Mätaio 28.16-20 Haapii, Haapaò

 

Tāpati 30 no Më 2021.

Haapii, Haapaò

 

Taramo 33

Te Puai.

1 E òaòa i te Fatu, e te feiä parau tià e, E au te haamaitaì i te feiä parau tià. 2 E haamaitaì i te Fatu i te tïnura,

e himene ia na i te näpara aho àhuru ra. 3 E himene ia na i te himene âpï, faaòto maitaì na mä te òaòa e te au mäite. 4 E parau tià ta te Fatu, e te haavare òre hoì ta na atoà ra mau òhipa. 5 Hinaaro o ia i te parau tià e te au, te î nei te fenua i te maitaì a te Fatu. 6 Na te parau a te Fatu i oti ai te mau raì, e to rätou atoà ra i te aho o to na vaha. 7 Ua haaputu o ia i te moana ra o te tai ei puèà, e ua vaiiho o ia i te moana i roto i te fare vairaa. 8 Ia mataù te mau fenua atoà i te Fatu; e ia höriri to te ao atoà nei ia na. 9 Ua parau hoì o ia, e oti aè ra; ua faaue o ia, e ua mau atu ra. 10 Te faaòre nei te Fatu i te âpooraa a te mau êtene, te faariro nei i tei ôpuahia e te mau taata ra ei mea faufaa òre. 11 Tei faaauhia e te Fatu ra, e tià ia i te vai-mäite-raa, e tei manaòhia e ta na âau e tae noa atu i te mau uì atoà ra. 12 E ao to te fenua, o te Fatu to rätou Atua; e te mau taata i mäìtihia e ana ei tufaa na na.13 O te Fatu tei hiò mai nä nià mai i te raì, te hiò mai ra i te mau tamarii atoà a te taata nei. 14 Te vähi i pärahihia e ana ra, ta na ia hiòraa mai i to te ao atoà nei. 15 O ia anaè rä tei haafäito i to rätou âau, e o ia tei hiòpoà mai i ta rätou mau räveà.16 Aore e arii i ora i te rahi o ta na nuu, aore e taata püai i ora i te rahi o te püai.17 E mea faufaa òre te puaahorofenua ei haapüraa, aore e taata e ora i to na püai rahi. 18 Inaha, tei nià to te Fatu mata i te feiä i mataù ia na, i nià i te feiä i tiàturi i to na ra aroha, 19 e faaora ia rätou i te pohe, e ia ora hoì rätou i te oè ra. 20 Te tiaì nei to mätou värua i te Fatu; o to mätou ia tauturu, e to mätou ia päruru. 21 Te òaòa nei to mätou âau ia na; te tiàturi nei hoì mätou i to na ra iòa moà. 22 Ia vai mäite mai ä to aroha, e te Fatu, i nià ia mätou, mai ia mätou nei e tiàturi atu ia òe ra.

Teuteronomi 4.32-40

Te mäìtiraa.

32 E uì noa na hoì òe i teie ä mütaa iho ra mau mahana, hou iho nei òe ra, mai te mahana mai ä i hämani ai te Atua i te taata i nià i te fenua nei ra, e mai te tahi pae raì e tae noa atu i te tahi pae raì ra, i te tupuraa i te hoê mea rahi mai teie nei, e mai te reira hoì i te faaroo-noa-raa i te roo ra , 33 i te taata hoì i te faarooraa rätou i te reo o te Atua i te parauraa mai i röpü i te auahi a ora ai ra, mai ta òe hoì i faaroo ra? 34 E ua tii änei te Atua e ua rave mai i te nünaa atoà mai rotopü mai i te tahi fenua ê, mä te pohe i te tuuraa atu, e te täpaò, e te piri, e te tamaì; mä te rima püai, e te rima faatoro-hua-hia; e te mau mea mataù rahi, mai ta to òutou Atua ta te Fatu i rave ia òutou ra i Àifiti, i mua i to òutou mata na? 35 Ia ìte hoì òe e, o te Fatu anaè ra te Atua; e aita atu, o ia anaè ra, i ìte ai òe. 36 Ua faaìte mai o ia ia òe i to na reo mai nià mai i te raì ra, ei haapii mai ia òe ra; e ua faaìte mai o ia ia òe i ta na auahi rahi i nià i te fenua nei; e ua faaroo hoì òe i ta na parau mai roto mai i taua auahi ra. 37 E no te mea i aroha o ia i to hui-metua na, ua rave iho nei o ia i to rätou huaai i muri aè ia rätou ra; e ua arataì mai o ia ia òe i räpae i mua i to na iho mata i to na ra mana rahi püai, mai Àifiti mai ra; 38 ia tïahi ê atu o ia i te mau fenua rarahi, e te püai rahi to rätou i to òe i mua ia òe ra, e ia arataì o ia ia òe i nià iho i to rätou fenua , e ia höroà mai o ia i to rätou fenua no òe ei pärahiraa, mai tei teie nei mahana. 39 E tënä na, e haamanaò maitaì na to âau, ia ìte òe i teie nei mahana, e o te Fatu anaè ra te Atua, i nià i te raì, e i raro atoà i te fenua nei, aita atu e Atua , 40 e teie nei, e haapaò òe i ta na mau haapaòraa, e ta na mau ture, ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana, ia maitaì hoì òe, e to tamarii atoà i muri aè ia òe ra, ia haamaorohia to òe na puè mahana i nià i te fenua ta to Atua ta te Fatu e höroà mai no òe, no òe roa atu.

Rōma 8.14-17

14 O te feiä atoà hoì i ärataìhia e te Värua o te Atua ra, e tamarii anaè ia rätou na te Atua. 15 Eere hoì i te värua tävini tei noaa ia òutou ia mataù faahou; o te Värua faatamarii rä tei noaa ia òutou, i parau ai hoì tätou: «E Àpa, e ta ù Metua.» 16 O te Värua iho hoì, e to tätou atoà nei värua, o tei faaìte ia e, e tamarii tätou na te Atua. 17 E tamarii ra, e feiä tufaa ia; e feiä tufaa i te Atua ra, e feiä tufaa tätou e te Metia; te pohe âpipiti nei hoì tätou e o ia atoà, ia haamaitaì-âpipiti-hia tätou e o ia atoà hoì.

Mätaio 28.16-20

To tei Tiàfaahou tonoraa i ta na mau pipi

16 Âreà nä pipi tino àhuru mä hoê ra, haere atu ra ia rätou i Tarirea, i te mouà ta Ietu i faaue ia rätou e haere i reira. 17 E ia ìte rätou ia na, ua tähopu atu ra; i feâa noa na rä te tahi pae. 18 Ua haafätata mai ra Ietu ia rätou, nä ô mai ra: «Te mau mana atoà i nià i te raì e i nià i te fenua nei, ua püpühia mai ia ia ù. 19 No reira, e haere òutou e faariro i te mau nünaa atoà ei pipi, a päpetito atu ai ia rätou i roto i te iòa o te Metua, e o te Tamaiti, e o te Värua Maitaì; 20 mä te haapii atu ia rätou i te haapaò i te mau mea atoà ta ù i faaue atu ia òutou. E inaha, tei ia òutou na vau, i te mau mahana atoà e tae noa atu i te hopeà o teie nei  tau.»

 

Manaò.

Ei manaò haapapa.

Te faufaa e vai nei ia au i na taiòraa e mahana nei, te horoà nei te mau taata paieti i te puai o to rätou tiàturiraa ia ìtehia te hanahana o te Atua. I ta rätou faanahoraa i te tauturu a te Atua ei taìtaìraa i mau maitaì i roto i te mau fenua atoà tei òre i naeàhia i te mau haapiiraa. Tei ravehia taua mau òpuaraa ra na roto i te òaòa, i te mea no te roo o te Atua teie e faahaerehia nei. Ma te haapäpü e o te rima puai teie o te Atua e arataì nei ia rätou, ia mataù te mau taata atoà i te mau òhipa e tupu nei, teie te mau parauraa :

-Taramo 33, 17 E mea faufaa òre te puaahorofenua ei haapüraa, aore e taata e ora i to na püai rahi.

-Teuteronomi 4, 35 Ia ìte hoì òe e, o te Fatu anaè ra te Atua; e aita atu, o ia anaè ra, i ìte ai òe.

-Röma 8, 15 Eere hoì i te värua tävini tei noaa ia òutou ia mataù faahou; o te Värua faatamarii rä tei noaa ia òutou, i parau ai hoì tätou: «E Àpa, e ta ù Metua.»

-Mätaio 28, 20 mä te haapii atu ia rätou i te haapaò i te mau mea atoà ta ù i faaue atu ia òutou. E inaha, tei ia òutou na vau, i te mau mahana atoà e tae noa atu i te hopeà o teie nei tau.»

Heheuraa :

E tuuhia nei te taata ia ö i roto i te parau no te Varua faatamarii, tei horoà i te faufaa no te mau tïtauraa e tïtauhia nei i te taata. I te mea te mana o te raì e te fenua tei te Metia ra ia, e te faaue nei O ia i ta na Ètärëtia ia päpetitohia te mau taata atoà i te iòa o Metua, te Tamaiti, e te Varua Maitaì. O teie ia e tupu nei i roto i te Mataio pene 28, i te mau ìrava 16 e tae i te 20, o tei parauhia teie pene parau, i te Parau Tono a te Metia, e aore ra te Parau Veà Tono a te Metia. I te mea te faahiti nei O ia te reira i te ìrava 19 : E teie nei, e haere òutou e faariro i te mau fenua atoà ei pipi, a Päpetito atu ai ia rätou i roto i te iòa o te Metua e no te Tamaiti, e no te Varua Mataì.

Teie ta tätou ìrava no teie hora paieti, tei ropu maitaì ia  tätou i te parau faufaa rahi no te ôroà Moà o te päpetitoraa. Tei faatupu i te päpetitoraa èvaneria no te toru tahi, tei niuhia i nià i te pohe e te tiàfaahouraa o te Metia. O te Metia iho teie e parau nei i ta na mau pipi tino hoê àhuru ma hoê, e haere i Tarirea i nià i te hoê mouà tei òre i faahitihia te iòa i roto i ta tätou taiòraa. Te mea ra e ìtehia nei ua faahoì faahou o Ietu i te mau pipi i te vahi i tïtauhia ai rätou, ia au i te faaìteraa, a na Evaneria hiò àmui tei Tarirea te Metia, te ômuaraa e te tïtauraa i te mau pipi no te òhipa a te Atua. E tei taua tuhaa fenua noa ra to te Metia faaìte päpüraa e, o te mana atoà o te raì e te ao atoà nei ua püpühia mai tei ia ù a na äè ia. Teie parau ta te Metia aore roa ia, O ia i faahiti i te taime i òhipa ai O ia no te patireia  o te Atua.

Ua faaìnohia O ia, aore O ia i faahiti i teie parau, ua tähitohitohia aore atoà i faahiti i teie parau, ua haamauiuihia, aore atoà, ua pätitihia i nià i te tätauro, aita atoà i faahiti i teie parau, i roto i na faahitiraa parau e hitu no te mauiui o te hara a to te ao nei, aita atoà. No te aha i òre ai O ia e faahiti teie parau i roto i to na mau taime ahoaho e te peàpeà rahi ? No te mea noa ia, ai-ti-ä te òhipa no te faaòreraa hara i nahonaho atu ra i te porohia. Te taime ra i faaroohia ai teie reo te taime ia, i uihia ai e, e te pohe e, teihea to òe tara ? E hate e teihea to òe rë ?  (I Torinetia 15, 55).

Te mana o te pohe ua paruparu ia i mua i te òhipa faaora, a te Metia, i tià ai i te Fatu na roto i te puai o te mana i te faaue i te mau pîpî, 

E teie nei, e haere òutou e faariro i te mau fenua atoà ei pîpî, a Päpetito atu ai ia rätou i roto i te iòa o te Metua e no te Tamaiti, e no te Varua Mataì.

E faaueraa teie ta te Fatu, tei tïtau ia tätou ia haapaò, i te mea te vai nei te tahi mau tuhaa fenua i roto i teie ao, e orahia nei e tätou, aita ia te täpaò o te toru tahi i nià iho, ei faaìteraa i te aroha o te Atua tei heheu i te âau o te feia faaroo. Ia riro ia te mau taata o te fenua atoà nei ei fëia tei amo i teie täpaò hanahana no te Atua ora, te Atua tei faaìte i te puai o to na mana, i roto i ta na mau òhipa maere tei faatupu no to na nunaa. O tei täpaòhia, ua ö ia i roto i te ôpuaraa ora no te ora mure òre, te tïtauhia nei ia ei mero päpü no te ôroà eufari, e ei mero no te Ètärëtia. Àreà ra tei òre ä i täpae i nià i teie reni, te faaue noa nei ia ta tätou ìrava e, ia faarirohia te mau fenua atoà ei pipi, tei päpetitohia i te iòa o te toru tahi moà.

Ta tätou ìrava nei e parau pinepine teie te faaroohia e tätou i te ôroà päpetitoraa Tamarii, taata Paari, e te haapäpüraa, no te pinepine to tätou faarooraa mau âau roa atu ra, i te ètärëtia aita atu ra tätou e haapaò faahou, e vai noa atu ra teie parau ei faamanaòraa i te ôroà moà no te päpetitoraa. Te reira anei te manaò ta te Fatu e hinaaro nei e faaìte ?

Eita roa ia, te hinaaro nei te Fatu e faaìte päpü e te ôroà moà no te päpetitoraa, o te öraa ia te tamarii, te taata paari, i roto i te haamaitaìraa a te Atua tei ravehia e te tämäraa hara, e te faaòreraa hara a te Metia.

 

Te faaoraraa ia tei ravehia e te Atua no to na nunaa, tei fati i raro aè i te faatîtîraa i Àifiti, ua tämähia te viivii i raro i te miti ùteùte, ua haapaarihia te tiàturiraa i te mëtëpara e 40 mätahiti, ua arataì na roto i te pape i Iörïtäna hou te fenua o te tapu. O te päpetitoraa ia teie na te Atua ei tämäraa i to na nunaa.

Àreà ra ta Ioane Päpetito, o te päpetitoraa tätarahapa ia, tei pou i raro i te pape, ei faaìteraa te âau haehaa, e te tätarahapa mau, o ta te Metia i färii atoà. Ia tae mai ra i nià i ta tätou ìrava, o ta Ietu e faaue nei i ta na mau pipi ia päpetito, i te iòa o te Metua, te Tämaïti, te Varua-Mataì o te hoê faanahoraa âpï ia tei âmuihia i roto i te Toru Tahi, tei faatupu i te päpetitoraa Evaneria no te mahana Penetetote. I ù nei tätou e ìte päpü ai e, o Ietu tei amo mai te tiaìtururaa, te hau, te aroha, te here, ia vai i roto i te âau o te tiàturiraa e te faaroo aueue- òre.

 

Ia hanahana te Parau Maitaì a te Atua.

 

 

Teraì or. Faatura.

 

Òhipa 2.1-11 Reo

 

Tāpati 23  no Më 2021.

ÔROÀ PENETETŌTE

Reo.

Taramo 104

Höroà

1 E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua. E ta ù Atua, e te Fatu, òe tei rahi roa. Ua vehihia òe i te hanahana e te mana, 2 i te faaàhuraa ia òe iho i te märamarama mai te àhu ra, e te hohoraraa i te mau raì ra mai te päruru; 3 i te vauvauraa i to na ra mau piha i te pape. E te raveraa i te mau ata ei pereoo no na, i te hahaereraa nä nià i te pererau ra o te mataì, 4 i te faariroraa i te mau merahi no na mai te mataì ra, e te mau tävini no na mai te auahi ura ra. 5 Na òe i haamau i te tumu o te fenua, ia òre roa ia âueue. 6 Ua täpoì hoì òe ia na i te àputo, mai te àhu ra, te teitei ra te pape i te mau mouà. 7 Ia aòhia e òe ra, maùe atu ra; i te haruru o to pätiri ra, ua haapeepee atu ra i te haere. 8 Ua aè rätou i te mau mouà, ua pou rätou i te mau peho, i te vähi i haapaòhia e òe no rätou ra. 9 E ôtià tei haapaòhia e òe, e òre ia e maìri ia rätou, e òre e hoì faahou mai e haanïnä i te fenua. 10 Ua tuu mai o ia i te pape pihaa ei vai matätia, o tei tahe haere nä roto i te ärea o te mau mouà ra: 11 i reira te mau puaa o te fenua nei i te inuraa, e te mau âtini ôviri i te haamäharaa i to rätou hiaai. 12 I pïhaì iho te mau manu o te reva i te pärahiraa o tei òto i roto i te mau âmaa rii. 13 Te faararirari nei o ia i te âivi rii no roto i to na ra mau piha; e te î nei te fenua i ta òe i faahotu mai. 14 Te faatupu nei o ia i te àihere na te mau puaa, e te räau rii na te taata. E te roaa nei te mäa ia na no roto i te fenua: 15 e te uaina e òaòa ai te âau o te taata nei e te monoì i hinuhinu ai to na mata, e te päne e itoito ai te âau taata nei. 16 Te mau räau a te Fatu ra, ua paari ia, te mau âreti i Repanona ra, ta na i tanu ra, 17 e tei ôfaahia e te mau manu ra. Te mau peruti ra to te hetite ra ùtuafare. 18 Te mau mouà teitei ra, no te puaaniho ôviri ia; e te mau mato ra, e haapüraa ia no te täfana. 19 Ua hämani o ia i te märama no te mau tau i haapaòhia ra, ua ìte hoì te mahana i to na maìriraa. 20 Na òe i hopoi mai i te pöuri, e ua ruì iho ra, ei reira te mau taehae o te ururäau ra e haere ai, 21 te mau riona âpï i te ûâ-haere-raa i te mäa, i te ìmiraa i te mäa i te Atua ra. 22 Ua hiti anaè te mahana ra, ua hoì rätou, e ua taòto faahou i roto i to rätou mau âpoo. 23 Ua haere iho ra te taata i te òhipa na na, ta na i rave ra, e ahiahi atu. 24 Aita te huru rau o ta òe ra òhipa, e te Fatu. E mau räveà paari anaè ä ta òe. Ua î te fenua nei i ta òe ra taoà. 25 E tënä na hoì miti rahi e te âano, tei reira te mau mea e nee haere, eita e hope ia taiò: te mau mea rii ra e te mea rarahi atoà ra. 26 Tei reira te mau pahï i te tere-haere-raa; tei reira te Reviatana ta òe i hämani i te haùti haereà. 27 Te tiaì anaè ra te reira ia òe ra, ia noaa ta rätou mäa i te taime mau ra. 28 O ta òe i horoà ra, o ta rätou ia i rave; ua heheu òe i to rima ra, ua îî anaè ia rätou i te maitaì. 29 Ua püroù òe i to mata ra, e àti ia to rätou. Ua rave mai òe i to rätou aho, ua pohe ia rätou, e ua hoì faahou i to rätou ra repo. 30 Ua tono mai ra òe i to värua, ua hämanihia rätou. E ua rave faahou òe i te aroä o te fenua. 31 E vai ä te hanahana o te Fatu e a muri noa atu. Te òaòa nei te Fatu i ta na iho ra òhipa. 32 Ua hiò anaè o ia i te fenua, ua rürü ia; ua faatiàià anaè o ia i te mau mouà ra, ua pee te auahi i nià. 33 Te ora nei au ra, e himene ä vau i te Fatu; te vai nei au ra, e himene au ei haamaitaì i ta ù Atua. 34 E mauruüru ä to ù manaòraa ia na; e òaòa hoì au i te Fatu. 35 Te feiä rave hara ra, e mou ia i te fenua nei; e te feiä parau ìno ra, e òre roa ia. E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua e. Hareruia.

Òhipa 2.1-11

Te haereà mai o te Värua Maitaì

1 E tae mau atu ra i te mahana Penetetöte, ua taìruru mäite aè ra rätou atoà i te vähi hoê mä te hinaaro hoê. 2 E aore i mähia, o te haruru mai ra no nià mai i te raì mai te mataì rahi ûàna ra, î roa aè ra te fare i pärahihia e rätou ra. 3 Ua fä mai ra te arero mäa ia rätou ra mai te ahi ra te huru, e faaea iho ra i nià iho ia rätou atoà ra, 4 e î aè ra rätou atoà i te Värua Maitaì, ua parau iho ra i te parau èe, i ta te Värua i horoà mai i te parau ia rätou ra. 5 E te pärahi ra te taata âti-Iüta paieti i Ierutarëma, no te mau fenua atoà i raro aè i teie nei raì. 6 E parare atu ra taua roo ra, ua ruru mai ra te taata atoà, e mäere iho ra, no te mea i faaroo atu ra taua mau taata atoà ra i ta rätou iho parau mau i te parau-raa-hia mai ra. 7 Faahiahia atu ra rätou atoà mä te pöpou, nä ô iho ra rätou rätou iho: «Inaha, eere änei rätou e parau nei i to Tarirea anaè? 8 E aha rä hoì teie i ìte ai tätou atoà nei i to tätou iho reo mau i te parau-raa-hia mai? 9 To Paretia, e te âti-Mëtai, e te âti-Èrama, e te feiä e pärahi i Metopotamia, e Iutea, e te Tapatotia, e to Ponoto, e to Àtia, 10 e to Ferutia, e to Pamafuria, to Àifiti, e to Rupi i te pae i àti mai i Turene ra, e te taata èê hoì no Röma, te âti-Iüta, e te peroteruto, 11 to Tereta, e to Âräpia, i te faarooraa atu tätou ia rätou i te parauraa mai i te peu taa ê a te Atua i ta tätou iho nei mau parau mau.

Taratia 5.16-25

Ia ärataìhia e te Värua

16 Teie rä ta ù parau: e haapaò i ta te Värua ra, e eiaha e faatupu i to te tino ra hinaaro. 17 Hinaaro ê hoì to te tino i to te Värua, e to te Värua ra i to te tino; e òre hoì räua e au; i òre i tià ai ia òutou ia rave i ta òutou i hinaaro ra. 18 Te ärataìhia ra òutou e te Värua, aore ia òutou i raro aè i te ture. 19 E teie nei, o ta te tino e rave nei, ua ìteä ia, oia hoì te faaturi, te poreneia, te mau peu faufau ra, te taiàta, 20 te haamori îtoro, te tahutahu, te täiroiro, te tamaì, te märô, te ìriä, te vähi a vai ra, te âmahamaha, te haireti, 21 te feìi, te täparahi taata, te taèro àva, te òehamu tiàâ ra, e mai te reira atoà te huru. O ta ù e faaìte ätea noa atu ia òutou i teie nei, mai ta ù ä hoì i faaìte ia òutou i mütaa iho ra, e te feiä e rave i te reira ra mau peu, e òre rätou e pärahi i te Pätireia o te Atua ra. 22 Âreà ta te Värua e faatupu ra, o te hinaaro ia, te òaòa, te hau, te faaòromaì, te marü, te maitaì, te faaroo. 23 Te mämahu, te hitahita òre, aore hoì te ture i te reira. 24 E to te Metia ra taata, ua faatätauro ia rätou i te tino, mä to na manaò, e te hinaaro tià òre atoà ra. 25 E teie nei, te ora nei tätou i te Värua, e pee tätou i ta te Värua ra. 26 Eiaha tätou e faateitei faufaa òre noa, i te faaoôoraa te tahi i te tahi, e te feìiraa te tahi i te tahi.

Ioane 15.26-27

26 Ia tae mai rä te Faaaò no ô mai i te Metua ra na ù e tono mai, o te Värua parau mau no ô o ia i te Metua ra, na na vau e faaìte. 27 E e faaìte atoà hoì òutou, no te mea i pïhaì-atoà-iho òutou ia ù nei mai te mätamua mai ä.

16.12-15

12 E rave rahi ä ta ù parau ia parau atu ia òutou, eita rä e tià ia òutou i teie nei. 13 Ia tae mai rä te Värua parau mau ra, na na ia e ärataì ia òutou i te mau parau mau atoà ra. E òre hoì ta na parau e riro na na iho; o ta na rä i faaroo ra, o ta na ia e parau mai e na na hoì e faaìte mai ia òutou i te mau mea e tupu a muri atu ra. 14 E haamaitaì o ia ia ù; e rave hoì o ia i ta ù ra, a faaìte atu ai ia òutou. 15 O te mau mea atoà a te Metua ra, na ù ia. I parau atu ai au e, e rave o ia i ta ù ra e a faaìte atu ai ia òutou.

 

Manaò.

Teie mau taiòraa te faaìte nei ia i te faufaa o te òhipa ta te Varua Maitaì e faatupu nei i roto i mau pupu taata tei tiàturi i ta te Atua mau faanahoraa. Ma te horoà i te taata i te tiaìtururaa e ìtehia ai te hanahana o te Atua, i te fenua nei. I te mea ua î te fenua i te mau taoà a te Atua, o te faafanaò i te taata i te pärahi tämauraa i roto i te Varua parau. O te tià ia haafaufaahia na roto i to te taata haapaòraa i te tïtauraa e tïtauhia nei i tera e tera, o tei tuu ia na i roto i te here o ta te Atua i täamu i to na taata ia òre ia pitaataa te faaroo, ia raa ra te iòa o te Atua. Ia faaroo tätou i te haapotoraa no te mau taiòraa :

-Taramo 104, 15 e te uaina e òaòa ai te âau o te taata nei e te monoì i hinuhinu ai to na mata, e te päne e itoito ai te âau taata nei.

-Òhipa 2, 4 e î aè ra rätou atoà i te Värua Maitaì, ua parau iho ra i te parau èê, i ta te Värua i horoà mai i te parau ia rätou ra.

-Taratia 5, 25 E teie nei, te ora nei tätou i te Värua, e pee tätou i ta te Värua ra.

-Ioane 15, 26 Ia tae mai rä te Faaaò no ô mai i te Metua ra na ù e tono mai, o te Värua parau mau no ô o ia i te Metua ra, na na vau e faaìte.

 

Te Varua parau mau.    

O te òhipa ia e tupu nei i roto i te Penetetote mätamua roa tei tupu i muri iti noa aè i te tiàfaahouraa te Metia. No reira i täpeàhia mai ai te parau i roto i te Òhipa i te pene 2, i te mau ìrava 1 e tae i te ìrava 11. Te manaò tumu ra tei te ìrava 4 ia. E î aè ra rätou atoà i te Värua Maitaì, ua parau iho ra i te parau ê ê, i ta te Värua i horoà mai i te ia rätou ra.  

Ua tupu te tahi tauiraa rahi, te òhipa maere rahi na roto i teie nünaa âpï no te Atua tei faaâpïhia na roto i te Fatu ia Ietu Metia. Ua haamata te patu no te taaêraa e te au-òre-raa i te paparari i täua mahana ra.  Ia päpü maitaì ra àita te patu faataaê i topa roa i raro. Ua haamatara te mau pou i te àueue e ua haamata te vävähiraa. Ia päpü maitai ra to tätou mau manaò àita roa atu i hinaaro i te tute ê i te tahi i rapae i to na nunaa. Na tätou ra na te taata na roto i to tätou huru e faataaê nei i te tahi nünaa e i te tahi nünaa. Na tätou e faatupu nei i te au òre i rotopü ia tätou iho.

E rave rahi tei manaò noa na e na te Atua i faatupu i te taa-ê-raa i rotopü ia tätou e te tahi atu mau nünaa, ma te faahiò i te hohoà no te pare o Päpera. Terä ra mea tano roa atoà ia tätou ia päpü e te ôpuaraa no te hoêraa ia tupu te hau i roto i teie nei ao o to tätou ia hinaaro tumu. Te ôpuaraa no te pare o Päpera ia òre te taata ia purara e ia moè, è ère ia i te tahi ôpuaraa ìno roa. Te hara ra a te fëia i ôpua e patu i teie patu Päpera tei roto ia i terä manaò e, e ia puta noa atu te upoo i nià i te raì ra, e ia ìteä to tätou iòa.

No reira e tià ia tätou ia parau e, e ua riro te Penetetöte Teretetiano mätamua ei tümäraa i te parau no te pare i Päpera. I roto i te faanahoraa no te Penetetöte a te àti Iuta, ua riro teie ôroà ei haamanaòraa na rätou i te püpüraahia te Ture i te nünaa Ìteraèra, e na te reira i faanaho i te nünaa o te Atua i nià i te mau reni rarahi no te oraraa. Ua faaâpïhia te ôroà âti-iuta na roto i te tonoraahia mai te Värua Maitaì ia au mai ta Ruta päpaì èvaneria i faataa atoà na i te taime o te päpetitoraahia o Ietu. Ua î atoà te mau pipi i te taime no teie ôroà Penetetöte i te Värua Maitaì.

I te mahana Penetetöte mätamua ua ìte-atoà-hia te rauraa te nünaa i täpapa i Ierutarëma, e te ìte-atoà-raa-hia te rauraa o te mau reo i faahitihia e Petero. Na teie mau òhipa e haapäpü ia tätou i te püai o te Värua o te Atua i täamu i te nünaa âpï o te Atua. E te reira ra na roto ia i to te Värua o te Atua ìritiraa i te ùputa o te mau reo i te nünaa âpï o te Atua no te parau-haere-raa i ta te Värua i faaue ia rätou ia parau. E àita te Atua i ìriti i teie ùputa i te pare no Päpera. Te päpü ra ia tätou e o te Atua te Fatu no te reo o ta tätou e òhipa e mai te mea e ua riro te reira ei ö no ô mai i te Atua ra, èere ia no te faatupuraa i to tätou mau hinaaro nä mua roa no te haamaitaìraa ra i te mau hinaaro o te Atua.

No reira te fä no te faahuru-ê-raa-hia te reo i te pare o Päpera, eiaha ia ia moè te Atua i te taata. Te fä no teie temeio i te mahana Penetetote, ia marämarama ia te taata e ua upootià te Atua no to na here i te taata.

Mai te mea e ui noa tätou e, e aha ra te temeio i täua mahana ra ? O te haruru noa änei o te mataì rahi, o te färaa mai änei o te arero maa mai te ahi ra te huru. O te reira mau änei hoì o te temeio ? Te temeio ta tätou e hiò nei èere änei o te fä mau ia no teie mahana e te mau täpaò ta te Atua i hinaaro e faaìte ia tätou oia hoì te faahoìraa i te nunaa o te Atua i roto i te ao âpï ta na e faaineine no tätou paatoà. Ia òhipa anaè te Värua o te Atua i rotopü i to na nunaa e tupu mai te feruriraa âpï o te arataì i te fëia atoà tei tiàturi i te mana o te Atua i roto i te faatupuraa i te hoêraa ta te Atua i hinaaro no to na nunaa, noa atu to rätou taa-ê-raa te tahi e te tahi.

Ta te Värua o te Atua tïtauraa ia tätou i teie mahana Penetetöte, o te faatupuraa ia i ta te Atua òhipa nä mua roa no te mea tei ia na ra te òhipa e te raveà atoà no te faatupuraa i to na hinaaro.

To na hinaaro i roto i teie mahana, to tätou reo, o te reo ia ta te Atua iho i hinaaro èi reo no tätou. Èita e tià ia tätou ia faahapahapa e ia haafaufaa òre i taua reo rä. Èita hoì e tià ia tätou ia parau e, e reo moni òre, e reo òhipa òre, e reo ìte-òre-hia i te ao nei, no te mea ta te Atua i haamaitaì rä, ua maitaì ia.

E ara, o te faariro tätou ia tätou iho èi haavä i te Atua e to na mau hinaaro ia tätou. E nünaa tätou no te Atua, e nünaa ia mä te reo ta na iho i faataa no tätou. Ia òre tätou ia parau, ia òre ia haapii i ta tätou iho mau tamarii, ia riro hoì teie reo èi haamäraa na tätou, te haamä atoà ra ia te Atua. E here i teie reo, e poihere, e àtuàtu, eiaha ia faaìnohia, e rave i te mau òhipa atoà e au ia ravehia ia tupu o na i te rahi e te ruperupe. Ia riro mau teie reo èi reo tumu no tätou, èi reo atoà rä tei faatumu faahou ia tätou, oia hoì èi reo tei haapii faahou ia tätou i te mau mea faufaa o te oraraa, èi reo hoì èi fauraò e färerei ai te Atua ia tätou e èi reo e ûàna ai ta tätou haamaitaìraa i te Atua.

E haamanaò atoà rä tätou e, tei hinaaro i te Atua ra, ua faatupu ia i te hinaaro o te Atua. No reira, ia here tätou i teie reo, èere no to tätou noa manaò taata, no te faatupu rä i te hinaaro o te Atua. Ta te ôroà Penetetote e haamanaò mai ra ia tätou.

 

                                   Ia òaòa tätou i te mahana no te ôroà o te Värua Maitaì.

 

Teraì òr. Faatura.

 

 

Ioane 17.11-19 Hoê

 

Tāpati 16 no Më 2021.

Hoê

Taramo 103

1 Na Tävita E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua, e to roto ia ù nei, i to na ra iòa moà. 2 E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua, e eiaha te hoê maitaì a ana i horoà mai ra e haamoèhia. 3 O ia tei faaòre i ta òe atoà ra mau hapa, e o tei faaora i to òe atoà ra mau maì, 4 o tei faaora ia òe i te pohe, o tei faatoröna ia òe i te hämani maitaì e te aroha, 5 o tei faaî i to vaha i te maitaì, ia faaâpï-faahou-hia òe mai te àeto ra. 6 Te rave ra te Fatu i te parau tià e te au i te feiä atoà i hämani-ìno-hia ra. 7 Ua faaìte o ia i ta na haapaòraa ia Möte, e ta na òhipa i te tamarii a Ìteraèra. 8 E aroha e te hämani maitaì to te Fatu, e òre e riri vave, te rahi ra to na aroha. 9 E òre o ia e tämau i te aò mai ia tätou e òre hoì e vaiiho maro i to na riri e a muri noa atu. 10 Aita aè nei o ia i tähoo mai ia tätou e ia fäito i ta tätou mau hara, aore hoì i faautuà mai ia tätou e ia fäito i to tätou mau ìno. 11 Mai te teiteiraa o te mau raì i nià i te fenua nei, mai te reira te rahi o to na aroha i te feiä i mataù ia na ra. 12 Mai te hitià-o-te-rä e taa ê i te tooà-o-te-rä ra, o ta na ia faataa-ê-raa i ta tätou mau hara ia tätou nei. 13 Mai te aroha o te metua i ta na ra mau tamarii, o to te Fatu ia aroha i te feiä i mataù ia na ra. 14 Ua ìte hoì o ia i to tätou huru, te manaò ra o ia e, e repo tätou nei. 15 O te taata nei e au to na puè mahana i te àihere nei: mai te tiare i roto i te aru ra to na ruperuperaa. 16 Ua farara anaè te mataì nä nià iho ra, ua mou ia, e to na vähi i tupu ai ra e òre e ìte faahou ia na. 17 Âreà te aroha o te Fatu mai tahito mai ia e a muri noa atu, i te feiä i mataù ia na ra, e ta na ra parau tià i te tamarii a ta rätou ra mau tamarii, 18 i te feiä i haapaò i ta na ra faufaa, e tei haapaò i ta na ra parau e rave ra. 19 Ua haamau te Fatu i to na ra teröno i nià i te mau raì, e ua auraro te mau mea atoà nei i to na ra pätireia. 20 E haamaitaì i te Fatu, e to na ra mau merahi e, o tei hau i te püai, e ua haapaò i ta na faaueraa, i te faarooraa i ta na reo ia parau. 21 E haamaitaì i te Fatu, òutou atoà, o to na ra mau pupu, o to na ra mau tävini tei rave i to na ra hinaaro. 22 E haamaitaì i te Fatu, e ta na atoà ra mau òhipa, i te mau vähi atoà ra i to na ra hau. E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua e.

Òhipa 1.15-26

15 E i tei reira ra mau mahana, ua tià aè ra Pëtero i nià i röpü i te mau pipi ra, ua nä ô mai ra (hoê hänere e piti àhururaa te taata i putuputu mai): 16 «E hömä, e te mau taeaè, ia tupu te parau i päpaìhia ra e tià ai, ta te Värua Maitaì i parau mai i te vaha o Tävita i mütaa iho ia Iüta ra, o tei riro ei arataì i te feiä i haru ia Ietu ra. 17 I âmui-atoà-hia hoì o ia i roto ia mätou nei, i noaa atoà hoì teie nei töroà ia na. 18 E hoo na iho ra e taua taata ra te hoê fenua iti i te utuà o ta na hara, e maìri iho ra o ia i raro te mata, àmaha atu ra röpü ia na, purehu atu ra ta na âau i räpae. 19 E ua ìteä taua mea ra e to Ierutarëma atoà, e maìrihia iho ra taua mäa fenua iti ra i ta rätou iho parau, Àteratama, oia hoì «O te fenua toto. 20 Ua päpaìhia hoì i roto i te puta Taramo: «Ia ano to na pärahiraa, e eiaha roa ei taata e pärahi i reira, e ia riro hoì to na töroà ia vëtahi ê.» 21 E teie nei, te mau taata i âmui atoà mai ia tätou, a pärahi atoà ai te Fatu ra o Ietu i röpü ia tätou nei ra, 22 mai to na päpetito-raa-hia mai ä e Ioane ra, e tae roa mai nei i te mahana i ravehia atu ai o ia i nià ra, ia faataahia te hoê o rätou e tià ai, ei ìte e tätou atoà hoì i ta na tiàfaahouraa i nià nei. 23 Ua täpaò atu ra rätou i e toopiti puè taata, o Iotëfa Paratapa, o tei maìrihia ia Iuteto ra, e o Matätia hoì. 24 Ua pure iho ra rätou, nä ô atu ra: «E te Fatu, o tei ìte i te âau o te taata atoà nei, e faaìte mai òe i ta òe i hinaaro i eie nei puè taata, 25 ia rave atoà mai o ia i teie nei töroà i te âpotetoro, i maìri ia Iüta i te hara, ia tae o ia i to na ra vähi mau. 26 Ua tuu iho ra rätou i te terero, riro atu ra te terero ia Matätia; âmui-atoà-hia mai ra o ia i te mau âpotetoro tino àhuru mä hoê ra.

1 Ioane 4.11-16

11 E a ù mau here e, i nä reira te Atua i te aroharaa mai ia tätou nei, ia aroha atoà tätou ia tätou iho e tià ai. 12 Aita e taata i hiò i te Atua. Te aroha nei tätou ia tätou iho ra, te pärahi nei te Atua i roto ia tätou, e ua maitaì roa to na aroha ia tätou nei.13 O te mea teie i ìte ai tätou e te pärahi nei tätou i roto ia na, e te pärahi nei o ia i roto ia tätou, no te mea ua horoà mai o ia i to na Värua ia tätou nei. 14 Ua hiò aè nei mätou, e te faaìte hua nei mätou, e ua tono mai te Metua i te Tamaiti ei Ora no to te ao. 15 O të fäì hua e, o Ietu te Tamaiti a te Atua, te pärahi ra te Atua i roto ia na e te pärahi ra o ia i roto i te Atua. 16 Ua ìte hoì tätou, e ua faaroo tätou, i to te Atua aroha ia tätou nei.

Ioane 17.11-19

11 Ua òre au ua pärahi i teie nei ao; e tià rä rätou i teie nei ao, e te haere atu nei au ia òe na. E ta ù Metua Moà ra e, e tiaì òe ia rätou i ta òe i hö mai no ù i to iòa na, ia hoê aè rätou mai ia täua atoà nei ä. 12 I ta ù pärahiraa i te ao nei e rätou atoà ra, na ù ia rätou i tiaì i to iòa na; i ta òe i hö mai no ù ra, ua tiaìhia ia e au, e aore roa te hoê i moè, maori rä o te tamaiti o te pohe ra, ia tupu te parau i päpaìhia ra. 13 I teie nei rä, te haere atu nei au ia òe na, e te parau nei au i teie nei mau parau i te ao nei ia tià roa to rätou òaòa ia ù. 14 Ua tuu atu vau i ta òe parau ia rätou, e te riri nei to te ao nei ia rätou, no te mea eere rätou i to teie nei ao, mai ia ù nei hoì eere i to teie nei ao ra. 15 Aore au i pure ia òe e ia hopoi ê atu òe ia rätou i teie nei ao, ia tiaì mai rä òe ia rätou eiaha ei ìno. 16 Eere rätou i to teie nei ao, mai ia ù nei hoì eere i to teie nei ao. 17 E haamaitaì òe ia rätou i te parau mau na òe; o to parau na te parau mau. 18 Mai ia òe i tono mai ia ù i teie nei ao ra, ua tono atoà atu hoì au ia rätou i teie nei ao. 19 E ua faataa vau ia ù iho no rätou, e ia faataa-atoà-hia rätou e te parau mau.

Manaò

Taramo 103, 13 Mai te aroha o te metua i ta na ra mau tamarii, o to te Fatu ia aroha i te feiä i mataù ia na ra.

Òhipa 1, 24 Ua pure iho ra rätou, nä ô atu ra: «E te Fatu, o tei ìte i te âau o te taata atoà nei, e faaìte mai òe i ta òe i hinaaro i eie nei puè taata

1 Ioane 4, 15 O të fäì hua e, o Ietu te Tamaiti a te Atua, te pärahi ra te Atua i roto ia na e te pärahi ra o ia i roto i te Atua.

Ioane 17, 11 vh ia hoê aè rätou mai ia täua atoà nei ä.

Tatararaa.

11 vh ia hoê aè rätou mai ia täua atoà nei ä. E tià atoà i te parau e, Ia riro rätou atoà ei hoê ; mai ia täua e hoê nei.

Te parau ta tätou e hiò nei i teie mahana, te parau ia i faatupu noa nei i te uiuiraa i roto i te taata i teie mahana ; oia hoì to Ietu vairaa hou te rahuraa o teie nei ao e te parau no te hoêraa. Te manaò mätamua e au ia tätou e parau teie ia, no roto mai i te parau to te Atua faaìteraa mai ia na. I roto i tera parauraa e, i vai na Ietu, te Tämaïti hou te mau mea atoà a rahuhia ai, èere ia i roto i terä huru i ìtehia i to na taeraa mai i te ao nei ; no terä mea, e Parau tei riro mai èi taata (Ioane 1, 1). Ia parau anaè tätou e, ua riro, täpaò faaìte ia e, eere ia o na mai te taata i te haamataraa, e parau noa ra. Hou rä o ia a riro mai ai èi taata, e i roto i te parauraa, hoê ä te Metua e te Tämaïti, no terä ia mea e, e piti atoà ra e Parau, hoê ä te Metua e te Tämaïti, ia au te faaìteraa a te (Ioane 1, 1) i te vähi hopeà ;’ … e o te Atua hoì te Parau (Logo)’. No reira atoà te perofeta Ìtaia i parau ai i roto i te pene 40, 18 : O vai ta òutou e faafäïto i te Atua ? E aha ta òutou hohoà ia faaäu ia na ?

Te fifi terä i ìtehia a haamatahia ai i te tatara i terä parau Tätou i roto i te Tenete 1, 26 : E hämani tätou i te taata… No terä mea, ua hiò te taata i te hohoà ta na i ìte ia Ietu no te faatüàtiraa i terä parau ta tätou i faahiti i mua atu. E ua tae roa atoà te tahi i te parauraa e, terä Tätou e parauhia ra i roto i te Tenete, o te Toru Tahi ia, oia te Metua, te Tämaïti e te Värua Moà. Te vahi rä e tïtauhia ra ia tätou ia tütonu, o te parau ia no te tauiraa mai terä huru mätamua i ìtehia i roto i te tahi huru ê (Ioane 1, 1). Te tahi noa haapotoraa no te auraa o teie parau Toru Tahi. Mea ê ihoä te Metua, mea ê ihoä te Tämaïti, e mea ê ihoä te Värua Maitaì. Te mea rä e tähoê ra ia rätou e i parauhia ai Toru Tahi : Hoê parau, hoê manaò, e hoê ôpuaraa. Te parau a te Metua, hoê ä ia i ta te Tämaïti e ta te Värua maitaì. Te manaò o te Metua, hoê ä e to te Tämaïti e to te Värua Maitaì. E te ôpuaraa a te Metua, hoê ä ia e ta te Tämaïti e ta te Värua Maitaì : Te ora o teie nei ao.

Te vai ra terä parauraa ta Ietu e, Tei hiò mai ia ù, ua ìte ia i te Metua. Te manaò ta Ietu e hinaaro ra i te parau i ô nei, eere ia te hiòraa aore ra te raveraa i te hohoà mata, e hiò ra i te parau e te òhipa ta Ietu i rave, o tei tamata i te faaìte i te taata i huru o te Metua. No reira eiaha tätou e piri taò noa, mai tei ìtehia i roto i te tahi pae o tätou. Te mea päpü, pinepine Ietu i te parau i te parau, te manaò ra ta na e hinaaro ra i te faaìte, vähi ê roa ia.

Te tahi taime te faaroohia ra Ietu i te parauraa e, Aore o te tino e faufaa, no te värua rä te ora. (Ioane 6, 63). Te auraa no teie parau ta Ietu, eiaha e piri taò noa, eiaha e hiò noa i te päpaì, aore ra, eiaha e hiò noa i te parau, e hiò rä i te auraa, oia hoì te värua o te parau, te mea ia e ärataì i te taata i te faatupuraa i ta te parau e tïtau mai ra e rave.

Ia riro rätou atoà ei hoê ; mai ia täua e hoê nei.

Terä hoêraa to na e to na Metua, no terä mea e, na te Värua o na e ärataì ra. Te taa-ê nei ihoä o na e te Metua i teie taime, no terä mea ua riro mai o ia èi taata. O ia hoì, ua faaruè o na ia na iho, ua haamoè o na ia na iho, no te faatupuraa i te hinaaro o to na Metua, te mea ia ta Pauro e faahiti ra i roto i te Firipi 2, 5-11. Te mea ia i faatupu i te hoêraa i roto ia na e to na Metua.

 

I mau rä i teie parau, te vai ra terä parau ta Ietu i faahiti no te taata tei hinaaro i te pee ia na, E faaruè o ia ia na iho. (Mataio 16, 24). Te reira te taata e hinaarohia e haere e tävini. Te auraa, aita e taata e tano e riro èi tävini mai te peu e, eita o ia e faaruè i te vähi tei reira o ia i te raeàraahia i te parau no te haere i te vähi i hinaarohia mai ai o ia e to na Fatu. Te mea atoà ia ta Pauro e parau ra e, Ia ö te taata i roto i te Metia, ua riro ia èi taata âpï… Te tahi hiòraa tano ia rave, te parau ia no mäa tei parauhia òe e faaruè. Na mua aè rä òe e faaruè ai terä mäa, tei roto ihoä i to òe rima, e ia faaruè òe aita faahou ia ; ia tii faahou rä òe i taua mäa ra, aita ia òe i faaruè.

Te mea pinepine ihoä ia e ìtehia nei i roto i te taata, te ìtehia nei ihoä te taata i te faaruèraa i terä huru tahito no te faariroraa ia na èi taata âpï ; te haapäpüraa änei i te päpetitoraa, te haereraa änei tiàtono, te haereraa änei haapii parau maitaì, te hereraa änei e òrometua, e te   vai atu ä…

Te mea pinepine atoà rä e ìtehia nei, èita e maoro roa atu i roto i te rä huru taata âpï, erä ua tii faahou terä huru tahito ta na i faaruè. Te auraa, aita ia i faaruè roa e àita ä i riro roa èi taata âpï, e èi taata no te Atua.

Te tahi hohoà e tano e täpirihia i pïhaì iho i teie parau, te parau ia e Ìtaia no nià i te repo àraea e te pötëra (Ìtaia 45, 9). Àhiri paì te àraea i vai noa i to na vähi, i roto i te faa, i nià i te âïvi, èita o na e riro èi âuà. No te mea rä, ua faaruè o na to na vähi mauraa, i ôhie ai te pötëra i te faariro ia na èi âuà, èi hapäina, èi pita, oia hoì èi taihaa faufaa.

I mua i terä parau ta Ietu, te taata e hinaaro i te pee ia na, mai te peu èita e faaruè ia na iho, èita e haamoè ia na iho, no te reira taata, èita te parau e òhipa i nià ia na no te faatupuraa i te täuiraa. Hoê ä ia e te parau no te hoêraa ta Ietu e parau ra no na e te Metua, no te mea, te hanahana o te Metua ta na e hinaaro ra ia ìtehia e ta na e faatupu ra. Te auraa ia o terä mau parau ta na e pinepine noa ra i te faaära e, Àita vau i haere e faatupu i to ù hinaaro, to te Metua rä. Te reira atoà te huru ta Ietu e hinaaro ra i te taata, e i ta na mau pipi, ia riro rätou èi hoê.

Mai terä repo àraea, te taime o na a riro mai ai èi âuà, èi hapäina, èi pita ; i mua i te mata o te taata, eere i te àraea faahou, èita e tano e parau faahou e àraea. Eere noa atoà rä i te âuà noa, i te hapäina noa aore ra i te pita noa, te manaò rä terä o te taata hämani i riro mai èi âuà, èi pita, èi hapäina. Hoê ä ia e te parau no te mau pipi e no te taata i roto i terä manaò to Ietu e, Ia riro rätou atoà èi hoê. Te auraa, te mea faufaa, eere te ìteraahia mai e o Petero, Ioane, Mataio, Iuta, to rätou ra riroraa èi raveà e ìtehia ai te hinaaro e te hanahana o te Atua. Eere terä taata tätaì tahi te mea faufaa, te täuiraa rä ta rätou e faatupu atu.

Te âuà e te manaò o te taata na na te òhipa i riro mai ai èi âuà, hoê ä ia. Oia hoì, aita e taa-ê-raa i roto i te manaò e te tupuraa o te manaò, hoê ä. Te vähi noa e taa-ê-rii ia raua, te mea ia e, nehenehe te tahi e täpeà, areà te tahi èita ia. I nià i terä hohoà, èi reira tätou e marämarama ai i terä hoêraa o te Metua e te Tämaïti, e te huru hoêraa ta Ietu e hinaaro ra ia tupu atu i roto ia na e ta na mau pipi e i roto i ta na mau pipi rätou rätou iho.

Oia hoì, te taime e ìte ai te taata e e tupuraa o ia no te hinaaro o te Atua e ua färii i te hoì i te Atua ra, te reira noa te taime e ìtehia ai e täpaò no te hoêraa i roto ia na e to na Atua. Oia hoì, te taime e färii ai te taata e o te manaò o ia no te Atua i riro mai èi taata, te taime atoà ia e tupu ai te hoêraa i roto ia na e to na Atua.

E tano e parau e, tei mua tätou i te hiò hipa, oia te parau a te Atua, te mea e anihia ia tätou te haèhaa ia o te âau, no e faatanoraa ia òe i nià i te Fatu, e i nià i te Atua. Eiaha rä e, na te Fatu e na te Atua e faatano mai i hià ia òe, i vaho roa ia òe e vai atu ai. Èita e òre e, te tahi teie tumu no te mau âmahamaharaa e tupu nei i roto i to tätou oraraa i teie mahana, vaamataèinaa änei, poritita änei, faaroo änei, no te mea àita te Atua e Atua faahou ra i teie fenua. Eiaha no te mea e, àita tätou e rave nei i ta tätou òhipa, oia ia. Te mea noa rä e toe ra, terä parau ta te Fatu e na ô ra e : E faaruè o ia ia na iho. Oia, te tuu-hope-roa-raa tätou i te täatoàraa o to tätou tiàturiraa i roto i te Fatu, i roto i te Atua, mai te reo o te Fatu e na ô ra e : E tià ia ù ia horoà, e e tià hoì ia rave faahou. O  ta ù Metua ia i faaue ma ia ù. Te auraa ia no terä parau e, faaruè ia na iho. Oia hoì ia riro te Atua e ärataì i te taata i roto i to na oraraa, e reira noa e tupu ai te hoêraa ta te Fatu e pure nei.

 

Ia haamaitaìhia te Atua te Tumu o to tätou ora, ia ora na.

 

Peretiteni EPM.

Tahiarii òr.

Märeto 16, 9-20

 

Mahana maha 13 no Më 2021.

REVARAA

 

Taramo 47

1 Na te Mënätehe. Taramo na te tamarii a Tora. 2 E patupatu na i to òutou rima, e te mau taata e, e pii hua i te Atua i te reo ûmere ra, 3 o Tei Teitei ra, o te Fatu, të mataùhia ia, o te arii rahi ia i nià i te fenua atoà nei. 4 Na na i tuu i te mau taata i raro aè ia mätou, e te mau fenua täatoà i raro aè i to mätou âvae. 5 Na na i haapaò i ta mätou tufaa, te terero maitaì a Iatöpa ta na i hinaaro ra. Tera. 6 Te aè nei te Atua mä te ûmere, o te Fatu, mä te haruru o te pü ra. 7 E himene ei ârue i te Atua, e himene ei ârue; e himene ei ârue i to tätou arii, e himene ei ârue.8 O te Atua hoì te arii i te mau fenua atoà nei, o te Atua ta òutou e himene mä te ìte ra. 9 Tei te Atua te hau i te mau fenua atoà nei, te pärahi ra te Atua i nià i to na ra teröno moà. 10 Tei reira te mau tävana o te mau taata i te âmuiraa, te mau taata no te Atua o Âperahäma, no te Atua hoì, o tei faateitei-roa-hia ra, te päruru o te fenua nei.

Òhipa 1,1-11

Te Värua Maitaì i fafauhia i te mau âpotetoro

1 I päpaì na vau i tei mütaa iho ra papaa parau, e Teofiro, no te mau mea atoà a Ietu i rave e ta na i haapii ra, 2 e tae roa aè nei i te mahana i ravehia atu ai o ia i nià ra, ia oti te mau àpotetoro i mäìtihia e ana ra, i te poroìhia e ana i te Värua Maitaì. 3 O ta na atoà ia i faaìte ia na iho i te oraraa, i muri aè i ta na poheraa, mä te täpaò hapa-òre e rave rahi ra; e maha hoì àhururaa o na ruì i te hiòhiò-raa-hia e rätou, e te parauraa o ia ia rätou i te parau o te Pätireia o te Atua. 4 E haaputuputu aè ra o ia ia rätou ra, ua aò atu ra ia rätou: «Eiaha e faaruè ia Ierutarëma, e tiaì rä i ta te Metua i parau mai ra, o ta òutou i ìte na ia ù ra. 5 Ua päpetito ä hoì Ioane i te pape, e päpetitohia rä òutou i te Värua Maitaì i eie nei puè mahana.

Te revaraa o Ietu

6 E putuputu aè ra rätou, ua ui mai ra rätou ia na, nä ô mai ra: «E te Fatu, ei teie nei änei òe e faahoì mai ai i te hau ia Ìteraèra? 7 Ua parau atu ra rä o ia ia rätou: «Aore ia i haapaòhia e ia ìte òutou i te taime e te ànotau, i vaiihohia e te Metua ia na iho ra. 8 E noaa rä to òutou mana i te Värua Maitaì ia haere mai i nià iho ia òutou: e ei ìte hoì òutou no ù i Ierutarëma nei e Iutea atoà hoì e àti noa aè, e Tämäria, e tae noa atu i te hopeà o te fenua ra. 9 E te parau noa ra o ia i taua mau parau nei, e te hiò noa mai ra rätou ia na, ravehia atu ra o ia i nià, e vehia mai ra o ia e te ata, moè atu ra o ia i to rätou mata. 10 E tei to rätou tiàtonu-mäite-raa i nià i te raì i te peeraa atu o ia i nià ra, inaha, te tià noa mai ra e toopiti puè taata i pihaì iho ia rätou mä te àhu teatea; 11 o tei parau mai ia ia rätou e: E te mau taata o Tarirea nei, e aha òutou i tià noa ai e i tiàtonu märô ai i nià i te raì ra? O Ietu nei ä, tei ravehia aè nei i nià i te raì, e hoì mai ia mai te reira atoà ra, mai ta òutou i ìte atu ia na i te revaraa atu i nià i te raì ra.

Èfetia 4.1-13

Te hoêraa o te tino

1 E teie nei, te aò atu nei au, te taata i täpeàhia i te Fatu nei, ia òutou, ia au to òutou haereà i te parauraa i parauhia mai ai òutou na, 2 mä te âau haèhaa, e te marü, mä te haamahuraa roa, i te faaòromaìraa te tahi i te tahi mä te aroha; 3 mä te ara mäite ia vai ä te au tähoê a te Värua i te àti ra i te hau. 4 Hoê ä tino, hoê hoì Värua, mai ia òutou hoì i parauhia i te tiaìraa hoê o to òutou parauraa ra. 5 Hoê hoì Fatu, hoê faaroo, hoê päpetito, 6 hoê Atua o te Metua o te taata atoà ra, e tei nià iho hoì i te taata atoà, e tei pihaì iho i te taata atoà, e tei roto hoì ia òutou atoà.

7 Ua horoàhia mai hoì te maitaì ia tätou atoà nei, i ta te Metia i au i te horoà mai. 8 Oia i parauhia ai e: «Ia na i reva i nià ra, e tïàa rahi tïtï ta na i arataì, e ua horoà mai i te maitaì i te taata nei.» 9 (E o ia hoì i reva i nià ra, eere änei no te mea ua pou mai na o ia i raro i te vähi haèhaa i teie nei ao? 10 O tei pou mai i raro nei, o tei reva ä ia i nià roa atu i te mau raì atoà nei, ia faaî o ia i te mau mea atoà ra.) 11 E ua haapaò o ia i e tahi pae ei àpotetoro, e te tahi pae ei perofeta, e te tahi pae ei haapii-èvaneria, e te tahi pae ei tiaì e ei òrometua; 12 ei faaau i te feiä moà i te òhipa ra e òrometua, ia tupu i te maitaì o te tino o te Metia ra. 13 Ia riro tätou atoà nei ei taata paari, i te faaroo hoê e te ìte hoê i te Tamaiti a te Atua, ia taeà te fäito ra i te î o te Metia i te rahi;

Märeto 16.9-20

Te färaa mai Ietu ia Märia i Matätara

(Mät 28,9-10; Ioane 20,11-18)

9 Tià aè ra Ietu i nià i te poìpoì roa i te mahana mätamua o te hepetoma ra, e ua nä mua i te faaìte ia na iho ia Märia i Matätara ra, ta na i tiàvaru nä tëmoni toohitu no roto ia na ra. 10 Haere atu ra o ia, faaìte atu ra i te feiä i pee ia na ra, te mihi noa ra ia mä te roimata. 11 Ia faaroo rä rätou e ua ora o ia, e ua ìteä ia na, aore rätou i faaroo.

Te färaa mai Ietu i nä pipi toopiti

(Ruta èv 24,13-35)

12 E muri aè ra, ìteä iho ra o ia i e toopiti o rätou mä te huru ê, i to räua haere-noa-raa i räpae. 13 Ua hopoi mai ra räua, e ua faaìte mai ra i e tahi pae, aita rä rätou i faaroo ia räua.

Te tono-raa-hia te mau pipi

(Mät 28,16-20; Ruta èv 24,36-49; Ioane 20,19-23; Òhipa 1,6-8)

14 E muri aè ra, ua faaìte mai ra o ia i te tino àhuru mä hoê, i ta rätou àmuraa mäa ra, ua àvau mai ra ia rätou i to rätou faaroo òre, e te märô, o rätou aore i faaroo i te feiä i ìte ia na i muri aè i to na tiàfaahouraa ra. 15 E ua parau mai ra ia rätou: «E haere òutou e àti noa aè te mau fenua atoà, e faaìte haere i te Èvaneria i te taata atoà. 16 O të faaroo e ua päpetitohia, e ora ia; âreà o të òre e faaroo ra, e faahapahia ia. 17 E te feiä faaroo ra, e riro ia rätou teie nei mau täpaò: e hee te mau tëmoni ia rätou i to ù nei iòa; e parau hoì rätou i te parau âpï; 18 e rave noa hoì rätou i te ôfï; e ia inu rätou i te mea taèro, e òre rätou e ìno; e ora hoì te maì ia rätou ia tuu i to rätou rima i nià iho.

Te revaraa o Ietu

(Ruta èv 24,50-53; Òhipa 1,9-11)

19 E oti aè ra ta te Fatu parauraa mai ia rätou, ravehia mai ra o ia i nià i te raì, pärahi atu ra i te rima àtau o te Atua ra. 20 Haere atu ra rätou, parau haere atu ra i te mau vähi atoà, e te Fatu atoà hoì i te rave-atoà-raa i te òhipa, e te faatupuraa i taua parau ra, i te mau temeio atoà i ravehia ra. Âmene.

Tätararaa.

Eiaha tatou e manaò e a tahi roa ra a tupu ai teie òhipa, no te revaraa te taata i nià i te raì,  ua tupu ätoà ra teie òhipa i roto i te faufaaraa mätamua. O e Noha hoê tei rave-ora-noa-hia e te Atua, reva ätu ra o ia i te raì. O Eria te piti, e pereoo puaahorofenua ia to na i te revaraa i te raì. E na taata paieti teie tei ora tämau maite i te mau hinaaro o te Atua, e tei òre-roa i ìte i te pohe e te tähuti.

Te taiòraa ra ta tätou i faaroo äè nei, e parau ia no to Ietu reva hanahanaraa i te raì, no te pärahi i te rima àtau no te Atua. Ua tupu ia teie parau ta tätou i muri äè i to Ietu Tiàfaahouraa mai te pohe mai, ua faaineine ateä Ò ia to na revaraa na roto i na 40 mahana te maoro. Ma te faaìte ia na iho i te mau taata e rave rahi, e tià ia tätou ia parau e, 10 taime to Ietu färaa i mua i te mau taata tei faaèa i roto i te òto i te òhipa riàrià tei tupu i nià i te Fatu tei tiàturihia Ò ia äè te ìriti i te nunaa o te Atua i rapae i te mau faatïtïraa rau e tupu nei.

Teie  taua mau taime ra,

1) i mua ia Maria i Matätara                                         Märeto          16:9-10, Ioane 20:14.

2) i mua ia Maria i Matätara e te tahi Maria                 Mataio           28:1-9.

3) i mua i na pipi no Emäuta                                         Märeto         6:12;    Ev.Ruta24:13.

4) i mua ia Petero                                                           I Torin.       15:5,    Ev. Ruta 24:34.

5) i mua i na Apotetoro 10                                             Ev. Ruta     24:36, Ioane 20:19.

6) i mua i na Apotetoro 11                                             Märeto        16:14, Ioane 20:26.

7) i mua i te mau Apotetoro i te hiti roto no Tïpëria      Ioane           21:1-24.

8) i mua i na Apotetoro 11 i te mouà no Tarirea            I Torin.       15:5,    Mat 28:16.

9) i mua i te mau taata e 500                                           I Torin.      15:6.

10) i mua ia Iatöpo                                                           I Torin.     15:7.

Teie ia te huru no to Ietu faaineineraa i to na revaraa.

E aha te tumu ?

No te mea ua paruparu to rätou faaroo, e ua faaruè i te òhipa ta rätou i patu mai, aita e tiàturi faahou ra i te mau haapiiraa i horoàhia ia rätou no te pohe e te tiàfaahouraa, ua vai rätou i roto i te rupehu no te peàpeà. Na teie mau färaa no Ietu e haapäpü e, te ora nei Ò ia, aita O ia i mau i te pohe i te natinati i te vahi no hate.

Te faaìte ätoà nei ra Ò ia e, èita ò ia e faaèa tumu i rotopü ia rätou. Te hoì nei ra Ò ia i to na Metua ra. Âuë ia parau peàpeà no te mau pipi, ua manaòhia e, e pärahi tumu faahou mai te Fatu i pïhaìiho ia rätou. E haere ra O ia i te vahi no reira mai Ò ia. Nahea ätu ra ia i teie nei, E riro änei rätou èi mau tamarii òtare? Èita. E mea päpü maitai, èita rätou e riro èi mau tamarii òtare.

I Tarirea, i nià i te mouà ra no Òriveta te tupuraa ta tätou parau no teie hora paieti. I reira to Ietu paraparau hopeàraa i ta na mau pipi i te mau parau no to na Pätireia. Ua horoà ia rätou i te hoê faaueraa, EIAHA E FAARUÈ IA Ierutarëma, E TIAÌ RA I TA TE METUA E PARAU MAI RA, ÒIA HOÌ TE MAHANA E PAPETITOHIA AI RÄTOU I TE VÄRUA MAITAÌ. E ère teie nei revaraa te hopeà no teie nei ao, e haamataraa ra no te hoê tau âpï, no te òhipa âpï ta te mau pipi e rave, èi ìte no te mau òhipa tei faaìtehia ia rätou, i Ierutarëma te oire i faaìnohia ai o Ietu, i Tämaria e i te mau vahi ätoà, e tae noa ätu i te hopeà no te mau fenua ra, òia hoì, i te mau fenua ätoà, i te mau nunaa ätoà, e i te mau reo ätoà. No te faaìte e ua tià mau te Metia, to tätou Fatu, e te Fatu no to te ao ätoà nei. Ua ìte hoì te mau pipi i te Fatu, ua faaroo i ta na mau parau e te mau haapiiraa. E aha te mea e toe nei. Te haereraa e faaìte i te mau vahi ätoà.

E ère änei teie mahana revaraa i te hoê mahana peàpeà no te Ètärëtia, ìnaha, mai taua mahana ra e tae mai i teie nei, e hia mäororaa to na taaêraa i to na Fatu? No te mau pipi, ua riro mau taua mahana ra, èi mahana peàpeà, no te mea, aita faahou te Fatu i pïhaìiho ia rätou no te faaitoito e no te ärataì hoì. No reira, aita ätu e hinaaro rahi i roto ia rätou, mau ri ra, ia vave to na hoìraa mai ma te hanahana.

E riro ätoà ra te mahana revaraa, èi mahana peàpeà òre, èi mahana òaòa e te haamaitaìraa. Aita taua mahana ra e faaère nei i te mau pipi i te tahi mea, ìnaha hoì, o te haamataraa ia e o te tumu hoì e niniihia mai ai te Värua Maitaì i nià iho ia rätou. O te taime ra teie no te haamanaòraa i te parau fäfau a te Fatu.

AREA IA HOPOIHIA VAU I NIA RA, E ÙMEHIA MAI IA E AU TE TAATOA IA U NEI (Ioane 12:32).

E teie hoì te tahi, E PARAU MAU TA U E PARAU ATU IA ÒUTOU NEI, E MAITAÌ AI ÒUTOU, O VAU E HAERE Ê NEI (Ioane16:7).

No reira, aita te mau pipi e faaruèhia nei. Na te Varua o te Fatu, ta na e tono mai, e faaâpï ia rätou e faariro ia rätou èi mau taata âpï e te itoito, o te tià ia färii i te mau faaueraa a te Atua e ia faatere i te Ètärëtia. E ère ra o te reira änaè. Te parau no te revaraa, i teie ätoà mahana, ua matara o Ietu e a muri noa ätu i te mana no te ìno e no te pohe. Ua tupu nehenehe mau teie mahana te upootiàraa no te tiàfaahouraa, e mai teie ätu mahana, e pärahi Ietu i te pae àtau i te teröno o te Atua, i roto i te hanahana ta na i haapae no te haere mai e faaora ia tätou. Na roto i to na àmui-faahou-raa i roto i te mana no te Metua, te faatere nei Ò ia ma te mana arii e tae noa ätu i te hopeà o te mau tau.

I muri mai i teie mau parau rii ta te Èvaneria a Märeto e faatià nei i te pene 16 ma te ìrava 14 e tae i te ìrava 20, e mea tià ia tätou ia täpeà ma te faaroo i te parau âpï òaòa tei turu i to tatou tiàturiraa, i roto i teie nei ao tei reira to Tätani òhiparaa. O Ietu Metia, o te Fatu ia tei pärahi i teie nei i te pae àtau no to na Metua. No reira i te mau mätahiti tätaì tahi, te faahanahana nei te ÈTÄRËTIA i te mahana revaraa, òia hoì te mahana no to Ietu tomoraa i roto i to na hau.

Te hoi-faahou-raa mai no te Fatu tei faaärahia mai i taua mahana ra, te faahuru ê nei ia i te mau mea e tupu nei. Na te tiàturiraa e faafarerei-faahou-raa i te Fatu e turäma nei i te mau tämataraa o teie tau. E taime au ia teie no te oraraa o te Ètärëtia, no te tiäì i te hoìraa mai o te tane faaipoipo âpï. E te mau òhipa ta tätou e rave nei, o te mau faaineineraa ia no te Patireia ta te Atua iho i tïtau mai ia tätou.

No reira, to Ietu tonoraa i ta na mau pipi i te taime no to na revaraa, ia haere rätou i nià i te mau èà o teie nei ao no te faaìte haere i te tere mätamua e to na hoìraa mai. O te Ètärëtia tera e haere ra.

 

HAERE ATU RA RÄTOU, PARAU HAERE ÄTU RA I TE MAU VAHI ÄTOA.

 

Teraì òr. Faatura.