Ruta èv 20.27-38 Eere

Tāpati 10 no Novema 2019.

Eere

Taramo 17

1 E pure na Tävita. E faaroo mai i te tià, e te Fatu e, e haapaò mai òe i ta ù e tiàoro nei, e faaroo mai i ta ù pure no roto i te vaha haavare òre. 2 Òe iho të tuu mai i te parau ia ù nei; na to mata e hiò i te mea tià. 3 Ua tämata òe i ta ù âau, ua hiò mai òe ia ù i te ruì; ua tämata òe ia ù, e aita e parau ìno i ìteä ia òe ra. E ua ôpua hoì au, eiaha ta ù vaha ia hapa. 4 I ta te taata nei parau, no te parau a to vaha i ära ai au i te mau haereà o te täparahi taata ra. 5 E tauturu mai òe i to ù haereà i to òe na mau èà, ia òre ia pähee o ù puè âvae. 6 Te tiàoro nei au ia òe, te faaroo nei hoì òe ia ù, e te Atua. E färiu mai to tarià ia ù nei, e haapaò mai i ta ù parau. 7 A faaìte hua mai na i to aroha hämani maitaì i mäerehia ra, e tei faaora i te feiä i tiàturi ia òe i tei tià mai i nià e märô mai i to òe na rima àtau. 8 Tiaì mai òe ia ù mai te ôriò mata ra, e huna ia ù i raro aè i to maru pererau ra, 9 i te feiä paieti-òre, o tei hämani ìno mai ia ù nei, i ta ù mau ènemi, e haapuni mai ia ù nei e täparahi. 10 Ua àti rätou i to rätou töâhua, te parau teòteò mai ra to rätou vaha. 11 To mätou èà tià, ua haapunihia e rätou i teie nei te faatano noa ra rätou i to rätou mata i raro i te repo. 12 E au te ènemi i te riona e rü i ta na mäa, mai te riona âpï e püpuni i te vähi moè ra. 13 A tià, e te Fatu, e faaère atu ia na, e faahaèhaa atu, ia ora vau i te taata ìno, i te òè na òe ra, 14 i te rima no òe, e te Fatu, i te reira nänaì taata, te taata no teie nei ao, e tei teie nei ao ta rätou tufaa; tei faaîhia to rätou ôpü e òe i ta òe ra taoà moè. E ua rahi to rätou tamarii e te vaiihohia nei ta rätou taoà i toe na te àruàru rii ra. 15 Âreà vau nei, e ìte au i to mata mä te parau tià; e ia ara vau ra, e mauruüru ä vau i to ù auraa atu ia òe.

Tāniera 3.1-30

Na taata âpï e toru i roto i te auahi

1 Hämani iho ra te arii ra o Nëpütäneta i te hoê tii àuro, e ono àhuru te tüpiti i te teitei, e ono hoì tüpiti i te âano: e ua faatià aè ra o ia i taua tii ra i te vähi päpü ra i Tura, i te mataèinaa ra i Päpuronia. 2 Ua tono aè ra te arii ra o Nëpütäneta i te veà e ope mai i te mau arii, e te mau tävana, e te mau raatira, e te mau haavä, e te feiä mau taoà, e te mau fänaò, e te mau tiàau, e te mau tävana i te mau mataèinaa ra, e haere mai i te haamoàraa i te tii i faatiàhia e te arii ra, e Nëpütäneta. 3 Ua haaputuputu mai ra te mau arii, e te mau tävana, e te mau raatira, e te mau haavä, e te feiä mau taoà, e te feiä faaaò, e te mau tiàau, e te mau tävana i te mau mataèinaa ra, i te haamoàraa i te tii i faatiàhia e te arii ra, e Nëpütäneta. E ia tià anaè rätou i mua i taua tii i faatiàhia e Nëpütäneta ra. 4 Ua tiàoro mai ra te poro, Te faaìtehia atu na òutou, e te mau taata na, e te mau fenua na, e te reo èê atoà ra, 5 ua ìte anaè òutou i te òto o te pü, e te vivo, e te tïnura, e te tapata, e te näpara, e te tumefonia, e te mau mea atoà i faaòtohia ra, e tïpapa òutou i raro, i reira haamori ai i te tii àuro i faatiàhia e te arii ra, e Nëpütäneta: 6 e o te òre e tïpapa i raro a haamori ai, ei taua hora ra o ia e tïtirihia ai i roto i te umu auahi ura ra. 7 E tae aè ra i te taime i ìte ai te mau taata i te òto pü, e te vivo, e te tïnura, e te tapata, e te näpara, e te mau mea atoà i faaòtohia ra, ua tïpapa iho ra te mau taata atoà i raro, e te mau fenua, e te reo èà atoà, e ua haamori atu ra i te tii àuro ta te arii ra ta Nëpütäneta i faatià ra. 8 Ua haafätata mai ra te tahi pae Tarataio i reira, ua tihotiho mai ra i te Âti-Iüta. 9 Ua parau mai ra rätou, nä ô mai ra i te arii ra ia Nëpütäneta, E te arii e, ia ora roa òe. 10 Ua faatià òe i te hoê parau, e te arii e, e te taata i ìte i te òto o te pü, e te vivo, e te tïnura, e te tapata, e te näpara, e te tumefonia, e te mau mea i faaòtohia ra, o te tïpapa ia i raro haamori ai i te tii àuro ra; 11 e o tei òre e tïpapa i raro a haamori ai, e hurihia ia i roto i te umu auahi ura ra. 12  Teie hoì e toofanu puè Âti-Iüta i tuuhia e òe i nià i te haapaòraa i te mataèinaa ra o Päpuronia, o Tetarata, e o Mëteta, e o Àpete-Neto; aore taua mau taata nei i haapaò ia òe, e te arii aore rätou i haamori i to òe ra mau atua, aore hoì i haamori i te tii àuro ta òe i faatià ra. 13 Ua faaue atu ra Nëpütäneta mä te riri rahi ûàna nö na ra, e arataì mai ia Tätaräta, e ia Mëteta e ia Àpete-Neto ra. Ua arataì mai ra rätou i taua nä taata ra i mua i te aro o te arii. 14 Ua parau mai ra Nëpütäneta, nä ô mai ra ia rätou, E parau mau änei, e Tätaräta, e Mëteta, e Àpete-Neto, e òre òutou e haamori i to ù mau atua, e òre hoì e haamori i te tii àuro tä ù i faatià ra? 15 E tënä na, ia ìte òutou i te òto o te pü, e te vivo, e te tïnura, e te tapata, e te näpara, e te tumefonia, e te mau mea e faaòtohia ra, te tïpapa ra òutou i raro te haamori ra i te hohoà i hämanihia e au nei, ua tià ia; ia òre rä òutou ia haamori ra, ei taua hora ra òutou e hurihia ai i roto i te umu auahi ura ra, e o vai te Atua e faaora ia òutou i to ù nei rima? 16 Ua parau atu ra Tätaräta, rätou o Mëteta, e Àpete-Neto, nä ô atu ra i taua arii ra, E Nëpütäneta, aore ra mätou i rü i te parauraa atu ia òe i tënä na parau. 17 Ia hinaaro o ia iho, e tià ia i to mätou Atua e haamori nei ia faaora o ia ia mätou i te umu auahi ura ra, e tià ia ia na ia faaora ia mätou i to rima, e te arii; 18 ia òre rä o ia ia hinaaro, e òre ä mätou e haamori i to òe ra mau atua, ia ìte mai òe, e te arii, e òre hoì e haamori i te tii àuro i faatiàhia e òe ra. 19 Î roa aè ra Nëpütäneta i te riri rahi, e huru ê atu ra ta na mata ia Tätaräta, e ia Mëteta, e ia Àpete-Neto: ua parau atu ra o ia, faaue atu ra ia tahu rätou i te umu ra, e ia taìhitu te tahuraa i te mau tahuraa atoà ra. 20 E ua faaue atu ra o ia i te feiä püai rahi i te nuu atoà nö na ra e ruuruu ia Tätaräta, e ia Mëteta, e ia Àpete-Neto, e huri hoì ia rätou i roto i te umu auahi ura ra. 21 Ruuruuhia iho ra taua puè taata ra, mä te àhu, e te täupoo, e te àhu tïpona, e te mau àhu atoà ra, e hurihia iho ra i roto i te umu auahi ura ra. 22 E no te mea te rü ra te faaue a te arii ra, e ua rahi roa te umu i te àma, pohe roa aè ra taua mau taata ra, o tei rave ia Tätaräta, e ia Mëteta, e ia Àpete-Neto ra. 23 O eie nei rä puè taata tootoru, e Tätaräta, o Mëteta, e o Àpete-Neto ra, maìri iho ra ia i raro mä te rürütaina i rotopü i taua umu auahi ura ra. 24 Ua mäere noa iho ra te arii ra o Nëpütäneta i reira, e ua tià rü noa mai ra, ua parau mai ra, nä ô mai ra i te mau faaaò nö na ra, Eere änei tootoru a tätou tau taata ruuruuhia i huri i roto i te auahi? Ua parau atu ra rätou, nä ô atu ra i te arii, E te arii, e parau mau. 25 Ua parau mai ra o ia, nä ô mai ra, Inaha, te ìte nei au i nä taata toomaha mä te täpeà òre, i te haere-noa-raa no roto i te auahi e aore roa e maì; e te huru o te toomaha ra mai te Tamaiti ia a te Atua. 26 Ua haafätata mai ra Nëpütäneta i te àuvaha o taua umu auahi ura ra, e ua parau atu ra, nä ô atu ra, e Tätaräta, e Mëteta, e Àpete-Neto, e nä tävini o te Atua teitei, e haere mai i räpae, e haere mai i ô nei. Ua haere mai ra Tätaräta, e o Mëteta, e o Àpete-neto i räpae mai rotopü mai i te auahi ra. 27 E putuputu mai ra te mau arii, e te mau tävana, e te mau raatira, e te mau faaaò o te arii ra, ua hiò iho ra i taua nä taata ra, ìte aè ra e aore roa to rätou tino i taeà i te auahi, aore roa hoì te hoê ìo rouru o to rätou upoo i àma, aore hoì to rätou àhu i huru ê, aore hoì i mau mai te hauà auahi i nià ia rätou. 28 Ua parau iho ra Nëpütäneta, nä ô aè ra, Ia haamaitaìhia te Atua no Tätaräta, e no Mëteta, e no Àpete-neto, o tei tono mai i ta na merahi e ua faaora i to na puè tävini i tiàturi ia na ra, e ua faaòre aè nei i ta te arii ra parau, e ua höroà noa mai i to rätou tino ia òre rätou ia haamori, ia òre ia tävini atu i te tahi atua ê, mäori rä o to rätou iho ra Atua. 29 E teie nei, te faatupu nei au i te hoê parau, E te mau taata, e te fenua, e te mau reo èê atoà ra, ia faaìno mai i te Atua no Tätaräta, e no Mëteta, e no Àpete-Neto, e täpüpühia ia, e faarirohia ia to rätou mau fare ei pueà: no te mea aita atu Atua e tià ai ia faaora mai teie nei te huru. 30 Ua faateitei iho ra te arii ia Tätaräta, e ia Mëteta, e ia Àpete-neto, i taua mataèinaa ra i Päpuronia.

2Tetaronia 2.16-17

16 E ia haamähanahana mai to tätou Fatu o Ietu Metia iho, e te Atua to tätou Metua ra, o tei aroha mai ia tätou nei, e ua horoà mai hoì i te òaòa mure òre, e te tiàturiraa maitaì i to na ra aroha mau, 17 ia haamähanahana mai i to òutou âau, e ia haapäpü hoì ia òutou i te mau parau e te mau òhipa maitataì atoà ra.

3. 1-5

E pure no mätou

1 E teie nei, e te mau taeaè, e pure ia mätou, ia horo noa te parau a te Fatu, e ia haamaitaìhia, mai tei ô òutou atoà na, 2 e ia faaorahia mätou i te taata ìino e te haapaò òre, aore hoì i àti päatoà te taata i te faaroo. 3 E parau mau rä ta te Fatu, na na òutou e haapäpü, e e faaora hoì ia òutou i te ìno. 4 E te tiàturi nei mätou i te Fatu ia òutou, e te rave na òutou, e e rave ä òutou, i ta mätou e parau atu ia òutou na. 5 E ia faatae hoì te Fatu i to òutou âau i te aroha o te Atua, e i te faaòromaì o te Metia ra.

Ruta èv 20.27-38

Te tiàfaahouraa

(Mät 22,23-33; Mär 12,18-27)

27 Ua haere mai ra te tahi pae i te mau Tätutea ra, o tei parau e, aore e tiàfaahouraa, e ua ui mai ra ia na, 28 nä ô mai ra. E te Òrometua, i päpaì mai Möte i te parau ia mätou, e ia pohe te tuaana o te hoê taata aore e tamarii, te ora ra te vahine, e faaipoipo te teina i taua vahine ra, e haafänautama i te tamarii na ta na tuaana. 29 Toohitu puè tamarii tamaroa i te hoê fëtii, faaipoipo iho ra te mätahiapo i te vahine, e pohe atu ra, aore e tamarii. 30 Ua faaipoipo iho ra te toopiti i taua vahine ra, e pohe atoà atu ra mä te tamarii òre. 31 Ua faaipoipo iho ra hoì te tootoru i taua vahine rä, e i nä reira atoà hoì rätou toohitu. E hope atoà atu ra i te pohe mä te tamarii òre ä. 32 E te hopeà iho ra, pohe atoà atu ra taua vahine ra. 33 E teie nei, ia tae i te tiàfaahouraa ra, e riro o ia ei vahine nä vai i taua toohitu ra? E vahine hoì o ia na rätou atoà toohitu. 34 Ua nä ô atu ra Ietu i te parauraa atu ia rätou. Te faaipoipo nei to teie nei ao, e te horoàhia nei e faaipoipo; 35 âreà te feiä e manaòhia e au ia rätou taua ao a muri nei, e të tiàfaahou mai te pohe mai, e òre ia rätou e faaipoipo, e òre hoì e horoàhia e faaipoipo. 36 E òre hoì rätou e pohe faahou, mai te mau merahi ra hoì rätou e tamarii na te Atua, e tamarii no te tiàfaahouraa. 37 I te parau ra e, e faatiàfaahouhia te feiä i pohe, ua faaìte atoà mai hoì Möte ia na i parau i te Fatu i fä mai i roto i te pü àihere ra O te Atua o Âperahäma, e te Atua no Ìtaata, e te Atua no Iatöpa. 38 Eere hoì o ia i te Atua no tei pohe, no tei ora rä; te ora anaè ra hoì rätou ia na.

Manaò.

 Ei tuatapaparaa.

Ia hiò maitai anaè tätou i teie na taiòraa e mäha e tià ia tätou ia parau e, e pae iti roa teie e tiàturi nei i te Atua. To rätou ra tiàturiraa i te Atua eita ia e pohe i te auahi ia tinai. E riro ra te auahi ei faarahi faahouraa i to rätou tiàturiraa i te Atua. Te huru teie no te feia tei tuu i to rätou oraraa i roto i te hinaaro o te Atua. Teie faanahoraa, no te faaìte ia te vai nei te Mau tià e paruru ra i te hanahana o te Atua. Ta rätou e rave te òre- raa ia rätou e fati i raro aè i te Mau faaheporaa tià òre, tei faatîtî ia rätou no te haamori i te hoê atua pohe. O ta rätou ra e rave te faanahoraa ia a te Atua. Ta te Atua e faaìte ta na e tïtau mauti ra ia, te tiàmaraa i roto i te ora. Te vahi tei reira te pohe, e faaìte te Atua i te ora ia rätou, eita ra te Atua e vaiiho noa ia rätou, o rätou anaè. E pärahi fatata noa ra O ia ia rätou. Mai teie te huru te Atua ta tätou e haamori nei, e Atua tei hinaaro i te pärahi tämau i ropu i ta na Mau tamarii, ia òre te Mau tamarii ia pärahi òvere noa. Tei pärahi òvere noa o te mau taata ia, tei fati i raro aè i te mau faanahoraa a te mau atua pohe. O teie atoà mau taata ta te Atua e ôpua nei e faaora, na roto i to na faatupuraa i te tahi mau täpaò maere, naeà-òre-hia e te mau ìte taata, tei pärahi noa i roto i to rätou mau vahi moèmoè. E tei òre i haafatata i pïhaìiho i te teröno parau tià o te Atua Nui Tumu Tahi. Te huru o te Atua, tei faaìte i te ora, e huru ia no te hoê paruru parau tià. Tei horoà i to na tiàturiraa i roto i te feia e paruruhia ra, mai reira atoà teie feia i te tiàturi i te Atua. To rätou faaroo, eita e aueue i te Mau haamataùraa rau no te pohe. I te mea te ìte nei rätou i roto i te Atua te vai ra te ora. E teie ora, to tätou ia iteraa e, o vai au nei i roto i te mau hinaaro o te Atua. Ua noaa anei ia tätou i te feruri mai teie te huru, e tià ia tätou i te ìte i te parau a te Atua. E teie ora tei roto ia i te mau taata atoà e rave rahi ra ta te mau taata faaòhiparaa i teie ora. O te tià ra e parau E ATUA ORA TE ATUA. Ia au ia i te haapotoraa o na taiòraa e mäha nei.

-Taramo 17, 15 Âreà vau nei, e ìte au i to mata mä te parau tià; e ia ara vau ra, e mauruüru ä vau i to ù auraa atu ia òe.

-Tāniera 3, 25 Ua parau mai ra o ia, nä ô mai ra, Inaha, te ìte nei au i nä taata toomaha mä te täpeà òre, i te haere-noa-raa no roto i te auahi e aore roa e maì; e te huru o te toomaha ra mai te Tamaiti ia a te Atua.

-2Tetaronia 3,  5 E ia faatae hoì te Fatu i to òutou âau i te aroha o te Atua, e i te faaòromaì o te Metia ra.

-Ruta èv. 19, 38 Eere hoì o ia i te Atua no tei pohe, no tei ora rä; te ora anaè ra hoì rätou ia na.

E haafatata tätou i teie nei i pïhaìiho i teie ora e faaìtehia nei, ma te hiò i ta Ietu faatiàraa i roto i te Èvaneria ta Ruta i papaì i te pene 20 i te ìrava 27 e tae i te ìrava 38. Te faahitihia nei i roto i teie pene, te parau no te mau Tätutea òre- raa e tiàturi i te tiàfaahouraa. Teie pupu taata te tiàturi  nei rätou i te Atua tei hämani i te ao nei, ta rätou ra hiòraa i teie Atua, eita O ia e faatiàfaahou i te feia pohe, tei pohe ra ua pohe ia. Àreà ra ta Ietu, aita ia te hoê tüàtiraa i teie faanahoraa, te Atua e faatiàfaahou  O ia tei pohe, ta tätou ia e hiò i teie nei.

Te Mau tuhaa o te pene parau.

1)      Ìrava 27                      Aita e tiàfaahouraa.

2)      Ìrava 28 e tae i te 33   Herepata no te tiàfaahouraa

3)      Ìrava 34 e tae i te 37   Te mau tamarii no te tiàfaahouraa.

4)      Ìrava 38                      E Atua ora.

Ei hiòraa manaò.

Ia ua i te mau tuhaa e vai nei, te ìtehia nei te parau no te ora tei faaìtehia na roto i te tiàfaahouraa. O teie ia e uihia nei e te mau tätutea. No rätou e hope te oraraa o te taata i te taime o ia e pohe ai. To na auraa ra i to rätou tiàturiraa aita e tiàfaahouraa. Te rave nei rätou i te parau no te haaipoiporaa ei raveà no te haapäpü i teie manaò to rätou, aita e ora to muri mai i te pohe. Ia tae i nià i teie faanahoraa e Atua pohe teie, e aita atoà e faufaa faahou i te haamori i te Atua. E ìnaha hoì teie taata te Tätutea e feia haamori Atua atoà, ta Ietu e faaìte nei, aita ra rätou e tiàturi nei i te parau no te tiàfaahouraa. No rätou teie parau eita ia i te mea tià, ua pohe anaè ua oti ia to na parau. Ietu ra, aita ia te hoê aè tüàtiraa i nià i teie manaò e faaära o Ietu e, te parau no te haaipoiporaa no te fenua nei ia, e tià i te mau taata atoà ia rave teie òhipa. Ma te ìte ra i roto i te faaipoiporaa ia faufaa te faanahoraa a te Atua. To na auraa ia faaturahia ia te reira e tià ai. Eita hoì e faaïpoïpohia te hoê taata ora i nià i te hoê taata pohe, ai-ti-a i ravehia aè nei teie huru òhipa. Ta Ietu ra e hinaaro nei e haapäpü, aita e faaipoiporaa faahou i te taime no te tiàfaahouraa.

E riro rätou ei Mau merahi

E, e Mau tamarii na te Atua.

No te aha e Atua ora te Atua.

No te mea ua manaò mai te Atua ia tätou, no te ao a muri atu. Ir 35. Oia Mau na te here o te Atua i to na nunaa, e òre ia e aueue. Ia motu noa atu to tätou tüàtiraa i te Atua, na te here fäito-òre o te Atua e hämani faahou i to tätou tiàturiraa ia na iho e i roto pü i to na nunaa. Ua faatupu hope te Atua i te reira na roto i ta na faaauraa âpï e tätou ma te manaò hohonu i ta na ture i roto i to tätou âau.

Te tïtau nei te reira faaäuraa âpï ia tätou ia taui i to tätou âau e ia färiu tätou. Na te aroha e to na maru e faatupu i roto ia tätou i te reira tauiraa no te âau e o te haafäriu faahou ia tätou ia na ra.

Na te fänauraa, te pohe täraèhara e te tiàfaahouraa o Ietu Metia i haapäpü faahou e te manaò mai nei te Atua i to na mau taata tei ìte i te faanahoraa no ta na Mau tamarii. Tei ora i roto i te âmuitahiraa e te Atua e o te faatià ia tätou ia färerei faahou te tahi e te tahi, e o te faatupu hoi i te hau e te rahuraa a te Atua. Ua tuuhia hoi te parau àro no te faaoraraa i te hihi o te märamarama na roto i te òpuaraa a te Atua e to na aroha i roto ia Ietu Metia. E tià atu ra ia tätou ia ani i te mau mea atoà i te Atua i nià i te èà tei arataì ia tätou i roto i te tupu- hope-roa-raa  to tätou tiàturiraa.

Terai or. Faatura.

Ruta èv 19.1-10 HAAMANAÒ

Tāpati 3 no Novema 2019.

ÔROÀ

HAAMANAÒ

Taramo 145

1 Taramo haamaitaì na Tävita. E faateitei ä vau ia òe, e ta ù Atua, e te Arii, e haamaitaì ä vau i to òe ra iòa e a muri noa atu. 2 E haamaitaì ä vau ia òe i te mau mahana atoà nei, e ârue au i to iòa e a muri noa atu. 3 E rahi te Fatu, e ia haamaitaì-rahi-hia, oia ä ia, e òre to na rahi e ìteä ia ìmi. 4 Te mau uì atoà të faarahi i ta òe òhipa, e e faaìte hoì i ta òe ra òhipa mana. 5 E parau vau i te tura e te hanahana o to òe ra mana, e te mau räveà taa ê na òe ra. 6 E parau rätou i te mana o ta òe ra mau räveà mataù, e e faaìte hoì au i to òe ra mana.7 E parau ä rätou i te manaòraa o to òe ra maitaì rahi, e himene hua hoì i ta òe ra parau tià. 8 E hämani maitaì e te aroha to te Fatu, e òre e riri vave, e te faaherehere rahi. 9 Hämani maitaì to te Fatu i te taata atoà, e te vai ra to na aroha faaherehere rahi i nià i to na atoà ra mau òhipa. 10 E ârue anaè ta òe atoà ra mau òhipa ia òe, e te Fatu, e na to mau tävini moà e haamaitaì ia òe. 11 E parau rätou i te hanahana o to òe ra pätireia, e faatià noa hoì i ta òe ra mau räveà püai. 12 I te faaìteraa i te tamarii a te taata nei i to na ra mana, e te hanahana e te manaò to na ra pätireia. 13 O to òe ra pätireia, e pätireia mure òre ia, e to òe ra mana, e tae ia i te mau uì atoà ra. E Atua mau te Atua e te haavare òre i roto i ta na mau òhipa. 14 Te mau ra te Fatu i te feiä e hià ra, e ua faatià i te feiä e piò i raro ra. 15 Te hiò nei te mata o te mau mea atoà nei ia òe, e te horoà mai ra òe i te mäa na rätou i te tau mau.16 Te heheu nei òe i to rima, e te haamäha nei i te hiaai o te mau mea ora atoà nei. 17 E parau tià ta te Fatu i ta na atoà ra mau haereà, e te hämani maitaì i ta na atoà ra mau òhipa. 18 Te fätata mai ra te Fatu i te feiä e tiàoro atu ia na, i te feiä atoà i tiàoro atu ia na mä te haavare òre. 19 E faatià o ia i te hinaaro o te feiä i mataù ia na, e faaroo mai o ia i ta rätou tiàoro, e e faaora hoì ia rätou. 20 Te tiaì nei te Fatu i te feiä i hinaaro ia na, âreà te feiä paieti òre ra, e haamouhia ia e ana. 21 E parau ta ù vaha mä te ârue i te Fatu, e ia haamaitaì te taata atoà i to na ra iòa moà e a muri noa atu.

Ìtaia 45.22-24

22 E hiò mai òutou ia ù ia ora, e te mau hopeà mai o te fenua ra; o vau hoì te Atua, e aita ä atu. 23 Te nä ô mai ra te Fatu, Ua tapu vau ia ù iho; ua reva te parau mau no roto i to ù nei vaha; te parau ia e òre e faaòrehia ra: e piò te mau turi atoà i raro i mua ia ù; e tapu hoì te vaha atoà i te Atua, i te nä-ô-raa e, Tei te Fatu anaè ra te parau tià e te püai no ù. 24 E tae anaè mai rätou ia na, e e haamä te feiä atoà i riri mai ia na ra;  

2 Tetaronia 1.11-12

11 I pure ai hoì mätou ia òutou aore i faaea, ia faaau to tätou Atua ia òutou i taua parauraa nei, e ia faatupu hua o ia i te hämani maitaì o to na ra maitaì, e te òhipa ra o te faaroo mä te püai. 12 Ia haamaitaìhia te iòa o to tätou Fatu ra o Ietu Metia ia òutou, e o òutou hoì ia haamaitaìhia ia na, i te aroha mau o to tätou Atua, o te Fatu ra o Ietu Metia.

Pene 2. 1-2

1 Ua ìte hoì òutou iho, e te mau taeaè, eere to mätou öraa atu i roto ia òutou na i te mea faufaa òre. 2 Ua ìte hoì òutou e, pohe noa ä mätou i mütaa iho, e te hämani-ìno-rahi-hia mai i Firipi ra, i itoito ä mätou i to mätou Atua, i te parauraa atu ia òutou i te Èvaneria a te Atua, i roto ä i te märô rahi ra.

Ruta èv 19.1-10

Ietu e o Tätäio, 1 E Tomo atu ra Ietu i Ierito haere atu ra nä roto. 2 E inaha, tei reira te hoê taata o Tätäio te iòa, e taata taoà e e feiä òhi tute rahi hoì. 3 Te hinaaro ra o ia i te hiò ia Ietu ia ìte i te huru; e aita aè ra o ia i ìte, i te rahi o te taata, e taata poto hoì o ia. 4 Horo atu ra o ia nä mua, paiùma atu ra i nià i te hoê tütämino e hiò ia na; te nä reira mai ra hoì o ia i te haere. 5 E tae mai ra Ietu i taua vähi ra, ua hiò aè ra o ia i nià, ìte atu ra ia na, e ua parau atu ra ia na. E Tätäio, a pou mai i tënä na, ei to fare ra hoì au pärahi ai âùanei. 6 Ua pou òiòi mai ra o ia i raro, ìte maitaì mai ra ia na mä te òaòa. 7 E ìte aè ra taua feiä rahi atoà ra, ua ôhumu iho ra, nä ô aè ra. Te haere atu ra o ia ei manihini na te taata rave hara 8 Ua tià noa mai ra Tätäio i mua i te aro o Ietu, nä ô mai ra Inaha, e te Fatu, e horoà vau i te âfa i ta ù nei taoà na te taata rii, e i hämani ìno na vau i te tahi taata atu i te hoê mea iti aè, ia taìmaha ia ta ù e faahoì atu nana. 9 Ua nä ô aè ra Ietu ia na Ua tae mai te ora i teie nei fare i teie nei mahana, e tamaiti atoà hoì o ia na Âperahäma. 10  I haere mai nei hoì te Tamaiti a te taata nei e ìmi i tei moè ra e faaora.

Manaò.

Ua maìri te täpati Reforomatio ta tätou i haamanaò aè nei, te aroaro nao nei ia tätou i te òhipa i tupu i roto i te Etärëtia i te 16 no te tënetere tei maìri ia tätou. Oia hoì te parau no te tauiraa rahi no te tahi pae o te Etärëtia, tei ìtehia e aore ra to te tahi pae taata faahoìraa i te Etärëtia i nià i te reni mau, no te haamoriraa i te Atua. Eiaha ra na roto noa i te faanahoraa i roto atoà ra i te tiàturiraa, ma te faahoì pinepine i nià i te Atua, te Tumu Nui,  te Atua Nui Tumu Tahi no te parau mau e te ora e noaa i te taata paieti na roto i te faaroo. Ua riro teie tauiraa, e aore ra teie faahoìraa, e aore te faatïtïàifaroraa mai te hoê parau âpï òaòa tei ìriti i te taata nei, mai roto mai i te riàrià e te faatîtîraa na te hara. Eiaha ra ia moèhia ia tätou, aita teie òhipa i matara noa na roto i te hau. E mea na roto atoà i te peàpeà, te täparahiraa taata, Te hämani-ìno-raa e rave rahi. I reira atoà to te taata haapaò-noa-raa i to na iho manaò, e tià ia parauhia, aita o ia i ìte atu ra e nahea o ia i te rautï i to na iho tiàmaraa. Te parau faahiahia ra o te tià ia täpeà mai, mauti ra ua tupu te hinaaro o te taata no te haere e ìmi i te Atua no te farerei. I piahia ai, e Maratino Rutero na parau e 95, èi faaìteraa te hahiraa o te Ètärëtia i mua i te mau parau tumu no te mau hinaaro o te Atua i te ora o te taata. Teie te tahi mau parau o te tià ia faaärahia no nià i te tumu o te Reforomatio. Teie te tahi mau parau,

parau 6 Aita e mana to te papâ no te òhipa faaòreraa hara  mai te peu e aita o ia iho na mua roa i ìte i te òhipa faaòreraa hara a te Atua. Mai te peu e rave noa te papâ taua òhipa ra na nià i to na noa tiàraa papâ, e òhipa faufaa òre ia ta na e rave, aita te matararaa hara e tupu, e vai hara noa iho te taata, o te mea, na te taata noa e rave ra i taua òhipa ra è ère ra i ta te Atua.

 Parau 8 Te haapii mai ra te âpaparaa no te parau na te Atua (les canons de la Bible) e tupu te faaòreraa hara no te feia ora anaè, è ère ra no te feia pohepohe.

parau 22 Te òhipa e tupu mai teie ia, te tïtau nei te mau taata i te haamaitaìraa a te papâ na roto i te hooraa mai i te mau “indulgences”. Ia na reira te mau taata atoà e ora mure òre ia to rätou. Aue ia haapiiraa i te hape e. O teie te tahi mau tumu to Maratino Rutero faatupuraa te parau no te Reforomatio i te 31 no Àtopa 1517, tei haamata na te fenua Heremani. I muri aè i to na tuatäpapa hohonuraa i te parau na te Atua, no nià i te parau no te huru faaòreraa hara ta te Atua i rave no te taata na roto i te faaroo e na roto atoà i te aroha rahi o te Atua. I turaì ia Rutero ia uiui i nià i te òhipa e ravehia nei e te Ètärëtia Tatorita, ta na iho Ètärëtia metua no nià i te huru arataìraa e noaa mai ai te ora mure òre i te hoê taata ia hoo mai o ia i te hoê pepa tei parauhia te ‘’indulgences’’ e parau haapäpüraa ia te reira e ö o ia i roto i te Patireia no te ora mure òre. A hiò na ta Ietu faaìteraa i roto i te Mataio i te pene 5 i te ìrava 1 e faaea i te ìrava 12, te faahiti nei O ia i ù nei te huru e tià e rave i ö ai i roto i te Patireia o te Atua. E aha ta te pipiria e haapii ra no nià i te parau no te ao a muri atu? E aha te tahi mau raveà e tià i te taata tätaì tahi ia rave ia fänaò o ia i te aroha e te haamaitaìraa a te Atua? O te tahi teie mau uiuiraa tei uihia e Rutero. Ua tano anei te òhipa e ravehia ra e ta na iho Ètärëtia. Ia faaroo rä tätou na taiòraa e mäha no teie mahana.

-Taramo145, 21 E parau ta ù vaha mä te ârue i te Fatu, e ia haamaitaì te taata atoà i to na ra iòa moà e a muri noa atu.

-Ìtaia 45, 22 E hiò mai òutou ia ù ia ora, e te mau hopeà mai o te fenua ra; o vau hoì te Atua, e aita ä atu.

-II Tetaronia 1, 12 Ia haamaitaìhia te iòa o to tätou Fatu ra o Ietu Metia ia òutou, e o òutou hoì ia haamaitaìhia ia na, i te aroha mau o to tätou Atua, o te Fatu ra o Ietu Metia.

-Ruta èv 19, 10 I haere mai nei hoì te Tamaiti a te taata nei e ìmi i tei moè ra e faaora.

I roto rä te taiòraa Parau Maitaì te parauhia nei ia, te haere atu ra o ia èi manihini na te taata rave hara. no teie mahana paieti, te Parau Maitaì päpaìhia e Ruta i te pene 19, i te mau ìrava 1 e tae i te 10, te ìte atoà nei tätou i te reira hinaaro i roto ia Tätäio. Aita e òre ua faaroo e na o ia i te mau òhipa faahiahia tei ravehia e Ietu. E te horo nei o ia na mua, ua paiùma i nià i te hoê tutamino no te hiò ia Ietu. I roto ra i te manaò no te mau taata o Ierito, o Tätäio e Taata tei î i te hara i ta rätou hiòraa, i te mea e toröna o ia, e raatira no te feiä òhi  tute. Fifi atu ra o ia i te ani noa atu i te feiä e paruru ra ia na ia faanuu ia nahonaho atoà o ia i te hiòraa i te Fatu, e taata poto hoì teie. Na roto ra i to na àravihi ua tià ia na ia ìte. Ore-roa-atu ra o ia e fatata atu i pïhaì- iho, to na ra hinaaro mauti, ia ìte o ia i te huru o teie taata e parauhia nei o Ietu, àti-rä-atu ai. Na roto i teie raveà, ua ìte o ia ia Ietu i te haereraa mai, ma te manaò e ua navaì noa i reira.

Teie rä, e tià roa ia tätou ia parau e, o Ietu iho tei ìte mai ia Tätäio na mua roa. Mai te mea aita o ia i fatata roa atu, ua haafatata mai ra te Fatu, no te haere mai e mä ìmi ia na. Ua manaò noa o Tätäio o o ia anaè teie e ìmi nei o Ietu i to na pae te ìmi atoà nei, tei moè, tei haamoè, e faaora. Tei ù nei te hoê vahi faufaa roa no ta tätou parau, te färereiraa o Ietu ia Tätäio. Nahea te tupuraa teie färereiraa? na roto ia i to raua haafatataraa te tahi i te tahi, o teie anei te òhipa i te taata ia rave e farerei ai i te mau hinaaro o te Atua. Te faaitoito mai nei teie òhipa faahiahia i tupu ia na reira atoà tätou. Oia hoì, te ìmi atoà mai ra te Atua ia tätou, a ìmi atoà tätou i to tätou pae, e na te reira iho taata e faanaho i ta na mau raveà, ua ìte ia tätou i te raveà a Tätäio, e ta tätou e aha ia te raveà ?

Teie färereiraa no Ietu, e o Tätäio, eiaha no te faafaufaa i te tumu tute, no te tïtau ra ia Tätäio, e pou mai i te na tumu raau, èi to fare ra hoì au pärahi ai âùanei. Tià mau atu ra te auraa no te iòa o Tätäio, TE ATUA TEI HAAMANAÒ. Ua haamanaò mai te Atua i to na taata tupu no te faahoì i nià i te reni no te èvaneria ia ora.

Àreà te tahi pae, te hiò noa mai ra te mau taata atoà i taìruru mai no te tiaì ia Ietu. E ta rätou tiaìraa, eita ia mai ta Tätäio. E tiaìraa maoro ra, e tiaìraa i te faaora o Ìteraèra. Te hoê Metia o tei haere mai e faahoì faahou ia Ìteraèra i roto i to na tiàmaraa ua oti atu ai. Aita to rätou àau i ineine no te tiaì i te Fatu. Ua tiàturi noa rätou e na rätou e faanaho i te òhipa a te Fatu, na rätou e faaäu i ta na òhipa, na rätou e faaoti i te parau no te mau taata e o i roto i te aroha o te Atua, e tei òre e ö. Aita rä rätou i haapaò faahou i te tiàmaraa, i te Atua ra no te raveraa i ta na iho òhipa faaora. E tià roa ia parauhia e na rätou e faanaho atu i te òhipa a te Atua. Ia hiò atu ra rätou ia Ietu, te haere atu ra e farerei ia Tätäio te tupu nei te ìnoìno i roto ia rätou e te mauruüru òre. Te faahapa nei rätou ma te parau e, te haere atu ra o ia èi manihini na te taata rave hara. Teie te tahi mau manaò uiui, i teie mahana, aita anei tätou e manaò atoà nei mai teie feiä no Ierito, oia hoì te faataaêraa ia tätou i te tahi atu mau taeaè no tätou, e te tiàturi-noa-raa e, o tätou anaè ta te Atua e haere mai nei e farerei. O te faanaho atoà i te hoê tiaìraa mai teie te huru, tupu atu ai te au òre mai teie feiä no Ierito? Mai teie atoà nei te huru o te taata POROTETANI ? I roto i te manaòraa eita roa ia, i te mea te horoà nei teie parau i te hoê auraa faahiahia, oia hoì, e ìte no te òhipa hape, e aore ra pätoì i te òhipa hape, ia au i na manaò e piti nei te tumu o te parau, e faaìte i te parau mau. O te òhipa ia i ravehia e Tätäio i mua ia Ietu, te ìteraa o ia i to na hape, ia tià ia Ietu ia faahoì ia na i nià i te èà, no te mau tamarii a te Atua, teie hoì taua mau reo tätarahapa no Tätäio ra i te ìrava 8, E te Fatu, e horoà vau i te àfa i ta ù nei taoà no te taata rii,  e i hämani-ìno na vau i te tahi taata i te hoê mea ïti aè, ia taìmaha ia ta ù e faahoì atu na na. Mai te mea i te tau no te reforomätio, ua hinaarohia e hoì faahou te taata i nià i te parau mau, no te mau papaì Moà, e na na aè e arataì i te taata i te Atua ra. I teie mahana e na roto i teie nei taiòraa, te tïtauhia nei ia tätou ia vaiiho i te Atua ia parau mai ia tätou. E vaiiho i te Atua ia tomo mai i roto ia tätou mai ta na i hinaaro. Aita anei to na mau hinaaro i moèhia ia tätou e aore rä aita anei tätou i haamoè i te reira, a faaroo noa atu ai i to tätou iho. E mea maitaì ia huru piri rii tätou i te huru o Tätäio, oia hoì te hoê taata tei ìte i to na faufaa òre, to na huru ìno o te hinaaro rä ia ìte ia Ietu. Ma te täpeà i roto ia tätou teie manaò no te tätarahapa e o te reira aè ta tätou parauraa i mua i te Atua. Eita anei.

Èi manaò ôpaniraa

Taramo 3, 8 no o mai te ora i te Atua Nui Tumu Tahi  ra, te vai ra to Òe ra maitaì i nià i to Òe iho ra mau taata.

Teraì or. Faatura.

Ruta èv 18.9-14 Âreà

Tāpati 27 no Àtopa 2019.

REFOROMĀTIO

ÔROÀ

Âreà

Taramo 34

1 E Taramo na Tävita i to na faahuru-ê-raa ia na iho i mua ia Âpïmereta, o tei tiàvaru atu ia na, e ua haere atu ra o ia. 2 E haamaitaì ä vau i te Fatu e òre e faaea. Ia vai tämau mäite ä te haamaitaì ia na i roto i to ù nei vaha. 3 E ârue ta ù âau i te Fatu. Ia ìte mai tei pohe ra i te reira a òaòa atoà ai 4 E haamaitaì tätou i te Fatu, tätou atoà të faateitei i to na iòa. 5 Ua ìmi au i te Fatu, e ua parau mai ra o ia ia ù; e ua faaora ia ù i te mau mea ta ù i mataù ra. 6 Ua hiò atu rätou ia na, e ua haamäramaramahia mai; e aore to rätou mau mata i haamä. 7 Ua pii atu ra taua taata i pohe nei, e ua faaroo mai ra te Fatu; e ua faaora atu ra ia na i to na atoà ra mau àti. 8 Te pätia nei te merahi a te Fatu i te pühapa e àti noa aè i te feiä i mataù ia na, e ua faaora ia rätou. 9 A tämata na ia ìte i te maitaì o te Fatu E ao to te taata i tiàturi ia na ra 10 A mataù i te Fatu, òutou te feiä moà no na ra. Aore hoì e èreraa to te feiä i mataù ia na ra. 11 Ua ère te mau riona âpï i te mäa, e te pohe ra i te poìa; âreà tei ìmi i te Fatu ra, e òre roa e ère i te maitaì. 12 A haere mai na, e te mau tamarii na, e faaroo mai ia ù; e haapii au ia òutou ia mataù i te Fatu. 13 O vai ia taata i hinaaro i te ora, tei hinaaro ia ìte i te maitaì i to na puè mahana i te ao nei. 14 A täpeà i to arero i te ìno, e to vaha eiaha ia parau i te parau haavare. 15 E haapae i te ìno, e rave i te maitaì, e ìmi i te hau, e aruaru atu.16 Tei te feiä parau-tià ra to te Fatu mata, e tei ta rätou pure to na tarià. 17 E mata ê rä to te Fatu i te feiä i rave i te ìno ra, e ia òre roa ia manaòhia i te ao nei. 18 Te tiàoro nei te feiä parau-tià e te faaroo mai ra te Fatu, e te faaora nei o ia ia rätou i to rätou mau àti atoà ra. 19 Te fätata nei te Fatu i te feiä âau paruparu ra, e te faaora nei o ia i te taata âau taiä. 20 E àti rahi to te taata parau tià ra; e faaorahia rä o ia e te Fatu i taua mau àti atoà ra. 21 Na te Fatu e tiaì i to na ra mau ivi, e òre roa te hoê e ôfatihia. 22 E pohe te paieti-òre i te ìno; e tei riri i te feiä parau tià ra, e mou ia. 23 E faaora te Fatu i te värua o to na ra mau tävini; e òre hoì te hoê e tiàturi ia na ra e faaruèhia.

Teuteronomi 10.12- 22

Te ture o te aroha e te faatura.

12 E teie nei, e Ìteraèra, e aha to te Atua no òe na to te Fatu hinaaro ia òe, mäori rä e, ia mataù òe i to Atua i te Fatu, e ia haere i to na atoà ra mau èà, e ia hinaaro òe ia na; e ia haamori òe i to Atua ra i te Fatu mä to âau atoà, e mä to värua atoà; 13 e ia haapaò mäite òe i te mau parau a te Fatu, e ta na ra mau haapaòraa, i ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana ia maitaì òe ra. 14 inaha hoì te raì, e te raì i nià roa i te mau raì ra, no to Atua ia no te Fatu, te fenua atoà nei e te mau mea atoà i roto ra. 15 ìte mai ra rä te Fatu i to mau metua ra i te aroharaa mai ia rätou, e ua tae roa i te mäìti i to rätou ra huaai i muri aè ia rätou ra, no roto i te taata atoà ra, o ia hoì òutou na, mai tei ìteä-hua-hia hoì i teie nei mahana. 16 E tënä na, a peritome na i te ìri i mua o to òutou âau ra, e a tirä na i te märô faahou 17 o to òutou Atua ra o te Fatu, o te Atua ia no te mau atua, e o te Tävana hoì no te mau tävana, e Atua rahi, e te mana, e te mataù, e te haapaò òre i te huru o te taata, e te rave òre i te tärahu 18 o tei faatià i te ôtare, e te vahine ìvi; e te aroha hoì i te taata ê, e te höroà hoì i te mäa e te àhu na na. 19 E tënä, na e aroha atoà òutou i te taata ê; e taata ê atoà hoì òutou i te fenua ra i Àifiti 20 o to Atua ra o te Fatu ta òe e mataù, e o ia anaè ra ta òe e haamori, e o o ia ta òe e àti atu, e e tapu òe i to na ra iòa: 21 o ia ta òe ârueraa, e o ia to òe Atua, o tei rave hoì i taua mau òhipa rahi mataù ra no òe, i ta to mata hoì i ìte ra. 22 To mau metua i haere i raro i Àifiti ra, e hitu roa nei àhururaa rätou i reira; e tënä na, ua faarirohia òe e to Atua e te Fatu, mai te fetià o te raì ra te huru i te rahi.

11.1  

1 E teie nei, e hinaaro òe i to Atua i te Fatu, e te haapaò i ta na poroì, e ta na mau haapaòraa, e ta na ra mau ture, i te mau mahana atoà ra.  

2 Timoteo 4.6-18

6 Teie hoì to ù toto a tahe, teie hoì au a reva ê. 7 I tö na vau i te töraa maitaì, ua oti to ù hororaa, i mau mäite na vau i te parau. 8 E teie nei, te vaiihohia ra te toröna o te parau tià no ù, ta te Fatu, ta te hiò parau tià ra, e horoà mai no ù ia tae i taua mahana ra; eere hoì o to ù anaè ra, o to te feiä atoà rä i hinaaro i taua färaa mai no na ra. Faaitoitoraa, 9 Haapeepee òe ia tae vave mai ia ù nei. 10 Ua faaruè mai hoì Tema ia ù, ua nounou i teie nei ao, e ua reva i Tëtäronia ua reva hoì Terete i Taratia, e o Tito hoì tei Tarematia ia. 11 O Ruta anaè rä teie ia ù nei. Arataì atoà mai òe ia Märeto, e maitaì hoì au ia na i te töroà nei. 12 Ua tono atu ra vau ia Tuhito i Èfetia na. 13 Te pütë ta ù i vaiiho i Teroa ia Tarepo ra, e hopoi atoà mai ia haere mai òe ra, e te mau puta, ia rahi atu rä te mau pëpa ìri ra. 14 Hämani ìno rahi to Àretanetero tüpaì veo ra ia ù; na te Fatu ia e faautuà mai ia na i tei au i ta na ra òhipa. 15 E ara atoà hoì òe ia na, e pätoì rahi hoì ta na i ta tätou parau.16 I taua faatiàraa na ù ia ù iho i mütaa iho ra, aore roa e taata i turu mai ia ù, täiva anaè atu ra ia. Eiaha rä te reira ia häio tià atu ia rätou ei hara. 17 Ua turu mai ra rä te Fatu ia ù, ua faaitoito mai ra, ia ìteä-roa-hia te parau i aò-haere-hia nei ia ù, e ia faaroo te mau Ètene atoà faaorahia iho ra vau i te vaha o taua riona ra. 18 E na te Fatu ä e faaora ia ù i te mau ìno atoà ra, e e tiaì mai ia ia ù e tae noa atu i to na ra Pätireia i te ao ra. Ei ia na te haamaitaì e a muri noa atu. Âmene.

Ruta èv 18.9-14

Te parapore o te Färitea e te feiä òhi tute, 9 Ua parau atu ra o ia i teie nei parapore i te hoê pae taata i manaò ia rätou iho e e feiä parau tià, e e vahavaha hoì ia vëtahi ê. 10 Haere atu ra e toopiti puè taata i nià i te hiero ra e pure; e Färitea e tahi, e feiä òhi tute e tahi. 11 Tià noa iho ra te Färitea o ia anaè ra, pure atu ra, nä ô atu ra E haamaitaì au ia òe, e te Atua, i te mea eere au mai te taata atoà nei, i te popore taoà, e te parau tià òre, e te faaturi, e mai tërä ra feiä òhi tute hoì. 12 Taìpiti a ù haapaeraa mäa i te hepetoma hoê, e te horoà nei au i te àhuru o te mau taoà atoà na ù nei. 13 Âreà te feiä òhi tute, te tià noa ra ia i te ätea ê, aore i hiò noa atu ta na mata i nià i te raì, papaì noa iho ra i to na iho ôuma, nä ô atu ra. E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei. 14 E faaìte atu vau ia òutou, i hoì mai ra taua taata ra i te ùtuafare mä te tiàhia mai, aore te tahi. O tei faateitei hoì ia na iho ra, e faahaèhaahia ia; e o tei faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia.

Manaò.

Te mau parau e färereihia nei e tätou i teie mahana e ärataìraa ia i te taata i mua ia na iho ia ìte i to na faufaa  e to na èreraa i ta te Atua Nui Tumu Tahi faaìteraa i to na hanahana. Ia vai tämau mäite te haamaitaì ma te ârue tämau i te Fatu. E haamaitaì tätou i te Fatu, tätou atoà të faateitei i to na iòa, ia ìmi tätou i te Fatu, Ua hiò tätou ia na, e ua haamäramaramahia mai tätou e aore to tätou mau mata i haamä. E ao to te taata i tiàturi ia na ra, tei mataù i te Fatu, tätou te feiä moà no na ra. Aore hoì e èreraa to te feiä i mataù ia na ra. Ia faaroo tätou i te mau e faahitihia ra i roto i na taiòraa e maha te haapäpü ra ia i te huru tiàturiraa e mauhia nei  e rätou.

-Taramo 34, 23 E faaora te Fatu i te värua tei tiàturi ia na ra òre e faaruèhia.

-Teuteronomi 11, 1 E teie nei, e hinaaro i te Atua e haapaò i te poroì, e te ture.

-2 Timoteo 4, 17 Ua turu mai te Fatu ia ù, ua faaitoito ua faaorahia vau i te vaha riona.

-Ruta èv 18, 13 Âreà te feiä òhi tute te parau ra, E te Atua, e aroha mai i te taata hara nei.

Ei manaò mätamua.

E piti na taata teie e haere nei i te pure, no te faaìte i mua i te Atua i te òhipa ta raua e rave nei ia maitaì ta raua faateiteiraa. To raua faanahoraa mea atea te tahi i te tahi, hoê te faaìte nei i te Mau òhipa ta na e rave nei ia moè te Atua i roto i to na Mau hinaaro, eiaha ra ia ìtehia te hinaaro o te Atua  i roto i te òhipa ta na i rave. Ua rahi aè to te tahi haapaòraa te òhipa ta te tahi i rave ei haapäpüraa e, o ia te mea tià aè i mua i te Atua. Te tahi ra te haapaò noa ra ia o ia  ia  na iho, ma te faaìte i to na manaò peàpeà i te òhipa ta na i rave i mua i te Atua. To na manaòraa ra eita o ia i te mea tià i mua i te Atua, ta na e hinaaro nei ia arohahia mai o ia. O te tahi huru teie no te oraraa o te taata faaroo i teie mahana, mea au roa na te taata i te haapaò o te huru o te tahi, i te aroha atu i to na taata tupu. Eita e tià i te taata ia faaòhipa i te tïtauraa a te Atua, ma te òre e horoà i te tahi manaò i nià iho a rave atu ai. O te huru teie o te taata e vai nei i roto i teie ao, tei nià i teie vahi to Ietu faatiàraa i teie parapore.

Ei tuatapaparaa.

Ua parau atu ra o ia i teie nei parapore i te hoê pae taata i manaò ia rätou iho e e feia parau tià.

I roto i te mau èvaneria ua piri i te 50 rahiraa parapore i faatiàhia e Ietu. Ta Ruta noa i papaì e fatata i te 40 tei tuàti i te tahi atu mau èvaneria. Ta Ruta ua naeàhia ia 10 e tiàhapa, aita ia i roto i te tahi atu mau èvaneria. Mai teie parapore no te Faritea e te Toröna, o Ruta anaè teie e faatià nei. O Teie atoà te tahi parau i te ômua - roa- raa o Ietu e faaìte o ia no vai ma teie parapore, no te tahi pae taata i manaò ia rätou iho e e feia parau tià. I ù nei eita i te mea fifi roa te reira, i te mea te feia parau tià i roto i te pipiria, e huru fatata rätou i te feia moà. Te feia parau tià, o te mau taata ia tei haapaò i te mau faaueraa a te Atua ma te ôtohe òre. Tei faataa i to rätou oraraa ia pärahi fatata noa rätou i te mau ture, e i te mau hinaaro o te Atua, i te pö e te ao. Oia hoì te feia parau tià, e feia te reira tei mataù i te Atua, eita rätou e vahavaha ia vëtahi ê, e tupu ra to rätou aroha noa atu e ènemi no rätou.

E e vahavaha hoì ia vëtahi ê. Te haapäpühia nei i ù nei i te vahi hopeà no te ìrava 1 te òhipa ta te taata parau tià ia òre ia rave mauti ra ia te vahavaharaa ia vëtahi ê. Tei vahavaha ia vëtahi ê ra e òre roa ia o ia e tià e riro i roto i te faanahoraa a te Atua. Te Atua iho aita roa O ia i vahavaha noa atu i te taata, ua faaora ra. O teie te huru o te Atua e faaìtehia nei e Ietu, e Atua tei pärahi fatata noa i te taata, to na hinaaro ia ìtehia O ia i roto i te vahi ua ère te taata i te aroha, te here, ei tautururaa. Eita ra te Atua e tïtau mai i te faahoìraa, eita O ia e tiaì i te haamauruüruraa. Teie mau manaò ei hiòraa ia i te faanahoraa no te huru o te parapore ta Ietu e faatiàhia nei, e tià ia parauhia e tei roto i teie ìrava 9 to Ruta horoàraa, no vai ma teie parau, e  e aha to na fä.  Tei te ìrava 10 te haamataraa te parapore. Te feia e vahavaha ia vëtahi ê, e täpaò te reira no te paruparu o te faaroo. E hohoà teie tei hinaaro noa e türuì i nià i te tahi no te faatiàmaraa ia na iho, e rave noa o ia i te òhipa eiaha no te mea ia maitaì te tahi, ia ìtehia ra o ia te mea faahiahia aè i te tahi. To na auraa eita o ia e hape, e tano noa o ia. 

Haere atu ra e toopiti pue taata i nià i te hiero ra e pure; e Faritea e tahi e Terona e tahi.

Te faatià nei o Ietu i teie parau, ia tià i te taata e faaroo ra ia haapaò maitai i te faufaa e horoàhia nei. O te tahi parau mau âau roa i te taata teie, o te faaäuhia i nià i te huru taata atoà. Maite mea ra te tuuhia nei teie na taata i mua i to tätou mata, ia noaa i te hiòraa na roto i te hoê hohoà e patahia ra. Teie na taata mea taaê te tahi i te tahi, hoê e taata haapaò i te faanahoraa a te Atua, hoê ra e taata òhi moni ia tei faautuàhia i nià i te taata. Te vahi ra e àmui ai raua i te hiero ia i mua i te Atua.

Te Faritea, e taata eita e tià ia parauhia, e taata parau tià.

Te Toröna, o te huru ia o te taata hara, o te hohoà o te taata tei pärahi  noa i roto i te faahaparaa a te nunaa. E na taata au-òre-hia teie e te nunaa e na taata moni, tei vahavahahia i te òhipa ta raua e rave nei. E ta raua òhipa i te mahana te taiòraa ia i te moni a te hau Roma. Te haere nei raua to piti atoà ra i te hiero no te pure. Tià noa iho ra te Faritea o ia anaè ra, pure atu ra, na ò atu ra, e haamaitaì au ia òe, e te Atua, i te mea e ère  au mai te taata atoà nei, i te popore taoà, e te parau tià òre, e te faaturi, mai tera ra terona hoì. Taìpiti a ù haapaeraa maa i te hepetoma hoê e te horoà nei au i te àhuru o te mau taoà atoà na ù nei.

A hiò na tätou i te huru o teie Faritea, i te haapaò i te ture no te oraraa faaroo, e te oraraa tivira. Eita roa o ia e naeàhia i te faahaparaa a te ture, te rave nei o ia i te reira ma te âau atoà . Te haapaò nei o ia i te ture mai tei papaìhia, eita o ia e hinaaro ia maìri  hoê aè  parau  o te ture, mai ta te ture e faahiti ra mai tei reira atoà to na itoito. Te ture no te tuhaa àhuru, ua faataahia ia te reira ei tautururaa i te feia veve, e te Mau òhipa no roto i te fare pureraa, te vahi e haamorihia ai te Atua. Teie nei te Mau Faritea, ua faanaho faahou rätou i te tahi atu tuhaa àhuru i nià i te mau maa ta rätou e hoo mai i te fare toa. Ia  faaroo tätou i te pure a teie taata Faritea, aita o ia e ani nei i te Atua i te tahi atu mau tauturu, te haamaitaì nei ra o ia i te òhipa ta na e rave nei, ma te haapäpü eita o ia i te hoê taata popore taoà. Teie nei ra, te vahi tià òre o teie Faritea, to na ia faariroraa ia na ei taata, tei faaìte i te hape o te tahi, te faaìte nei o ia i te huru tià òre o te Terona i mua i te ture, e taata popore taoà, parau tià òre, e te faaturi. Teie hohoà taata, eiaha tätou e manaò e, tei roto noa i teie parapore te vairaa, ua tae atoà mai i o tätou nei i teie mahana. E parau- atoà- hia teie huru taata i te ‘’hypocrite’’ i teie ia mahana. Te vahi tià òre o teie Faritea to na ia faateiteiraa ia na iho i mua i te Atua, e tià ia parauhia e ua moè te Atua i roto i to na teòteò. Àhiri o ia i ani i te Atua no to na taeaè te Terona i te tauturu, i reira e faufaahia ai te òhipa ta na e faatupu nei i te Mau mahana atoà.

Àreà te Terona, te tià noa ra ia i te atea ê, aore i hiò noa  atu ta  na mata i nià i te raì, papaì noa iho ra i to na iho ôuma, na ò atu ra, E te Atua, e aroha mai òe ia  ù i te taata hara nei.

Aita o ia e haava nei i te tahi, te haava noa nei o ia ia na iho, ma te ìte i to na ätearaa i te Atua. Te ìte atoà nei tätou e, aita ta na täpura no te Mau òhipa ta na i rave, e aita atoà ta na täpura no te faahapa i te tahi. Ta na noa e hinaaro nei ia arohahia mai o ia e te Atua i te mea, te ìte nei o ia i to na paruparu, i te mau òhipa ta na e rave nei. Ma te ìte e, aita atu e faaitoitoraa e tià ia na ia rave, oia hoì ia, to na ia ìteraa ia na iho i roto i te hara ta na i faatupu, tei haafifi i to na tiàturiraa i mua i te Atua. Ia òre te taata e ìte i te tätarahapa i roto ia na iho, e i roto i te hara ta na i rave, e òre atoà o ia e ìte i te parau i te Atua e aroha mai òe ia ù. I te reira taime ra te o ra ia o ia i roto i te pupu taata no te Faritea faahapa taata. Àreà  tei ìte i ta na hara i roto ia na iho na mua roa, a tuu atu i te parau no te aroha faaòreraa hara i te Atua tei reira taata te naò ra ia o Ietu. E faaìte atu vau ia òutou, i hoì mai ra taua taata ra i te ùtuafare ma te tiàhia mai, aore te tahi ; o tei faateitei hoì ia na iho ra, e faahaèhaahia ia e o tei faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia.

Te auraa teie no te parapore, i faatiàhia e Ietu, te topa nei teie parau mai te hoê haruru pätiri tei faaaueue te tiàturiraa o te taata. Teie ra aita o Ietu e horoà nei i te tatararaa no teie parau. Te vaiiho nei O ia te reira i roto i te taata e taiò nei, ia tià i te reira ia horoà i to na manaò. Te vahi ra e faaärahia ra i roto i teie parapore, ia òre tätou ia topa i roto i te faatiàraa ia tätou iho i mua i te Atua.

Ei haapiiraa.

Te vai nei i roto i teie parapore, e piti tumu parau. Oia hoì, aita e taata parau tià i mua i te Atua, e taata faatiàhia ra e te Atua, E aita atoà e taata maitaì i mua i te Atua, e taata haamaitaìhia ra, e te Atua.

Terai or.  Faatura.

Ruta èv 18.1-8 Tiàruhi

Tāpati 20 no Àtopa 2019.

Tiàruhi

Taramo 121

1 Tire a te Moruta. E hiò änei ta ù mata i te mau âivi. E noaa änei te tauturu ia ù i reira. 2 No ô i te Fatu ra te tauturu ia ù, o tei hämani i te mau raì e te fenua. 3 E òre o ia e tuu noa i to âvae ia pähee noa na, e òre tei tiaì ia òe e vareà i te taòto.4 Inaha, o tei tiaì ia Ìteraèra ra, e òre ia e tiàruhi noa atu, e òre hoì e taòto. 5 O te Fatu të tiaì ia òe, o te Fatu to maru i to rima àtau ra. 6 E òre òe e pohe i te mahana i te ao, e òre atoà i te  märama i te ruì. 7 Na te Fatu òe e tiaì i te mau ìno atoà ra, na na òe e tiaì ia ora. 8 Na te Fatu e tiaì i to haereraa atu e te hoìraa mai, i teie nei e a muri noa atu.

Ètoto 17.8-13

8 Ua haere mai ra Te âti-Àmäreta e àro i te âti-Ìteraèra i Refitima. 9 Ua parau aè ra Möte ia Iotua, A mäìti na i te taata, a haere, e aro i te âti-Àmäreta ànanahi au e tià ai i nià i te mouà ma te räau a te Atua i ta ù rima. 10 Ua nä reira hoì Iotua i ta Möte i parau ia na ra, àro atu ra ia Àmäreta; e ua haere atu ra Möte, e o Àarona, e o Hura, i nià roa i te mouà. 11 E ua hopoi anaè Möte i ta na rima i nià ra, te pau ra te âti-Àmäreta ia Ìteraèra; e ua tuu anaè o ia i ta na rima i raro, te pau ra Ìteraèra i te âti-Àmäreta. 12 E no te mea te teimaha ra te rima o Möte, ua rave iho ra räua i te hoê ôfaì, tuu iho ra i raro aè ia na, e ua pärahi iho ra o ia i nià iho; e ua mau aè ra Àarona räua o Hura i ta na rima, hoê i te tahi pae, hoê hoì i te tahi pae; aore aè ra ta na rima âueue e maìri noa atu ra te mahana. 13 Pau iho ra Àmäreta e to na atoà ra mau taata ia Iotua i te òè.

2 Timoteo 3.14-17

14 Ia mau mäite rä òe i ta òe i haapii ra, i tei tuuhia atu ia òe ra, ua ìte hoì òe i to òe ìte i ìte ai òe ra. 15 E mai to tamarii-rii-raa mai ä to òe ìte i te parau moà i päpaìhia ra, o te parau ia e paari ai òe e tae noa atu i te ora i te faaroo i te Metia ra ia Ietu. 16 Te mau parau moà atoà i päpaìhia ra, e mea faauruhia mai ia e te Atua, e e mea maitaì ei haapiiraa, ei aòraa, ei faaìteraa hapa, ei faaìte mai i te parau tià ra; 17 ia au roa te taata no te Atua i te mau òhipa maitataì atoà ra.

4, 1-2

1 E teie nei, te parau hua atu nei au ia òe i mua i te aro o te Atua, e i to te Fatu ra i to Ietu Metia, o të haavä i tei ora ra e tei pohe ia fä mai o ia ia tae i to na ra Pätireia 2 e faaìte hua òe i te parau, ia onoöno mäite ä, i te hora au e te hora au òre; e faaìte hua i te hapa, e aò atu, e faaitoito atu, mä te faaòromaì rahi, e te haapii-mäite-raa atu.

Ruta èv 18.1-8

Te parapore o te vahine ìvi e te haavä

1 Ua parau atu ra Ietu i te parapore ia rätou, ia tämau mäite rätou i te pure eiaha e fiu, 2 nä ô atu ra. E taata haavä tei te hoê ôire, aore o ia i mataù i te Atua, aore hoì i haapaò i te taata. 3 E vahine ìvi hoì tei taua ôire ra, e haere atu ra o ia ia na ra, nä ô atu ra. E faatià mai òe ia ù i ta ù ènemi nei. 4 E aita aè ra o ia i faatià vave mai e muri aè ra, ua nä ô iho ra o ia i te feruri-noa-raa i roto ia na iho Òre noa ä vau i te mataù i te Atua, e te haapaò i te taata nei, 5 no te mea rä te märô mai nei teie nei vahine ìvi ia ù, e faatià atu vau i ta na parau, o te mäniania vau ia na i te haere-pinepine-raa mai. 6 Ua nä ô atu ra te Fatu A haapaò na i te parau a taua haavä parau tià òre nei. 7 E e òre änei te Atua e faatià mai i to na ra taata mäìtihia, o tei tiàoro atu ia na i te ruì e te ao? E faaroaroa änei o ia i ta rätou parau? 8 E faaìte atu vau ia òutou, e faatià mai ia o ia ia rätou e òre roa e mähia. Ia tae mai rä te Tamaiti a te taata nei, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei?

Manaò.

Te parau e färereihia nei e tätou i teie mahana haamoriraa te faaitoito ra ia tätou ia vai ära noa ia òre roa ia tiàruhi, e taò mäòhi teie tei faaìte i te tià te òhipa e ôpuahia ra. E òre te vareà taòto e haaparuparu e vai araära noa rä i mua i te mau faanahoraa e faatupu ra ia fäti te itoito i raro aè i te ôpuaraa a te hupehupe e te pau. I to tätou taiòraa na parau e maha nei, te faaìte noa mai ra te reira te puai o te mau taò e haafaufaa ra te tiàturiraa i te ôpuaraa faaora a te Atua Nui Tumu Tahi, teie atu ra te haapotoraa.

-Taramo 121, 4 Inaha, o tei tiaì ia Ìteraèra, e òre e tiàruhi, e òre e taòto.

-Ètoto 17, 12 aore ta na rima i âueue maìri atu ra te mahana.

-II Timoteo 4, 1 Te parau hua i mua i te Atua, i te Fatu ra ia Ietu Metia, tei haavä e tei ora.

-Ruta èv. 18, 8  Ia tae mai te Tamaiti a te taata, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei?

Ei parau mätamua.

Eita a tahi ä tupu ai teie parau no te pure, ua haamata ê na mai ra i te pene 11 i te ìrava 5 e faaea i te ìrava 8. I te mea te vai nei te tüàtiraa o ta tätou taiòraa i teie pene parau, tei faaìte i te faufaa no te pure. Te tïtau nei teie reo to Ietu, i te pureraa ma te tuutuu òre, eiaha e fiu, no te Mau fifi rahi tei haaàti i te Ètärëtia, e te Mau taata tätaìtahi i roto i te àroraa hopeà no te faaineineraa i te hoìraa mai o te Faaora. Te tiàraa o te nunaa faaroo i roto  i teie nei ao, te àroraa ia e tià ia ravehia no te faaòiòiraa te tupuraa to na hau i te fenua nei. Te huru ia no te parapore ta Ietu e faatià nei ia tätou i teie hora paieti.

Te naò nei ta tätou taiòraa Parau Maitaì no teie mahana, Te vai nei te hoê haava, a òre o ia e mataù nei i te Atua, e ma te tauà òre atoà i te fifi o te taata. To na auraa ra tei te huru o te taata ta na e hinaaro e tauturu, tei au ia na ra, tei òre ia au ra, ua fifi roa ia taata. I te tahi aè pae te hoê ia vahine ìvi, tei hinaaro ia faatiàmähia o ia i mua i to na mau ènemi, o vai ma teie mau ènemi, aita ta tätou parapore e faahiti nei ia rätou, e parau noa ia tätou e, e mau taata teie te hinaaro ra e faaère teie vahine i ta na mau faufaa ta to na hoa i vaiiho mai na na.

O Ruta anaè teie e faaìte nei teie parau, no teie haava parau tià òre, e te onoöno o te vahine ìvi, i te ìmiraa i te Mau raveà atoà i mua i te fifi e färereihia ra. Ua faatere noa teie haava tià òre i te òhipa a teie vahine ìvi, mai ta na e hinaaro ra. No te tütava ra teie vahine ìvi i te farerei i te haava, e ua manuia o ia i nià i te òpuaraa tià òre i faaineinehia. Te ìtehia nei  i roto i teie haava, to na ia hiò-ê-raa  i teie vahine, no te veve paha, e a òre no te tahi atu mau faanahoraa tei haafifi i ta na tereraa òhipa. Te faatiàmähia nei teie vahine ìvi i mua i to na mau ènemi, eiaha ra i roto i te hoê manaò maitaì e te hau, i nià ra i te hoê manaò fiu te pinepineraa teie vahine i te haereraa e farerei.

8  Ia tae mai te Tamaiti a te taata, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei? No te aha?

No te mea e taime te reira no te taata tätaìtahi i te haamoriraa,  ia ìtehia  te hanahana o te Atua. Tei tiàoro i te Atua. Eita te Atua e fiu i te taata ia tiàoro ia na i te mau taime atoà, o to te Atua ia te reira òaòaraa. I tera maa parau ra e, aita atu o ù òaòaraa ia ìte au e, te haapaòraa ta ù mau tamarii i ta ù parau. Ia haapaòhia te parau no te faaroo no te pure, eiaha te taata e fiu i te aniraa i te Atua i te tauturu. No te mea to te Atua te reira hinaaro ia maitai te taata, eiaha ia ìno. Na teie òhipa e faatupu i te hoì vaveraa mai te Tamaiti a te Atua, ei faaìteraa e, te vai mau ra te faaroo i te fenua nei.

E rave rahi Mau òhipa ei haaparuparu ia tätou i te haamoriraa i te Atua. Ia au ihoä i te huru no te oraraa i teie mahana i te mau mea e haaàti nei ia tätou i te mau taime e àmui ai tätou i roto i te fare pure i te tapati. Te vai nei te heivaraa i teie mau hora, te haaputuputuraa a te tahi mau täatiraa, e àore ra te manunu ârearea o te po mahana maa, pärihia atu ra no te aòraa a te òrometua, e te vai atu ra …………..

Na teie mau haafifiraa e horoà nei i te mau taata i teie tau i te haafiuraa i te haamori i te Atua. Eita atoà nei ra no te mea e, aita e pähono òiòihia mai ra e te Atua, te reira atoà paha te tahi mau tumu. No te mea atoà paha, i roto  i teie nei ao, te tupu noa nei te mau tamaì i roto i tera nunaa e tera nunaa, te vai ra te pohe ra i te mau hämani-ìno-raa a te taata i te taata. I roto i teie mau òhipa e tupu nei, te parau mai nei o Ietu e, ia tämau maite i te pure eiaha e fiu. Ia tämau maite te nunaa faaroo i te pure, eita ra ta na òhipa  i te haapaòraa e, te faaroohia mai nei ra e te Atua, ta tätou òhipa o te pure ia i te Atua e tià ai. Ia rahi te faaroo i te fenua nei ia hoì o Ietu. Na te fenua e pähono mai nei i ta tätou mau pure, te mau hotu o te mau tumu haari, te ùru, te meià e te vai atu ra, teie mau hotu e haamaitaìraa te reira na Atua.

Te haava tià òre e vai ra i roto i te parapore, eita e tià ia faatuàtihia i nià i te Atua. No te òhipa ta na i rave aita e tüàtiraa i nià i te òpuaraa a te Atua e faatupu nei no te taata. E tià ra ia faaäuhia teie taata i nià  i te mau faatere o te nunaa, tei taumi i te taata i roto i te pöuri e te mauiui.

Te vahine ìvi ra, e tià ia faahohoàhia i nià i te Ètärëtia tei haamauiuihia i te parau tià òre. Te tïtau nei ta tätou taiòraa ia itoito te tiàturiraa o te taata e haamori nei i te Atua, e ia tämau maite i te pure eiaha e fiu.  E ia hoì mai te Tamaiti a te Atua te vai ra te faaroo i te fenua nei. Te òhipa a te Tumu Nui ta te taata e òre e täuà faahou nei, ta na ia täpura òhipa ta te Atua i horoà na na. Mea tano aè rä paha tätou e parau e, ua haamoè te taata, aore ra ua huna i te mea ta to na tiàraa e tïtau ra ia na. Nä ô na tätou i te ui. E aha te faufaa o te tahi arii aore o na e mana faatere ; e aha te faufaa o te tahi tävini të òre e rave i te òhipa no te maitaì o to na fatu ; e aha te faufaa o te parau, mai te peu aita e tarià no te haru mai i te mea i parauhia. Ia tiàruhi, ia fiu te taata, ua riro o ia mai te tahi parau ta na i haamau, i te parauraa e, i te vähi e haamata atu ai to te tahi mana, e faaea mai to te tahi. I ô nei rä hoì, te taata iho teie e täpeà nei i te mana o te Atua, no te mea to na terä e haamata ra. Aita ta te Atua e parau faahou ia na, eere atoà ra te òhipa na na te haapaòraa i te parau a te Atua, e tae noa atu i te tiàturi rahi, e te here rahi o te Atua ia na i te püpüraa mai i ta na òhipa i roto i to na rima na na e haapaò. I parau ai o Ietu e, 8 E faaìte atu vau ia òutou, e faatià mai ia o ia ia rätou e òre roa e mähia. Ia tae mai rä te Tamaiti a te taata nei, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei?

Terai or.

Ruta èv 17.11-19 A Tià.

Tāpati 13 no Àtopa 2019.

A Tià.

Taramo 98

1 Taramo. E himene i te Fatu i te himene âpï, e mau mea taa ê hoì tei ravehia e ana, no to na iho rima àtau e to na rima moà, i riro mai ai te rë ia na. 2 Ua faaìte mai ra te Fatu i te ora na na, i mua i te mata o te mau êtene atoà ra, te faaìte-raa-hia te parau-tià na na ra. 3 To na aroha e ta na parau mau, ua manaòhia e ana i te ùtuafare o Ìteraèra. Ua ìte te mau hopeà atoà o te fenua i te ora a to tätou Atua. 4 Ia pïnaì te haamaitaì i te Fatu e àti noa aè te fenua, ia puroro te reo òaòa, ia ûmere mä te haamaitaì i te himene. 5 A himene i te Fatu mä te tïnura, mä te tïnura e te reo haamaitaì atoà ra; 6 mä te mau pü e te òto o te tuferi, te harururaa i te haamaitaì i te arii ra, i te Fatu. 7 Ia haruru te tai e to na îraa, te ao atoà e to na ra mau taata. 8 Ia paìpaì te mau pape i to rätou rima, e ia ûmere tahi te mau mouà atoà, 9 i te aro o te Fatu, te haere mai ra hoì o ia e haavä i te fenua. E haavä o ia i to te ao mä te parau tià, e te mau taata mä te piò-òre.  

2 Te mau Arii 5.14-17

14 Ua haere atu ra o ia e ua hopu atu ra i Iörïtäna e a hitu aè ra hopuraa, ta te taata no te Atua hoì i parau mai ra; riro atu ra to na ìò mai to te tamarii âpï ra mä atu ra o ia. 15 Ua hoì mai ra o ia e to na atoà ra mau taata i taua taata no te Atua ra, e ua haere iho ra, ua tià mai ra i mua i ta na aro ua nä ô mai ra, Inaha, ua ìte atu ra vau e aore roa e Atua i te ao atoà nei, mäori rä i Ìteraèra nei e teie nei, teie tä ù parau iti ia òe na, e rave mai òe i te tahi taoà iti i to tävini nei. 16 Ua parau atu ra rä o ia, Te ora nei te Fatu, tä ù e tià noa i mua i ta na aro, e òre au e rave. Ua märô mai ra o ia e rave; aita aè ra rä i tià ia na. 17 Ua parau mai ra Näamana, Eita änei e tià ia òe ia hö-mai-hia mai i to tävini nei te tahi mäa repo, e teiaha ai nä âtini e piti nei? E òre hoì to tävini e hopoi faahou i te tütia-täauahi e te tütia atoà i te mau atua èê mäori rä i te Fatu anaè.

2 Timoteo 2.8-13

8 E haamanaò ia Ietu Metia, no te huaai o Tävita o tei faatiàhia mai te pohe mai ra, mai tei te Èvaneria ta ù e aò nei. 9 I pohe ai au nei i teie nei ìno, e ua tae roa i te âuri fifi nei, mai te mea e e taata rave parau ìino ra; aita rä te parau a te Atua i täpeàhia. 10 I haamahu mäite ai au i te mau mea atoà no te feiä i mäìtihia ra, ia noaa atoà ia rätou te ora i te Metia ra ia Ietu, mä te ao mure òre ra. 11 E parau mau hoì te maa parau nei e. Ia pohe tätou e o ia atoà ra, e ora atoà tätou e o ia atoà hoì. 12 Ia faaòromaì atoà tätou i te ìno ra, e pätireia atoà to tätou io na ra, ia huna hoì tätou ia na ra, e huna atoà o ia ia tätou 13 òre noa ä tätou i te haapaò i te parau mau, e parau mau ä ta na e òre o ia e tähuna i ta na iho.

Ruta èv 17.11-19

Te tämä-raa-hia nä rëpera tino àhuru

11 E taua haereà no na i Ierutarëma ra, i nä Tämäria o ia i te haere, e i nä Tarirea. 12 E tei te tomoraa atu o ia i roto i te hoê ôire iti, ua färerei mai ra ia na nä rëpera tino àhuru, tià noa mai ra i te ätea ê; 13 pii noa mai ra te reo, nä ô mai ra E te Òrometua, e Ietu e, e aroha mai ia mätou. 14 E ia hiò atu ra o ia ia rätou, ua parau atu ra. A haere, a faaìte i te mau tahuà ia òutou. E tei to rätou haereà nä te èà tià, faaorahia iho ra rätou. 15 E ia hiò iho ra te hoê o rätou ia na iho, e ua ora, ua hoì mai ra mä te pii hua i te haamaitaìraa i te Atua. 16 Ua tïpapa iho ra i raro i te âvae iho o Ietu, haamaitaì mai ra ia na no Tämäria taua taata ra. 17 Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra. Eere änei tino àhuru atoà i tämähia nei? Tei hea iho nei rä e tooiva. 18 Aore roa te hoê i hoì mai e haamaitaì i te Atua maori rä o teie nei taata ê. 19 Ua parau atu ra o ia ia na. A tià, a haere i to tere; ua ora òe i to faaroo.

Manaò.

E reo faahoì te ìtehia nei i roto i na taiòraa e maha, mai ta te vao o te fenua e faahoì mai nei ia tuö te taata, e tauturu te vao i teie reo no te faaìte te âpeeraa a te rähu a te  Atua Nui Tumu Tahi i te ôpuaraa a te taata tei faatupu te aroha e te here o te aru. Ia faaroo  tätou i te haapotoraa na taiòraa e maha.

-Taramo 98, 4 Ia pïnaì te haamaitaì i te Fatu ia puroro te òaòa, ia ûmere i te himene.

-2 Te mau Arii 5, 17 E òre to tävini e hopoi te tütia täauahi na atua èê mäori i te Fatu anaè.

-2 Timoteo 2, 12 Ia huna tätou ia na ra, e huna atoà o ia ia tätou.

-Ruta èv 17, 19 A tià, a haere i to tere ua ora òe i to faaroo.

Mea nahea te tupuraa ta tätou taiòraa no teie mahana?

Teie ia te huru, e haamata te aveave no ta tätou taiòraa i te pene  13 i te ìrava 22, e tae roa i te pene 17 i te ìrava 11.Te haamanaò nei o Ruta i te òpuaraa a Ietu no te paiùma i Ierutarëma. E rave rahi te mau òhipa i faatupuhia i nià i teie èà, ei faaìteraa i te mau taata e âpee nei ia Ietu, i te faufaa no te hanahana o te Atua. E tae roa te aveave o ta tätou taiòraa i te ìrava 20 e tae i te ìrava 37, Tei haamatahia na roto i te mau uiraa a te mau Faritea. Ia hiòhia te Mau parau ta Ietu e pähono nei, te vai ra te tahi tüàtiraa i ta na mau òpuaraa no te òire moà.

Ta tätou nei ra taiòraa tei faataahia no teie mahana, haamaitaìraa i te Atua, o te hoê ia tuhaa, no te mau òhipa i ravehia e Ietu, i nià i te èà e haere nei i Ierutarëma.  Te ìtehia nei e, te vai ra te tahi mau taata tei färii ia Ietu e tei ìte hoì ia na mai te hoê faaora, e mai te hoê Fatu. Mai te hohoà ia o te taata Tämaria tei faaorahia to na maì rëpera, e to na faaroo. Te ìte nei teie taata i roto i te òhipa i ravehia e Ietu, eita e tià i te mau tahuà ia faatupu i teie huru temeio.

Hou ra tätou a hiò ai i te òhipa e tupu nei i roto i tätou taiòraa, e tamata tätou i te hiò i te huru no te papaìraa o Ruta i te Èvaneria o Ietu.

Te horoà nei o Ruta i ù nei te hoê hiòraa àpï, ma te haere tià na ropu ia  Tämaria e o Tarirea, i te pae tooà o te ra no àpatoèrau no te päpe Iörïtäna, e o Perea. Teie faanahoraa no te faaìte ia i te manaò rahi e vai ra i roto i te Fatu, e na Tämaria o ia i te haere. No te faaineine ia tätou ia ìte te òpuaraa e ravehia nei. Te òpuaraa ia ìte te mau òire e naeàhia e Ietu i te parau i te hanahana o te Atua, tei horoàhia na roto i te mau temeio, faaòreraa hara, faaoraraa maì, e tae noa atu i te haapiiraa. O teie ia te mau raveà i faatupuhia e Ietu, ia noaa i te taata ia färii teie ora e òhipa ia no o mai  i te Atua ra.

Ia hiò tätou i te tahi atu mau taiòraa, e vai nei i roto i te tärena no teie mahana tei taiòhia atu. 

Te pïnaì nei te parau o te Ora, te riro nei ia ei parau arataì i te faanahoraa e vai nei i roto i te mau tumu e tïtauhia nei i te taata ia tiàturi. Ia hiò tätou i te ora o Näamana i te faaìteraa a te Mau Arii piti i te 5 mai te ìrava 14 e tae i te ìrava 17, ua tiàturi o ia i te faaueraa a to na tävini vahine ia haere i te päpe i Iörïtäna hopu ai, ua faaroo teie arii i teie parau e ua ora to na maì. E tià ia parauhia e, te ora o te Arii, na te rari päpe ia i faahope, tiàturi atu ra o ia i te Atua ra i te Fatu.

Oia atoà ia te faaìteraa a te puta Taramo 98, ua noaa i te feia paieti i te ora na roto i te haamaitaìraa i te Atua.

Ta Timoteo atoà ia i ìte, na roto i te Èpitetore a Pauro i papaì i teie tamaiti ta na i te faaroo. Te faaìte nei o ia e ua mau ta na rima i te täpeà fifi, te ora ra a te Metia tei tiàfaahou te faaitoito nei ia,  ia na ia parau i te ora a te Atua.

Te ìte nei ia tätou i te fäufaa no te mau parau e tupu nei.

E, tätou taiòraa Parau Maitai a te Atua, Ruta i te pene 17 i te ìrava 11 e tae roa i te ìrava 17. Ta tätou ra ìrava tei te ìrava 19 ia i te vahi hopeà, te naò ra ia,

ÀTIÀ, A HAERE I TO TERE, UA ORA OE I TO FAAROO.

E reo teie tei parauhia i nià i te hoê taata no Tämaria, tei ìte i te tumu no to na ora nohea mai. 10 rätou tei naeàhia i te maì rëpera, hoê to rätou manaò i te àroraa i to rätou maì, te faaòromaìraa i te mau mahana atoà. No rätou ua vai te ture i mua i to rätou tiàturiraa e, e feia faataahia rätou i rapae i te oraraa o te nunaa. O te reira te tahi tumu i  òre ai o Ruta e faaìte i te iòa o te oire, i te mea e vahi viivii i te hiòraa a te Àti-Iuta.10 rätou tei färereihia e te haamaitaìraa a te Atua, tei nià rätou i te èà no te haereraa e faaìte  i te  mau tahuà. Ia noaa ia rätou te parau faatià no te hoì faahouraa i roto i te oraraa àmui. O te faanahoraa teie na te Àti-Iuta, na te mau tahuà e faaoti tera maì  tera ia, mai te mea e rëpera, e faatea- roa- hia rätou i te vahi nohoraa o te feia tei òre i naeàhia e teie maì. Mai i o tätou ò Orofara ia tei faataahia no teie huru maì, e no te mau maì teimaha roa ra o Mutu-Uta ia i te vai motu-noa-raa ra.

Hoê i roto i teie Mau taata 10, ua ìte i te òhipa i tupu i nià i ta na tino, ua hoì o ia i muri i te vahi no reira mai teie maitai. Ma te himene haamaitaì i te Atua i nià i te èà, tei riro ei faaìteraa i ta na fäîraa  faaroo i mua i te Atua te tumu no to na tämäraahia. I mua ia Ietu ua tähopu o ia, ma te tiàturi e to na ora no mua ia Ietu, eita ra no ò mai i te mau tahuà ra. I haere mai ai o ia e faaìte ia na i te òhipa i ravehia e Ietu. Te parau nei o Ietu i teie taata Tämaria, à tià, a haere ua ora òe i to faaroo.

Àreà no tera e 9, tei tama-atoà-hia, to rätou tino, to rätou ra faaroo aita ia, e aita atoà rätou i faaroo teie reo to Ietu, tei faaitoito faahou i te taata Tämaria ia tià i mua i te mau taata atoà, ma te haapeàpeà òre i te Mau faahaparaa a te taata.

To na auraa ra, ia òre te taata ia ìte i te hoì i te Atua ra, eita e noaa ia na, te parau no te faaroo. Oia hoì, o te Atua te tumu o te faaroo, e ia matara teie parau i rapae i te pipiria, ia o i roto i te âau o te taata. Ei puoìraa i te òhipa i ravehia e teie taata Tämaria. Ei faaitoitoraa i te mau taata atoà e tïtau nei i te puai o te faaroo i roto i te Atua. O te hanahana teie o te Atua, ia faaìtehia to na roo i te mau vahi atoà.

Terai or. Faatura.