Ruta èv. 1.46-54 Nömino.

 

Tāpati 17  no Titema 2023.

TIAÌRAA TORU

Nömino.

Ìtaia 61.1-11

To te feiä faaroo òaòaraa

1 Tei nià ia ù te värua o te Fatu ra o te Fatu, no te mea, ua faatähinu mai te Fatu ia ù; ua tono mai o ia ia ù ei faaìte i te parau òaòa i te âau marü ra: ei faaora hoì i te feiä òto; ei faaìte i te ora i te tïtï: e ia matara roa te feiä täpeàhia ra:

2 ei faaìte i te mätahiti hinaarohia e te Fatu; e te mahana tähooraa nä to tätou Atua; e ia haamähanahana i te feiä i mihi ra;

3 ei hopoi atu i te reàreà i te feiä i òto i Tiona; ei höroà atu no rätou i te ùnaùna ei mono i te rehu auahi; e te monoì ra i te òaòa ei mono i te òto: e te àhu pü ra i te haamaitaì ei mono i te âau taiä: e parauhia rätou, o te räau parau-tià anaè, e ô nä te Fatu, ia haamaitaìhia o ia.

4 E nä rätou e patu i te mau vähi pararï tahito ra; e patu faahou hoì i te mau vähi i ano i mütaa iho ra, e rave maitaì hoì i te mau ôire i pau ra; te mau pau i te mau uì tahito ra.

5 E na te taata èê e tià mai e faaàmu i ta òutou mau nana; e te mau tamarii o te taata ê ra te riro ei faaàpu, e ei tope-vine nä òutou.

6 E parauhia rä òutou, O te mau tahuà nä te Fatu; e maìrihia òutou, O te mau tävini o to tätou Atua. E àmu òutou i te maitaì no te mau fenua nei; e ârue òutou i to rätou ra hinuhinu.

7 E päpitihia mai ta òutou tufaa, ei mono i to òutou haamä; e òaòa rätou i ta rätou tufaa, ei mono i to rätou mäheahea: e päpitihia mai hoì to rätou maitaì i to rätou ra fenua; e riro te òaòa mure-òre ia rätou.

8 O vau o te Fatu tei hinaaro i te parau-tià ra; o tei òre i hinaaro i te haru e te parau ìno: e nä ù e höroà mau atu i ta rätou utuà, e ei faufaa mure-òre tä ù e fäfau atu ia rätou:

9 e faaturahia to rätou huaai i te mau fenua ra; e ta rätou mau tamarii i roto i te taata atoà ra: e parau atoà te feiä e ìte ia rätou e, O te mau tamarii haamaitaìhia mai rätou e te Fatu.

10 E òaòa roa vau i te Fatu; e ôuàuà noa ta ù värua i te òaòa i ta ù Atua. Ua faaàhu mai o ia ia ù i te àhu pü ra i te parau-tià: mai te täne âpï e faaùnaùna ia na iho i te poe ra.

11 Mai te fenua nei e faaôteu mai i te räau rii ra, e mai te ô nei e faatupu i ta na huero: na te Fatu ra nä te Fatu atoà e faaôteu mai i te parau-tià, e te haamaitaì, i te aro o te fenua atoà ra.  

1 Tëtäronia 5.16-24

16 Eiaha e faaea i te òaòa.

17 Eiaha e tuutuu i te pure.

18 E haamaitaì i te Atua i te mau mea atoà ra, o to te Atua ia hinaaro i te Metia nei ia Ietu, ia òutou na.

19 Eiaha e tinai i te Värua ra.

20 Eiaha e haapaò ìno i te aòraa.

21 E hiòpoà mäite i te mau mea atoà ra; e tei maitaì ra e täpeà mäite.

22 E haapae atu i te mau mea huru rii ìno ra.

23 E ia haamaitaì hua mai te Atua hau iho ia òutou; e ia tiaìhia mai te taata atoà na, to òutou värua, e te âau, e te tino atoà mä te hapa-òre, e tae noa atu i te haereà mai o to tätou Fatu ra o Ietu Metia.

24 E parau mau ta na, ta tei nömino ia òutou, e na na e rave.

Ioane 1.6-8

6 Te vai ra ra te hoê taata tei tonohia mai e te Atua, o Ioane te iòa.

7 I haere mai o ia ei ìte, e faaìte i te märamarama, ia faaroo/tiàturi te taata atoà na roto ia na.

8 Eere o ia i te märamarama, ua haere mai rä o ia no te faaìte i te märamarama.

19-28.

Te faaìteraa a Ioane päpetito.

(Mät 3,1-12; Mär 1,1-8; Ruta èv 3,1-18)

19 Teie te faaìteraa a Ioane, i te taime i tonohia mai ai e te mau âti-Iüta te feiä tahuà e te mau âti-Revi, mai Ierutarëma mai, e ui ia Ioane e: «O vai òe?»

20 Ua fäì atu ra o ia, aore roa i huna, faaìte hua atu ra: «Eere au i te Metia.»

21 Ua ani mai ra rätou ia na: «O vai ia òe? O Èria änei òe?»Ua parau atu ra o ia: «Eere.» «O te perofeta änei òe?» Ua pähono atu ra o ia: «Eere.»

22 Ua parau mai ra rätou ia na: «O vai ia òe?», ia höroà atu mätou i te tahi pähonoraa i te feiä i tono mai ia mätou nei. «~E aha ta òe parau no òe iho?»

23 Ua parau atu ra o ia: «E reo vau no te hoê tei pii haere i te mëtëpara: E faatïtïàifaro i te èà o te Fatu, mai tei parauhia e te perofeta ra e Ìtaia. »

24 No te mau Färitea ra teie feiä i te tonoraahia mai.

25 Ua ani mai ra rätou ia na: «E aha ia òe i päpetito ai, ìnaha hoì, eere òe i te Metia, eere hoì Èria, e eere hoì i te perofeta?»

26 Ua pähono atu ra Ioane ia rätou: «Te päpetito nei au i te pape. Te tià nei rä te hoê i rotopü ia òutou, aore òutou i ìte ia na.

27 E haere mai o ia i muri iho ia ù, o vau nei, eita e tià ia ù ia tätara i te täpeà o to na tïaa/tämaa.»

28 Ua tupu te reira i Pëtänia, i tërä pae i Iörïtäna, i reira hoì Ioane i te päpetitoraa.

Tāpati 17  no Titema 2023.

TIAÌRAA TORU

Nömino.

Ìtaia 61.1-11

To te feiä faaroo òaòaraa

1 Tei nià ia ù te värua o te Fatu ra o te Fatu, no te mea, ua faatähinu mai te Fatu ia ù; ua tono mai o ia ia ù ei faaìte i te parau òaòa i te âau marü ra: ei faaora hoì i te feiä òto; ei faaìte i te ora i te tïtï: e ia matara roa te feiä täpeàhia ra:

2 ei faaìte i te mätahiti hinaarohia e te Fatu; e te mahana tähooraa nä to tätou Atua; e ia haamähanahana i te feiä i mihi ra;

3 ei hopoi atu i te reàreà i te feiä i òto i Tiona; ei höroà atu no rätou i te ùnaùna ei mono i te rehu auahi; e te monoì ra i te òaòa ei mono i te òto: e te àhu pü ra i te haamaitaì ei mono i te âau taiä: e parauhia rätou, o te räau parau-tià anaè, e ô nä te Fatu, ia haamaitaìhia o ia.

4 E nä rätou e patu i te mau vähi pararï tahito ra; e patu faahou hoì i te mau vähi i ano i mütaa iho ra, e rave maitaì hoì i te mau ôire i pau ra; te mau pau i te mau uì tahito ra.

5 E na te taata èê e tià mai e faaàmu i ta òutou mau nana; e te mau tamarii o te taata ê ra te riro ei faaàpu, e ei tope-vine nä òutou.

6 E parauhia rä òutou, O te mau tahuà nä te Fatu; e maìrihia òutou, O te mau tävini o to tätou Atua. E àmu òutou i te maitaì no te mau fenua nei; e ârue òutou i to rätou ra hinuhinu.

7 E päpitihia mai ta òutou tufaa, ei mono i to òutou haamä; e òaòa rätou i ta rätou tufaa, ei mono i to rätou mäheahea: e päpitihia mai hoì to rätou maitaì i to rätou ra fenua; e riro te òaòa mure-òre ia rätou.

8 O vau o te Fatu tei hinaaro i te parau-tià ra; o tei òre i hinaaro i te haru e te parau ìno: e nä ù e höroà mau atu i ta rätou utuà, e ei faufaa mure-òre tä ù e fäfau atu ia rätou:

9 e faaturahia to rätou huaai i te mau fenua ra; e ta rätou mau tamarii i roto i te taata atoà ra: e parau atoà te feiä e ìte ia rätou e, O te mau tamarii haamaitaìhia mai rätou e te Fatu.

10 E òaòa roa vau i te Fatu; e ôuàuà noa ta ù värua i te òaòa i ta ù Atua. Ua faaàhu mai o ia ia ù i te àhu pü ra i te parau-tià: mai te täne âpï e faaùnaùna ia na iho i te poe ra.

11 Mai te fenua nei e faaôteu mai i te räau rii ra, e mai te ô nei e faatupu i ta na huero: na te Fatu ra nä te Fatu atoà e faaôteu mai i te parau-tià, e te haamaitaì, i te aro o te fenua atoà ra.  

1 Tëtäronia 5.16-24

16 Eiaha e faaea i te òaòa.

17 Eiaha e tuutuu i te pure.

18 E haamaitaì i te Atua i te mau mea atoà ra, o to te Atua ia hinaaro i te Metia nei ia Ietu, ia òutou na.

19 Eiaha e tinai i te Värua ra.

20 Eiaha e haapaò ìno i te aòraa.

21 E hiòpoà mäite i te mau mea atoà ra; e tei maitaì ra e täpeà mäite.

22 E haapae atu i te mau mea huru rii ìno ra.

23 E ia haamaitaì hua mai te Atua hau iho ia òutou; e ia tiaìhia mai te taata atoà na, to òutou värua, e te âau, e te tino atoà mä te hapa-òre, e tae noa atu i te haereà mai o to tätou Fatu ra o Ietu Metia.

24 E parau mau ta na, ta tei nömino ia òutou, e na na e rave.

Ioane 1.6-8

6 Te vai ra ra te hoê taata tei tonohia mai e te Atua, o Ioane te iòa.

7 I haere mai o ia ei ìte, e faaìte i te märamarama, ia faaroo/tiàturi te taata atoà na roto ia na.

8 Eere o ia i te märamarama, ua haere mai rä o ia no te faaìte i te märamarama.

19-28.

Te faaìteraa a Ioane päpetito.

(Mät 3,1-12; Mär 1,1-8; Ruta èv 3,1-18)

19 Teie te faaìteraa a Ioane, i te taime i tonohia mai ai e te mau âti-Iüta te feiä tahuà e te mau âti-Revi, mai Ierutarëma mai, e ui ia Ioane e: «O vai òe?»

20 Ua fäì atu ra o ia, aore roa i huna, faaìte hua atu ra: «Eere au i te Metia.»

21 Ua ani mai ra rätou ia na: «O vai ia òe? O Èria änei òe?»Ua parau atu ra o ia: «Eere.» «O te perofeta änei òe?» Ua pähono atu ra o ia: «Eere.»

22 Ua parau mai ra rätou ia na: «O vai ia òe?», ia höroà atu mätou i te tahi pähonoraa i te feiä i tono mai ia mätou nei. «~E aha ta òe parau no òe iho?»

23 Ua parau atu ra o ia: «E reo vau no te hoê tei pii haere i te mëtëpara: E faatïtïàifaro i te èà o te Fatu, mai tei parauhia e te perofeta ra e Ìtaia. »

24 No te mau Färitea ra teie feiä i te tonoraahia mai.

25 Ua ani mai ra rätou ia na: «E aha ia òe i päpetito ai, ìnaha hoì, eere òe i te Metia, eere hoì Èria, e eere hoì i te perofeta?»

26 Ua pähono atu ra Ioane ia rätou: «Te päpetito nei au i te pape. Te tià nei rä te hoê i rotopü ia òutou, aore òutou i ìte ia na.

27 E haere mai o ia i muri iho ia ù, o vau nei, eita e tià ia ù ia tätara i te täpeà o to na tïaa/tämaa.»

28 Ua tupu te reira i Pëtänia, i tërä pae i Iörïtäna, i reira hoì Ioane i te päpetitoraa.

Ruta èv. 1.46-54

Te himene haamaitaì a Märia

46 Ua parau atu ra Märia: «Ua faarahi ta ù värua i te Fatu,

47 e ua òaòa ta ù âau i te Atua o to ù Ora;

48 o ia aore i vahavaha i te haèhaaraa o to na tävini. E teie nei, e parau te mau uì atoà ia ù, e o vau tei maitaì.

49 E räveà rahi hoì ta na ta tei mana ra ia ù nei, e iòa moà to na.

50 E tià to na aroha i te vairaa i te feiä i mataù ia na ra, i tërä uì, i tërä uì.

51 E faaìte o ia i te püai i ta na rima, e haapurara o ia i te manaò teitei o te teòteò.

52 E huri o ia i te feiä mana i raro i to rätou teröno; e faateitei i te feiä haèhaa.

53 E faaî o ia i te feiä i ère i te maitaì; e te feiä taoà rahi ra, e faahoì ia o ia mä te òre.

54 E tauturu o ia i ta na tävini ia Ìteraèra,

Manaò.

Te puta a Ìtaia o te hoê ia papaìraa tohu no roto mai i te Faaäuraa Mätamua tei papaìhia i te hoê tau ârepurepu e te täuiraa no te nunaa Ìteraèra. I nià i te faatîtîraa e te haamouraa i te oire, no Ierutarëma. I te hoê taime a hopoi-tîtî-hia ai te nunaa Ìteraèra i Päpurönia. Ua fäfau oia i te hoìraa mai te nünaa o te Atua i Ierutarëma mai te faatîtîraa mai e te faahoì-faahou-raa-hia o Ierutarëma èi òire Moà. I te mau faahitiraa no nià i te patu-faahouraa i te mau oire i vävähihia e te haamau-faahou-raa i te mau vahi i òre, e mau parau tapu ia no te haamau-faahou-raa i muri aè i te hopoi-tîtî-raa-hia.

I haamata ai teie mau faahitiraa manaò na roto i te hoê pororaa no nià i te Metia, te hoê taata tei faatähinuhia oia hoì mäìtihia e te Atua no te hopoi mai i te faaoraraa i to na ra nunaa. Teie te ìrava ta te Fatu ra o Ietu i mäìti a tià ai O ia no te taiò e no te fëruri hohonu i roto i te tunato no Nätareta ia au i te papaìraa a Ruta Èv. I  te pene  4 i te mau ìrava 16 e tae i te ìrava 21, 16 E tae mai ra o ia i Nätareta i te vähi i paari ai o ia ra, ua tomo mai ra o ia i roto i te tunato i te täpati, o ta na ä ia peu, e ua tià aè ra i nià e taiò i te parau. 17 Ua tuu mai ra rätou i te puta a te perofeta ra a Ìtaia i ta na rima, e ia hohora aè ra o ia i taua puta ra, ìte iho ra o ia i te vähi i päpaìhia ra: 18 «Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, o ia i faatähinu mai ia ù ei poro haere i te parau maitaì i te taata rii, ua tono mai o ia ia ù ei faaora i te feiä âau òto, ei poro haere i te ora no te tïtï, e ia hiò faahou te matapö, e ei tuu hoì i te feiä i paruparu, 19 ei poro haere i te mätahiti e ìtehia mai ai e te Fatu ra.» 20 E ôtaro aè ra i taua puta ra, ua tuu atu ra i te tävini ra, pärahi iho ra i raro. Ua tiàtonu mai ra te mata o to te tunato atoà ia na. 21 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «Teie nei parau i päpaìhia ta òutou i faaroo iho nei, ua tupu ia i teie nei mahana. Parau fäfau teie no te parau tià, E hope teie tere na roto i te hoê fafauraa no te parau tià e te ârueraa i mua i te mau nunaa atoà. E nehenehe te reira e hiòhia mai te hoê parau tapu e  farii te mau nunaa i te haamaitaìraa a te Atua i nià i to na nunaa.

Mea faufaa ia täpaò e noa atu e tupuraa taa maitaì to teie mau parau i roto i te àamu, ua tatara-rahi-atoà-hia te reira mai te hoê parau tapu no nià i te tiàmäraa e te tämahanahanaraa no te feiä atoà e mauiui ra. O te hoê ia parau tohu faufaa roa i faahitihia. Teie te hoê haapotoraa no te mau manaò ta ù i ìte :

-Te poro nei te Metia i te faaoraraa: Tei nià iho ia ù, ia òe, ia na, o na, taua, e nominoraa teie na te Varua o te Fatu ra,  te Atua Nui Tumu Tahi, no te mea ua faatahinu mai te Fatu ia ù, ia òe, ia na, o na, taua,  no te hopoi i te Parau Maitaì i tei haehaa ra e tei veve. Ua tono mai oia ia ù, ia òe, ia na, o na, taua,  no te tämahanahana i te feiä àau òto, no te poro i te tiàmäraa i te feiä i täpeàhia e i te feiä mau àuri i te ìritiraa o te fare täpeàraa.

Te faahiti atoà ra te mau  parau no te mätahiti e färiihia ai te Fatu e te mahana no te tähooraa a to tätou Atua, no te tämahanahana i te feiä atoà e òto ra. Te parauhia ra e, te feia e òto nei i Mäòhi Nui nei, e färii ia rätou i te hoê taoà faanehenehe eiaha rä te rehu auahi, te monoì Maurua no te òaòa eiaha rä te òto, te hoê ahu àrueraa eiaha rä te hoê varua haaparuparu.

-Ìtaia 61, 10 E òaòa roa vau i te Fatu; e ôuàuà noa ta ù värua i te òaòa i ta ù Atua. Ua faaàhu mai o ia ia ù i te àhu pü ra i te parau-tià: mai te täne âpï e faaùnaùna ia na iho i te poe ra.

-1 Tëtäronia 5, 24 E parau mau ta na, ta tei nömino ia òutou, e na na e rave.

-Ioane 1, 26 Ua pähono atu ra Ioane ia rätou: «Te päpetito nei au i te pape. Te tià nei rä te hoê i rotopü ia òutou, aore òutou i ìte ia na.

-Ruta Ev.1, 50 E tià to na aroha i te vairaa i te feiä i mataù ia na ra, i tërä uì, i tërä uì.

Tuatua o te taiòraa.

Mau ìrava teie no roto mai i te Ruta Èv. Pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te parau no Maria Matatara, te pätoì ra ia i te hohoà o Maria, i reira hoì te merahi Täperiera i te parauraa ia Maria e, e hapü oia i te hoê tämarii na roto i te Varua Moà.

Te hahaereraa o Eritapeta: Ua himenehia teie himene e Maria i to na haereraa e färerei i to na taeaè fetii o Eritapeta, tei hapü atoà ia Ioane Päpetito. E mea pinepine teie färereiraa i te faaauhia i te tiàturiraa i roto i te hiroà tumu Teretetiano.

Te hoê haapotoraa : Te haapotoraa o teie himene o te haapoupouraa ia, i reira hoì te merahi Täperiera e parau ai ia Maria e, e tö oia i te hoê tamarii na roto i te Varua Moà. Ua pähono o Maria i teie poroì ma te faaroo e te haehaa, ma te farii i to na tiàraa i roto i te faanahonahoraa a te Atua.

Te mau ìrava täpiri o te àamu: Ua tuu-atoà-hia te Magnificat a Maria i roto i te tuhaa rahi aè no te faatereraa Roma i Iutea. Te tiaì noa ra te Àti Iuta i te hoê Metia o te faatiàmä ia rätou i te haavïraa a to Roma.

Tuatapaparaa o te taiòraa.

Te tuatapaparaa i te parau no nià i te Atua: I te pae faaroo, mea faufaa roa te Magnificat, aita i noaa i te huri i teie taò èi reo Mäòhi e parau noa ra Magnificat a Maria no te mea te haapäpü ra te reira i te täuiraa o te mau tiàraa vaamataèinaa i roto i te patireia o te Atua: e faateiteihia tei haehaa, e î tei poia i te taoà, e hopoi-ê-hia te feia taoà rahi ma te faufaa òre.

E mea faufaa ia ìte e, e ère noa te parau a Maria i te pähonoraa i te poroì no nià i to na tiàraa metua vahine hanahana, e faaìteraa atoà rä no te parau tià e te here o te Atua i tei haehaa e tei haavïhia.

Te Ruta Èv. Pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te " Vahine Faaipoipo a Maria ", o te hoê ia himene àrueraa tei parauhia e Maria èi pähonoraa i te parau faaìte no to na tiàraa metua vahine hanahana. Teie te hoê haapotoraa no te mau manaò i faanahohia mai :

-Ârue i te Atua : Te himene nei Maria no te mau mea hanahana ta te Fatu i rave i nià ia na, e te paraparau nei oia i raro aè i te faaururaa a te Varua Moà. Ua riro ta na himene èi faaìteraa i te òaòa e te haamoriraa i te Atua.

-Te färii maitaìraa a te Atua: Te òaòa nei o Maria i te färii maitaìraa a te Atua ia na iho. Te faahanahana nei te reira i te mana o te Atua i te òhiparaa i roto i te ao nei e te òaòa nei i te aroha o te Atua i to na nunaa.

-Te mau tiàraa vaamataèinaa : Te haapäpü nei te Ùtuafare Magnificat i te täuiraa o te mau tiàraa vaamataèinaa i roto i te patireia o te Atua : e faateiteihia tei haehaa, e faaîhia tei poia, e e hopoi-ê-hia te feiä taoà rahi.

-Parau tapu no nià i te aroha: Te oaoa ra Maria i te aroha o te Atua i to na nunaa. Ua ìte aèna o ia i te mau mea e tupu a muri aè, ua haere mai Ietu i roto i te ao nei no te faatupu i te mau Faaäuraa Mätamua a te Atua ia nehenehe atoà ia tätou ia òaòa i te taeraa mai o te Faaora.

Te häroà ra teie mau tätararaa i te hoê hiòraa no nià i te auraa o teie mau ìrava, mea faufaa noa rä ia hiòpoà e rave rahi mau tumu e ia tuatäpapa i te mau ìrava täpiri no te taa maitai atu ä.

Te himene a Maria.

Ruta Èv pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te Vahine Faaipoipo a Maria , o te hoê ia himene ârueraa tei parauhia e Maria ei pähonoraa i te parau faaìte no to na tiàraa metua vahine hanahana. Teie te poroì o teie mau ìrava :

-Arue i te Atua: Te faaite ra o Maria i to na òaòa e to na haamoriraa i te Atua. Te himene nei o ia no nià i te mau mea rarahi ta te Fatu i rave i nià ia na.

-46 Ua parau atura Maria, Te haamaitaì nei ta ù värua i te Fatu,

-47 E te oaoa nei ta ù värua i te Atua ta ù Faaora,

-48 No te mea ua hiò oia i te haehaa o ta na tävini vahine. Inaha hoì, e parau mai te mau uì atoà ia ù e, e taata haamaitaìhia,

-49 No te mea ua rave te Manahope i te mau mea rarahi no ù. E mea moà To na ra iòa,

-50 E te parare nei to na aroha mai tera mätahiti e tera fäito i nià i te feiä e mätaù nei ia na.

-51 Ua òhipa o ia i te puai o to na rima ; Ua haapurara O ia i te feia e mau manaò teòteò to roto i to rätou âau. -52 E huri o ia i te feiä mana i raro i to rätou teröno; e faateitei i te feiä haèhaa.

53 Ua faaî oia i tei poia i te mau mea maitataì, e ua tono mai i te feiä taoà rahi.

54 Ua tauturu oia i to na tävini ia Ìteraèra, e ua haamanaò i to na aroha.

Te auraa ra, e ârue Maria i te Fatu no to na maitaì e to na aroha. Ua ìte o ia e ua rave te Atua i te mau òhipa rarahi no na e no to na nunaa, o Ìteraèra. Te parau nei te reira nahea te Atua ia haamou i te feiä puai e ia faateitei i tei haehaa, ia faaî i tei poìa i te mau taoà, e ia tono i te feiä taoà rahi i te atea ê. E poroì teie no te tiàturiraa e te parau-tià a te Atua o te vai noa nei â i teie mahana. I roto i teie himene na Maria i te Atua Nui Tumu Tahi, no te faaìte ia i te faufaa no te parau o te Vahine i roto i ta na ôpuaraa faaroo.

 

Teraì òr. Faatura.

 

Te himene haamaitaì a Märia

46 Ua parau atu ra Märia: «Ua faarahi ta ù värua i te Fatu,

47 e ua òaòa ta ù âau i te Atua o to ù Ora;

48 o ia aore i vahavaha i te haèhaaraa o to na tävini. E teie nei, e parau te mau uì atoà ia ù, e o vau tei maitaì.

49 E räveà rahi hoì ta na ta tei mana ra ia ù nei, e iòa moà to na.

50 E tià to na aroha i te vairaa i te feiä i mataù ia na ra, i tërä uì, i tërä uì.

51 E faaìte o ia i te püai i ta na rima, e haapurara o ia i te manaò teitei o te teòteò.

52 E huri o ia i te feiä mana i raro i to rätou teröno; e faateitei i te feiä haèhaa.

53 E faaî o ia i te feiä i ère i te maitaì; e te feiä taoà rahi ra, e faahoì ia o ia mä te òre.

54 E tauturu o ia i ta na tävini ia Ìteraèra,

Manaò.

Te puta a Ìtaia o te hoê ia papaìraa tohu no roto mai i te Faaäuraa Mätamua tei papaìhia i te hoê tau ârepurepu e te täuiraa no te nunaa Ìteraèra. I nià i te faatîtîraa e te haamouraa i te oire, no Ierutarëma. I te hoê taime a hopoi-tîtî-hia ai te nunaa Ìteraèra i Päpurönia. Ua fäfau oia i te hoìraa mai te nünaa o te Atua i Ierutarëma mai te faatîtîraa mai e te faahoì-faahou-raa-hia o Ierutarëma èi òire Moà. I te mau faahitiraa no nià i te patu-faahouraa i te mau oire i vävähihia e te haamau-faahou-raa i te mau vahi i òre, e mau parau tapu ia no te haamau-faahou-raa i muri aè i te hopoi-tîtî-raa-hia.

I haamata ai teie mau faahitiraa manaò na roto i te hoê pororaa no nià i te Metia, te hoê taata tei faatähinuhia oia hoì mäìtihia e te Atua no te hopoi mai i te faaoraraa i to na ra nunaa. Teie te ìrava ta te Fatu ra o Ietu i mäìti a tià ai O ia no te taiò e no te fëruri hohonu i roto i te tunato no Nätareta ia au i te papaìraa a Ruta Èv. I  te pene  4 i te mau ìrava 16 e tae i te ìrava 21, 16 E tae mai ra o ia i Nätareta i te vähi i paari ai o ia ra, ua tomo mai ra o ia i roto i te tunato i te täpati, o ta na ä ia peu, e ua tià aè ra i nià e taiò i te parau. 17 Ua tuu mai ra rätou i te puta a te perofeta ra a Ìtaia i ta na rima, e ia hohora aè ra o ia i taua puta ra, ìte iho ra o ia i te vähi i päpaìhia ra: 18 «Tei nià iho ia ù te Värua o te Fatu, o ia i faatähinu mai ia ù ei poro haere i te parau maitaì i te taata rii, ua tono mai o ia ia ù ei faaora i te feiä âau òto, ei poro haere i te ora no te tïtï, e ia hiò faahou te matapö, e ei tuu hoì i te feiä i paruparu, 19 ei poro haere i te mätahiti e ìtehia mai ai e te Fatu ra.» 20 E ôtaro aè ra i taua puta ra, ua tuu atu ra i te tävini ra, pärahi iho ra i raro. Ua tiàtonu mai ra te mata o to te tunato atoà ia na. 21 Ua parau atu ra o ia ia rätou: «Teie nei parau i päpaìhia ta òutou i faaroo iho nei, ua tupu ia i teie nei mahana. Parau fäfau teie no te parau tià, E hope teie tere na roto i te hoê fafauraa no te parau tià e te ârueraa i mua i te mau nunaa atoà. E nehenehe te reira e hiòhia mai te hoê parau tapu e  farii te mau nunaa i te haamaitaìraa a te Atua i nià i to na nunaa.

Mea faufaa ia täpaò e noa atu e tupuraa taa maitaì to teie mau parau i roto i te àamu, ua tatara-rahi-atoà-hia te reira mai te hoê parau tapu no nià i te tiàmäraa e te tämahanahanaraa no te feiä atoà e mauiui ra. O te hoê ia parau tohu faufaa roa i faahitihia. Teie te hoê haapotoraa no te mau manaò ta ù i ìte :

-Te poro nei te Metia i te faaoraraa: Tei nià iho ia ù, ia òe, ia na, o na, taua, e nominoraa teie na te Varua o te Fatu ra,  te Atua Nui Tumu Tahi, no te mea ua faatahinu mai te Fatu ia ù, ia òe, ia na, o na, taua,  no te hopoi i te Parau Maitaì i tei haehaa ra e tei veve. Ua tono mai oia ia ù, ia òe, ia na, o na, taua,  no te tämahanahana i te feiä àau òto, no te poro i te tiàmäraa i te feiä i täpeàhia e i te feiä mau àuri i te ìritiraa o te fare täpeàraa.

Te faahiti atoà ra te mau  parau no te mätahiti e färiihia ai te Fatu e te mahana no te tähooraa a to tätou Atua, no te tämahanahana i te feiä atoà e òto ra. Te parauhia ra e, te feia e òto nei i Mäòhi Nui nei, e färii ia rätou i te hoê taoà faanehenehe eiaha rä te rehu auahi, te monoì Maurua no te òaòa eiaha rä te òto, te hoê ahu àrueraa eiaha rä te hoê varua haaparuparu.

-Ìtaia 61, 10 E òaòa roa vau i te Fatu; e ôuàuà noa ta ù värua i te òaòa i ta ù Atua. Ua faaàhu mai o ia ia ù i te àhu pü ra i te parau-tià: mai te täne âpï e faaùnaùna ia na iho i te poe ra.

-1 Tëtäronia 5, 24 E parau mau ta na, ta tei nömino ia òutou, e na na e rave.

-Ioane 1, 26 Ua pähono atu ra Ioane ia rätou: «Te päpetito nei au i te pape. Te tià nei rä te hoê i rotopü ia òutou, aore òutou i ìte ia na.

-Ruta Ev.1, 50 E tià to na aroha i te vairaa i te feiä i mataù ia na ra, i tërä uì, i tërä uì.

Tuatua o te taiòraa.

Mau ìrava teie no roto mai i te Ruta Èv. Pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te parau no Maria Matatara, te pätoì ra ia i te hohoà o Maria, i reira hoì te merahi Täperiera i te parauraa ia Maria e, e hapü oia i te hoê tämarii na roto i te Varua Moà.

Te hahaereraa o Eritapeta: Ua himenehia teie himene e Maria i to na haereraa e färerei i to na taeaè fetii o Eritapeta, tei hapü atoà ia Ioane Päpetito. E mea pinepine teie färereiraa i te faaauhia i te tiàturiraa i roto i te hiroà tumu Teretetiano.

Te hoê haapotoraa : Te haapotoraa o teie himene o te haapoupouraa ia, i reira hoì te merahi Täperiera e parau ai ia Maria e, e tö oia i te hoê tamarii na roto i te Varua Moà. Ua pähono o Maria i teie poroì ma te faaroo e te haehaa, ma te farii i to na tiàraa i roto i te faanahonahoraa a te Atua.

Te mau ìrava täpiri o te àamu: Ua tuu-atoà-hia te Magnificat a Maria i roto i te tuhaa rahi aè no te faatereraa Roma i Iutea. Te tiaì noa ra te Àti Iuta i te hoê Metia o te faatiàmä ia rätou i te haavïraa a to Roma.

Tuatapaparaa o te taiòraa.

Te tuatapaparaa i te parau no nià i te Atua: I te pae faaroo, mea faufaa roa te Magnificat, aita i noaa i te huri i teie taò èi reo Mäòhi e parau noa ra Magnificat a Maria no te mea te haapäpü ra te reira i te täuiraa o te mau tiàraa vaamataèinaa i roto i te patireia o te Atua: e faateiteihia tei haehaa, e î tei poia i te taoà, e hopoi-ê-hia te feia taoà rahi ma te faufaa òre.

E mea faufaa ia ìte e, e ère noa te parau a Maria i te pähonoraa i te poroì no nià i to na tiàraa metua vahine hanahana, e faaìteraa atoà rä no te parau tià e te here o te Atua i tei haehaa e tei haavïhia.

Te Ruta Èv. Pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te " Vahine Faaipoipo a Maria ", o te hoê ia himene àrueraa tei parauhia e Maria èi pähonoraa i te parau faaìte no to na tiàraa metua vahine hanahana. Teie te hoê haapotoraa no te mau manaò i faanahohia mai :

-Ârue i te Atua : Te himene nei Maria no te mau mea hanahana ta te Fatu i rave i nià ia na, e te paraparau nei oia i raro aè i te faaururaa a te Varua Moà. Ua riro ta na himene èi faaìteraa i te òaòa e te haamoriraa i te Atua.

-Te färii maitaìraa a te Atua: Te òaòa nei o Maria i te färii maitaìraa a te Atua ia na iho. Te faahanahana nei te reira i te mana o te Atua i te òhiparaa i roto i te ao nei e te òaòa nei i te aroha o te Atua i to na nunaa.

-Te mau tiàraa vaamataèinaa : Te haapäpü nei te Ùtuafare Magnificat i te täuiraa o te mau tiàraa vaamataèinaa i roto i te patireia o te Atua : e faateiteihia tei haehaa, e faaîhia tei poia, e e hopoi-ê-hia te feiä taoà rahi.

-Parau tapu no nià i te aroha: Te oaoa ra Maria i te aroha o te Atua i to na nunaa. Ua ìte aèna o ia i te mau mea e tupu a muri aè, ua haere mai Ietu i roto i te ao nei no te faatupu i te mau Faaäuraa Mätamua a te Atua ia nehenehe atoà ia tätou ia òaòa i te taeraa mai o te Faaora.

Te häroà ra teie mau tätararaa i te hoê hiòraa no nià i te auraa o teie mau ìrava, mea faufaa noa rä ia hiòpoà e rave rahi mau tumu e ia tuatäpapa i te mau ìrava täpiri no te taa maitai atu ä.

Te himene a Maria.

Ruta Èv pene 1 i te mau ìrava 46 e tae i te ìrava 54, tei parau-atoà-hia te Vahine Faaipoipo a Maria , o te hoê ia himene ârueraa tei parauhia e Maria ei pähonoraa i te parau faaìte no to na tiàraa metua vahine hanahana. Teie te poroì o teie mau ìrava :

-Arue i te Atua: Te faaite ra o Maria i to na òaòa e to na haamoriraa i te Atua. Te himene nei o ia no nià i te mau mea rarahi ta te Fatu i rave i nià ia na.

-46 Ua parau atura Maria, Te haamaitaì nei ta ù värua i te Fatu,

-47 E te oaoa nei ta ù värua i te Atua ta ù Faaora,

-48 No te mea ua hiò oia i te haehaa o ta na tävini vahine. Inaha hoì, e parau mai te mau uì atoà ia ù e, e taata haamaitaìhia,

-49 No te mea ua rave te Manahope i te mau mea rarahi no ù. E mea moà To na ra iòa,

-50 E te parare nei to na aroha mai tera mätahiti e tera fäito i nià i te feiä e mätaù nei ia na.

-51 Ua òhipa o ia i te puai o to na rima ; Ua haapurara O ia i te feia e mau manaò teòteò to roto i to rätou âau. -52 E huri o ia i te feiä mana i raro i to rätou teröno; e faateitei i te feiä haèhaa.

53 Ua faaî oia i tei poia i te mau mea maitataì, e ua tono mai i te feiä taoà rahi.

54 Ua tauturu oia i to na tävini ia Ìteraèra, e ua haamanaò i to na aroha.

Te auraa ra, e ârue Maria i te Fatu no to na maitaì e to na aroha. Ua ìte o ia e ua rave te Atua i te mau òhipa rarahi no na e no to na nunaa, o Ìteraèra. Te parau nei te reira nahea te Atua ia haamou i te feiä puai e ia faateitei i tei haehaa, ia faaî i tei poìa i te mau taoà, e ia tono i te feiä taoà rahi i te atea ê. E poroì teie no te tiàturiraa e te parau-tià a te Atua o te vai noa nei â i teie mahana. I roto i teie himene na Maria i te Atua Nui Tumu Tahi, no te faaìte ia i te faufaa no te parau o te Vahine i roto i ta na ôpuaraa faaroo.

 

Teraì òr. Faatura.