Märeto 5.21-43 Àhu

 

Tāpati 27 no Tiunu 2021.

Àhu

Taramo 30

Òto ei òaòa.

1 E Taramo, e e himene no te haoraa fare o Tävita. 2 E haamaitaì au ia òe, e te Fatu, ua faatià hoì òe ia ù i nià, e aita òe i vaiiho noa atu i ta ù mau ènemi ia òaòa noa na ia ù. 3 E te Fatu, e ta ù Atua, i tiàoro noa na vau ia òe, e ua faaora òe ia ù. 4 Ua faahoì mai òe, e te Fatu i ta ù värua mai häte mai ä, e ua faaora òe ia ù ia òre au ia tae i raro i te âpoo ra. 5 E himene i te Fatu, e te feiä moà e, e ârue i to na maitaì, ei manaòraa. 6 Mai te àmoraa mata nei to na riri i te poto, âreà to na hereraa mai, e tià ia i te vairaa e mure noa atu te aho. Ia täpae noa mai te òto i te ahiahi; e riro rä i te òaòa ia poìpoì.7 Taua maitaìraa no ù ra, ua parau ä hoì au e: «E òre roa vau nei e âueue. 8 No to hereraa mai, e te Fatu, i haamau päpü ai òe i to ù mouà.» Ua huna iho ra òe i to mata, mäheahea aè ra vau. 9 Ua pure iho ra vau ia òe, e te Fatu, i reira e ua faaìte atu ra vau i ta ù aniraa i te Fatu. 10 «E aha te faufaa ia rave-pohe-roa-hia vau, e ia hopoi-roa-hia vau i raro i te âpoo? E haamaitaì änei te repo ia òe, e faaìte änei ia i te parau mau na òe ra? 11 E faaroo mai, e te Fatu, e aroha mai òe ia ù; e te Fatu, ei tauturu òe ia ù.» 12 Ua faariro òe i te òto no ù ra ei òaòa, e na òe i tätara i te àhu òto no ù ra, e ua faaàhu mai òe ia ù i te àhu òaòa. 13 E teie nei, e haamaitaì au ia òe mä ta ù hinuhinu, e òre roa vau e mämü. E te Fatu, e ta ù Atua, e haamaitaì ä vau ia òe e a muri noa atu.

Ètetiera 18.21-32

Färiu.

21 Ia färiu mai ra te taata parau ìno i te mau parau ìno atoà nä na ra, e ua haapaò i ta ù ra mau haapaòraa, e ua rave i te parau au e te mea tià, e ora ia o ia, e òre ia e pohe. 22 Te mau hara atoà ta na i rave ra, e òre ia e manaò-faahou-hia atu ei hara nä na: i te parau tià ta na i rave ra, e ora ia o ia i te reira. 23 Huru mauruüru iti aè änei tö ù i te pohe o te taata ìno të nä reira mai ra te ATUA ra o te Fatu e eiaha o ia ia färiu mai i ta na èà ia ora? 24 Ia färiu ê rä te taata parau tià e ua faaruè i te parau tià nä na, e ua rave iho ra i te parau ìno, e ua rave i te mau parau faufau atoà i ravehia e te taata ìno ra, e ora änei o ia? te mau parau tià atoà i ravehia e ana ra, e òre ia e manaòhia: o ta na ra hapa i hapa ai o ia ra, e ta na hoì parau ìno ta na i rave ra, e pohe ia o ia i te reira. 25 E te parau na hoì òutou e, Aore te parau a te Fatu nei i au. E faaroo mai na, e te ùtuafare o Ìteraèra nei, O ta ù änei te parau aore i au? Eere änei o ta òutou te parau aore i au? 26 Ia faaruè te taata parau tià i te parau tià nä na ra, e ua rave i te parau ìno ra, e pohe hoì o ia i te reira; i te parau ìno i ravehia e ana ra e pohe ai o ia. 27 E ia färiu mai hoì te taata parau ìno i ta na ra parau ìno, i ravehia e ana ra, e ua rave i te mea au, e te parau tià, e ora ia o ia. 28 No te mea, ua manaò o ia, e ua färiu ê mai i te mau hapa tä na i rave ra, e ora ia o ia, e òre o ia e pohe. 29 E te parau mai ra te ùtuafare o Ìteraèra, Aore te parau a te Fatu ra i au. E te ùtuafare o Ìteraèra e, o ta ù änei te parau aore i au? Eere änei ta òutou te parau aore i au? 30 E teie nei, e haavä atu vau ia òutou, e te ùtuafare o Ìteraèra, i te taata atoà ra i ta òutou mau parau, të nä reira mai ra te ATUA ra o te Fatu. A tätarahapa, e färiu mai i ta òutou atoà ra mau hara: e eiaha òutou ia hià i ta òutou mau parau ìno ra. 31 E faaruè ê atu òutou i to òutou mau ìno atoà ra, i hara ai òutou na: e faaâau âpï e te värua âpï: e aha hoì òutou i hinaaro ai i te pohe, e te ùtuafare o Ìteraèra? 32 Aore roa hoì o ù e mauruüruraa i te pohe o te taata e pohe ra te parau mai ra te ATUA ra o te Fatu: e tënä na, e färiu mai ia ora.

2 Törïnetia 8.7-15

Fäito.

7 E teie nei, te vai hua na te mau mea atoà nei ia òutou na, i te faaroo ra, i te parau ra, i te ìte ra, e te itoito rahi ra, e to òutou aroha rahi ia mätou nei, e rohi ia rahi atoà teie nei maitaì i roto ia òutou. 8 Eere rä ta ù i te parau faaue, no te itoito rä o te tahi pae ra, e ei tämataraa atu i te haavare òre o to òutou hinaaro. 9 Ua ìte hoì òutou i te aroha mau o to tätou Fatu ra o Ietu Metia: e e taoà rahi ta na, no òutou rä, riro mai nei o ia ei veve, ia rahi ta òutou taoà i taua veve no na ra. 10 Teie hoì to ù manaò i taua mea nei: teie te mea tià ia òutou, i te feiä i haamata i mütaa iho i te rave, eere hoì te reira anaè ra, ua rü rä òutou mai te tahi mätahiti mai ä. 11 E teie nei, e faahope hua i te rave i taua mea ra. Mai te ôpuaraa i tià ra, ia tupu atoà hoì te rave hua, no roto i ta òutou taoà i noaa na. 12 Te vai ra hoì te tià i te âau, e färiihia ia i ta te taata i noaa eiaha i tei òre i noaa ia na ra. 13 Eiaha hoì ia mämä te tahi pae e ia teimaha òutou: 14 ia fäito rä, ia riro ta òutou taoà rahi ei turu atu i to rätou veve i teie nei, e ia turu mai rätou ia òutou i ta rätou taoà rahi i to na atu mahana, ia fäito. 15 Mai tei päpaìhia ra e: «O tei noaa te mea rahi ra aita ta na i rahi, e tei noaa te mea iti ra aita ta na i iti.»

Märeto 5.21-43

Te tamahine a Iaeiro

E te vahine i täpeà i te àhu o Ietu

(Mät 9,18-26; Ruta èv 8,40-56)

21 E ia hoì faahou Ietu i te tahi paeàu nä nià i te poti, e feiä rahi tei taìruru mai i te hiti ä o taua roto ra. 22 E inaha, ua haere mai ra te hoê tävana o te tunato ra, o Iaeiro te iòa; e ìte mai ra o ia ia na, ua haamaìri iho ra i ta na pae âvae, 23 täparu hua mai ra ia na, nä ô mai ra: «Ua fätata roa ta ù tamahine iti i te pohe ; haere mai òe e tuu i to rima i nià iho ia na ia ora o ia i reira. 24 Haere atu ra Ietu räua atoà, e rave rahi taata tei âpee ia na e tei nëneì atu ia na. 25 E te hoê vahine hoì, hoê àhuru e ma piti mätahiti i te poheraa i te täpahi: 26 e mauiui rahi to na i te mau räpaauraa a te mau täote e rave rahi, e ua pau roa ta na faufaa e aore e ora i noaa, te rahi noa atu ra rä to na maì. 27 Faaroo aè ra o ia i te parau i nià ia Ietu, ua nä muri mai ra i te haere nä roto mai i te nahoà rahi taata, täpeà atu ra i to na àhu, 28 ua nä ô aè ra hoì o ia: «Ia täpeà anaè au i to na àhu, e ora ia vau.» 29 Òre roa iho ra taua täpahi no na ra i reira, ìte iho ra o ia i roto ia na iho e, ua ora o ia i taua maì no na ra. 30 Ìte aè ra Ietu i roto ia na iho, e mana tei matara/püpü atu no roto ia na. i reira ra. Ua färiu aè ra i roto i taua feiä i neneì mai ra, nä ô aè ra: «O vai tei täpeà mai i ta ù àhu nei? 31 Ua parau atu ra ta na mau pipi ia na: «Te ìte mai nei hoì òe i teie nei feiä rahi i te neneìraa atu ia òe, e e parau mai hoì òe: «O vai tei täpeà mai ia ù?» 32 Ua hiò atu ra Ietu e àti noa aè, ia ìte o ia i te taata i nä reira mai ia na ra. 33 Ua haere mai ra taua vahine mä te mataù e te rürütaina, ua ìte iho ra i te huru ê i tupu i roto ia na ra, ua tïpapa iho ra i raro i mua ia na, ua faaìte fäì mai ra i te parau mau. 34 Ua parau atu ra rä o ia ia na: «E ta ù tamahine, i ora òe i to faaroo. A haere mä te hau, e ia ora roa òe i to maì. 35 E aita i hope roa taua parau na na ra, o te veà mai ra, mai te ùtuafare mai o te tävana o te tunato ra, e ua parau mai ra: «Ua pohe roa to tamahine, e aha òe i haapeàpeà atu ai ä i te òrometua? 36 Aita ra o Ietu i tauà noa atu i taua parau ra, ua nä ô atu ra i te tävana o te tunato ra: «Eiaha e mataù, e faaroo noa mai.» 37 E aore roa o ia i faatià i te taata ia pee mai ia na, maori rä o Pëtero, o Iatöpo, e o Ioane, te taeaè o Iatöpo ra. 38 E tae atu ra rätou i te fare o te tävana o te tunato ra, e ìte aè ra o ia i te huehueraa, te òtoraa e te hevaraa o/a te taata. 39 E ia tomo atu o ia i roto i te fare, ua parau atu ra o ia ia rätou: «No te aha òutou i huhue noa ai e i òto ai hoì? Aore taua tamahine nei i pohe, ua taòto rä. 40 Ua vahavaha / faaoôo mai ra rätou ia na. Ua tuu atu ra rä o ia ia rätou atoà i räpae, arataì atu ra i te metua täne e te metua vahine o taua tamahine ra e te feiä i pee mai ia na ra, tomo atu ra i roto i te piha i te vairaa o taua tamahine ra. 41 Ua rave atu ra i te rima o taua tamahine ra, nä ô atu ra: «Tarita tumi /Talita Kumi Te auraa : «E teie nei tamahine, te faaue atu nei au ia òe, a tià ») 42 Ua tià mai ra taua tamahine ra i nià i reira ra, hahaere iho ra, hoê àhuru ma piti hoì o na mätahiti, mäere roa atu ra rätou. 43 Ua aò hua atu ra o ia ia rätou e eiaha roa e faaìte noa atu i te hoê taata. Ua faaue atu ra o ia e hopoi mai i te mäa na taua tamahine ra.

Manaò.
E haamaitaì mätou ia òe, e te Fatu, ua faatià hoì òe ia mätou i nià, e aita òe i vaiiho noa atu i to mätou mau ènemi ia òaòa noa na ia mätou. E to mätou Atua Nui Tumu Tahi, i tiàoro noa na mätou ia òe, e ua faaora òe ia mätou. Ua faahoì mai òe, e te Fatu i to mätou värua mai te vahi o te pohe mai, e ua faaora òe ia mätou ia òre mätou ia tae i raro i te âpoo. E te feiä moà e, e ârue i to na maitaì, ei manaòraa. No to hereraa mai,  i haamau päpü ai òe i to mätou mau mouà i Mäòhi Nui nei. Eiaha e huna i to mata, ia mäheahea  mätou. E te Fatu, i reira e ua faaìte atu ra mätou i ta mätou aniraa. E teie nei, e haamaitaì mätou ia òe mä to mätou tiàturi, e òre roa mätou e mämü. E te Fatu, e to mätou Atua, e haamaitaì ä mätou ia òe e a muri noa atu.

Ia färiu mai ra te taata parau ìno i te mau parau ìno atoà nä òe ra, e ua haapaò i ta ù ra mau haapaòraa, e ua rave i te parau au e te mea tià, e ora ia o ia, e òre ia e pohe.  E te parau na hoì òutou e, Aore te parau a te Fatu nei i au. E ia färiu mai hoì te taata parau ìno i ta na ra parau ìno, i ravehia e ana ra, e ua rave i te mea au, e te parau tià, e ora ia o ia. No te mea, ua manaò o ia, e ua färiu ê mai i te mau hapa tä na i rave ra, e ora ia o ia, e òre o ia e pohe. E te parau mai ra te ùtuafare o Mäòhi Nui e, Aore te parau a te Fatu ra i au. E te ùtuafare o Mäòhi Nui e, o ta ù änei te parau aore i au? Eere änei ta òutou te parau aore i au?

E teie nei, e haavä atu vau ia òutou, e te ùtuafare o Mäòhi Nui, i te taata atoà ra i ta òutou mau parau, të nä reira mai ra te ATUA ra o te Fatu. E teie nei, te vai hua na te mau mea atoà nei ia òutou na, i te faaroo ra, i te parau ra, i te ìte ra, e te itoito rahi ra, e to òutou aroha rahi ia mätou nei, e rohi ia rahi atoà teie nei maitaì i roto ia òutou. Eere rä ta ù i te parau faaue, no te itoito rä o te tahi pae ra, e ei tämataraa atu i te haavare òre o to òutou hinaaro. E teie nei, e faahope hua i te rave i taua mea ra. Mai te ôpuaraa i tià ra, ia tupu atoà hoì te rave hua, no roto i ta òutou taoà i noaa na. Te vai ra hoì te tià i te âau, e färiihia ia i ta te taata i noaa eiaha i tei òre i noaa ia na ra. E te vahine i täpeà i te àhu o Ietu Ua aò hua atu ra o ia ia rätou e eiaha roa e faaìte noa atu i te hoê taata. I faaìte ai te parau no te haapotoraa no na taiòraa e maha teie taua mau ìrava nei :

-Taramo 30, 12 Ua faariro òe i te òto no ù ra ei òaòa, e na òe i tätara i te àhu òto no ù ra, e ua faaàhu mai òe ia ù i te àhu òaòa.

-Ètetiera 18, 32 Aore roa hoì o ù e mauruüruraa i te pohe o te taata e pohe ra te parau mai ra te ATUA ra o te Fatu: e tënä na, e färiu mai ia ora.

-2 Törïnetia 8, 14 ia fäito rä, ia riro ta òutou taoà rahi ei turu atu i to rätou veve i teie nei, e ia turu mai rätou ia òutou i ta rätou taoà rahi i to na atu mahana, ia fäito.

-Märeto 5, 41 Ua rave atu ra i te rima o taua tamahine ra, nä ô atu ra: «Tarita tumi /Talita Kumi Te auraa : «E teie nei tamahine, te faaue atu nei au ia òe, a tià.

 

Ei manaò tatara.

Ìrava 30 vh. O vai tei faatiàià mai i ta ù àhu.

Te piti te ìrava 34 E ta ù tamahine i ora òe i to faaroo e haere ma te hau, e ma te ora i to maì.

Te toru te ìrava 41 vh. E teie nei tamahine, te faaue atu nei au ia òe, a tià.

Teie ta tätou parau no teie hora paieti, te ìrava 30 vahi hopeà, te 34, e te 41 vahi hopeà. No roto mai ia teie mau tumu parau i te taiòraa o tei taiòhia atu i mua i te Atua, e i mua atoà ia tätou i te pene 5.

No teie taime haamoriraa, àrueraa e faateiteiraa na tätou i te Atua. Ei faaìteraa i to tätou faaroo, e to tätou tiàturiraa i ta te Atua i faatupu i te ora horoà noa, te hau tei faatupu i te haehaa, te here tei faatupu i te òaòaraa, i roto i tera taeaè, tera tuahine, te âmuiraa, e tera ùtuafare. O ta teie na ìrava e toru e hinaaro nei e heheu i te âau o te fëia paieti.

Ei ômuaraa.

Ua tupu teie parau i muri noa aè i te hoê tere àrepurepu mau no te mau pipi i ropu i te roto no Tarirea, te roto i faahoì faahouhia ai te tiàturiraa o te mau pipi, e te ìteraa te mau taata o te pahï, i ta te Atua i faafaìte na roto i te puai o te mana o te parau.

I te hiti roto no Tatara, te vahi i tipaehia e to rätou pahï, te tupu faahou nei ia te tahi òhipa, o ta Ietu ä i faatupu no te ora a te Atua, ma te tiàvaru i te varua faufau  tei haafifi i te òpuaraa a te Atua. Aita ra te reira ei taupupuraa no Ietu, ua riro ra te reira ei pororaa na Ietu  i te varua faufau ma te faaìte, o te Atua te tumu o te taata, na te Varua Moà i faatià mai i te taata mai te repo mai. Te tià nei o Ietu i roto i teie pororaa na na, ei taata  faaroo päpü ma te ära i te mau mahana atoà i ta te ènemi òpuaraa. I faaìte ai te reo o te paari i te naòraa e, e ao to te taata e faaroo mai ia ù ra o tei ara maite i te mau mahana atoà i te mau ùputa no ù ra (Materi 8, 34). 

O Ietu, tei ära i te ùputa no te ora, ia òre te ora ia fati i raro aè i te pohe.

O Ietu, tei ära i te ùputa no te hau, ia òre te hau ia fati i raro aè i te àmahamaha.

O Ietu, tei ära i te ùputa no te mataù, ia òre ia tupu te faateäraa, e te òre o te faaroo.

Ta tätou ra parau no teie hora paieti tei mua ia o Ietu i na àti maì e piti nei, hoê te tamahine a te tävana no te tunato tei maìhia e pohe-roa-atu ra manaò iho ra to te ùtuafare e aita e raveà faahou, ua pohe tei te pohe ra ia. Te piti te vahine ia tei maìhia i te täpahi, tei nià o Ietu i te èà no te haere i te ùtuafare o te tävana  no te tunato. Te faarooraa teie vahine teie mai nei o Ietu, i roto i te rahiraa taata, te ìteraa o Ietu e mana tei püpü atu no roto ia na i reira ra, e hiti àhu noa tei faatiàiàhia, e aore ra tei haruhia, oia hoì ua haru teie vahine i te ora, te ora tei haere i te mau vahi atoà, tei pärahi i pïhaì iho i te mau pipi, tei ora i ropu i te rahiraa taata.

E piti tau maì teie, tei faafäriuhia te tiàturiraa i nià ia Ietu e ta na òhipa. I ui ai o Ietu i te ìrava 30 O vai tei faatiàià mai i ta ù àhu? O tei hinaaro i te ora, oia mau i te mea noa atu ua àua haaàtihia o Ietu e te mau taata, no te itoito te vahine täpahi i te tïtau i te ora i te haereraa na nià i te èà, ua itoito atoà i te faaö-haere- raa noa atu te apiapi o te èà. E puai rahi to teie vahine i te mau taata atoà i taua mahana ra, ua faatiàià roa atu o ia i te hiti àhu o Ietu, ma te tiàturi päpü i te ora a te Atua, ora iho ra te maì o taua vahine ra i reira. I te ora faaroo, o ta Ietu ia faaoraraa, o ta te ìrava 34 ia e faaìte nei. E ta ù tamahine i ora òe i to faaroo e haere ma te hau, e ma te ora i to maì. Te haapäpü nei ia o Ietu, te ora o teie vahine ma te horoà i te ora, te hau, i roto i to na faaroo na te maì i haafatata i pïhaì iho i te Atua ma te ìmi i te mau raveà. Tei nià i te èà to Ietu faaoraraa i teie vahine.

Àreà ra te piti o te maì, te tamahine ia a Iaeiro, te faaroo nei o Ietu te manaò òto, te peàpeà no te ùtuafare, e te ahoaho o te fetii, ua fati te tino o teie pötii i raro aè i te pohe, ua atea te ora i to na tino, ua vai ei tino tähuti. Eiaha e mataù e faaroo noa mai. Te reo o Ietu i nià i te veà no te ùtuafare àti. E reo tei faaìte te vai ra te hoê tiaìtururaa o ta te Atua e faatupu no teie ùtuafare. Te manaò o Petero, o Iatöpo, o Ioane, te fetii, e na metua, ua pohe teie pötii ua taere roa o Ietu. Te manaò ra o Ietu aita i pohe, ua taòto ra. Aue ia reo mahanahana e, e te poupou. Ietu i mua i te pohe, mea faufaa-òre ia te pohe i te ora a te Atua. Teie mai nei o Ietu i roto i te ùtuafare àti, no te faaära tei taòto e tià mai, e tià ma te ora. Te ìte nei ia tätou i roto i teie taiòraa e piti vaehaa ta Ietu i faaora i te maì.

1-i nià i te èà no te vahine täpahi ia.

2-Te tamahine a Iaeiro i roto i te ùtuafare.

E täpaò faaìte teie e, te ora a te Atua eita o ia e maìti nei te vaehaa, ua itoito te vahine täpahi i te tïtau, ua itoito atoà o Iaeiro i te ani. Oia hoì te ora tei haruhia i nià i te èà , e te ora tei tomo i roto i te ùtuafare.

E hoa here ma e,

Te riro nei te maì i roto i ta tätou taiòraa ei faaìteraa te ora o te faaroo i roto i te Atua. E faaoraraa ta Ietu, eiaha te maì tino noa, te räpaau atoà nei ra O ia i te varua ia tiàturi, ua ora òe i to faaroo haere ma te hau. Eita anei teie i te mea òaòa no te taata faaroo, aita nei te taata paieti e tano nei, i te tano ora, e tano to te taata teretetiano i ta te Atua i ôpua. Ia faaära o Ietu i tei pohe, e täpaò te reira no te tiàfaahouraa no te taata, i roto i te Metia. E òhipa rahi teie i ravehia e Ietu, te naò nei to na reo i te ìrava 30 vh, o vai tei faatiàià mai i ta ù àhu ? i te ìrava 34 e ta ù tamahine ia ora òe i to faaroo e haere ma te hau, e ora i to maì. E i te ìrava 36 vh, eiaha e mataù e faaroo noa mai.

E mau reo teie, o tei au atoà ia tätou i teie mahana, te faaitoito mai nei ia i te Ètärëtia. Ia itoito i te faatiàià-noa -raa i te ora a te Atua. Ia itoito te oraraa i te faaroo ma te hau. Ia itoito te faaroo-noa-raa ma te mataù-òre.

Ia itoito ia te Ètärëtia i te pororaa i te ora a te Atua i teie mahana i Mäòhi Nui nei, no te faaroo, te hau, no te faatupu i te hoê ora poupou e te maitaì i roto i ta te Atua i faanaho no te ao nei. Ietu te tumu ia te reira no te ora, Ietu te tumu ia tei reira no te faaroo, Ietu te tumu ia te reira no te hau, eita nei te reira i te mea hanahana ia ìte i te faaora a te Atua i nià i te èà, e i roto i te ùtuafare. No reira mea tià-roa-ia i te taata paieti ia haamaitaì, ia ârue i te Atua i te mea e tià to na aroha i te vai mäiteraa.

-No te faaìte i te ora, te ora a te Atua.

-No te faaitoito i te faaroo, te tiàturiraa i te Atua.

-No te poro haere i te hau, te hau a te Atua.

Ua vai mai te hau te ora, te faaroo, te hau i roto i teie òhipa ta Ietu i rave, no reira i teie mahana e na tumu parau ia teie, te au no tätou, no te Ètärëtia e to tätou mau ùtuafare.

 

Ei ôpaniraa, tei roto ia ta tätou ìrava i te Hapatuta pene 2, 3vh, o tei tiàhia ra i te faaroo ra, e ora ia.

 

 

 

Terai òr. Faatura.

 

 

 

Märeto 4.35-41 Hau

 

Tāpati 20 no Tiunu 2021.

Hau.

Taramo 107

Mania.

1 E haamaitaì i te Fatu, e maitaì hoì to na, e tià to na aroha i te vai-mäite-raa. 2 Ia nä reira tei faaorahia e te Fatu, tei faaorahia e ana i te rima o të hämani ìno ra, 3 e ua haaputu mai ia rätou mai te mau fenua roa mai mai te hitià-o-te-rä, e mai te tooà-o-te-rä, mai àpatoèrau mai, e mai àpatoà. 4 I ori noa na rätou nä te  mëtëpara, nä te fenua ano, aore i ìteä e rätou te ôire ei pärahiraa ra. 5 Mä te poìa e te poìhä, roohia iho ra rätou i te mata pöuri. 6 Ua tiàoro rä rätou i te Fatu i to rätou àtiraa ra, e ua faaora iho ra o ia ia rätou i to rätou àti. 7 Ua faaìte hoì o ia ia rätou i te èà tià mau ra, e tae atu ra rätou i te ôire i pärahihia e te taata ra. 8 Ia haamaitaì hoì rätou i te Fatu i to na ra aroha, e te òhipa räveà taa ê na na i te tamarii a te taata nei. 9 O tei pohe hoì i te poìhä ra, ua haamähahia ia hiaai; e tei àti i te poìa ra, ua faaîhia ia i te maitaì 10 O tei pärahi i roto i te pöuri e te marupohe, mä te àti rahi e te täpeàhia i te âuri, 11 no te mea ua faaruè rätou i te parau a te Atua, e ua vahavaha i te aò a te Teitei. 12 I tuu haèhaa ai hoì o ia i to rätou âau i te àti, hià iho ra rätou i raro e aore roa e faatià mai.13 To rätou ra ahoahoraa, ua tiàoro rätou i te Fatu, e ua faaora o ia ia rätou i to rätou ra mau àti. 14 Ua arataì mai ra o ia ia rätou mai roto i te pöuri e te maru pohe, e ua ôfati taa ê atu ra i ta rätou mau täpeà.15 Na te reira e haamaitaì i te Fatu i to na ra aroha, e te mau òhipa taa ê na na i te mau tamarii a te taata nei. 16 Ua pararï hoì ia na te mau ôpani veo, e ua täpü-ê-hia e ana te mau teà âuri. 17 Te feiä neneva ra, no ta rätou ra hara i rave, e ta rätou ra parau ìno, i maìhia ai. 18 Te riàrià ra rätou i te mau mäa atoà ra, e te fätata mai ra te ùputa ra o te pohe ia rätou. 19 Ia roohia rä rätou i te ahoaho, ua tiàoro rätou i te Fatu, e ua faaora iho ra o ia ia rätou i to rätou ra mau àti. 20 Ua tuu mai ra o ia i ta na parau, e ua ora iho ra rätou; ora aè ra rätou ia na i to rätou ra pohe. 21 Na te reira e haamaitaì i te Fatu i to na ra aroha, e ta na ra mau òhipa taa ê i te tamarii a te taata nei. 22 E faatütia rätou i te mau tütia haamaitaì, e faaìte rätou i ta na mau òhipa taa ê mä te òaòa. 23 Te feiä i nä tai i te haere i nä nià i te mau pahï ra, tei te moana rahi ra to rätou ra töroà. 24 O rätou të ìte i te òhipa a te Fatu, e ta na mau räveà taa ê i te moana rahi ra 25 Ua faaue anaè hoì o ia, ua tupu mai ra te vero, e teitei roa mai ra te àre. 26 Teitei noa mai ra i nià i te raì, e ua pou faahou i raro i te àputo; tärapape roa aè ra to rätou âau i te ahoaho. 27 Ua tänïnïtö e ua turorirori mai te taata taèro àva ra, e hope roa aè ra ta rätou räveà. 28 E ia roohia rätou e te àti ra, ua pii rätou i te Fatu ra, ua ora iho ra rätou ia na i taua ahoaho no rätou ra.29 Ua faariro o ia i taua vero ra ei mania, e to na ra mau àre, ua haamämühia ia.30 E ua mämü anaè te reira, ua òaòa te ìhitai e ua hopoi o ia ia rätou i to rätou tïpaeraa hinaarohia ra. 31 Na rätou e haamaitaì i te Fatu i to na ra aroha, e ta na ra mau òhipa taa ê i te tamarii a te taata nei. 32 E faateitei rätou ia na i roto i te âmuiraa o te taata ra, e haamaitaì rätou ia na i roto i te âmuiraa o te feiä paari.33 Te faariro nei o ia i te pape puè ei mëtëpara, e te pape pihaa ra ei vähi päpämarô; 34 te fenua maitaì ra ei tiàhami, no te hara a te feiä e pärahi i reira. 35 Te faariro nei o ia i te mëtëpara ei pape hopuna, e te vähi repo marô ra ei pape pihaa. 36 Ua haapärahi o ia i tei pohe i te poìa ra i reira. Ia faanahonaho rätou i te tahi ôire pärahiraa, 37 e ia ueue i te huero i te fenua, e ia tanu i te ôvine, e ia hotu mai te mäa e ia rahi. 38 Ua haamaitaì anaè o ia ia rätou ra, ua rahi roa rätou i reira, e òre hoì ta rätou mau puaa e tuua-noa-hia ia iti. 39 Te iti faahou ra rätou, e ua faahaèhaahia i te hämani ìno, e te àti, e te òto. 40 Ua vahavaha o ia i te hui-arii, e ia hahaere noa na rätou nä te mëtëpara èà tià òre ra. 41 Te faateitei nei rä o ia i te veve mai roto mai i te àti ra, e te faariro nei i to na fëtii mai te nana mämoe atoà ra. 42 E ìte mai te feiä parau tià i teie mä te òaòa, e ôpani hoì te ìno i to na ra vaha. 43 O tei paari ra, e riro o ia i te haapaò i teie nei mau parau e ìte hoì o ia i te aroha hämani maitaì o te Fatu ra.

Iöpa 38.1, 8-11

Faaea.

1 Ua parau mai ra te Fatu ia Iöpa no roto i te püahiohio, nä ô mai ra:

Te arii o te moana

8 E nä vai i ôpani i te mau ùputa o te moana, a manii mai ai, mai te mea no roto i te ôpü ra; 9 ia ù i faariro i te mau ata ei täpoì i te reira, e te pöuri meùmeù ra ei vähi; 10 ia ù hoì i rave i te vähi i haapaòhia e au no te reira, e ua tuu i te mau teà e te mau ùputa, 11 a parau ai e, E tae òe i ô nei; tïrärä, ei ô nei to àru teòteò ra e faaea ai?

2 Törïnetia 5.14-17

Täpiti.

14 Ua faatià e tahi pae o òutou ia mätou nei, e o mätou hoì to òutou òaòaraa, mai ia òutou atoà hoì e riro ei òaòaraa no mätou ia tae i te mahana o te Fatu ra o Ietu. 15 E no taua ìte nei i hinaaro ai au i te haere atu ia òutou na i mütaa iho, ia täpiti atu i to òutou maitaì; 16 e ia nä ô nä atu vau ia òutou i te haere i Mätetönia, e mai Mätetönia, ia hoì mai ä ia òutou na, e ia ärataìhia vau e òutou i ta ù tere i Iutea ra. 17 E taua ôpuaraa hoì na ù ra, e parau mämä änei ta ù? E te mau mea ta ù e ôpua nei, i ôpua änei au i tei au i te tino ra, a riro ai ta ù ei «oia», «oia», e «aore», «aore «?  

Märeto 4.35-41

Te faaòre-raa-hia te vero

(Mät 8,23-27; Ruta èv 8,22-25)

35 E ahiahi atu ra taua mahana ra, ua parau mai ra o ia ia rätou: «E fano tätou i tërä paeàu. 36 E ia tuu ê atu rätou i taua feiä rahi ra, tei nià o ia i te pahï fano atu ra rätou e o e fanu puè pahï rii èê ä hoì. 37 Ua tupu mai ra te hoê maa mataì rahi, fati mai ra te àre i nià i te pahï e î roa aè ra. 38 Te taòto ra o ia i nià i te hoê tuauruà i te reimuri ra, ua faaära atu ra rätou ia na, nä ô atu ra: «E te Òrometua, eita òe e haapaò mai i to mätou nei pohe? 39 Ua tià aè ra o ia i nià, àvau atu ra i te mataì, e ua nä ô atu ra i te àre: «A faaea, a mania, Pohe iho ra te mataì, mania roa atu ra. 40 Ua parau mai ra o ia ia rätou: «E aha òutou i mataù hua ai? E aha te mea i òre ai to òutou faaroo? 41 Rahi roa atu ra to rätou mataù, e ua nä ô aè ra rätou rätou iho: «O vai hoì teie o tei faaroo te mataì e te moana atoà ia na?

Manaò.

Te taata i mua i te mau tupuraa o te aru a te Atua Nui Tumu Tahi, te aru e vahi i reira te taata e faanaò ai i te mau maitaì o ta te fenua e höroà noa nei i te täpaò no te Aroha e te Here, ia òaòa tämau te taata i roto i te hau. Tei parauhia te ao mure òre, e täno tätou i te parau e, te ao ia tei òre e mure, oia hoì te ao të òre e moè. E mai te peu e, èita te reira ao e moè ra, e vai noa mai ia e a muri noa atu. Te auraa ra, e ao tei räpae i te ôtià o te tau, e ao hoì aita o na e tüàtiraa i nià i te mau mea i mätauhia. Te ao mure òre, e vähi ia no te marämarama hope òre, e vähi no te hanahana hope òre. Te huru ia o te ao o te Atua, te Tumu o te mau maitaì atoà.

Mai te peu e tütonu to tätou mata i nià ia tätou i te ao ta tätou e ora nei i teie mahana, te mea paha e haapeàpeà noa ra ia tätou, o te òreraa ia e noaa mai te hau. No te mute òre taua peàpeà ra no tätou ra, i hinaaro ai tätou i te tahi oraraa ê atu, ei oraraa rä e haamanaò atoà ia tätou, mai te mau mea atoà i hämanihia, i te faahanahana i te Atua, a riro atu ai te reira èi òaòaraa hope òre no tätou.

E täno tätou e haapoto i te manaò i te parauraa e te aru a te Atua Nui Tumu Tahi, e ao no te hau, no te ora, no te hanahana, e te òaòa. Teie ia te tahi haapotoraa no na taiòraa e maha no teie mahana :    

-Taramo 107, 29 Ua faariro o ia i taua vero ra ei mania, e to na ra mau àre, ua haamämühia ia.

-Iöpa 38, 11 a parau ai e, E tae òe i ô nei; tïrärä, ei ô nei to àru teòteò ra e faaea ai?

-2 Törïnetia 5, 15 E no taua ìte nei i hinaaro ai au i te haere atu ia òutou na i mütaa iho, ia täpiti atu i to òutou maitaì.

-Märeto 4, 39 Ua tià aè ra o ia i nià, àvau atu ra i te mataì, e ua nä ô atu ra i te àre: «A faaea, a mania, Pohe iho ra te mataì, mania roa atu ra.

Te Tumu.

Te parau e färereihia nei e tätou ua tupu ia i roto i te aru tei parauhia i teie mahana te nätura, e vero teie e tupu ra. E ahiahi te tupuraa teie òhipa te fano nei rätou i te tahi paeàu. Ua tupu mai ra te hoê  mataì rahi, fati mai ra te àre i nià i te pahï e î roa aè ra. Te taòto ra te Fatu i nià i te hoê tuauruà i te reimuri, ua faaära mai ra rätou ia na, nä ô atu ra: «E te Òrometua, eita òe e haapaò mai i to mätou nei pohe. Ua tià mai ra o Ietu, àvau atu ra i te mataì, e ua nä ô atu ra i te àre: A faaea, a mania, Pohe iho ra te mataì, mania roa atu ra. Parau mai ra o Ietu i ta na mau pipi: E aha òutou i mataù hua ai? E aha te mea i òre ai to òutou faaroo? Rahi roa atu ra to rätou mataù, e ua nä ô aè ra rätou rätou iho: O vai hoì teie o tei faaroo te mataì e te moana atoà ia na.

Ua ateä i te fenua e vai anaè teie e àua haaàti nei ia rätou, no Ietu o te tahi taime teie i reira o ia e haamäha ai  i to na rohirohi ua maìti o ia i te vahi paari o te pahï i reira o ia e taòto ai, ma te haapeàpeà òre. Teie roto o Ietu i to na ao, te ao no te hau, ma te tiàturi i te fatu o te pahï e faaruru i te vero e färereihia ra e rätou. No te mau pipi ua ahoaho rätou i te vero, e te mau àre e fati ra i roto i to rätou pahï. No te mau pipi ua faaea noa rätou i roto i te ao tei haapeàpeà i to rätou âau, e tei haafifi i to rätou faaroo.

Te vahi faufaa o te parau no teie mahana te huru o Ietu i mua i te vero, e, i te huru o te taata i mua i te vero. E piti parau ta Ietu, e faahiti no te taata teie ia, E aha òutou i mataù hua ai? E aha te mea i òre ai to òutou faaroo? Te hinaaro nei o Ietu e faaìte ia tätou e raveà te vai ra i roto ia tätou, to tätou faaroo eiaha ia paremo, eiaha ia pee i te mataì, na teie raveà e faatupu i te hau i roto i te âau. Te mea ia i nià atu i te fäito i manaòhia, aore ra i te ôtià i horoàhia. Te oraraa fifi òre e te peàpeà òre hoì, te reira atoà te parau no te huru o te hoê taata e te oraraa ta na e ora ra. Oia atoà te faatere o te hoê fenua, te reira atoà te parau e faaòhipahia no te fenua iho i roto i te huru faatereraa ta na e mau ra. E parau-atoà-hia te päpe e tau i nià i te àihere o te fenua i te pö e hau.

E tià tätou ia parau e, i roto i te ao o te Atua Nui Tumu Tahi, oia hoì, i roto i to na hau, ta tätou e parau nei e, to na Pätireia, i raro aè i to na mana hope, te vähi mau te reira tei òre i tämaruhia, tei òre i faarumahia e te mau peàpeà ta tätou i mätau. Te oraraa te reira i nià roa atu, tei ätea roa atu i tei mätauhia e tätou te taata nei. I reira, ua mania, ua mänina te mau fifi atoà e ua mou roa anaè. Eita te âau e hitahita, eita e tärapape, eita e fetoìtoì faahou, eita e faaôneneva faahou ia tätou, mai te mau pipi i nià i te pahï. E aha te mea e faaàrepu i te âau i raro aè i te mana e te hau o te Atua Nui Tumu Tahi, ua riro roa te âau mai te mataì e te miti tei töpä roa : e hau puupuu òre ia, e hau maoro, e hau mure òre, ia au i te huru o te Atua no na te ao ta tätou e tomo atu, no na te ora ta tätou e ora atu, no na hoì te òaòa te òaòa ta tätou e òaòa atu.

Teie te Hau e hinaarohia nei ia tätou ia tïtau, teie te Hau i tïtau-manihini-atoà-hia, teie te hau i tomohia atu e te hui Aito, nä reira hoì te hui Tupuna, o rätou i faatupu i te hinaaro o te Atua. E vai iho rä tätou i te Hau o te Atua ia ärataì na ia tätou, e vai iho ia na ia heheu mai na ia tätou i to na hinaaro, a riro atu ai ei rima faatupu i to na Hau i te fenua nei no te hanahana o to na iòa, i Mäòhi Nui nei.

 

Teraì òr. Faatura.

 

(Puta turu, Poroì i te nünaa mäìtihia e te Atua.)

 

 

 

 

 



 

 

Märeto 4.26-34 Te Tumu

 

Tāpati 13 no Tiunu 2021.

Te Tumu.

Taramo 92

Tänu

1 Taramo, himene, no te mahana täpati. 2 E mea tià te haamaitaì i te Fatu, e te himene ei haamaitaì i to iòa, e Tei Teitei e. 3 I te faaìte i to hämani maitaì i te poìpoì, e te parau mau na òe i te mau ahiahi atoà ra, 4 mä te mea aho hoê àhuru ra e te näpara, e mä te tïnura òto maitaì ra. 5 Te faareàreà mai ra òe ia ù, e te Fatu, i ta òe e rave ra, e òaòa vau i te òhipa a to rima. 6 Aore ä te rahi o ta òe ra òhipa, e te Fatu, e te hohonu rahi hoì o to òe ra mau manaò. 7 E òre rä te taata manaò òre ra e haapaò, e te taata maamaa ra, e òre o ia e ìte i teie. 8 E ia ôteo te paieti-òre mai te räau rii ra, e ia ruperupe atoà te feiä rave parau ìno ra, i ruperupe ia ia täpü faaruè- roa-hia ra. 9 E o òe, e te Fatu, ua faateitei-roa-hia òe 10 Inaha hoì to mau ènemi, e te Fatu, inaha to mau ènemi, e mou ia, e te feiä atoà i rave i te parau ìno ra, e haapurarahia ia. 11 O to ù nei rä tara e faateiteihia ia e òe mai te tara o te reema ra, e faatähinuhia vau i te monoì âpï. 12 E ìte ta ù mata i ta ù mau ènemi i te hiàraa e faaroo ta ù tarià i te pau o te paieti òre i tià mai e märô mai ia ù ra.13 E ruperupe te taata parau tià mai te tämara ra, e tupu ia mai te âreti i Repanona ra. 14 O tei tänuhia i roto i te fare o te Fatu ra, e ruperupe ia i roto i te mau hëtere o to tätou Atua. 15 E hotu ä ia e tae noa atu i te paariraa ra, e î i te täpau, e te vai ota noa ra: 16 ei faaìteraa atu e parau tià ta te Fatu, o ia ta ù haapüraa, e aore roa e parau tià òre o roto ia na.

Ètetiera 17.22-24.

Aru.

22 Te nä ô mai ra te ATUA ra o te Fatu: E rave atoà vau i tei nià i te âmaa teitei i te âreti teiteiraa tanu ai e tope hoì au i te àuru o te räau rii âpï i te hoê mea iti âpï ra, e nä ù e tanu i nià i te mouà teitei e te teniteni ra: 23 i nià i te hoê mouà teitei i Ìteraèra nei au e tanu ai: e tupu te âmaa, e hotu hoì te mäa i nià iho, e riro hoì ei âreti maitaì: e pärahi hoì te mau manu pererau te mau huru atoà i raro aè; ei roto i te maru o te mau âmaa pärahi ai. 24 E ìte atoà te mau räau atoà o te aru ra, e nä ù, nä te Fatu, i tuu haèhaa i te räau teitei, e ua faatià i te räau haèhaa, e ua haamarô i te räau ota, e ua faaruperupe i te räau marô. O vau teie o te Fatu e parau nei, e nä ù e rave.

2Törïnetia 5.6-10

Ìte.

6 Itoito ai mätou nei aore e faaea, ua ìte hoì mätou e, te pärahi nei mätou i roto i te tino, te taa ê nei ia mätou i te Fatu. 7 E haereà faaroo hoì to mätou, eere i te haereà ìte mata. 8 Te itoito nei mätou, e ua tià ia mätou ia taa ê atu i te tino nei, e ia pärahi i pïhaì iho i te Fatu. 9 E teie nei, te tïtau mäite nei mätou, e ei ô nei ra, ei reira ia, e ia taa ê atu, ei reira ia, ia ìtehia mai ä mätou e ana. 10 E fä päatoà atu hoì tätou i mua i te haaväraa a te Metia; ia rave te taata atoà e àti noa aè i te utuà e au i te mau mea i ravehia e ana i roto i te tino nei, te maitaì e te ìno.

Märeto 4.26-34

Te parapore o te huero e tupu ra

26 Ua parau mai ra hoì o ia: E au te Pätireia o te Atua i te hoê taata i ueue i te huero i roto i ta na ra âua. 27 E te taòto noa ra o ia i te ruì, e te ara noa ra i te ao, te tupu noa ra taua huero ra aore o ia i ìte i te tupuraa. 28 Na te fenua iho hoì i faatupu aè, o mua te ôteuraa, e i muri iho te puäraa, e muri aè ra o te tïtona mau ia. 29 Ia paari rä te tïtona ra, ua rave iho ra o ia i te ôoti, no te mea ua tae i te ôotiraa ra.

Te parapore o te huero tïnapi

Fenua.

(Mät 13,31-32; Ruta èv 13,18-19)

30 Ua nä ô mai ra o ia: Mai te aha nei te Pätireia o te Atua ia fäito tätou? E e aha te faaauraa ia faaau tätou? 31 E au i te hoê huero tïnapi, tei iti roa ia tänuhia i raro i te repo ra i te mau huero atoà i raro i te repo. 32 Ia tänuhia rä, tupu aè ra ia, e rahi atu ra i te mau räau rii atoà nei, toro atu ra to na mau âmaa, e e tià te mau manu o te reva ia tau noa mai i raro aè i to na maru.

Te tumu o te mau haapiiraa parapore

(Ruta èv 13,34-35)

33 I nä reira hoì o ia i te haapii mai ia rätou i te parapore e rave rahi, i te feiä e tià ia rätou ia faaroo ra. 34 Aita roa rä e parau parapore òre i parauhia e ana ia rätou, e ia âtaa mai rätou anaè ra, ua faaìte o ia i te mau mea atoà i ta na mau pipi.

Manaò.

Te nahea nei te taata ?

Ia au i na taiòraa e maha no teie mahana e tià ia uihia e, e aha te faanahoraa o te taata i teie mahana. E tià ia parauhia e te perehahu nei, e ua reru ua paremo i roto i te täparu, ua rupehu te fëruriraa i roto i te hoê peu tei ateä i to na fenua, ta te fenua e höroà nao nei i roto i to na oraraa tuatau, ua topa i roto i te teòteò faufaa òre. E au ra e, i mua i te maitaì e te ìno, aita e maitaì, aita e ìno, te huru, te huru aita e huru, no te mea àita e òhipa e faahitimahuta ra i to na faaroo, e àita atoà e òhipa e haapura rä i to na mata mai te hoà uira te huru. Ua manunu roa i te faatau e te hupehupe, mai te mau taata tei ihu, tei hape i te èà maitaì, e mea ìno, e te èà ìno ra mea maitaì, te horo püpara noa ra te taata ma te àveià òre.

I teie tau no te hinapaarae, teie te tahi mau parau tei täpeàhia mai i roto i na taiòraa e maha, no te faatupu i te täpuraa i te taura e hinaarohia ra ia na no te tomo i roto i te ora no te hau o te Metia i faaìte mai ia tätou i te èà no te parau tià, e te parau mau e mauhia ra e te fenua. Tei hinaaro i te Atua ra, ua ìmi ia i te Atua Nui Tumu tahi, tei faaruè hoì i te Atua ra, aita to na e Atua faahou, ua faaruè atoà te Atua ia na. A faaroo mai na ra i to te Atua Nui Tumu Tahi faaâpïraa ia tätou :

-Taramo 92, 14 O tei tänuhia i roto i te fare o te Fatu ra, e ruperupe ia i roto i te mau hëtere o to tätou Atua.

-Ètetiera 17, 24 E ìte atoà te mau räau atoà o te aru ra, e nä ù, nä te Fatu, i tuu haèhaa i te räau teitei, e ua faatià i te räau haèhaa, e ua haamarô i te räau ota, e ua faaruperupe i te räau marô. O vau teie o te Fatu e parau nei, e nä ù e rave.

-2 Törïnetia 5, 7 E haereà faaroo hoì to mätou, eere i te haereà ìte mata.

-Märeto 4, 32 Ia tänuhia rä, tupu aè ra ia, e rahi atu ra i te mau räau rii atoà nei, toro atu ra to na mau âmaa, e e tià te mau manu o te reva ia tau noa mai i raro aè i to na maru.

E au ra ta tätou parau no teie mahana i te tohu a Vaitä, i teie mau tumu räau i tänuhia i roto i te fare o te Atua Nui Tumu Tahi, te tumu räau marô e faaruperupehia, e tià te mau manu o te reva ia tau noa mai i raro aè i to na maru. No te faaìte e mau tumu räau e horoà rä i te ora o te fenua i roto i te reva, o ta te mau manu e ìte nei te faufaa o te hau o te ao Atua.

I te tau a ora hau noa ai te nünaa Mäòhi, a haamori nao ai i te Atua ra ia Taaroa i nià i te marae ua tupu te tahi ârepurepuraa i roto i te mau hui tupuna, i te faariroraa te vahi haamoriraa, ei vahi haamataùraa i te nünaa, ua tärai te mau räau èi hohoà atua, te mau ôfaì, e ua manii te toto taata i nià i te marae, o te mea faufau ia i mua i te aro o Taaroa. I te mea ua papa o Taaroa ta na ôpuaraa i nià i te ora, no te ora i rahuhia ai o Mäòhi Nui.

No te täiva te hui tupuna i te Atua Nui Tumu tahi, ua faatupu ä te Atua i to na aroha e to na here i roto i te mau taata tei ìte i to na mau hinaaro. Te òhipa ia i ìtehia e Vaitä teie ta na parau :

Te ìte nei au, tei mua ia ù nei te auraa o teie nei peu maere rahi. Tenä mai te fanauà ùnaùna a te Tumu, e haere mai e hiò i teie uru räau i Taputapuätea nei. E tino ê to rätou, e tino ê to tätou, hoê anaè rä huru, no te Tumu mai. E riro teie nei fenua ia rätou, e mou teie haapaòraa tahito nei, e e tae mai hoì te mau manu moà o te moana i te fenua nei, e haere mai e taìhaa i ta teie räau i motu e haapii mai nei. (Teuira HENRY, Tahiti i te pö àpi 16).

Te mau parau teie i tohuhia e te Tahuà ra e Vaitä hou te taahi-mätamua-raa mai te âvae o te Papaâ i nià i teie fenua. Te faahope atoà ra o ia i ta na tohu mai te parau e, e tae mai teie feiä nä nià i te vaa ama òre. No te turu i to na manaò, ua rave o ia i te hoê ùmete e ua tuu i roto i te miti. E inaha, oia mau, te mänu nei te ùmete, aita i taahuri.

Te uru räau i Taputapuätea, e mau tumu räau e tupu ra na tihiti, e nià i te Marae, tei piihia te Tumu Rau. E vahi haamoriraa, mai teie e faahitihia ra i roto i te pipiria, Ètoto 34, 13 E täìhitumu rä òe i ta rätou mau fata, e vävähi i ta rätou mau tii, e täpü hoì i te mau uru räau, Tävana 6, 25 Taua ruì ra hoì ta te Fatu parauraa mai ia na e, a rave òe i te puaatoro oni âpï a to metua ra, e te tahi hoì puaatoro oni mätahiti hitu, e haamarua i te fata a Paara tei raro, te fata a to metua ra, a täpü ai i te uru räau i pïhaì iho ra. Ieremia 17, 2 E te manaò atoà ra ta rätou mau tamarii i ta rätou mau fata e to rätou mau Ìtoro o te uru räau ra, i roto i te mau räau ruperupe i nià i te mau âivi teitei ra. E vahi marumaru rahi te marae i mua ra, no te rahi i te räau i tänuhia i reira. Ia faaroo tätou i te tohu a Vaitä no teie uru räau i Taputapuätea, e te parau no te parapore no teie mahana e faaìte-noa-mai ra te reira i te ora o te tumu räau e tii ra i te aroha e te here o te Atua Nui Tumu Tahi, i te mea te tupu ra i roto i te reva no te faaìte i te hanahana o te fenua, e riro to na mau âmaa e tauraa no te mau manu o te reva mau manu moà a te Atua Nui Tumu Tahi. 32 Ia tänuhia rä, tupu aè ra ia, e rahi atu ra i te mau räau rii atoà nei, toro atu ra to na mau âmaa, e e tià te mau manu o te reva ia tau noa mai i raro aè i to na maru.

 

Teraì òr. Faatura.

Märeto 14.12-26 Te ôroà a te Fatu.

 

Tāpati 6 no  Tiunu 2021.

Te ôroà a te Fatu.

Taramo 116

Hopoi.

1 E hinaaro rahi to ù i te Fatu, o tei faaroo mai i ta ù reo e i ta ù i ani atu. 2 No te mea ua färiu mai o ia i ta na tarià ia ù nei, e tiàoro ä vau ia na e mure noa atu to ù nei aho. 3 I haapunihia vau e te märei ra o te pohe; i haaàtihia vau e te ahoaho o häte; i roohia vau e te àti e te mäuiui. 4 Ua tiàoro iho ra vau i te iòa o te Fatu, te pure nei au ia òe: «E te Fatu e, e faaora na òe i ta ù värua nei. 5 O te hämani maitaì e te parau tià ta te Fatu, oia ia, ua î to tätou Atua i te aroha. 6 E tiaì mai te Fatu i te feiä haavare òre; i tuu-haèhaa-hia vau, e ua faaora o ia ia ù. 7 E hoì, e ta ù värua, i to òe ra faaearaa, ua hämani maitaì mai te Fatu ia òe. 8 Ua faaora òe i ta ù värua i te pohe, e ta ù mata i te òto, e ta ù âvae ia òre ia hià. 9 E hahaere ä vau i mua i te Fatu i te fenua o te feiä e ora nei. 10 Ua tiàturi au i te Fatu i parau ai au: Ua rahi roa iho nei to ù pohe 11 E ua parau hoì au i ta ù rüraa ra: «E haavare anaè to te taata atoà nei » 12 E aha rä ta ù ia hopoi atu na te Fatu, i te mau hämani maitaì no na ia ù nei? 13 E rave au i te âuà ora e hopoi i nià a tiàoro ai i te iòa o te Fatu. 14 E faatupu vau i ta ù i èuhe i te Fatu, i teie nei i mua i te aro o to na atoà ra mau taata. 15 E mea taoà i te aro o te Fatu te pohe o to na ra mau tävini moà. 16 Oia mau, e te Fatu, no te mea o vau to òe tävini, to tävini e te tamaiti a to tävini vahine Ua matara ia òe to ù nei mau täpeà. 17 E hopoi au i te tahi tütia haamaitaì ia òe, a tiàoro ai au i te iòa o te Fatu. 18 E faatupu vau i ta ù i èuhe i te Fatu, i teie nei i mua i te aro o to na atoà ra mau taata, 19 i roto i te mau àumoa i te fare o te Fatu ra, i rotopü ia òe, e Ierutarëma e. Hareruia.

Ètoto 24.3-8

Tutia

3 Ua pou iho ra Möte, e ua faaìte i te mau taata i te mau parau atoà a te Fatu ra, e teie atoà nei mau ture; ua parau tahi noa mai ra te taata atoà, nä ô mai ra, O te mau parau atoà a te Fatu i parau mai ra, e rave ia mätou. 4 Ua päpaì iho ra Möte i te mau parau atoà a te Fatu ra, e ua tià aè ra o ia i nià i te poìpoì roa, ua hämani iho ra i te hoê fata i te tumu o taua mouà ra, ua faatià aè ra i na pou ôfaì hoê àhuru e ma piti, no te mau ôpü o Ìteraèra tino àhuru ma piti ra. 5 E ua tono aè ra o ia i te taata âpï no te tamarii a Ìteraèra ra, o tei hopoi i te tütia-täauahi i te Fatu ra, e ua faatütia hoì i te puaatoro ei tütia-àmu ra. 6 Ua rave aè ra Möte i te tahi pae i te toto ra, tuu iho ra i roto i te âuà; e ua pïpï atu ra i te tahi pae i nià i te fata. 7 Ua rave aè ra o ia i te puta faufaa ra, ua taiò iho ra ia faaroo mai te mau taata ra; ua nä ô mai ra rätou, Te mau parau atoà a te Fatu i parau mai ra, na mätou ia e rave, e e faaroo 8 Ua rave aè ra Möte i taua toto ra, ua pïpï atu ra i nià iho i taua mau taata ra, nä ô atu ra, A hiò mai na i te toto o te faufaa ta te Fatu i faaau iho nei ia òutou, no te mau parau atoà nei.

Hēpera 9.11-15

Âià

11 O te Metia rä i tae mai ra ei tahuà rahi no te mau mea maitataì a muri nei, i roto i te tëtene rahi maitaì roa ra, aore i hämanihia e te rima ra, aore i faatiàhia i raro nei; 12 eere hoì mä te toto puaaniho, e te toto täfa, mä to na iho rä toto, i te tömaraa hoê i roto i te vähi moà roa ra, e mä te ora mure òre te noaaraa no tätou. 13 I moà atu ra te taata, e mä atu ra te tino i te toto puaatoro, e to te puaaniho, e te rehu puaatoro ufa âpï i pîpîhia i nià i te feiä i viivii ra. 14 A tae ai hoì i te toto o te Metia ra, o tei püpü ia na iho mä te ìno òre i te Atua, i te turu o te Värua pohe òre ra, e rahi atu ia te mä o to òutou âau i te òhipa pohe, ia haamori òutou i te Atua ora ra? 15 I riro ai hoì o ia ei ärai i te faufaa âpï nei, ia noaa te âià mure òre i parauhia mai ra i te feiä i parauhia ra, i to na ra pohe, ei faaòre i te hara i te faufaa mätamua ra.

Märeto 14.12-26

Te àmuraa Ietu e ta na mau pipi i te Päta

(Mät 26,17-25; Ruta èv 22,7-14; 21-23; Ioane 13,21-30)

12 E tae aè ra i te mahana mätamua o te mäa faahöpue-òre-hia ra, e pätia ai rätou i te Päta ra, ua nä ô mai ra ta na mau pipi ia na: «E haere mätou i hea faanahonaho ai i te Päta ia àmu òe? 13 Ua tono atu ra o ia i e toopiti puè pipi a ana ra, nä ô atu ra ia räua: «A haere i roto i te ôire, e färerei mai te hoê taata ia òrua mä te färii pape. A pee atu òrua ia na. 14 E te vähi ta na e tomo ra, e parau atu òrua i te taata fare: «Te parau mai ra te Òrometua:» Tei hea te piha no te manihini, ei àmuraa Päta na ù e ta ù mau pipi atoà? « 15 E na na e faaìte mai ia òrua i te hoê piha rahi tei nià ua àtuàtu. Ei reira faanahonaho ai na tätou. 16 Haere atu ra taua puè pipi na na ra i roto i te ôire, roohia atu, oia mau atu ra ta na i parau mai ia räua ra; ua faanahonaho iho ra räua i te Päta. 17 E ahiahi atu ra, ua haere mai ra o ia mä te tino àhuru mä piti atoà. 18 E te àmu ra rätou i taua àmuraa mäa ra, ua parau atu ra Ietu: «E parau atu vau ia òutou e: e riro mau te hoê o òutou e àmu atoà i te mäa nei, i te tuu ia ù. 19 Tupu atu ra to rätou òto, e ua ui tätaìtahi mai ra rätou atoà ia na e: «O vau änei? 20 Ua parau atu ra Ietu ia rätou, nä ô atu ra: «No te tino àhuru mä piti na, o te taata e uhi âpipiti to mäua rima i roto i te âuà nei. 21 Te haere nei ä hoì te Tamaiti a te taata nei, i tei päpaìhia no na ra, âreà te taata na na e tuu i te Tamaiti a te taata nei, a tae hoì o ia E mea maitaì i te reira taata àhiri aita roa i fänau.

Te àmuraa mäa a te Fatu

(Mät 26,26-30; Ruta èv 22,15-20; 1 Tör 11,23-25)

22 E te àmu ra rätou, ua rave iho ra Ietu i te päne, e oti aè ra te haamaitaì i te Atua, vävähi iho ra, tuu atu ra ia rätou ra, nä ô atu ra: «A rave, a àmu, o ta ù tino teie. 23 Ua rave iho ra o ia i te âuà, e oti aè ra te haamaitaì i te Atua, ua tuu atu ra ia rätou ra, e ua inu iho ra rätou atoà. 24 Ua nä ô atu ra o ia ia rätou: «O ta ù toto teie, no te faufaa âpï i haamaniihia no te taata e rave rahi. 25 E parau atu vau ia òutou: e òre mau vau e inu faahou i to roto i te vine, e tae noa atu i te mahana e inu ai au i te mea hou i te Pätireia o te Atua ra. 26 E oti aè ra te himene haere atu ra rätou i räpae, i te mouà ra i Òriveta.

Manaò.

E ôroà teie e faatupuhia i roto i na taiòraa e maha, e aha te ôroà, te taò « ôroà », e taò hämani teie. E piti tuhaa i roto i teie taò. Te vai ra te « ô » e te « roà ». Te « ô » e parauhia ra, o te faaàpu ia, mai terä e parauhia ra, te ô i Êtene i roto i te Tënete. Te « roà », e piti auraa tö na. Te auraa i mätauhia, « te vahi paari o te räau, no reira i parauhia ai : ua roàhia terä räau. Te auraa, ua paari maitaì terä räau. Te piti o te auraa o te roà o te tano e täpeà mai, te faaìteraa i te Nui no te maitaì o te Atua Nui Tumu Tahi. No reira, ia täpiri-anaè-hia teie nä taò « ô-roà », te auraa e matara mai, teie ia, « e taime haamaitaìraa, e faahanahanaraa i te Atua no te mau maitaì ta te faaàpu, ta te fenua e faaìte noa ra. Teie huru parauraa no te ôroà a te Fatu, eere ia te parau no te ôroà noa. Te auraa, te vai ra ta te Fatu faanahoraa i ta na ôroà. Ia au i te mau faatiàraa, ua riro ihoä te ôroà a te Fatu ei taime haamaitaìraa e haamauruüruraa i te Atua. Ua faaòhipa te Fatu i nä mäa o te fenua no roto mai i te tïtona mai te färaoa e no roto mai i te vine mai te uaina. Nä mäa tumu teie a te âti-Iuta. Te auraa, ua faaòhipa te Fatu i te mau mäa tumu a to na nünaa. Ua faaòhipa te Fatu i nä mäa no roto i te fenua. Ua faatüàti atoà o ia i nä mäa i nià ia na. Te auraa, eere no te mäa noa te parau. Te vai atoà ra te parau o te Fatu tei tüàti i nià i te mäa e te mau òhipa tä na e faatoro ra. A faaroo na, i te haapotoraa o na taiòraa e maha,

-Taramo 116, 12 E aha rä ta ù ia hopoi atu na te Fatu, i te mau hämani maitaì no na ia ù nei?

-Ètoto 24. 8 Ua rave aè ra Möte i taua toto ra, ua pïpï atu ra i nià iho i taua mau taata ra, nä ô atu ra, A hiò mai na i te toto o te faufaa ta te Fatu i faaau iho nei ia òutou, no te mau parau atoà nei.

-Hepera 9, 15 I riro ai hoì o ia ei ärai i te faufaa âpï nei, ia noaa te âià mure òre i parauhia mai ra i te feiä i parauhia ra, i to na ra pohe, ei faaòre i te hara i te faufaa mätamua ra.

-Märeto 14. 22 «A rave, a àmu, o ta ù tino teie.  24 Ua nä ô atu ra o ia ia rätou: «O ta ù toto teie, no te faufaa âpï i haamaniihia no te taata e rave rahi.

Te ôroà a te Fatu

Te parau-toà-hia nei ôroà  Èufari, e taò herëni teie, to na auraa e « haamauruüruraa ». I roto i te mau parau teie haamauruüruraa a te Fatu, tei nià ia i te Atua, te Fatu o te maitaì ta te fenua i höroà mai, teie maitaì e vai ra i roto i te âuà. Aita ia te manaò i mau noa i nià i te haamauruüruraa i te Atua no ta na höroà na roto i te âuà uaina, ua hiò-atoà-hia te parau no te haamauruüruraa i te Atua mai te tahi òhipa faufaa roa tei ravehia e te Fatu i roto i ta na ôroà. Ia au i te mau òhipa e te parau a te Fatu e faaìtehia ra i roto i ta na ôroà, e tano e parau eere te parau noa no te èufari te mea faufaa, te vai atoà ra te tahi atu mau parau faufaa e faaìtehia ra.

Te àiraa mäa a te Fatu, te taime i faatupu ai te Fatu i ta na ôroà, tei te taime no te päta i te tämäaraa ahiahi i roto i te tahi piha i faanahohia. E piti mäa ta te Fatu i faaòhipa, te färaoa e te uaina. Eita e òre tätou i te manaò, eere i te mea ravaì te mäa i nià i te àiraa mäa a te Fatu. Eere tei nià i te iti e te rahi o te mäa ta te Fatu e hinaaro ra i te faaìte i nià i ta na àiraa mäa, tei nià rä i te auraa tä na e höroà ra i faatupu ai o ia i teie àiraa mäa tä na.

I muri aè i te mau tuatäpaparaa i ravehia i nià i te ôroà a te Fatu, te märamarama ra tätou i te faufaa o te parau tei faaìtehia mai e te heheuraa taò, te auraa o te mau òhipa i ravehia e te mau parau i faahitihia, i reira to te Fatu haamauraa i ta na ôroà e te tüàtiraa o te ôroà a te Fatu i nià i te Päta. Ua ìtehia i roto i te roaraa o te tau i te rauraa o te hiòraa a te mau maru metia i nià i te ôroà a te Fatu no ta rätou huru märamaramaraa i te parau. Rau noa atu te märamaramaraa o te parau i matara, na te Fatu ihoä teie ôroà. Te auraa, ta te Fatu e höroà i nià i ta na ôroà të faaitoito i te heheu.

Te ôroà a te Fatu, e ôroà ia i reira te Fatu te faaìteraa i to te Atua here e to na aroha, tei riro noa te mäa e te inu ei täpaò faaìte. Ua riro atoà te Fatu iho tei faatià i teie ôroà ei tupuraa no te aroha e te here o te Atua i te taata. Te ôroà a te Fatu, e ôroà ia no te here e te aroha tei riro te rahu e te Tamaiti a te Teitei ei tupuraa. Te Atua tei rahu i teie ao e tei tono mai i ta na Tamaiti here, e Atua ia no te here e te aroha. E tano tätou e fäì e : « Ua î te Atua i te aroha e te here. Ua î te Fatu o te ôroà i te here e te aroha o te Atua. Ua î te fenua i te here e te aroha o te Atua. Ua î te moana i te here e te aroha o te Atua. Ua î te raì i te here e te aroha o te Atua. Ia î atoà te taata i te here e te aroha o te Atua ». Te ùru, te haari, te ufi, te tärua, te maniota, te ùmara, e te vai atu ra, e maa teie no roto i te haamaitaìraa a te Atua Nui Tumu Tahi, e täpaò no te aroha e te here i te nünaa no Mäòhi Nui.

I roto i te ôroà a te Fatu, te tähoê nei, te haapii nei e te faaàmu nei te Metia i te Ètärëtia. Nä te Metia e tïtau nei i te taata i te ôroà e nä na atoà e faatere nei i teie ôroà. O na te Òrometua e arataì nei i te nünaa o te Atua, te Perofeta e faaìte nei i te Parau a te Atua, te Tahuà e faahanahana nei i te parau àro o te Atua. I roto i te Ètärëtia, te taata e faatere i te ôroà a te Fatu i te iòa o te Metia, te faaìte noa mai ra te reira eere te âmuitahiraa te Fatu i te mau òhipa o tä na e rave ra, eere o na i te fatu i te ôroà, eere atoà hoì o na i te fatu o te ôroà : te färii noa ra o ia i te reira mai te tahi höroà na te Metia e ora ra i roto i ta na Ètärëtia.

Te ôroà a te Fatu, e tämäaraa taa-ê mau teie, tei faaìte mai na roto i teie mau täpaò ìtehia e te mata, mai te färaoa e te uaina i te parau no te here e te aroha o te Atua i te taata nä roto ia Ietu Metia, e o ta Ietu iho i faaòhipa no te hereraa i to na mau taata « e tae noa atu ra i te tahi fäito rahi » (Ioane 13, 1), tei haapäpü mai i te faaòreraa hara a te Atua (Mätaio 26, 28) e te parau no te ora mure òre (Ioane 6, 51-58). Mai te peu e, ua riro te ôroà a te Fatu ei täatoà, e faariro-noa-hia i ô nei i roto i nä huru i muri nei : ei haamauruüruraa èi haamaitaìraa i te Metua, haamanaòraa i te Metia, taùraa i te Värua, âmuiraa no te feiä faaroo, ôroà tämäaraa no te Hau o te Atua.

Te ôroà a te Fatu, hoê teie haamaitaìraa rahi ta te Ètärëtia e faaìte i te iòa o te täatoà o te rahu. No reira, te ao ta te Atua i faahau ia na iho, të ora päpü ra ia i te ôroà a te Fatu atoà na roto i te hotu o te fenua, i roto i te oraraa o te maru-metia e te òhipa ta rätou e rave ra no rätou iho e no te mau taata atoà. Te färaoa e te uaina, hotu no te fenua e no te òhipa a te taata, te püpühia nei te reira i te Metua ra i roto i te faaroo e te haamaitaìraa. Te auraa, te heheu nei te ôroà a te Fatu i te ao i te òhipa e tupu mai : e püpüraa taoà e e haamaitaìraa i te Atua tei rahu i te raì e te fenua, mai te tahi âmuitahiraa tumu-tahi i roto i te Tino o te Metia. Nä roto i te täpaò no te hotu o te fenua, te parau faufaa i ô nei, o te täatoàraa ia no te oraraa o te Metia, tei haere mai ia tätou nei no te faaàmu e no te faahuru ê i te täatoà o to tätou oraraa. Na roto i te parau ora a te Metia e te mana o te Värua Moà i riro ai te hotu o te fenua ei mau täpaò faataahia no te tino e te toto o te Metia. E vai noa ä te reira i te mau taime atoà e i te mau vähi atoà e faatiàhia ai te ôroà a te Fatu.

No te Fatu, e mea ravaì terä e piti mäa no te faaìte i te rahi o te here e te aroha o te Atua tä na i faatüàti i nià ia na e te mau òhipa atoà ta te Atua i tïtau ia na e rave. Ia hiòhia, aita teie maìriraa iòa no te àiraa mäa a te Fatu e faahuruê ra i te auraa ta te Fatu e hinaaro ra i te faaìte i roto i ta na ôroà. Te auraa, e àiraa mäa ta te Fatu i faanaho no ta na mau pipi e te mau taata atoà tei hinaaro e färii i te mau täpaò no te here e te aroha ta te Atua i tïtau i ta na Tamaiti e haere mai e faaìte.

I te mau taime atoà e faatià ai tätou i te ôroà a te Fatu, te haamanaò noa mai ra te maa e te inu, i to te rahu pärahi fatata-noa-raa i pïhaì iho ia tätou, mai ia Ietu i fänau püfenuahia oia atoà tätou. O ta teie ia ôroà e haamanaò pinepine noa mai ra ia tätou, ia pärahi tämau tätou i roto i te hau e te maitaì.

 

 

Teraì òr. Faatura.