Ruta èv 6, 39-45 Feàfeà

Tāpati 3  no  Mati  2019.

ÔROÀ

Taramo 92

1 Taramo, himene, no te mahana täpati. 2 E mea tià te haamaitaì i te Fatu, e te himene ei haamaitaì i to iòa, e Tei Teitei e 3 I te faaìte i to hämani maitaì i te poìpoì, e te parau  mau na òe i te mau ahiahi atoà ra, 4 mä te mea aho hoê àhuru ra e te näpara, e mä te tïnura òto maitaì ra 5 Te faareàreà mai ra òe ia ù, e te Fatu,  i ta òe e rave ra, e òaòa vau i te òhipa a to rima. 6 Aore ä te rahi o ta òe ra òhipa, e te Fatu, e te hohonu rahi hoì o to òe ra mau manaò 7 E òre rä te taata manaò òre ra e haapaò, e te taata maamaa ra, e òre o ia e ìte i teie 8 E ia ôteo te paieti-òre mai te räau rii ra, e ia ruperupe atoà te feiä rave parau ìno ra, i ruperupe ia täpü-faaruè-roa hia ra 9 E o òe, e te Fatu, ua faateitei-roa-hia òe 10 Inaha hoì to mau ènemi, e te Fatu,  inaha to mau ènemi, e mou ia, e te feiä atoà i rave i te parau ìno ra, e haapurarahia ia. 11 O to ù nei rä tara e faateiteihia ia e òe mai te tara o te reema ra, e faatähinuhia vau i te monoì âpï. 12 E ìte ta ù mata i ta ù mau ènemi i te hiàraa e faaroo ta ù tarià i te pau o te paieti-òre i tià mai e märô mai ia ù ra. 13 E ruperupe te taata parau-tià mai te tämara ra,

e tupu ia mai te âreti i Repanona ra. 14 O tei tänuhia i roto i te fare o te Fatu ra, e ruperupe ia i roto i te mau hëtere o to tätou Atua 15 E hotu ä ia e tae noa atu i te paariraa ra, e î i te täpau, e te vai ota noa ra 16 ei faaìteraa atu e parau-tià ta te Fatu,  o ia ta ù haapüraa, e aore roa e parau-tià òre o roto ia na.

 Mäteri 10.8-14 ; 19-21

8 Tei paari te âau ra e färii mai ia te parau; âreà te maamaa paraparau noa ra, e hià noa ia. 9 Tei tià to na haereà, te haere ra ia mä te ora; o tei haapiò rä i to na haereà, e faaìtehia ia. 10  O tei àmoàmo i to na mata, ua faatupu ia i te ìno; e te maamaa paraparau noa ra, e hià ia. 11 Te vaha o te feiä parau-tià ra, e tumu ia no te ora; te täpoìhia ra rä te vaha o te paieti-òre ra e te ìno. 12 Na te riri e faatupu i te märô; âreà te aroha ra, e faaòre ia i te mau hara atoà ra. 13 Teie te vaha o te taata haapaò te ìteäraa i te parau paari; e te vai ra te papaì no te tua o te maamaa ra. 14 Te haaputu ra te feiä paari i te ìte; âreà te vaha o te maamaa ra o te pohe tä na i hopoi mai.

19-21

19 Te rahi ra te parau ra, eita e òre te hara; i parauhia ai e paari tö na to tei täpeà i to na vaha. 20 Te arero o te feiä parau-tià ra, mai te ârio tämähia ra ia; âreà te âau o te paieti-òre ra, mai te ota mau nei ia. 21 E rave rahi tei faaamuhia e te vaha o te feiä parau-tià ra; te pohe noa nei rä te maamaa i te ìte òre.

1 Torinetia 15, 54-58

54 E ua riro anaè teie nei tino tähuti noa ei tino tähuti òre, e teie nei tino pohe noa ei tino pohe òre, ua tupu ia te parau päpaìhia ra i reira Ua horomii-roa-hia te pohe i te rë i riro ra  55 E te pohe e, tei hea to òe tara E häte e, tei hea to òe rë 56 To te pohe nei tara, o te hara ia, e to te hara nei püai, o te ture ia. 57 E teie nei, ia haamaitaìhia te Atua, o tei horoà mai i te rë no tätou, no to tätou Fatu ra no Ietu Metia  58 E teie nei, e a ù mau taeaè here e, ia itoito òutou, eiaha e âueue, ia rahi ä te rave i te òhipa a te Fatu eiaha e faaea, ua ìte hoì òutou e, eere i te mea faufaa òre te òhipa a te Fatu ta òutou e rave na.

Ruta èv 6, 39-45

39 Ua parau atu ra o ia i te parapore ia rätou E tià änei i te matapö ia arataì i te matapö? E òre änei e hià âpipiti i roto i te âpoo? 40 Aore te pipi i hau i ta na ra òrometua, o te pipi rä i haapii-hua-hia ra, e riro ia i te fäito atoà i ta na òrometua. 41 E aha hoì òe i hiò ai i te papaâ  iti i roto i te mata o to taeaè, aita hoì òe i ìte i te räau rahi i roto i to òe iho mata? 42 E  aha òe e tiäì ia parau i to taeaè  E ta ù taeaè, hö mai na ù e ìriti i te papaâ iti i roto i to mata na, aore hoì òe i ìte i te räau rahi i roto i to òe iho mata? E tërä ra haavare e, E mata na i te ìriti i te räau rahi i roto i to òe iho mata, ei reira òe e ìte maitaì ai ia ìriti i te papaâ iti i roto i te mata o to taeaè.

Te reira tumu räau i to na hotu

(Mät 7,16-20; 12,33-35)

43 Eere hoì i te räau maitaì tei hotu mai i te mäa ìno; eere hoì i te räau ìno tei hotu mai i te mäa maitaì. 44  Te ìteä nei te mau räau atoà i to na iho huero mau eere hoì i to nià i te räau taratara te tute ia noaa mai, e te vine hoì eere ia to nià i te tätarämoa. 45 E tuu mai te taata maitaì i te mea maitaì no roto i te puèraa o te maitaì  ra o to na âau; e tuu mai te taata ìno i te mea ìno no roto i te puèraa o te ìno ra o to na âau  no te î hoì o te âau i parau ai te vaha.

Manaò.

I  teie mahana haamoriraa na tätou te färerei nei tätou e maha taiòraa, e faaìte ra i te huru o te taata e to na parau to na riri e to na aroha, te aru e to na tupuraa, tei  faaäuhia i nià i te tumu räau  maitaì e te ìno. E parauhia teie huru taiòraa te ànoìraa o te parau i roto i te âau, te maitaì te ìno te parau tià, te parau mau, te aroha, te riri, te hae, te hau, te haavare, e te parau mau. Te vai nei i roto i to tätou reo Mäòhi i teie huru parauraa tei moèhia e tei òre-rao e faahiti faahouhia ra, e Feàfeà, te feàfeà to te âau ia paraparauraa i roto i te ôpü ia tupu maitaì te tino ta te Atua Nui Tumu Tahi i ìpopo i to na rima faaora. I reira e tià ai i te haamaitaì i te Fatu, e te himene ei haamaitaì i to na iòa, èi faaìteraa na tätou i to na hämani maitaì i te poìpoì,  te parau  mau i te mau ahiahi atoà.  Mä te mau mauhaa ùpaùpa tei faareàreà ia tätou, e òaòa ai tätou i te òhipa a te rima a to tätou Fatu. Te rahi o te òhipa, a te Fatu, te hohonu  o to na ra mau manaò, E òre te taata manaò òre ra e haapaò, e te taata maamaa ra, e òre e ìte i te reira. Mai roto mai i teie huru faanahoraa e ôteo ai te paieti-òre e au rätou mai te räau rii ra, e ruperupe i te faatupuraa i te parau ìno o te tià ia täpühia e ia faaruèhia. Faateitei tätou i to Fatu tei faatähinu ia tätou i te monoì âpï ra. E ìte ai to tätou mata i te ruperupe o te taata parau-tià ra i roto i te nünaa o te Atua, tei tänuhia i roto i te fare o te Fatu ra, e ruperupe ia i roto i te mau fare  o to tätou Atua. Mai teie atu ra te huru no te haapotoraa o tätou mau taiòraa.

Taramo 92, 15 E hotu ä ia e tae noa atu i te paariraa ra, e î i te täpau, e te vai ota noa ra.

Materi 10,  12 Na te riri e faatupu i te märô; âreà te aroha, e faaòre ia i te mau hara atoà.

I Torinetia 15, 58 E teie nei, e a ù mau taeaè here e, ia itoito òutou, eiaha e âueue, ia rahi ä te rave i te òhipa a te Fatu eiaha e faaea, ua ìte hoì òutou e, eere i te mea faufaa òre te òhipa a te Fatu ta òutou e rave na.

Ruta èv. 6, 43 Eere hoì i te räau maitaì tei hotu mai i te mäa ìno; eere hoì i te räau ìno tei hotu mai i te mäa maitaì.

Ia au i te haapotoraa o na taiòraa e maha nei te tïtauhia ra i te taata ia haapeàpeà ia na i mua i te rahu a te Atua, no te mea o te Atua to na Fatu, e na na i faarahi i te taata i nià i te mau mea atoà. Teie mau taiòraa, te faahoì noa ra ia i nià i te mea ta te Atua i rahu. Te vähi fifi rä i te taata, e taata ihoä o ia, te taata e tano o na e tuàti, e òre atoà e tüàti. E manaò ihoä rä to te taata i mua i te mau ôpuaraa a te Atua, o ta te Atua i horoà te tiàmäraa i mua i te mau parau a te Atua. E fäito rahi ta te Atua i horoà na roto i te here e te aroha, teie ia e himenehia nei e te taata taramo E hotu ä ia e tae noa atu i te paariraa ra, e î i te täpau, e te vai ota noa ra. E tià i te taata i te haapeàpeà no te mea ia ìtehia to na hinaaro ia òre o na ia moèhia. Ta na räveà, terä e haapeàpeà ra ia na iho, no te mea te tahi ua manaò  na te tahi atu mau òhipa tei arataì ia na i roto i te ìno, na reira e ìtehia ai te vai ra o na. E manaònaòraa rahi terä, aita i mau noa i nià i te feiä paari, tei nià atoà i te feiä âpï. E peu terä i teie nei i te feiä âpï te hinaaroraa, te ìmiraa i te räveà ia ìte-atoà-hia rätou e, te vai ra rätou. Inaha, ua ravaì noa te feiä âpï i te faufaa ta na e mau ra i nià i to na tino, to na âpï, to na ièiè, to na nehenehe, to na päutuutu. Ua ìtehia e, te vai ra o na. No te aha paì i teie mahana i manaò ai te feiä âpï e, aita e ravaì terä, aita i ravaì, e tano atoà o na e puhipuhi i te àvaàva, e tano atoà o na e inu, e tano atoà o na e ori pö, ia ìtehia e, eere o na i te tamarii faahou. E au atu ra paì e, mea ìno ia faaea tamarii noa te tamarii, e te taata paari eiaha ia manaò faahou e aita to na faufaa i roto i te oraraa ta na e ora nei, e aita e taata i ìte e o vai o na. Ia faaroo tätou i teie manaò to paari i te naòraa e, 12 Na te riri e faatupu i te märô; âreà te aroha, e faaòre ia i te mau hara atoà. I teie huru parauraa te tïtau-noa-hia ra i te taata ia pärahi fatata noa i te  mau hinaaro faatupu ora ta te fenua e türama noa ra i te èà e tià  ai ia na ia ìte i te faanaho ia ûàna te maitaì ia ôtohe te ìno i mua i te ôpuaraa faaora a te Atua Nui Tumu Tahi. I te mea te paari ta to na âau i feàfeà ra e färii o ia ma te haehaa i te hinaaro faatupu ora ia òre ta na parau ia riro e paraparau na te maamaa. Tei tià ra to na haereà, i te haereraa no te taata tei märamarama i te puai o te ora, tei haaparuparu te tupuraa o te haavare faaìtehia ra. Ia ara maite ra o ia o tei àmoàmo i to na mata, ua faatupu ia i te ìno, âreà te vaha o te taata parau-tià ra, e tumu ia no te ora. Teie te pororaa a Pauro i to na  mau taeaè, 58 E teie nei, e a ù mau taeaè here e, ia itoito òutou, eiaha e âueue, ia rahi ä te rave i te òhipa a te Fatu eiaha e faaea, ua ìte hoì òutou e, eere i te mea faufaa òre te òhipa a te Fatu ta òutou e rave na. Teie Fatu i to na haereraa mai i te fenua nei, o te huru ia  o te titi teie taata àita to na e parau no na iho, to na tiàmaraa ua òre, to na turaraa taata ua  faa-òre-hia. Te faaìte-noa-mai ra te haèhaa o te Fatu i mua teie huru faanahoraa  hoê noa tïtauraa ia tupu te hinaaro o te Atua, e ia haapiihia te taata i te parau tià e te parau mau,  ma te ìte i te maitaì e te ìno, mai teie ta te Fatu e parau nei e, 43 Eere hoì i te räau maitaì tei hotu mai i te mäa ìno; eere hoì i te räau ìno tei hotu mai i te mäa maitaì.

Te faahiti nei o Ietu i te parau no te taata, e to na faanahoraa. Ma te horoà i te tahi mau faahohoàraa i nià i te rahu, èi faaìteraa i te huru o te taata, e to na mau hinaaro ia ora o ia, e aore ra ia pohe. Ta Ietu ra e hinaaro nei ia ìte te taata i te ora o ta te Atua i horoà i roto ia na. Eiaha ra tätou e maere i teie arataìraa manaò i te mea, te tahi vahi e märamaramahia ra i te parau no teie taiòraa te faahiti nei o Ietu i te parau no te taata. O vai teie huru taata ta Ietu e parau nei ? E tamata tätou i te hämani i teie taata ia au te hiòraa a Ietu, e i te heheuraa a te taiòraa, mai teie atu ra te huru.

Ärataì.

O vai teie ?

O  vai te ?                    Matapö                                                          Matapö

E hià                                                              E hià

Òrometua                                                       Pipi

Fäito                                                              Haapiihia

Papaa ïti                                                         Raau rahi

Maitaì                                                             Ìno

Raau taratara                                                  Tute

Vine                                                               Tätarämoa

Taata maitaì                                                   Puèraa maitaì

Taata ìno                                                        Puèraa ìno

Ï te àau                                                                       Parau te vaha

I mua i teie huru faanahoraa, mea maitaì ia tätou i te ìte te vai atoà ra te raau rahi i roto i to tätou mata, tei haapöuri i te türamaraa i te èà. Te vai nei te tahi piiraa, na te Atua  i to na mau tävini e i te mau taata atoà e tiàturi nei e aore e tiàturi nei. Na roto i teie òhipa, te faatoro nei te Atua i to na pue rima ora, ia tià i te mau taata atoà ia täpeà i nià iho. Tei òre i täpeà i nià iho ra ua haere noa ia rätou, na te mau vahi aita e täpaò e ìtehia. Te riro nei ia rätou mai te mau arataì matapö, te arataì te matapö. Àreà ra te rima o te Atua, e arataì o ia i roto i te vahi ora e te òaòa. O teie te tauturu e te itoito o te Atua i nià i te mau taata atoà tei faaroo i te ora, e faaìtehia ia rätou i te puai o te ture a te Atua. E teie ture e faaìte ia i te parau tià a te Atua. Na na hoì e faaìte e, te ätea ra te taata i te Atua, e na na atoà e faaìte e, te piri mai ra i pïhaìiho i te Atua. Ia òre, e topahia rätou i te riri o te Atua, te òreraa e haapaò i te ora. Te hinaaro o te Atua, eita ia te faahaparaa i te taata, horoàraa ra i to na òaòa i te fëia atoà e tävini nei ia na. Te faufaa ia i noaa ia tätou, na roto i te tiàfaahouraa o te Metia. Ua tià mau te Metia, èi arataìraa i ta na mau pipi, ta na mau òrometua ia noaa ia rätou i te faaararaa i te matapö i te ora e vai ra i roto i te Atua. Èi ìriti i te mau òhipa e haafifi ra te hiòraa i te maitaì. Ia tià ra i te mata ia hiò i te mau hotu ta te Atua e faaìte. Ia noaa i te taata na roto i te mäta äpiäpi òre, ia hiò i te huru o te Atua i nià i te tahi èi ia na iho.

43 Eere hoì i te räau maitaì tei hotu mai i te mäa ìno; eere hoì i te räau ìno tei hotu mai i te mäa maitaì.

Teraì òr. Faatura.