Ruta èv 11.1-13 E nä ô

Tāpati 28 no Tiurai 2019.

E nä ô

Taramo 138

1 Na Tävita. E haamaitaì au ia òe, e te Fatu, mä ta ù âau atoà nei, e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua. 2 E haamori tià atu vau i to nao moà ra, a haamaitaì atu ai i to òe iòa, e te Fatu no to òe aroha e ta òe ra parau mau ua faarahi hoì òe i ta òe parau ia hau atu i to iòa atoà ra. 3 I te mahana i tiàoro atu ai au ra, ua parau mai òe ia ù; e ua horoà mai i te itoito i ta ù värua. 4 E hope te mau arii atoà o te fenua nei i te haamaitaì ia òe, e te Fatu, ia ìte rätou i te parau a to vaha 5 E himene rätou i te mau parau a te Fatu E hanahana rahi hoì to te Fatu. 6 Teitei noa ä te Fatu, e haapaò mai ä o ia i tei haèhaa, âreà tei teòteò, ei te ätea ê o ia e hiò mai ai. 7 Ia haere noa vau nä roto i te àti ra, e faaànaànaeahia mai au e òe ra, e na to rima e täpeà i te riri o tei märô mai ia ù ra, e na to rima àtau iho e faaora ia ù. 8 Na te Fatu e nä reira mai ia ù, e tià to òe aroha, e te Fatu, i te vai-mäite-raa eiaha na òe e faaruè i te òhipa a to rima.

Tenete 18.20-32

20 Ua parau mai ra te Fatu, No te mea, e âuë rahi to Tötoma e to Tömora, e no te mea, ua rahi roa ta rätou hara; 21 e haere na vau i raro, e hiò, ia ìte au i te rave mauraa rätou, mai tei tae roa mai te reo ia ù nei ra, e aore ra, ìte atu ra vau. 22 Ua färiu ê atu ra te mata e toopiti o taua nä taata ra, haere tià atu ra i Tötoma; tià noa iho ra rä Âperahäma i mua i te Fatu. 23 Ua haafätata atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, E haamou atoà änei òe i te feiä parau tià, e te paieti-òre? 24 Peneiaè e pae àhuru puè taata parau tià tei taua ôire ra; e haamou ä òe, eita òe e faaora i taua vähi ra i taua nä taata parau tià e pae àhuru i roto ra? 25 Eiaha roa hoì òe e nä reira, eiaha e täparahi-atoà-hia te feiä parau tià, e te paieti òre, eiaha ia hoê atoà huru ta òe e rave i te feiä parau tià, e te feiä paieti òre. Eiaha ei parau tià ta te Haavä i to te ao atoà nei ia rave? 26 Ua parau mai ra te Fatu, E pae àhuru taata parau tià ìteä ia ù i roto i Tötoma ra, e ora ia ù taua ôire atoà ra ia rätou. 27 Ua parau atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, Inaha, ua tämata iho nei au i te parau atu i ta ù Fatu, e e repo hoì au e te rehu auahi; 28 peneiaè o te òre o te tae i te pae i te àhuru i te taata parau tià, o te toe noa iho e pae, e täparahi ä òe i taua ôire atoà ra i taua pae i toe ra? Ua parau mai ra o ia, E maha àhuru ma pae te ìteä ia ù i reira, e òre ia e pohe ia ù. 29 Ua parau faahou atu ra o ia ia na, nä ô atu ra, Peneiaè maha nei àhururaa te ìteä atu i reira. Ua nä ô mai ra o ia, E òre ia vau e nä reira, i taua maha àhuru ra. 30 Ua parau atu ra Âperahäma, Eiaha ta ù Fatu ia riri ia parau atu vau peneiaè e toru roa nei àhuru e ìteä atu i taua ôire ra? Ua parau mai ra o ia, E toru àhuru te ìteä ia ù i reira, eita vau e nä reira. 31 Ua parau atu ra o ia, Inaha, ua parau noa atu ä vau i ta ù Fatu peneiaè e piti àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, Eita ia vau e täparahi, i taua piti àhuru ra. 32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

Torota 2.11-14

11 O ia hoì i peritomehia ai òutou i te peritome rave-òre-hia e te rima ra, i te tino o te ìno o te taata nei i haapaehia i te peritome a te Metia ra 12 i tanu- atoà-hia òutou e o ia atoà i te päpetitoraa ra, e i faatià-atoà-hia hoì i reira i te faaroo i te räveà püai rahi a te Atua, o tei faatià mai ia na mai te pohe mai ra. 13 E o òutou hoì, o tei pohe i ta òutou hara, e te peritome òre o to òutou tino, tei faaòre-atoà-hia e ana e o ia atoà, ua oti hoì i te faaòrehia ta òutou mau hara atoà. 14 Ua päraihia hoì te ture i päpaìhia no tätou ra, e to na atoà ra mau ôroà au òre ia tätou, e ua hopoi-ê-hia ia, o ia i pätiti i te reira i nià i ta na tätauro ra;

Ruta èv 11.1-13

Te pure a te Fatu

(Mät 6,9-13; 7,7-11)

1 E te pure ra o ia i te hoê vähi, e oti aè ra, ua parau mai ra ia na te hoê pipi na na ; E te Fatu, a haapii mai ia mätou i te pure, mai ia Ioane i haapii atoà i ta na ra mau pipi. 2 Ua parau atu ra o ia ia rätou E nä ô òutou ia pure, E to mätou Metua i te ao ra, ia raa to òe iòa. Ia tae to òe ra Pätireia. Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei mai tei te raì atoà na. 3 Hö mai i te mäa e au ia mätou i te mau mahana atoà nei. 4 E faaòre mai i ta mätou hara, te faaòre nei hoì mätou i tei hara atoà ia mätou nei. Eiaha e faaruè ia mätou e ia roohia-noa-hia mai e te àti; e faaora rä ia mätou i te ìno.5 Ua parau atu ra o ia ia rätou E tauà to te hoê taata io òutou na, a haere atu ia o ia ia na ra i te tuìraa pö, a parau atu ai ia na e, E hoa ìno, hö mai na i e toru päne. 6 Ua täpae mai nei te tahi hoa o ù ia ù nei, i to na haereà, e aita a ù ia tuu atu i mua i te aro. 7 E ia parau mai o ia i roto ra, ia nä ô mai ä Eiaha e haapeàpeà mai ia ù, ua mau te ôpani, tei nià vau i te roì e ta ù mau tamarii atoà, eita vau e tià i nià e hopoi atu i te päne na òe. 8 E faaìte atu vau ia òutou ia märô rä taua taata ra, òre noa ä o ia i te tià i nià e horoà atu i te mäa i te mea e tauà o ia no na, e tià rä o ia i te märô, a horoà atu ai i ta na i hinaaro ra. 9 E parau atu hoì au ia òutou e ani, e noaa ia ia òutou; e ìmi, e ìte ia òutou; e pätötö, e ìritihia ia te ôpani ia òutou. 10 O te feiä atoà hoì i ani ra, te noaa ra ia e o tei ìmi ra, te ìte ra ia; e o tei pätötö ra, te ìritihia ra ia te ôpani ia na. 11O vai ia metua io òutou nei e hopoi atu i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne ra? E ia ani mai i te ià, e hopoi atu änei i te ôfï eiaha te ià, ia na? 12 E ia ani mai hoì i te huero moa, e hopoi atu änei i te pata? 13 E tënä na, te ìte na òutou i te horoà i te mea maitaì na ta òutou tamarii, ìno noa ai òutou na. E rahi atu ia to òutou Metua i te ao ra i te horoà i te Värua Maitaì i te feiä i ani atu ia na ra.

Manaò.

E paari rahi to te mau päpaì e faahitihia ra e na taiòraa e mäha tei faataahia o teie mahana haamoriraa. No reira, aita e parau huna, aita e parau àro, ia hinaaro tätou i te märamarama, e faarahi te ui, mea nä reira ia tomo i roto i te parau. E aha te auraa. Teie e fifi ihoä te feiä paari ia faahuru-ê-hia te mea ta rätou i mätau e ta rätou i faariro ei uruaìraa no rätou ; mea òhie aè te tamarii i te färii i te reira. Eita rä te märamarama o te parau a te Atua e mau i te ètaèta o te taata ia täpeà. Ia òre te märamarama ia rave i ta na tuhaa, e aha e ìtehia ai te hinaaro o te Atua. Ia faaroo hoì tätou te haapotoraa o ta tätou mau taiòraa.

-Taramo 138, 1 e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua.

-Tenete 18, 32 Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

-Torota 2, 13 ua oti hoì i te faaòrehia ta òutou mau hara atoà.

-Ruta èv. 11, 2 E nä ô òutou ia pure,

Te Pure a te Fatu i pure, e pure ta na i horoà i ta na mau pipi, e pure teie na te feiä atoà tei färii ia Ietu ei Fatu no rätou, e tei ìte i te Atua ei Atua no rätou. Eere teie i te pure ôpaniraa i te haamoriraa, aore ra te tahi täpura òhipa. Te nä ô noa ra te Fatu, E nä ô òutou ia pure. Te auraa, e tano atoà teie pure no te ômuaraa i te tahi täpura òhipa, e pure ihoä rä no te mau taime atoà e hinaaro ai te taata i te Atua.

E to mätou Metua i te raì.

Te Metua, e tiàraa faatupu ora to te Atua, e fäìraa atoà rä teie e, aita atu e vähi e roaa ai i te taata te ora maoti rä, i te Atua ra. Te mätou, e haapäpüraa ia i te tiàraa tamarii o te Atua, oia hoì ei tupuraa no te ôpuaraa a te Atua, e ei fäìraa e, aita to te taata e parau  i räpae aè i te Atua. Te raì. Te nä ô ra te Atua: Te mau raì taù teröno, e te fenua nei taù täahiraa âvae (Ìtaia 66, 1). E fäìraa faaroo teie no te taata e ìte ra i te fenua ei vähi tupuraa no te mana o te Atua te auraa ia o te parau  o te täahiraa âvae. No reira, èita te parau o te Atua e tano ia faataa-ê-hia i to te raì e te fenua. Taa noa atu ai rä te reira, e aniraa atoà teie i te taata ia òre ia haamoè i te tiàraa Atua o te Atua ta na e haamanaò mai ra i te nä ôraa e, Mai te raì nei, e teitei rahi to na i to te fenua, oia atoà to ù ra haereà, e teitei ia i to òutou ra haereà, e to ù ra manaò, i to òutou ra mau manaò (Ìtaia 55, 9).

Ta te taata e rave no te Atua.

Ia moà to òe iòa.

Ua päpü maitaì e, e ère na te taata e haamoà i te Atua, oia hoì e ère i te taata te Atua e moà ai, no te mea hoì e moà te Atua, e ère atoà ia na te Atua e haamoà ia na iho. Te vähi i päpü, e tuhaa ta te taata i mua i te moà o te Atua. I te hämaniraa te Atua i te taata, ua ani Ò ia i te taata ia maìri i te iòa o te mau ânimara atoà o te fenua, e tae noa atu i te mau manu o te reva, e te haapäpü ra o ia e, te iòa ta te taata e maìri, ua au atoà ia na (Tenete 2, 19). Te auraa i te mau taime atoà e haapaò ai te taata i te hinaaro o te Atua, mai ta te Atua i hinaaro, ua au te reira i te Atua, e  riro te reira èi faahanahanaraa i te Atua. E tano atoà teie manaò ia faaäuhia i te reo o Atua e nä ô ra e 32 Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi. No reira, aita atu e räveà maitaì roa aè e moà ai te iòa o te Atua maoti rä, te oraraa e te faatupuraa i te parau o te aroha e te here, te rohiraa hoì ia tupu te parau mau e te parau tià i nià i te fenua nei, no te mea ua riro te reira èi täpaò haapäpü e, ua ìte te taata i te Atua, e ua ineine i te faatupu i to na hinaaro.

Ia tae mai to òe Hau

Te faaära ra te Atua i te taata  Eiaha e rave i te taoà täparu, e pö te mata o te feiä mata àraara i te taoà täparu,  e piò ê te parau a te feiä parau tià i te reira (Etoto 23, 8). Ta te taata te reira räveà ia hinaaro Ò ia i te haamau i te tahi faatereraa te petaraa, te hooraa i te taata, te faaäuraa i te òhipa, e te mau peu atoà e turori ai te manaò o te taata. No reira, ia hinaaro tätou ia mau mai te faatereraa a te Atua, aita atu e mea e au ia tätou ia rave maoti rä, te parau mau e te parau tià, te aroha e te here. Tei òre i haapaò i te reira ra, èita ia e au èi taata no te Hau o te Atua, èita atoà e tià e ora te hau i te fenua nei. Ua ìte tätou e, te parau mau e te haavare, e tauà ta räua, òia hoì e àroraa ; te parau tià e te òhipa piò, e tauà ta räua ; te aroha e te hämani ìno taata, e tauà ta räua ; te here e te haapohe taata ; e tauà ta räua. Te ìte ra tätou e, èita tätou e tano e tià ia räve na pae e piti, e mäìti rä tätou i to tätou pae, a riro atu ai èi taata e horoà i to na püai, to na âau, to na manaò, e to na värua no te haamauraa i te hau o te taata, aore ra no te faatupu i te Hau o te Atua i nià i te fenua.

Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei, mai tei te raì atoà na

Te haapäpü ra Ietu na teie pure i haapii mai e, te hinaaro o te Atua, ia ìte ia to te ao e, na te Atua ò ia i tono mai , e ua here te Atua i to te ao (Ioane 17, 23). Taua Ietu atoà ra terä e haapäpü ra e: O vau te èà, te parau mau e te ora, aore roa e taata e tae i te Metua ra mäori rä, ei ia ù (Ioane 14, 6). Te ìte atoà ra ia tätou e, te hinaaro o te Atua, ia faaea ia tätou i te haamori i te taata, e te tiàturi i te mau perofeta haavare. O Ietu hoì, te parau ia o te aroha e te here o te Atua i te taata, tei haamanaò mai e, te Faufaa ora a te Atua, ò ia te fenua e to na î, o te parau atoà ia o te aroha e te here o te Atua i te taata. No reira, te haapaòraa i te hinaaro o te Atua, te färiiraa ia i te parau i riro mai èi taata, nä reira hoì te parau i riro mai èi î no te fenua, e te peeraa i te èà ta räua e faatoro ra.

Te hinaaro o Te taata i mua i Te Atua

Ho mai i te mäa e au ia mätou i teie mahana

Aita atu ta te taata e aniraa maoti rä, te mäa, òia hoì te mea faufaa roa aè i roto i to na oraraa taata. Aita ta na e aniraa no te moni, te àhu, te manuia, aore ra te hanahana.  E haapäpüraa teie e, ua tuu te taata i to na tiàturiraa i nià i te Atua, e ua ìte ò ia e, èita te Atua e faaruè noa ia na i roto i te fifi, ua ineine rä ò ia i te horoà mai i te mea e au i te taata, òia te mea e ora ai ò ia. Ma i te peu rä ua riro to tätou manaò, to tätou püai i te mäa, e aha ia te auraa o ta tätou aniraa. E täpaò faahou änei ia no to tätou tiàturiraa i te here o te Atua. E ère atoà rä teie i te aniraa i te taata ia faaea i te tänu i te mäa a tiaì noa ai i te horoà a te Atua, ìnaha te òhipa mätamua ta te Atua i rave, te tänuraa ia i te mäa, e no te mea ua î te fenua i te mäa, i parau ai ò ia i te taata, e hiò i tei au èi mäa, ia rave e ia àmu (Tenete 2, 8-9). E riro teie aniraa èi taime haamanaòraa i te taata e, te Atua te tumu o te mau mea atoà No te Tumu nui te fenua e te mau mea atoà i nià iho (Taramo 24, 1). Te vai atoà ra teie reo to te Atua e nä ô ra e O vai tei horoà mai i ta ù, ia faautuà atu vau ia na ; to raro aè i te raì atoà nei, na ù ia (Iöpa 41, 11). No reira, e tano tätou e hiò i teie reo to te taata, eiaha mai te tahi noa aniraa, mai te tahi atoà rä fäìraa faaroo.

Faaòre mai i ta mätou hapa, mai ia mätou e nä reira nei i teie hapa ia mätou nei.

Te haapäpü ra o Pauro e, E utuà te pohe no te hara… (Röma 6, 23). Te tahi atoà rä päriraa rahi ta te Färitea ia Ietu, te faainaina Atua ia, òia te raveraa i te tiàraa o te fifi ia täpeà noa tätou i te huriraa tähito e nä ô ra e : Faaòre mai i ta mätou hara, mai ia mätou e faaòre nei i ta rätou i hara ia mätou nei.

I mua i te Iöpa 41, 11, ia haamanaò mai te Atua e : O vai tei horoà mai i ta ù, ia faautuà vau ia na ; to raro aè i te raì atoà nei, na ù ia, e òhie tätou i te päpü e,   no te mea ua püpü mai te Atua i ta na Faufaa ora i roto i to tätou rima, e na tätou i faaìno i te reira, e tärahu ihoä ta tätou i te Atua ra, e te tiaì mai ra te Atua ia haapae tätou i te reira tärahu ta tätou. Nä hea rä e pee ai.

Ia parau rä tätou e Faaòre mai i ta mätou hapa, te fäì ra ia tätou i to tätou paruparu e te òreraa e maraa ia tätou te faatupu i te hinaaro o te Atua, e te ani ra tätou i te marü o te Atua, e ia färii mai ä ò ia ia tätou, ia faaitoito mai hoì i te faatupuraa i to na hinaaro. Eita rä e tià ia tätou ia ani i te marü o te Atua i nià ia tätou, ia òre tätou ia nä reira atoà i nià i te mau taata e âua haaàti nei ia tätou i roto i te oraraa nei. Te mea ia Ietu e haapäpü ra i te nä ôraa e Te fäito ta òutou e fäito atu ra, o te fäito atoà ia i ta òutou (Mätaio 7, 2). Te vähi e tano ia haapäpühia i roto i teie aniraa, teie ia aita te taata i roto i te tiaìraa i ta te Atua e rave mai no na, e tuhaa atoà rä ta na mai ta Ietu e haamanaò mai ra i te nä ôraa e Ta òutou i haamau i raro nei, e haamau –atoà -hia ia i te ao ; e ta òutou i tuu i raro nei, e tuu –atoà -hia ia i te ao (Mätaio 18, 18). No reira, te hapa tei maraa ia tätou i te faaòre ra, ta te Atua atoà ia e faaòre mai i ta tätou ; e tei òre tätou i färii i te faaòre ra, e aha ia e tià ai i te Atua ia faatupu mai no tätou. 

Eiaha mätou ia riro i te tämataraa,

E ère teie i te aniraa i te Atua ia òre te taata ia tämatahia, e aniraa rä i te Atua i te tauturu, ia òre te taata ia riro, ia òre ia hema i mua i te tämataraa.

I mua i te aniraa a te raatira hänere ia faaorahia to na tävini, te nä ô atu ra Ietu e  A haere i te ùtuafare, e ta òe i faaroo ra, ia nä reirahia òe (Mätaio 8, 13). I mua i te parau o te faahemaraa, e tano ia parauhia e, e hema te taata tei ineine to na âau i te färii i te faahemaraa, e riro hoì te âau o te taata tei faahinaaro ê na i te mea i tuuhia mai i mua ia na. No te paruparau rä o te taata i ani ai ò ia i ta te Atua tauturu. No reira, aita e taata e ani i te tauturu i te Atua mai te peu ua ineine ê na ò ia i te faatupu i te mea ta to na âau i hinaaro. Te auraa, te reira ra te aniraa i ta te Atua tauturu èi haapäpüraa e, no te taata ani, ua ìte ê na ò ia e, ta te Atua të faatupu. 

Faaora rä ia mätou i te ìno

Te ìno e parauhia nei, te tiàporo ia, oia hoì o Tätani. E aniraa teie na te taata i te Atua ia haere mai ò ia e ìriti ia na i räpae i te mana o te ìno. Ua riro atoà rä teie èi fäìraa e, aita atu e räveà e ora ai te taata maoti rä, i te rima o te Atua. E nä ô òutou ia pure

I muri nao aè i ta na haapiiraa i te pure te faatià nei o Ietu i te parau no te parau no tauà E tauà to te hoê taata io òutou na, haere atu ra i te tuìraa pö, a parau ai e, E hoa ìno, hö mai na i e toru päne. Ia täpae mai te tahi hoa i to na haereà, aita a ù ia i mua i ta na aro. Ua parau ra te fatu fare Eiaha e haapeàpeà mai, ua mau te ôpani, tei nià vau i te roì e ta ù mau tamarii, eita vau e tià i nià e hopoi atu i te päne na òe. Ia märô rä taua taata ra, òre noa ä o ia i te tià i nià e horoà atu i te mäa i te mea e tauà o ia no na, e tià rä o ia i te märô, a horoà atu ai i ta na i hinaaro ra. E parau atu hoì au ia òutou e ani, e noaa ia ia òutou; e ìmi, e ìte ia òutou; e pätötö, e ìritihia ia te ôpani ia òutou. Tei ani ra, e noa ia e o tei ìmi ra, e ìte ia; o tei pätötö ra, e ìritihia ia te ôpani ia na. O vai ia metua e hopoi i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne, E ia ani mai i te ià, e hopoi  änei i te ôfï eiaha te ià, ia na. E ia ani i te huero moa, e hopoi änei i te pata. Te ìte na tätou i te horoà i te mea maitaì na ta tätou tamarii, ìno noa ai tätou. E rahi ta to òutou Metua i te ao ra i te horoà i te Värua Maitaì i te feiä i ani atu ia na ra.

A ui na tätou, te mau haapiiraa ta Ietu i horoà, no te parau änei i te taata e faaea noa i räpae, e nià to na roì, aore ra no te faaitoito ia tätou i te tomo i roto i ta na parau. E ia ôpani hoì tätou i te taata ia tatara i te ôpani, aita änei tätou e riro ra mai te mau taata ta Âperahäma e ani I te Atua 32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi. No te mea e ora to roto i teie pure ta tätou e parau nei e Te pure a te Fatu, e òre ai e tià i te feiä tei òre i hinaaro i te ora ia parau mai e, eiaha e tatara, eiaha e haùti, ìte aè au i te haapaòraa, terä te mea i haapiihia ia ù. Ua ìte maitaì hoì tätou e, aita e ora e ö mai i roto i te fare ia òre ia tatarahia te märamarama e te ôpani.

Ia ora na.

Teraì òr.