Ruta èv. 16.1-13. I te mävaèvaè-raa te ra e tae i te töihioihio-raa : A tävini i te Atua.

 

21 Täpati Hiaai/Tetepa 2025.

 

 I te mävaèvaè-raa te ra e tae i te töihioihio-raa :

A tävini i te Atua.

 

Mau taiòraa.

Taramo113

1 E haamaitaì i te Fatu E haamaitaì, e te mau tävini o te Fatu, e haamaitaì i te iòa o te Fatu.

2 Ia haamaitaìhia te iòa o te Fatu, i teie nei e a muri noa atu.

3 Mai te hitiraa mai o te mahana e tae noa atu i to na maìriraa, ia haamaitaìhia te iòa o te Fatu.

4 E teitei to te Fatu i to te mau fenua atoà. E ua hau to na hanahana i te teitei i to te mau raì atoà ra.

5 O vai tei au i to tätou Atua i te Fatu, o tei teitei e ua pärahi i te raì teitei ?

6 Te tuu haèhaa nei rä o ia i te hiòraa mai i raro i nià i te mau raì, e i nià atoà i te fenua.

7 Te faateitei nei ò ia i tei haèhaa ra no raro mai i te repo ra, e ua faateitei i tei àti no raro i te tiriäpera ra,

8 i te faa-noho-raa ò ia ia na i roto i te feiä rarahi ra, i roto i te feiä rarahi ra i to na iho ra pupu taata.

9 O tei haapärahi i te vahine fänau tama òre i te ùtuafare ra, èi metua vahine òaòa i ta na ra mau tamarii. Hareruia.

Heheuraa Manaò.

Òia mau, Te Taramo 113 o te hoê ia himene ârue-raa o te haamata i te ânaì-raa o te mau Taramo Hareruia 113 e te i te 118, tei himene-hia i roto i te mau ôroà rahi a te mau âti Iuta, te Pata iho ä rä. Ua vähi-hia te reira i roto e piti tuhaa rahi :

Faa-naho-raa e te pöroì-raa :

1-Äniraa manihini ia ârue (ìrava 1 e tae i te 3) A pii i te mau tävini o te Ao Mure Ore ia haa-maitaì i to na iòa i te mau taime atoà e i te mau vahi atoà. Te haa-päpü-raa i nià i te tämau-noa-raa mai teie atu taime e a muri noa atu e te huru o te ao täatoà mai te hiti-raa o te mahana e tae atu i to na töpä-raa.

2-Te rahi e te faa-haèhaa o te Atua (ìrava 4 e tae i te 9) Ua faa-teitei-hia te Atua i nià aè i te mau fenua atoà, to Na hanahana tei hau aè i te raì. Te ra rä, te faa-haèhaa nei ò Ia ia Na iho no te hiò e no te rave i te òhipa i roto i te ora-raa o te taata.

E piti hohoà puai e faa-hohoà nei i to Na aroha : E faa-tià ò Ia i te feia veve mai roto mai i te repo no te haa-pärahi ia na i pïhaì iho i te mau hui arii. Ua höroà ò ia i te hoê noho-raa i te vahine fänau òre, ma te faa-òaòa ia na i roto pü i ta na mau tamarii.

Te tahi mau tumu parau :

Ârue-raa tämau : E tià ia haa-mori i te Atua i te mau taime atoà e i te mau vahi atoà.

Te hau aè e te fätata-raa : E mea rahi roa òia, te ra rä, e mea piri roa ò ia i te feia haèhaa.

Täui-raa o te mau tupu-raa : E faa-teitei te Atua i te feia i faa-haèhaa-hia, ma te faariro i te haamä èi hanahana.

Te parau töhu : Te faa-ìte ra te faa-ära-raa e e ârue-hia to Na iòa na te ao atoà nei (ìrava 3) i te pärare-raa o te haa-mori-raa na te ao atoà nei.

Te tahi ìrava faufaa ia au i teie Taramo 113 te ìrava 3 ia ei tumu no te poroì : 3 Mai te hitiraa mai o te mahana e tae noa atu i to na maìriraa, ia haamaitaìhia te iòa o te Fatu. Ia haa-maitaì-hia te iòa o Iehova mai te hiti-raa mai o te mahana e tae noa atu i to na töpä-raa Te tïtau nei teie ìrava i te huru e te vai maoro o te ârue-raa i te Ao atoà : te mau nünaa atoà, te mau vahi atoà.

Vai tämau : mai te poìpoì e tae atu i te ahiahi, e na roto i te faa-rahi-raa, i te mau taime atoà o te ora-raa.

I te ora-raa faa-roo : Te äni manihini nei teie taramo ia tätou ia hiò i te âruè-raa èi aha mai te hoê noa taime, mai te hoê rä huru o te ora-raa. Te haa-manaò atoà mai ra te reira e te òhipa puai ra te Atua i roto i te mau tupu-raa hepohepo no te oraraa o te taata. E mea maitaì.

Faa-üru-hia e te Taramo 113 e to na ìrava faufaa, teie te hoê parau tumu poto e te puta pü i te âau : " Mai te hiti-raa mahana e tae atu i te töpä-raa mahana, a faa-teitei i te Atua ia faateitei te taata i to Na hanahana Mure Òre". Te pii mai nei te reira e piti tumu parau rahi o te taramo : Ârue i te Atua i te mau taime atoà (ìrava 3) Òhipa no te faa-teitei i te feia haèhaa (ìrava 7 e tae i te 9)

Pehepehe « Mai te poìpoì e tae atu i te ahiahi, ia faateitei to mätou reo i Tei faateitei ». Te haapäpü nei i te nehenehe o te ârue-raa tämau e te òhipa a te Atua o te faa-tià nei i te feia haèhaa.

E mea âpï e te puai " Ârue-raa ma te faaea òre, e faa-teitei ma te haa-marirau òre ".

E mea poto, e mea vitiviti, e mea òhie ia haa-manaò, e faaìte te reira i te rü e te âueue òre o te òhipa e te ârue-raa.

Täpaò no te ao atoà nei" Mai te ra ìriatai, e täui to na märamarama i to tatou oraraa ". E haa-manaò i te huru o te poroì e te täuiraa ta te Atua e hopoi mai.

Àmota 8.4-7

Te taehae o te feiä hoohoo

4 E faa-roo mai i teie, e te feiä i horomii noa i tei àti ra, i te faa-òre i te taata rii i nià i te fenua nei,

5 i te nä-ô-raa e, Â hea ra e òre ai te märama âpï nei, ia hoo tätou i te mäa. E te täpati, ia faa-ìteìte tätou i te tïtona. E te faa-ïti-raa i te êfä, e te tëtera ia rahi, e te faa-hapa-raa i te mau fäito i te haavare.

6 e te hooraa i tei àti ra i te ârio, e tei ère i nä tämaa e piti ra ; e te hooraa i te tïtona i faa-ruè-hia ra.

7 Ua tapu te Fatu i te maitaì rahi o Iatöpa, E òre roa e moè ia ù ta rätou atoà ra mau parau.

Heheuraa Manaò.

Òia mau te Àmota pene 8 i te mau ìrava 4 e tae i te 7 o te hoê ia mau ìrava maere i reira te perofeta e faa-hapa ai i te parau tià òre i te pae tötiare e te haa-vare faaroo o Ìteraèra. Teie te hoê tuatapapa-raa faa-naho-hia no te täuturu ia tätou ia taa aore ia märamarama i to na faufaa.

Te parau nei o Àmota : Perofeta no te tënetere 8 hou te Metia, te pätoì nei o Àmota i te haa-vï-aa i te feia veve e te viivii i te pae no te oraraa vaamataèinaa i roto i te Pätireia no te pae Àpatoèrau no te fenua Ìteraèra.

Pene 8 : I muri aè i te hoê ôrama no nià i te hoê pänie maa hotu para maitaì te hoê täpaò e, ua fatata te hopeà, ua faa-ìte o Àmota i te haa-vä-raa a te Atua e fatata mai ra.

Ìrava 4 – Te pariraa « A faaroo mai i teie, e o tei haa-paruparu i te taata veve e o te haamou i te feia haèhaa o te fenua nei.

Au-raa : Te paraparau noa ra te Atua i te feia i haa-vï-hia.

Hohoà puai : Te faa-ìte ra te parau i te nounou ia haa-mou-hia.

Täpaò : Te mau pupu teitei i te pae faa-nävaì-raa faufaa o te faahepo nei i te feia paruparu roa aè.

Ìrava 5 – Te haa-vare i te pae faa-roo : Te tiaì ru nei rätou i te hopeà o te mau mahana moà te âvaè Âpï e te Täpati no te haa-mata faa-hou i ta rätou mau òhipa parau-tià òre.

Te mea huru ê : Te haa-paò nei rätou i te mau ôroà faaroo, te ra rä, te färiu nei to rätou âau i nià i te âpï ta rätou e fänaò.

Te mau peu faa-hapa-hia : Te faa-ïti-raa i te mau faito èfa ia ïti aè te höroà-raa.

Te faa-rahi-raa i te teiaha o te tëtera no te àufau hau atu. Te haa-vare-raa i te maitaì o te mau taoà ânoì-hia ra i te pürumu e te tïtona.

Ìrava 6 – Te faa-ïti-raa E hoo-hia mai te feia veve no te tämoni òre e te hoê pea tiaa.

Te faaïtiraa i te taata èi taoà : te faa-òre-raa o te taata.

Ìrava 7 – Te tapu-raa a te Atua ; Ua tapu i te Mure òre i te hanahana o Iatöpa :

E òre roa vau e haa-moè i ta rätou mau òhipa ».

Ètaèta : Te tapu nei te Atua ia Na iho, o te haa-päpü ra i te òre-raa e e tià i te faa-òre-hia te haa-vä-raa.

Parau poroì : Ua riro te parau-tià òre i te pae tötiare èi hara tià i te Atua, e e haa-manaò ò ia i te reira.

Te au-raa i te pae faaroo e te au-raa o teie tau :

Te paruru nei te Atua i te feia haa-vï-hia : E mea ìno roa te parau-tià òre i te pae faa-nävaì-raa faufaa mai te haa-mori-raa ìtoro.

Haa-paò-raa faaroo àita e parau tià e tü àti i te haa-vare : Te haa-paò-raa i te mau peu ma te faa-hepo ia vëtahi ê, o te hoê ia pätoì-raa ûàna i te Atua.

Manaò faufaa roa : Àita roa o Àmota e faa-taa ê ra i te faaroo e te oraraa vaataèinaa. No na, te here i te Atua, o te räve-raa ia i te hoê huru tià i nià ia vëtahi ê, te feia paruparu roa aè iho ä rä.

Ia au i te päpaì-raa ta tätou i hiò aè nei, e tià te manaò tumu aore rä te tahi ìrava faufaa o te puta a Àmota e haa-poto-hia mai teie i muri nei : àita roa o Àmota e faa-taa ê i te faaroo e te oraraa vaamataèinaa. No na, te here i te Atua, o te räve-raa ia i te hoê huru tià i nià ia vëtahi ê, te feia paruparu roa aè iho ä râ. Òia hoì, te poroì faufaa roa òia hoì, e faa-ìte-hia te faaroo mau na roto i te parau-tià e te aroha ia vëtahi ê, i nià iho ä rä i te feia paruparu roa aè. Mai te mea e, e hinaaro tätou, e tià ta tätou e faa-ìte atu i te hoê ìrava pîpîria taa ê no roto mai ia Àmota o te faa-ìte maitaì ra i teie manaò, mai te Àmota e parau i te pene 5 ìrava 24 : Ia huri mai ra te parau au ma te päpe ra, e te parau tià mai te päpe tahe ûàna " Ia tere rä te parau tià mai te päpe ra, e te parau mau mai te tähora e òre roa e maro ".

Ia tahe mai te parau-tià mai te ànavai ra, e te parau-tià mai te ànavai hopea òre ra ». Te haa-manaò mai nei te reira ia tätou e, e faa-ìte-hia te faaroo mau na roto i te mau òhipa tià e te aroha tämau ia vëtahi ê, i te feia paruparu iho ä rä.

1Timôteo 2.1-8

Haapiiraa no te pure

1 E mata vau i te aò atu ia òe, e èi faaora, e te pure, e te ani, e te haamaitaì i te Atua i te taata atoà nei ;

2 i te hui-arii, e te feiä mana atoà ra, ia pärahi-haùti-òre-hia tätou mä te hau, mä te paieti, e te tura.

3 E mea maitaì hoì te reira, e te au, i te aro o to tätou Ora ra o te Atua ;

4 o tei hinaaro i te taata atoà ia ora, e ia noaa te ìte i te parau mau.

5 Hoê hoì Atua, e hoê hoì ärai i röpü i te Atua e te taata, o te taata ra o Ietu Metia ;

6 o tei horoà ia na iho èi hoo i te taata i atoà, ia faaìtehia i te tau au ra ;

7 i haa-paò-hia ai au nei èi aò, e èi âpotetoro (e parau mau ta ù i te Metia ra, aore au i haavare), èi haa-pii i te Ètene i te faaroo e te parau mau.

8 E teie nei, te faaue atu nei au i te mau täne ra, ia pure i te mau vähi atoà ra, mä te hopoi i te rima viivii òre i nià, mä te riri òre, e te märö òre ;

Heheuraa Manaò.

Ua päpaì o Pauro ia Timôteo no te höroà ia na i te mau ärataì-raa no nià i te ora-raa  nahonaho i roto i te Ètärëtia te nünaa âpï o te Atua. E tuhaa teie mau ìrava no te hoê tuhaa i reira te âpotetoro e haa-päpü ai i te pure e te huru o te feia faa-roo i roto i te hui faa-roo.

1 Te faufaa o te pure :

E haamata o Pauro ma te parau e : "Te aò atu nei au ia òe, na mua roa..." o te faa-ìte ra i te faufaa rahi o te pure i roto i te ora-raa Maru Metia.

Te faa-hiti ra ò ia e maha huru pure :

Te mau pure : tuutuu òre i roto i te àti.

Te mau pure : te àparau-raa rahi e te Atua.

Te mau ärai : te mau pure no vëtahi ê.

Haa-maitaì-raa : haa-mauruüru-raa no te mau haa-maitaì-raa i färii-hia.

Ìrava 2 – No te mau taata atoà, e tae noa atu i te mau mana faa-tere E tià i te feia faa-roo ia pure no « te mau arii e te feia atoà e tià-raa teitei to rätou », ia ora rätou ma te hau, ma te paieti e te parau-tià. Te faa-ìte ra te reira e ua na nià aè te mau pure Marü Metia i te mau ôtià pöritita e te hiroà tumu, e te tïtau nei ò ia i te maitaì o te täatoà-raa.

Ìrava 3 e te 4 – Te hinaaro o te Atua E mea " maitaì teie mau pure e te au i te aro o te Atua to tätou Ora ", no te mea te hinaaro nei te Atua ia ora te mau taata atoà e ia noaa te ìte i te parau mau. È ère teie no nià i te ture mure òre a te Atua, no nià rä i te faa-ìte-raa i to Na aroha rahi i roto i te Èvaneria.

Ìrava 5 e te 6 – Te niu : Te Metia, te Ärai hoê roa

Te haa-manaò nei o Pauro e piti parau mau tumu : Hoê anaè Atua. Hoê anaè Ärai i roto pü i te Atua e te taata : o Ietu Metia, te taata, tei höroà ia na iho èi hoo no te täatoà-raa. O te reira te niu o te faaroo Marü Metia mau atoà.

Ìrava 7 – Te faa-ìte nei te tävini-raa a Pauro ia na iho èi taata poro, èi âpotetoro e èi òrometua no te mau nünaa, ma te haa-päpü e, no te mau taata atoà teie poroì, èi-aha no te mau Âti Iuta anaè.

Ìrava 8 – Te huru i roto i te pure

E mea tià i te taata ia pure « i te mau vahi atoà, ma te âfaì i te rima moà i nià, ma te riri òre e te märö òre ». No reira, e tià i te pure ia âpee-hia e te hoê ora-raa moà e te hoê huru fëruri-raa hau.

Te tahi ìrava tumu 1 Timôteo pene 2 ìrava 5 – 5 Hoê hoì Atua, e hoê hoì ärai i röpü i te Atua e te taata, o te taata ra o Ietu Metia ; Te tïtau nei teie ìrava i te tumu o te ìrava : ua niuhia te pure e te poro-raa o te Èvaneria i nià i te òhipa ôtahi a te Metia.

A pure no te mau taata atoà : tae noa atu i te feia àita tätou e färii nei, e to tätou mau ènemi.

A ora ma te hau : a ìmi i te hau i roto i to tätou mau au-raa e te mau mea e haa-àti ra ia tätou. A täpeà tämau i te Metia : a haa-manaò e, na roto ia Na anaè te ärai e te faa-ora-raa atoà.

Òia mau, No hiò noa mai nei tätou i te 1 Timôteo pene 2 i te mau ìrava 1 e tae i te 8, teie ta ù e höroà atu i te hoê parau tumu o te piiraa värua o teie mau ìrava.

Teie te tahi mau mäìti-raa faaüru-hia e te päpaì-raa :" A pure no te mau taata atoà, a ora ma te hau, a täpeà tämau i te Metia ". Hoê Atua, hoê Ärai, te pure no te täatoà-raa.

Te hau na roto i te pure, te parau mau na roto i te Metia ». A âfaì i te rima mä i nià no te hoê ao hau. E mea tià i te hoê parau tumu ia riro èi parau poto, ia haa-manaò-hia, e ia faaìte i te hoê tiàturi-raa päpü e te hohonu.

Ruta èv. 16.1-13.

Te parapore o te tiàau haapaò òre

1 Ua parau atoà atu ra Ietu i ta na ra mau pipi : «E tïàau to te hoê taata taoà rahi ra, e i fäì-hia mai ò ia e ua pau ta na taoà i taua tïàau ra.

2 Ua parau atu ra ò ia ia na, nä ô atu ra : «E aha teie roo ia òe ta ù e faaroo nei ? A faaìte mai i te parau i to òe na töroà, a tirë roa òe i te tïàau.»

3 Ua nä ô noa iho ra taua tïàau ra i roto ia na iho : «E aha rä vau? Te hopoi ê nei ta ù fatu i te töroà tïàau ia ù nei : èita e tià ia ù ia faaàpu, e haamä hoì au ia ani haere.

4 E nä ô vau Ia färiihia mai au e rätou i roto i to rätou mau fare, ia faaèrehia vau i te töroà tïàau ra

5 Ua tii atu ra ò ia i te mau àmu tärahu atoà a taua fatu no na ra, ua ui atu ra ò ia i te hoê : «E hia a ta ù fatu taoà ia òe aore i hoo na ?

6 Ua parau mai ra ò ia : Hoê hänere pato monoì. Ua parau atu ra taua tïàau ra ia na : «A rave i te pëpa na òe, a pärahi i raro i të nä na, a päpaì ai e, e pae àhuru.»

7 Ua ui atu ra ò ia i te tahi : E hia a òe taoà aore i hoo na ? «Ua nä ô mai ra ò ia : «Hoê hänere tora tïtona. Ua parau atu ra ò ia ia na : «A rave i te pëpa na òe, a päpaì ai e, e vaù àhuru.»

8 Haamaitaì atu ra te fatu i te räveà a taua tïàau parau-tià òre ra ; e paari rahi hoì to te tamarii o teie nei ao i ta rätou ra mau peu, i to te tamarii o te märamarama.

9 E teie nei, e parau atu vau ia òutou : e faa-tauà atu òutou i te tauà no òutou i te taoà haa-vare nei, e ia tuua-ê-hia òutou ra, ia färiihia òutou e rätou i roto i te fare tähuti òre ra.

10 O tei haa-paò maitaì i te mea ïti ra, ua haapaò maitaì atoà i te mea rahi ; e o tei òre i haapaò i te mea ïti ra, aore atoà ia i haapaò i te mea rahi.

11 E teie nei, aore òutou i haapaò i te taoà haa-vare ra, nä vai e tuu atu ia òutou i te taoà mau ? 12 E aore òutou i haapaò i te raveraa i ta vëtahi ê ra, nä vai e tuu atu ia òutou i te rave i ta òutou iho ?

13 Aore e tävini e tià ia faaroo atu i te fatu piti : e riro ò ia i te òre i te au atu i te tahi, e te au atu i te tahi ; e aore ia, e riro i te haapaò atu i te tahi e te faaruè täùe atu i te tahi. O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.

Heuraa Manaò

Teie te hoê tuatapapa-raa no te Ruta èv. Pene 16 : i te mau ìrava 1 e tae i te 13, tei pii-hia te parapore no te tiàau parau-tià òre e aore rä, no te taata faa-tere parau-tià òre.

Te paraparau ra o Ietu i ta na mau pipi, te faa-roo atoà nei rä te mau Färitea nounou toà ia au i te ìrava 14.

Te tahi tumu parau faufaa : te faa-òhipa-raa i te mau taoà o te fenua nei no te ora mure òre. Tuàti-raa i te pene na mua atu : i muri aè i te parapore o te tamaiti pühura taoà i te faaìteraa a te Ruta èv. Pene 15, te tämau noa ra o Ietu i te paraparau no nià i te faa-tere-raa, te höpoià, e te hoìraa i te Atua ra, te ra rä, i ô nei na roto i te hiòraa o te mau taoà mäteria.

Faa-naho-raa o te àamu.

Pari-raa e te faa-ära-raa i te tiàväru-raa ìrava 1 e te 2 Ua ìte te fatu taoà rahi e te haamäuà ra ta na tiàau i ta na mau faufaa. Ua ani ò ia ia na ia àufau i ta na moni e ua faaära ia na e, è ère ò ia i to na tiàraa.

Te manaònaò-raa e te faa-naho-raa a te taata faatere ìrava 3 e te 4 No to na paruparu no te faaapu i te fenua, no to na teòteò no te täparu i te reira, ua faanaho ò ia i te hoê raveà no te faa-tupu i te mau hoa.

Te mau òhipa haavare ìrava 5 e tae i te 7 E faa-ïti ò ia i te tärahu a te feia i âitarahu i to na fatu te hinu, te tïtona no te färii maitaì ia rätou.

Ârueraa maere ìrava 8 E ârue te fatu i te tiàau, èi aha no ta na parau-tià òre, no to na rä paari e to na àravihi.

I te pae värua i te mau ìrava 9 e tae i te 13 Te faaitoito nei o Ietu ia faa-òhipa i te mau taoà tià òre te mau taoà no te faa-hoa no te mau pärahi-raa mure òre. Te haa-paò maitaì i roto i te mau mea haìhaì e te haa-paò maitaì i roto i te mau mea rarahi. Èita e tià i te hoê taata ia tävini i te Atua e i te moni.

Te tahi mau manaò faufaa no te tätara-raa

Te fatu tärahu : àita ò ia e turu ra i te parau tià òre, ua ìte rä ò ia i te märamarama i te pae no te faa-nahonaho-raa.

Te mau taoà tià òre : àita i noaa mai ma te ôpani-hia e te ture, ua täpaò-hia rä e te parau-tià òre o te faa-naho-raa o te fenua nei, no te hoê taime poto e te haavare.

Te haa-paò maitaì : ua riro te faa-tere-raa i te mau taoà mäteria èi tämata-raa no te färii i te mau taoà värua mau.

E piti fatu : te moni e riro mai èi puai ènemi no te Atua, ma te tïtau i te täiva òre e te tävini-raa.

Te tahi mau haa-pii-raa.

Hiò-raa atea : faa-òhipa-raa i te mau raveà no teie nei tau no te hoê ôpua-raa mure òre.

Te märamarama moà : mai te mea e, ua ìte te mau tamarii o teie nei ao nahea ia faanaho i to rätou ànanahi i nià i te fenua nei, e tià ia i te mau tamarii o te märamarama ia na reira hau atu ä no to rätou ànanahi no te mau tau e a muri atu.

Te òhipa mätamua i te pae faa-roo : ua riro te moni èi mauhaa, è ère i te hoê fatu.

Parau-tià : e faaineine te haa-paò maitaì i roto i te mau mea haìhaì no te mau höpoià rahi aè.

Te tahi èà no te fëruri-raa

Mai te peu e e tïtau manihini mai o Ietu ia tätou i ô nei ia riro èi taata àravihi e te hinaaro päpü no te Pätireia o te Atua mai te taata faa-tere no te faa-ora i to na iho tino.

Te uiraa : Na hea vau ia faa-òhipa i teie mahana i te mea ta te Atua i höroà mai no te tuu i roto i te mau mea o te òre roa e mou ?

I roto i te parapore no teie tiàau märamarama Ruta èv. Pene 16 i te 1 e tae i te 13, e rave rahi mau ìrava faufaa roa, te ra rä, te ìrava 13 o te faa-riro-hia èi ìrava faufaa i roto i teie tuatapapa-raa, no te mea te tïtau ra te reira i te haapiiraa tumu a Ietu :

E òre roa te tävini e tià i te tävini i te fatu toopiti : e riri atu ò ia i te hoê, e aroha atu i te tahi, e aore rä, e haapaò ò ia i te hoê, e vahavaha i te tahi. E òre e tià ia tävini i te Atua e i te moni. No te aha te tumu o te ìrava Te faa-hohoà nei te parapore täatoà i te faa-tere-raa i te mau taoà mäteria èi tämata-raa no te haapaò maitaì. Ua faa-oti Ietu na roto i te haa-manaò-raa ia tätou e, èita e ôpere-hia i to tätou täiva òre hopeà : ua faa-tae-hia te reira i te Atua e aore rä, i te taoà rahi. Te horoà mai nei teie ìrava i te täviri no te märamarama i te mau ìrava na mua atu : ua riro te moni èi mauhaa no te hoê taime poto, è ère i te hoê fatu no te tävini.

E tià ia tätou i te parau, te vai ra i roto i te Ruta èv. Pene 16 i te mau ìrava 1 e tae i te 13 te hoê parau tumu pae faa-roo o te haapoto i te täatoà-raa o te ìrava : « E òre e tià ia òutou ia haa-mori i te Atua e te moni atoà. Ruta èv. Pene 16 ìrava 13 E riro teie ìrava èi parau ärataì e aore rä, èi parau ärataì : te haa-matara ra te reira i te mäìti-raa tumu o te täiva òre ta Ietu e faaìte ra. I roto i te parapore, te faa-riro-hia nei te moni mai te hoê mauhaa no te hoê taime poto, e mea faufaa no te rave i te maitaì e no te faa-ineine no te tau mure òre, èi aha roa rä te reira ia riro èi fatu no to tätou ora-raa.

Heuraa Ìrava

-Taramo 113, 3 Mai te hiti-raa mai o te mahana e tae noa atu i to na maìri-raa, ia haa-maitaì-hia te iòa o te Fatu.

-Àmota 8, 4 E faa-roo mai i teie, e te feiä i horomii noa i tei àti ra, i te faa-òre i te taata rii i nià i te fenua nei,

-1Timôteo 2, 5 Hoê hoì Atua, e hoê hoì ärai i röpü i te Atua e te taata, o te taata ra o Ietu Metia ;

-Ruta èv.16, 13 Aore e tävini e tià ia faaroo atu i te fatu piti : e riro ò ia i te òre i te au atu i te tahi, e te au atu i te tahi ; e aore ia, e riro i te haapaò atu i te tahi e te faaruè täùe atu i te tahi. O òutou nei hoì e òre e tià ia faaroo i te Atua e te Mämona.    

Faaitoitoraa

Òia mau, Teie te hoê aò-raa o tei raraa-hia ia au i na taiòraa e maha Taramo 113 ìrava 3, Àmota pene 8 ìrava 4, Timôteo 1, pene 2 ìrava 5, e te Ruta èv. Pene 16 ìrava 13 i roto i te hoê anaè poroì-raa e ìriti ra i te ùputa o te ora.

Parau tumu : Mai te hiti-raa mahana e tae atu i te tōpä-raa mahana : a tävini anaè i te Atua.

1. Ârue-raa na te ao atoà nei – Taramo 113 ìrava 3 Ia haa-maitaì-hia te iòa o Iehova mai te hitiraa mahana e tae noa atu i to na töpä-raa. Te haa-manaò mai ra te päpaì taramo e àita te ârue-raa i te Atua i täôtià-hia i te hoê vahi aore ra i te hoê taime taa maitaì. Tei roto te reira i te mahana täatoà, te fenua täatoà, e to tätou oraraa täatoà. Te ârue-raa i te Atua, o te färii-raa ia e, tei nià aè o Ia i te mau mana atoà, e te mau taoà atoà, e te mau hinaaro rahi atoà o te taata. O te tuu-raa atoà rä i to tatou âau i nià i te èà tià hou a paraparau ai tätou no nià i te parau-tià e aore rä, no te tävini-raa : e haamata te mau mea atoà na roto i te haa-mori-raa.

2. Parau-tià e te faa-ära-raa – Àmota pene 8 ìrava 4 « A faaroo mai i teie, e o tei amuamu i te taata rii e o te haamou i te taata veve o te fenua nei» Te faa-hapa ra o Àmota i te hoê faa-naho-raa viivii i te pae faa-nävaì-raa faufaa e i te pae tötiare, i reira te feia mana e faa-hepo ai i te feia paruparu. È ère te Atua i te mea täuà òre i te mau òhipa tià òre. Te ârue-raa i te Atua ma te haa-vï i to outou taata-tupu, o te hoê ia pätoì-raa èita e tià i te Atua i te faa-òromaì.

3. Te ärai hoê roa – 1 Timôteo pene 2 ìrava 5 Hoê hoì Atua, e hoê Atua e te taata nei, o te taata ra o Ietu Metia ». No to tätou àravihi òre i te ora ma te maitaì roa i te parau-tià e te moà-raa, ua horoà mai te Atua ia tätou i te hoê raveà : Ietu Metia.

4. Te mäìti-raa päpü – Ruta èv. Pene 16 ìrava 13 « E òre roa te tävini e tià i te tävini i te fatu toopiti... E òre e tià ia òutou ia tävini i te Atua e i te Taoà ». Ua haa-märamarama mai Ietu i te mau mea : e tià i te hoê taata ia mäìti. È ère noa te faufaa i te moni, i te mau mea atoa rä o te tuu i te pärahi-raa mätamua i roto i to tätou âau. Te tävini-raa i te Atua, o te färii-raa ia e, ua tü àti ta tätou mau faa-oti-raa, ta tätou mau òhipa mätamua e ta tätou mau faufaa i nià i to Na pätireia, noa atu e, e pau te reira.

Te tïtau nei teie mau ìrava e maha ia tätou i te hoê èà päpü maitaì : A haamori i te Atua i te mau taime atoà èi aha noa na roto i te mau himene, na roto rä i te hoê ora-raa täatoà tei färiu atu i nià i te Atua. A pätoì i te parau tià òre i roto i ta tätou mau mäìti-raa i te pae faufaa, to tätou mau au-raa, ta tätou huru räve-raa ia vëtahi ê. A haere na roto ia Ietu ia ìte e, o ò Ia anaè te faa-tià ia tätou ia ora i teie parau-tià e te haa-mori-raa. A mäìti i to tätou fatu a faa-oti i te mau mahana atoà e, na te Atua, èi aha rä te moni, te mana, e aore rä, te tuea-raa, e ärataì i to tätou ora-raa.

Te parau tumu no te haa-manaò : " Mai te hitiraa mahana e tae atu i te töpä-raa mahana, ua mäìti au ia tävini i te Atua anaè, na roto ia Ietu Metia, na roto i te ora-raa i roto i te parau-tià e te ârueraa ".

 

Pehepehe.

 

Mai te hitiraa mahana e tae i te töpä-raa

 

Mai te hiti-raa mai o te mahana,

Ia hiti mai te àahiata, ua ära mai to ù âau,

E ua päremo ê na i roto i te moana mä o to òe märamarama,

E te Atua ora, te puna o ta ù pure.

 

I te mau täahi-raa atoà, i roto i te àrepurepu-raa e aore rä, i te hau,

E mäìti au i to òe èà, e faa-toro vau i to ù värua.

Èita te auro, te teòteò,

E te mataì o te ao nei e ôfati i to tätou hau hohonu.

 

Na roto ia Ietu Metia, to ù èà hoê roa,

Te haere nei au ma te parau-tià, te toro nei au i te rima i tei haa-vï-hia,

I te taeaè tei moè-hia,

No te mea na to aroha i horoà mai ia ù i te mau mea atoà.

 

E ia tae i te ahiahi to na àhu ârio,

Te faa-teitei noa nei ä vau ia òe i ta ù mau himene.

Mai te hiti-raa mahana e tae atu i te töpä-raa mahana,

Te tävini nei au ia òe, e te Fatu, na roto i te here-raa ia òe.

 

Teraì òr. Faatura.



 

Ruta èv 15.1-32 Te òaòa o te raì i te âau faaâpïhia

 

Täpati 14 No Hiaai/Tetepa 2025.

 

Te òaòa o te raì i te âau faaâpïhia

 

Mau Taiòraa.

Taramo51

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita.

2 I te haereà mai o te perofeta ra o Nätana ia na ra i muri aè i to na haereraa atu ia Pätetepa ra.

3 E aroha mai òe ia ù, e te Atua e, i taua hämani maitaì no òe ra, e no te rahi o to òe ra hämani maitaì : e parai òe i ta ù nei mau hara.

4 E horoi hua mai òe ia ù i to ù nei ìno, tämä hua mai ia ù i ta ù nei hara.

5 Te fäì nei hoì au i ta ù nei hara, e te vai noa nei ä to ù ìno i pïhaì iho ia ù.

6 I mua i to aro, to òe anaè ra, i hara ai au nei, e i mua i to mata i rave ai au i teie nei ìno. Ia faatiàhia hoì ta òe parau, e èi aha e faahapahia ia parauhia ra.

7 Inaha, i fänau mai au mä te hara, e i töhia vau e ta ù metua vahine mä te ìno.

8 Inaha, o te parau-mau no roto ra ta òe e hinaaro. E haapii mai òe ia ù i te haapaò maitaì i te vähi moè ra.

9 E tämä mai òe ia ù i te hïtopa e ia mä roa vau, e horoi òe ia ù, e ùoùo roa aè ra vau i to te hiona.

10 E faaìte mai òe ia ù i te òaòa e te reàreà, ia òaòa te mau ivi i ôfatihia e òe ra.

11 E huna ê atu òe i to mata i ta ù nei mau hara, e parai hua i to ù nei mau ìno.

12 E faaau na òe i te âau mä i roto ia ù nei, e taù Atua. E faahou na hoì òe i te âau manaò tià i roto ia ù nei.

13 Èi aha e faa-ârue ia ù i mua i to aro nei, èi aha hoì e rave ê atu i to Värua Maitaì ia ù nei.

14 E faahoì mai òe i te òaòa i te ora na òe ra, e ia täuturuhia mai au e te âau tiàmä ra.

15 E i reira vau e haapii ai i te feiä rave hara i ta òe parau, e e haa-färiu-hia mai te rave parau ìno ra ia òe.

16 Ia ora vau ia òe i te hara toto ra, e te Atua e, te Atua e ora ai au nei; e na taù vaha e himene pii hua i to òe ra aroha.

17 E vëvete na òe, e te Fatu, i ta ù vaha, e na taù vaha e ârue ia òe.

18 È ère hoì i te tütia ta òe i hinaaro, àhiri o te reira, ua höroàhia ia e au, aore hoì òe e au i te tütia-täauahi.

19 O ta te Atua tütia hinaaro ra, o te âau paruparu ra ia. O te âau paruparu ra e te òto ra, e òre roa te Atua e vahavaha i te reira.

20 Èi hämani maitaì to òe ia Tiona ; e patu hoì òe i te âua i Ierutarëma nei.

21 Èi reira òe e mauruüru ai i te tütia parau-tià e te tütia-täauahi täatoà mau ra ; èi reira te puaatoro e hopoihia ai i nià i ta òe ra fata.

Heuraa Manaò.

Ua riro te Taramo 51 èi päpaì no te ìte i te puai i te pae tino e i te pae värua, e e täno maitaì te reira no te hoê taiòraa pehepehe, täipe, e te faanaho-maitaì-hia, mai ta tätou e au i te rave i roto i ta tätou mau hohoà e faatupu nei i te nehenehe.

Àamu i te pae värua

Fatu pehe : O Tavita, i muri aè i to na àroraa i te perofeta Natana no nià i ta na hara i tupu ia au i te Tämuera 2 pene 12

Huru : Te hoê taramo tei faaìte i te tätarahapa hohonu, tei pii-hia te veve o te tiàturiraa.

Hiòraa : te fäìraa, te täparuraa no te tämäraa, te hiaai no te faahoì-faahou-raa mai, e te fafauraa ia faaìte päpü.

Teie te tahi faanahoraa i roto e 4 tuhaa

Tuhaa 1. Te mauruüru ìrava 1 e te 2 Te färiiraa i te maitaì e te aroha o te Atua.

Te fäìraa ìrava 3 e tae i te 6 Te fäìraa i te hara, ma te faatiàmä òre i te hiò e faaìte ra.

Te tämäraa e te faa-ànaanatae-raa ìrava 7 e tae i te 12 A ani i te hoê âau mä e te hoê värua faaâpïhia Te hïtopa, te hiona, te aho.

Te fafauraa e te ârueraa ìrava 13 e tae i te 19 Fafauraa ia haapii, ia ârue, e ia ora ma te haèhaa e ma te pure e te âau tätarahapa

Teie te tahi ìrava faufaa ia au i teie tuatapaparaa. Te ìrava 12 E faaäu na òe i te âau mä i roto ia ù nei, e ta ù Atua. E faahou na hoì òe i te âau manaò tià i roto ia ù nei.  No te aha teie ìrava ? No te faaìte i te hanahana i roto i ta Na i Rähu : i te mea hoê ä te iho parau teie ia au i te faaìteraa i roto i te Tënete pene 1 ìrava 1 te faaite ra te reira i te hoê Parau Mana a te Atua, è ère rä i te hoê tätaìraa òhie.

Te âau mä : te pü o te hinaaro e te aroha, tämähia i te tumu mau no te hara.

Te âau tae : te àueue-òre-raa i roto ia na iho, te puai o te itoito no te haere ma te tià.

Te mau parau e täipe ra i te tahi atu mau feruriraa

Hïtopa i te ìrava 9 : te hoê räau e faa-òhipa-hia no te tämä i te tino Ètoto pene 12 ìrava 22, e te Revitito pene 14, te hoê täpaò no te aroha o te faa-òhipa i te faa-òre-raa hara.

Hiona i te ìrava 9 : te hoê hohoà no te viivii-òre, àita e täfetafeta.

Te âau paruparu e te faa-haè-haa i te ìrava 19 : te hoê tutia no roto roa mai ta te Atua e haa-faufaa rahi aè i te tahi noa aè peu no räpaeàu mai.

Te faa-hohoà ra i te mau täahiraa : i te piiraa i te fäìraa hara – te faa-teitei-raa – e te òhipa.

Âiraa maa faaäuraa : te faaäuraa i te mau hohoà o te Taramo 51 e te Tënete pene 1 e te pene 2 tei faaìte i te rähuraa a te Atua e te mau peu a te âti Revi i te parau no te tämäraa.

Te fëruriraa : e mäìti te mau mero tätaìtahi o te piha haapiiraa i te hoê hohoà te päpe, te hiona, te hïtopa, te âau) e e faaìte ò ia i te mea ta te reira e faatupu i roto i to rätou tere faaroo.

Ua päpaìhia te Taramo 51 e Tavita i roto i te hoê huru tupuraa haamä roa ia au i te faaìteraa a te Tämuera pene 2 pene 12 i te mau ìrava 1 e tae i te 25. E heheu mai te reira ia tätou i te mau manaò tei faa-tupu-hia i roto i te värua na roto i te hoê ìte-raa päpü mau no nià i te hara, e tae noa atu i te èà i faataahia e te Värua Moà no te färii-faahou-raa.

E hiò na tätou i te mau täahiraa mäuiui : te fäìraa i te hape i rävehia ìrava 5 ; te ìteraa e, ua faaìnohia te Atua, è ère ia i te reira anaè, è ère atoà i te hoê taata mai te reira te huru ìrava 6 ; te haa-manaò-raa i to tätou huru taata hara ìrava 7 ; te ìteraa i te mau tïtauraa a te Atua no nià i te parau mau i roto ra èi aha roa tätou e haamoè i te ìrava 8 ; te hinaaro i te hoê manaò mä e te tià ìrava 12 ; e i te pae hopeà, ua tïtauhia ia tätou ia hoì faahou i roto i te moàraa mau ìrava 13, no te òaòa e no te täviniraa itoito na ìrava 10 e tae i te 14. Ia faa-hoì-anaè-hia mai te reira, e tià ia i te taata faaroo ia faaìte ia vëtahi ê i te maitaì tei faa-òre-hia e ana ìrava 15 ; a faaäu i te Ruta èv. Pene 22 ìrava 32. Àita e tïtauhia ia püpü i te hoê noa aè tutia ìrava 18, e aore rä, i te hoê noa aè òhipa no te faaroo Porotetani.

" Te Tahi mea Faahiahia ". Te hoê värua òto, te hoê âau haèhaa mau, teie ia ta te Atua e färii na roto i te àravihi o te òhipa a te Metia te mau ìrava 18, e te 19. E te mau hoa, mai te peu e ua haruhia tätou e te tahi hape, e taiò anaè i teie taramo i mua i te aro o te Atua, èi aha mai ta Tavita fäìraa hara, mai ta tätou iho rä pure.

Etoto 32.7-14

7 Ua parau mai ra te Fatu ia Möte, nä ô mai ra, A haere, a pou òe i raro : ua ìno to mau taata ta òe i arataì mai mai Àifiti mai ra.

8 Ua faaruè vave roa iho nei rätou i te èà ta ù i faaue ia rätou e e nä reira. Ua hämani rätou i te täfa faatö na rätou e ua haamori atu i te reira ; e ua hopoi rätou i te tütia, e ua parau e, Teie to òe atua, e Ìteraèra, o tei arataì mai ia òe mai te fenua mai ra mai Àifiti.

9 E ua nä ô mai ra hoì te Fatu ia Möte, ua hiò vau i taua feiä nei ; e ìnaha, e feiä ètaèta.

10 E teie nei, èi aha òe e parau mai ia ù, ia tupu noa na ta ù riri ia rätou a haapau roa atu ai au ia rätou, e o òe ta ù e faariro èi nünaa rahi.

11 Pure iho ra Möte i to na Atua i te Fatu, nä ô atu ra, E aha i tupu ai to riri, e te Fatu, i to mau taata nei, i ta òe i arataì mai mai te fenua mai ra mai Àifiti, ma te mana rahi, e ma te rima püai ?

12 O te parau hoì to Àifiti e, I ärataì ò ia ia rätou ia roohia e te ìno, ia taparahi ò ia ia rätou i nià i te mouà, e ia mou roa rätou i te ao nei ? E faaruè i taua riri rahi no òe na, rüri ê aè òe i to òe manaò i te pohe no teie nei mau taata.

13 E haamanaò i to mau tävini ra ia Âperahäma, e ia Îtaata, e ia Ìteraèra, ta òe i tapu atu i to òe iho iòa, e ua parau atu ia rätou e, E faarahi au i to òutou huaai e mai te fetià o te raì ra te rahi, e taua fenua atoà ra ta ù i parau ra, e höroà ia vau no to òutou na huaai, e na rätou e pärahi e a muri noa atu.

14 Ua rüri ê aè ra te Fatu i to na manaò i te ìno ta na i parau e e hopoi i nià iho i to na ra mau taata.

Heuraa Manaò.

Teie te hoê tuatapapa-raa no nià i te Ètoto pene 32 i te mau ìrava 7 e tae i te 14, e te mau hiòraa no nià i te ìrava faufaa èi tumu e to na mau auraa i te pae värua, te àamu e te täipe.

Faatià-faahou-raa.

Te vahi e te tau : Tei nià o Mote i te mouà Tinai, te fänaò ra ò ia i te Ture a te Atua. I roto i taua area taime ra, te hämani nei te mau taata, ma te faa-òro-maì ra e te ahoaho, i te hoê tafa auro e te haamoriraa ìtoro.

Manaò faufaa : E heheu te Atua ia Mote i te haa-vare-raa a te nünaa e e faaìte ò ia i to na hinaaro ia haamou ia rätou, ma te ôpua i te faariro ia Mote èi nünaa âpï e te rahi.

Te huru o Mote : Ua ärai ûàna ò ia, ma te täparu i te aroha o te Atua na roto i te tiàturiraa :

Te hanahana o te Atua i mua i te mau nünaa (ìrava 12).

Te mau fafauraa i höroàhia i te mau pätereareha (ìrava.13).

Te mau manaò täuturu no te tua-tapapa-raa e te haa-pii-raa

1. Te faataa nei te riri e te parau-tià a te Atua ia Ìteraèra mai te hoê " nünaa âau ètaèta " (ìrava 9), te hoê hohoà no te hoê âau ètaèta.

E faa-ìte-hia te riri o te Atua mai te hoê taata parau-tià ia au i te täivaraa òiòi a te taata (ìrava 8).

Te faa-ìte ra te tämata-raa i faa-tae-hia ia Mote i te peàpeà i roto pü i te parau-tià e te aroha hämani maitaì.

2. Èita te ärairaa a Mote e paruru ia Ìteraèra na roto i te faa-ïti-raa i ta na hape, e täparu rä ò ia ia au i te huru e te mau fäfauraa a te Atua. Ua pätoì ò ia i te püpüraa ia riro mai èi Àperahama âpï, ma te mäìti i te täuturu i to na nünaa.

E toru tuhaa i roto i ta na tätararaa :

Àamu : Ua haa aè na te Atua no te faaora ia Ìteraèra (ìrava 11).

Ìte no te mau nünaa : A ôpani ia Àifiti ia tätara i te ùputa mai te hoê òhipa ìno (ìrava.12).

Fafauraa : haa-manaò-raa i te tapu tei höroà-hia ia Àperahama, Itaata e Iatöpa (ìrava 13).

3. Te aroha o te Atua

E täpaò te ìrava 14 i te hoê täuiraa : " E faa-ruè te Atua i te ìno ta Na i parau e, e rave ò Ia ". È ère teie täuiraa i te auraa e, e mea päpü òre i te Atua, te ra rä, te òhipa nei o Ia mai te au i to Na huru aroha ia tià anaè mai te hoê taata i roto i te fifi.

Te tahi ìrava faufaa

Ètoto pene 32 ìrava 14 : 14 Ua rüri ê aè ra te Fatu i to na manaò i te ìno ta na i parau e e hopoi i nià iho i to na ra mau taata. Òia hoì, E ua tätarahapa aè ra Iehova i te ìno ta na i parau mai ra e, e rave ò Ia i to na ra mau taata. Te faataa ra teie ìrava i te mana o te ärairaa e te tueäraa i roto pü i te parau-tià e te aroha o te Atua. Te faaìte ra te reira e ua mäìti te Atua, i roto i to na mana arii, i te faa-ö i te pure a te taata i roto i te tupuraa o ta na ôpua-raa.

Te òrero-raa parau täipe e te haa-pii-raa

Te tià-raa e te huaai : Te haere ra o Mote mai mua mai i te vai raa mai o te Atua e tae roa atu i te tupu-raa mau o te hara a te taata te hoê hohoà o te ärai o te faa-tu-àti ra i te raì e te fenua.

Te tafa àuro : te hoê täipe o te mau faa-taa-ê-raa i hämani-hia e te taata ia àueue anaè te faaroo.

Te ärai : te hoê taata töhu o te Metia, o te täparu ra no na iho noa atu ta rätou mau hape.

Faa-òhipa-raa i roto i te òire : I roto i te hoê haa-pii-raa pîpîria, teie ìrava e faa-hohoà-hia e te hoê ia au i te faanahoraa o te parau.

I nià aè : Mote i roto i te ata, ma te täparu i mua i te Atua. → E täuturu teie i te taa-ê-raa ia ìte i te taa-ê-raa i roto pü i te moà e te aroha.

Te Ètoto pene 32 i te mau ìrava 7 e tae i te 14 o te hoê ia päpaì-raa faufaa rahi o te faaìte mai i te ìno o te haa-mori-raa ìtoro, te mana no te ärai-raa, e te haapaò-maitaì-raa o te Atua i ta Na mau fafauraa. Te ìrava 14, o te pü no te faaìte e tià i te pure e täui i te tere-raa o te àamu ia au i te mau ìrava täpiri tei faa-ìte i te faufaa o te ani-raa.

Teie te hoê faa-äu-raa märamarama e te faa-naho-maitaì-hia o te tu-àti i te mau manaò o Mote i roto i te Ètoto pene 32 i te mau ìrava 7 e tae i te 14 e te mau pähono-raa täatoà a te Atua o te tätarahia mai roto mai i te päpaìraa.

Te mau pähonoraa a Mote no ô mai i te Atua ra, e täpaò faaìte ia no te òhipa a te Atua i mütaa iho ra : " Ua arataì mai òe i teie nei feia mai Àifiti mai na roto i to òe mana rahi e to òe rima puai " (ìrava.11) Ua ìte te Atua i te tiàraa mau o teie nei tätararaa na roto i te òreraa e tätaù i te mau òhipa tei tupu. Ua riro te faaoraraa i mütaa iho ra èi niu no te tià-turi-raa i te hoê faa-ora-raa i teie nei tau.

Te päruru-raa i te hanahana o te Atua : Te ôpani-raa i to Àifiti ia parau e ua òhipa te Atua no te haa-mätaù ia Ìteraèra (ìrava 12) E färii te Atua e ua riro to na roo i roto pü i te mau nünaa èi tumu täno no te òhipa ma te aroha. Ua tu-àti-hia te òhipa a Ìteraèra i te ìte-raa päpü o te Atua i roto i te ao nei.

A tiàoro i te aroha : " A färiu ê atu i to òutou riri ûàna " (ìrava.12) Ua " tätarahapa " te Atua i te ìno i faa-ära-hia (ìrava.14). E tià i te pure e täui i te tereraa o te àamu ia au i te fafauraa. Haa-manaò-raa i te mau fafau-raa i fafau-hia i te mau pätereareha te tapu ia Àperahama, Itaata e Iatöpa no te horoà i te hoê huaai e te hoê fenua (ìrava.13) Ua haapaò tämau noa te Atua i ta Na i tapu e èita ò ia e haamou i te nünaa. Èita e tià i te taata i te àpe i te haapaò maitaì o te Atua i ta Na mau parau tapu, noa atu te täivaraa o te taata.

Te au-taeaè-raa e te nünaa : Ua pätoì o Mote i te püpüraa ia riro mai èi " nünaa rahi " âpï. E faatura te Atua i te ärai o te ôfati i te ture no vëtahi ê. Te faa-hohoà-raa o te Metia, te ärai o te faa-ìte i to Na nünaa.

Te mau manaò faufaa te tià ia haa-manaò-hia

Ia au i te ìrava tumu, ìrava 14 — E faa-ruè te Atua i te haa-vä-raa i faa-ìte-hia, ma te faa-ìte e e tià i te parau-tià e te aroha tei faatupu i te hoê.

Te puai i te pae no te täati-raa : Te tïtau manihini nei te Atua ia Mote ia faa ö i roto i te hoê àparau-raa o te riro èi òhipa no te aroha no te nünaa e no tätou atoà nei i teie mahana.

1Timôteo 1.12-17

Te hämani maitaì o te Atua

12 E te haamaitaì nei au i to tätou nei Fatu i te Metia ra ia Ietu, i tei faaètaèta mai ia ù nei, ò ia i parau ia ù i te haavare òre, e ua faatöroà òrometua mai ia ù nei ;

13 i tei faaìno hoì i mütaa iho, e te hämani ìno, e te haùti : i aroha-hia mai rä vau, no te mea i nä reira maùa noa vau no te faaroo òre.

14 I rahi roa rä te aroha o to tätou Fatu mä te faaroo e te hinaaro i te Metia ra ia Ietu.

15 E parau mau teie, e te au hoì ia färiihia e te taata atoà, e i haere mai te Metia ra o Ietu i te ao nei e faaora i te feiä hara : e o vau hoì to rätou i hau.

16 Teie rä te mea i aroha-hia mai ai au, ia ìte ä te faaòromaì rahi roa o Ietu Metia ia ù, i tei hau i te hara nei, èi hiò-täpaò-raa na te feiä e faaroo ia na a muri atu, e noaa atu te ora mure òre ra. 17 E teie nei, èi te Arii hau mure òre e te pohe òre, e te ìte ä òre ia hiò ra, èi te Atua paari àita ä atu, èi ia na te tura, e te hanahana, e a muri noa atu. Âmene.

Heuraa Manaò.

Teie te hoê tua-tapapa-raa no nià i te Timôteo 1 pene1 : i te mau ìrava 12 e tae i te 17, e te tahi mau manaò no nià i te ìrava faufaa e te mau manaò täuturu no te faa ö i te reira i roto i te hoê haa-pii-raa e aore rä, i roto i te hoê fëruri-maite-raa èi faaitoitoraa i to na iho faaroo.

Te mau ìrava täpiri

Hiòraa i te mau ìrava

Ìrava	Tumu	Parau Atua.
12	Ua haa-mauruüru Pauro ia Ietu Metia tei faa-itoito ia na e tei faa-riro ia na èi taata haa-paò maitaì na roto i te tuuraa ia na i roto i te tävini-raa.	No roto mai te puai no te tävini i te Metia, èi aha rä no roto mai i to tätou mau maitaì. E ìte-hia ai te haa-paò maitaì e te Atua hou te reira e faa-ìte-hia ai.
13	Te haa-manaò ra Pauro i to na oraraa i mütaa iho ra èi taata faa-ìno, hämani ino, e te haa-vï ûàna, ua fänaò rä ò ia i te aroha no te mea ua òhipa ò ia ma te ìte òre.	Ua hau aè te maitaì o te Atua i to tätou ora-raa i mua ra. Èita te ìte òre e faa-òre i te manaò faa-hapa, e ìriti rä te aroha o te Atua i te èà o te täuiraa.
14	Ua î te aroha o te Fatu i te faaroo e te here i te Metia.	Èita te aroha e faitohia : e faatupu te reira i te faaroo e te here, te mau mea èita e roaa i te ture anaè.
15	« E parau haa-paò maitaì teie... Ua haere mai Ietu Metia i te ao nei e faaora i te feia hara, o ta ù hoì ia e faatere nei ".	Parau tumu o te Èvaneria : te òhipa a Ietu = no te faa-ora i te feia hara. Te hiò ra Pauro ia na iho mai te mea ìno roa aè, èi aha no te haèhaa hape, no te ìte-maite-raa rä i to na oraraa i mütaa iho ra.
16	Ua färii Pauro i te aroha èi hiò-raa no te faa-òromaì-raa o te Metia i te feia o te tiàturi.	E riro te ìte-raa päpü o te taata iho èi hohoà no vëtahi ê : mai te mea e faaora te Atua ia Pauro, ta Na i faaora i te taata.
17	Te na ô ra te päpaìraa e : " I te Arii o te mau tau, te tähuti òre, te ìte-òre-hia, te Atua hoê roa, te tura e te hanahana. "	E hope te haa-mauruüru-raa na roto i te haamoriraa. E ärataì te haa-pii-raa faaroo i te ârueraa.

 

Te ìrava faufaa.

Ua riro te ìrava 17 èi tumu parau rahi no teie ìrava : 17 E teie nei, èi te Arii hau mure òre e te pohe òre, e te ìte ä òre ia hiò ra, èi te Atua paari àita ä atu, èi ia na te tura, e te hanahana, e a muri noa atu. Âmene.

No te aha teie ìrava :

E tïtau ra ò ia i te Èvaneria i roto i te hoê noa ìrava. E faa-tu-àti ò ia i te òhipa a te Metia e faaora i te òhipa i tupu i nià ia Pauro. Ua ìte-hia te reira i te ao atoa nei : no/na te mau taata atoà, te ra rä, tei roto te reira i te hoê ìte-raa päpü mau.

Te èà no te hoê mauhaa hiò e aore rä, no te faa-hohoà i ta tätou huru haa-pii-raa, e hoa here mä, e tià ta tätou e faa-hohoà i teie ìrava i roto e toru tuhaa :

Na mua roa : Pauro te taata hämani ìno te mau faa-hohoà-raa : te fifi, te ìria te hae.

Te àti e te täuiraa : te märamarama no te èà i Tamateto, te rima faa-toro-hia o te Metia, e färii te âau.

I muri aè : O Pauro te tävini, i te pororaa i te Èvaneria, e te hanahana o te Metia i muri mai, ò ia te märamarama mure òre. I ropü, èi täpaò no te päpe, i riro ai te ìrava 17 èi ivi tua o te faa-tu-àti i na hohoà e toru.

Te faa-òhipa-raa no te feia mätaìtaì : Aore roa e taata e òre e taeàhia i te aroha.

Ìte-raa päpü : E tià ta tätou iho àamu e riro mai èi mäui-haa no te tiàturi-raa no vëtahi ê.

Te haa-mori-raa : E tià ia täuihia te âau mehara èi ârueraa itoito.

I roto i te Timôteo 1 pene 1 ìrava 15, te parau " haapaò maitaì e te au i te mau mea atoà " o te hoê ia faa-hiti-raa parau puai ta Pauro i faa-òhipa e rave rahi mau taime i roto i te mau èpitetore a Pauro (Timôteo 1 pene 1 ìrava 15 ; 3:1; pene 4 ìrava 9 ; Timôteo 2 pene 2 ìrava11.Tito pene 3 ìrava 8.

E piti auraa :

1 Teie tahi taò (Logos Pistos na roto i te reo Hereni) òia hoì : " parau päpü " e aore rä " tiàmä no te faaroo ". Te auraa ra, e parau mau roa, o te tià e tiàturi-hia, e èita roa atu e pätoì-hia. No reira o Pauro i faaära ai ia Timôteo (e i te Ètärëtia) : " Te mea ta ù e parau atu, e parau mau faufaa rahi ia no te faaroo Maru Metia/Tërëtetiano ". E parau teie o te faa-ära i te ära-maite-raa, mai te hoê täpaò no te parau-tià

2 Tiàmä no te färii i te reira (pāsēs apodochēs axios mau taò Hereni atoà tei) òia hoì : « e tià i te mau taata atoà ia färii i te reira ». Te auraa ia e àita teie parau mau i faa-taa-hia no te hoê pupu teitei i te pae värua, no te ao atoà nei rä e e tià ia färii-pöpou-hia ma te òre e haamarirau. E tïtau te reira èi aha noa no te peeraa i te fëruri-raa, no te faa-naho-raa atoà rä o te taata iho : te färii-raa i te reira i roto i te âau e te oraraa o te nünaa.

Ia au i te parau a Pauro, " E parau tià teie, e e tià hoì ia färii-taatoà-hia te reira ", ua tuu mai òia i te hoê faa-hiti-raa parau tumu o te Èvaneria : " I haere mai Ietu Metia i te ao nei e faaora i te feia hara. " Te haa-päpü nei o Ia e : E parau mau te reira (niu päpü). No te mau taata atoà te reira piiraa no te mau taata atoà. E mea tià ia färii-hia te reira te aniraa a te taata iho no te faaroo.

Ruta èv 15.1-32

Te parapore o te mämoe moè i ìte-faahou-hia mai

(Mät 18,12-14)

1 Ua ruru atoà mai ra te feiä òhi tute e te feiä rave hara e faaroo ia Ietu.

2 Ua ôhumu iho ra rä te mau Färitea e te mau päpaì parau, nä ô aè ra : «Te ìte nei teie nei taata i te feiä rave hara, e te àmu atoà nei i ta rätou àmuraa.

3 Ua parau atu ra ò ia ia rätou i teie nei parapore, nä ô atu ra :

4 O vai ia taata io òutou nei, hoê hänere a ana mämoe, ia moè rä te hoê, e òre e vaiiho i te iva àhuru e iva tiàhapa i te mëtëpara ra, a haere a ìmi ai i tei moè ra, e ia ìte ä atu ?

5 E ìte ä atu ra ia na, amo aè ra i nià i te täpono mä te òaòa.

6 E tae mai ra ò ia i te ùtuafare, ua haaputuputu mai ra i te mau tauà e te mau taata-tupu, ua nä ô atu ra ia rätou : «E òaòa atoà tätou, ua ìte ä hoì ia ù ta ù mämoe i moè ra »

7 E faaìte atu hoì au ia òutou, e òaòa rahi to nià i te raì i te taata hara hoê ia tätarahapa, i te feiä parau-tià e ia iva noa atu te àhururaa e iva tiàhapa të òre e au ia rätou te tätarahapa.

Te parapore o te titerama moè i ìte-faahou-hia mai

8«E o vai hoì ia vahine, hoê àhuru a ana titerama, ia moè ra te hoê, e òre e tïtià i te rämepa, a pürumu ai i te fare, a mäìmi mäite ai e ia ìte ä atu ia na ?

9 E ìte ä iho ra, ua haaputuputu mai ra i te mau tauà, e te mau taata-tupu, ua nä ô atu ra : «E òaòa atoà tätou, ua ìte ä hoì ia ù te titerama i moè ia ù ra»

10 E faaìte atu vau ia òutou, o te huru ia o to te mau merahi a te Atua ra òaòa, ia tätarahapa te taata hara hoê ra.

Te parapore o te tamaiti moè i ìte-faahou-hia mai

11 Ua parau atu ra hoì ò ia : «Toopiti a te hoê taata tamarii tamaroa.

12 Ua parau atu rä tei muri aè i te metua täne : «E ta ù metua, hö mai na i ta ù ra tufaa i te taoà nei. «Ua tufa iho ra ò ia i te taoà na räua.

13 E muri ïti iho ra, ua haaputu iho ra te tamaiti hopeà i ta na, haere atu ra i te fenua roa, pühura atu ra i ta na taoà i te haapaò òre.

14 E pau roa aè ra, roohia iho ra taua fenua ra i te oè rahi, e àti iho ra ò ia i te poìa.

15 Ua täàti atu ra ò ia i te hoê taata-tupu no taua fenua ra, o tei tono ia ia na i roto i te âua e faaàmu i te puaa.

16 E ua hiaai atu ra ò ia i te pipi i àmuhia e te puaa ra ia paìa ò ia ; aore hoì e taata i hopoi mai i te mäa na na.

17 E iho faahou mai ra to na iho huru mau, ua nä ô aè ra : «E rave rahi to ta ù metua tävini tärahuhia e mäa rahi ta rätou e e toe te tahi pae, e te pohe nei au i te poìa.

18 E tià vau e haere i ta ù metua ra, a parau atu ai ia na : E ta ù metua, ua hara vau i te Atua o te raì e ia òe atoà hoì,

19 e èita atu ra e au ia ù ia parauhia e, e tamaiti na òe, e faariro òe ia ù mai te hoê i te mau tävini tärahu no òe nei.

20 Ua tià aè ra ò ia, haere atu ra i ta na metua ra. E tei te ätea ê ä ò ia, ìte mai ra ta na metua ia na, aroha mai ra, horo mai ra, tauvahi mai ra i nià i ta na àî, hoìhoì mai ra ia na.

21 Ua parau atu ra taua tamaiti ra ia na : «E ta ù metua, ua hara vau i te Atua o te raì, e ia òe atoà hoì, eita atu ra vau e au ia parauhia e, e tamaiti na òe.»

22 Ua parau atu ra rä te metua i te mau tävini : «A hopoi mai na i te àhu pü maitaì ra, e faaàhu mai ia na nei, e ôomo hoì i te täpeà i ta na rima, e te tämaa i ta na âvae :

23 e tii hoì i te täfa faaàmu ra e pätia, e àmu hoì tätou i te mäa, e òaòa hoì tätou ;

24 o ta ù tamaiti nei hoì, i pohe na, e ua ora mai nei ; i moè na, e ua ìte ä mai nei. «Òaòa atu ra rätou.

25 Tei roto i te âua te tamaiti mätahiapo ra, te haere mai ra i te ùtuafare. E fätata mai ra te fare ia na faaroo mai ra i te òto vivo e te òri.

26 Ua tiàoro mai ra ò ia i te hoê tävini, ua ui mai ra i taua mau mea ra.

27 Ua parau atu ra ò ia ia na : «Teie mai nei to teina, e ua pätia iho nei to metua i te täfa faaàmu nei, no te mea i haere ora mai nei ò ia aore e maì.»

28 Riri aè ra ò ia aore aè ra i tae i roto i te fare : «haere atu ra te metua täne i räpae, täparu atu ra ia na.

29 Ua nä ô mai ra ò ia i te parauraa mai i ta na metua täne : «Ìnaha, e rave rahi aè nei o ù mätahiti i te täviniraa ia òe nei, e àita roa aè nei au i faaroo taìàtä i ta òe parau. E àita ä òe i horoà noa mai i te hoê pinia puaaniho na ù, ia faaàmu atu vau i to ù ra tauà :

30 te hoìraa mai rä o to tamaiti na, o tei pühura i ta òe taoà na te mau vahine faaturi ra, pätia iho nei òe i te täfa faaàmu nei na na.»

31 Ua nä ô atu ra te metua ia na : «E ta ù tamaiti, e tià òe i ô nei ia ù nei, e te mau taoà atoà na ù nei, na òe ia.

32 E mea tià hoì ia tätou ia faaàmuraa mäa e ia òaòa ; o to taeaè nei hoì, i pohe na, e ua ora mai nei ; i moè na, e ua ìte ä mai nei.

Heuraa Manaò.

Teie te hoê tua-tapapa-raa ia au ta Ruta èv. Faa-ìte-raa i te pene 15 i te mau ìrava 1 e tae i te 32, teie hoê pene parau i reira o Ietu e pähono ai i te mau faa-hapa-raa a te mau Färitea na roto e toru parapore : te mämoe moè, te moni i moè, e te tamaiti tei moè (e aore rä, te tamaiti pühura taoà).

Te mau ìrava turu.

Te feia e faa-roo rä : te mau teröna e te feia hara o te haa-fatata atu ia Ietu, e te mau Färitea/te mau päpaì parau o te ôhumu ra ia na.

Te tumu parau i faa-hiti-hia : Te mänaò-hia ra e mea faufaa te färii-raa a Ietu i te feia hara e te haa-paò-raa.

Te pähono-raa a Ietu : e toru parabole o te faaìte ra i te âau o te Atua no tei moe e te òaòa o te raì ia hoì mai ratou.

Te faa-naho-raa o te mau ìrava

Ìrava 1 e te 2 Te faa-tià-raa i te hohoà : te taa-ê-raa i roto pü i te färii-raa o Ietu e te haa-vä-raa a te mau Färitea.

Ìrava 3 e tae i te 7 - Parapore no te mämoe moè : e vai iho te tiaì mämoe e 99 mämoe no te ìmi i tei moè.

Ìrava 8 e tae i te 10 - Parapore no te moni i moè : e ìmi te vahine fare e tae roa atu i te taime e ìte-hia mai ai ta na moni.

Ìrava 11 a tae i te 32 - Parapore no te tamaiti tei moè e tei ìte-hia mai.

Ìrava 11 e tae i te 16 : te revaraa e te töparaa o te teina i roto i te hepohepo i te pauraa te moni.

Ìrava 17 e tae i te 24 : Hoì mai ma te òaòa e te färii-poupou-raa-hia e te metua tane.

Ìrava 25 e tae i te 32 : Te pähono-raa a te tamaiti mätahiapo e te pähonoraa a te metua tane.

Te mau manaò täuturu no te mau tua-tapapa-raa e te haa-pii-raa

Te ìmi nei te Atua ma te itoito : mai te tiaì mämoe e te vahine, e rave te Atua i te täahi-raa mätamua no te ìmi i tei moè.

Te òaòa no te faa-ora-raa : e faa-tupu te färerei-raa tätaìtahi i te hoê faa-hanahana-raa, te hoê faa-ìte-raa no te òaòa no te raì mai.

Aroha hau atu i te faufaa : e färii-poupou-hia te teina èi aha na nià i ta na mau òhipa i rave, na roto rä i te here ûàna o te Metua.

Te fifi o te teòteò o te feia faaroo : te faa-hohoà-hia nei te tamaiti mätahiapo i te feia, noa atu e, ua fatata roa rätou i te Metua, àita rä e färii nei i to Na òaòa.

Te faa-taa-ê-raa e te haa-mau-faahou-raa : Te faa-ìte ra Ietu e te färii poupou ra te Pätireia i te feia e hoì mai, noa atu e aha to rätou àamu ia tätaraha ra.

Te ìrava faufaa

E rave rahi o te faa-riro nei i te Ruta èv. Pene 15 ìrava7 èi manaò tumu no te pene : 7 E faaìte atu hoì au ia òutou, e òaòa rahi to nià i te raì i te taata hara hoê ia tätarahapa, i te feiä parau-tià e ia iva noa atu te àhururaa e iva tiàhapa të òre e au ia rätou te tätarahapa. Òia mau ta ù e parau atu ia òutou nei, e rahi atu ia to te raì òaòa i te taata hara hoê ia tätarahapa, i te feia parau-tià e ia iva noa atu te àhuru-raa e iva tiàhapa te òre e au ia rätou te tätarahapa. Te haapoto nei teie ìrava i te parau poroì : Te òhipa mätamua a te Atua o te faahoì-faahou-raa mai ia i tei moè ra, e e rahi atu ä to Na òaòa ia hoì faahou mai te hoê taata tei ìte i to na hara e tei tätarahapa.

Ìmi-raa räveà  i te mau èà

Taata faaäu i te fatu-raa manaò : A färii ma te haavä òre i te feia e hoì mai i te Atua ra.

Pae värua : a faa-hotu i te òaòa o te faa-ora-raa, èi aha noa no na iho, no vëtahi ê atoa rä.

E täipe rahi teie na tuhaa e toru i roto i te taère pîpîria e e riro te reira èi reo puai o te mata no te faa-ìte i te faa-hoì-roa-raa mai i te tamaiti.

Te pereue (e aore rä 'te ahu nehenehe roa aè')

Täpaò no te tura e no te faa-tura : i te tau tahito ra, te àhuraa i te hoê taata tei àhu-hia i te àhu pü, o te faa-hoì-raa ia ia rätou i nià i to rätou tiàraa vaamataèinaa ia au i ta Ìtaia pene 61 ìrava 10 turäma-raa.

Hohoà o te faaroo : Te faa-hohoà ra te àhu i te parau-tià a te Atua o te täpoì ra i te taata hara tei tätarahapa. Èita ò ia e hoì mai ma te àhuhia i te àhu ùoùo no te fenua ateä, e färii rä ò ia i te hoê àhu âpï, e täpaò no te hoê tiàraa âpï.

Hohoà no te mau parau töhu : Òia mau, i roto i te Metia, ua àhu-hia tätou i roto i to Na parau-tià e te faa-tiàmä-raa e ua färii-hope-hia tätou i mua i te Atua.

Te täpeà rima

Tïtïro mana : i roto i te Pîpîria, ua faa-òhipa-hia te täpeà rima no te tüurima i te mau parau mana ia au i te faa-ìte-raa a te Tënete pene 41 ìrava 42, Ètetera pene 8 ìrava 2.

Täipe no te fafau-raa : e täpaò te reira no te riro-raa èi mero e te faahoì-faahou-raa mai i te tià-turi-raa. Àita te metua tane e faariro i te tamaiti èi tävini noa ; e faa-hoì ò ia ia na i to na mau tià-raa èi taata âià.

Te tahi tätara-raa : Èita te Atua e faa-tià ia tätou i te ateä ê ; ua faahoì ia ia tätou i roto i to na fare e ua höroà faahou mai ia tätou i te hoê vahi e te hoê òhipa.

Te tiaa

Täpaò no te tiàmä-raa e te faa-tiàmä-raa : i roto i te ao o te mau tupuna, ua haere te feia tîtî ma te tiaa òre ; Ua riro te ôomoraa i te tiaa èi haa-maitaì-raa i faa-taa-hia no te mau tane tiàmä. Hohoà no te faa-ineine-raa : e haapaò atoà rätou i te haereà âpï, ma te ineine i te ora mai te au i te hinaaro o te Metua Èfetia pene 6 ìrava 15.

Poroì faufaa roa : àita te tamaiti i faa-hoì-hia mai no te faaea noa, no te haere rä i roto i te hoê oraraa âpï.

Te auraa o te parau	Hiroà tumu	Faaroo
Pereue	Te tura, e te faa-tura,	Te parau-tià e te färii-raa i roto i te Metia
Täpeà rima	Te mana, te faa-äu-raa,	Te reni tupuna e te òhipa
Tämaa	Tiàmä-raa, tià-raa o tamaiti	Te èà âpï i roto i te aroha

 

Te auraa no te parau ra, te hiroà värua, o te faa-tura-raa ia i te parau-tià e te färii raa i te mana o te Metia, te auraa i roto pü i te tane e te vahine, e te faahoì-faahou-raa mai i te tiàmäraa, te tiàraa o te teina i roto i te aroha o te Metua.

Heuraa Ìrava.

Taramo 51, 12 E faaau na òe i te âau mä i roto ia ù nei, e ta ù Atua. E faahou na hoì òe i te âau manaò tià i roto ia ù nei.

Ètoto 32, 14 Ua rüri ê aè ra te Fatu i to na manaò i te ìno ta na i parau e e hopoi i nià iho i to na ra mau taata.

1 Timôteo 1, 17 E teie nei, èi te Arii hau mure òre e te pohe òre, e te ìte ä òre ia hiò ra, èi te Atua paari àita ä atu, èi ia na te tura, e te hanahana, e a muri noa atu. Âmene.

Ruta èv. 15, 7 E faaìte atu hoì au ia òutou, e òaòa rahi to nià i te raì i te taata hara hoê ia tätarahapa, i te feiä parau-tià e ia iva noa atu te àhururaa e iva tiàhapa të òre e au ia rätou te tätarahapa.  

Faaitoitoraa.

Teie te hoê aòraa o te au i teie mau ìrava e maha, ma te faa-tià ia ratou ia paraparau no te faa-tupu i te hoê noa poroì no te aroha e no te täuiraa.

Te tumu : Te òaòa o te raì ra no te hoê âau i faa-hoì-hia mai.

1. Taramo 51 ìrava12 – Na te pure a te âau tatarahapa " E te Atua, e faatupu i roto ia ù te âau mä, e faaâpï ia ù i te värua parau-tià ". Àita o Tavita, tei ìte i ta na hara, e ani noa ra e ia faa-òre-hia ta na hara : te ani ra ò ia i te hoê hämani-raa âpï. È ère i te hoê òhipa ïti haìhaì noa i te pae faa-itoito-raa, e òhipa hanahana rä o te haamata na roto mai i te mau àti. I ò nei, è ère te tätara-hapa i te hoê faa-haèhaa-raa o te òre e tià e faa-òre-hia, o te hoê rä ìriti-raa i te mana hämani o te Atua.

Te tïtauraa i te faaroo : E haamata te faahoì-faahou-raa mau ia färii tätou e o te Atua anaè te tià e hämani faahou i to tätou âau.

2. Ètoto pene 32 ìrava 14 – Te Atua tei tämärü " E ua tätarahapa te Fatu i te ìno ta na i parau e e rave ò ia i to na ra mau taata ". I muri aè i te haa-mori-raa ìtoro o te tafa auro, ua ärai o Mote. E e täui te Atua, i roto i te hoê parau àro no te here, i to Na huru. Te faa-ìte ra teie ìrava i te hoê Atua o te òre e riri tämau noa, o te pähono rä i te ärai-raa e te tätarahapa.

Tïtau-raa i te taata : Te pure ûàna e te àparau-raa e ìriti i te èà no te aroha e te here i te mau vahi ua moè te mau mea atoà.

3. 1Timôteo pene 1 ìrava17 – Te ârue-raa no roto mai i te aroha " I te Arii o te mau tau atoà ra, o te mea pohe òre, o te òre e ìte ä ia hiò ra, o te Atua anaè ra, o te tura ia e te hanahana e a muri noa atu Âmene. I to na haa-manaò-raa ia Pauro e, o ò ia " te taata hara rahi roa aè ", e ua ârue-roa-hia ò ia. E riro te aroha i färii-hia èi himene. E täui te âau mehara i te haa-manaò-raa i to tätou mau hapehape èi ìte-raa päpü no te faa-òromaì-raa hanahana.

Te pii-raa : Èita te taata o tei tämata i te aroha, te here e te tiàmä e tei horomii e mämü noa e riro mai te ârue-raa èi mea täno.

4. Ruta pene15 ìrava 7 - Te òaòa o te raì, " e rahi atu ia to te raì òaòa i to te taata hara hoê ia tätarahapa. " Te faaìte mai nei Ietu ia tätou e, è ère te tätarahapa i te hoê noa tä-märü-raa no tätou, e faa-ora-raa rä i nià i te fenua e te raì. E faa-tupu te mau hoì-raa atoà i te Atua ra i te hoê ôroà no ò mai i te Atua ra.

E faa-hepo ra ia tätou : E òaòa te âau o te Atua i to tätou iho haamau-faahou-raa.

Te ärataì : Mai te tau töparaa rauère e tae atu i te faa-hanahana-raa e faa-tupu teie mau ìrava e maha i te hoê èà :

Te färii-raa i te hinaaro Taramo 51 ìrava 12 Teie te tere o te feia faaroo atoà : mai te òto e tae atu i te faahoì-faahou-raa mai, mai te faahoì-faahou-raa mai i te ârue-raa, e te faa-hanahana-raa.

1 Timôteo pene 1 ìrava 17 Te òaòa no te raì mai

Ruta èv. Pene 15 ìrava 7 Teie te tere o te feia faaroo atoa : mai te òto e tae atu i te faahoì-faahou-raa mai, mai te faahoì-faahou-raa mai e tae atu i te ârue-raa, e mai te ârue-raa e tae atu i te òaòa-raa i te Atua.

I teie mahana : Èi aha e mataù i te haere atu i te Atua ra ma te âau òto o te reira ia te haa-mata-raa no te faa-òaòa-raa.

No te nünaa : Ia riro tätou mai ia Mote o tei ara no vëtahi ê, ma te tiàturi e e tià ä i te Atua e täui i te àamu.

No to tätou ìte-raa päpü : Mai ia Pauro, e faa-riro ia tätou i to tatou ora-raa i mua ra èi ômua-raa no te faahanahana i te Atua.

Pehepehe.

Te òaòa o te raì i te âau faa-âpï-hia

 

I raro aè i te ata teiaha o ta ù mau hara,

Ua òvere haere noa to ù värua, mai te hoê pahi àita e uahu.

Area rä, ua faa-roo-hia to òe reo, e te Atua, i te maoro-raa o te pö,

E ua mau roa to òe aho i roto i to ù nei âau.

 

Ua riro mai te roimata èi päpe pihaa,

E ua puru roa i te ua o ta òe faa-òre-raa hara.

E i roto i te muhu òre,

Ua faatupu mai te hoê märamarama i te himene, e te pure.

 

I muri iho, ua fä mai ra te raì, e mea âano e te ànaana,

Mai te hoê puta òaòa.

Na te mau merahi, i roto i te hoê hiòraa taoà rahi,

E faaìte i to òutou here.

 

No te hoê noa täahi-raa

E tae atu ai i to òutou fare tei haa-maitaì-hia,

E tae mai ia te mau ôtià no te îraa o te mau ôtià.

E ua riro to ù âau, i te hoê taime, èi vahi moà no òe.

 

Teraì òr. Faatura.