Tāpati 28 no Tema/Titema 2025.
E mataù i te Atua, ia here, i te
tiàmāraa.
Mau Taiòraa.
Taramo 128, Te òaòa te haamaitaìraa te mataù ia i te Atua.
1 Tire a te
Moruta. E ao to te taata atoà i mataù i te
Fatu, o tei haapaò i to na ra mau èà.
2 E àmu òe i ta to rima i òhipa ra. E
ao to òe e e manuia ta òe.
3 E riro to vahine mai te vine hotu
i to òe ra pae fare ; e to mau tamarii, mai te ohi ôrive ia, i te haaàtiraa i
ta òe ra àmuraa.
4 Inaha, i nā-reira-hia to taua
taata ra maitaì, to te taata i mataù i te Fatu ra.
5 Na te Fatu òe e haamaitaì,
mai ô mai i Tiona ra. E ìte hoì òe i te maitaìraa o Ierutarēma, e hope noa atu
to òe ra puè mahana,
6 e ìte òe i te tamarii a to mau
tamarii ra. E te hau hoì i nià ia Ìteraèra.
Heuraa Manaò.
Te Taramo
128, ua î te mau ìrava i te mau tāipe e te mau haapiiraa no nià i te tāairaa i
roto pū i te taata, to rātou faaroo, e te haamaitaìraa noo mai i te Atua ra. Te
haapāpū nei teie taramo e nahea te mataù i te Fatu tei taa-maitaì-hia i ô nei è
ère mai te hoê mataù, mai te hoê rā faaturaraa i te here i roto i te oraraa e
tupu ai te mauruūru haamaitaìhia.
1. Ua riro
te tuhaa o te tuatua e te mau pāpaìraa èi tuhaa no te peu tumu a te mau taramo
o te faahanahana i te parururaa e te mau maitaì e roaa mai na roto i te oraraa
tei tuàti i te hinaaro o te Atua. E faahoì te reira i te ara-maite-raa i nià i
te mau tuhaa faufaa o te oraraa : te òhipa parau-tià, te au-maitaì-raa o te
ùtuafare, e te tāmau-noa-raa o te mau haamaitaìraa i nià i te mau uì e rave
rahi. Ìteraèra i mua ra, ua riro te ruperupe e te huaai èi mau tāpaò pāpū no te
fārii maitaì a te Atua. Te horoà nei te faanahoraa o te taramo, o te haamataraa
na roto i te ârueraa e o te hope na roto i te hoê pure haamaitaìraa, i te
hiòraa no te oraraa au maite niuhia i nià i te faaroo.
2. Te ìrava
tumu : E ao to te taata e mataù i te Fatu, o te haere na to Na ra mau èà. Teie
ìrava mātamua èi ìrava faufaa no te taramo. Èiaha te parau ra mataù i te Fatu
ia taa-maitaì-hia i roto i te auraa o te mataù, mai te huru haèhaa, faatura, e
te fafauraa pāpū ia pee i te mau faaueraa hanahana. Òia mau, te auraa o te
parau ra, haere na nià i to Na mau èà, o te raveraa ia i te peu faaitoito i te
pae vārua o te ìtehia i roto i te mau māìtiraa i te mau mahana atoà, e na roto
i te reira, e fārii te taata i te mau haamaitaìraa no te raì mai. Te haamau ra
teie ìrava i te niu o te manaò : te tāairaa mau i te Atua, o te haamataraa ia o
te oraraa ruperupe e te àuhune.
3. Te mau
haamaitaìraa i roto i te oraraa, Te mau ìrava i muri nei ìrava 2 e tae atu i te
4 tei tātara i teie manaò na roto i te faaìteraa i te mau hopeàraa pāpū o teie mau
auraa :
Te òhipa e
te au maitaì : E òaòa òe i te òhipa a to rima, e òaòa òe, e maitaì òe. I ô nei,
te tuuhia ra te tāpaò i nià i te tura o te òhipa e ravehia ra ma te haavare òre
e te haapaò maitaì. È ère te ruperuperaa i te taoà māteria noa ; e haamaitaì
atoà te reira i te oraraa maitaì o te taata iho e o te vārua.
Te au-maitaì-raa
o te ùtuafare : Ua faaāuhia te vahine i te " vine hotu " e te mau
tamarii i te " ohi ôrive " tei faanahohia i nià i te àmuraa maa a te
ùtuafare. Te horoà ra teie mau hohoà i te hoturaa, te àueue òre, e te
tāmau-noa-raa o te mau haamaitaìraa a te Atua ia au i te oraraa ùtuafare e te
parareraa i roto pū i te mau ui.
4. Te òire e
te mau uì i muri mai, e faatae nei te taramo i to na haamaitaìraa i te nūnaa e
i te mau uì a muri aè. Te haamanaò nei teie na ìrava 5 e te 6 i te fafauraa no
te maitaì o Ierutarēma e no Ìteraèra tāatoà, e na roto i te reira, te haapāpū
nei te reira e, e tupu atoà mai te hau vaamataèinaa e te ruperupe o te nūnaa na
roto i te fafauraa pāpū i te Atua. Ia au i te hiòraa e, E ìte òutou i te mau
tamarii a ta òutou mau tamarii e haapāpū mai i te faufaa o te faufaa âià maoro
i te pae vārua e i te pae faaitoitoraa.
5. Te tano noa
ra te mau faaòhiparaa i te pōroìraa a te Taramo 128 i teie mahana. No te taata
faaroo no teie tau, te tītau nei te reira i te faaâpīraa no nià i te parau no
te manuiaraa :
Te
haamanaò-faahou-raa i te mau mea faufaa roa aè : Maoti i te haapaò noa i te mau
faufaa māteria, te faaitoito ra te taramo ia tātou ia tute ê i te hapa òre, e
ia haafaufaa te haapaò maitaì i roto i te òhipa, e te au-maite-raa i roto i te
ùtuafare.
Hohoà no te
oraraa âifaito : E pāruru te reira i te oraraa i reira te mau òhipa o te mau
mahana atoà e tuàti ai i ta tātou mau òhipa no te tōroà e aore rā no nià i te
mau auraa i roto pū ia tātou e faaìteraa te reira no te fafauraa hohonu i te
pae vārua.
Te
haaparareraa i te mau faufaa : I te pae hopeà, na roto i te haafaufaaraa i te
mau tāairaa i roto pū i te mau uì, te haamanaò mai ra te taramo ia tātou i te
faufaaraa ia hōroà i te mau faufaa tei faaitoito i te vārua i te feiā e pee mai
ia tātou.
Te pūpū ra
te Taramo 128, i ta na mau parau pehepehe e ta na mau hohoà, i te ārataìraa mau
no te oraraa. Te faaìte ra te reira e, te òaòa mau tei roto ia i te faatura e
te here i te Atua, o te ìtehia na roto i te fafauraa i te mau mahana atoà i te
oraraa i te òhipa tià, te âueue òre o te ùtuafare, e te au-maitaì-raa i roto pū
i te nūnaa. Te mataù – Te òaòa – Te faaìteraa i te faatura e te āuraroraa i te
Atua. Te òaòa, te faahohoàraa ia e noaa mai i roto i te haamaitaìraa e au no
teie tāpati hopeà no te mātahiti haamoriraa 2025.
Etoto 1.15-20, Māìti i te ora te Atua te ùputa o te mātahiti âpī.
15 Ua parau atu ra te arii o Àifiti i na tahuà faatïtohi
hapü âti-Hëpera ra o Tipera te hoê i te iòa, e o Pua hoì te iòa o te tahi,
16 Ua nä ô atu ra ò ia, ia rave ôrua i to ôrua na töroà
tahuà i te mau vahine âti-Hëpera ra, e hiò ôrua i te âpeni ; e e tamäroa ra, e
rave ôrua i te reira ia pohe, e tamähine ra, vaiiho atu ia ia ora noa na.
17 E mataù rä to na tahuà i te Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o
Àifiti i parau mai ia räua ra, vaiiho noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia
ora noa na.
18 Ua tii atu ra taua arii o Àifiti na tahuà ra, ua parau
atu ra ia räua, E aha ôrua i nä reira ai, i faaora ai i te mau tamarii tamäroa
ra.
19 Ua nä ô mai ra na tahuà ia Faraò, E itoito rahi to te
mau vahine âti-Hëpera i to Àifiti, roohia atu e te tahuà ra ua fänau na, è ère
mai te mau vahine Àifiti nei.
20 Ua hämani maitaì mai ra te Atua i na tahuà ra ; tupu atu
ra taua mau taata ra i te rahi e riro atu ra èi feiä püai rahi.
Heuraa Manaò.
Te
faatià ra te Ètoto pene 1 i te mau ìrava 15 e tae i te 20 i te tuatua o na
vahine faafānau/ faatītohi hapū Hepera, o Tipera e o Pua, ta Faraò i faaue ia
tāparahi pohe i te mau tamaroa fānau âpī. Te pātoì nei raua i teie faaueraa
mana a te arii no to raua mataù i te Atua, ua rave raua i te faaotiraa ia
vaiiho i te ora ia tupu i te rahi. Te òhipa ta raua i faatupu te vahine e pū
fenua hōroà ora e tià ia parauhia e mea hopoihia mai to raua haapaò maitaì i te
haamaitaìraa no te raì mai ia tāmau noa te taata i te tupu i te rahi, e e
haamaitaì te Atua ia raua, i faatāui te pohe èi ora.
Papa
Te
Ìrava 17 ia : E mataù rä to na tahuà i te
Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o Àifiti i parau mai ia räua ra, vaiiho
noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia ora noa na. Òia mau, Ua mataù rā te
mau vahine faafānau/faatītohi hapū i te Atua, e aore i rave i ta te arii o Àifiti
i faaue mai ia rāua ra ; ua vaiiho rāua i te mau tamarii ia ora.
Te
haapii mai nei teie ìrava i te àroraa i roto pū i te mau faanahoraa tià òre o
te mana faatere e te haapaòraa i te Atua. Te haamatara te reira i te itoito e
te mataù faatura, o te riro mai èi tumu no te ora e te tiàturiraa.
Tātararaa.
Te
àroraa i te mana : Te faataa ê ra te pāpaì i te mana pōritita o Faraò i te mana
o te Atua. E māìti o Tipera e o Pua na vahine faafānau/ faatītohi hapū i te haapaò maitaì
i te Atua maoti hoì i te āuraroraa i te mana no te faaìte i te nehenehe o ta rāua
òhipa hōroà ora.
Te
mataù i te Atua : I ô nei, è ère te « mataù » i te mataù i roto i te auraa mātauhia,
o te faatura rā e te tiàturiraa i te mana arii o te Atua. E riro mai te reira
èi puai no te pātoìraa haavī òre.
Te
ora e te pohe : Te faahohoà nei teie ìrava i te faanahoraa o te Pîpîria i reira
te Atua e paruru ai i te ora noa atu te mau ôpuaraa no te haamouraa. E riro mai
te mau vahine faafānau/faatītohi hapū èi ārai no te ora.
Te
Atua : E hopoi mai rāua i te haapaò maitaì i te haamaitaìraa e te hoturaa. Te òhipa
nei te Atua na roto i te mau ohipa òhie e te itoito, ma te faaìte e, ua patuhia
te tuatua o te faaoraraa na roto i te mau māìtiraa a te taata tei faaūruāhia e
te faaroo.
Te
huru o te nūnaa : È ère teie tuatua no te taata tātaìtahi noa : e haapāpūraa te
reira i te oraraa o te taata no te faaineine i to na tiàmāraa a muri noa atu.
No teie tāpati
hopeà o te mātahiti 2025.
Teie
te parau tumu o te faatuàti i teie ìrava i te hopeà o te mātahiti : Te māìtiraa i te ora e te haapaò maitaì i
te Atua te ùputa o te mātahiti âpī.
Haamoriraa
: A fatata ai te mātahiti i te hope, te ani manihini nei teie ìrava ia tātou ia
hiò faahou i ta tātou mau māìtiraa : ua faaroo anei tātou i te mataù aore ra ua
tiàturi anei tātou i te Atua.
Te
nūnaa : Mai te mau vahine faafānau/faatītohi hapū, ua piihia o Māòhi Nui no te
paruru i te ora e no te pātoì i te mau puai o te pohe te mau haavīraa ûàna, te
parau-tià òre, te tauà òre.
Te
tiàturiraa : Te faaìte ra te haamaitaìraa i muri aè i to tātou haapaò maitaì, e
ìriti noa te Atua i te hoê oraraa hotu no a muri aè, noa atu te mau taime
haavīraa.
Haapiiraa.
Te
mataù i te Atua, o te māìtiraa ia i te ora. E aore rā : I te hopea o te
mātahiti, e faatupu te haapaò maitaì i te tiàturiraa.
Torota 3.12-21,
A àhu i te here, a tāamu i te maitaì no te tōmo i roto i te mātahiti âpī.
12 E tēnā na, e faaâau aroha noa, e
te hāmani maitaì, e te haèhaa, e te marū, e te faaòromaì rahi, mai te feiā moà
e te herehia i māìtihia e te Atua ra.
13 E
faaòromaì te tahi i te tahi, e e faaòre te tahi i ta te tahi hapa, ia
pari-raa-hia ta te tahi i te tahi ; mai te Metia atoà i faaòre i ta òutou na, e
nā reira atoà òutou.
14 E èi nià roa iho i taua mau mea
atoà nei, o te aroha o taua tātua nehenehe roa ra ia.
15 E èi te
hau a te Atua ra te mana i roto i to òutou âau, i parauhia ai hoì òutou èi tino
hoê ; e ia mauruūru roa òutou i te Atua.
16 Ia vai
hua na te parau a te Metia i roto ia òutou mā te ìte pāpū atoà ra ; i te
haapiiraa e te aòraa te tahi i te tahi, mā te taramo, e te himene, e te tire a
te Vārua, mā te haamaitaì i roto i to òutou âau i te Fatu.
17 E te mau
mea atoà ta òutou e rave ra, i te òhipa e te parau a rave anaè ia mā te iòa o
te Fatu ra o Ietu, mā te haamaitaì i te Atua ra i te Metua ia na ra.
I mua i to te ao
18 E te mau vahine ra, e auraro
māite òutou i ta òutou mau tāne, o te mea au ia i te Fatu nei.
19 E te mau tāne ra, e aroha òutou i
to òutou mau vahine, e èiaha e ìriā atu ia rātou.
20 E te mau tamarii ra, e faaroo i
to òutou mau metua i te mau mea atoà nei, e mea mauruūru hoì te reira i te Fatu
nei.
21 E te mau metua ra, èiaha e
faariri atu i ta òutou tamarii, o te taiā hoì rātou.
Heuraa Manaò
Te
Torota pene 3 i te mau ìrava 12 e tae i te 21 o te tahi ia aòraa i faataehia i
te nūnaa marū metia : Te faaitoito nei o Pauro i te feiā faaroo ia àhu i te mau
maitaì te aroha, hāmani maitaì, te haèhaa, te marū, e te faaòromaì.
Ua
haapāpū ò ia i te tāamuraa o te here èi " tāamuraa no te maitaì "
(ìrava.14).
Te
pii nei ò ia i te hau a te Metia e te mauruūru (ìrava 15 e tae i te17).
I
te pae hopeà, te hōroà nei ò ia i te mau ārataìraa no te ùtuafare e no te nūnaa
(ìrava 18 e tae i te 21), ma te tuu i te oraraa marū metia i roto i te oraraa o
te mau mahana atoà.
Tumu :
Te
tià nei te ìrava 14 èi niu no nià i te parau faaroo e i te pae vārua : E hau
atu i teie nei mau mea atoà, a àhu i te aroha, o te tāàti i te mau mea atoà nei
ma te au maite.
Tuatapaparaa
: Te tītau nei teie ìrava i te piiraa no te tāuiraa i roto e i te nūnaa. Te mau
maitaì i tāpurahia ia au i na ìrava 12 e te 13 e ìtehia to rātou tuàtiraa e to
rātou âmuiraa i roto i te here. È ère te here i faaìtehia mai te puai ra o te
faaroo i roto pū i te tahi atu, mai te puai i te âmuitahiraa o te hōroà i te
auraa e te puai i te tahi atu mau taata.
Tāpaò
: Te haapāpū nei te hohoà o te « àhu » i te huru ìte-mata-hia e te tino o te
oraraa marū metia : te àhu o te tahi ia taata e ìtehia ia, e ôperehia e e hōroàhia
mai ai.
Tuatua
: I roto i te parau Hereni-Roma, te « maitaì-roa-raa » e faatupu ia i te paari
e te manuiaraa. Te faataa faahou nei o Pauro i teie maitaì-roa-raa èiaha na
roto i te paari hiaāpaari, na roto rā i te here i orahia i roto i te nūnaa.
Teie tāpati
hopeà no te mātahiti 2025.
Teie
te hoê tumu parau tano maitaì : " A
àhu ia òe iho i te here, a tāamu te maitaì a tomo i roto i te mātahiti âpī
"
Haamoriraa
: I te hopeà o te mātahiti, te ani manihini nei teie ìrava ia tātou ia fēruri i
te tere i rāvehia e ia faaineine no te àhu ia tātou iho i te here èi ārataì no
te mātahiti âpī.
Te
haamanaò mai nei te reira ia tātou e, àita te oraraa marū metia i
tāôtià-noa-hia i te mau peu i nià i te taata tātaìtahi, e orahia rā i roto i te
ùtuafare, te oraraa vaamataèinaa e te ètārētia.
Tāpaò
: Te tāpaò no te « faaàhu ia na iho » e rāvehia èi hiòraa, te haamaitaìraa i te
mau ùtuafare, te pure i fafauhia, e te faaiteraa i te hau.
Tītauraa :
Ômuaraa
: a tuu i te parau i roto i te rata i to Torota i te piiraa i te oraraa âpī i
roto i te Metia.
Hiòraa
i te mau puai o te faaroo ia au i te faaìteraa na (ìrava 12 e te 13) : aroha,
maitaì, haèhaa, marū, faaòromaì.
(Ìrava14)
: te here èi tāamuraa no te maitaì-roa-raa.
Te
nūnaa (ìrava 15 e tae i te 17) : te hau, te mauruūru, te parau a te Metia i
roto i te âau.
Ùtuafare
(i te mau ìrava 18 e tae i te 21) : Te faaitoitoraa marū metia i roto i te
oraraa o te mau mahana atoà.
Haapiiraa : no te tāpati
hopeà o te mātahiti, o te here te àhu e ôomo no te tomo i roto i te tau âpī.
Mātaio 2.13-23,
E ārataì te Atua i ta Na Tamaiti e to Na Nūnaa.
Te hororaa i Àifiti
13 I muri aè i te revaraa o te mau
taata paari, ua fā mai ra te merahi a te Fatu, faaheitaòto mai ra ia Iotēfa, nā
ô mai ra : «A tià, a rave i te tamaiti e to na metua vahine, a horo i Àifiti,
èi reira pārahi ai e tae noa atu i te taime e parau faahou atu ai au, no te
mea, te ìmi ra Herota i te tamaiti no te haapohe.
14 Ua tià aè
ra Iotēfa, rave iho ra i te tamaiti e te metua vahine i te ruì, haere atu ra i
Àifiti.
15 Pārahi atu ra i reira e tae noa
atu ra i te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I
Àifiti to ù piiraa i ta ù tamaiti.»
Te haamouraahia te mau tamarii no
Peterehēma
16 E ìte aè ra Herota e ua
haavārehia ò ia e te mau taata paari, riri roa aè ra ò ia ; ua tono atu ra i te
taata i Peterehēma e àti noa aè e tāparahi i te mau tamarii tamaroa atoà mai te
piti o te mātahiti e i raro mai, ia au i tei haapāpūhia mai e te mau taata
paari ia na.
17 Tià mau
atu ra te parau i faahitihia e te perofeta ra e Ieremia :
18 «E reo tei faaroohia i Rāmā, e
auē e te mihi rahi ; o Rāhera i te hearaa i ta na mau tamarii, e aore roa i
hinaaro ia tāmahanahanahia ò ia, no te mea àita rātou.»
Te hoìraa nā Àifiti atu e te
pārahiraa i Nātarēta.
19 I muri aè i te poheraa o Herota,
ua fā mai ra te merahi a te Fatu, faaheitaòto mai ra ia Iotēfa i Àifiti,
20 nā ô mai
ra : «A tià, a rave i te tamaiti e te metua vahine, a hoì i te fenua o Ìteraèra
; ua pohe hoì te feiā i ôpua e tāparahi i te tamaiti iti.»
21 Ua tià aè
ra Iotēfa, rave iho ra i te tamaiti e te metua vahine, tomo atu ra i te fenua o
Ìteraèra.
22 Ia ìte rā
ò ia e o Àreherau te arii i nià ia Iūtea, tei mono atu i to na metua tāne ia
Herota, mataù iho ra ò ia i te haere i reira : i faaheitaòtohia mai rā ò ia e te
Atua, ôpaì atu ra ò ia i Tarirea
23 e tae atu
ra i te hoê ôire o Nātarēta te iòa, pārahi iho ra i reira, ia tupu te parau a
te mau perofeta : «E parauhia ò ia e Nātirea/Nātorea.»
Heuraa Manaò.
Te
faatià nei te Mātaio pene 2 i te mau ìrava 13 e tae i te 23 i te hororaa i Àifiti,
e te tāparahiraahia te mau tamarii tamaroa, e te hoìraa mai i Tarirea ; te ìrava
e ārataì i ta tātou parau teie ia e faaìtehia nei i te ìrava 15 Pārahi atu ra i reira e tae noa atu
ra i te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I
Àifiti to ù piiraa i ta ù tamaiti.» Òia hoì, Ua tià vau i ta ù tamaiti mai Àifiti mai,
o te faatuàti nei i te taiòraa i te parau o te Metia i te tupuraa o te mau
pāpaìraa moà. No teie tāpati hopeà o te mātahiti 2025, te tuu nei teie tumu
parau ia tātou i roto i te Hau Atua : «
Te ārataì nei te Atua i ta na Tamaiti i rapae i te faatîtîraa e te tiàturiraa e
te haapaò maitaì i roto i te hāmani-ìno-raa ».
Te huru o te pāpaìraa :
Ua
riro teie ìrava èi tuhaa tuatua tuàti maitaì : ua faaāra te merahi ia Iotēfa
(ìrava 13 e te 14),
Te
tupuraa o te parau tōhu (ìrava 15),
Te
tāparahiraa tamarii i faauēhia e Herota (ìrava 16 e tae i te 18),
E
i muri iho te hoìraa e te faaearaa i Tarirea (ìrava 19 e tae i te 23).
Te
faatià faahou ra Mātaio i te mau òhipa i tupu i te àiūraa o Ietu na roto i te
turāmaraa o te mau Pāpaìraa Moà e te tāutururaa a te Atua, ma te faaìte e, ua
tāpaòhia te oraraa o te Metia e te haavīraa ûàna e te parururaa Atua.
Na faaheitaòtoraa e toru
Faaheitaòtoraa mātamua (ìrava
13 e tae i te 15) – Te hororaa i Àifiti
Ua
fā mai te merahi a te Fatu ia Iotēfa e ua faaue ia na ia horo i Àifiti e o
Maria e te àiū.
Ôpuaraa
: no te paruru ia Ietu i te tāparahiraa taata i faauēhia e Herota.
Te
auraa : Te òhipa nei te Atua mai te tau o Mote, ma te faaora i to Na nūnaa na
roto i te faatîtîraa. Ua faaìtehia o Ietu mai te Ìteraèra âpī, tei piihia ia
haere i rapae ia Àifiti.
Faaheitaòtoraa piti (ìrava 19
e te 20) Te hoìraa mai Àifiti mai
I
muri aè i te poheraa o Herota, ua faaue te merahi ia Iotēfa ia hoì i te fenua o
Ìteraèra.
Ôpuaraa
: no te faaìte e ua òre te fifi.
Auraa
: te tupuraa o te tōhuraa " Ua maìti au i ta ù Tamaiti mai Àifiti mai
" (Hōtea pene 11ìrava 1).
Te
faahohoàhia ra Ietu i te nūnaa māìtihia, tei faahoìhia mai i to rātou iho
fenua.
Faaheitaòtoraa toru (ìrava 22
e te 23) Te faaearaa i Tarirea
Ua
faaroo Iotēfa e te faatere ra o Àreherau, te tamaiti a Herota, i Iutea. Ua
faaāra te merahi ia na ia pārahi i Tarirea.
Ôpuaraa
: no te àpe i te hoê haamataùraa pōritita.
Te
auraa : Ua paari Ietu i Nātareta, e na te reira e faatupu i te parau faaāra E
parauhia ò ia no Nātareta. Te faaìte nei te reira i to na haèhaa e to na aa i
roto i te tuhaa fenua.
Haapiiraa :
Parururaa
no te raì : Te tiaì nei te Atua i ta Na Tamaiti na roto i te mau faaheitaòto, ma te faaìte mai
e, Na na Na e ārataì i te tuatua o te faaoraraa.
Te
tupuraa o te mau pāpaìraa mo'a : Te tuu nei te mau pupu tātaìtahi ia Ietu i roto
i te tāmau-noa-raa o te Pîpîria (Mote, Ìteraèra, Perofeta).
Te
faaìte ra te mau faaheitaòtoraa i te oraraa marū metia èi èà no te ìte maite, i
reira te faarooraa i te Parau e turāma ai i te mau māìtiraa.
Te tumu :
Ua
tupu te reira na roto i te mau parau a te mau perofeta : Ua tià vau i ta ù
tamaiti mai Àifiti mai e hinere teie : o tei ìriti i te ùputa i te mau òhipa i
tupu i te hororaa ta te tuatua e faahiti ra no te faaoraraa, te revaraa e te piiraa,
e te haapāpū nei i te tiàraa àiū o te Iesu te Metia. Te tāui nei teie ìrava i
te haamanaòraa ia Ìteraèra èi hohoà no te Metia : O Iesu te « Tamaiti » o te
faatià faahou i te tuatua o Ìteraèra, tera rā, ua hau atu i te reira na roto i
to na piiraa na te ao atoà nei.
Te Atua :
Te
tāuturu e te parururaa a te Atua : Te ārataì nei te Atua ia Iotēfa na roto i te
merahi e e paruru i te àiū i te riri hae o te taata ; È ère te hororaa i te
upootià-òre-raa, e tupuraa rā no te ôpuaraa hanahana.
Te
tupuraa o te mau pāpaìraa moà : Ua faahitihia e ua tātara o Mātaio i te mau parau
tōhu no te faaìte i te tuàtiraa i roto pū i te Faaāuraa Mātamua e te Faaāuraa Âpī
; te faahiti ra te parau no Àifiti i te Ètoto e te tiàraa o Ìteraèra mai tei
piihia e te Atua.
Te
haavīraa ûàna e te hara òre : te tāparahiraa i te mau tamarii te faaìte nei i
te taehae o te mana o te taata e te faaineinehia nei i te taata no te faatupu i
te hinaaro o te Atua ; Ua tuuhia te māuiui o te feiā hara òre i roto i te
tuatua faaora.
Tītauraa :
No
teie tāpati hopeà o te mātahiti 2025, faatumuhia i nià i te tiàturiraa e vai ra
i roto i te faatîtîraa : te anihia nei te nūnaa ia ìte e, te ārataì nei te Atua
te taata i roto i te mau tāmataraa, ma te pii i to na nūnaa ia haere i rapae i
te mau vahi pohe, no te faaûàna i te ora.
Te
mau manaò pāpū : te pure ia i te feiā i hopoi-tîtî-hia e tei hāmani-ìno-hia, te
feruriraa i nià i te haapaò maitaì o Iotēfa èi hiòraa no te auraro, e te taiòraa
i te Mātaio pene 2 ìrava 15 èi parau tapu no te oraraa no a muri atu i reira te
Atua e faahoì faahou mai ai i to na nūnaa.
Haapiiraa :
Papa haamori : Mai te faatîtîraa
e tae atu i te piiraa : E ārataì te Atua i Ta na Tamaiti e To na Nūnaa. E faatià
teie tumu parau i te faatuàtiraa i te haamanaòraa i te mau parau tōhu, te aroha
i te feiā i roohia i te haavīraa ûàna, e te tiàturiraa no te mau tau a muri atu
no te ôpani i te mātahiti ma te tiàturi e te ara maiteraa i te pae faaroo.
Heuraa Ìrava.
Taramo 128,
1 E ao to te taata atoà i mataù i te
Fatu, o tei haapaò i to na ra mau èà.
Ètoto 1, 17 E mataù rä to na
tahuà i te Atua, aore aè ra i rave i ta te arii o Àifiti i parau mai ia räua
ra, vaiiho noa atu ra rä i te mau tamarii tamäroa ia ora noa na.
Torota
3, 14 E èi nià roa iho i taua mau mea atoà nei, o te
aroha o taua tātua nehenehe roa ra ia.
Mātaio 2, 15 Pārahi atu ra i reira e tae noa atu ra i
te poheraa o Herota. Ia tupu ta te Fatu i parau mai i te perofeta : «I Àifiti
to ù piiraa i ta ù tamaiti.»
Faaitoitoraa.
Teie
te tahi mau parau i faatumuhia no teie tāpati hopeà o teie mātahiti 2025 tei
papahia ia au i teie mau ìrava, Taramo 128 ìrava 1 ; Ètoto pene 1 ìrava 17 ;
Torota pene 3 ìrava 14 ; Mātaio pene 2 ìrava 15.
Parau
tumu : E iriti te mataù i te Atua i
te èà no te haapaò maitaì e te pātoìraa, tera rā, na te here e faatiàmā i te
taata, i te tiàmāraa mau o te taata nei.
Taramo 128 ìrava
1.
E
ao to te feiā atoà i mātaù ia Iehova, o tei haere na to na ra mau haerea.
Hiòraa
: E haamata teie ìrava na roto i te haamaitaìraa tei niuhia i nià i te haapaò
maitaì. Te mataù i te Fatu, è ère ia no nià i te mataù, no nià rā i te faatura,
te tiàturi, e te ārataìraa i te oraraa tāatoà o te taata i te Atua ra.
Tāpaò
: Ua riro te èà èi hohoà no te oraraa o te taata, e te haereraa na nià i te èà
o te Fatu, o te faatuàtiraa ia i te oraraa o te hoê taata i te mau mahana atoà
i nià i te fafauraa.
Òhiparaa
: I te hopea o teie matahiti haamoriraa, te haamanaò mai nei teie ìrava ia
tātou e, e ìtehia te òaòa mau i roto i te oraraa tuàti i te Atua.
Ètoto pene 1
ìrava 17.
Ua
mataù rā te mau vahine faafānau i te Atua, e aore i rave i ta te arii o Àifiti
i faaue mai ia rātou ra ; ua vaiiho rātou i te mau tamaroa ia ora.
Tuatapaparaa
: I ô nei, te faaìtehia ra te mataù i te Atua na roto i te òhipa pātoìraa i te
parau-tià-ore. E māìti te mau vahine faafānau i te ora i te manaò o te pohe tei
faahepohia e te mana.
Te
àamu e te tāipe : Ua riro mai rātou èi mau taata mātamua no te faatiàmāraa i
roto i te àamu o Ìteraèra, na mua aè i te Revaraa e aore i te faaruèraa i te
faatîtîraa a te Arii no Àifiti.
Tītauraa
: I te tahi mau taime, e tītau te tāiva òre i te Atua ma te itoito i te faaroo
òre i te mau puai o te pohe. I te hopeà o teie matahiti haamoriraa, te ani manihini
mai nei teie ìrava ia tātou ia hiòpoà faahou i ta tātou mau māìtiraa ia au i te
māramarama o te oraraa ta te Atua e hinaaro e faaherehere.
Torota pene 3
ìrava 14.
E
hau atu i te mau mea atoà, a àhu i te aroha, o te tāàti i te mau mea atoà ma te
au maite roa.
Hiòraa
: Te tuu nei o Pauro i te here i nià roa i te mau maitaì atoà. Te here o te
tāamuraa ia o te faaāu i te nūnaa e te oraraa marū metia.
Faito
tāipe : Te faaìtehia ra te here mai te hoê àhu o te tāpoì e o te âmuiraa, ma te
faatupu i te huru o te oraraa.
Piiraa
: I te hopeà o te mātahiti haamoriraa, te haamanaò mai nei teie ìrava ia tātou
e, o te here te faito mau no te ora o ta tātou mau òhipa e te faito no te
âmuitahiraa o te mau puai.
Mātaio pene 2
ìrava 15.
Ia
tupu te parau a te Fatu i parau mai na roto i te perofeta ra, Ua pii au i ta ù
tamaiti mai Àifiti mai.
Tuatapaparaa
: Te faatià faahou ra o Mātaio i te tuatua o Ietu i roto i te māramarama o te
Revaraa, e aore ra i te faaruèraa i te fenua Àifiti i te vahi faatîtîraa. O
Ietu te Ìteraèra âpī, tei piihia i rapae ia Àifiti no te faatupu i te tumu no
te tiàmāraa âpī.
Hohoà
tāipe : Ua riro mai o Àifiti ei vahi haapūraa e èi vahi faaruèraa, te tāpaò te
arataì ra te Atua i to na nūnaa i rapae i te haavîraa i roto i te ora.
Piiraa
: I te hopeà o teie matahiti haamoriraa, e haamata teie ìrava i te tiàturiraa :
Te tāmau noa ra te Atua i te pii i to na nūnaa, ta na Tamaiti, i rapae i te
faatîtîraa ia haere i roto i te tiàmāraa.
Te
parau tumu no te tāpati hopeà no teie mātahiti haamoriraa 2025 : E faatupu te
mataù i te Atua i te haapaò maitaì, te tāpeà-maite-raa i te here, o te arataì
ia tātou i te tiàmāraa mau.
Tāutururaa :
Te
faaìte nei te Taramo 128 ìrava 1 e te Ètoto pene 1 ìrava 17 e, ua riro te mataù
ia Iehova èi tumu no te òaòa e te itoito i mua i te mau mana o te ora tei tinai
i te pohe.
Te
tuu nei te Torota pene 3 ìrava 14 i te here èi faito teitei e èi tumu no te
oraraa marū metia.
Te faatuàti nei te Mātaio pene 2 ìrava 15 i teie haapaò maitaì e te here i te àamu
o te faaoraraa : Ua pii te Atua i ta Na Tamaiti i rapae ia Àifiti, mai ta Na e
pii nei i to Na nūnaa i rapae i te mau faatîtîraa rau.
Pōroìraa i te
nūnaa :
I teie tāpati hopeà o te matahiti haamoriraa, te anihia nei o Māòhi Nui ia
feruri i to na tere : ia haere na te mau èà o te Fatu, ia māìti i te ora i nià
i te manaò o te pohe, ia àhu i te here èi âmuiraa maitaì roa, e ia faatià ia na
ia piihia e te Atua i roto i te tiàmāraa âpī.
Pehepehe.
E mataù i te
Atua, ia here, i te tiàmāraa
Te
mātaù i te Fatu, è ère ia i te rūrūtaina,
O
te haereraa ma te haèhaa na nià i te mau èà,
I
reira te māramarama e tūrama ai i to tātou mau tāahiraa âvae,
E
e tupu mai te òaòa i roto i te âau o te faaroo.
E
māhora te haapaò maitaì mai te àhu ra,
I
roto i te marumaru o te mahana,
E
pāruru ò ia i te vārua, e turu ò ia i te rima,
E
uaa te tiàturiraa i te poìpoì.
Te
pātoìraa i te ìno, o te māìtiraa i te ora,
Mai
te mau vahine faafānau o te pātoì nei i te feìi,
O
te parauraa ia « àita » i te mau mana o te pohe,
E
« e » i te aho o te haapuai ia tātou.
Tera
rā, hau atu i te mau mea atoà, e ànaana te here,
Te
tāamuraa maitaì o te âmuiraa e o te haamaitaìraa,
E
ìriti te reira i te mau ùputa, e marua ai i te mau fifi,
E
faariro te reira i ta tātou mau àroraa èi òaòa hau.
I
reira e tià mai ai te tiàmāraa mau,
Te
hotu o te mataù, no te here i horoàhia,
Piihia
te nūnaa ia haere i rapae i te mau faatîtîraa,
Ia
haere ma te hau e tae atu ai i te tiàmāraa mure òre.
Piiraa.
E mataù i te
Atua, ia here, i te tiàmāraa.
E
ìriti te mataù i te Atua i te èà no te haapaò maitaì e te pātoìraa i te ìno,
tera rā, na te here e faatiàmā i te taata, ma te horoà i te tiàmāraa o te nūnaa
māìtihia.
Te faatupuraa i
te parau.
Te mātaù i te
Atua :
èiaha te mātaù i roto i te riàrià, e te mehameha, te faatura rā e te tiàturi, o
te ārataì i te èà e tae atu ai i te māramarama.
Te haapaò maitaì
:
e orahia te reira ma te tāmau noa i te mau mahana atoà, mai te hoê àhu o te
pāruru e o te pāturu ia tātou.
Pātoìraa : i mua i te mau
puai o te pohe e te parau-tià-ore, e tūraì te mataù i te Atua i te taata ia māìti
i te ora.
Te here : te tāamuraa i
te maitaì, e tāui te reira i te àroraa èi òaòa no tūmutu i te mau fifi.
Te tiàmāraa : te hotu o teie
èà, è ère noa ia te òreraa e faahepohia, o te âpitiraa rā i roto i te òhipa a
te Atua no te pii i to Na nūnaa ia haere i rapae i te rau o te mau faatîtîraa.
Te
mātaù i te Atua, o te haereraa ia i roto i to Na haapaò maitaì, te pātoìraa i
te ìno, e te faaàhuraa ia na iho i te here. E mea na reira te tiàmāraa mau e
fānauhia mai ai, te tiàmāraa o te faariro ia tātou èi nūnaa tei piihia no te
ora no teie mātahiti âpī tīvira.
Teraì
òr. Faatura.

