i te mämü hua ;
âreà te mämahu, oia te marü e te haèhaa, te huru mau ia e au i te tävini o te
Atua.
Teraì òr. Faatura.