PUTARIÀ

Täpati 02 no Tetepa 2018.

PUTARIA

ÔROÀ

Mätahiti Ètärëtia.

Taramo 15 

1 Taramo na Tävita. O vai, e te Fatu, të tiàhapa i to òe ra tëtene. O vai të pärahi i to mouà moà ra. 2 O te taata haereà piò òre, o tei haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau. 3 O tei òre i ôhumu to na arero, o tei òre i hämani ìno i te taata tupu ra, o tei òre i färii i te parau ìno i to na tauà. 4 O tei vahavaha i te taata parau faufau ra, e faatura rä i te feiä i mataù i te Fatu, o tei tapu atu, ìno noa ai o ia iho ra e aore e tähema ra. 5 O tei òre i tuu i ta na moni i te tärahu ra, o tei òre e rave i te tärahu ei faahapa i te taata hara òre ra. O tei nä reira i te rave i taua mau parau nei, e òre roa e âueue.

Teuteronomi 4.1-8

1 E teie nei, e Ìteraèra, e faaroo mai i te mau haapaòraa e te mau ture ta ù e haapii atu ia òutou nei, e e rave ia ora òutou, ia tae òutou i nià iho e ia noaa te fenua, ta te Atua o to òutou mau metua, ta te Fatu e höroà mai no òutou. 2 Eiaha òutou e täati noa mai i te tahi vähi ê i teie nei parau ta ù e parau atu ia òutou, eiaha hoì òutou e haamaìri i te tahi vähi i taua parau nei; ia haapaò hoì òutou i te parau a to òutou Atua ra a te Fatu, ta ù e parau atu ia òutou nei.3 Ua ìte hoì to òutou mata i ta te Fatu i rave i te hara ia Paara-peora ra; ua hope roa hoì te mau taata atoà i roto ia òutou i pee ia Paara-peora i te pohe i to òutou Atua ra i te Fatu; 4 âreà o òutou o tei àti mäite i to òutou Atua ra i te Fatu, te ora nei òutou atoà i teie nei mahana. 5 Inaha, ua faaìte atu vau ia òutou i te mau haapaòraa e te ture, ta ta ù Atua ta te Fatu i faaìte mai ia ù ra ei haapaòraa na òutou i te fenua ta òutou, e tii e rave nei ei pärahiraa. 6 E tënä na, e haapaò maitaì i taua parau ra, e e rave; o to òutou ia paari e te haapaò maitaì i mua i te aro o te feiä e ìte i teie nei mau haapaòraa, e riro ia i te parau e, Tiàraa nünaa rahi paari e te haapaò maitaì o taua feiä ra. 7 Tei hea hoì ia fenua rahi e fätata mai to rätou atua ia rätou, mai to tätou Atua ra mai i te Fatu e fätata mai ia tätou nei, ia tiàoro noa atu tätou ia na? 8 E tei hea ia fenua rahi i tià ta na mau haapaòraa e te ture, mai te tià i teie atoà nei ture ta ù e tuu atu i mua i to òutou aro i teie nei mahana ?

Iatöpo 1.17-27

17 Te mau mea maitataì i hö-mai-hia, e te mau mea tià roa e maitaì roa ai, no nià ia, mai nià mai ia i te Metua o te märamarama, aore roa e hirohirouri ia na ra, aore hoì e huru-ê-raa e vähi iti noa aè. 18 Na na tätou i fänau i te parau mau ra, no to na iho hinaaro, ia riro tätou mai te òho mätamua o te mau mea i hämanihia e ana ra.

Faaroo e faaòhipa

19 E teie nei, e aù mau taeaè here e, ia rü te taata atoà i te faaroo, ia haere mäine i te parau, ia haere mäine hoì i te riri; 20 e òre hoì te riri o te taata nei e faatupu i te parau tià a te Atua. 21 E tënä na, e tuu ê atu i te mau mea faufau ra, e te mau ìno rarahi atoà ra, a färii mäite ai mä te marü i te parau haamauhia i roto ra, e ora ai to òutou värua. 22 Ei feiä rave hoì òutou i te parau nei, eiaha ei feiä faaroo noa, i te haavare-noa-raa ia òutou iho. 23 O te taata hoì i faaroo noa i te parau, e aore o ia i rave, e au o ia i te taata e hiò noa i to na iho mata i roto i te hiò ra. 24 Te hiò ra hoì o ia ia na iho, e haere atu ra, àromoè noa iho ra to na huru ia na iho i reira ra. 25 O të hiò rä i roto i te ture tià roa o te tiàmä ra, mä te tämau mäite, no te mea eere o ia i te taata e möina noa te parau ia faaroo ra, e taata rave rä o ia i taua òhipa ra, e haamaitaìhia ia o ia i ta na ra raveraa. 26 Te manaò ra te hoê taata i roto ia òutou, e e paieti to na, e aore i täpeà i to na vaha, te haavare ra rä i to na iho âau, e paieti haavare to na. 27 O te paieti mau e te ìno òre i mua i te aro o te Atua, o to tätou Metua ra, o teie ia o të hämani maitaì i te ôtare e te mau vahine ìvi i to rätou ra àti, e të tiaì maitaì ia na iho, eiaha ia viivii i teie nei ao.

Märeto 7.1-23

Te haapiiraa a te feiä tahito ra (Mät 15,1-9)

1 Ua haere mai ra te mau Färitea, e o e toofanu mau päpaìparau no Ierutarëma mai, ia na ra. 2 E ia hiò mai rätou i te tahi pae pipi a ana ra i te àmuraa i te mäa mä te rima viivii, oia hoì te rima horoi-òre-hia ra, ua faaìno mai ra. 3 E haapaò hoì te mau Färitea e te âti-Iüta atoà i te peu i tuua mai e te feiä tahito ra, e òre e àmu noa i te mäa, e mata na rä i te horoi mäite i te rima. 4 E ia hoì mai rätou mai te hooraa ra, ia òre rätou ia horoi ia rätou iho e òre rätou e àmu. E rave rahi ä ta rätou peu i tuuhia mai ta rätou e haapaò, mai te horoiraa âuà ra, e te päni ra, e te mau âuà veo ra, e te mau àmuraa mäa ra. 5 Ua ui mai ra te mau Färitea e te mau päpaìparau ia na. E aha to mau pipi nei i òre i haapaò ai i tei tuuhia mai e te feiä tahito ra, i àmu ai hoì i te mäa mä te rima horoi-òre-hia ra. 6 Ua parau atu ra o ia ia rätou, nä ô atu ra, E te mau haavare e, te au mäite na òutou i ta Ìtaia i parau mai ia òutou na, a nä ô mai ai o ia ra e Te faatura mai nei te vaha o teie nei feiä ia ù âreà to rätou âau ra tei te ätea ê ia.7 E haamoriraa faufaa òre rä ta rätou ia ù, tei haapii rätou i tei tuuhia mai e te taata anaè ra. 8 Ua haapae hoì òutou i te parau a te Atua, e te täpeà nei i tei tuuhia mai e te taata, mai te horoiraa päni, e te mau âuà ra, e rave rahi hoì te peu mai te reira te huru ta òutou e rave nei. 9 E ua nä ô atu rä o ia ia rätou, Faaòre tià ä òutou i ta te Atua ra parau, ia ö mai ta òutou parau i tuuhia mai ra. 10 I parau mai hoì Möte e, E faatura i to metua täne e to metua vahine, e O tei faaìno i te metua täne e te metua vahine ra, e täparahi-pohe-roa-hia ia. 11 Te parau na rä òutou, Ia parau te taata i ta na metua täne e ta na metua vahine Ia Torepana oia hoì ia haamoàhia, ta ù atoà nei taoà e faufaahia ai òe na, 12 eiaha o ia e turu noa atu i ta na metua täne e ta na metua vahine i reira i ta òutou. 13 I te faaòreraa i te parau a te Atua i ta òutou parau i tuuhia mai i haamauhia e òutou na. E e rave rahi ta òutou mea e rave nei mai te reira te huru.

Te viivii o te taata

(Mät 15,10-20)

14 Ua parau atu ra o ia i taua feiä rahi atoà ra ei pïhaì iho ia na ra, ua nä ô atu ra ia rätou A faaroo mai òutou atoà na ia ù ia ìte 15 Aita roa o räpaeàu nei e viivii ai te taata ia ö i roto. O te mau mea rä no roto mai i te taata, o te mea ia e viivii ai o ia. 16 O te taata e tarià to na ei faarooraa, a faaroo mai o ia 17 E ia haapaì mai ra o ia i roto i te fare, ia vaiiho atu i taua mau taata ra, ua ui atu ra ta na mau pipi ia na i te auraa i taua parau ra. 18 Ua parau mai ra o ia ia rätou Te vai ìte òre atoà na òutou, Aita òutou i ìte e, o to räpaeàu nei ia ö i roto i te taata ra, e òre o ia e viivii i te reira, 19 no te mea aore i ö i roto i te âau manaò, i roto rä i te ôpü i te vähi e taa ai te ìno o te mäa ra e faaruèhia atu ra i räpae 20 E ua nä ô atu ra o ia O te mea no roto mai i te taata ra, o te mea ia e viivii ai te taata. 21 No roto mai hoì i te âau taata te manaò ìno, te faaturi, te poreneia, te täparahi taata, 22 te èiä, te nounou taoà, te feìi, te haavare, te tiàâ, te miimii, te faaìno, te teòteò, e te äoaoa 23 no roto anaè te reira mau mea ìino, o te mea ia e viivii ai te taata.

Manaò.

E maha tau ìrava i manaòhia èi arataìraa te rahi o te mau parau e faahitihia ra i roto i teie mau taiòraa, maite mea ra e, ua püòi noa te ôpuaraa faaora a te Atua Nui Tumu Tahi, èi faaìteraa i te ture e tiàma ai te taata i ta te parau tià türamaraa i te nünaa. Te ani noa ra te Atua i te taata ia färii i te huru ta na i horoà no te taata, ia òre o ia ia ìmi i te räveà täpoìpoì, te huna, aore ra te faahuru ê, no te mea e taoà horoà te reira na te Atua ia na. Mai te Atua tei òre i ìmi i te räveà faahuru ê i te mea tei anihia te taata ia rave no na, ia au i te hohoà no te rahu e faaìte noa ra i te here e te aroha , eita atoà te Atua e hinaaro i te taata ia faahuru ê i te mea ta na i faataa no te taata, eiaha atoà rä hoì te taata e manaò e, e tiàmäraa atoà no na te faahuru-ê-raa i te ôpuaraa a te Atua. No reira, tei haamä i te ôpuaraa a te Atua, tei riro o ia ei tupuraa, e haamä atoà te Atua ia na, e e faahaamä hoì ia na ; tei färii poupou rä i te reira, e popou atoà te Atua ia na, e ua riro te reira ei parau tià na na i mua i te Atua, e ei hanahana no na, mai te hanahana o te taata e amo ra i to na tiàraa nünaa. E nä ô ia tätou e, te täviniraa mätamua roa ta te Atua e tïtau mai nei ia tätou, te färiiraa ia i to tätou mäòhiraa mai te tahi täpaò ta te Atua i tuu i nià ia tätou e ìte ai o ia i to na mau taata. Te märamarama atoà ra ia tätou e, tei haapae i te reira, e òre te Atua e ìte mai ia na. E au maitaì ia teie mau parau tei täpeàhia i te faaìteraa a te,

-Taramo 15, 5 O tei nä reira i te rave i taua mau parau nei, e òre roa e âueue.

-Teuteronomi 4, 6  Tiàraa nünaa rahi paari e te haapaò maitaì o taua feiä ra.

-Iatöpo 1, 25 O të hiò rä i roto i te ture tià roa o te tiàmä ra, mä te tämau mäite

- Märeto 7. 16 O te taata e tarià to na ei faarooraa, a faaroo mai o ia.

Ia au i teie mau tumu parau e faaìtehia ra, te taata ta te Atua e hinaaro, ei taata ia tei âueue òre,  tei haapaò maitaì tei hinaaro i te ture a Te Tumu Nui,  e te tarià faaroo, e parauhia teie taata, to na PUTARIA, e to na manaòraa i te ruì e te ao tei te Atua Nui Tumu Tahi ia te vairaa. E au o ia i ta te Taramo e faaìte ra, O vai, e te Fatu, të tiàhapa i to òe ra tëtene. O vai të pärahi i to mouà moà ra. 2 O te taata haereà piò òre, o tei haapaò i te parau tià ra, o tei parau i te parau mau i roto i to na ra âau. Te hohoà ta te päpaì taramo e tuu mai ra i mua ia tätou, te tahi taata tei faararihia to na âau i te parau tià e te parau mau, tei rari noa to na âau, tei òre to na tupu i taui noa aè, e tei òre atoà i taui to na hotu. Teie rari, te ture ia a te Atua, oia te parau a te Atua tei riro ei manaòraa na te taata i hinaaro ia na i te pö e te ao. Eita tätou e fifi i te märamaramaraa e, te taata i faanaho i to na Pütarià ia hanahana te Atua i ta na  ìmiraa, e hanahana te Atua i roto i ta na mau ôpuaraa. 5 O tei nä reira i te rave i taua mau parau nei, e òre roa e âueue. Te taata rä tei faaea fätata e tei ora tämau i roto i te parau, ua horoà te parau ia na i te haapiiraa e tano atoà ai o ia e taiò i te mau mea të òre te mata o te tahi atu e ìte, mai te reira atoà te tarià ia faaroo. Te auraa, aita e ùputa eita e matara i te faaroo, e tae noa atu i tei òre i manaòhia e tätou. Te reira mau atoà rä te vähi tätou i fifi ai, no te mea ua mätau roa tätou i te faaea fätata noa i te mau vähi ìtehia e tätou, te vai noa ra i roto ia tätou te mataùtaù i te haere nä te mau vähi ìte-òre-hia e tätou, e inaha, te tanoraa mau, aita e ôtià, aita e ùputa të òre e matara i te faaroo, e tae noa atu i te ora, ia na reira tätou e noaa te î e te paari i te faaroo. Ia au i te mea ta te Teuteronomi e faahiti ra, Tiàraa nünaa rahi paari e te haapaò maitaì o taua feiä ra. Tei roto i te paari o te faaroo e riro ai te Putarià i te hinaaro tumu i te Atua Nui Tumu Tahi, no te mea te faahitihia ra te parau o te haapaò maitaì, e te maitaì hoì ra, o te Atua ia, teie atu ra ia te auraa o te mea e parauhia ra, ia tiàturi te taata i te maitaì, e faaìte te maitaì i te taata i te Atua, te reira te òhipa ta te maitaì e rave no te taata. E taua maitaì ra ta te fenua ia e faaìte noa ra, te mea ia tätou i parau noa ai e, no to rätou tiàturi rahi i te fenua, ua ìte ê na to tätou mau tupuna i te Atua, no te mea to rätou Putarià tei fenua ia. Te mea mau te reira ta te Atua e hinaaro ra i te taata ia ìmi faahou, oia hoì ia ìte-faahouhia ia na to na huru atua. 25 O të hiò rä i roto i te ture tià roa o te tiàmä ra, mä te tämau mäite. Te hinaaro ra te Atua ia riro ta na ture èi Putarià ei manaòraa tämau na te taata i te pö e te ao. Ia faahiti tätou i te parau o te taata faaroo, aore ra te taata faaroo òre, no te haamanaò ia e, te vai ra te taata haapaò, e te taata haapaò òre, aita roa atu rä e parauhia ra e, e tarià maitaì, oia hoì e tarià faaroo to te tahi, e tarià maì to te tahi. Te auraa, aita te manaò i nià i te òhieraa, aore ra te täupupuraa te parau i te ö i roto i te tarià o te tahi, aore ra te tahi, tei nià rä te manaò i ta räua haafaufaaraa, aore ra ta räua haafaufaa-òre-raa i te parau i tae ia räua ra. Te taata haapaò, e taata ia tei ìmi tämau i te räveà ia riro te mea i parauhia ei òhipa ; âreà te taata haapaò òre, no te mea aita i mau mai ia na te mea i parauhia, e aha o ia e manaò ai i te òhipa e rave, ta na noa i ìte, te òhipa ia e mauruüru ai o ia. Ta Ietu e parau nei i ta na mau pipi, 16 O te taata e tarià to na ei faarooraa, a faaroo mai o ia. Ia parau o Ietu mai teie te huru, no te faaìte ia ua ätea te taata i te hinaaro o te Atua. E parau no te ora teie e faatupuhia ra i te tïtauraa ia vai te parau i roto i te tarià. Òre noa atu ai te maniania e faaroohia, te riro atoà nei te faaroo ei täpaò no te ora. Te reira te mea e ìtehia ra i ta Ietu i faatupu, i roto teie reo. Te parau o te aroha e te here, teie ta Ietu e hinaaro nei ia riro ei Putarià e ìtehia ai e mau taata teie no te Atua i mua i te mau taata eere no te Atua te faaroo e parau tumu teie i roto i ta na mau pororaa, aore e ta na faaìteraa tumu. E tano teie  parau ia faaäuhia i te tiàraa o Ietu ei Tamaiti na te Atua, òre noa atu ai i riro ei faaìteraa tumu na na e, e Tamaiti o ia na te Atua, nä roto rä i te mau parau ta na i parau, te mau òhipa hoì ta na i rave, te mea te reira ta te taata i märamarama. I ô nei, te mea faufaa, eere te mea i parauhia, te mea rä tei riro te parau ei räveà faaìteraa. Te ìte ra ia tätou e, aita te faaroo i riro noa ei täpaò tei hope to na parau i nià ia na iho. Nä roto ra i to Ietu haapäpüraa i roto i te parau, te faaâpï nei o ia i nià ia na i te òhipa i haamauhia mai e te Metua i te ìritiraa mai i te ora mai roto mai i te märamarama, i te haapäpü-faahou-raa e, ua tuu mai te Atua i te ora i roto i te fenua. Nä roto i te tomoraa i roto i te märamarama, te hope roa nei te mea ta Ietu i parau e, 6 Ua parau atu ra o ia ia rätou, nä ô atu ra, E te mau haavare e, te au mäite na òutou i ta Ìtaia i parau mai ia òutou na, a nä ô mai ai o ia ra e Te faatura mai nei te vaha o teie nei feiä ia ù âreà to rätou âau ra tei te ätea ê ia.7 E haamoriraa faufaa òre rä ta rätou ia ù, tei haapii rätou i tei tuuhia mai e te taata anaè ra. 8 Ua haapae hoì òutou i te parau a te Atua, e te täpeà nei i tei tuuhia mai e te taata, mai te horoiraa päni, e te mau âuà ra, e rave rahi hoì te peu mai te reira te huru ta òutou e rave nei. Eiaha no te mea e, te hinaaro nei Ietu e täpiti i te rahu, oia te òhipa ta to na Metua i rave mai, te haapäpü ûàna nei rä o ia e, ta te Metua i hinaaro i te taata ia ìte mai, ta na atoà ia e faaìte, mai teie atu, ei hanahana no to na Metua.

Ia riro noa tätou èi PUTARIA no te mau hinaaro o te Atua Nui Tumu Tahi, te ö nei tätou i roto tau Ètärëtia no te mätahiti 2018-2019 no na tau e maha, 1) Mau tiaìraa, te Fänau, Te mätahiti âpï, 2) Tïtauraa, ìmi manaò, mau tiàraa 3) Haapaeraa maa, Te mau âti, te pohe, tiàfaahouraa, revaraa, Penetetote. 4)  Tau Ètärëtia, rururaa òrometua, ARA. Teie tahi haapotoraa no te mau täpura òhipa a te  EPM,

Ia hanahana te Atua Nui Tumu Tahi.

Teraì òr. Faatura.