Ruta èv 9.28-36. Âpooraa

                                                                                                                                        Tāpati 17 no Mati 2017.

Âpooraa

Taramo 27

1 Taramo na Tävita. O te Fatu to ù märamarama e to ù ora o vai hoì ta ù e mataù atu. O te Fatu të tiaì ia ù e mataù hoì au ia vai 2 I te haereà mai o te mau taata ìino ra, to ù ra mau ènemi e tei riri mai ia ù, i te tiiraa mai ia ù ra e rave e àmu, ua turori iho ra rätou iho, hià iho ra. 3 Pätia noa mai ä te nuu atoà ra i te pühapa ia ù nei, e òre ta ù âau e mataù. E ia tupu noa mai ä te tamaì ia ù nei, e tiàturiraa ia to ù i reira. 4 Hoê a ù mea hinaaro i te Fatu ra, e o ta ù ia e tïtau hua nei; ia pärahi ä vau i roto i te fare o te Fatu e hope roa aè o ù puè mahana, ia ìte vau i te maitaì o te Fatu, e ia ui mäite au i roto i to na nao. 5 Ia roohia hoì e te àti ra e huna ai o ia ia ù i roto i to na tiàhapa; e faatäpuni o ia ia ù i roto i te vähi moè i to na ra fare, a tuu ai ia ù i te vähi teitei ra. 6 Ei teie nei o ia e faateitei ai i ta ù upoo, i to ù atoà nei mau ènemi e àti noa aè, ia hopoi au, i to na ra tëtene, i te tütia òaòa, e himene hoì au e himene haamaitaì hoì i te Fatu. 7 E haapaò mai, e te Fatu, i ta ù reo, ia tiàoro atu vau ra, e aroha mai, e faaroo mai ia ù. 8 Ia parau mai òe e E ìmi mai òutou i ta ù mata, E ìmi ia vau i to mata, e te Fatu. 9 Eiaha òe e huna ê atu i to mata ia ù nei, eiaha to tävini e haapae-riri-noa-hia ua tauturu mai hoì òe ia ù, eiaha vau e faaruè-ê-hia, eiaha òe e täiva ia ù, e ta ù Atua, e ta ù Ora. 10 Faaruè noa ä ta ù metua täne e ta ù metua vahine ia ù, ei reira te Fatu e rave mai ai ia ù. 11 E haapii mai òe, e te Fatu, i to òe ra èà, e arataì ia ù nä te èà manina, no to ù nei mau ènemi. 12 Eiaha òe e horoà ia ù i te hinaaro o ta                                                                        ù mau ènemi; ìte haavare anaè tei tià mai e märô ia ù, e te ûàna mai ra to rätou riri ia ù. 13 Te manaò nei rä vau, e noaa ia ù te maitaì o te Fatu i te fenua o te taata nei.14 Tiaì i te Fatu; e faaitoito; e na na e faaitoito mai i to âau ra,

e tënä na, e tiaì ä òe i te Fatu.

Tenete 15.5-18

5 Ua arataì aè ra o ia ia na i te vähi ätea, nä ô mai ra, A hiò na to mata i nià i te raì, a taiò na i te mau fetià, i te tiàraa ia òe ia taiò. E ua nä ô mai ra o ia ia na, Oia atoà to òe na huaai. 6 Ua faaroo atu ra Âperäma i te Fatu; e ua faariro atu ra o ia i te reira ei parau-tià na na.7 E ua parau mai ra o ia ia na, O vau o te Fatu, o tei arataì mai ia òe mai Ùra mai, mai io te Tarataio ra, e höroà i teie nei fenua ei pärahiraa no òe. 8 Ua parau atu ra rä o ia, E te Fatu, e te Fatu, e aha te mea e ìte ai au e, e noaa ia ù. 9 Ua parau mai ra o ia ia na, A pütö mai i te hoê puaatoro ufa mätahiti toru ra, e te hoê puaaniho ufa mätahiti toru, e te hoê mämoe paè mätahiti toru ra; e te hoê ûupa, e te tahi ûuàiraò. 10 Ua hopoi mai ra o ia i taua mau mea atoà ra ia na ra, ua vähi iho ra na röpü e piti vehea, tuu iho ra i te tahi vehea i te tahi pae, e te tahi vehea i te tahi pae, e fäito aè ra ärea na manu ra, aita o ia i vähi i te reira. 11 E ia ta ù mai te mau manu taehae i nià i taua mau puaa ra, ua tïahi atu ra Âperäma. 12 E te maìri atu ra te mahana i raro, roohia iho ra Âperäma i te taòto rahi e inaha i roohia atoà iho ra o ia i te höriri, e te pöuri rahi. 13 Ua parau mai ra o ia ia Âperäma, E riro mau to òe huaai ei purutia i te fenua no vëtahi ê, e haafao mai taua fenua ra e e hämani ìno mai, e e maha atoà hänere i te mätahiti, ia ìte mai hoì òe. 14 Âreà taua fenua e haafao ia rätou ra, na ù ia faautuà atu e muri aè ra, e haere ê mai ia rätou ma te taoà rahi. 15 E reva rä òe io to mau metua ra ma te hau; ia ruhiruhiä roa òe e tänuhia ai. 16 E ia tae i te maha o te uì e hoì mai ai rätou i ô nei; aita hoì i navaì roa te hara a te âti-Àmori ra. 17 E maìri atu ra te mahana, e pöuri atu ra, inaha, e au auahi mai to te umu ra, e te rama ura tei na röpü i taua na àpaapa puaa ra. 18 Ua fäfau iho ra te Fatu i te faufaa ia Âperäma i taua mahana ra, nä ô mai ra, E höroà vau i teie nei fenua no to òe ra huaai, e moti i te pape i Àifiti e tae noa atu i te pape rahi ra o Eufaräte.

Firipi 3.17-

17 E a ù mau taeaè ra, ei pee atoà òutou atoà na ia ù, e hiò mäite hoì i te feiä e nä reira atoà ra, o mätou hoì to òutou hiòraa. 18 Ta te tahi paeàu haereà, e mea ê ia, o ta ù i faaìte pinepine atu ia òutou, e te faaìte atu nei hoì au ia òutou i teie nei mä te roimata, e e ènemi rätou no te tätauro a te Metia ra. 19 O te pohe roa to rätou hopeà, te ôpü hoì to rätou atua, e ta rätou parau haamä ra, o to rätou ia teòteòraa; e to teie nei ao anaè ra ta rätou e haapaò. 20 Âreà mätou e ta mätou parau no te ao ia, e te tiaì atoà nei mätou i te Ora no reira mai, i te Fatu ra ia Ietu Metia. 21 E na na e faahuru ê i to tätou tino haèhaa, ia hoê atoà huru i to na iho tino maitaì rahi ra, i te räveà mana na na e tià ai ia na ia rave i te mau mea atoà nei, e vï atoà ai i raro aè ia na iho ra.

4.1

1 E teie nei, e a ù mau taeaè here-rahi-hia, e te haapöpouhia, ta ù òaòaraa e ta ù toröna, ia itoito ä òutou i te Fatu nei, e a ù mau here e.           

Ruta èv 9.28-36.

To Ietu faahuru-ê-raa-hia

(Mät 17,1-8; Mär 9,2-8)

28 E fätata aè ra te ruì varu i muri aè i tei nei parauraa, ua arataì atu ra o ia ia Pëtero, e ia Ioane, e ia Iatöpo, haere atu ra i nià i te hoê mouà e pure. 29 Te pure ra o ia, huru ê atu ra to na mata, teatea atu ra to na àhu mai te uira ra. 30 E inaha, te paraparau mai ra ia na e toopiti puè taata, o Möte e o Èria: 31 i fä mai räua i roto i te ànaana, e ua parau iho ra i te poheraa no na, o ia i fätata i te pohe i Ierutarëma ra. 32 Âreà Pëtero mä, ua vareà ia i te taòto e ara aè ra rätou, ìte atu ra rätou i to na hanahana, e nä taata toopiti i tià atoà i pïhaì iho ra ia na. 33 E tei te reva-ê-raa räua ia vaiiho ia Ietu ra, ua parau atu ra Pëtero ia na E te Òrometua, e mea maitaì ia pärahi tätou i ô nei. E faatià mätou i te fare autä e toru aè, no òe e tahi, no Möte e tahi, e no Èria e tahi. Aita rä o ia i ìte i ta na i parau ra. 34 Tei te nä-reira-raa atu o ia, te ata mai ra i te tapoìraa mai ia rätou, mataù aè ra rätou i to rätou öraa atu i roto i taua ata ra. 35E te hoê reo mai ra no roto i taua ata ra, i te nä-ô-raa mai O ta ù Tamaiti here teie, a faaroo ia na 36 E mure aè ra taua reo ra, o Ietu anaè iho ra të toe. Huna iho ra rätou, aore roa i faaìte noa atu i te taata i te reira ànotau i te hoê i taua mau mea ta rätou i ìte ra.

Manaò.

Teie te huru te haapotoraa o ta tätou parau no teie mahana ia au i teie mau faaìteraa.

-Taramo 127, 14 Tiaì i te Fatu; e faaitoito; e na na e faaitoito mai i to âau ra,

-Tenete, 15, 5 A hiò na to mata i nià i te raì, a taiò na i te mau fetià, i te tiàraa ia òe ia taiò.

-Firipi 4, 1 ia itoito ä òutou i te Fatu nei, e a ù mau here e.

-Ruta èv. 9, 31 i fä mai räua i roto i te ànaana, e ua parau iho ra i te poheraa no na, o ia i fätata i te pohe i Ierutarëma

E tano ia parauhia na taiòraa e maha nei, te puai o te taata faaroo tei horoà i to rätou tiàturiraa i roto i te mau faanahoraa a te Atua. O te Atua to rätou arataì i te mau vahi atoà e hinaarohia ra e faatupu i to na hanahana. Te hanahana o te Atua to te taata parahiraa i roto i te mahanahana, ma te fäì ë, e ta ù Atua, e ta ù Ora.

Oia atoà ia ta Ietu e faatupu nei na roto i te taime O ia e faahuru-ê-hia ai, tei faaìtehia i roto i te Èvaneria  papaìhia e Ruta i te pene 9 mai te ìrava 28 i te vahi hopeà e tae atu i te 36.

Èi manaò mätamua.

Teie o Ietu e na pipi e toru, o Pëtero, Iatöpo, Ioane i nià i te hoê mouà tei òre roa i faaìtehia to na iòa. Mai te mea te hinaaro nei tätou e tuu i te hoê iòa, e parau noa ia tätou te mouà no te faahuru-ê-raa. I teie vahi ta Ietu i faataa e pärahi ai rätou i roto i te pure. Te pure nei o Ietu, tupu aè ra te hoê òhipa taaê i nià ia na, huruê atu ra ta na mata to na àhu teatea iho rä, mai te uira ra. I teie vahi aita, o Ruta èvaneria e haapäpü maitaì ra teie òhipa e tupu nei. Te vahi päpü ra, ua huruê te hohoà o Ietu e to na àhu i te täuiraa.

E tià ia parauhia e tei roto o Ietu i to na huru Atua, e aore ra i to na tiàraa tävini èi faaìteraa i te hanahana o te Atua. Te òhipa e tupu nei mea poto roa ia, èita e täpitihia, hoê noa ra taime ua oti atu ai. E huruê o Ietu, èi faaìteraa e, te vai ineine nei o ia èi färiiraa i na taata no te faaäuraa mätamua, o Mote, e o Eria.

Tei roto i teie faahuru-ê-raa-hia o Ietu i tià ai ia na ia àparau ia Mote e ia Eria. Te parauhia ra e ànaana taaê tei tupu èi faaìteraa ua haamata teie âpooraa a te fëia moà o te Atua. Hoê noa ta raua parau i nià ia Ietu e fatata Òe i te pohe, e o Ierutarëma te vahi e tupu ai teie òhipa. Teie te poroì a na tävini o te Atua i nià i te Tamaiti, oia hoì, eiaha o Ietu e täui teie faanahoraa, i te mea ua faaìtehia o ia to na pohe e te vahi, te mahana ra e te hora aita ia. Te taime a tupu ai teie òhipa, ua vareà na pipi e toru i te taòto, ta rätou i ìte te hopeà o te òhipa, te hanahana o Ietu e na taata toopiti i pïhaìiho ia na. Vaiiho mai ra ia Ietu, reva atu ra i te vahi mai reira mai raua.

No Petero te òhipa ta na i ìte ua ànaanatae roa o ia, noa atu a ia te àero noa ta na i ìte. Te faahiahia ra o ia te tupuraa o ta na ia e hinaaro nei, e faaìte na roto i te òpuaraa e hämani rätou e toru fare auta, hoê no Ietu, no Mote, e no Eria. Teie ra te vai nei ra te hoê tuhaa o te òhipa i tupu, aita o Petero i ìte te ômuaraa. To na ra òaòa i teie òhipa, aita ia to na e faaäuraa, te hoê mai ra ata i nià ia rätou, èi faaìteraa i to te Atua pärahiraa mai i pïhaìiho ia rätou. Èi faaìte-atoà-raa ê, ua tiaì atoà te Atua i to rätou taòtoraa. E te reo mai ra, mai roto mai i teie ata, o ta ù Tamaiti here teie, a faaroo ia na.

Te haapäpü nei ia te Atua na roto i teie reo, i to na tiàraa Metua i te mau òhipa e ravehia e Ietu, e ta na mau pipi. E vai tämau noa O ia i pïhaìiho ia rätou, i te mau taime, ahoaho, peàpeà, e paruparu. Te ìte nei ia tätou i ù nei to te Atua täamuraa i nià i ta na Tamaiti, o ta na i maìti èi tutia no te faaäuraa âpï i roto Ia Na e te taata hara, tei faaroo i te reo o Ietu e tei tätarahapa. Mai teie atu ra te huru te tätuhaaraa no te  Èvaneria i päpaìhia e Ruta pene 9,  i te mau ìrava 28 e  tae i te 36.

Ìr 28vh – 29                Ietu i faahuru-ê-hia

Ìr 30 – 31                    Mote e o Eria

Ìr 32 – 33                    Te hanahana o Ietu

Ìr 34 – 36                    Te reo o te Atua.

Te o nei o Ietu i roto i te hoê òhipa taa-ê-roa, mätau-òre-hia e te taata i te hiò. Oia hoì, te faahuru-ê-raa. E tià ia parauhia to Ietu ia färiiraa i te täpura òhipa, mai roto mai ia Mote e o Eria. Taua òhipa ra e pohe O ia i Ierutarëma ia au ta te ìrava 31 faaìteraa. I roto i teie paraparauraa na Ietu e na tià no o mai i te Atua ra.

Mote e o Aria teie e faaìte nei i teie parau, o Mote ua tïtau te Atua ia na, no te haere i Àifiti e ìriti mai i to na nunaa i raro aè i te tuto no te tïtïraa. E ta te Atua i faaìte i to na iòa ia na, e tae noa atu te horoàraahia na ture 10. O Eria te perofeta ia i toe mai i roto i te òhipa riàrià i ravehia e Ietepera, i te täparahi poheraa i te mau perofeta a te Atua. No te itoito o Eria i te hinaaro o te Atua, tupu atu ra te faatahinuraa e Arii i te iòa o te Atua, ia Hataera èi arii no Arama, Ia Iehu a Nimesi, èi arii no Ìteraèra, èi ia Eritaia a Täfata no Âpere-mehora èi perofeta. (I mau Arii 19, 1 – 8).

Mai roto mai i teie mau òhipa, i ìtehia ai te hanahana o Ietu i pïhaìiho i teie na tià no te faaäuraa mätamua. Teie hanahana, te hanahana ia o te Atua. E pohe o Ietu e tiàfaahou ra o ia, èi faaìteraa ua faaâpïhia te faaäuraa mätamua, te ture tei faatiàma, ua faatiàhia te reira. Te faaìteraa a te mau perofeta i te ora, teie o Ietu e faaìte nei te ora mure òre. E tupu ia teie mau òhipa na roto i te mauiui, te pohe e te tiàfaahouraa o Ietu. Te mau òhipa i tupu i roto i teie âpooraa no te haapäpü ia, o Ietu e tupuraa ia no te aroha e te here o te Atua i te taata. Te täatoàraa o to na oraraa, te täatoàraa o ta na mau haapiiraa, e tae noa atu i to na haapoheraahia e te taata, e to te Atua faatiàraa mai ia na mai te pohe mai, ua riro ia ei faaìte i te taata i te faufaa o to na tiàmäraa, e ia tauàti to na oraraa i nià i te aroha e te here o te Atua ia na, ta te fenua e haapii tuutuu  òre noa ra ia na, e ia faaroo o ia e, e aita to na e parau i räpae i te aroha e te here o te Atua Metua ia na, ta te Tamaiti i haere mai e heheu faahou i te taata. Eita atu ra o ia e türuì faahou i nià i to na teitei e to na hinaaro faateitei ia na. Teie ta Mote e o Èria i haere mai ia tiàma te ture, e ia tupu te parau a te mau perofeta e ia anoenoe noa te aroha, e te haere mä te haèhaa i roto i te oraraa.

Ua ìte maitaì atoà te Atua Nui Tumu Tahi e, e maraa te reira ia tätou ia faatupu i roto ia tätou, eita atoà rä o ia e faaruè ia tätou, no te maitaì ta na e hinaaro ia fänaò  te täatoàraa i te ora, nä roto ia ta na tautururaa, ta na pärururaa, ta na faaitoitoraa, ta na arataìraa e ta na tiaìraa. Mai teie ta te  päpaì Taramo e faaìte ra, 14 Tiaì i te Fatu; e faaitoito; e na na e faaitoito mai i to âau ra. I teie mahana, i mua i te türehu rahi o te oraraa vaamataèinaa o te nünaa mäòhi, mai to na oraraa poritita, to na oraraa moni, nä roto i to na haavïraahia i te hiroà papaâ, te paari o te papaâ, tei vävähi i te oraraa âmui o te Mäòhi i haamauhia i nià i to te Atua  aroha e to Na here rahi ia na. Ua hurihia te haapiiraa a te fenua i räpae i to na oraraa, i te rahiraa ture i haamauhia e te hau färani no te tümä i te turaraa o te nünaa, e aita atu e haapiiraa ta te fenua i te mäòhi, te here e te faatura. Aita atu e täviri e matara ai te fifi o te nünaa to na ia faaroo i te Atua o te ora, nä roto i to na faaroo Mäòhi mau, oia mau te faaroo i haamauhia i nià i te here o te fenua. No te paari tei noaa ia na no roto mai i te haapiiraa a te fenua, ua ìte o ia e ua färii o ia e, te here ta te fenua e heheu noa ra ia na, te here mau te reira o te Atua Nui Tumu Tahi ia na. Aita atu e haapiiraa ta te Fatu e tano tätou e täpeà mai Te tuuraa ia i te täatoàraa o to tätou parau, i roto i te rima o te Atua Metua, e nä te märamarama o ta na parau e arataì ia tätou nä nià i to na taìara, ei ora e faanaòhia na e te täatoà. Haapae i te mau peu patuhia i nià i te taata, të aratö ia täua i roto i te haapaò noa ia na iho e to na anaè maitaì, e peu te reira na te papaâ, e hiroà papaâ te reira, eere te reira i te èà e färerei ai tätou i te Atua. Haamata i te vävähi i terä mau patu paari e faataa ê ra ia tätou e tätou iho. Natinati faahou ia tätou i te taura o te here, te here e hohoà mai ai te Atua i roto i te oraraa, e tupu ai te faafäiteraa i roto ia tätou iho, i roto ia tätou e te taata, i roto atoà rä ia tätou e te Atua. Ia faaroo tätou i teie reo to Atua i nià ia Âperäma, 5 A hiò na to mata i nià i te raì, a taiò na i te mau fetià, i te tiàraa ia òe ia taiò.

Teraì òr. Faatura.