Mätaio 20.1-16 Mata maitaì.

 

Tāpati 24 no Tetepa 2023.

Mata maitaì.

 

Taramo 145

1 Taramo haamaitaì na Tävita.

Ârefa

E faateitei ä vau ia òe, e ta ù Atua, e te Arii, e haamaitaì ä vau i to òe ra iòa e a muri noa atu.

Pëta

2 E haamaitaì ä vau ia òe i te mau mahana atoà nei, e ârue au i to iòa e a muri noa atu.

Tïmera

3 E rahi te Fatu, e ia haamaitaì-rahi-hia, oia ä ia, e òre to na rahi e ìteä ia ìmi.

Täreta

4 Te mau uì atoà të faarahi i ta òe òhipa, e e faaìte hoì i ta òe ra òhipa mana.

Hë

5 E parau vau i te tura e te hanahana o to òe ra mana, e te mau räveà taa ê na òe ra.

Väu

6 E parau rätou i te mana o ta Òe ra mau räveà mataù, e e faaìte hoì au i to òe ra mana.

Täina

7 E parau ä rätou i te manaòraa o to òe ra maitaì rahi, e himene hua hoì i ta òe ra parau tià.

Hëta

8 E hämani maitaì e te aroha to te Fatu, e òre e riri vave, e te faaherehere rahi.

Tëta

9 Hämani maitaì to te Fatu i te taata atoà, e te vai ra to na aroha faaherehere rahi i nià i to na atoà ra mau òhipa.

Iöta

10 E ârue anaè ta òe atoà ra mau òhipa ia òe, e te Fatu, e na to mau tävini moà e haamaitaì ia òe.

Täfa

11 E parau rätou i te hanahana o to òe ra pätireia, e faatià noa hoì i ta òe ra mau räveà püai.

Rämeta

12 I te faaìteraa i te tamarii a te taata nei i to na ra mana, e te hanahana e te manaò to na ra pätireia.

Mena

13 O to òe ra pätireia, e pätireia mure òre ia, e to òe ra mana, e tae ia i te mau uì atoà ra.

Nuna

13 bis(E Atua mau te Atua e te haavare òre i roto i ta na mau òhipa.)

Tämeha

14 Te mau ra te Fatu i te feiä e hià ra, e ua faatià i te feiä e piò i raro ra.

Ôina

15 Te hiò nei te mata o te mau mea atoà nei ia òe, e te horoà mai ra òe i te mäa na rätou i te tau mau.

Pë

16Te heheu nei òe i to rima, e te haamäha nei i te hiaai o te mau mea ora atoà nei.

Tati

17 E parau tià ta te Fatu i ta na atoà ra mau haereà, e te hämani maitaì i ta na atoà ra mau òhipa.

Tofa

18 Te fätata mai ra te Fatu i te feiä e tiàoro atu ia na, i te feiä atoà i tiàoro atu ia na mä te haavare òre.

Reta

19 E faatià o ia i te hinaaro o te feiä i mataù ia na, e faaroo mai o ia i ta rätou tiàoro, e e faaora hoì ia rätou.

Tina

20 Te tiaì nei te Fatu i te feiä i hinaaro ia na, âreà te feiä paieti-òre ra, e haamouhia ia e ana.

Täu

21 E parau ta ù vaha mä te ârue i te Fatu, e ia haamaitaì te taata atoà i to na ra iòa moà e a muri noa atu.  

Ìtaia 55.6-9

6 E ìmi òutou i te Fatu, òi ìteä aè o ia, e tiàoro òutou ia na, òi fätata mai o ia.

7 e faaruè te paieti-òre i to na haereà, e te taata parau tià òre i to na manaò: a hoì oia i te Fatu, e nä na o ia e aroha mai; e hoì i to tätou Atua, te rahi ra hoì ia na te faaòre i te hara.

8 Eere hoì to ù ra manaò i to òutou ra manaò; eere hoì to òutou ra haereà i to ù ra haereà, të nä reira mai ra te Fatu.

9 Mai te raì nei hoì e teitei rahi tö na i to te fenua; oia atoà to ù ra haereà, e teitei ia i to òutou haereà, e to ù ra mau manaò i to òutou ra mau manaò.

Firipi 1.20-27

20 O ta ù ia e hinaaro nei e ta ù e tiaì nei, e ia òre roa vau ia haamä. Ia parau noa rä vau mä te itoito mai tei mütaa iho mai ä, e e faarahihia te Metia i to ù nei tino i teie nei ä, i te ora, e i te pohe.

21 Ta ù iho nei, ia ora vau ra, ei tura ia no te Metia, e ia pohe ra, e riro ia ei maitaì no ù.

22 E ia ora ä vau i roto i te tino nei, o te hopeà ä ia o ta ù òhipa; aita rä vau e ìte i te tià ia hinaaro vau.

23 Te feàapiti nei hoì au, e hinaaro hoì to ù i te reva, e ei pïhaì-atoà-iho i te Metia; o te maitaì hau ê atu hoì te reira.

24 O te mea tià rä ia òutou ra, ia pärahi ä ia i roto i te tino nei.

25 E no te mea ua ìte au i te reira, ua ìte hoì au e e ora ä vau, e e pärahi i roto ia òutou atoà na, ia tupu to òutou òaòa ia faaroo ra;

26 ia rahi atu ä to òutou òaòa ia Ietu Metia ia ù nei, o vau i tae faahou atu ia òutou na.

27 Ia au rä ta òutou parau i te Èvaneria o te Metia, e i reva atu na vau e hiò ia òutou, e aore ia, ia faaroo rä vau i te parau ia òutou, e te mau päpü ra òutou mä te värua hoê, e mä te âau hoê, i te faaitoito-atoà-raa i te parau ra i te Èvaneria nei.

Mätaio 20.1-16

Te mau rave-òhipa no te àhuru mä hoê o te hora

1 E au hoì te Hau o te raì i te hoê taata fare/ùtuafare, o tei haere i räpaeàu i te poìpoì roa e tärahu i te rave-òhipa no ta na ra ôvine.

2 E faaau aè ra i ta na parau e te rave-òhipa, e taìhoê moni veo i te mahana hoê, ua tono atu ra o ia ia rätou i roto i ta na ôvine.

3 E tae aè ra i te toru o te hora/hora 9, haere atu ra o ia i räpae, e ìte atu ra i te tahi mau taata i te tià-noa-raa i nià i te mähora o te mätete;

4 ua parau atu ra o ia ia rätou: «E haere atoà òutou i roto i ta ù ra ôvine, e na ù e höroà atu na òutou i tei au ra. Haere atu ra rätou.»

5 Haere faahou atu ra o ia i räpae i te ono o te hora/hora 12 e te iva/hora 3, ua nä reira faahou atu ra o ia.

6 E tae aè ra hoì i te àhuru mä hoê o te hora/hora 5, haere faahou atu ra o ia i räpae, ìte atu ra i te tahi atu ä mau taata i te tià-noa-raa i reira, e ua parau atu ra ia rätou: «E aha òutou i faaea noa ai i ô nei e maìri noa atu te mahana?

7 Ua nä ô mai ra rätou: «Aore e taata i tärahu mai ia mätou.» Ua parau atu ra o ia ia rätou: «E haere atoà òutou i ta ù ra ôvine.

8 E ahiahi iho ra, ua parau atu ra te fatu ôvine i to na tïàau: A parau atu na i te mau rave-òhipa e haere mai, e a àufau atu i ta rätou moni; e nä te hopeà te haamata e tae noa atu i te mätamehaì.

9 E tae mai ra to te àhuru mä hoê o te hora, höroàhia atu ra ta rätou taìhoê moni veo i te taata hoê.

10 Ia tae mai rä to te mätamehaì ra, manaò iho ra rätou e, e hau atu ta rätou moni e höroàhia. Hoê noa iho ä moni veo i höroàhia i te taata tätaì tahi.

11 Färii noa ai rätou i ta rätou moni veo, ua ômümü iho ra rätou i te fatu fare, nä ô mai ra:

12 Hoê roa rä hora a teie feiä i te òhiparaa, e ua faafäïto òe ia rätou e o mätou nei, i tei faaòromaì i te rohirohi e te veàveà o te mahana

13 Ua parau atu ra rä o ia i te hoê o rätou: «E hoa, aita vau i hämani ìno ia òe: aore änei täua i faaau i te parau e ia hoê aè a òe moni veo?

14 A rave i ta òe, a haere. Ua mäìti au e höroà na to te hopeà hoê ä fäito e ta òe.

15 Eiaha ia vau e faanaho i ta ù faufaa mai ta ù i hinaaro? Te ìno na to mata i to ù nei maitaì?

16 Oia ia, e riro te hopeà ei mätamehaì, e te mätamehaì ei hopeà.

Manaò.

Te himene nei te Taramo no te ârue i te Atua, no te faahanahana i to na Teitei,  e to na maitaì, ta na parau tia e ta na haamaitaìraa. Te parauhia ra e na te Arii ra o Tavita, e rohipehe e taata faataì ùpaùpa. E tuhaa teie taramo o te mau taramo piapa, i reira te mau ìrava tätaìtahi e haamata ai ia au i te faanahoraa ärataìhia e te hoê reta no te piapa Hepera. Te paari teie i te mau ôpuaraa a te Atua, te anihia nei i te feia hara ia tätarahapa e ia färiu i te Atua, o te aroha e o te faaòreraa i te hara. Te faaìte atoà ra oia e mea teitei aè e mea hohonu aè te mau èà o te Atua i to te taata, e eita ta na parau e hoì mai ma te faahopeàraa. Te ani manihinihia nei i te mau taata ia ìmi tämau i te Fatu, ia tiàoro ia na, ia tätarahapa i ta rätou mau hara, e ia färii i to na aroha. Te haapäpühia nei i te rü o teie faanahoraa, no te mea te pärahi fatata noa nei te Fatu i te taata ia òhie i te mau taata i te mau taime atoà i te ìteraa i te hanahana o te Atua Nui Tumu Tahi. E tia ai ia tätou ia faanaò i te mahana maitai, e te mahana faaoraraa. E piiraa teie na roto i te tätarahapa e ìte ai i te aroha o te Atua. Te anihia nei te mau taata tei ìte i to rätou äteäraa i te ôpuaraa faaora a te Atua ia faaruè i to rätou mau haereà ìno e ia hoì i te Atua ra, tei ineine i te faaòre i ta rätou mau hara e ia rave i te maitaì na toro i te ôriò mata no te here. Mai te au i ta tätou tiaìraa mau e to tätou tiàturiraa, e ore roa tätou e haamähia i roto i te hoê mea, e na roto rä i te reira ma te mätaù òre, mai tei te mau taime atoà ra, e faarahihia ai te Metia i roto i to tätou nei tino, na roto anei i te ora e aore rä na roto i te pohe. Te faaìte ra te mau ìrava i te tiàturi e te òaòa o te mau faaìteraa i te parau no te Metia, i mua atoà i te pohe. Te parau e faaroohia ra e ua püpühia to tätou ora no te Metia, e riro te pohe ei maitai no tätou, no te mea e pärahi  tätou i pïhaì iho i te Metia i nià i te raì. Ua faaitoito atoà ia tätou ia ora ma te tiàmä i te èvaneria, e ia tià päpü i roto i to tätou faaroo. Tei faamanaò atoà oia ia tätou e mea teitei aè te mau manaò e te mau haereà o te Atua i to tätou, e eita tätou e taa maitai i ta na mau ôpuaraa. E nehenehe ra ia  tätou e ìte i te mau haamaramaramaraa hau atu no nia i te piiraa e piihia nei ia tätou, ia au i te haapotoraa no te mau taiòraa :

-Taramo 145, 17 E parau tià ta te Fatu i ta na atoà ra mau haereà, e te hämani maitaì i ta na atoà ra mau òhipa.

-Ìtaia 55, 8 Eere hoì to ù ra manaò i to òutou ra manaò; eere hoì to òutou ra haereà i to ù ra haereà, të nä reira mai ra te Fatu.

-Firipi 1, 25 E no te mea ua ìte au i te reira, ua ìte hoì au e e ora ä vau, e e pärahi i roto ia òutou atoà na, ia tupu to òutou òaòa ia faaroo ra;

-Mätaio 20, 15 Eiaha ia vau e faanaho i ta ù faufaa mai ta ù i hinaaro? Te ìno na to mata i to ù nei maitaì?

Te faahiti ra teie pene parau i te parapore o te feia rave òhipa i roto i te ô vine, o te faahohoà ra i te höroà maitaì e te mana arii o te Atua, o te pii ra e o te haamauruüruraa i te taata ia au i to na hinaaro, eiaha rä ia au i to rätou mau maitaì. Te faaite atoà ra teie parapore e aita te Atua e faataa ê ra i te mau ati Iuta e te mau Etene, i rotopü i te feia faaroo no te faaäuraa mätamua e te feia faaroo âpï, i rotopü i te feia parau tia e te feia hara. Te tïtau manihinihia nei te mau taata atoà ia rave i te òhipa i roto i ta na ô vine, oia hoì, i roto i to na patireia, e färii te mau taata atoà i te hoê ä moni òhipa, oia hoì, te ora mure ore. Ua farii oia i te manaò o te feiä rave òhipa no te hoê moni veo no taua mahana ra e ua tono atu ra ia rätou i roto i ta na ô vine. I to na haereraa i rapae i te toru o te hora, ua ìte oia i te tahi atu mau taata i te tià-noa-raa ma te òhipa òre i te mätete,  e ua parau atu oia ia rätou, e haere atoà oe i roto i te ô vine, e te mau mea tià atoà ta ù e horoà atu ia oe na. No reira, ua haere rätou. Ua haere atu oia i te ono e te ïvaraa o te hora, e ua na reira atoà. E tae aè ra i te hora àhuru mä hoê ra, haere atura o ia i rapae, ìte atu ra i te tahi pae i te tià-noa-raa ma te òhipa òre, e ua na ô atura ia rätou, e aha òutou i faaea noa ai i ô nei i te mahana täatoà. Na ô atu ra te taata ia na e, No te mea aita hoê taata i tihepu ia maua, ua parau o ia ia rätou, e haere atoà òutou i roto i te ô vine, e te mau mea tià atoà ta òe e färii. I te ötiraa te òhipa ua pö, ua parau te fatu o te ô vine i ta na tiàau, A tii i te feiä rave òhipa e a horoà i ta rätou moni òhipa, ma te haamata na nià i te taata hopeà e tae roa atu i te taata mätamua. E ia tae mai ra te feiä i tïhepuhia i te àhuru mä hoê o te hora ra, ua färii aè ra rätou tätaìtahi i te hoê moni veo. Ia tae mai ra te mätamua ra, ua manaò iho ra rätou e, e rahi atu â ta rätou e färii, e ia oti te reira i te färiihia e rätou, ua amuamu iho ra rätou i te fatu fenua, ma te parau e, hoê aè ra hora to teie nei feia hopeà raveraa i te òhipa, e ua àifaïto mai rätou ia mätou, o tei amo i te hopoià e te veàveà o te mahana. Ua pähono atu rä o ia i te hoê o rätou ma te parau e, e hoa, aita vau i hape. Aita anei òe i färii i to u manaò no te hoê moni veo. A hiò e aha ta òutou e rave e a haere. Te hinaaro nei au e horoà atu i teie taata hopeà nei mai ia òutou atoà. E ere anei i te mea tià ia ù ia rave i te mea ta ù i hinaaro na roto i ta ù iho mau òhipa. E aore rä, ua ìno anei to òe mata no te mea e mea maitai au. Te tämau noa nei ä teie mau ìrava i te parapore no te feiä rave òhipa i roto i te ô vine ta ù i faahiti i roto i ta ù parau poroì na mua atu. Te faaìte ra te reira e mea nafea te aroha mau o te Atua i te òreraa e niuhia i nià i te faufaa aore ra te tütavaraa a te taata, i nia rä i ta na mäìtiraa e to na horoàraa i te maitaì. E haafifi atoà te reira ia tätou ia òaòa i te maitaì o te Atua ia vëtahi ê, eiaha rä ia feìi aore ra ia ìnoìno. Te faaìte noa mai ra te faufaa o te òhipa ta te Atua i faatupu ta na huru tïtauraa i te taata i te mau taime o ta na i hinaaro ia ö i roto i ta na faanahoraa no te Aroha e te Here. I ù nei ia ö te òhipa a te Atua i roto i to tätou ôriò mata, te taata e färii i te matamehaì ia faaitoito i te mau maite tei noaa ia na, i te mea no te matamehaì oia, no te mea ua vai te tiàturiraa o te Atua i nià ia na. E haapaò oia i te mea i noaa ia na ma te òaòa. Ta Ìtaia ia parauraa, 8 Eere hoì to ù ra manaò i to òutou ra manaò; eere hoì to òutou ra haereà i to ù ra haereà, të nä reira mai ra te Fatu. Teie te huru faatiàraa a Iesu no te faahohoà i te patireia o te raì e te aau höroà o te Atua. Te faaìte ra te reira e aita te Atua e faataa ê ra i te taata ia au i to na iho maitai aore ra to na tiàraa teitei aè, e haa rä oia i nià ia rätou ma te hoê ä maitaì e te hoê ä maitai. Te höroà atoà ra teie parapore i te manaò e pohehae aore ra e feìi te taata i te maitaì o te Atua ia vëtahi ê, e tia ia rätou ia òaòa eiaha rä ia amuamu.

Te auraa ra, e faataahuri te Atua i te faanahoraa a te taata, e höroà oia i to na aroha i te feiä e faarirohia èi taata hopeà, paruparu roa aè, hara roa aè, e te haavahavahahia. Te faaìte atoà ra te reira e aita te Atua i täòtiàhia e te mau tïtauraa a te taata no nià i te parau tià aore ra te faufaa, e òhipa rä oia ia au i To na mana arii e To na aroha. Te tïtau manihini nei teie parapore i te feiä faaroo eiaha e faaau ia rätou ia vëtahi ê, eiaha atoà e tiàturi ia rätou iho ei mea teitei aè e aore rä, ei mea faufaa òre, ia ìte rä e ua àifaïto te taatoàraa i mua i te Atua e te hinaaro nei rätou i to na aroha, e to na here.

Le but direct de cette parabole semble être de montrer que, bien que les Juifs aient d'abord été appelés dans la vigne, enfin l'Évangile devrait être prêché aux Gentils, et ils devraient être admis à des privilèges et avantages égaux avec les Juifs. La parabole peut également être appliquée plus généralement et montre: 1. Que Dieu n'est débiteur envers personne. 2. Que beaucoup de ceux qui commencent en dernier et promettent peu en religion, parfois, par la bénédiction de Dieu, parviennent à beaucoup de connaissances, de grâce et d'utilité. 3. Que la récompense de la récompense sera donnée aux saints, mais pas selon le temps de leur conversion. Il décrit l'état de l'église visible et explique la déclaration selon laquelle la dernière sera la première, et la première la dernière, dans ses diverses références. Jusqu'à ce que nous soyons engagés au service de Dieu, nous restons inactifs toute la journée: un état de péché, bien qu'un état de corvée pour Satan, peut être appelé un état d'oisiveté. Le marché est le monde, et de là nous sommes appelés par l'évangile. Venez, venez de ce marché. Le travail pour Dieu n'admettra pas de futilités. Un homme peut aller oisif en enfer, mais celui qui ira au paradis doit être diligent. Le sou romain représentait sept pence et demi de notre argent, un salaire alors suffisant pour le soutien quotidien. Cela ne prouve pas que la récompense de notre obéissance à Dieu soit des œuvres ou de la dette; quand nous avons tout fait, nous sommes des serviteurs non rentables; mais cela signifie qu'une récompense est devant nous, mais que personne, sur cette présomption, ne remette le repentir jusqu'à ce qu'il soit vieux. Certains ont été envoyés dans la vigne à la onzième heure; mais personne ne les avait embauchés auparavant. Les Gentils sont entrés à la onzième heure; l'évangile ne leur avait pas été prêché auparavant. Ceux qui ont reçu des offres de l'Évangile les ont faites à la troisième ou à la sixième heure, et les ont refusées, n'auront pas à dire à la onzième heure, comme ceux-ci l'avaient fait: Personne ne nous a embauchés. Par conséquent, ne pas en décourager, mais pour tout réveiller, rappelons-le, c'est maintenant le temps accepté. Les richesses de la grâce divine sont fortement murmurées parmi les fiers pharisiens et les chrétiens nominaux. Il y a une grande propension en nous à penser que nous avons trop peu, et d'autres trop, des marques de la faveur de Dieu; et que nous en faisons trop, et d'autres trop peu dans l'œuvre de Dieu. Mais si Dieu donne la grâce aux autres, c'est de la bonté envers eux et non de l'injustice envers nous. Les mondains charnels sont d'accord avec Dieu pour leur sou dans ce monde; et choisissez leur part dans cette vie. Les croyants obéissants sont d'accord avec Dieu pour leur centime dans l'autre monde et doivent se souvenir qu'ils en ont convenu. N'as-tu pas accepté de prendre avec le ciel comme ta part, ton tout? Veux-tu chercher le bonheur dans la créature? Dieu ne punit personne plus qu'il ne le mérite, et récompense chaque service rendu pour lui; il ne fait donc de tort à personne, en montrant une grâce extraordinaire à certains. Voyez ici la nature de l'envie. C'est un mauvais œil, mécontent du bien des autres et qui désire leur souffrance. C'est un chagrin pour nous-mêmes, déplaisant à Dieu et blessant pour nos voisins: c'est un péché qui n'a ni plaisir, ni profit, ni honneur. Abandonnons toute prétention fière et cherchons le salut comme un don gratuit. N'envoyons ni ne ressentons de rancune, mais réjouissons-nous et louons Dieu pour sa miséricorde envers les autres et envers nous-mêmes.

 

Teraì òr. Faatura.

Mätaio 18.21-35 Faaòre

 

Tāpati 17 no Tetepa 2023.

Faaòre

Taramo 103

1 Na Tävita. E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua, e to roto ia ù nei, i to na ra iòa moà.

2 E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua, e eiaha te hoê maitaì a ana i horoà mai ra e haamoèhia.

3 O ia tei faaòre i ta òe atoà ra mau hapa, e o tei faaora i to òe atoà ra mau maì,

4 o tei faaora ia òe i te pohe, o tei faatoröna ia òe i te hämani maitaì e te aroha,

5 o tei faaî i to vaha i te maitaì, ia faaâpï-faahou-hia òe mai te àeto ra.

6 Te rave ra te Fatu i te parau tià e te au i te feiä atoà i hämani-ìno-hia ra.

7 Ua faaìte o ia i ta na haapaòraa ia Möte, e ta na òhipa i te tamarii a Ìteraèra.

8 E aroha e te hämani maitaì to te Fatu, e òre e riri vave, te rahi ra to na aroha.

9 E òre o ia e tämau i te aò mai ia tätou e òre hoì e vaiiho maro i to na riri e a muri noa atu.

10 Aita aè nei o ia i tähoo mai ia tätou e ia fäito i ta tätou mau hara, aore hoì i faautuà mai ia tätou e ia fäito i to tätou mau ìno.

11 Mai te teiteiraa o te mau raì i nià i te fenua nei, mai te reira te rahi o to na aroha i te feiä i mataù ia na ra.

12 Mai te hitià-o-te-rä e taa ê i te tooà-o-te-rä ra, o ta na ia faataa-ê-raa i ta tätou mau hara ia tätou nei.

13 Mai te aroha o te metua i ta na ra mau tamarii, o to te Fatu ia aroha i te feiä i mataù ia na ra.

14 Ua ìte hoì o ia i to tätou huru, te manaò ra o ia e, e repo tätou nei.

15 O te taata nei e au to na puè mahana i te àihere nei: mai te tiare i roto i te aru ra to na ruperuperaa.

16 Ua farara anaè te mataì nä nià iho ra, ua mou ia, e to na vähi i tupu ai ra e òre e ìte faahou ia na.

17 Âreà te aroha o te Fatu mai tahito mai ia e a muri noa atu, i te feiä i mataù ia na ra, e ta na ra parau tià i te tamarii a ta rätou ra mau tamarii,

18 i te feiä i haapaò i ta na ra faufaa, e tei haapaò i ta na ra parau e rave ra.

19 Ua haamau te Fatu i to na ra teröno i nià i te mau raì, e ua auraro te mau mea atoà nei i to na ra pätireia.

20 E haamaitaì i te Fatu, e to na ra mau merahi e, o tei hau i te püai, e ua haapaò i ta na faaueraa, i te faarooraa i ta na reo ia parau.

21 E haamaitaì i te Fatu, òutou atoà, o to na ra mau pupu, o to na ra mau tävini tei rave i to na ra hinaaro.

22 E haamaitaì i te Fatu, e ta na atoà ra mau òhipa, i te mau vähi atoà ra i to na ra hau. E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua e.

Tenete 5.15-21

15 Pärahi iho ra Marareera e ono aè ra àhuru e pae tiàhapa i te mätahiti, fänau iho ra ta nä o Iareta.

16 Pärahi iho ra Marareera i muri aè i ta na fänauraa ia Iareta ra, e vaù aè ra hänere, e toru àhururaa i te mätahiti, e fänau iho ra hoì ta na tamarii tamaroa, e te tamarii tamahine.

17 E to Marareera puè mahana atoà i te ao nei e vaù ia hänere, e iva àhuru, e pae tiàhapa i te mätahiti; pohe iho ra o ia.

18 Pärahi iho ra Iareta e hoê aè ra hänere e ono àhuru e piti tiàhapa i te mätahiti, fänau iho ra ta nä o Ênoha. 19 Pärahi iho ra Iareta i muri aè i ta na fänauraa ia Ênoha ra, e vaù aè ra hänere i te mätahiti, e fänau iho ra ta na tamarii tamaroa, e te tamarii tamahine.

20 E to Iareta puè mahana atoà i te ao nei, e iva ia hänere, e ono àhuru, e piti tiàhapa i te mätahiti; pohe iho ra o ia.

21 Pärahi iho ra Ênoha e ono aè ra àhuru, e pae tiàhapa i te mätahiti, fänau iho ra ta nä o Metutera.

Röma 14.7-9

7 Aore roa hoì te hoê o tätou e ora nei ei faatupu i ta na iho, e aore roa e taata e pohe nei ei faatupu i ta na iho.

8 Te ora nei tätou, i ora ia tätou ei faatupu i ta te Fatu; e te pohe nei tätou, i pohe ia tätou ei faatupu i ta te Fatu. E teie nei, te ora nei tätou, e te pohe nei hoì, no te Fatu ä tätou.

9 No reira hoì te Metia i pohe ai, e i tiàfaahou ai i nià, e e tià hoì o ia i te oraraa, ia riro o ia ei Fatu no tei pohe e no tei ora hoì.

Mätaio 18.21-35

Te faaòreraa hara i rotopü i te mau taeaè

(Rut 17.4)

21 Ua haere mai ra Pëtero ia na ra, nä ô mai ra: «E te Fatu, ia hämani ìno mai ta ù taeaè ia ù, e hia taime ta ù faaòreraa atu i ta na hara? Ia hitu änei?

22 Ua parau atu ra Ietu ia na: «Aore au i parau atu ia òe, ia hitu, ia hitu rä àhuru i te hituraa.

Te àmutärahu aroha òre

23 E au hoì te Hau o te raì i te hoê arii o tei hinaaro i te faaâfaro i ta na ra faufaa e to na ra mau tävini.

24 E ia haamata o ia i te faaâfaro, ua ärataìhia mai ra te hoê ia na ra, hoê àhuru tautani a na tärahu.

25 No te mea rä aita a ana e moni no te faahoì, ua faaue atu ra ta na fatu ia hoohia o ia e ta na vahine e te mau tamarii e te täatoà o ta na mau taoà, no te àufau/faahoì i ta na tärahu.

26 Ua tïpapa iho ra taua tävini ra i raro, tähopu mai ra ia na, nä ô mai ra: «E ta ù fatu, eiaha na òe e rü ia ù, na ù e faahoì atu ia òe te täatoà o ta ù tärahu.

27 Aroha atu ra te fatu o taua tävini ra ia na: tuu atu ra ia na mä te faaòre i ta na tärahu.

28 E tae aè ra taua tävini ra i räpaeàu, ua ìte atu ra o ia i te hoê taetaeaè tävini nö na ra, e àmutärahu nä na i te fäito hoê hänere moni veo; haru atu ra ia na, ûumi atu ra i ta na àrapoà, nä ô atu ra: «A faahoì mai òe i te täatoà o te moni ta òe i tärahu »

29 Ua tïpapa iho ra taua taetaeaè tävini nö na ra i raro i ta na pae âvae, ua täparu aè ra ia na, nä ô aè ra: «Eiaha na òe e rü ia ù, na ù e faahoì i ta òe.

30 E aita aè ra rä i tià ia na; tii atu ra ia na, huri atu ra i roto i te täpeàraa, tiaì noa ai i te peeraa o ta na tärahu. 31 Ìte aè ra rä to räua mau taetaeaè tävini i taua òhipa ra, peàpeà roa aè ra rätou, haere atu ra e faaìte i to rätou fatu i te mau mea i tupu.

32 Ua tïtau atu ra te fatu i taua tävini ra, e ua parau atu ra ia na: E teie nei tävini ìno e Ua faaòrehia e au te täatoà o ta òe tärahu, no te mea, ua täparu mai òe ia ù;

33 eere änei i te mea tià/tano, no òe, ia aroha atoà atu òe i to òe taetaeaè tävini, mai ia ù i aroha atu ia òe?

34 Riri aè ra to na fatu ia na, tuu atu ra ia na i te feiä haamauiui ra, tiaì noa ai i te peeraa o ta na tärahu.

35 E nä reira atoà ta ù Metua i te raì ra ia òutou, ia òre òutou tätaì tahi e faaòre, mä te âau atoà i te hara a to na taeaè.

Manaò.

Teie te parauraa i roto i te pure a te Fatu, Faaòre mai i ta mätou hara mai ia mätou e faaòre nei i tei hara ia mätou nei. Ia tütonu tätou i nià i te piti o te tuhaa : mai ia mätou e faaòre nei i tei hara ia mätou nei. E parau päpü, tei nià te manaò taata i te taò hara i te tiaìraa mai, e inaha eere te reira i te parau peàpeà roa, te mea rä tei òre tätou i hiroà noa aè i te ìno, tei te tahi ia vähi manaò-òre-hia. E rave rahi te manaò e horoàhia ra e te mai e ômua ra i teie ìrava. Te tahi manaò, te tuearaa, aore ra te àifäitoraa i roto i te òhipa ta tätou i rave e te mea ta tätou e ani nei i te Atua ia rave no tätou. E parau mau, eere te mea òhie no tätou te färiiraa i teie manaò e, e tano ia ravehia te tahi faaauraa, te tahi faatuearaa i roto i te mea ta te Atua i rave, e te mea ta te taata i rave. Eere roa atu rä te reira te mea ta tätou e hinaaro nei i te rave, te hinaaro noa nei tätou e haapäpü e, aita tätou e ani nei i te Atua i te tahi mea taa ê atu, aore ra te tahi mea hau atu i ta tätou i rave ; te manaò mätamua ia. Te tüàti noa ra te reira i te tahi manaò tumu to Ietu : Te fäito ta òutou e fäito atu, te fäito atoà ia i ta òutou  i te päpaìraa a Mätaio i te pene  7 i te ìrava 2, aore ra : Taua fäito hoì ta òutou e fäito ra, të fäito-faahou-hia mai ia ia òutou  i te päpaìraa a Ruta i te pene 6 i te ìrava 38. Te piti o te manaò, teie ia : no te mea e òhipa ta tätou i rave, hau atu, no te mea o tätou tei nä mua i te rave, e tano ai tätou e ani i te Atua ia nä reira atoà mai o ia no tätou. Tirä rä manaò ta teie mai e hinaaro ra i te faaìte mai ia tätou. E tano te manaò e horoàhia ra e teie mai ia faaauhia i te mea e ìtehia ra i roto i te tahi parau ta Ietu e nä ô ra e : e here i to täuaro mai to here ia òe iho na  Ruta pene  10 ìrava 27, te auraa, ia hinaaro òe i te here i to täuaro, e nä mua òe i te here ia òe iho ; te manaò rii atoà teie e faanaho ra i te parau o te räau mäòhi : hou òe a räpaau ai i te taata, e nä mua òe i te faatere i te räau i nià i ta òe mau tamarii, to òe fëtii.

Te hohoà ta tätou i mätau i te täpeà no te Atua, te tahi ia Atua tei horoà i ta na ture i te taata, e tei utuà i te taata tei faatupu i to na hinaaro ; âreà te hohoà no te tahi Atua tei faaau i ta na e rave i nià i ta te taata, eere te reira i te mea mätauhia e tätou. E inaha te au noa ra te reira i te mea ta Ietu i faaìte mai ia na ô mai o ia e : Taua fäito ta òutou i fäito ra, të fäito-faahou-hia mai ia ia òutou  Ruta pene  6 ìrava 38. Eere teie parau ta Ietu e faahiti nei no roto noa i te oraraa o te taata e te taata, no roto atoà rä i te Atua e te taata. No reira, i ani ai tätou i te Atua i te tahi mea, no te mea ia ua nä mua tätou i te rave no te tahi pae i te mea ta tätou e ani nei no tätou. E hoì ihoä rä te mau òhipa atoà ta te taata i rave i te Atua ra hou a hoì mai ai ia na ra. Eita rä tätou e maere faahou ia haamanaò aè tätou e, i hämani te Atua i te taata ia au i to na huru e to na hohoà Tenete pene 1 ìrava 26. Te auraa ra, ua tuu ia te Atua i roto i te taata i te ìte e ìte ai o ia i te rave i te mea ta te Atua e tiaì ra ia na ia rave, mai te ìte atoà rä e, te fäito atoà ia e fäito-atoà-hia mai ia na. Teie te tahi parauraa : ua rave au no te taata i ta òe i haapii mai ia ù, e i teie nei, a nä reira atoà mai no ù. Te haapii noa mai ra teie mau parau e, ia hinaaro te taata i te faatupu i to na parau, ia au i te ôpuaraa a te Atua, ua ìte o ia i te òhipa e rave, ua ìte atoà rä te Atua i ta na e rave mai no te taata. E piti fifi rarahi roa e vai nei i roto i te parauraa ta tätou e hiò nei, nä nià iho noa ai tätou i te haere, tämau noa ai i te parau e : tei päpaìhia ra, ua päpaìhia ia. A hia uì taata i haapiihia i teie pure mai te faahiti-òre-hia teie fifi. Eere no te pure te hape, no te päpü òre rä te feiä e parau ra ; eiaha mai te mea e, te ìmi nei tätou i te hapa i roto i te òhipa maitaì roa ta rätou i rave mai, e haamanaòraa noa rä e, te vai ra te vähi e tano e haamaitaì. Te mea peàpeà roa atu rä, tätou ia i mämü noa, inaha no tätou hoì te reo. Te haere noa mai ra te reira e haapäpü i to tätou ère i to tätou iho reo. Ani noa ai tätou i te Atua ia faaòre mai i ta tätou hara, te hara noa ra tätou ; aita ihoä tätou e ìte ra, te mea paha ia te reira e òre ai e taiòhia ei hara na tätou. Te ani nei tätou i te Atua ia faaòre mai i ta tätou hara, mai ia tätou e faaòre nei i tei hara ia tätou nei. I to Ietu òhiparaa i roto i te taata, ia faaora o ia i te maì, e mea pinepine roa o ia i te faaroohia i te parauraa i te feiä ta na i faaora e : ua faaòrehia ta òe hara. No te âti Iuta, e hara rahi roa teie, ta rätou i hiò mai te tahi haruraa i te tiàraa o te Atua, e ta rätou i parau e, e faainaina atua. Haamanaò tätou i te hapepa i tuuhia mai i raro i mua ia Ietu mai nià mai i te täpoì fare, ta Ietu i parau atu e : E teie nei taata, ua faaòrehia ta òe hara  Ruta pene  5, i te mau ìrava 18 e tae i te ìrava 20. Te mau päpaì parau rä e faaroo noa mai ra ia na, te riri noa ra ia, i te parauraa i roto ia rätou iho e : E aha teie nei taata i faainaina Atua ai ; e tià ia vai ia faaòre i te hara maori rä, i te Atua anaè  Märeto pene 2 ìrava 7. Ia faaroo mai te tahi âti Iuta ia tätou i te parau-atoà-raa i te Atua e, faaòre mai i ta tätou hara no te mea te faaòre nei tätou i te hara a te taata, aita ä ta tätou parau i hope roa i te puroro mai i räpae i te vaha, ua hara ê na tätou. 

Te piti o te fifi Tei roto noa ia i te mea e parauhia ra : mai ia mätou e faaòre nei i tei hara ia mätou nei. Rave na tätou i te tahi tau hiòraa : Tei nounou i te ârio ra, e òre ia e mauruüru i te ârio ; tei nounou i te taoà ra, e òre ia e mauruüru i te taoà e ia rahi noa atu  Tohereta pene 5 i te ìraav10. Tei faaroo i te Tamaiti ra, e ora mure òre to na  Ioane pene 3 i te ìrava 36. Tei ìte mai ia òutou na, ua ìte ia ia ù, e tei ìte mai ia ù nei, ua ìte ia i tei tono mai ia ù nei  Mätaio  pene 10 i te ìrava 40.

I roto i te mea ta tätou e parau noa nei, e tano ia parauhia  e, aita ä ta tätou hara mätamua i faaòrehia mai ra, a piti atu ra o tätou hararaa. A tahi, nä roto i te faainainaraa Atua, e a piti, nä roto i te aniraa i te Atua ia faaòre atu i te taata atoà i hara ia tätou nei. Te uiraa e tano ia uihia, teie ia : i te roaraa o te tau to tätou pure-noa-raa mai teie ta tätou e pure nei, no te aha te Atua i òre i faaära mai ai ia tätou i te reira hape. Auaa atoà rä aita te Atua i haapohe i te taata i hara mai ia tätou nei mai ta tätou e ani tämau nei ia na, àhiri aita ra, ua mou noa tätou ia tätou iho. E tano tätou e manaò e, te hape ta tätou e parau nei ia pure i teie pure, na te Värua Moà i faatïtïàifaro atu i mua i te Atua. Te manaò ia o Pauro e nä ô ra e : Te turu atoà mai nei te Värua i to tätou nei paruparu, aore hoì tätou i ìte maitaì i te mea au ia pure tätou, na te Värua iho i ani i ta tätou mä te ùuru e òre e tià ia parau Röma pene  6 i te ìrava 26. Taa noa atu ai rä te reira tauturu ta te Värua ia tätou, e tià roa tätou ia ui e, aita änei i tae no tätou te tau no te faatïtïàifaroraa i to tätou iho parau i mua i te Atua, mai te haamanaò i te reo o Ietu e parau ra e : Ahiri au aore i haere mai e parau ia rätou, aore ia a rätou hara ; i teie nei rä, aore roa a rätou ôtoheraa i ta rätou hara  Ioane pene 15 i te ìrava 22. Ia faaauhia teie parau ta te Fatu i nià ia tätou, e nä ô ia tätou e, inaha i teie nei, ua ìte tätou i te rahi o te hape ta tätou e parau taa òre noa nei, eita e tià ia tätou ia tämau noa i te pure mai te mea ra aita e tatararaa i horoàhia, o te taiò-mau-hia te reira ei hara na tätou. Hoì mai na rä tätou i nià i teie tuhaa no te pure : Faaòre mai i ta mätou hara. I roto i te reo mäòhi, eere hoê anaè manaò e vai ra i roto i te taò tei parauhia no tätou ei hara, te vai atoà ra, te hapa, te hape, e te tärahu. Te ìte noa ra ia tätou e, ua mäìtihia i te täpeà noa mai i te hara, mai te haapae i te tahi atu mau auraa. Aita ta tätou e faatanoraa, aita hoì e faahaparaa, e tämata noa tätou i te tïtau i te märamaramaraa o te parau. Ia parau tätou e, hara, e aha te manaò e parauhia ra, e ia parau hoì tätou e, tärahu, e aha ia te manaò e parauhia ra. Ta te haapotoraa ia no te mau taiòraa i faataahia no teie mahana e tauturu mai ia tätou :

-Taramo 103, 17 Âreà te aroha o te Fatu mai tahito mai ia e a muri noa atu, i te feiä i mataù ia na ra, e ta na ra parau tià i te tamarii a ta rätou ra mau tamarii,

-Tenete 5, 21 Pärahi iho ra Ênoha e ono aè ra àhuru, e pae tiàhapa i te mätahiti, fänau iho ra ta nä o Metutera.  

-Röma 14, 8 Te ora nei tätou, i ora ia tätou ei faatupu i ta te Fatu; e te pohe nei tätou, i pohe ia tätou ei faatupu i ta te Fatu. E teie nei, te ora nei tätou, e te pohe nei hoì, no te Fatu ä tätou.

-Mätaio 18, 35 E nä reira atoà ta ù Metua i te raì ra ia òutou, ia òre òutou tätaì tahi e faaòre, mä te âau atoà i te hara a to na taeaè.

Te faaòre, e parau ia tei faaàifäito, e aore ra tei faatueä, te reo o Ietu i nià ia Petero, Aore au i parau atu ia òe, ia hitu, ia hitu rä àhuru i te hituraa. I roto i te parapore e faatiàhia nei e Ietu i te parau no te Hau o te raì i te parau no te hoê arii o tei hinaaro i te faaâfaro i ta na ra faufaa e to na ra mau tävini. I te haamataraa o ia i te faaâfaro i ta na faufaa, ua ärataìhia mai te hoê taata ia na ra tei tärahu hoê àhuru tautani a na. Ua fifi teie taata no faahoìraa i te moni a te arii, ua faaue atu ra ta na fatu ia hoohia o ia e ta na vahine e te mau tamarii e te täatoà o ta na mau taoà, no te faahoì i ta na tärahu. Te raveà i ravehia e teie taata tärahu ua tïpapa ua tähopu i mua i te arii ma te parau e, e ta ù fatu, eiaha na òe e rü ia ù, na ù e faahoì atu ia òe te täatoà o ta ù tärahu. I teie reo Aroha atu ra te fatu o taua tävini ra ia na: tuu atu ra ia na mä te faaòre i ta na tärahu. Ia tae teie tävini i räpaeàu, ua ìte o ia i te hoê taetaeaè tävini nö na ra, e àmutärahu nä na i te fäito hoê hänere moni veo; haru atu ra ia na, ûumi atu ra i ta na àrapoà, nä ô atu ra, A faahoì mai òe i te täatoà o te moni ta òe i tärahu. Ua tïpapa teie taetaeaè tävini nö na ra i ta na pae âvae, ua täparu aè ra ia na, nä ô aè ra: «Eiaha na òe e rü ia ù, na ù e faahoì i ta òe. Aita rä i tiàhia ; tii atu ra huri atu ra i roto i te täpeàraa, tiaì noa ai i te peeraa o ta na tärahu. I mua i te tià òre te òhipa i tupu ua tupu te peàpeà i roto i te tahi pae taetaeaè, haere atu ra e faaìte i te fatu i te mau mea i tupu. Ua tïtau te fatu i taua tävini ra, e ua parau atu ra ia na: E teie nei tävini ìno e ua faaòrehia e au te täatoà o ta òe tärahu, no te mea, ua täparu mai òe ia ù; eere änei i te mea tià, no òe, ia aroha atoà atu òe i to òe taetaeaè tävini, mai ia ù i aroha atu ia òe. Riri tei tupu i roto i te fatu, tuu atu ra ia na i te feiä haamauiui ra, tiaì noa ai i te peeraa o ta na tärahu. Teie te reo o Ietu 35 E nä reira atoà ta ù Metua i te raì ra ia òutou, ia òre òutou tätaì tahi e faaòre, mä te âau atoà i te hara a to na taeaè. I to tätou faarooraa i teie reo no Ietu te faaitoito mai nei i te taata tätaì tahi, i te amo i teie hopoià te faaòreraa ma te âau atoà i te hara a to na taeaè. Te haapii mai ra teie parau e, ia hara tätou i te taata, ua hara atoà tätou i te Atua ; te ìno hoì ta tätou i rave i nià i te taata, ua riro atoà ia ei faaìnoraa na tätou i te Atua. Ore noa atu ai teie parau e riro ei mea òhie no tätou i te färii, eita to tätou parau e tano ia faataa-ê-hia i to te Atua i hämani ia tätou, te tiàturi e te òre tätou e tiàturi i te Atua, eita te reira e faahuru ê e hoê iti aè i to tätou parau i mua i te Atua. Ua ìte tätou, aita e taata e au ia pärihia o ia i te tahi òhipa tei òre o ia i rave. No reira, òre noa ai tätou i faauehia, i ani ai tätou i te Atua ia faaòre mai i ta tätou hara, no te mea ia e òhipa ìno ta tätou i rave, aore ra ua tae te ìno o te òhipa moè ta tätou i rave ia na ra, e ua ìte tätou e, e taiòhia te reira ei hara na tätou. E inaha, te haapii mai ra teie ìrava e, te vähi faaòreraa hara, eere te Atua, te taata rä. Ia âfaro to tätou parau, te taata e te taata, ua âfaro atoà ia i mua i te Atua. Te tuhaa mätamua ia o te ìrava, E nä reira atoà ta ù Metua i te raì ra ia òutou, Ta òutou i hinaaro i te Atua ia rave no òutou, e nä reira atoà atu òutou ia vëtahi ê, no te mea : Taua fäito ta òutou i fäito ra, të fäito-faahou-hia mai ia ia òutou. Aita hoê pariraa, aita e faahaparaa ta Ietu i teie feiä, na rätou noa ihoä rätou i haavä, no te mea o rätou anaè te mea ìte aè i te mau manaò huna e faaàrepu noa ra i to rätou âau, o rätou te mea ìte aè i te ìno ta rätou e hinaaro ra i te huri i nià i te tahi pae. E moè paha ia tätou te täpoìpoì i to tätou paruparu, ta tätou mau hapa i mua i te mata taata, eita rä tätou e tano e haavare maoro noa ia tätou iho. No reira, e faaea atoà tätou i te pari noa ia tätou iho i te tahi hara tei òre tätou i rave. Te piti ia o te tuhaa o te ìrava, ia òre òutou tätaì tahi e faaòre, E tïtauraa teie ia tätou ia taui rii atoà i ta tätou huru paraparau. Te tahi parau, ia rahi e ia pinepine te parau noa-hia, e moèhia to na auraa, e e tae roa atoà te taata i te parauraa mai te hiroà òre i te mea ta na e parau ra. Ua mätau roa tätou i te faahapa noa ia tätou i te parauraa e, e feiä hara anaè tätou, e aha te âpï i noaa ia tätou i te nä reiraraa, ua taui änei tätou, aore ra ua vai noa, mai te mea ra aita e parau i parauhia. E au ra ia hiòhia e, i mua i teie parau no te faaòreraa hara, ua haapaò noa te taata faaòre i ta na iho hara, e aita i haamanaò e, eita ta na e faaòrehia ia òre o ia ia haapaò i te mea e haapeàpeà ra ia na e to na täuaro. Ta òe i nä reira i te täuaro, ta te Atua atoà ia e nä reira mai ia òe. E nä ô paha tätou i te parau i teie nei : e feiä anaè tätou tei hinaaro i te aroha e te here o te Atua, e ìte ia tätou e, te mea atoà ia ta te taata e tiaì noa mai ra ia tätou ia rave, te toru ia o te tuha o te ìrava, mä te âau atoà i te hara a to na taeaè. Matthieu 18,35 C’est ainsi que mon Père céleste vous traitera, si chacun de vous ne pardonne pas à son frère du fond du cœur, qui parle du pardon. Ce verset fait partie d’une parabole que Jésus a racontée à ses disciples pour leur enseigner l’importance de pardonner à ceux qui leur ont fait du tort. Il leur a dit que Dieu leur pardonnerait leurs péchés s’ils pardonnaient à leurs frères de tout leur cœur, mais qu’il les punirait s’ils ne le faisaient pas. Le pardon est un thème central dans le christianisme et dans d’autres religions. Il est considéré comme une vertu qui libère l’âme du ressentiment, de la colère et de la haine, et qui favorise la paix, la réconciliation et l’amour. Le pardon n’est pas toujours facile, mais il est possible avec l’aide de Dieu et la volonté du cœur. Dieu traitera les gens comme le maître impitoyable de la parabole a traité son serviteur qui ne voulait pas pardonner à son compagnon. Il le livrera aux bourreaux jusqu’à ce qu’il paie toute sa dette, c’est-à-dire qu’il le condamnera à l’enfer. Ce verset est un avertissement sévère pour ceux qui refusent de pardonner à leurs frères du fond du cœur. Il montre la gravité du péché contre le pardon et la nécessité de se repentir et de demander la miséricorde de Dieu, C’est ainsi que mon Père céleste vous traitera. Dieu demande à ses enfants de pardonner à leurs frères du fond du cœur, c’est-à-dire avec sincérité, générosité et sans rancune. Ce verset exprime la condition du pardon divin, qui est lié au pardon humain. Dieu pardonne à ceux qui pardonnent aux autres, mais il ne pardonne pas à ceux qui ne pardonnent pas aux autres. Ce verset nous invite à imiter l’amour et la compassion de Dieu, qui nous a tant aimés qu’il a envoyé son Fils unique pour mourir pour nos péchés, si chacun de vous ne pardonne pas à son frère du fond du cœur. Le pardon consiste à renoncer à la vengeance ou à la rancune envers quelqu’un qui nous a fait du mal, et à rétablir une relation de paix et d’amour. Le pardon peut être demandé ou accordé, selon qu’on se reconnaît coupable ou qu’on accepte de pardonner à l’autre. Le pardon peut avoir des effets bénéfiques sur la santé mentale et physique, ainsi que sur la qualité des relations humaines, qui parle du pardon.

 

Teraì òr. Faatura. 

Mätaio 18.15-20. Toopiti, Tootoru

 

Tāpati 10 no Tetepa 2023.

Toopiti, Tootoru

Taramo 95

1 Tätou e himene i te Fatu, e himene hua tätou i te mato e ora ai tätou nei.

2 E haere tätou i mua i ta na aro mä te haamaitaì, e mä te taramo e himene hua atu ai ia na.

3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra.

4 Tei ta na rima te vähi hohonu o te fenua nei, e te teiteiraa o te mau mouà ra, no na ia.

5 Na na te tai, na na hoì i hämani, e na ta na rima i hämani i te repo marô.

6 E haere mai tätou, e haamori mä te piò i raro, e tuu i to tätou turi i te aro o tei hämani ia tätou nei, i te Fatu.

7 O ia hoì to tätou Atua, o tätou hoì te nana no ta na ra âua, te mau mämoe i ärataìhia e ta na rima. Ia tià ia òutou, i teie nei mahana i te faaroo i ta na reo:

8 Eiaha e faaètaèta i to òutou âau mai tei Meripa ra, e mai tei te mahana i Mata, i te mëtëpara ra,

9 i ta to òutou mau metua i faaoôo mai ia ù ra, e ua àa mai ia ù, ìte noa ai rätou i ta ù ra mau òhipa.

10 A maha aè ra àhururaa o ù mätahiti i te oôoraa i te reira uì, e ua nä ô aè ra vau: E feiä âau hapa rätou, e aore i haapaò i ta ù ra parau,

11 o tei tapuhia e au i ta ù ririraa ra, e eiaha roa rätou ia ö i to ù ra faaearaa.»

Ètetiera 33.7-9

7 O òe hoì, e te tamaiti a te taata na, o òe tei haapaòhia e au ei tiaì i te ùtuafare o Ìteraèra; e tënä na, e faaroo mai òe i te parau i to ù nei vaha, a nä ô nei atu ai i te aò ia rätou.

8 Ua parau anaè au i te taata parau ìno e, e pohe mau ä òe; e aore aè ra òe i parau atu ei aò ia na i ta na ra parau ìno; e pohe ä taua taata parau ìno ra i ta na iho ra parau ìno; e tïtau mai ra vau i te hoo i to na toto i to òe ra rima.

9 Ia aò rä òe i taua taata parau ìno ra, ia faaruè o ia i taua ìno ra, e aore o ia i färiu mai i taua parau nä na ra, e pohe o ia i ta na iho hara; ua ora rä òe ia òe iho.

Röma 13.8-10

Te aroharaa i to na taata-tupu

8 Eiaha òutou ei àmutärahu na te taata atoà, âreà ia aroha atu te tahi i te tahi: o tei aroha atu hoì ia vëtahi ê ra, ua haapaò ia i te ture.

9 O teie hoì e: «Eiaha òe e faaturi, eiaha òe e täparahi noa i te taata, eiaha òe e èiä, eiaha òe ei ìte haavare, eiaha òe e nounou», e te vai nei te tahi ture, ua hope atoà ia i roto i teie nei parau e: «E aroha atu òe i to taata-tupu mai to aroha ia òe iho na.»

10 E òre roa te aroha e hämani ìno i te taata-tupu: te au ra maori te aroha i te ture.

Mätaio 18.15-20.

Faaâfaroraa au hoa noa

15 Ia hara noa atu to taeaè, e haere òe e faaìte atu ia na i ta na hapa, o ôrua anaè ra; e ia faaroo mai o ia ia òe ra, roaa iho ra ia to taeaè ia òe.

16 Ia òre rä o ia e faaroo ia òe ra, a arataì atoà atu òe i te hoê e ia toopiti hoì taeaè, «ia ravehia te faaotiraa o te òhipa i nià i te parau a nä ìte toopiti, e aore ia, tootoru.

17 E ia òre o ia e faaroo ia räua, a faaìte atu i te Ètärëtia; e ia òre rä o ia e faaroo i te Ètärëtia, ia riro ia o ia no òe mai te êtene e te taata òhi tute.

18 Òia mau ta ù e faaìte atu ia òutou nei: o ta òutou i täamu i nià i te fenua nei, e täamu-atoà-hia ia i nià i te raì; e ta òutou e tätara i nià i te fenua nei, e tätara-atoà-hia ia i nià i te raì.

A pure âmui

19 E faaìte faahou atu vau ia òutou: ia faaau e toopiti o òutou, i nià i te fenua nei, i ta räua e ani, e färiihia mai ia ta räua aniraa e ta ù Metua i te raì ra.

20 I te vähi e âmui ai e toopiti, e aore ia, e tootoru mä to ù nei iòa, tei röpü/rotopü atoà ia vau ia rätou i reira.

Manaò.

Eere mai te faèhau, aore ra te feiä hoe vaa, tei ravehia te tahi faaineineraa taa ê no rätou, ia vï te tino, e ia òre ia ôtohe i mua i te mauiui, e te rohirohi. I roto i te faaineineraa, aore ra te faaitoitoraa i te tävini o te Atua, te vai ra te tuhaa a te taata, e tano e parau e, ta na te tuhaa rahi aè, te mea ia ta te Atua e ta Ietu e haamanaò pinepine noa ra  Eiaha e mataù, te vai atoà ra rä te tuhaa a te Atua, oia te òreraa e faaruè ia na. Ia au i te reira manaò, ia paruparu te taata, eere no te mea e püai aè te ènemi, no te mea rä ua haaparuparu ê na teie taata ia na iho, ua hiò ê na ia na i roto i te pau, e aita i haamanaò faahou e, no te mea na te Atua te òhipa ta na e rave ra, tei pïhaì noa ia te Atua ia na. Ua tuu ihoä paha te Atua i to na Värua i nià i teie taata, mai te peu rä ua apiapi ê na to na âau i te mataù, nä hea ia te Värua o te Atua e òhipa ai i roto ia na. Mai terä rii faaararaa ta te Atua ia Ètetiera : 7 O òe hoì, e te tamaiti a te taata na, o òe tei haapaòhia e au ei tiaì i te ùtuafare o Ìteraèra; e tënä na, e faaroo mai òe i te parau i to ù nei vaha, a nä ô nei atu ai i te aò ia rätou. Ia märamarama maitaì mai tätou i teie vähi, eere na te tävini teie àroraa, ia au i te parau o te faaitoito, eere atoà na te Atua, hinaaro rä te Atua i te taata ta na i mäìti ia tauturu ia na i te faatupuraa i to na hinaaro. Ia ìte atoà rä o ia e, te hanahana o te òhipa, eere no na, no te Atua rä. E taata noa ihoä paha te taata, te taata rä i haapaò i te hinaaro o te Atua, ua riro ia ei teòteòraa no te Atua, te auraa ia o teie reo to te Atua : e faahitihia nei e Ètetiera, eere ia no te hinaaro faanaìnaì i te tahi pae, a manaò atu ai rätou e, eita rätou e fäito rii noa aè ia na. I roto i te täviniraa, aita e parau to te rahi, aita e parau to te naìnaì, e hiòraa taata noa te reira, eere na te Atua te reira faanahoraa. Te mäìtiraa, eere te faanaìnaìraa, eere te haafaufaa-òre-raa i te feiä tei òre i mäìtihia, to te Atua rä te reira haapäpüraa i to na hinaaro i te tahi taata, i te tahi taime, no te rave i te tahi òhipa. Ua mäìti ihoä paha te Atua i te taata, eere rä te Atua i te Atua mäìtiìti i te taata. Nä ô ia tätou i te parau e : te mäìtiraa, te tiàmäraa ia o te Atua ; aita rä te reira i faaòre i te tiàmäraa o te taata. Ia au rii i te mea i orahia mai e te Mäòhi i te mätamua, i te tau no hui àito, ia hiòhia te parau o te àito, e tiàraa faaora to te àito ; no te huru rä o te fifi e orahia ra e te nünaa, te huru hoì o te ôpuaraa faaora a te Atua, i mäìtihia mai ai te tahi e te Atua ei àito. Parau-noa-hia ai rätou e àito, eere hoê ä òhipa ta te tahi e te tahi, eere hoê ä hinaaro to te Atua i te tahi e te tahi. Nä ô noa tätou : i roto i te tahi ùtuafare, ia faaue te tahi metua i te tahi tamarii e rave i te tahi òhipa, aore ra e haere i te tahi vähi, eere no te mea aita o ia i here, aita hoì i tiàturi i te tahi atu mau tamarii, aore ra no to na hinaaro faarahi i te parau o teie tamarii i mua i te tahi pae. Aita hoê mea e ôpani ra i te tahi pae i te rave-atoà-raa i te reira òhipa. I teie rä taime, ua tae te manaò o te metua i nià i te reira tamarii, te mea ia i òre ai o ia i faaau i te reira òhipa i te tahi pae, tirä rä. Ua päpü maitaì e, ia òre ia maitaì te òhipa i faauehia i te tahi, e taui te manaò o te metua, e faaue o ia i te tahi tamarii ê atu. Te huru ta tätou e ìte pinepine nei, te òaòa ia o te tamarii tei òre i topa mai te faaueraa a te metua i nià ia na, e te faatautau o te tamarii ta te metua i faaue i te òhipa. Ta tätou atoà i ìte, mea varavara te tamarii i te rave i te tahi òhipa e mauruüru ai to na metua, nä nià noa i to na manaò ; ia faauehia rä, e tano o ia e färii, e tano atoà rä e pätoì. Areà te parauraa e, ua tuu te Atua i to na Värua i nià ia na, eere no te mea eita te Värua o te Atua e au i te tahi pae, e nä ô rä tätou e, ua märamarama maitaì o ia i te mea ta te Atua e hinaaro ra ia na, e te reira atoà te mea e arataì ra ia na i roto i te òhipa ta na e rave atu. Ia haamata tätou i te manaò e, ua î te taata i mäìtihia i te Värua o te Atua, e òhie tätou i te manaò e, te Atua iho terä e òhipa ra i roto i te reira taata. Mai te àito, i mäìti ai te Atua i te tahi taata, eere no te mono ia na, i te faatupuraa i ta na òhipa nä roto i teie taata, na teie iho rä taata e rave i te òhipa no reira te Atua i mäìti ai ia na, na te Atua rä e tauturu ia na, ia au rii i te manaò ta te päpaì taramo e parau ra ia nä ô mai o ia e : 6 E haere mai tätou, e haamori mä te piò i raro, e tuu i to tätou turi i te aro o tei hämani ia tätou nei, i te Fatu.7 O ia hoì to tätou Atua, o tätou hoì te nana no ta na ra âua, te mau mämoe i ärataìhia e ta na rima. Ia tià ia òutou, i teie nei mahana i te faaroo i ta na reo, Te auraa, na teie ihoä taata e haere, to na ihoä te âvae e taahi i nià i te repo, aore ra to na iho te âvae e puta i te ôfaì, na te märamarama rä o te parau e faaòhie ia na i to na mau tuuraa âvae atoà. Eere no te mea ua mäìtihia te tahi taata no te rave i te tahi òhipa, i riro ai te mau mea atoà ei mea òhie no na, i mänina noa ai hoì to na èà, to na noa vähi hau, eiaha rä ia, to na rä vähi taa ê, te tiàturiraa ia ta te Atua i tuu i nià ia na. Te tanoraa mau, no te taata hoê te parau o te mäìtiraa, e no te mea na te Atua te mäìtiraa, te Atua anaè ia tei ìte i te tumu o ia i rave ai i te tahi taata, e i òre i rave ai i te tahi ; te òhipa rä, te vai noa ra ia. Mai te taime rä te tahi mäìtihia ai, ua faaea atoà o ia i te ìmi i to na iho maitaì, te faatupu i to na iho hinaaro, e te parau hoì i te parau no na iho, mai teie e haapäpühia mai nei e na ìrava e maha tei haapoto i ta tätou taiòraa no teie mahana :

-Taramo 95, 3 E Atua rahi hoì te Fatu E arii rahi i nià i te mau atua atoà ra.

-Ètetiera 33, 9 Ia aò rä òe i taua taata parau ìno ra, ia faaruè o ia i taua ìno ra, e aore o ia i färiu mai i taua parau nä na ra, e pohe o ia i ta na iho hara; ua ora rä òe ia òe iho.

-Röma 13, 10 E òre roa te aroha e hämani ìno i te taata-tupu: te au ra maori te aroha i te ture.

-Mätaio 18, 20 I te vähi e âmui ai e toopiti, e aore ia, e tootoru mä to ù nei iòa, tei röpü/rotopü atoà ia vau ia rätou i reira.

E toopiti, e tootoru te ïtiraa teie ta Ietu e faahiti nei èi faatupuraa i te hanahana o te Atua, I roto i teie tuhaa mätamua no te ômuaraa, na nià ihoä i te hiòraa i te mea o ta Ietu i ora mai, oia hoì, tei mua Ietu i te tahi mau faanahoraa ìtehia e te taata, färiihia e te taata, e te haere atu nei ò na e te tahi faanahoraa âpï. I parauhia ai e, e mea âpï, no te mea, aita i matauhia e ère ra te reira mau faanahoraa mai te mea ra e, te haafaufaa òre ra, aore ra, aita e ìte ra i te mea i orahia mai. Te hinaaro noa ra te reira mau manào ta Ietu e hinaaro ra e faaite e, eita paì te märamaramaraa o te parau e hope, eita atoà ra e tano ia haamauhia i nià i te taata. Te auraa ; teie mau parau mätamua, e mau manào faaineine, faaineine i nià i te tahi hiòraa i te parau o te faatupuraa hau i roto i te taata e te taata, te taata e te ìte, te taata e te âmuiraa taata. I ô nei raa rà, e haamata tätou i te faaineine atoà te taata i te ìteraa e, te vai ra ihoä tera mea i matauhia i te parau e toopiti, e tootoru. Te vai atoà ra te mea ta te märamaramaraa o te parau e faaite mai ra. Te tahi ae pae, e ìte atoà tatou e, te vai atoà ra ihoä te mea ta te taata i märamarama, ta na i mätau no nià i te auraa o te parau no te toopiti, e te tootoru  te vai atoà ra ta te Atua hiòraa i te reira parau. E mai te peu, te haapäpü ra Ietu, aita ò na i haere mai e faaòre i te mea i ravehia mai, ua ìte atoà mai tätou i te mau taime i maìri aè nei, i te mau manào hopeà e, aita atoà teie faanahoraa ta te Atua e tuu nei i mua i te taata, noa atu i te hiòraa mätamua e, te taui roa ra, aita atoà te Atua e faahuruê ra i tera faanahoraa i te parau no te toopiti, e te tootoru ta tätou i mätau i te parau e haere noa mai te Atua no te faaravaì. Te reira te manào e hinaarohia ra i teie too, e too ihoä i te taime e haamata ai i te faaära. Te tahi ra paha parau faufaa, tei roto ia i teie too tei püòi i te taiò mätamua, e tuàti atoà te reira i te mau manào o ta tatou i parau i te pae hopeà, oia hoì, te riroraa te reo ei türama, türama i te èà ta te parau e faatoro ra. Te too no te turaì ia tere ia haere i mua, i muri, te pae àui, te pae àtau.  I te haamataraa ihoä, ua haamata è na i te faaärahia, na te parau ihoä, na te märamarama o te parau e türama i te òhipa o ta tätou e rave, te èà e na reira tätou i te haere e te faanaho. Te reira te manào rii e parauhia ra i roto i te tuhaa mätamua. E au e, e faaineineraa tera no te mau parau e matara mai a muri aè. Te tahi noa paha manào i ô nei e tano ia faahitihia, no te mea, mea riàrià roa na te taata te parau no te täuiraa. No te taata, te täuiraa, e vävähiraa te reira, mai te tahi ôrureraa i te tahi hau. Ia faaroo anaèhia ra ta Ietu parau, 20 I te vähi e âmui ai e toopiti, e aore ia, e tootoru mä to ù nei iòa, tei röpü e aore ra rotopü atoà ia vau ia rätou i reira. Te auraa ; te parauraa, e türuì ihoä ò na i nià i te tahi mea e vai ra, ei reira ò na e tano ai e haere i mua. E ère te parau i te tahi vävähiraa, e türuì ihoä ò na i nià i te mea e vai ra e âfaì faahou atu ä i mua. Toopiti tootoru mä to ù iòa tei ropu vau ia rätou, Teie te mea âpï, no te mea te vai ra tera, e tano ai e turaì faahou atu ä te parau i mua te puai o te too i roto i te parauraa a Ietu. Te reira atoà te mea o ta tätou e hinaaro ra e haamata i roto i te haapiiraa, e ère rä i te tahi haafaufaa-òre-raa i te mau mea i orahia mai e aita e parau maitai tei òre i türuì i nià i te mea e vai ra. Te parau ìno te ra ia e türuì i nià i te aore, aita paì e türuì ra i nià i te mea e vai ra, mea âfaì noa mai. Tera ia ta tätou e ìte ra i teie tau i roto i to tätou oraraa, mea tärihia mai te mau manào, te mau parauraa, te mau peu, mea faauta noahia mai ia. Te mea rä ta tatou e hinaaro rä, aita ; türuì i nià i te mea e vai ra, faahaere i mua, haamaitaì. E ère te ope-noa-raa mai i te mau mea e paremo ai tatou. Türuì i nià i te mea e vai ra no te faanuu, no te too, no te pätoo, te reira te òhipa ta Ietu e rave ra. Ia tupu, te Faaâfaroraa au hoa noa, e A pure âmui.

 

 

Teraì òr. Faatura.