Ruta èv. 3.15-22. Ùputa.

 

Tāpati 9 no Tënuare 2022.

Ùputa.

Taramo 104

Hämanihia

1 E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua, E ta ù Atua, e te Fatu, òe tei rahi roa Ua vehihia òe i te hanahana e te mana,

2 i te faaàhuraa ia òe iho i te märamarama mai te àhu ra, e te hohoraraa i te mau raì ra mai te päruru;

3 i te vauvauraa i to na ra mau piha i te pape  E te raveraa i te mau ata ei pereoo no na,  i te hahaereraa nä nià i te pererau ra o te mataì,

4 i te faariroraa i te mau merahi no na mai te mataì ra, e te mau tävini no na mai te auahi ura ra.

5 Na òe i haamau i te tumu o te fenua, ia òre roa ia âueue.

6 Ua täpoì hoì òe ia na i te àputo, mai te àhu ra, te teitei ra te pape i te mau mouà.

7 Ia aòhia e òe ra, maùe atu ra; i te haruru o to pätiri ra, ua haapeepee atu ra i te haere.

8 Ua aè rätou i te mau mouà, ua pou rätou i te mau peho, i te vähi i haapaòhia e òe no rätou ra.

9 E ôtià tei haapaòhia e òe, e òre ia e maìri ia rätou, e òre e hoì faahou mai e haanïnä i te fenua.

10 Ua tuu mai o ia i te pape pihaa ei vai matätia, o tei tahe haere nä roto i te ärea o te mau mouà ra:

11 i reira te mau puaa o te fenua nei i te inuraa, e te mau âtini ôviri i te haamäharaa i to rätou hiaai.

12 I pïhaì iho te mau manu o te reva i te pärahiraa o tei òto i roto i te mau âmaa rii.

13 Te faararirari nei o ia i te âivi rii no roto i to na ra mau piha; e te î nei te fenua i ta òe i faahotu mai.

14 Te faatupu nei o ia i te àihere na te mau puaa, e te räau rii na te taata. E te roaa nei te mäa ia na no roto i te fenua:

15 e te uaina e òaòa ai te âau o te taata nei e te monoì i hinuhinu ai to na mata, e te päne e itoito ai te âau taata nei.

16 Te mau räau a te Fatu ra, ua paari ia, te mau âreti i Repanona ra, ta na i tanu ra,

17 e tei ôfaahia e te mau manu ra. Te mau peruti ra to te hetite ra ùtuafare.

18 Te mau mouà teitei ra, no te puaaniho ôviri ia; e te mau mato ra, e haapüraa ia no te täfana.

19 Ua hämani o ia i te märama no te mau tau i haapaòhia ra, ua ìte hoì te mahana i to na maìriraa.

20 Na òe i hopoi mai i te pöuri, e ua ruì iho ra, ei reira te mau taehae o te ururäau ra e haere ai,

21 te mau riona âpï i te ûâ-haere-raa i te mäa, i te ìmiraa i te mäa i te Atua ra.

22 Ua hiti anaè te mahana ra, ua hoì rätou, e ua taòto faahou i roto i to rätou mau âpoo.

23 Ua haere iho ra te taata i te òhipa na na, ta na i rave ra, e ahiahi atu.

24 Aita te huru rau o ta òe ra òhipa, e te Fatu. E mau räveà paari anaè ä ta òe. Ua î te fenua nei i ta òe ra taoà.

25 E tënä na hoì miti rahi e te âano, tei reira te mau mea e nee haere, eita e hope ia taiò: te mau mea rii ra e te mea rarahi atoà ra.

26 Tei reira te mau pahï i te tere-haere-raa;  tei reira te Reviatana ta òe i hämani i te haùti haereà.

27 Te tiaì anaè ra te reira ia òe ra, ia noaa ta rätou mäa i te taime mau ra.

28 O ta òe i horoà ra, o ta rätou ia i rave;  ua heheu òe i to rima ra, ua îî anaè ia rätou i te maitaì.

29 Ua püroù òe i to mata ra, e àti ia to rätou. Ua rave mai òe i to rätou aho, ua pohe ia rätou, e ua hoì faahou i to rätou ra repo.

30 Ua tono mai ra òe i to värua, ua hämanihia rätou. E ua rave faahou òe i te aroä o te fenua.

31 E vai ä te hanahana o te Fatu e a muri noa atu.

Te òaòa nei te Fatu i ta na iho ra òhipa.

32 Ua hiò anaè o ia i te fenua, ua rürü ia; ua faatiàià anaè o ia i te mau mouà ra, ua pee te auahi i nià.

33 Te ora nei au ra, e himene ä vau i te Fatu; te vai nei au ra, e himene au ei haamaitaì i ta ù Atua.

34 E mauruüru ä to ù manaòraa ia na; e òaòa hoì au i te Fatu.

35 Te feiä rave hara ra, e mou ia i te fenua nei; e te feiä parau ìno ra, e òre roa ia.

E haamaitaì i te Fatu, e ta ù värua e. Hareruia.

Ìtaia 40.1-11

Ùnaùna

Te èvaneria i haapiihia e Ioane päpetito ra.

1 E haamähanahana òutou, e haamähanahana i to ù ra mau taata, të nä reira mai ra to òutou Atua.

2 E faaitoito atu òutou ia Ierutarëma, e parau hua atu òutou ia na, ua hope to na tau maì; e ua färiihia te täraèhara i ta na hara; ua noaa hoì ia na i te rima o te Fatu te pohe au rahi roa i ta na ra mau hara.

3 Te pii mai ra te hoê reo i te mëtëpara; a faanehenehe na i te èà o te Fatu, e e faatïtïàifaro na i te fenua marô i te haereà o to òutou Atua.

4 E faaîihia te mau peho, e faahaèhaahia te mouà e te mau âivi; faatïtïàifarohia te piò, e te mau vähi puupuu ra, e faarirohia ia ei vähi päpü;

5 e faaìtehia mai te hanahana o te Fatu, e ìte paatoà te taata i te ora a te Atua: o te vaha hoì o te Fatu tei parau mai.

6 Te nä ô mai ra te hoê reo, A faaìte. Ua parau atu ra vau, E aha tä ù e faaìte? A faaìte, E àihere te taata atoà nei, e to na ùnaùna mai te tiare ia o te fenua nei:

7 te mäehe noa nei te àihere, te mäheahea nei te tiare, ia farara mai te mataì no i te Fatu i nià iho ra: e àihere mau ä te taata nei.

8 Te mäehe nei te àihere, te mäheahea nei te tiare; âreà te parau a to tätou Atua, e tià ia i te vai-mäite-raa.

9 A paiùma i nià i te mouà teitei, e tei hopoi mai i te parau maitaì i Tiona nei; a faateitei na i to reo mä te ûàna, o te hopoi mai i te parau maitaì i Ierutarëma nei. A faateitei na; eiaha e mataù; a parau atu i te mau ôire o Iüta, A hiò na i to òutou Atua.

10 Inaha, te haere mai ra te Fatu ra o te Fatu mä te püai, e nä tö na iho rima e faatupu i tä na. Inaha, tei ia na iho te utuà tä na e hopoi, e te hoo tä na e höroà ra, tei mua ia i ta na aro.

11 E faaàmu o ia i ta na nana mai te tiaì mämoe ra; e haaputu o ia i te mau fanauà rii i roto i ta na rima, e ei roto rätou i ta na ôuma ia hopoi; e arataì rii mäite o ia i te mau maiaa faaòte pinia ra.  

Tito 2.11-14

Tämä

11 O te aroha mau o te Atua e ora ai te taata atoà ra, ua ìteä mai nei ia,

12 i te faaìteraa mai ia tätou e, e haapae tätou i te paieti òre, e te hinaaro i teie nei ao, e ia pärahi tätou mä te haapaò maitaì, e te parau tià, e te paieti, i teie nei ao;

13 i te hiòraa atu i taua maitaì e tiaìhia nei, oia te färaa hanahana mai o te Atua rahi ra o to tätou Ora o Ietu Metia,

14 o tei horoà ia na iho no tätou, ia ora tätou ia na i te mau parau ìno atoà ra, ia tämä o ia ia tätou ei taata mau no na iho, e te itoito i te mau òhipa maitataì ra.

3.4-7.

4 Ia ìteä mai nei rä te hämani maitaì e te aroha o to tätou Ora o te Atua i te taata nei;

5 ua faaora o ia ia tätou, eiaha no te parau tià i ravehia e tätou nei, no to na ra aroha, i te fänauraa âpï, e te faahouraa a te Värua Maitaì ra;

6 o ta na i ninii hua mai i nià ia tätou no to tätou Ora no Ietu Metia ra;

7 ia riro tätou i tiàhia nei e to na ra aroha mau, ei feiä tufaa i tei tiaìhia ra, i te ora mure òre.

Ruta èv. 3.15-22.

Mauruüru

15 Te fatimaùu noa ra te taata atoà ia Ioane, te feruri anaè ra te taata i roto i to rätou âau, e e riro paha o ia i te Metia.

16 Ua parau atu ra Ioane ia rätou atoà, nä ô atu ra: «Te päpetito nei ä hoì au ia òutou i te pape, te haere mai na rä te tahi e mana rahi to na i to ù, e òre ia vau e au ia tätara i te täpeà i ta na tämaa: na na e päpetito ia òutou i te Värua Maitaì e te auahi.

17 Tei to na rima ta na tähiri, e tämä mäite o ia i ta na papaìraa tïtona, e haaputu o ia i te tïtona i roto i ta na vairaa tïtona, âreà te ota e tütuì o ia i te reira i te auahi pohe òre.

18 E e rave rahi ä ta na aòraa atu, i te faaìteraa atu i te taata i te Parau Maitaì.

19 Âreà te teterareha ra o Herota, no te mea i aòhia o ia e ana ia Herotia i te vahine a ta na taeaè a Firipa, e te hara atoà i ravehia e Herota ra,

20 âmui atoà atu ra i teie, ôpani atu ra ia Ioane i roto i te fare täpeàraa.

Te päpetitoraa o Ietu

(Mät 3,13-17; Mär 1,9-11)

21 E ia Ioane i päpetito i te mau taata atoà, i päpetito-atoà-hia Ietu, e te pure ra o ia, vëtea aè ra te raì,

22 e ua pou mai ra te Värua Maitaì i nià ia na, mai te ûupa te huru, e te hoê reo mai ra no te raì, i te nä-ô-raa mai: «Ta ù Tamaiti here òe, ua mauruüru roa vau ia òe.

Manaò.

Teie te tahi parau ta te mau taata ravaì e parau no te vaa hou e fäno ai, te naò nei teie reo « ia paari te hiàto i te täamu ia òre ia fati ia ü i te vero i tua » te hiàto te fana ia e täpeà ra i te ama muri o te vaa, no te tauturu i te peperuraa i te vaa i roto i te vero.

Ua tomo tätou i roto i teie mätahiti tivira to na faanahoraa tei roto ia i te huru ta tätou mau faanahoraa, e rave rahi mau töhuraa, mau tärena òhipa, e ua tae roa te tahi pae i te haapäpüraa te mau òhipa e tupu. Te mea rä e faufaahia ai to tätou fenua ia Mäòhi Nui te vai rupehu noa ra ia i te faahitiraa, e ìnaha e mätahiti 2022, e tano ia tohu e, e faaitoito i te tänu e 2022 tumu ùru, tumu haari, tumu vï, tumu täporo, e te vai atu ra. Mai te mea rahi roa hoê aè ia i te âvaè e maitaì tatou, ia maitaì ta tätou tänuraa i te fenua e matara ai te ùputa o te raì e aore e vetea i reira e faaroohia ai te reo o te Atua Nui Tahi i te parauraa e «Ta ù Tamaiti here òe, ua mauruüru roa vau ia òe » Na te parau Atua e faaàhu i te märama ia tupu te märamarama o te mau tiàrama i höhorahia ai i te mau raì tuatinitini mai te päruru; i te vauvauraa i te mau ànavai ta te mau ata o te reva e faahau maru i te fenua ia maitaì te aru o te fare Metua, tei puhihia e te mau âpoo mataì, i haamauhia ai te tumu o te fenua, ia òre roa te Mäòhi ia âueue.

A rahu ai te Atua i te raì e te fenua, te haapäpü ra te päpaì Tënete e, te vai ano noa ra te fenua, aore e faufaa, e te pöuri hoì i nià i te ìriatai. Teie rä hohoà to te fenua ta te päpaì Tënete e faaìte mai nei, te huru ia o te fenua i muri aè i to te Atua veheraa i te vai èi tupuraa aè to te raì e te fenua. Te auraa, aita to te raì e te fenua e parau i räpae aè i te Atua na na te Parau i pü mai ai räua, oia hoì hoê ä tumu to räua. Te nä ô ra te Atua : Ia puè ê te moana i raro aè i te raì i te vähi ôtahi, ia ìteä te repo marö. No reira, eiaha ia moèhia ia tätou e, te raì, mai te fenua atoà, e tupuraa ia no te hinaaro o te Atua. Haamanaò atu ai tätou i te reo o te Fatu e parau ra e : I parau atu na vau ia òutou i te parau o te fenua, e aore òutou i faaroo, e aha òutou e faaroo ai ia parau atu vau ia òutou i te parau o te raì (Ioane 3, 12). 

Te faaìteraa atoà ia o na taiòraa e maha no teie mahana, teie te haapotoraa o te taiòraa :

-Taramo 104, 30 Ua tono mai ra òe i to värua, ua hämanihia rätou. E ua rave faahou òe i te aroä o te fenua.

-Ìtaia 40, 6 Te nä ô mai ra te hoê reo, A faaìte. Ua parau atu ra vau, E aha ta ù e faaìte? A faaìte, E àihere te taata atoà nei, e to na ùnaùna mai te tiare ia o te fenua nei:

-Tito 2, 14 o tei horoà ia na iho no tätou, ia ora tätou ia na i te mau parau ìno atoà ra, ia tämä o ia ia tätou ei taata mau no na iho, e te itoito i te mau òhipa maitataì ra.

-Ruta èv. 3, 22 e ua pou mai ra te Värua Maitaì i nià ia na, mai te ûupa te huru, e te hoê reo mai ra no te raì, i te nä-ô-raa mai: «Ta ù Tamaiti here òe, ua mauruüru roa vau ia òe.

Te faaìte noa mai ra teie mau parau ia tätou e, tätou e haafaufaa òre nei i te fenua, te Atua iho ta tätou i haafaufaa òre. Ua ìte te raì i te Atua, to na ia pärahiraa ; ua ìte te fenua i te Atua, te taahiraa âvae ia o te Atua, e te hinaaro hoì o te Atua, ia riro ia te raì, mai te fenua atoà, ei vähi tupuraa no to na hanahana, ei vähi e âruehia ai to na iòa moà.

I roto i te pure ta te Fatu i haapii i ta na mau pipi, te nä ô ra Ietu : Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei, mai tei te raì atoà na. Mai te peu aita te Fatu i mäìti i roto i te raì e te fenua, aita hoì i haafaufaa i te tahi no te haafaufaa òre i te tahi, e aha e tià ai ia tätou ia haameremere i te fenua mai te manaò e, aita atu e mea faufaa ia tïtauhia maoti rä, te raì. Ia hiò tätou i te pure a te Fatu, te vähi tätou i tiaìhia mai ai, eere i nià i te raì, i nià rä i te fenua, i te vähi tätou i pü mai ai i te ao nei, i nià i te fenua tei hii ia tätou, i roto hoì i te nünaa tei haìhaì mai ia tätou.

Ia hiòhia te parau mai teie ta tätou e hiò nei, oia hoì, te fenua, te ùputa o te raì, e ui ihoä te manaò i te vähi tei reira teie ùputa e parauhia nei, te vai mau ra änei. Te uiraa rä të òre roa atu e maìri, te puta ia tei reira teie parau i te päpaìraahia. O tätou te tahi feiä püai roa i te tïtau i te parau i päpaìhia, ia au ihoä i te manaò e : tei päpaìhia ra, ua päpaìhia ia, oia hoì e parau mau te reira. Te auraa, tei òre i päpaìhia ra, e tute-ê-hia mai ia no te mea aita e mea e paèpaè ra i to na na parau. Ia ìte atoà rä hoì tätou e, mai te peu te vai ra ihoä te mea i päpaìhia, te vai atoà ra te auraa o te mea i päpaìhia ; eere atoà rä no te mea ua päpaìhia, i òhie ai tätou i te färii i te reira. Aita e moèhia ra ia tätou te òhipa i tupu i te tahi mahana i roto ia Ietu e te Haapii ture tei ani atu ia na i te mea e ö ai o ia i roto i te pätireia o te Atua (Ruta 10, 25-37). Te parau ta Ietu i faatià atu i teie taata, aita ia hoê aè vähi i päpaìhia ai, e inaha, ua märamarama teie taata e, ia faatupu o ia i te parau o te aroha, e matara ia na te ùputa o te pätireia. Ahiri, e faahapa änei tätou ia Ietu i te òreraa e rave i te parau i päpaìhia no te haamäramarama i teie taata i te auraa o te mea i päpaìhia. Ua ìte tätou e, e mea pinepine roa Ietu i te faaòhipa i te reira räveà, e e òhipa tumu te reira i roto i te feiä haapii, te raveraa i te tahi mau hiòraa tei òre i päpaìhia, ei räveà e märamarama ai te taata i te mea i päpaìhia. Te faufaa o te hoê puta, eere no te mea te vai ra, no te mea rä ua riro ei vähi haerehia e te taata, ei vähi rä tei ìriti ia na i te ùputa o te märamarama, eiaha rä ei vähi e manaò ai o ia e, mea faufaa òre o ia.

Te ìtehia nei te paruparu o te mau arataì o te Faaroo, to rätou ia manaò ìi, oia te òreraa e hinaaro i te tahi pae ia maitaì, inaha aita rätou iho e maitaì ra. Parau mau, e tiàraa faaora to te mau arataì o te Faaroo, eere rä na rätou e horoà i te ora, te Atua noa ihoä te Tumu o te ora. Ta rätou tuhaa, te tauturu-noa-raa ia e te faaòhieraa i te taata i te raveraa i te èà e tae atu ai i te Atua ra. Te auraa hoì o teie taò arataì, teie ia : ara (èà), taì (âfaì), oia hoì : âfaì nä nià i te èà.  I roto i te parau no te âfaì, te vai atoà ra te manaò no te âpeeraa, oia te faaea-tämau-raa i pïhaì i te taata e ìmi ra i to na èà. Te mea ia ta te päpaì taramo e haapäpü ra e : 30 Ua tono mai ra òe i to värua, ua hämanihia rätou. E ua rave faahou òe i te aroä o te fenua.

No reira, mai te peu e faaauraa ta te Atua i rave, e ua faaìte mai hoì o ia i te reira, aita ia e òhipa ta te Atua i huna, e ta Ietu faahaparaa i te mau tià arataì o te Faaroo, te mea ia rätou i hopoi ê i te täviri o te ìte, ia pärahi noa te nünaa i roto i te pöiri. Ua fatimaùu te mau taata  ia Ioane, te feruri anaè ra te taata i roto i to rätou âau, e  riro paha o ia i te Metia. Te parau nei ra Ioane ia rätou atoà, nä ô atu ra: «Te päpetito nei ä hoì au ia òutou i te pape, te haere mai na rä te tahi e mana rahi to na i to ù, e òre ia vau e au ia tätara i te täpeà i ta na tämaa: na na e päpetito ia òutou i te Värua Maitaì e te auahi. I matara ai te ùputa o te raì i teie reo no te raì i te parauraa e, «Ta ù Tamaiti here òe, ua mauruüru roa vau ia òe »

Mea maitaì ia vai noa i roto i to tätou manaò e to tätou âau e, te raì e te fenua, hoê ä to räua tumu : te vai ; te reira to räua àpu ta te mana o te Parau a te Atua i heheu mai. E mai te peu e mou te raì e te fenua e hoì faahou räua i roto i to räua àpu. E tano ia parauhia e, te fänauraa o te taata, te haapotoraa ia no te rahu a te Atua tei ìriti i te ora mai roto mai i te vai.

 

Teraì òr. Faatura.