Täpati 9
Pipiri/Mäti 2025.
Ìmiraa te puai no te pätoì i te mau faahemaraa
Na roto i te parau a te Atua.
Mau Taiòraa.
Taramo 91
1 O tei pärahi i raro aè i te täpoì
o Të Teitei ra, e taòto ia i raro aè i te maru o te Püaihope ra.
2 Te parau nei au i te Fatu : «To ù
ia haapüraa e to ù pare, ta ù Atua, e ta ù e tiàturi nei.»
3 Na na mau ä òe e faaora i te märei
a te ìmi manu ra, e i te maì faufau e pohe ai ra.
4 E täpoì o ia ia òe i to na ra
huruhuru, e e ora òe i raro aè i to na puè pererau. O ta na ra parau-mau, o to
òe ia päruru e o to òe ia täpoì.
5 E òre òe e mataù i tei mätaùhia i
te ruì ra: e te òhe e pee i te ao ra,
6 e te maì e haere noa i te pöuri
ra, e te pau e pau ai i te avatea ra.
7 E täutani të maìri i to hiti, e
àhuru ia te täutani i te rima àtau, e òre rä e fätata mai te pohe ia òe ra.
8 O to mata anaè ra te hiò, ia ìte
òe i te utuà a te paieti-òre ra.
9 No te mea ua faariro òe i te Fatu,
ta ù haapüraa, o Tei Teitei ra, ei pärahiraa ora no òe ra.
10 E òre roa òe e roohia e te ìno, e
òre hoì te maì pohe ra e haafätata mai i to òe ra ùtuafare.
11 E aò hoì o ia i ta na mau merahi
ia òe, e tiaì ia òe i to òe mau haereà atoà ra
12 E mau hoì rätou ia òe i to rätou
ra rima òi tiàià noa atu to òe âvae i te ôfaì.
13 E taahi noa atu òe i nià i te
riona e te âtepi, i te riona âpï e te teni ta òe e taataahi.
14 Te nä ô mai ra te Atua : «No te
mea, te hinaaro mai ra o ia ia ù, e faaora vau ia na, e faateitei au ia na i
nià, no te mea te haapaò ra o ia i to ù nei iòa.
15 Ia tiàoro mai ò ia ia ù ra, na ù
e parau atu ia na. Èi pïhaì-atoà-iho vau ia na ia roohia e te àti ra, e faaora
atu vau ia na e e faatura atu vau ia na.
16 E haamauruüru atu vau ia na i te
aho roa, e faaìte au ia na i te ora na ù.
Heuraa Manaò
Te
Taramo 91 te püpü ra i te hoê poroì tämahanahanaraa, parururaa a te Atua, e
tiàturi i te Atua. O te hoê ia mau ìrava i faahiti-noa-hia no ta na mau parau tapu no nià i te parururaa
e te faaoraraa i mua i te àti.
Te
tahi ìrava faufaa o te Taramo 91, o te irava 1 ia : O tei pärahi i raro aè i te täpoì o
Të Teitei ra, e taòto ia i raro aè i te maru o te Püaihope ra.
Te
haapäpü ra teie ìrava i te manaò e ìmi i te haapüraa e te panoonoo òre i te
Atua. I roto i te taramo, te faahitihia ra te parau no te parururaa a te Atua i
mua i te mau àti e rave rau, mai te mau maì pee, te mau marei, e te mau ènemi.
Te faaitoito ra te päpaì taramo i te feiä faaroo ia tiàturi i te Atua, o tei
faataahia mai te hoê haapüraa, te hoê pare, e te hoê faaora.
Teie
te hoê haapotoraa o te mau manaò tumu o te Taramo 91 :
Te
parururaa a te Atua : Te püpü ra te Atua i ta na parururaa i te feiä e ìmi ra i
te haapüraa i roto ia na.
A
tiàturi i te Atua : Te faaitoitohia ra te feia faaroo ia tiàturi i te mana e te
haapaò maitaì o te Atua.
Te
faaoraraa i te mau àti : E faaora te Atua i te feiä e here nei ia Na i te mau àti.
Te
vairaa tämau mai o te Atua : E vai noa mai te Atua no to na haapaò maitaì, ma
te püpü i te hau e te ìno òre. Te faaòhiparaa i te Taramo 91 i roto i to tätou
oraraa e riro èi tumu no te puai, te tämahanahanaraa, e te hau. Teie te tahi
mau manaò no te faaöraa i te mau parau tumu o teie taramo i roto i to tätou
oraraa i te mau mahana atoà :
Te
pure e te fëruri-hohonu-raa : A rave i te hoê taime i te mau mahana atoà no te
taiò e no te fëruri i te Taramo 91. A faaòhipa i te reira èi pure no te äni i
te parururaa e te ärataìraa a te Atua.
A
tiàturi i te Atua : A haapuai i to tätou faaroo ma te tiàturi e o te Atua to
tätou haapüraa e to tätou pare, i te mau taime fifi aore ra i te taime
hepohepo. A haamanaò e, ta tätou e hiò noa i nià i te Atua no te färii i te hau
e te ìno òre.
Parururaa
: Ia faaruru anaè tätou i te mau fifi o te faatupu i te manaò tapitapi e aore
rä, te päpü òre, a faahiti âau i te Taramo 91 no te faahaamanaò ia tätou iho e,
tei raro aè tätou i te parururaa a te Atua. Na te reira e hopoi mai i te hau e
te tiàturiraa.
Te
here e te auraro : Te faahiti ra te Taramo 91 i te parau no te feiä e here ra i
te Atua e e auraro ra i te Atua Manahope. A tütava i te ora ia au i te mau faaueraa
tumu a te Atua e i te faaìte i to tätou here i te Atua na roto i ta tätou mau
òhipa i te mau mahana atoà.
Faaìte
ia vëtahi ê : A faaòhipa i te mau haapiiraa a te Taramo 91 no te faaitoito e no
te tämahanahana ia vëtahi ê. A faaìte i teie mau parau poroì no te parururaa e
no te tiàturiraa i te feiä e hinaaro nei i te reira.
A
tiàturi i te Atua : A haapii i te tiàturi i ta te Atua ärataìraa, noa atu e àita
te mau mea e tupu ra mai tei ôpuahia. Ia ìte mai tätou e, tei pïhaì iho noa te
Atua ia tätou e te tiaì nei ò Ia ia tätou. Mai te mea e, e haapaò tätou i teie
mau faanahoraa, e täuturu te reira ia tätou ia ìte i te vairaa o te Atua e ia
paruru ia tätou i roto i to tätou oraraa i te mau mahana atoà.
Te
Taramo 91 e riro èi tämahanahanaraa e èi puai i te mau taime fifi. Teie te
räveà no te faaòhipa i te reira i roto i teie mau huru :
Te
fëruri-hohonu-raa e te haapaò-tämau-raa : A rave tau taime i te mahana tätaìtahi
no te taiò i te Taramo 91 e a fëruri i ta na poroì. A vaiiho i te mau parau ia
faatae mai i te hau e te hau ia tätou. E riro ihoä rä te reira e täuturu ia tätou
i roto i te mau taime hepohepo aore ra päpü ore.
Pure
no na iho : A faaö mai i te Taramo 91 i roto i ta òe mau pure. A ani i te Atua
ia paruru ia tätou e ia ärataì ia tätou i roto i te mau tämataraa ta tätou e
färerei nei. E pure ia täuturu ia tätou ia ìte e ua täaihia tätou i te hoê puai
teitei aè e ia ìte i te tämahanahanaraa.
A
tiàturi i te parururaa a te Atua : A haamanaò e o te Atua to tätou haapüraa e
to tätou pare, ia paruparu ihoä râ tätou. Teie huru tiàturiraa e höroà mai i te
puai no te faaruru i te mau fifi e no te täpeà i te mau manaò maitaì.
Faaìteraa
e te faaitoitoraa : A faaìte i te Taramo 91 i te mau hoa e aore rä i te mau
mero o te ùtuafare o te faaruru atoà nei i te mau taime fifi. Na roto i te
faaìteraa i teie mau parau poroì, ta tätou e faatae i te tämahanahanaraa e te
tiàturiraa i te feiä nävaì òre.
Te
huru o te faaroo : A faaòhipa i te Taramo 91 èi faahaamanaòraa tämau i te vairaa
mai o te Atua i roto i to tätou oraraa. A taìtaì i te hoê ìrava tumu na muri ia
tätou èi tiàrama èi türama, a faatautau i te reira i te hoê vahi ìte-mata-hia,
mai te uäti e faaìteraa i te hora i roto i to tätou fare, e aore rä, a tuu i te
hoê hohoà i nià i ta tätou niuniu âfaìfaì. I reira e riro èi tumu no te tutau e
no te tämahanahanaraa.
Faahitiraa
parau no nià i te Faaroo : A faariro i te Taramo 91 èi faaìteraa no to tätou
faaroo e to tätou tiàturi i te Atua Nui Tumu Tahi. A parau i te reira ma te reo
puai ia ìte anaè tätou i te riàrià e aore rä, te manaò tapitapi. E täuturu te
reira i te haapaari i to tätou tiàturiraa e i te türaì i te mau manaò täno òre
i vaho i te fëruriraa. Na roto i te räveraa i teie mau peu, e täno ia tätou e
vaiiho i te poroì o te Taramo 91 ia turu e ia ärataì ia tätou i te mau taime
fifi, e i te mau taime atoà no te oraraa.
Teuteronomi 26.4-10
4 E na te tahuà e rave mai i te ète
i to rima ra, e tuu ai i raro i mua i te fata e to Atua ra e te Fatu.
5 E na òe e parau atu, e nä ô atu òe
i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu, E âti-Àrama pohe i te atu to ù ra metua
täne, haere atu ra hoì o ia i Àifiti, purutia noa atu ra i reira àita reà ra ;
e riro atu ra o ia èi nünaa rahi püai, e te taata rahi i reira.
6 e ua
hämani ìno mai to Àifiti ia tätou, e ua faafao mai ia tätou, e ua haapahi mai
ia tätou i te òhipa rahi;
7 e ua tiàoro tätou i te Atua o to
tätou hui-metua ra i te Fatu, ua faaroo mai te Fatu i to tätou reo, e ua
hiò mai ra i to tätou pohe, e ta tätou òhipa, e to tätou faafao-raa-hia mai ;
8 e ua ärataì mai te Fatu ia
tätou mai Àifiti mai i te rima püai, mä te rima faatorohia ra, e mä te mataù
rahi e te täpaò, e te räveà i mäerehia :
9 e ua ärataì
mai hoì ia tätou i ô nei, e ua höroà mai i teie nei fenua no tätou i te fenua
tahe pape noa te ü e te meri nei.
10 E teie nei ìnaha, i hopoi mai nei
au i te oho mätamua o taua fenua nei, ta òe, e te Fatu, i höroà mai no ù nei. A
tuu atu ai òe i te reira i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu, e haamori i mua
i te aro o to Atua ra o te Fatu.
Heuraa Manaò
Òia
mau, Teuteronomi pene 26 i te mau 4 e tae i te 10 e tumu ia no te hoê tuhaa i
reira o Mote i haapii ai i te nünaa no Ìteraèra no nià i te mau püpüraa mätamua
e te färiiraa i te Atua.
Teie
te mau ìrava : Teuteronomi E parau òutou i mua i te Fatu to òutou Atua e, E
taata rätere to ù metua tane i reira ua riro mai te reira èi nünaa rahi, e te
puai e te rahi.
Ua
hämani ìno e ua haavï to Àifiti ia mätou, e ua faatîtî-ûàna-hia mätou. Ua
tiàoro mätou i te Fatu, te Atua o to mätou mau metua. Ua faaroo te Fatu i to
mätou reo, e ua ìte ò Ia i to mätou mau peàpeà, to mätou mau òto, e to mätou
mau àti. Ua ärataì mai ò Ia ia mätou i teie vahi, e ua höroà mai ò Ia i teie
fenua, te hoê fenua e pihaa noa mai te û e te meri e aore ra te monamona. E
teie nei, ìnaha, te hopoi atu nei au i te oho mätamua o te mau hotu o te repo
ta Òe i hö mai no ù ra, e IEHOVA.
Heheuraa
i te ìrava faufaa : Teuteronomi pene 26 ìrava 10, 10 E teie nei ìnaha, i hopoi mai nei
au i te oho mätamua o taua fenua nei, ta òe, e te Fatu, i höroà mai no ù nei. A
tuu atu ai òe i te reira i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu, e haamori i mua
i te aro o to Atua ra o te Fatu.
Tuatapaparaa
:
Te
ìritiraa i te tumu :
Te faahaamanaò nei teie na ìrava e piti te 4 e te 5 i te àti Ìteraèra i to
rätou tumu haìhaì e to rätou tere i Àifiti, ma te haapäpü e e mea ïti roa rätou
e te paruparu.
Te
mäuiui e te faaoraraa : Te faataa nei te mau ìrava 6 e tae i te 8 i te mäuiui i
faaòromaìhia i Àifiti e i te faaoraraa puai a te Atua. Te haamatara ra te reira
i te haapaò maitaì o te Atua i to na nünaa.
Fenua
tapuhia : Te faahiti ra te
irava 9 i te ô e aore ra i te aru o te Fenua tapuhia, te hoê
vahi ruperupe i faahohoàhia i "te û e te meri."
Te
püpüraa e te färiiraa : Te haapäpü ra te ìrava 10, tei hiòpoàhia te ìrava
faufaa, i te faufaaraa ia püpü i te Atua i te mau hotu mätamua o te mau
haamaitaìraa i fänaòhia. E faaìte te reira i te mauruüru e te poupou i te Atua
no ta Na mau haamaitaìraa.
No
te faaòhipa i teie ìrava i roto i to tätou oraraa :
Ìte
mai i to tätou mau haamaitaìraa : A ìmi e a haamauruüru i te Atua no te mau
haamaitaìraa i roto i to tätou oraraa.
Faaìte
i te mauruüru : A faaìte i to tätou mauruüru na roto i te faaìteraa e te höroàraa
i te mau ohipa.
A
haamanaò i te mau faaoraraa i mütaa iho ra : A haamanaò i te mau taime a
täuturuhia ai aore ra a faaorahia ai tätou i te mau tupuraa o te mau fifi.
Te
viivii-òre e te haamoriraa : A rave i te taime no te haamori e no te
faahanahana i te Atua no to Na haapaò-maitaì-raa e ta Na mau haamaitaìraa.
Te
faataa ra te puta Teuteronomi, te pae o te puta o te Pîpîria Hepera e te Faaäuraa
Mätamua, e rave rahi tumu parau faufaa roa no te marämaramaraa i mau haapiiraa
faaroo e te faaòhiparaa i te faaroo o te mau Ìteraèra. Teie te tahi o te mau
tumu parau faufaa roa :
Te
faufaa e te Atua : Te haapäpü ra te Teuteronomi i te faufaa i rotopü i te Atua
e te nünaa o Ìteraèra. Teie fafauraa o te hoê ia au-täàti-raa no te haapaò
maitaì e no te faahiahia, i reira hoì te àti Ìteraèra e fafau ai ia pee i te
mau faaueraa a te Atua èi monoraa i ta Na parururaa e ta Na mau haamaitaìraa.
Te
au-raro-raa i te Ture : Ua faataahia te rahiraa o te Teuteronomi no te na nià
iho noa e no te faataa i te mau ture te tià i te mau àti Ìteraèra ia pee. Ua
faataahia te haapaòraa i teie mau ture èi mea faufaa roa no te färii i te mau
haamaitaìraa no te raì mai.
Te
mau haamaitaìraa e te mau àti : Te vai nei i roto i te Teuteronomi te tahi mau
haamaitaìraa no te feiä e haapaò i te mau faaueraa a te Atua, e tae noa atu i
te mau faautuàraa no te feiä o te òre e haapaò i te reira. Te haapäpü ra teie
mau ìrava i te faufaaraa o te haapaò maitaì i te Atua.
Te
tiàturi-òre-raa i te Atua : Te haapäpü faahou ra te Teuteronomi i te
tiàturi-òre-raa i te Atua na roto i te haapäpüraa e hoê anaè Atua, te Fatu, ta
te mau àti Ìteraèra e haamori. Te ìrava tuiroo o te Ture,
Te
na ô ra te Teuteronomi pene 6 ìrava 4 e : "E faaroo mai, e Ìteraèra e Te
Fatu to tätou Atua, hoê ä Fatu ".
Te
àamu e te haamanaòraa : Te faahaamanaò ra te Teuteronomi i te mau àti Ìteraèra
i to rätou àamu, e tae noa atu i to rätou tiàmäraa mai i te faatîtîraa i
Àifiti, to rätou òvere-haere-raa i roto i te mētepara, e te òhiparaa mai te Atua. E
haapuai te reira i to rätou faaroo e to rätou mauruüru i te Atua.
Te
Here o te Atua : Te here o te Atua i to Na nünaa o te hoê ia tumu parau tämau.
Te pii atoà ra te Teuteronomi i te mau Ìteraèra ia here i te Atua ma to rätou
âau, värua, e te puai atoà.
Te
faatereraa e te täuiraa : Ua vauvau o Mote, te raatira o te mau àti Ìteraèra, i
ta na mau òreroraa parau hopeà i roto i te Teuteronomi. E faaineine ò ia i te
nünaa no te tomo i roto i te Fenua tapuhia i raro aè i te ärataìraa a Iotua.
Te
faaìte ra teie mau tumu parau i te faufaaraa o te haapaò maitaì, te auraro, e
te haamanaòraa i te àamu i roto i te täairaa i rotopü i te Atua e to na nünaa.
Röma10.8-13
8 E te nä hea mai rä o ia
? «Tei pïhaì iho te parau ia òe, tei roto i to vaha, e tei roto i to âau», oia
hoì te parau o te faaroo ta mätou e faaìte nei.
9 Ia fäì hoì to vaha i
te Fatu ra ia Ietu, e ia faaroo to âau e ua faatià te Atua ia na i te poheraa
ra, e ora ia òe.
10 O te âau hoì to te
taata nei i faaroo, e ia roaa atu te parau-tià ; o te vaha hoì tei fäì i te
parau, e ia roaa atu te ora.
11 Te parau mai ra hoì te
parau i päpaìhia ra e : «O tei faaroo atoà ia na ra, e òre anaè ia e haamä.»
12 Aita roa hoì e huru ê i
te âti-Iüta e te Herëni, e hämani maitaì rahi hoì to te Fatu o te mau mea atoà
nei, i te taata atoà i tiàoro atu ia na ra.
13«O të tiàoro atoà hoì i
te iòa o te Fatu ra, e hope roa ia i te ora.»
Heuraa Manaò
Òia
mau, Roma pene 10 i te mau ìrava 8 e tae i te 13 e tuhaa no te rata a te
âpotetoro Pauro i to Roma, i reira ò ia e parau ai no te parau-tià e tae mai na
roto i te faaroo e te fäìraa o Ietu Metia èi Fatu.
Teie te mau ìrava, ua
papahia i nià i te ìrava 9 Ia fäì hoì to vaha i te Fatu ra ia Ietu, e ia
faaroo to âau e ua faatià te Atua ia na i te poheraa ra, e ora ia òe.
Tuatapaparaa
:
Te
piriraa atu i te Parau (ìrava 8) : Te haapäpü ra o Pauro e ua fatata te parau o
te faaroo i te feiä faaroo atoà, i roto i to rätou vaha e to rätou âau. Te
auraa ra, e roaa te poroì o te Èvaneria e e roaa te faaroo i te mau taata atoà.
Te ìriti nei teie ìrava i te ùputa no te fäìraa faaroo i te mau taata atoà tei
tuu i to rätou tiàturiraa i te Metia tei tiàfaahou e te ora mure òre.
Te
fäìraa e te tiàturiraa (ìrava 9) : Te haamatara ra teie ìrava faufaa e piti
ohipa faufaa no te faaoraraa : te fäìraa e o Ietu te Fatu e te tiàturiraa i
roto i te âau e ua faatià mai te Atua ia na mai te pohe mai. E mea faufaa roa
te hoêraa o te fäìraa hara e te tiàturiraa ia faaorahia tätou.
Te
parau-tià na roto i te faaroo (ìrava 10) : E ärataì te tiàturiraa o te âau i te
parau-tià, e na te fäìraa i te vaha e ärataì i te faaoraraa. Te haapäpü ra Pauro
i te faufaaraa o te faaroo no roto mai e te faaìteraa rapaeàu o taua faaroo ra.
Aita
e taa-òre-raa (ìrava 11) : Te taata e tiàturi ia Ietu, èita ò ia e feàa e aore
rä, e ìnoìno. Na te reira e höroà mai i te haapäpüraa e te tiàturiraa i te feiä
e tuu i to rätou faaroo i nià ia Na.
Te
taatoàraa o te faaoraraa (ìrava 12) : Te parau nei Pauro e, àita e taa-ê-raa i
rotopü i te Àti Iuta e te Hereni (è ère i te Àti Iuta) no nià i te faaoraraa. O
te Atua te Fatu no te taatoàraa e e aroha rahi to na no te feia atoà e tiàoro
atu ia na.
Ma
te faahiti i te iòa o te Fatu (ìrava 13) : Te taata atoà e tiàoro i te iòa o te
Fatu, e ora ia ò ia. Te faaìte ra te reira i te räveà e ora ai te feiä atoà e ìmi
mau ra i te Atua.
No
te faaòhipa i teie mau ìrava i roto i to tätou oraraa, e tià ia tätou e : Ia
fäì e ia tiàturi : A fafau i te fäì na roto i to tätou vaha e, o Ietu te Fatu e
ia tiàturi päpü i to tätou âau i to Na tià-faahou-raa.
Te
mau hiroà faaroo : A haamanaò e, e mea fatata roa te parau no te faaroo ia
tätou e e roaa te reira ia tätou. A faariro i te faaroo èi tuhaa itoito no to
tätou oraraa i te mau mahana atoà.
Te
âifaitoraa i roto i te faaoraraa : A ìte e, ua mätara te faaoraraa i te mau
taata atoà, noa atu to rätou tumu e aore rä, to rätou oraraa i mua ra. A faaìte
i te here o te Atua e to tätou huru i roto i ta tätou mau haaraa e o vëtahi ê.
O te hiroà faaroo teie ta Pauro e haapäpü nei na roto i te tiàfaahouraa o te
Metia, te tïtauhia nei i roto i te hiroà faaroo e toru tuhaa :
1-höroà
i te tärià i te tahi maniania, e aore ra i te hoê reo pii.
2-faauehia
no te rave i te hoê òhipa ia tae i to na ötiraa, ma te âpee.
3-te
faatuìraa i te roo, òia hoì ia pärare te parau, te parau-tià, te parau-mau i te
rahi, e ia tae i te mau vahi atoà. Te òhipa ia i rävehia e Pauro ia tae te Roo
o te Metia i te mau vahi atoà no te mau fenua atoà, e ua tae roa mai i ö tätou
nei. Te auraraa, na te Atua te parau ra, na te Atua atoà ia te òhipa, e no te
Atua atoà hoì te Roo. Ia riro te Atua èi pütarià no tätou tei roto te Atua ia
tätou, i te täatoàraa o to tätou manaò e to tätou âau.
Ruta èv.
4.1-13.
Te
tämata-raa-hia o Ietu
(Mät 4,1-11 ;
Mär 1,12-13)
1 Ua hoì mai ra Ietu mai Ioritäna
mai, mä te î i te Värua Maitaì, e ärataìhia atu ra e te Värua i te mëtëpara,
2 e e piti
taau aè ra mahana tötövähia iho ra ò ia e te tiàporo. Aore ä o ia i àmu i te
mäa i taua nä mahana ra ; e hope aè ra, poìa iho ra ò ia.
3 Ua parau
mai ra te tiàporo ia na : «E tamaiti òe na te Atua ra, a parau òe i teie nei
ôfaì ia riro èi päne.
4 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô
atu ra : «Ua päpaìhia : «E òre te taata e ora i te päne anaè ra, i te mau mea
atoà rä i haapaòhia e te Atua.»
5 Ua ärataì atu ra te tiàporo ia na
i nià i te hoê mouà teitei, e ua faaìte mai ra ia na i reira ra i te mau
pätireia atoà o te ao nei.
6 Ua parau
mai ra te tiàporo ia na : «E horoà atu vau i te hau, e te hinuhinu i teie nei
mau fenua ia òe, ua püpühia mai hoì tei ia ù, e na ù e horoà atu na ta ù taata
i hinaaro.
7 E teie
nei, ia tià ia òe i te tähopu mai ia ù nei, na òe anaè ia.
8 Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra :
«E haere ê atu òe, e Tätani, ua päpaìhia e : «O te Fatu ra o te Atua ta òe e
tähopu, e ò ia anaè ra ta òe e haamori.»
9 Ua ärataì atu ra ia na i
Ierutarëma, e ua tuu atu ra ia na i nià iho i te poretito o te hiero, ua parau
atu ra ia na «E tamaiti òe na te Atua
ra, e haamaìri òe ia òe iho i raro i teie nei vähi ;
10 ua oti
hoì i te päpaìhia e : «E poroì ò ia i ta na mau merahi ia òe, e tiaì ia òe ;
11 e na
rätou e mau ia òe i to rätou rima, òi tiàià noa atu to âvae i te ôfaì.»
12 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô
atu ra : «Ua parauhia mai e : «Eiaha òe e àa atu i to Atua i te Fatu.»
13 E hope aè ra ta te tiàporo
tötöäraa, haere ïti ê atu ra o ia, faaruè mai ra ia na.
Heuraa Manaò
Òia
mau, Ruta èv. Pene 4 i te mau ìrava 1 e tae i te 13 no nià i te faahemaraa a Ietu
e te tiàporo i roto i te mëtëpara. Ua haapae Ietu i te maa e 40 mahana te mäöro
e ua faahemahia mai e te tiàporo e toru taime. Teie te hoê hiòraa no te mau
faahemaraa e te mau pähonoraa a Ietu :
Faahemaraa
mätamua :
Ua ani te tiàporo ia Ietu ia täui i te hoê ôfaì èi färaoa no te faaàmu ia Na
iho. Pähono atu ra Ietu ma te faahiti i te päpaìraa moà : " E òre te taata
e ora i te maa anaè ra " (Ruta èv. Pene 4 ìrava 4).
Te
piti o te faahemaraa :
Te ani nei te tiàporo ia Ietu ia höroà ia na i te mana e te hanahana atoà o te
mau pätireia o te fenua nei mai te mea e, e faahaèhaa Ietu ia na e e haamori ia
na. Ua pähono atu ra Ietu, "E haamori òe i te Fatu ra i to Atua, e e
haamori ia na anaè ra " (Ruta èv. Pene 4 ìrava 8).
Te
toru o te faahemaraa :
Te ärataì nei te tiàporo ia Ietu ia paiùma i nià i te hiero ma te ani ia Na ia
tuu ia na iho i raro, ma te tiàoro i te parururaa a te mau merahi a te Atua. Ua
pähono aè ra Ietu, " E òre òe e haavare i te Fatu ra o to Atua " (Ruta
èv. Pene 4 ìrava 12).
Te
ìrava faufaa e tià ia tuatapapa te ìrava 4 ia, 4 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra : «Ua
päpaìhia : «E òre te taata e ora i te päne anaè ra, i te mau mea atoà rä i
haapaòhia e te Atua.» I reira to Ietu haapäpüraa
i te faufaa o te parau a te Atua èi puna no te ora, hau atu i te mau hinaaro i
te pae tino : ua pähono atu ra o Ietu ia na, " ua päpaìhia e, è òre te
taata e ora i te maa anaè rä ".
Te
haapäpü nei teie ìrava e, te maa mau e te puai ia o te värua no roto mai ia i
te parau a te Atua.
Päpü
maitaì :
Te höroà mai ra te mau faahemaraa a Ietu i roto i te mëtëpara e rave rahi haapiiraa
faufaa no tätou i teie mahana. Teie te tahi o te mau haapiiraa faufaa roa :
Te
tiàturiraa i te Atua :
Ua pähono Ietu i te mau faahemaraa atoà na roto i te faahitiraa i te päpaìraa
moà. Te faaìte ra te reira i te faufaaraa ia ìte i te parau a te Atua e ia
faaòhipa i te reira no te pätoì i te mau faahemaraa. E tià ia tätou ia türuì i
nià i te Atua e i ta Na parau no te färii i te puai e te ärataìraa i roto i te
mau taime fifi.
Te
mau mea faufaa i te värua : Te faahemaraa mätamua o te haamäharaa ia i te mau hinaaro
o te tino (te täuiraa i te ôfaì èi färaoa). Te faahaamanaò mai nei Ietu ia
tätou e, èita te taata e ora i te pane anaè ra, na roto rä i te mau parau atoà
no roto mai i te vaha o te Atua. Te haapii mai ra te reira ia tuu i to tätou
mau hiaai värua i nià aè i te mau hinaaro o te tino.
Te
haamoriraa i te Atua :
I roto i te piti o te faahemaraa, te püpü nei te tiàporo ia Ietu i te mau
pätireia atoà o te ao nei èi hoo no te haamoriraa. Te pätoì nei e te haapäpü
nei Ietu e, e mea tià ia tätou ia haamori i te Atua anaè ra. Te faahaamanaò mai
ra te reira e aha e ôfati to tätou faaroo ia noaa mai ai te mau taoà o te tino
aore ra te mana faufaa òre tei täpihoohia.
A
tiàturi i te Atua ma te òre e tämata i to tätou mau ôtià : Te toru o te
faahemaraa o te tämataraa ia i te parururaa a te Atua na roto i te tiahiraa ia
tätou iho mai nià mai i te tüpuaì mouà o te hiero. Te pähono ra Ietu e eiaha tätou
e faahema i te Atua. Te haapii mai nei te reira ia tätou ia tiàturi i te Atua,
ma te òre rä e ìmi i te faahepo e aore rä, i te faaòhipa i to Na hinaaro.
Te
itoito e te tämau-noa-raa : E faahemahia Ietu i muri aè i te haapaeraa i te maa e 40
mahana te mäöro, te hoê taime paruparu rahi i te pae tino. Noa atu rä, e vai
âueue òre noa ò Ia e te peàpeà òre i mua i te mau faahemaraa. E faaitoito te
reira ia tätou ia tämau maite i roto i to tätou faaroo, noa atu e mea paruparu
aore ra mea paruparu tätou.
Te
faaìte nei teie mau haapiiraa nahea o Ietu i te haapii mai ia tätou ia ora i te
hoê oraraa i faatumuhia i nià i te Atua, ia pätoì i te mau faahemaraa e ia
täpeà i ta tätou parau-tià âpeehia e te värua faatupu ora.
Ua
faahiti Ietu i te mau ìrava i roto i te Faaäuraa Mätamua, na mua roa mai roto
mai i te puta Teuteronomi, no te pähono i te mau faahemaraa a te tiàporo :
Te
faahemaraa mätamua Ruta èv. Pene 4 ìrava 4 :
A
faahiti ai : " E òre te taata e ora i te maa anaè ra ".
Faahororaa
: Teuteronomi pene 8 ìrava 3
Piti
o te faahemaraa Ruta èv. Pene 4 ìrava 8 :
A
faahiti ai : " E haamori òe i te Fatu ra o to òe Atua, e e tävini òe ia na
anaè ra ".
Faahororaa
: Teuteronomi pene 6 ìrava 13
Toru
o te faahemaraa Ruta èv. Pene 4 ìrava 12 :
A
faahiti ai : " Eiaha òe e faahema i to Atua ra ia Iehova ".
Faahororaa
: Teuteronomi pene 6 ìrava 16
Na
roto i te faahitiraa i teie mau ìrava, te faaìte ra Ietu i te faufaaraa o te
parau a te Atua èi ärataì e èi parururaa i mua i te mau faahemaraa. Te haapii
atoà mai ra te reira i te faufaaraa ia ìte e ia fëruri i te mau Parau Päpaì
tätou e faaòhipa i te reira i te taime e hinaarohia ai.
E
upootià te aroha i nià i te mau taata atoà.
Te
faahaamanaò mai nei teie parau tumu ia tätou i te faufaa rahi ia òre roa atu e
faaruê, noa atu te mau haafifiraa. Ma te hinaaro päpü e te tütavaraa tämau, e
upootià tätou i nià i te mau fifi rau atoà o te oraraa.
Heuraa
Ìrava.
-Taramo 91, 1 O tei pärahi i raro aè i te täpoì
o Të Teitei ra, e taòto ia i raro aè i te maru o te Püaihope ra.
-Teuteronomi
26, 10 E teie
nei ìnaha, i hopoi mai nei au i te oho matamua o taua fenua nei, ta òe, e te
Fatu, i höroà mai no ù nei. A tuu atu ai òe i te reira i mua i te aro o to Atua
ra o te Fatu, e haamori i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu.
-Rōma 10, 9 Ia fäì hoì to vaha i
te Fatu ra ia Ietu, e ia faaroo to âau e ua faatià te Atua ia na i te poheraa
ra, e ora ia òe.
-Ruta èv. 4, 4 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô
atu ra : «Ua päpaìhia : «E òre te taata e ora i te päne anaè ra, i te mau mea
atoà rä i haapaòhia e te Atua.»
Faaitoitoraa.
E
au mau hoa here e,
I
roto i teie tau fëruriraa e te faaâpïraa i te oraraa vaamataèinaa, te änihia ra
ia tätou ia huti mai i te puai e te tämahanahanaraa no roto mai i te mau Päpaì
Moà. Te vai ra i roto i te ìrava tätaìtahi te hoê mau poroì puai e te hoê
haapiiraa faufaa roa no to tätou oraraa. E rave anaè i te hoê taime no te fëruri
i na ìrava e maha o te ärataì e o te haamarämarama ia tätou.
Te
faahaamanaò mai nei te Taramo 91 ìrava 1 ia tätou ia ìmi i to tätou haapüraa e
to tätou parururaa i raro aè i te pererau o te Mana Hope : O ò ia o te pärahi i
raro aè i te paruru o te Teitei Roa ra, tei raro aè ia ò ia i te marü o te Mana
Hope.
I
roto i te mau taime feàa e te fifi, e haamanaò anaè e o te Atua to tätou
haapüraa päpü e to tätou pare ètaèta. E hopoi mai to Na aho ia tätou i te hau e
te parururaa.
Te
haapäpü mai nei te Teuteronomi pene 26 ìrava 10 i te faufaa rahi no te âau
mehara e te püpüraa i ta tätou mau hotu mätamua i te Atua : E teie nei, ìnaha,
te hopoi mai nei au i te oho mätamua o te repo ta òe i ho mai no ù ra, e te
Fatu. E mata na tätou i te püpü i te Atua i ta tätou mau òhipa maitaì roa aè, e
i to tätou mauruüru no te mau haamaitaìraa atoà ta Na i tuu mai i nià ia tätou.
E òhipa te reira no te haèhaa e te mauruüru i tei Hämani ia tätou.
Te
haapii mai nei Roma pene 10 i te ìrava 9 ia tätou e, te faaroo ia Ietu Metia o
te täviri ia no te faaoraraa : Ia fäì òe i te Fatu ia Ietu Metia na roto i to
vaha, e ia faaroo to âau e ua faatià te Atua ia Na mai te pohe mai, e ora ia òe.
E fäì anaè tätou i to tätou faaroo ma te tiàturi päpü e ma te ìriti te ùputa i
to tätou âau i te here e te faaoraraa ta Ietu e püpü nei no tätou.
I
te pae hopeà, te faahaamanaò mai nei te Ruta èv. Pene 4 ìrava 4 ia tätou i te
faufaa o te parau a te Atua èi puna no te ora : ua pähono aè ra Ietu, " Ua
päpaìhia e, E òre te taata e ora i te maa anaè rä".
Èita
noa te maa mau e ìtehia i roto i te mau taoà o te tino nei, i roto atoà rä i te
parau ora a te Atua. E huti mai tätou i te mau mahana atoà i teie räveà faito
òre no te faaàmu i to tätou värua e no te haapuai i to tätou faaroo.
A
fëruri maite ai tätou i nià i teie mau ìrava, ia faaitoitohia e ia faaâpïhia
tätou i roto i to tätou tere i roto i te ao nei ma te âpeehia i te Mana Värua.
Ia riro te parau a te Atua èi Rämepa i to tätou nei âvae e èi marämarama i nià
i to tätou èà.
Ma
te faaroo e te mau haamaitaìraa,
Pehepehe.
I
raro aè i te paruru a te Teitei, I reira te maru e vai ai, te hau e vai ai,
Te
parururaa i roto i te Atua. I roto i te vahi haapüraa moà,
E
faaorahia to tätou âau,
Taa-ê
noa atu te mau vero o te ao nei, teie to tätou fenua.
Te
hopoi nei au i mua i te fata i te mau hotu o ta ù ôotiraa,
Te
hoê püpüraa i te âau mehara no te mau haamaitaìraa atoà.
Ma
te haèhaa, e tüturi au e e pure au,
No
te mau höroà no te raì mai, no te here hope òre.
Mai
roto mai i to ù vaha te fäì nei au i te parau no te faaroo,
E
Ietu, te Fatu tei tià faahou mai, te tiàturi nei au ia òe.
I
roto i te mau parau atoà i parauhia ra, ua faaorahia te värua,
Na
roto i to òutou maitaì e te parau mau, ua faatiàmähia vau.
Èita
te taata e ora na roto noa i te färaoa,
Na
roto rä i te mau parau atoà no ô mai i te Mana Hope ra.
I
roto i te mau päpaìraa moà e ìte tätou i to tatou marämarama,
Te
tumu no te ora e te puai, te ärataì no te pure.
I
raro aè i te paruru a tei Teitei Roa ra, e tià mai to tätou faaroo,
Ta
tätou mau püpüraa, ta tätou mau pure e ta tätou mau moemoeä.
Te
haere nei te parau a te Atua, to tätou paruru,
Na
roto i to na marämarama, ma te puai.
Teraì
òr. Faatura.
