Mātaio 13.1-23 I taua mahana ra,

Tāpati 12 no Tiurai 2020.

I taua mahana ra,

Taramo 65

1 Na te Mënätehe. Taramo, e himene na Tävita. 2 Te tiaì mäite ra te ârue ia òe, e te Atua, i Tiona; e tei èuhehia ra, e horoàhia atu ia ia òe ra, 3 e tei faaroo i te pure ra. E tae atoà mai te taata atoà ia òe ra. 4 ua upootià te ìno ia mätou nei; âreà ta mätou mau hara, ua täpoìhia ia e òe ra. 5 E ao to te taata i haapaòhia e òe, e ua haafätatahia mai e òe ia pärahi i roto i to òe ra mau hëtere. E mauruüru ia mätou i te mau mea maitataì no to òe ra fare, no to òe ra nao moà. 6 Na te mau mea maitaì, e te tià ra, ta òe, ta te Atua e ora ai mätou nei, e parau mai ia mätou nei; o òe o tei tiàturihia e to te mau hopeà o te fenua atoà nei, e te feiä atoà i te ätea ê ra i te moana. 7 O tei haamau i te mau mouà ra i to na ra püai, e ua tätuahia o ia e te mana. 8 O tei haamanino i te haruru o te miti, te haruru o te mau aru ra, e te tiàrepu o te taata nei. 9 To te mau hopeà o te fenua ra, ua roohia anaè e te mataù i ta òe ra mau täpaò. O tei ìteä i te haereà mai i te poìpoì, e te ahiahi, ua faaòaòahia ia e òe ra. 10 Ua hiò mai òe e ua faararirari i te fenua, e ua rahi roa ia i te tupu ia òe i te ânävai a te Atua ra, tei î i te pape: e maitaì aè ra ia òe ra, faatupu iho ra òe i ta rätou tïtona: 11 Ua faarari hua mai rä òe i to na mau âivi rii i te pape, e ua faatahe mai ra òe i te ua i te vähi rii poopoo ra, ua haamarü mai ra i te reira i te tuäua ra, e ua haamaitaì mai òe i tei tupu ra. 12 Te faatoröna nei òe i te mätahiti i to òe ra maitaì, e te töpata mai ra te maitaì i te mau haereà atoà no òe ra. 13 Te töpata mai ra i nià i te mëtëpara, e te òaòa nei te mau âivi e àti noa aè. 14 Ua àti te fenua i te nana puaa, e ua î te mau peho i te tïtona; te pii nei, e te himene nei i te òaòa.

Ìtaia 55.10-11

10 Mai te ua mau e topa nei, e mai te hiona, no nià mai i te raì ra, e aore i hoì faahou i reira; ua faararirari rä i te fenua ra, e ua faatupu ra, e ua faahotu mai hoì i tä na, i noaa ai hoì te huero i te feiä e ueue, i te mäa i te feiä i àmu ra: 11 oia atoà te parau no roto i to ù nei vaha; e òre e hoì faufaa òre noa mai ia ù nei, e tupu rä tei ôpuahia e au ra; e noaa hoì te mea i faaue atu ai au ra.

Rōma 8.18-23

Te hanahana e faaìtehia mai

18 Te parau nei hoì au, e òre teie nei mau pohe e au ia fäito i te maitaì e faaìtehia mai ia tätou nei. 19 Te hinaaro rahi o te mau mea hämanihia nei mä te fäàoào, te tiaì nei ia i te faaìte-raa-hia mai o te tamarii a te Atua. 20 Ua faarirohia hoì te mau mea hämanihia nei ei mea faufaa òre noa, eere rä i te mea hinaaro, na na rä na tei faariro ei mea faufaa òre noa mä te tiaì. 21 E faaorahia hoì te mau mea hämanihia nei i të täpeà ra o te pohe, ia noaa te tiàmä maitaì o te tamarii a te Atua ra. 22 Ua ìte hoì tätou e, te ûuru tahi nei te mau mea atoà i hämanihia nei mä te mäuiui fänau ra e tae roa aè nei i teie nei mahana. 23 Eere hoì o rätou anaè ra, o tätou atoà nei, o tei noaa te huero mätamua a te Värua ra, o tätou iho ä tei ûuru i roto ia tätou iho, i te tatariraa atu i te faa-tamarii-tävai-raa, oia te faaoraraa i to tätou nei tino.

Mātaio 13.1-23

Te parapore no te Hau

(Mär 4.1; Rut 8.4)

1 I taua mahana ra, haere atu ra Ietu i räpaeàu i te fare, pärahi iho ra i te hiti miti/pae tähatai. 2 E rave rahi ta te tiàa rahi tei putuputu mai ia na ra. Paìùma atu ra o ia i nià i te hoê poti, pärahi iho ra i reira; te tià noa mai ra te tiàa rahi atoà i nià i te pae.

Te ueue huero

(Mär 4.2-9; Rut 8.5-8)

3 E rave rahi ta na parau i parau parapore atu ia rätou, nä ô atu ra: Inaha, haere atu ra te ueue huero i räpae e ueue i te huero; 4 e te ueue noa ra ia, maìri iho ra e tahi pae/hiti äratià: ia maùe mai te manu, àmuhia/titotitohia iho ra. 5 Maìri iho ra e tahi pae i te vähi ôfäfaì, aita reà e repo to reira; tupu òiòi iho ra ia, no te mea aore i moè reà i raro i te repo; 6 ia hiti mai te mahana: ôriorio iho ra e pohe atu ra, no te mea aore i aahia. 7 Maìri iho ra hoì e tahi pae i roto i te räau taratara, tupu aè ra te räau taratara e apiapi iho ra. 8 Maìri iho ra te tahi pae i te vähi repo maitaì, e höroà mai ra i te mäa: hoê hänere i nià i te tahi huero, e ono àhuru i nià i te tahi, e toru àhuru i nià i te tahi. 9 E tarià tö na ra, ia faaroo ia.

No te aha Ietu i parau parapore ai

(Mär 4.10-12; Rut 8.9-10)

10 Ua haere mai ra te mau pipi, nä ô mai ra ia na: E aha òe i parau parapore ai ia rätou? 11 Ua pähono atu ra o ia ia rätou: No te mea, ua höroàhia ia òutou te ìte i te parau àro o te Hau o te raì ra, aita rä i höroàhia ia rätou. 12 E taoà tä na ra, e höroàhia atu ä tä na e ia rahi atu; aita a na ra, e rave-ê-hia ia tä na e tërä atoà e vai ra. 13 No reira vau i parau parapore atu ai ia rätou, no te mea, te hiò nei rätou, aita rä e ìte ra, te faaroo nei rätou, aita rä e häroàroà ra e e taa/märamarama ra. 14 No rätou i tupu ia teie tohu a Ìtaia, o tei nä ô mai e: E pau ta òutou faaroo, e òre roa atu ihoä òutou e taa/märamarama;  e pau ta òutou hiò, e òre roa atu ihoä òutou e ìte. 15 Ua ètaèta roa te âau o teie nei nünaa, ua turi roa to rätou tarià, e ua täpiri/täpö i to rätou mata, o te hiò hoì to rätou mata, o te faaroo hoì to rätou tarià, o te ìte to rätou âau, e o te haafäriuhia mai rätou, ia faaora atu vau ia rätou. 16 Teie rä, e ao to òutou mata, no te mea te ìte ra, e to òutou tarià, no te mea te faaroo ra. 17 Òia mau ta ù e parau atu ia òutou nei: e rave rahi te perofeta e te feiä parau tià i hinaaro i te hiò i te mau mea ta òutou e hiò nei, aita rä rätou i ìte; i hinaaro i te faaroo i te mau mea ta òutou e faaroo nei, aita rä rätou i faaroo.

Te tätararaa o te ueue huero

(Mär 4.13-20; Rut 8.11-15)

18 E teie nei, a faaroo mai na i te parapore o te ueue huero. 19 Ia faaroo te tahi taata i te parau o te Hau, e aore i märamarama i taua parau ra: e haere mai te värua ìno/hämani ìno, e rave ê atu ra ia i tei ueuehia i roto i to na âau. O te hohoà ia o te huero tei maìri i te pae/hiti äratià ra. 20 O tei maìri i te vähi ôfäfaì ra: o te taata ia tei faaroo i te parau e tei färii òaìa i taua parau ra mä te òaòa; 21 no te mea rä aore i aahia i roto ia na iho, mauraa poto ia to na; ia tae mai te àti e te hämani ìno tei riro hoì te parau ei tumu, mäheaitu atu ra ia o ia. 22 O tei maìri i roto i te räau taratara ra: o te taata ia i faaroo i te parau; no te mau manaònaòraa rä o teie nei ao e te faatïaniani/haavarevare a te taoà, apiapi iho ra te parau, e aita aè ra i hotu mai. 23 Âreà tei maìri i te vähi repo maitaì ra, o te taata ia tei faaroo e tei märamarama i te parau; hotu mai ra tä na, hoê hänere i nià i te tahi huero, e ono àhuru i nià i te tahi, e toru àhuru i nià i te tahi.

Manaò.

Na taiòraa e maha nei  te faaìte  nei  ia, i te hoê  manaò  tumu  mauti ra te parau no te fenua, te taata, te huero maitaì, tei tupu, tei hotu e tei òre. Na teie mau  tumu parau  e täamu  te mau manaò e faaìtehia nei, ia ìtehia  te hinaaro o te Atua i ta na mau tamarii. Ia tià  i te mau taata ia hoì  pinepine i te Atua ra, tei faaòre i te hara a te feia  tei ìmi  i te tätarahapa. Na roto  i te tiàturi päpüraa  i te mau òhipa faaora e faatupuhia nei  e te Atua, i te faaìteraa a Ietu. Te faaìte nei o Ietu i te ora a te Atua, ma te horoà i te mau faaauraa i te mau òhipa  e orahia nei  e te taata i te mau mahana atoà, to na auraa ra, tei roto atoà i teie mau hohoà e ìtehia ai  te mau faanahoraa a te Atua, i te mau taata faaroo atoà. Te pene parau fatata roa i teie mau manaò, te Parau Maitaì, i päpaìhia e Mataio pene 13,1-23. I teie ia manaò e, 1 I taua mahana ra, haere atu ra Ietu i räpaeàu i te fare, pärahi iho ra i te hiti miti/pae tähatai. Haapii iho ra i te mau taata e rave rahi i te parau no te huru o te patireia o to na Metua, te mea ia e faahitihia ra i roto i te haapotoraa no na taiòraa e maha no ta tätou no teie mahana, a faaroo mai na,

-Taramo 65, 14 Ua àti te fenua i te nana puaa, ua î te mau peho i te tïtona; te pii nei, e te himene nei i te òaòa.

-Ìtaia 55, 11 oia atoà te parau no roto i to ù nei vaha; e òre e hoì faufaa òre noa mai ia ù nei, e tupu rä tei ôpuahia e au ra; e noaa hoì te mea i faaue atu ai au ra.

-Rōma 8, 23 Eere hoì o rätou anaè ra, o tätou atoà nei, o tei noaa te huero mätamua a te Värua ra, o tätou iho ä tei ûuru i roto ia tätou iho, i te tatariraa atu i te faa-tamarii-tävai-raa, oia te faaoraraa i to tätou nei tino.

-Mätaio 13, 1 I taua mahana ra, haere atu ra Ietu i räpaeàu i te fare, pärahi iho ra i te hiti miti/pae tähatai.

Ei manaò tatara.

I taua mahana ra, haere atu ra Ietu i räpaeàu i te fare, pärahi iho ra i te hiti miti/pae tähatai. Teie huru no Ietu te haapäpü noa mai ra te reira i to na tiàraa haapii, i te mau tamarii a to na Metua, tei âpee ia Na i to na mau tere e tae roa mai ia tätou nei te haapii noa ra o Ietu, àita ta na haapiiraa i marau, àita i tähito, àita i puaa vereverehia, èita te haapiiraa à Ietu e maìti i te fenua, e maìti te ù o te taata, te haapiiraa a Ietu ua päpaìhia i roto i te fenua, i roto i te reva, e i roto i te papa no te âau o te taata, pärahi iho ra, haapii atu ra.  

Ta tätou ia parau  no teie  taime  paieti, e parau  ia  tei  faahitihia  i roto  i na  Èvaneria hio àmui, te vai nei  ta te päpaì  èvaneria  a Märeto faahitiraa  i te pene 4 ìrava 1 e faaea i te ìrava 20, ta te èvaneria a Ruta  i te pene  8  ìrava 4 e faaea i te ìrava 15;e ta Mataio  o ta tätou  i faaroo aè nei to na täiòraahia. I roto i na faahitiraa  e toru nei, te  haapäpü nei o Ietu e maha  tahua òhiparaa e vai nei, i reira te huero a te taata ueue e topa ai.

1) I te äratià

2) I te vahi papa.

3) I te vahi àihere.

4) I  te vahi repo maitai.

I teie na vahi e maha, te vai nei te huero èita e ôteo, ua taataahihia e te àvae taata e  aore ua àmuhia e te manu  o te reva, eita ihoä ia e tupu e e hotu. Te vai nei te ôteo  te tupu eita ra e hotu i te mea aita te aa i mau  päpu i te vahi i reira te maitaì e tae ai i roto i te tumu. Te vai nei e tupu e hotu, no te faaapiapi ra a te mau  ènemi, òre  aè ra e fäura i nià  aè, i te mau haatafifiraa vai moè noa atu  ra i te vahi hoê. Areà  ra tei topa i te vahi  maitaì ra, ua àtuàtuhia, ua  haapaòhia, ua paruruhia e no te maitaì-atoà-hoi te vahi i topahia tupu aè ra, hotu iho ra i te rahi, tai-hoê-hänere i te huero hoê, taìono àhuru i te hoê taìtoru  àhuru i te hoê. O  teie ia te huru no te mau vahi ta Ietu e faatià parapore nei i te mau taata e rave rahi tei taìruru mai i pïhaì iho ia Na, i te hiti roto no Tenetareta i Tarirea. Tei nià O ia i te hoê poti i te  faatiàraa i teie  parau, no te rahi o te taata. E tià roa  ia tätou ia parau e ua riro taua vahi  ra no tera taime, ei haapäpü faahouraa na Ietu i ta na òhipa tumu i te fenua nei i ropu i te mau taata tei faaroo i ta na mau haapiiraa. I te mea hoì e parapore teie te vai nei ia te poroìraa, te vai atoà nei ia te faaitoitoraa, tei moè i roto i te mau tumu parau ta Ietu e faaau nei i nià  i te taata. Eita  atoà ra, i te mea òhie i te märamaramaraa  i te mau  parapore a Ietu e faatià nei, àti-ra-noa-atu ra tei reira, a hiò  na ra tätou i na tumu parau  e toru nei i roto i tätou taiòraa Mataio 13,1-23.

1) Te taata ueue.

2) Te huero.

3) Te fenua.

E hoa here mä,

Te taata ueue, e hohoà  ia  no te  hoê  taata  tei horoà, tei ôpere ma  te pipiri  òre  e te nounou òre ma te tuha maitaì  i ta na e vai ra  i te mau vahi  atoà ma te hiò òre te huru  o te vahi e òre roa  o ia e täpeà i ta na mau taoà i roto  i te fare haaputuraa taoà. O te oraraa tämau ia o teie  taata, ia oti  ta na ueueraa e vaiiho o ia na te mau  ora o te reva, o te fenua e faatupu i te maa maitaì. Inaha hoì e, ua oti te repo  fenua i te haamaitaìhia. O vai taua  taata ra, e tià ia tätou  ia parau e o Ietu iho, O ia tei haere mai i te fenua  nei no  te ueue i te maitaì  a te Atua ia noaa te faufaa no te ora i te mau taata atoà  tei tiàturi i to na mau hinaaro. Oia  hoì te mau hinaaro o te Atua. Te mau taata atoà tei faaroo i teie mau parau e riro atoà rätou  èi taata tei ueue  i te mau huero o te Èvaneria i te mau vahi atoà, ma te hiò òre te huru o te vahi. Hoê  atoà  ia  te Ètärëtia  o ta na òhipa  tumu  ia  i te ueueraa  i te mau parau ta Ietu e faahiti nei.

Ei tumu parau piti  te HUERO, o vai teie huero? O te parau ia a te Atua, ua ìte hoì  tätou i te ômua-roa-raa  te parau  a te Atua  tei faaroohia  i te piiraa  Ò ia i te mau mea ora atoà  ia pühapa i  te vahi o te ora òre, e te märamarama i te vahi no te pöuri. Tei nià hoì  i taua  mau parau ra i ìtehia ai te puai  o te Varua o te Atua i te tiàrepuraa i nià i te ìriatai. E na roto  hoì i taua parau ra tei hämani, i pärahi mai ai te Atua i ropu i te taata na roto ia Ietu. Teie te parauraa a Ìtaia, 11 oia atoà te parau no roto i to ù nei vaha; e òre e hoì faufaa òre noa mai ia ù nei, e tupu rä tei ôpuahia e au ra; e noaa hoì te mea i faaue atu ai au ra. Na taua parau ra tei riro ei huero  e täpeà  maite  i te ora  tei türaì, ia tupu maitaì  ia vai  heeùri maitaì, ia ruperupe, ei ia horoà i te maitaì. E  aha ia to na auraa? Ei  hiòraa mätamua roa, te òhipa tumu ia teie  a te Ètärëtia, te haaparareraa i te huero no te Parau ora a te Atua, na roto i te haapurororaa, ia varovaro i te mau vahi atoà, èi ia ìte-ä-hia  e te mau taata atoà. Ia òre te Ètärëtia e faaòhipa na vai ia e faaòhipa? E  riro ia te huero  no  te parau a te Atua, èi huero tei maìri i te vahi faufaa òre. Ia maìri ra i te  vahi faufaa, na roto  i te faaòhiparaa, i reira e ìtehia ai, te heeùri no te maa maitaì, o te here, te hau, te oaoa, e te tiaìtururaa. E òre hoì e tià ia haaputu noa i te parau a te Atua, i roto i te hoê vairaa ma te faahotu òre. E òre roa hoì e tià ia âuahia  te parau a te Atua i te vahi hoê, ia ìritihia ra te mau âua e tià ai, ia ìte te mau taata atoà i to na märamarama. Te huero o te Èvaneria, èita o ia e maìti i te huru  o te fenua, te fenua  ra te maìti  i te huru o te Èvaneria. Ia òre ra ia  faaäpiäpihia  te tupuraa o te huero o te Èvaneria, e riro ia o ia ei tumu raau rahi e to na  mau âmaa e tauraa ia no te mau manu o te reva.

Na teie mau parau  e faaö i ta tätou na tumu parau e toru, oia hoì te Fenua. I  te mea  te vai nei te taata  ueue, te huero, te  färii i na òhipa  e piti  nei ei vairaa ihoä  ia  e tià ai, oia ia Te Fenua.

O vai te faaauraa o te fenua, ta te parapore e faahiti nei ? Aita atu ia  o te taata, i ù  nei  tätou  e ìte ai  te manaò  o Ietu  i roto i ta na  poroìraa, no na vahi e maha, te auraa  mau no na huru e maha o te taata. Te tatararaa  a Ietu no na huru e maha nei.

1) To te pae äratià ra, o te feia ia tei faaroo noa, aita ra i haapaò tiihia mai ra te parau a te Atua e te tiàporo i roto i to na âau ra hopoihia atu ra i te vahi ê. Ère atu ra taua feiä ra i te ora a te Atua. Te huru no teie taata, èita  o ia  i te mea haapaò roa  i te parau  no te ora a te Atua, ua hau aè ra to na tiàturiraa ia  na iho, ère atu ra o ia i te mau maitaì a te Atua. To na auraa ra, aita to na varua  faahou  i  roto ia na, ua tiihia mai ra e te ènemi no te Atua. Ori haere noa atu ra teie taata ma te varua òre i roto ia na. E inaha hoi te taata ta te Atua i hämani, aita roa ia hoê aè i ère i te aho ora o te Atua.

2) Te papa ia, o te feiä ia tei färii i te parau  a  te Atua  i roto i to rätou âau ma te òaòa ia faaroo, no te  mea  ra aita i äahia  i roto  ia rätou, täpetepete-iho-ra  te faaroo. I te mea  ua riro to rätou âau mai te ôfaì ra te huru, eita te aa o te Èvaneria e mau  i roto no te paari, maro  aè ra te aa i te maitaì òre. Te huru o  teie  taata, aita o ia  e hinaaro, e faaòhipa  i te mau poroìraa a te Atua. No na  te parau a te Atua, o te hoê  noa ia parau tei vavi noa, ère  atu ra o ia i te mau maitaì no o mai i te Atua ra. 

3) Te vahi àihere, o te feia faaroo ia  tei fifi i te mau peu o teie nei ao e tei äpiäpi to rätou âau  i te mau òhipa faufaa òre e tei nevaneva te tiàturiraa. I òre ai te parau a te Atua e hotu maitaì. Teie huru taata, aita rätou e päpü  maitaì  nei i te òhipa ta rätou e hinaaro nei, te pee haere noa nei to rätou mau manaò, i te mau vahi atoà, ma te tiàturi e, te tano ra rätou; aita ê teie huru taata i te fee täuiui haere noa te manaò. To na auraa ra na rätou noa rätou e faaapiapi ra i te oraraa.

4) Te repo maitaì, o te feiä ia ua faaroo maitaì i te parau a te Atua, tei täpeà  maite i  roto i to rätou âau haavare òre, tei tià i te faahoturaa i  te huero maitaì. Teie  huru taata, te mea faufaa  roa aè no na  ia rahi to na faatupuraa i te maitaì. Ta na òhipa tumu e haamaitaì te vahi aita e maitaì to reira, e horoà te hau i te vahi  aita e hau to reira, e tia ia tätou ia parau  ua noaa i teie taata i te mau faufaa atoà o ta te Atua e hinaaro nei i to na mau tävini.

Na roto  teie mau manaò te tïtauhia nei tätou e Ietu, èi taata ueue i te parau ora no te Èvaneria a te Atua, ma te ìte na mua roa e o tätou atoà te ra e ueuehia ra  ia riro èi fenua maitaì, tei färii e tei òre i apiapi  i te mau mea rii faufaa òre o te ao nei. Tei horoà ra ia tätou  i te òaòaraa i te ueueraa i te mau hinaaro o te Atua i te mau vahi atoà.

E hoa here ma e,

I roto  i na huru e maha  nei teihea roa tätou i te faaearaa?

Oia ia te reo o te Atua i nià i to na nünaa, i te naòraa  e, Mai te ua  mau e topa  nei, e mai te hiona, no nià mai i te raì  ra, e aore  i hoì faahou i reira; ua faararirai ra i te fenua ra, e ua faatupu ra, e ua faahotu mai hoì i ta na, i noaa ai hoì te huero  i te feiä e ueue, e te maa i te feiä i àmu ra.

Oia atoà  te parau no roto i to ù  vaha; e òre e hoì faufaa  òre noa mai ia ù nei, e tupu ra tei ôpuahia e au ra; e noaa hoì te mea i faaue atu ai au ra. (Ìtaia 55, 10-11).

Teraì òr. Faatura.