Ruta èv. 18.9-14 Ôuma

 

Tāpati 23 no Âtopa 2022.

Ôuma

Taramo 34

1 E Taramo na Tävita i to na faahuru-ê-raa ia na iho i mua ia Âpïmereta, o tei tiàvaru atu ia na, e ua haere atu ra o ia.

2 E haamaitaì ä vau i te Fatu e òre e faaea. Ia vai tämau mäite ä te haamaitaì ia na i roto i to ù nei vaha.

3 E ârue ta ù âau i te Fatu. Ia ìte mai tei pohe ra i te reira a òaòa atoà ai

4 E haamaitaì tätou i te Fatu, tätou atoà të faateitei i to na iòa.

5 Ua ìmi au i te Fatu, e ua parau mai ra o ia ia ù; e ua faaora ia ù i te mau mea ta ù i mataù ra.

6 Ua hiò atu rätou ia na, e ua haamäramaramahia mai; e aore to rätou mau mata i haamä.

7 Ua pii atu ra taua taata i pohe nei, e ua faaroo mai ra te Fatu; e ua faaora atu ra ia na i to na atoà ra mau àti.

8 Te pätia nei te merahi a te Fatu i te pühapa e àti noa aè i te feiä i mataù ia na, e ua faaora ia rätou.

9 A tämata na ia ìte i te maitaì o te Fatu. E ao to te taata i tiàturi ia na ra.

10 A mataù i te Fatu, òutou te feiä moà no na ra. Aore hoì e èreraa to te feiä i mataù ia na ra.

11 Ua ère te mau riona âpï i te mäa, e te pohe ra i te poìa; âreà tei ìmi i te Fatu ra, e òre roa e ère i te maitaì.

12 A haere mai na, e te mau tamarii na, e faaroo mai ia ù; e haapii au ia òutou ia mataù i te Fatu.

13 O vai ia taata i hinaaro i te ora, tei hinaaro ia ìte i te maitaì i to na puè mahana i te ao nei?

14 A täpeà i to arero i te ìno, e to vaha eiaha ia parau i te parau haavare.

15 E haapae i te ìno, e rave i te maitaì, e ìmi i te hau, e aruaru atu.

16 Tei te feiä parau tià ra to te Fatu mata, e tei ta rätou pure to na tarià.

17 E mata ê rä to te Fatu i te feiä i rave i te ìno ra, e ia òre roa ia manaòhia i te ao nei.

18 Te tiàoro nei te feiä parau tià e te faaroo mai ra te Fatu, e te faaora nei o ia ia rätou i to rätou mau àti atoà ra.

19 Te fätata nei te Fatu i te feiä âau paruparu ra, e te faaora nei o ia i te taata âau taiä.

20 E àti rahi to te taata parau tià ra; e faaorahia rä o ia e te Fatu i taua mau àti atoà ra.

21 Na te Fatu e tiaì i to na ra mau ivi, e òre roa te hoê e ôfatihia.

22 E pohe te paieti-òre i te ìno; e tei riri i te feiä parau tià ra, e mou ia.

23 E faaora te Fatu i te värua o to na ra mau tävini; e òre hoì te hoê e tiàturi ia na ra e faaruèhia.

Teuteronomi 10.12- 20

Faatura i te ture o te here.

12 E teie nei, e Ìteraèra, e aha to te Atua hinaaro ia òe, mäori rä, ia mataù òe i to Atua i te Fatu, e ia haere i to na atoà ra mau èà, e ia hinaaro òe ia na; e ia haamori òe i to Atua ra i te Fatu mä to âau atoà, e mä to värua atoà;

13 e ia haapaò mäite òe i te mau parau a te Fatu, e ta na ra mau haapaòraa, i ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana ia maitaì òe ra?

14 inaha hoì te raì, e te raì i nià roa i te mau raì ra, no to Atua ia no te Fatu, te fenua atoà nei e te mau mea atoà i roto ra.

15 ìte mai ra rä te Fatu i to mau metua ra i te aroharaa mai ia rätou, e ua tae roa i te mäìti i to rätou ra huaai i muri aè ia rätou ra, no roto i te taata atoà ra, o ia hoì òutou na, mai tei ìteä-hua-hia hoì i teie nei mahana.

16 E tënä na, a peritome na i te ìri i mua o to òutou âau ra, e a tirä na i te märô faahou:

17 o to òutou Atua ra o te Fatu, o te Atua ia no te mau atua, e o te Tävana hoì no te mau tävana, e Atua rahi, e te mana, e te mataù, e te haapaò òre i te huru o te taata, e te rave òre i te tärahu:

18 o tei faatià i te ôtare, e te vahine ìvi; e te aroha hoì i te taata ê, e te höroà hoì i te mäa e te àhu na na.

19 E tënä, na e aroha atoà òutou i te taata ê; e taata ê atoà hoì òutou i te fenua ra i Àifiti:

20 o to Atua ra o te Fatu ta òe e mataù, e o ia anaè ra ta òe e haamori, e o o ia ta òe e àti atu, e e tapu òe i to na ra iòa:

21 o ia ta òe ârueraa, e o ia to òe Atua, o tei rave hoì i taua mau òhipa rahi mataù ra no òe, i ta to mata hoì i ìte ra.

22 To mau metua i haere i raro i Àifiti ra, e hitu roa nei àhururaa rätou i reira; e tënä na, ua faarirohia òe e to Atua e te Fatu, mai te fetià o te raì ra te huru i te rahi.

11.1

1 E teie nei, e hinaaro òe i to Atua i te Fatu, e te haapaò i ta na poroì, e ta na mau haapaòraa, e ta na ra mau ture, i te mau mahana atoà ra.

2 Timoteo 4.6-18

6 Teie hoì to ù toto a tahe, teie hoì au a reva ê.

7 I tö na vau i te töraa maitaì, ua oti to ù hororaa, i mau mäite na vau i te parau.

8 E teie nei, te vaiihohia ra te toröna o te parau tià no ù, ta te Fatu, ta te hiò parau tià ra, e horoà mai no ù ia tae i taua mahana ra; eere hoì o to ù anaè ra, o to te feiä atoà rä i hinaaro i taua färaa mai no na ra.

Faaitoitoraa

9 Haapeepee òe ia tae vave mai ia ù nei.

10 Ua faaruè mai hoì Tema ia ù, ua nounou i teie nei ao, e ua reva i Tëtäronia; ua reva hoì Terete i Taratia, e o Tito hoì tei Tarematia ia.

11 O Ruta anaè rä teie ia ù nei. Arataì atoà mai òe ia Märeto, e maitaì hoì au ia na i te töroà nei.

12 Ua tono atu ra vau ia Tuhito i Èfetia na.

13 Te pütë ta ù i vaiiho i Teroa ia Tarepo ra, e hopoi atoà mai ia haere mai òe ra, e te mau puta, ia rahi atu rä te mau pëpa ìri ra.

14 Hämani ìno rahi to Àretanetero tüpaì-veo ra ia ù; na te Fatu ia e faautuà mai ia na i tei au i ta na ra òhipa. 15 E ara atoà hoì òe ia na, e pätoì rahi hoì ta na i ta tätou parau.

16 I taua faatiàraa na ù ia ù iho i mütaa iho ra, aore roa e taata i turu mai ia ù, täiva anaè atu ra ia. Eiaha rä te reira ia häio tià atu ia rätou ei hara.

17 Ua turu mai ra rä te Fatu ia ù, ua faaitoito mai ra, ia ìteä-roa-hia te parau i aò-haere-hia nei ia ù, e ia faaroo te mau Ètene atoà: faaorahia iho ra vau i te vaha o taua riona ra.

18 E na te Fatu ä e faaora ia ù i te mau ìno atoà ra, e e tiaì mai ia ia ù e tae noa atu i to na ra Pätireia i te ao ra. Ei ia na te haamaitaì e a muri noa atu.  Âmene.

Ruta èv. 18.9-14

Te parapore o te Färitea e te feiä òhi tute

9 Ua parau atu ra o ia i teie nei parapore i te hoê pae taata i manaò ia rätou iho e e feiä parau tià, e e vahavaha hoì ia vëtahi ê:

10 «Haere atu ra e toopiti puè taata i nià i te hiero ra e pure; e Färitea e tahi, e feiä òhi tute e tahi.

11 Tià noa iho ra te Färitea o ia anaè ra, pure atu ra, nä ô atu ra: «E haamaitaì au ia òe, e te Atua, i te mea eere au mai te taata atoà nei, i te popore taoà, e te parau tià òre, e te faaturi, e mai tërä ra feiä òhi tute hoì.

12 Taìpiti a ù haapaeraa mäa i te hepetoma hoê, e te horoà nei au i te àhuru o te mau taoà atoà na ù nei.»

13 Âreà te feiä òhi tute, te tià noa ra ia i te ätea ê, aore i hiò noa atu ta na mata i nià i te raì, papaì noa iho ra i to na iho ôuma, nä ô atu ra: «E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei.»

14 E faaìte atu vau ia òutou, i hoì mai ra taua taata ra i te ùtuafare mä te tiàhia mai, aore te tahi. O tei faateitei hoì ia na iho ra, e faahaèhaahia ia; e o tei faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia.

Manaò.

Te ôuma e parau ia tätou o te paruru te reira no te tahi tuhaa o to tätou tino, ia hëva te àiü e hii tätou ia na i nià i teie vahi no te faanä. Te papaì atoà nei ra tätou i teie vahi no te faaìte ia i to tätou peàpeà no te teimaha o te òhipa tei tupu. I teie huru tupuraa òhipa o ta te tino e mauiui, e mamae nei no te faaroroma ia tupu te mäìmiraa ia hau te âau. Te puai ia e noaa ia tae i nià teie huru tupuraa òhipa. O te tahi ia raveà e fätata mai ai te Fatu i to tätou âau paruparu, i te mea ua topa tätou i roto i te taiä. E àti rahi to tätou te taata parau tià ; e faaorahia tätou e te Fatu i taua mau àti atoà ra. E tiaì te Fatu i to tätou ra mau hepohepo, e òre roa tätou e vaiho-noa-hia ia ôfatifatihia. I reira e ôtohe ai te paieti-òre; e tei riri i te feiä parau tià ra, e mou ia. E faaora te Fatu i to tätou värua ; e òre-roa  te hoê e tiàturi i te Atua Nui Tumu Tahi e faaruèhia.

Te haapii noa mai ra te reira ia tätou te mä o te âau, e maitaì te haereà o te taata ; âreà ia reru to tätou âau, eita te taata e fifi i te parauraa i te maitaì e ìno, e te ìno ra, e maitaì ia. Ua haamata anaè tätou i te parau i te mau manaò no te tahi ao, te ao tei faatorotoro, tei hiòpoà i te huru o te taata ua ateä tätou i te tumu no te aroha e te here o te Atua Nui Tumu Tahi. E taata te taata nä mua roa, ua riro ê na te reira ei tämataraa i te täpoìpoì i to tätou mau häpa, e te pärururaa ia tätou iho i te òreraa e rave i te òhipa mai tei hinaarohia ia tätou. Rave noa ai i te òhipa a te Atua, te tämau noa ra tätou i te rave i te mea e mauruüru ai tätou. No reira, ia faaroo tätou i teie reo no te Taramo e naò ra : 13 e ia haapaò mäite òe i te mau parau a te Fatu, e ta na ra mau haapaòraa, i ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana ia maitaì òe ra? E aha mau ta tätou e faaroo ra, e aha hoì ta tätou e täpeà mai. E täno änei tätou e tämau noa i te täpö i te mata i nià i te òhipa e rävehia ra e te taata ta tätou e parau nei e, e tävini no te Atua, e täno änei e tämau noa i te haavare tärià turi ia parau ìno o ia i te taata, aore ra ia parau i te tahi mau parau täno òre. Ia haavare tärià turi tätou, ia haavare mätapö, eere änei e, te haavare noa ra tätou, e roaa faahou änei ia ta te Atua parauraa e :ia Atua te Atua, ia fenua te fenua ia taata te taata ua maitaì roa ia, eita änei hoì te Atua e haamä i ta tätou rave, i to tätou manaò òre, mai ta Pauro e parau ra : Ite noa ä rätou e, e Atua, aita rätou i faateitei ia na i tei au i te Atua, aita hoì i haamaitaì atu ia na,  riro atu ra to rätou feruriraa ei mea fäufaa òre, e to rätou ra âau haapaò òre, pöuri atu ra ia (Röma 1, 21). E aha te auraa o te òhipa ta tätou e rave noa nei. Teie : ua rave tätou i to na iòa, inaha te parauhia nei tätou e tävini no te Atua, no te faaìno ia na. Tano roa ai te parau ta Ietu e parau ra e : Òutou i nä reira i te hoê taeaè ïti haìhaì roa i roto i ta ù mau taeaè nei, ua nä reira mai ia òutou ia ù (Mätaio 25, 40). Inaha te Metua e te Tämaïti, hoê ä ia (Ioane 10, 30), ta tätou i nä reira i te taata rii ra, te Atua ta tätou i nä reira. O te mea ta tätou e mäìmi nei i roto i te mau parau e faahitihia nei no te faatupu i te hau. Ua ìritihia mai te tahi mau ìrava no roto mai i na taiòraa e maha èi faatumuraa ta tätou parau no teie mahana teie taua mau ìrava nei :

-Taramo 34, 9 A tämata na ia ìte i te maitaì o te Fatu. E ao to te taata i tiàturi ia na ra.

-Teuteronomi 10, 17 o to òutou Atua ra o te Fatu, o te Atua ia no te mau atua, e o te Tävana hoì no te mau tävana, e Atua rahi, e te mana, e te mataù, e te haapaò òre i te huru o te taata, e te rave òre i te tärahu.

-2 Timoteo 4, 17 Ua turu mai ra rä te Fatu ia ù, ua faaitoito mai ra, ia ìteä-roa-hia te parau i aò-haere-hia nei ia ù, e ia faaroo te mau Ètene atoà: faaorahia iho ra vau i te vaha o taua riona ra.

-Ruta èv. 18, 13 Âreà te feiä òhi tute, te tià noa ra ia i te ätea ê, aore i hiò noa atu ta na mata i nià i te raì, papaì noa iho ra i to na iho ôuma, nä ô atu ra: «E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei.»

Teie te tahi ìrava e tià i te faatumu ta tätou parau no teie mahana, teie ia reo e naò ra e : «E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei.» E naò ia teie manaò i te parauraa e reo teie ia pïnaì tämau i roto i ta tätou mau ùpu i te mau taime atoà, i te mea te ôpu tera e parau ra, ta te ôuma ia e mamae ra, i papaì ai tätou i to tätou ôuma ia hau ia roromä te ôpu tei tiàrepu i te ìno. Ia hiò tätou i te tumu o ta tätou parau no teie mahana i te faatiàraa a Ietu i roto i ta na faaäuraa parau no na taata e piti, e Faritea hoê, e tià no te faanahoraa faaroo Âti-iuta, e te tahi taata Âti-iuta atoà e òhi tute na te hau Roma. Te tumu o Ietu i faatià ai teie parau faaäu, no te huru o te hoê pae taata i manaò ia rätou iho e feiä parau tià, e e vahavaha hoì ia vëtahi ê: tei roto raua i ta raua fare pure; te Färitea e tahi, Tià noa iho ra o ia anaè ra, pure atu ra, nä ô atu ra: «E haamaitaì au ia òe, e te Atua, i te mea eere au mai te taata atoà nei, i te popore taoà, e te parau tià òre, e te faaturi, e mai tërä ra feiä òhi tute hoì. Taìpiti a ù haapaeraa mäa i te hepetoma hoê, e te horoà nei au i te àhuru o te mau taoà atoà na ù nei te mätutu nei teie taata i te òhipa ta na i rave ia faaroohia mai o ia e te mau taata i pïhaì iho ia na e pure atoà ra, no na e pure faahiahia roa teie ta na. Te feiä òhi tute, te tià noa ra ia i te ätea ê, aore i hiò noa atu ta na mata i nià i te raì, papaì noa iho ra i to na iho ôuma, nä ô atu ra: E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei. Te parauraa a Ietu hoê te tiàhia, o tei faateitei ia na iho ra e faahaèhaahia ia; e o tei faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia. E aha o Ietu i parau ai mai teie te huru, no te tuö noa ia i te taata e mau taata hara tätou, e navaì noa nei i te parauraa e, «E te Atua, e aroha mai òe ia ù i te taata hara nei.» i roto i te fare pure teie te parau te tupuraa, e i te mau mahana atoà tei reira mau anei ra te faatupuraa òhipa. Te manaò o Ietu ua tià te parau a teie taata, o te mea e tià ia faahiti i roto i te pure, te toe te färiiraa te Atua, i te mea èita te Atua e vare i te haavare a te taata. I te mea e feiä hara anaè tätou, eiaha ia moèhia ia tätou ua haere mai te Tämaïti a te Atua e pühapa i roto i te taata hara. Te ìte nei o Ietu te huru o te taata, tei  manaò noa ra e parau tià ta rätou, ua tae roa atoà teie huru faanahoraa i roto i te mau ètärëtia oia atoà i roto i te Ètärëtia Porotetani Mäòhi èi hiòraa na tätou te ôroà a te Fatu, o vai te mau ra i te parau tià, te färaoa e te uaina, te taro e te vai haari, e ìnaha hoì e na maa teie e mauhia nei e te fenua, te fenua te mehoi ta te Atua Nui Tumu Tahi i tuu i roto i te taata. I to Ietu faatupuraa i ta na àiraa, i te ruì i haavarehia ai O ia, teie ta na parau to Ù tino te na, to Ù toto te na a àmu a ïnu èi manaòraa na òutou ia Ù. E ära tätou i ta tätou parau  no teie mahana, ia òre tätou ia riro e mea ìno atu i te Färitea, e ia riro mea haavare atu tätou i te Terona i te mea e òre te Atua e vare i te haavare a te taata. Teie te tahi ture a Tetunaè :A hiò i to mouà, te hanahana te reira o te âià, oia hoì, e hiò i te vahi teitei i reira e ìte te haèhaa o te fenua no te haafänau faahouraa ia Mäòhi Nui, teie te tahi parau i te tau no te marae, Èi tere pure e tae ai i te marae, mai te peu e, e tere ê, èita te Atua Nui Tumu Tahi e vare oia atoà ia tätou i teie mahana, e tere pure mau to tätou ?

 

Teraì òr. Faatura. 

Ruta èv. 18.1-8. Fiu

 

Tāpati 16 Âtopa 2022.

Fiu

Taramo 121

1 Tire a te Moruta. E hiò änei ta ù mata i te mau âivi? E noaa änei te tauturu ia ù i reira?

2 No ô i te Fatu ra te tauturu ia ù, o tei hämani i te mau raì e te fenua.

3 E òre o ia e tuu noa i to âvae ia pähee noa na, e òre tei tiaì ia òe e vareà i te taòto.

4 Inaha, o tei tiaì ia Ìteraèra ra, e òre ia e tiàruhi noa atu, e òre hoì e taòto.

5 O te Fatu të tiaì ia òe, o te Fatu to maru i to rima àtau ra.

6 E òre òe e pohe i te mahana i te ao, e òre atoà i te märama i te ruì.

7 Na te Fatu òe e tiaì i te mau ìno atoà ra, na na òe e tiaì ia ora.

8 Na te Fatu e tiaì i to haereraa atu e te hoìraa mai, i teie nei e a muri noa atu.

Ètoto 17.8-13

8 Ua haere mai ra te âti-Âmäreta e àro i te âti-Ìteraèra i Refitima.

9 Ua parau aè ra Möte ia Iotua, A mäìti na i te taata, a haere, e aro i te âti-Amäreta; a nanahi au e tià ai i nià i te mouà ma te räau a te Atua i ta ù rima.

10 Ua nä reira hoì Iotua i ta Möte i parau ia na ra, àro atu ra ia Àmäreta; e ua haere atu ra Möte, e o Àarona, e o Hura, i nià roa i te mouà.

11 E ua hopoi anaè Möte i ta na rima i nià ra, te pau ra te âti-Amäreta ia Ìteraèra; e ua tuu anaè o ia i ta na rima i raro, te pau ra Ìteraèra i te âti-Amäreta.

12 E no te mea te teimaha ra te rima o Möte, ua rave iho ra räua i te hoê ôfaì, tuu iho ra i raro aè ia na, e ua pärahi iho ra o ia i nià iho; e ua mau aè ra Àarona räua o Hura i ta na rima, hoê i te tahi pae, hoê hoì i te tahi pae; aore aè ra ta na rima âueue e maìri noa atu ra te mahana.

13 Pau iho ra Àmäreta e to na atoà ra mau taata ia Iotua i te òè.  

2 Timoteo 3.14-16

14 Ia mau mäite rä òe i ta òe i haapii ra, i tei tuuhia atu ia òe ra, ua ìte hoì òe i to òe ìte i ìte ai òe ra.

15 E mai to tamarii-rii-raa mai ä to òe ìte i te parau moà i päpaìhia ra, o te parau ia e paari ai òe e tae noa atu i te ora i te faaroo i te Metia ra ia Ietu.

16 Te mau parau moà atoà i päpaìhia ra, e mea faaurua mai ia e te Atua, e e mea maitaì ei haapiiraa, ei aòraa, ei faaìteraa hapa, ei faaìte mai i te parau tià ra;

4. 1-2

1 E teie nei, te parau hua atu nei au ia òe i mua i te aro o te Atua, e i to te Fatu ra i to Ietu Metia, o të haavä i tei ora ra e tei pohe ia fä mai o ia ia tae i to na ra Pätireia;

2 e faaìte hua òe i te parau, ia onoöno mäite ä, i te hora au e te hora au òre; e faaìte hua i te hapa, e aò atu, e faaitoito atu, mä te faaòromaì rahi, e te haapii-mäite-raa atu.

Ruta èv. 18.1-8.

Te parapore o te vahine ìvi e te haavä

1 Ua parau atu ra Ietu i te parapore ia rätou, ia tämau mäite rätou i te pure eiaha e fiu,

2 nä ô atu ra: «E taata haavä tei te hoê ôire, aore o ia i mataù i te Atua, aore hoì i haapaò i te taata.

3 E vahine ìvi hoì tei taua ôire ra, e haere atu ra o ia ia na ra, nä ô atu ra: «E faatià mai òe ia ù i ta ù ènemi nei.»

4 E aita aè ra o ia i faatià vave mai: e muri aè ra, ua nä ô iho ra o ia i te feruri-noa-raa i roto ia na iho: «Òre noa ä vau i te mataù i te Atua, e te haapaò i te taata nei,

5 no te mea rä te märô mai nei teie nei vahine ìvi ia ù, e faatià atu vau i ta na parau, o te mäniania vau ia na i te haere-pinepine-raa mai.»

6 Ua nä ô atu ra te Fatu: «A haapaò na i te parau a taua haavä parau tià òre nei.

7 E e òre änei te Atua e faatià mai i to na ra taata mäìtihia, o tei tiàoro atu ia na i te ruì e te ao? E faaroaroa änei o ia i ta rätou parau?

8 E faaìte atu vau ia òutou, e faatià mai ia o ia ia rätou e òre roa e mähia. Ia tae mai rä te Tamaiti a te taata nei, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei?

Manaò.

Te fiu to te taata ia hinaaroraa e täpiri te mau ùputa e na reira te parau i te tomo no te faaìte ua navaì, to mau mea noa nei ä, ua täahoa roa, i te rave-noa-raa taua òhipa ra. E faaìte atoà i te parau no te paruparu, no te rohirohi i te tütava-noa-raa ma te rave òre, i mua i te mau faanahoraa tei mau tei taamino noa i te vahi hoê ma te nuu òre. I roto i teie huru to tätou te taata e tià ia tätou i te haapae i te mau mea faufaa no te oraraa, e ia vaiiho ia tupu te tahi oraraa tei òre roa e au no te oraraa vaamataèinaa. Eiaha ra tätou te taata ia tutau i roto i te mätau o te tià e faatea ia tätou i te tumu o te maitaì, te ra e tïtauhia ra ia ìte i te faufaa ta te parau e faatupu, èi hiòraa e tumu ùru, i pïhaì iho e tumu tiare Maurua, to raua mauraa e fenua, hotu noa te ùru ma te òre e rave i te huru o te tiare Maurua, ua ùaa noa te tiare Maurua ma te òre rave i te huru o te ùru, òaòa noa raua i te faaìteraa i te maitaì ma te fiu òre. Hotu noa te maa i te faanahoraa a te fenua ta te aru mau ra to na mau maitaì ma te fiu òre, naò ia te manaò i te parauraa e, mea tià i te taata ia haafatata i pïhaì iho i te aru no te tomo i roto i te hau o te uru maitaì e faaìte-noa-hia tei àua haaàti i to na oraraa vaamataèinaa. I Mäòhi Nui nei tei roto tätou i teie uru maitaì i te fänaòraa i te ora, o te tià e tauturu ia tätou ei faaòreraa te manunu o te fiu. Te ìte noa ra tätou e, te mea e tiaìhia ra i te taata, ia faatïtïàifaro faahou ia o ia i to na parau i mua i te Atua, te auraa ra, te haamanaòhia ra ia i te taata, te mau òhipa atoà ta na i rave, ua faaätea ia na i te Atua, e ua ìno te iòa e te roo o te Atua ia na. Te rahiraa o te parau, te mau mea atoà ia ta tätou i hiò mai i roto i te tuhaa no te fiu i te Atua, ia ìte mai rä tätou, eita teie faatïtïàifaroraa e tupu ia òre te taata ia ìte, ia färii, e ia fäì i to na fiu, òre noa atu ai o ia i rave roa, no te mea i haafiu ia na no te mea eita to na parau e tano ia faataa-ê-hia i te parau o te feiä tei riro ei mau metua no na. Ia òre teie ìte e teie färii ia riro mai ei tätarahapa na te taata i mua i te Atua, eita atoà ia e tupu teie faatïtïàifaroraa e parauhia nei. Ia parau anaè tätou e, ia Atua te Atua, ia fenua te fenua, ia taata te taata, ua maitaì roa, mea nehenehe roa te parau, e aha rä te auraa ; ia parau tätou e : no òe te Hau, te Mana, e te Hanahana, e parau atoà te reira, ia òre rä tätou ia faatupu i te reira parau, eita änei ia e riro èi faaâpï tämauraa i te parau o te fiu i te Atua ra. I roto roa iho i te òhipa a te Atua, no te mau tiàraa rii i mauhia mai e te taata, mea pinepine roa o ia i te faaìte mai e, o ia tei hau ; o ia atoà rä teie e haamataù nei i te taata i mua i te rahi o to na mana ; e mea pinepine roa hoì te Atua i te mohimohi i mua i te rahi o to na hanahana, e ua roaa roa atoà to na hanahana i te haafaufaa-òre-raa i te mau horoà a te Atua. I nià i to na tiàraa tävini, te moè-noa-hia nei i te taata e, e tävini o ia no te Atua, e tävini hoì no te taata, eere rä te Atua to na tävini, eere na te Atua e faatupu i to na hinaaro, e mai te tävini hoì e haamoè i to na parau i mua i to na fatu, te moè-noa-hia nei i te taata teie reo to te Fatu e : Aita te Tamaiti a te taata i haere mai ia tävinihia to na, ei tävini rä (Mätaio 20, 28). E rave òhipa teie taata e parauhia nei e tävini, e faaueueraa na te tahi Fatu, faarirohia atu ra e tätou ei tiàraa hanahana e te mataùhia e te taata rii. Tamata ia tätou i te tomo i roto i te haapotoraa no te mau taiòraa i haapaòhia no teie mahana teie atu ra te mau ìrava :     

-Taramo 121, 8 Na te Fatu e tiaì i to haereraa atu e te hoìraa mai, i teie nei e a muri noa atu.

-Ètoto  17, 12 E no te mea te teimaha ra te rima o Möte, ua rave iho ra räua i te hoê ôfaì, tuu iho ra i raro aè ia na, e ua pärahi iho ra o ia i nià iho; e ua mau aè ra Àarona räua o Hura i ta na rima, hoê i te tahi pae, hoê hoì i te tahi pae; aore aè ra ta na rima âueue e maìri noa atu ra te mahana.

-2 Timoteo 4, 2 e faaìte hua òe i te parau, ia onoöno mäite ä, i te hora au e te hora au òre; e faaìte hua i te hapa, e aò atu, e faaitoito atu, mä te faaòromaì rahi, e te haapii-mäite-raa atu.

-Ruta èv. 18, 1 Ua parau atu ra Ietu i te parapore ia rätou, ia tämau mäite rätou i te pure eiaha e fiu,

Tämau maite, e na taò tauàti teie tei faaìte i te puai te fäito e mauhia ra e te taata, i roto anei i te parau, te heiva i te tütavaraa ia mau noa te tare. O te mea ia, ia ìte i te tämau mäiteraa i to tätou tuatua ia òre ia äramoinahia i roto i te tau ia haamanaò noa mai ra te tau i te huru no te oraraa i mua ra e tae roa i teie mahana ia anoenoe noa te Aroha, te here tuatau i roto i to tätou âau. I reira tätou e färerei ai i te taata no te faatupu i te hau, te vaamataèinaa e vähi e färerei ai te taata i te taata i reira e parau ai te huru o te oraraa ta Atua e haafänaò nei, e parau ia tätou te marae ia, E vähi moà te reira, te vähi e pähono mai ai te Atua i te hinaaro o te nünaa. Te taura pito te reira e täamu i te nünaa i te Atua, nä reira te fenua i te Atua Metua. Mai te tamarii i huti i to na ora mai roto mai i to na metua, mai teie ora i nä roto mai i te pito i roto i te tamarii, mai te reira atoà te Atua i te faaàmuraa i te nünaa. Ua riro te tahuà ei àuvaha, ei reo no te nünaa i mua i te Atua, ei reo hoì no te Atua i mua i te nünaa. Ua horoà te Atua ia na i te mana e te hanahana no te faatupuraa i to na hinaaro i te nünaa. Ua ravehia rä teie mana e teie hanahana, faaòhipahia no te faatupu i te hinaaro o te arii, ua ravehia hoì ei moihaa horoà i te pohe o te nünaa, inaha to na te toto i manii i nià i te marae. No te faariroraahia te pito ei vähi horoà pohe, no te riroraa te àuvaha i te hinaaro ora o te Atua ei àuvaha no te arii, e ei moihaa faatupu i te riàrià, nä roto i te haavï, no te mea ua ruri-ê-hia te tiàturiraa o te nünaa, mai nià i te Atua ora, i nià i te mau atua ta te taata i hämani ei faatupu i to na mau hinaaro, riro atu ra te reira ei faaìno i te roo e te hanahana o te Atua ora, e ua riro ei tärahu na te nünaa mäòhi i mua i te Atua. Ua faarirohia te hanahana o te Atua ei faatupu i te hanahana o te taata. No te faariroraahia te Atua ei mea taiähia, no te haafaufaa-òre-raahia to na tiàraa Metua, ua riro te reira ei tärahu na te mau tävini o te Atua, tärahu atoà rä na te nünaa i färii i te tomo i roto i te reira òhipa tià òre i haamauhia e te tahuà no te faatupu i te maitaì e te püai o te arii. I faatià ai o Ietu i te parau tei faaauhia i nia i te hoê taata tei parauhia e haava, te haava ra e paruru o ia te tupu maitaìraa te parau tià ia au i te ture o te reira fenua. I roto i te Parau Maitaì no teie mahana teie ia, te faahiti nei o Ietu i te parau no te haava e te hoê vahine ìvi, teie taata haavä aore o ia i mataù i te Atua, aore hoì i haapaò i te taata. I haere mai ai te vahine ìvi e ani i te haavä, E faatià mai òe ia ù i ta ù ènemi nei. No te haava èita teie i te òhipa rü, e tià e faataere no te märô rä a teie vahine ìvi, o te mäniania vau ia na i te haere-pinepine-raa mai. O te tahi òhipa tià-òre-roa i te hoê taata tiàraa ia fëruri mai teie te huru. Te höroà mai nei ra te Fatu ia tätou i te puai ia tämau mäite tätou i te pure eiaha e fiu, i te mea e nünaa mäìtihia tätou, o tei tiàoro i te ruì e te ao, Ia tae mai rä te Tamaiti a te taata nei, te vai ra änei te faaroo i te fenua nei? I te mau taata tiàraa atoà e mau ra i te tiàraa, ia ìte rätou, i te tauturu i te taata raveà òre, no te faatupu i te âparauraa i nià i te tumu òhipa e tïtauhia ra, i roto i te âparauraa e noaa ai te märamarama o te tumu òhipa. Te raveà ta Ietu e höroà mai ra ia tätou, tämau maite i te pure ma te fiu òre, i reira e tupu ùmu ai te faaroo i Mäòhi nui nei.

 

Teraì òr. Faatura.

 

Ruta èv. 17.11-19 Tämä

 

Tāpati 9 no Âtopa 2022.

Tämä

Taramo 98

1 Taramo. E himene i te Fatu i te himene âpï, e mau mea taa ê hoì tei ravehia e ana, no to na iho rima àtau e to na rima moà, i riro mai ai te rë ia na.

2 Ua faaìte mai ra te Fatu i te ora na na, i mua i te mata o te mau êtene atoà ra, te faaìte-raa-hia te parau tià na na ra.

3 To na aroha e ta na parau mau, ua manaòhia e ana i te ùtuafare o Ìteraèra. Ua ìte te mau hopeà atoà o te fenua i te ora a to tätou Atua.

4 Ia pïnaì te haamaitaì i te Fatu e àti noa aè te fenua, ia puroro te reo òaòa, ia ûmere mä te haamaitaì i te himene.

5 A himene i te Fatu mä te tïnura, mä te tïnura e te reo haamaitaì atoà ra;

6 mä te mau pü e te òto o te tuferi, te harururaa i te haamaitaì i te arii ra, i te Fatu.

7 Ia haruru te tai e to na îraa, te ao atoà e to na ra mau taata.

8 Ia paìpaì te mau pape i to rätou rima, e ia ûmere tahi te mau mouà atoà,

9 i te aro o te Fatu, te haere mai ra hoì o ia e haavä i te fenua. E haavä o ia i to te ao mä te parau tià, e te mau taata mä te piò-òre.  

2 Te mau Arii 5.14-17

14 Ua haere atu ra o ia e ua hopu atu ra i Iörïtäna e a hitu aè ra hopuraa, ta te taata no te Atua hoì i parau mai ra; riro atu ra to na ìò mai to te tamarii âpï ra mä atu ra o ia..

15 Ua hoì mai ra o ia e to na atoà ra mau taata i taua taata no te Atua ra, e ua haere iho ra, ua tià mai ra i mua i ta na aro: ua nä ô mai ra, Inaha, ua ìte atu ra vau e aore roa e Atua i te ao atoà nei, mäori rä i Ìteraèra nei: e teie nei, teie tä ù parau iti ia òe na, e rave mai òe i te tahi taoà iti i to tävini nei.

16 Ua parau atu ra rä o ia, Te ora nei te Fatu, tä ù e tià noa i mua i ta na aro, e òre au e rave. Ua märô mai ra o ia e rave; aita aè ra rä i tià ia na.

17 Ua parau mai ra Näamana, Eita änei e tià ia òe ia hö-mai-hia mai i to tävini nei te tahi mäa repo, e teiaha ai nä âtini e piti nei? E òre hoì to tävini e hopoi faahou i te tütia-täauahi e te tütia atoà i te mau atua èê mäori rä i te Fatu anaè.

2 Timoteo 2.8-13

8 E haamanaò ia Ietu Metia, no te huaai o Tävita o tei faatiàhia mai te pohe mai ra, mai tei te Èvaneria ta ù e aò nei.

9 I pohe ai au nei i teie nei ìno, e ua tae roa i te âuri fifi nei, mai te mea e e taata rave parau ìino ra; aita rä te parau a te Atua i täpeàhia.

10 I haamahu mäite ai au i te mau mea atoà no te feiä i mäìtihia ra, ia noaa atoà ia rätou te ora i te Metia ra ia Ietu, mä te ao mure òre ra.

11 E parau mau hoì te maa parau nei e: «Ia pohe tätou e o ia atoà ra, e ora atoà tätou e o ia atoà hoì.

12 Ia faaòromaì atoà tätou i te ìno ra, e pätireia atoà to tätou io na ra, ia huna hoì tätou ia na ra, e huna atoà o ia ia tätou:

13 òre noa ä tätou i te haapaò i te parau mau, e parau mau ä ta na; e òre o ia e tähuna i ta na iho.»

Ruta èv. 17.11-19

Te tämä-raa-hia nä rëpera tino àhuru

11 E taua haereà no na i Ierutarëma ra, i nä Tämäria o ia i te haere, e i nä Tarirea.

12 E tei te tomoraa atu o ia i roto i te hoê ôire iti, ua färerei mai ra ia na nä rëpera tino àhuru, tià noa mai ra i te ätea ê;

13 pii noa mai ra te reo, nä ô mai ra: «E te Òrometua, e Ietu e, e aroha mai ia mätou.

14 E ia hiò atu ra o ia ia rätou, ua parau atu ra: «A haere, a faaìte i te mau tahuà ia òutou. E tei to rätou haereà nä te èà tià, faaorahia iho ra rätou.

15 E ia hiò iho ra te hoê o rätou ia na iho, e ua ora, ua hoì mai ra mä te pii hua i te haamaitaìraa i te Atua.

16 Ua tïpapa iho ra i raro i te âvae iho o Ietu, haamaitaì mai ra ia na; no Tämäria taua taata ra.

17 Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra: «Eere änei tino àhuru atoà i tämähia nei? Tei hea iho nei rä e tooiva?

18 Aore roa te hoê i hoì mai e haamaitaì i te Atua maori rä o teie nei taata ê.

19 Ua parau atu ra o ia ia na: «A tià, a haere i to tere; ua ora òe i to faaroo.

Manaò.

 Mai te peu i roto i te reo o te päpaì taramo, te haamaitaì ra te mouà, te faa, te paìpaì ra te rima o te päpe  e to rätou atoà ra i te Atua Nui Tumu Tahi, te himenehia ra, te faaòtohia ra te mau mauhaa ùpaùpa, eita änei te òhipa ta te taata e rave atu e riro mai te tahi haamämüraa ia rätou, e te tahi faaèreraa i te Atua i te reo haamaitaì o te mau mea atoà ta na i rahu, e to roto i te aru. Taa noa atu ai te reira mau haapäpüraa faufaa no te märamaramaraa o te parau, te vai noa ra ihoä te parau e te hinaaro o te Atua ia faatïtïàifarohia te haereà o te Fatu. Hou rä tätou a hiò mai ai i te auraa o te mea i parauhia, e hiò mai tätou i te huru parauraahia, oia hoì te mau taò i faaòhipahia no te faaìteraa i te reira manaò. Ua ìte tätou e, ia parauhia te faatïtïàifaro, no te tahi ia mea âfaro òre, te tahi mea hape. Ia ära atoà rä tätou, no te mea eita te faatïtïàifaro e hope i roto i te faaâfaroraa. Ei hiòraa: ia hape ta ù päpaìraa i te tahi taò, e haapeepee ia vau i te faaâfaro i te reira hape; mai te reira atoà ia hape ta ù parauraa i te tahi taò; ia täpü hoì au i te ìri, e ia hipa rii ta ù täpüraa, e faaâfaro ia vau i te reira vähi, eita rä vau e tae roa i te parauraa e, e faatïtïàifaro i te reira hape. Te manaò hau atu i roto i te faatïtïàifaro, te mea ia e, eere teie i te tahi hape tupu âpï, e ia òre ia faaâfarohia, e riro te fifi ta na e faatupu mai i te haere noa atu i te rahi. Te auraa, eere te âfaro noa terä e tïtauhia ra, te fifi atoà rä e riro i te nä muri mai terä e hinaarohia ra i te ärai. Te märamarama ra ia tätou e, te vai ra te tahi òhipa e hinaarohia ra i te taata ia òre o ia ia faatautau i te rave. No reira, ia vai noa to tätou märamaramaraa i te parau i nià i te faaâfaroraa, e riro ihoä ia te taata i te parau e, ei te tahi atu taime feruri atu ai. To na rä òiòi, aore ra to na taere, ua riro atoà ia ei faaòiòiraa, aore ra ei faataupupüraa i te tupuraa o te ôpuaraa a te Atua. No te taata tei òre i tiàturi i te Atua, aita to te reira parau e fifi, e eere te reira i te òhipa na na; no te taata rä tei färii i te ôpuaraa faaora a te Atua, e riro o ia i te hiò mai te mea ra, ua tärahu o ia i te Atua, no te mea ua ìte e aita i rave, aita i faatupu Mea tano atoà paha ia haapäpühia i ô nei, mai te peu te hiò nei tätou i te òhipa ta te Atua i faataa na te taata, eere rä no te mea noa e taata o ia, i riro ai teie ei täpura òhipa na na. E parau teie no te feiä tei ìte i teie parau, e no te mea ua ìte rätou, e òre ai e tià ia rätou ia ora noa mai te mea ra aita e òhipa i tupu. E tano roa ai teie parau ta Ietu e: Àhiri au aore i haere mai e parau atu ia rätou ra, aore ia a rätou hara, i teie nei rä, aore roa a rätou ôtoheraa i ta rätou hara. Te päpü atoà ra ia tätou e, i mua i te Atua, eita e tià i te taata ia haavare faaroo òre, no te mea, te ôtohe, e haapäpüraa atoà te reira e, ua ìte te taata i te tahi parau, aita rä i färii, aita i hinaaro ia haapeàpeàhia to na hau, te mea ia o ia i ìmi ai i te räveà faataa ê mai ia na, ia òre taua parau ra ia haapeàpeà maoro noa atu ä ia na. Ta te mau taiòraa ia no teie mahana e faaitoito mai nei ia tätou i te ìteraa i te mau faufaa e vai ra, i roto i te aru. Faaroo mai na ra tätou i te haapotoraa o ta tätou mau taiòraa no teie mahana:

-Taramo 98, 4 Ia pïnaì te haamaitaì i te Fatu e àti noa aè te fenua, ia puroro te reo òaòa, ia ûmere mä te haamaitaì i te himene.

-2 Te mau Arii 5, 17 Ua parau mai ra Näamana, Eita änei e tià ia òe ia hö-mai-hia mai i to tävini nei te tahi mäa repo, e teiaha ai nä âtini e piti nei? E òre hoì to tävini e hopoi faahou i te tütia-täauahi e te tütia atoà i te mau atua èê mäori rä i te Fatu anaè.

-2 Timoteo 2, 12 Ia faaòromaì atoà tätou i te ìno ra, e pätireia atoà to tätou io na ra, ia huna hoì tätou ia na ra, e huna atoà o ia ia tätou:

-Ruta èv. 17, 17 Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra: «Eere änei tino àhuru atoà i tämähia nei? Tei hea iho nei rä e tooiva?

Ia parauhia e tämä, te vai ra ia te òhipa e faanaho no te faatupu i te tïtauraa ia tupu ia au i te teimaha e aore ra i te mamaraa te vahi i repo, e aore i viivii. Ia au i te Parau Maitaì no teie mahana no te taata te parau tei pii i te Fatu ia Ietu : E te Òrometua, e Ietu e, e aroha mai ia mätou, hiò atu ra ia rätou e te reo mai ra o Ietu A haere, a faaìte i te mau tahuà ia òutou. E tei to rätou haereà nä te èà tià, faaorahia iho ra rätou, hoê i nià i te èà, tei hoì e färerei ia Ietu ma te pii hua i te haamaitaìraa i te Atua, Ua tïpapa i te pae âvae o Ietu, haamaitaì mai ra ia na; no Tämäria taua taata ra. Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra: «Eere änei tino àhuru atoà i tämähia nei? Tei hea iho nei rä e tooiva. I teie uiraa a Ietu, no te haapäpü noa ia e ua mä atoà to rätou tino i teie faaueraa, i faauehia e haere e faaìte i te tahuà, ua haere nei rätou e faaìte i te mau tahuà, e paha, e aore àita, àita te taiòraa e haapäpü mai ra. To na auraa ua hunahia te ora e teie mau taata e iva, i te maitaì o te Atua tei tämä ia rätou i te mea ua moè te faaueraa i roto i te maere ia au i te tonoraa e haere e faaìte i te tahuà, na rätou ia e faaìte te ora mau ra te Atua. Naò ia tätou i te parauraa e, ua täôtià teie na taata e iva to rätou ora i nià i te tino, to rätou ra värua ua ôvere-noa ia, i te parauraa a Ietu i nià i te taata Tämaria, A tià, a haere i to tere; ua ora òe i to faaroo. Te faufaa i roaa i teie taata, to na ia ìteraa te tumu o ia i mä ai, mai to na tärià tei tämähia i te reo o Ietu, tei faataa ia na i te tahuà, mätau noa na o ia i te faaroo te reo ua viivii, ua viivii…. i te mau mahana atoà o to na oraraa. Ua haamata teie taata i te faataa te ìno, i te maitaì, te parau mau i te haavare, te parau tià i te tià òre, te hau i te peàpeà. Teie faufaa i noaa i teie taata, tei haamanaò ia ia na te here o to na metua ia na, i hoì ai e tähopu ia Ietu no te faaroo i te hoê reo âpï, i teie parauraa e «A tià, a haere i to tere; ua ora òe i to faaroo » ua noaa te itoito e te puai âpï i teie taata, e tià ia tätou ia parau e, te itoito i noaa i teie taata, ua paèpaèhia i nià i te ora no te faaroo, te faaroo mea tià ia, no te haere ia tere te òhipa a te Atua Nui Tumu Tahi i te fenua nei, ia tià te faufaa o te mau hinaaro o te ora.    

E parau teie no te èà ta Ietu e faatoro nei e te òhipa ta te Atua e anihia nei i te taata. Hoê noa rä teie maa tuhaa iti no te täpura òhipa e parauhia ra, teihea anei e too iva, te hope-roa-raa te parau : ia hoì i te vahi haamataraa te parau a haere, e faaìte, ua faaîhia rätou i te ora âpï, ua hope âau, te värua i te faahauhia, ua haapäpühia, ua faatïtïàifarohia te èà i reira e färerei ai i te ora, ia haamaitaìhia te èà e türama ra te ànanahiraa o te taata faaroo … Te mea e ìtehia atu ra i roto i teie parau, te rahi ia e te teiaha fäito òre o te òhipa e tuuhia mai nei i mua i te taata. Te vähi faufaa rä ta tätou e täpeà mai, te riroraa ia teie parau ei räveà haaferuriraa ia tätou i nià i ta tätou iho huru hiòraa i te parau a te Atua. Ua färerei pinepine noa mai na tätou i te fifi mai teie i mua i te mau parau a Ietu. Mea pinepine roa Ietu i te faahiti i te tahi mau parau, âreà te auraa, tei te tahi ia vähi ê atu. Ua riro te reira ei faaararaa ia tätou ia òre ia piri noa i nià i te taò, ia tämata rä i te mau taime atoà i te hiò i te manaò e hinaarohia ra i te faaìte mai. I faaòhipahia ai te tahi mau hohoà, eere no te mea e, te reira ihoä te vähi e hinaarohia ra i te faaìte mai. Ua riro noa te reira mau hohoà, ei räveà tämata i te faaòhie i te taata i te märamaramaraa i te mea e parauhia ra nä roto i te raveraa mai i te tahi mau parau ta te taata i mätau maitaì i roto i to na oraraa. No reira, mea maitaì atoà tätou ia ara, o te riro te räveà i manaòhia ei haamämä i te feruriraa o te taata, ei tumu e paremo roa atu ai o ia i roto i te taa òre, mai teie na taata too iva, hoê rä, ua hoì mai e haapäpü i to na ora….

 

Teraì òr. Faatura.