Ètärëtia
Porotetani Mäòhi Eglise Protestante Mäòhi
HEPETOMA PURE
NO TE HOÊRAA O TE MAU NÜNAA ATOÀ O TE AO NEI E TE NÜNAA MÄÒHI
(Mai
te 01 e tae atu i te 08 no Tënuare 2023)
Tumu parau :
Haapii i te rave i te maitaì, e ìmi i te
parautià
(Ìtaia
1, 17)
HEPETOMA
PURE NO TE HOÊRAA O TE MAU NÜNAA ATOÀ O TE AO
NEI
E TE NÜNAA
MÄÒHI MATAHITI 2023
Tumu parau :
Haapii i te rave i te maitaì, e ìmi i te
parautià
(Ìtaia
1, 17)
PAPA HAAMORI
TOMORAA & FÄRIIRAA
E
te vai nei au, o vau e vai nei,
Te Atua Nui Tumu Tahi e, haere mai i te haamoriraa nei,
Ua ineine te fenua, to mätou metua vahine,
E ta na mau tamarii no te färiiraa atu ia òe Terä mai te
hei noànoà o to mätou here ia òe Terä atoà mai te here o to mätou metua vahine.
E tere haamori to te taata i te marae nei.
Ia mä, ia mä te fenua, ia mä, ia mä te marae. Tämä, tämä
te taata ia na, no te Atua.
Ia
tura, ia tura te haamoriraa nei.
TAÙRAA
E te Atua Metua e, te Atua Nui i te
raì tuatinitini, te Atua i vai na, te vai nei, e vai ä e a tau a hiti noa atu.
Te taù atu nei mätou ia òe, pärahi mai i rotopü ia mätou nei, a haere mai i
roto i to òe moà e to òe hanahana. Mai te rauère haari e tähiri
maeva noa nei i nià ia Mäòhi Nui nei, ta mätou atoà ia färii- maeva-raa atu ia
òe. A tià mai òe i nià i te ihu o te vaa nui nei, nä òe e tauoi i to mätou vaa, ia maitaì te tere roa nei, e ia
hanahana to òe iòa moà. Tauturu mai, ia fänau faahou to òe nünaa no Mäòhi Nui nei, i roto i ta òe ôpuaraa faaora, ia òre
mätou ia haafänauhia e te hïroà hotu päinu. Mäuruuru no te ìte e te paari ta òe
i tuu i roto ia mätou, to mätou färiiraa e,
ua ineine ta òe rahu i te tauturu ia mätou. E ia òe ta mätou ârueraa, ta mätou haamaitaìraa e ta mätou faateniteniraa, mai teie atu nei e a tau a hiti noa atu, Âmene.
HÏMENE
Ia oti, pärahi
Rautï : E te nünaa e, aita atu e hinaaro
to te Tumu Nui ia òe,
here i to òe fenua,
te taura pito ia tei anihia ia òe ia haapaari.
Here i te raì, tahi ä ia taura pito e täamu
ra ia òe i te raì tuati- nitini. Here ia òe iho, i parauhia
ai to òe mäòhiraa.
Âmui : Te vai noa ra hoì te fenua e to na huru e ta na peu, ta te mau tupuna ia i àtuàtu mai na. Ua î
hoì te fenua i te paari, tei ineine i te haapii ia tätou i te ora. O vau nei
rä, aita vau i täuà noa aè i ta na haapiiraa, o vau i hoo i to ù âià e tei mäfe- rahia e verä mä, e tei tanu i te viivii i roto i te ôpü moà o to ù
metua vahine, e ua riro vau ei
tamarii ôvere io ù iho, aita e metua vahine faahou.
To ù metua vahine e, te î nei taù âau
i te mäuiui. Faaòre mai i ta ù nei
hapa, o vau i òre i färii i ta òe mau höroà. Faaòre mai i ta ù nei tärahu.
Te raì e to na hanahana, te raì e to
na märama, to na ia huru e ta na peu i te raì hämama noa. No to ù âau teitei,
te teòteò e te tähitohito, aita vau i täuà faahou i ta na haapiiraa, e ua höroà vau e nä verä mä e faatere
ia òe. Aita vau i färii i ta òe veheraa i te tau, mai te marama e te
matahiti, e ua tïpee vau i ta verä mä matahiti. Faaòre mai i te teimaha
o ta ù nei hapa. Âmene.
HÏMENE TÄTARAHAPA
Rautï
: E te Tumu Nui e, te tumu o to
mätou mäòhiraa, te tiàmäraa o te nünaa mäòhi.
I hämani òe ia mätou
mai te tiàmä e te tura e àti tià aè o Mäòhi Nui.
Âmui : Te ora tä ù e tïtau nei, te tumu atoà ia o te mea tä ù e haa nei. E te Mäòhi e, a tirë i te
haavare noa i te parauraa e : E fenua tö ù, e reo tö ù e e peu tä ù. Të hea fenua, të hea reo, të
hea peu, haamä òre òe i te taiòraa i te mea ta òe i haapae e i huna. Inaha, te mea ta òe i
haapae, te èà mau ia e tae ai òe i te ìteraa i te Atua, te tumu o to òe
tiàmäraa. No reira, eiaha e haapae,
e e eiaha e huna faahou : E Mäòhi òe, a tià
e a parau, ia ìtehia e, te vai ra òe.
Rautï
: E te nünaa mäòhi e, ua hitihia
òe e te märamarama âpï, e tau teie no te hinapaarae, ei haereà âpï teie no tätou. A tirë i te faariro faahou ia rätou ei hau
metua no òe. Te Tumu Nui, te tumu o to òe mäòhiraa,
o ia te tumu o to òe reo tumu, o ia te fatu o to òe fenua e to òe
raì, o ia to tätou metua, e nänä e e türama i to òe haereà. O vai ia ta òe e
mataù faahou ra. Haafänau faahou ia tätou i roto i te parautià e te
parau mau, A òaòa, e a ôuàuà i te òaòa, no te mea, te Atua, te tumu
o to òe ora, a hïmene i te haamaitaì i te Atua. E tià päatoà tätou.
HÏMENE
FÄÌRAA FAAROO
Rautï
: Te fäì nei tätou e, ua tuu mai
to tätou Atua i te ora i mua i te mata o te nünaa mäòhi, e ua tanu roa i te
reira i nià i teie fenua,
oia hoì ia te mäa no te here e te aroha.
E aita hoì te fenua e faaea nei i te faaìte i te reira i te mau mahana atoà. O te mea mau ia ta te Tamaiti i
parau e : A rave, a àmu ; a rave, a inu. Inaha,
o vau atoà te tupuraa o te parau o te here e te aroha o te Atua. Hoê ä
faaìteraa ta te fenua e ta te Ta- maiti, ia noaa to tätou ora, te ora tei riro
te Atua ei tumu hoê roa.
Te nünaa faaroo no Mäòhi Nui nei, teie te haapotoraa no te ture
ta te Tamaiti i höroà mai : E here i te
Atua, e here ia òe iho, e here i to òe mäòhiraa, ei räveà e ìte atoà ai òe i te here
i to òe tauaro.
Te fäì nei tätou e, aita e taata, e
aita e nünaa e aita te Atua i tuu i roto ia na te huero no te here e te aroha.
Teie te mea ta te Atua e tiaì mai ra, ia hotu teie nünaa i te here e te aroha, e ia riro te reira ei òaòaraa e ei
hanahana no te Atua Metua.
Âmui
: Te fäì nei tätou e, eere o
Mäòhi Nui i te àihuàräau, eere i te àihamu e te àimama. To na ora, no roto mai
ia i te here o te fenua, e nä te
Atua Nui Tumu Tahi e tähoê ia na i roto i to na Hau, e Hau no te parautià e te
parau mau, e Hau no te here e te aroha, e Hau i reira te Mäòhi e ìte faahou ai
i te ora höroà noa a te Atua. Mai te tau e te tau, te Atua, te tumu o te faaroo
mäòhi mau ; te fenua, te papa ; te tupuna, te ohi tei haamata mai.
O ta tätou ia e tiàturi päpü nei.
Âmene.
HÏMENE
PURE HOU TE TAIÒRAA PARAU
Rautī : Mämü, mämü,
nä te Atua te parau i teie nei ; tïtauhia
ia haapae tätou i ta tätou mau parau, ta tätou mau paraparau e to tätou mau manaò. Te Atua Nui Tumu Tahi e, nö òe e nä
òe anaè te parau i teie nei. To tiàmäraa, ia riro ia ta òe parau ei parau faatiàmä i to òe nünaa no
Mäòhi Nui nei. A parau mai, a parau mai. Âmene.
TAIÒRAA
PARAU
PURE I MURI MAI I TE TAIÒRAA PARAU
Te pure a to tätou mau tupuna, e nä ô ra e : Ia Atua te Atua, ia fenua te fenua, ia taata
te taata, ia mäòhi te mäòhi, ua maitaì roa ia.
Pure
: Ia moè te huero i raro i te
repo, e tupu ai te räau i te rahi, oia atoà ta òe parau ia topa i roto i te
repo o to mätou âau, ia aahia, ia tiarehia, ia hotu mai e ia mäahia. Âmene.
HÏMENE FAAITOITORAA HÏMENE
PURE ÄRAI
Rautï
: E to mätou metua täne, te papa
nià « te raì », e to mätou metua vahine,
te papa raro te « fenua », to mätou tau-
turu e to mätou faaora, to mätou tiaì e to mätou päruru, haa- maitaì mätou ia ôrua.
Âmui : Mätou te taata nei, i mua i te rahu e i mua i to mätou
parau, to mätou te reira
veve. Haamanaò mai na i to òe nünaa
mäòhi. Ua faatoröna òe ia na i te tura e te hinuhinu, e ia päpaì roa
òe i te reira i roto i to na âau, ia ora hau teie nünaa
i nià i to na fenua.
Päruru i to mätou fenua i mua i te
mau mataì püai, te miti faaî, te vai-puè
e tae noa atu i ta mätou
haaviiviiraa i to mätou
metua vahine. Haapii mai i te hinapaarae i te here e te faatura
i to na fenua, tö na te reira metua faatupu ora tuätau.
Höroà mai te àuhune o te reva, te àuhune o te tai e te àuhune
o te fenua, ia riro ei òaòaraa, ei ârueraa e ei haamaitaìraa nä ta òe mau
tamarii no te tau hinapaarae nei, ia òe.
Te Atua Nui Tumu Tahi e, tauturu mai
ia mätou i roto i teie fänau-faahou-raa. Tauturu mai ia mätou i te hoeraa i teie vaa mäòhi e ineine nei i te faareva. Tätou
aè ia hoe i teie vaa mäòhi, e tae atu
i te täpaeraa. Âmene.
ÔROÀ
A TE FATU
I
te ìritiraa e te ôpaniraa HÏMENE ÂMUI PURE A TE FATU
POROÌRAA
& TONORAA
Rautï
: E te nünaa o te Atua e, teie
nünaa mäòhi ta tätou e parau nei, te feiä atoà ia tei here i te mau mea atoà i parauhia ai to te Mäòhi, mai to na reo
tumu, to na hīroà tumu, to na iho tumu, ta na mäa tumu e ta na räau tumu, a ora
i to tätou faaroo mäòhi mau. Haamanaò e, nä te Atua te hinapaarae e te fänau-faahou-raa, nä te Atua te faaâpïraa, a hoe âmui anaè
i teie vaa mäòhi to tätou.
Ia Atua noa te Atua, ia fenua noa te fenua, ia taata noa
te taata, ia Mäòhi noa te Mäòhi, ua maitaì roa.
PARAU FAAARA TÄMÄA MAITAÌ
Te Ôroà a te Fatu 9
TE
ÔROÀ A TE FATU
Ua âmui mai tätou i pïhaì iho i teie
àiraa mäa, no te haa- manaòraa ia i te òhipa i ravehia e to tätou Fatu ra o Ietu Metia,
te Tamaiti a te Teitei.
A faaroo mai na i te parau i haamau i te Ôroà :
« E te tämäa ra rätou i te ruì i haavarehia mai O ia ra, ua rave iho ra Ietu i te faraoa, e oti aè ra Ia na i te
haamaitaì i te Atua Metua, ua vävähi iho ra, tuu atu ra ia rätou
ra, nä ô atu ra : A rave,
a àmu, o taù tino tenä. Ua rave iho ra i te âuà, haamäuruuru
atu ra i te Atua Metua, tuu atu ra i ta na mau pipi, nä ô atu ra : A rave, a
inu, o taù toto tenä, te toto no te faaauraa âpī
i haamaniihia no te taata e rave rahi, ia matara te hara ».
Haamanaò na tätou e, te Ôroà, e
haamaitaìraa e e haamäu- ruururaa tuätau nä te taata i te Atua Metua, no To na
Here e no To na Aroha, o ta te Fenua e to na mau Î e faaìte noa ra i te mau
taime atoà e i te mau vähi atoà. I tià roa ai te reo o te Atua Metua i te taata,
i të nä-ô-raa e : « A hiò i tei au ei mäa,
a rave, a àmu ».
No taua mäa nei ä hoì, i tae roa ai te Tamaiti
a te Teitei i te parauraa e : « O taù
tino tenä, e o taù toto tenä ».
No reira, ta te Atua Metua hoì faaìteraa e ta
te Tamaiti a te Teitei iho faaìteraa, hoê ä ia : « Te Here e te Aroha Mutu Òre ».
10 Te Ôroà a te Fatu
Te
haamaitaìraa i te “mäa” e te “pape” ...
Mäa : Te haamaitaì nei mätou ia Òe e te Atua Metua e, no teie “mäa” (faraoa, ùru, taro, meià, fëî ..., o ta te fenua e faahotu-ùmu-noa nei), täpaò no to Òe Here e no to Òe Aroha ia mätou nei.
Pape : Te haamaitaì nei mätou ia Òe e te Atua Metua e, no teie “pape” (uaina, haari,
täporo, pape mäòhi ..., o ta te fenua e
faahotu-ùmu-noa nei), täpaò
atoà no to Òe Here e no to Òe Aroha ia mätou nei.
Te nünaa o te Atua Metua, a rave, a
àmu, e a rave, a inu, ia hanahana noa te Atua Metua Tumu Tahi nä roto ia tätou,
te taata nei.
Faahoperaa
: Ia haamaitaìhia e ia
haamäuruuruhia Òe e te Atua Metua, te Fatu o nä ao e toru i roto ia Mäòhi Nui e
te mau nünaa atoà o teie nei ao, o Òe i ìriti
faahou ia mätou
nei i te ùputa o te ora âpī. Haamäuruuru atoà mätou ia Òe, o Òe i nä roto mai i to Tamaiti Here,
tei haapii mai ia mätou i te èà
no te hau i roto i te tau o te hinapaarae. E ia Òe ta mätou
ârue- raa e a tau a hiti noa atu.
Mahana mätämua
Täpati 01 no tënuare 2023
Tumu
parau :
Haapii i te raveraa i te parautià
Te mau taiòraa :
Ìtaia 1, 12-18
: «
… e haapii rä i te parau maitaì ; e ìmi i te mea tià ; e faaora i tei
hämani-ìno-hia ra ; ei parautià ta te ôtare ; e faatià i te parau a te vahine
ìvi ra ».
Ruta èv 10,
25-36 : «…
ua parau mai ra o ia ia Ietu, O vai hoì to ù tauaro ? »
« E
aha vau e fatu ai i te ora mure òre ».
Feruriraa manaò : E uiraa teie nä te tahi taata,
e haapii ture ta
na òhipa, tei färerei atu ia Ietu. O vai atoà paì ia taata i roto ia
tätou nei, e aita terä hinaaro i te ora mure òre i roto ia na ?
Ei hea o ia e haamata ai i te manaò i te tïtau i te reira ora ? Eiaha atoà paì
òutou e manaò e, te vai ra te taata ôpere i te reira mea i ô nei i mua ia òutou. E ia au i te parau o teie taata, tei parauhia i te haapii ture i roto ta tätou taiòraa, ua haamata
ê mai na o ia i te tïtau i taua ora ra, nä nià i te èà o te ture a to
na Atua.
E no te taata Àti-Iuta, aita e èà ê atu ia rätou,
o te ture änaè a te Atua, e aita atu. No reira Ietu i nä ô noa atu ai ia na e : « E aha tei päpaìhia i roto i te ture ra, e
të nä hea ra ta òe taiò- raa ? » No te ìte i te taiò i te ture, mea ìte mau ä teie taata. Te ìte
hoì, e au ia i te tahi täviri no te märamarama o te òhipa ei
reira te mea tä na e hinaaro ra, e
noaa mai ai ia na. No reira Ietu i nä ô atu ai ia na e : « Ua tià ta òe i parau mai na, e ora
òe ia nä reira ». To na auraa, e tano e haapöpou i teie taata i to na haapaò maitaì i te ture, i
parauhia ai o ia i te taata, e te tià ra ta na parau. Aita o ia i harahia
i roto i to na hinaaro i to
na Atua. Aita o ia i harahia i te èiä. Aita o ia i harahia i te faaturi. Aita o ia i harahia
i te haavare. Aita o ia i harahia i te
hämani ìno. Aita o ia i harahia i te faatura òre. No reira te haapii ture i
hinaaro ai i te faatià ia na iho i mua ia Ietu. Eita atoà hoì teie huru hohoà taata e faaruè hänoa i ta na
arataì- raa.
A ui noa atu ai o ia : « O vai to ù tauaro ? », o na ihoä rä te
mea rahi aè i mua ia Ietu, e aore ia, te tiàturi noa ra o ia e, tä na te
arataìraa faaroo tano roa aè i ta te tahi. Päpü atu ra ia tätou, to na tere ia
Ietu ra, eere ia i te tere tïtau i te märama- rama o te parau. Ta te haapii
ture hiòraa mai i te tauturu, ua riro ia ei haafifiraa mai ia na. « O vai to ù tauaro ? ». I roto i te pähonoraa, aita Ietu i âpee i te manaò
o te haapii ture, no te mea, i roto i ta na aniraa, te
tïtau mai ra o ia ia Ietu i te hohoà o te tauaro. Te ani mai nei i te faanahoraa e te faataaraa
i te huru hohoà o te tauaro.
Tano
änei e ui e : « O vai to ù tauaro ? ». Ia
hiòhia i teie ma-
hana, aita atoà i taui roa atu i ta te haapii ture. Ta tätou faa- nahoraa, o te
tauturu ia i te taata i roto i te àti. E tiaì roa nei tätou i te tau no noera. E aha te vähi âpï ? Aita Ietu i taui i ta
na räveà, no te mea, te faahoì noa mai ra te âàmu i te faatupu- raa i te aroha
i vai na i roto i te ture, te täviri ia e matara
ai ia na te ùputa o te ora mure òre. To na auraa, e haere i terä vähi
ta te ture e faatoro ra ia na, oia
hoì, hoê änaè hohoà to te tauaro i roto i te ture a te Atua.
I ui atu ai Ietu ia na : « O vai te tauaro i to òe manaòraa i taua nä taata tootoru
ra, i te taata i roohia i te nana èiä haru ra
? Ua parau mai ra te haapii
ture : O tei aroha ra ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na : E haere
òe, e nä reira atoà (ir 36-37) ».
Te faaitoitoraa ia tätou e to teie
nünaa iti no Mäòhi Nui nei, e mäa tumu te aroha i roto i to òe mäòhiraa.
Eiaha te aroha ia
riro noa ei parau no te taata hoê, no te hoê noa nünaa, ei parau rä nä ô atu ä i to tätou mau ôtià
fëtii, ùtuafare, tötaiete, vaa- mataèinaa, nünaa... E ua ìte hoì òe, e mea maitaì ra, a faatupu ia i teie nei i te mea e maitaì
ai tätou. Tirä ra atu ai…
Tei ia òe ra te ora, te faatupuraa i
te maitaì, tei ia òe ra paì, no te faatupu
i ta òe uiraa, te pähonoraa, tei ia òe ra. te manaò
ra o na tei te tahi ra te pähonoraa.
I te haamanaòraa i te ôroà fänauraa o
te Metia, i reira e faa- tupu ai. E aha te òhipa tä ù e rave e fatu ai au i
teie ora mure òre. Nä te Atua e faanaho
mai
Te
tauaro, nä mua atu, terä ia taata
i raro, terä taata i roto i te fifi.
I teie uiraa ta Ietu,
te pähonoraa tei höroàhia, terä ia taata e aroha atu ra, terä e faatupu ra i
te parau o te aroha, eiaha terä i raro. Tauturu i te tahi. O vai te tauaro o
teie nünaa maòhi. Te tauaro,
e taata fenua, e tauaro
atoà te raì, te moana,
te rahu. Te Atua ihoä ia e te taata, te mea fifi roa rä, te taata
ia. Te Atua rä e te fenua, te tauaro noa ra ia räua.
Pure
: Te Fatu, ua tïtau òe i to òe
nünaa i roto i te tïtïraa, e haere mai i räpae, i roto i te tiàmäraa.
Höroà mai ia mätou te püai
e te itoito no te ìmi i te feiä atoà e hinaaro ra i te parautià.
Faaòi i to mätou ôriò-mata i nià i te àti e färereihia nei e te nünaa mäòhi e
tiaì mai i ta mätou tauturu, e i te tauturu atoà a te Värua Moà, ia roaa ia mätou
te tahi itoito
taaê no te tähoê
faahou i teie nünaa iti mäòhi i roto i te nana e arataìhia ra e te tiaì mämoe
nui ra, o Ietu Metia. Nä roto i ta òe parautià, haapii faahou ia mätou i te
tauaro i te feiä atoà i topa i roto i te àti e te hämani-ìno-raa, ia hau faahou
te raì, te fenua e te taata. Ua ìte atoà rä e, o òe e te rahu, aita e faaea nei i te tauaro
i te taata. E nehenehe
atoà te mea iti e tauaro i te mea rahi. A ìte aroha mai i ta mätou ùpu. Âmene.
Piti o te mahana
Monirë 02 no tënuare 2023
Tumu
parau :
Te tupuraa o te parautià…
Te mau taiòraa :
Mäteri 21, 13-15 : « E mea òaòa nä te
feia parautià ia rave i te mea tià ; e pohe rä te feiä rave hara ra ».
Mätaio
23, 23-25 : «… te parautià,
te aroha e te haapaò
mau ra : o ta òutou ia e
haapaò e tià ai ».
Feruriraa
manaò : Ia hiò tätou i te tumu
mäa e vai ra i roto i to tätou âua (vï,
ânani, ùru…), aita te mäa e hotu mai i fäi- tohia i nià i te nümera taata e
vai ra i te fare. E 3 noa taata, e 3 noa ia mäa, e 7 taata ra, e 7 ihoä ia mäa : Aita ! E mea hotu.
Mai te reira atoà te Here e te Aroha o te Atua i te taata nei : aita e mahana
tuua. Te tïtauraa ia i te taata ia nä reira atoà i roto i te oraraa nei. Te manaò tumu ia e vai ra i roto i te faaì-
teraa a te Mäteri 21, 13-15 e teie Mätaio 23, 23-25 : Ia haa- paòhia te Hinaaro
o te Atua, oia hoì, te ìteraa i te tahi mai te mea ra o òe iho terä, te oharaa i to òe aro no te faatià mai i te tahi,
ia ìte faahou o ia i te ora a te Atua,
ei faaî i te ärea i vaii- hohia mai e te ère e ia hau to na
âau. E nä reira atoà o ia i roto i to na oraraa, ia tià atu o ia i mua i to na
tauaro i roto i te fifi. O te mea
atoà ia e ora hau ai tätou i te fenua nei.
Oia mau, e tiàturiraa rahi to te Atua i te taata i te faatupuraa i te Here e te Aroha, e ia riro ei òaòaraa i te raveraa
i te mea tià, no te mea, te reira ta to òe faaroo i faarave
ia òe : e parautià
ia.
16 Monirë 2 no tënuare
2023
Eiaha ia to tätou tarià ia piri i mua i te autä
o te taata, eiaha atoà to tätou mata ia pö e to tätou vaha ia mämü i mua i te tupuraa o te ìno e te parautià òre. Mai
ta teie mau Färitea e rave peu noa ra, ia vare te taata. Aita te hinaaro o te
Atua i haapaòhia, ua ìmi noa rä rätou i to rätou iho maitaì e ia ìtehia
mai rätou. Eita te Atua e vare i te âau haavare e te haavare- vare. Inaha, te
hinaaro o te Atua : « O te Parautià, te
Aroha e te Haapaò mau : o ta te taata ia e haapaò e tià ai, eiaha te reira ia haapaehia ».
Te auraa, te faahoì noa ra teie nä taiòraa
e 2 ia tätou i nià i te
taìara o te parautià a te Atua, e ia ìte-atoà-hia i Mäòhi Nui nei terä maa parau
ra e : « O te Aroha e te Parau
Mau, ua fä- rerei ia räua. O te Parautià e te
Hau, ua hôhoì räua » (Ta- ramo 85, 10).
To te hui faaroo nei, haamanaò tätou : tei nià
noa te mata o te Atua ia tätou, aita e mea moè i mua i to na aro. Mai terä paì
parau paari e nä ô ra e : « E moè ä te rö
i raro aè i te rauère, âreà òe e te taata, aita e rauère e moè ai oe ».
Faaitoito anaè ia i te raveraa i te
mea tià, ia riro noa te Here e te Aroha ei òhipa tuätau nä tätou. Inaha, te
Parau i ìriti i te ùputa o teie nei ao, te Parau atoà ia e täumi ia òe i roto i
te Here e te Aroha o te Atua. Ia ora na.
Pure : Te Atua Nui Tumu Tahi, te Fatu o te raì e te fenua, te Fatu o to mätou parau, te taata nei.
Aita òe i faaea i te faaìte mai ia mätou i te ora. Ua huritua rä mätou ia òe e
ua haapaò i tei au ia mätou nei. Aita mätou e faatupu nei i to òe hinaaro, faaòre mai òe i ta mätou hapa.
Aita
atu ta òe e te Atua Nui Tumu Tahi tiaìraa ia mätou mäoti rä, ia rave mätou i te mea tià, ia rahi i te faatupuraa i te Here e te Aroha, e ia Atua faahou òe i
roto i to mätou oraraa i Mäòhi Nui nei. No òe anaè te Hau, te Mana e te
Hanahana. Âmene.
Toru o te mahana
Mahana piti 03 no tënuare 2023
Tumu
parau :
Faatupu
i te aroha, a here i te aroha hämani maitaì, a haere mai te haèhaa
Te mau taiòraa :
Mätaio 6, 6-8 : « Ta te Fatu e faahepo
mai ra ia òe, aita atu,
faatura i te tiàmäraa, here i te vai-täamu-raa, e faatano i ta òe haere e te Atua. »
Märeto 10,
17-31 : «
E te Òrometua maitaì roa ra, e aha tä
ù e rave, e fatu ai au i te ora mure òre ? »
Feruriraa manaò : I mua i terä huru parauraa
– tätou, eiaha o vau noa – te faaara
nei te perofeta ia Ìteraèra
i te auraa mau no te vai-täamu-raa i te fafauraa
faufaa a te Atua : Terä, ta te
Fatu e faahepo mai ra ia òe, aita atu mäoti : faatura i te tià- märaa, here i te vai-täamu-raa, e faatano i ta òe
haere e te Atua. No te mea, te parautià e te maitaì,
aita räua i taaê te tahi
i te tahi, e aore ia, e ènemi te tahi no te tahi. E hohoà räua i nä tamarii ôpü
hoê e taura pito hoê, ta tätou e parau nei, e maehaa. Ia mäuiui te tahi, e
tüì-roa-hia te tahi.
Ua
faaìte ê mai na te Atua i te mea maitaì e te mea tià e rave,
e te ani mai ra ia tätou ia faatupu i te parautià e ia haere mai te haèhaa
e te Atua. Te auraa,
no teie haereraa
mai te haèhaa e te Atua, e haereraa
atoà ia mai te haèhaa
e te tauaro, e nä te
here e te aroha e haapäutuutu e e tähoê i te âmuiraa taata : o tätou ia, eiaha rä o vau noa. Ia nä
reira anaè ra, te taui atoà
Mahana piti 3 no tënuare 2023 19
ra
ia ta tätou hiòraa i teie parau
no te faatupuraa i te parautià.
Teie te tahi o te mau tïtauraa
tumu e te ôtahi e mau ai te Hau o te Atua i nià i te tua o te fenua
nei, riro atu te mau nünaa atoà ei mau nünaa herehia e te Atua. E tuhaa rahi
atoà rä të anihia i te nünaa ia rave, ia here rätou ia rätou iho, ei taeaè e ei
tuahine. Ia òhu teie ôpape no te here e te aroha, e òiòi noa te tahi pae i te tomo mai i roto.
Te
faatupuraa i te parautià, te hereraa i te maitaì
e te haereraa mai te haèhaa
e te Atua, e tïtauraa
tumu e te tämau teie e ani- hia
ra i te täatoà ia amo e ia faatae
i nià i to na vairaa, ei faaì-
teraa i te tupuraa no te Hau o te Atua i roto i te hoêraa o te mau âmuiraa
taata : tätou, eiaha o vau noa. No te
tähoê i te mau nünaa atoà o te ao e te nünaa mäòhi, terä te tahi àveià e rave, haere mai te haèhaa e te Atua.
Terä atoà ia te räveà ta Ietu i höroà i te taata taoà rahi tei haere atu ia na
ra e ani i te òhipa e rave e fatu ai o ia i te ora mure òre. E no terä atoà
huru to teie tamaiti, e ôura patï mau i to na vai-âpï-raa ra, i te haapaò-mäite-raa i te mau faaueraa a
te Ture, aita atu ra i noaa ia na i te pätia i to na putaraa âvae i roto i te
putaraa âvae o te mau pipi a Ietu, no te rahi ihoä ia o ta na taoà. Ua riro o ia mai te tahi taata tei paremo roa i roto i te rahi o ta na faufaa.
Te fifi atoà teie e färereihia ra e
te taata faaroo e te tahi pae o te nünaa mäòhi
i teie mahana, te faariroraa i te faufaa
tumu- òre ei faufaa tumu. Nä hea ia e tupu ai te hoêraa o te mau nünaa
atoà o te ao nei e te nünaa mäòhi, i teie mahana no a nanahi ? Eita e òre, ua höroà-ê-hia mai na te räveà, aita rä te räveà
tano i faaòhipahia. O tätou, eiaha o vau noa. Ia
ora na.
Pure
: E te Metua here e te aroha
noa, a tätara i te päruru mata o te puaahorofenua i to mätou mata, i te hiò-oaoa-raa, e aore ia, i te
hiò-naìnaì-raa i te parau o te ora, e a faaâàno faahou i ta mätou
hiòraa i te tuhaa ta òe i ani noa na ia mätou
ia rave i roto i ta mätou
täviniraa, no te faatupuraa i te parau- tià i nià i to mätou fenua iti ia
Mäòhi Nui. Tauoi i to mätou vaa i te hoe o te parautià
e te parau mau, te here e te aroha,
ia hau noa to mätou tere nä roto i te mätäàre o te oraraa nei, e tae atu ai mä te maitaì
e te ora i te tïpaeraa. Tauturu
ia mätou i te faaìteraa i to òe here-metua i teie nünaa mäòhi.
Faaàma faahou i to mätou faaroo i ta òe tähiri ârahu, e ia paaìna ôtuì faahou ta mätou haamaitaìraa e ta
mätou faateniteniraa ia òe
: Tätou aè e te Atua Nui Tumu Tahi, eiaha o mätou noa, i nià
i te èà o te parautià. Âmene.
Maha o te mahana
Mahana toru 04 no tënuare 2023
Tumu
Parau :
E hiò i te òto o te feiä i faatïtïhia
Taiòraa : Mätaio 5, 1-8.
Poroì : Mätaio 5, 4 :
«
E ao to tei òto, e faaòaòahia hoì rätou ».
Ia haamaitaìhia te Atua Nui Tumu Tahi i to tätou
färereiraa i teie mahana.
Feruriraa manaò : Te maha teie o te mahana
no ta tätou pu- reraa no te
hoêraa o te mau nünaa o te ao nei e te nünaa mäòhi. O vai noa atu ä tätou, rau
noa atu ä te vähi no reira mai tätou, färii mai te hei o te here e te aroha o
te Atua ia tätou tätaì tahi, e ia hotu ä te here e te aroha i roto i te mau nünaa atoà o te ao nei, e i roto atoà i to tätou nünaa iti mäòhi.
Të nä ô ra te reo o te Fatu ia tätou
i teie ahiahi : « E ao to tei òto, e faaòaòahia hoì rätou ».
Teie te hoê o te mau parau ta te Fatu i hinaaro i te höroà no te faaitoito-faahou-raa i te taata i
roto i to na oraraa.
Teie rahiraa parau tei höroàhia
e te Fatu i roto i ta na haapiiraa i te taata, e mau parau anaè ia
tei haa- päpü mai i te rahiraa o te òhipa e rave, e teie hoì èà tei ineine i te mau taata atoà i te haere nä
nià iho, eere ia i te tahi èà mänina.
« E ao to tei òto, e faaòaòahia hoì rätou ». Teie òto e parau-
hia nei e te Fatu, no terä ia feiä tei haamäuiuihia, tei hämani- ìnohia, no te Atua, e aore ra, no te parau a te Atua. Haamanaò na tätou i te mau òhipa i tupu i te tau no te rëforomätio, e rave rahi mau taeaè e tuahine
tei hämani-ìno-hia, tei haamäuiuihia,
tei täparahihia, no to rätou faaìteraa i te parau
a te Atua. Eita e tià ia
rätou ia rave i te pureraa ta rätou hoì i mätaro noa na i te rave i te mau mahana atoà, eiaha ia ìtehia, e hämani-ìno-
hia. Te feiä atoà tei haamäuiuihia no te faaìteraa i te parau a te Atua, no rätou teie parau ta tätou e
hiò nei.
E aha te tïtauraa ta tätou e täpeà
mai, mai roto mai i teie parau, noa atu te haamäuiui a te taata, noa atu te
hämani ìno a te taata, eiaha e
haaparuparu i te faaìte i te parau a te Atua,
eiaha e vaiiho
e nä te òto e haaparuparu i ta òe täviniraa, eiaha e vaiiho e nä
te òto e faataupupu i ta òe täviniraa. Te vai ra ihoä te taime, nä te Atua e faaòaòa
ia òe, e te reira te òaòa tei
hau i te faahiahia, terä i ta te Atua e höroà ia òe.
« E ao to tei
òto, e faaòaòahia hoì rätou ». I teie mahana, e rave
rahi mau tumu i tupu ai te òto, te mäuiui o te taata. Te uiraa e tano e ui : Terä òto e terä mäuiui, no te taupupu
änei o te täviniraa i mäuiui ai te taata,
i òto ai te taata ? E aha te mea i mäuiui noa ai te nünaa i teie
mahana ? Ia hiò tätou i te parau no te paura âtomï, ua viivii te fenua i teie mahana,
e ta teie ia nünaa e autä noa nei, nä roto i teie mau maì e faa- ruruhia
nei e ana. E terä mau mea e faaruruhia ra e te
nünaa, no te mea ia, ua ätea o ia i to na Atua.
Nä roto i te mau mea i tuuhia mai i
mua ia na i terä tau, aita te mau metua i feruri noa aè, e aita atoà i ìte i te mau mea vii- vii e matara mai mai roto mai i teie
âtomï faatupu pohe e e tüpohe ora, ua haere vëtahi e rave i te òhipa i ô, no te
oraraa ùtuafare. I teie mahana, e rave rahi atu ä mau tumu tei riro i te
haamäuiui i te nünaa, mai te haamoèraa o ia i ta na peu tumu e te faahinaaroraa i ta verä mä, mai te hooraa
i te fenua, e ìnahä o ia tei mäìtihia ei tiàau, e te vai noa atu ra.
Te
tumu mau rä o te autä o teie nünaa e te tahi atu mau nünaa, no
te mea ia, ua ätea i te Atua, aita te Atua e riro faahou nei ei Atua i roto i te oraraa o te taata. Âhiri te Atua e riro nei ei
Atua i roto i te oraraa o te taata, eita te taata e hoo i te fenua, eita te taata e faahinaaro i te peu a verä mä, no te mea, teie te peu ta te Atua i höroà ia na, e òaòa ia
o ia i te rave i te peu e te hïroà
ta te Atua i höroà i roto i terä e terä nünaa.
No reira, e te mau taeaè e tuahine, o
vai noa atu ä tätou, rau noa atu te vähi no reira mai tätou, rau noa atu ä te
mau faa- nahoraa e faanaho ra i to tätou oraraa vaamataèinaa, a hoì i te Atua
ra, a faariro faahou i te Atua ei Atua i roto i to tätou oraraa. Ia Atua faahou
te Atua, ia fenua faahou te fenua e ia taata faahou te taata, ua maitaì roa ia.
Ia ora na.
Pure
: E to mätou Metua i te raì
tuatinitini, Òe tei î i te here e te aroha, teie mätou i mua i to Òe aro, mai
te haèhaa e te âau tätarahapa mau. I mua i to mätou ètaèta e to mätou haa-
paòraa òre, ua ìte mätou i to mätou paruparu i te ìteraa i to Òe here ia mätou
nei, nä roto änei i ta Òe rahu, e aore ra, nä roto i te peu tumu ta Òe i höroà
i roto i terä e terä nünaa. Ua
täiva mätou ia òe e aita i rave i te èà ta òe i faatoro no mätou, e te faatupuraa i to Òe hinaaro. Te
onoono noa nei ä mätou i te ora i
roto i te haapaòraa òre, e te manaòraa e, terä te mea maitaì roa aè e rave.
Höroà Òe ia mätou i te itoito i te
ìte-faahou-raa i te rahu ei tauaro no mätou, te ìte-faahou-raa i te faufaa e
vai ra i roto i te hïroà e te peu
tumu ta òe i höroà i roto ia mätou e i roto i
te mau nünaa atoà, àti tià aè teie nei ao. Te räveà noa hoì teie ta
Òe i höroà i te mau nünaa atoà, no te faahanahanaraa ia Òe, no te
faateniteniraa ia Òe, nä roto i te òri, te hïmene, tä- rava änei, hïmene rüàu
änei, e te vai noa atu ra.
Tämä
i roto ia mätou terä mau manaò
haapaòraa òre, ia tià ia mätou ia hoì i nià i te èà o to Òe ra
mau hinaaro. Te ùputa o te here e te aroha
ta òe i ìriti na ia mätou,
mäoro noa ia mätou
i te tomoraa i roto i taua ùputa ra, e räveà
hoì te reira e maitaì ai te oraraa faaroo,
oraraa vaamataèinaa, oraraa
ùtuafare, ora- raa âmui o
terä e terä nünaa. Te Atua e, färii mai Òe i ta mätou e ani nei, färii atoà mai
i to mätou mau huru rii. Ia Atua faahou Òe i roto i to mätou oraraa, ia fenua
faahou te fenua i roto ia mätou. Âmene.
Pae o te mahana
(Mahana maha 05 no tënuare 2023)
Tumu
parau :
E hïmene i te hïmene a te Atua i te
fenua ê.
Te mau taiòraa :
Taramo 137, 1-4 : « I reira te feiä i tïtï ai mätou ra i te faaue- raa mai i te hïmene ; e te feiä i
riro mai ai mätou tei ani i te ârearea ; nä ô mai ra : A hïmene mai na i te
hïmene no Tiona. »
Ruta ev 23,
27-31 : «
E te mau tamahine i Ierutarema nei, eiaha e òto ia ù, e òto rä ia òutou iho, e
ta òutou mau tama- rii. »
Ia ora na i te Here e te Aroha o te Atua i to tätou
färereiraa.
Feruriraa
manaò : Ta tätou tumu parau no
teie mahana : E hïmene i te hïmene a te Atua i
te fenua ê. Ua ìritihia mai roto mai i te Taramo
137. I to Iteraèra âfaì-tïtï-raahia i Päpu- rönia, ua faaèrehia o ia i te faufaa
ta te Atua i höroà
ia na : to na fenua e to
na tiàmäraa, no to na täiva i te Atua. I te fenua ê o ia i te ìteraa i te tahi
mau òhipa âpï e faahuruê ra i to na oraraa, no te mea, te ora ra o ia i te fenua
o te nünaa i haru ia na, mai teie ta te Taramo 137 e faaìte
ra. I Päpurönia, te ani ra te feiä faatere ia Iteraèra : E hïmene i te hïmene no te Atua io
rätou. Te auraa,
terä mau hïmene
ta rätou i hïmene noa na
no te Atua i Iteraèra, e faaitoito rätou i teie nei i te hïmene i Päpurönia. E tano ai e ui : E aha te huru o terä hïmeneraa ta rätou. E tano e parau, eere roa atu i te mea ôhie, e hïmene
ihoä rä, no te mea, nä te tahi hau ê e faatere
ra ia rätou. Tei ia na ra te parau ia rätou i teie nei. E tano atoà e ui : E te feiä
i faaue ia rätou : E hïmene i te hïmene no te Atua, e ìte änei rätou e të òto ra teie mau taata ta
rätou i haru. E ìte änei rätou e të mäuiui ra teie mau taata i roto i ta rätou
hïmene- raa no te Atua. Aita
ia i päpü, no te mea, e piti huru to te taata
i mua i te àti o te tahi. E tupu te aroha i roto ia na e e rave o ia i te tahi
òhipa maitaì. Mai te peu, eita o na e aroha, ua vai noa ia teie mau taata i roto i te àti. Mai te peu rä, te vai
ra te tiàturiraa i te Atua, hïmene noa ai i te hïmene no te Atua i te fenua ê, eita e òre e ìte atoà mai te
Atua i te reira.
I roto i te Ruta ev 23, te faaìtehia
ra te parau a te Fatu i te mau vahine : E te mau tamahine i Ierutarema nei, eiaha e
òto ia ù, e òto rä ia òutou iho, e ta òutou mau tamarii. Te Fatu, te taata i hämani-ìno-hia, teie e parau ra i te mau vahine. Ia hiò-anaè-hia te parau a te
Fatu, e au ra, ua ìte te Fatu i te vähi tä na e haere
ra e ua färii o ia. E aita o ia e haapeàpeà ra nö
na i mua i te huru raveraa
a teie mau taata ia na. Mea rahi
aè to na mänaònaò i teie mau vahine e òto ra nö na. I faaara ai o ia : E òto no rätou e no ta rätou mau tamarii. No
te mea, aita ta rätou e räveà
nö na. Te auraa, e tupu te ôpuaraa ìno a te taata i nià i te Fatu. E
faatätaurohia o ia e e pohe o ia. E tano ai e ui : E aha te manaò o te Atua. Haamanaò na tätou i te mahana i faatätaurohia ai te Fatu, te
vai ra te tahi mau täpaò : te mahaeraa
te päruru o te hiero, te haapöiriraahia te raì, ta na parau i te hoê o nä taata
i faatätaurohia e i te Atua.
I
mua i teie nä parau
e faaìtehia ra e te Taramo 137 e te Ruta
ev 23, e tano e parau, te hämani ìno, eere e hinaaro no te
Atua. E hinaaro rä no te taata, no to
na riri i te tahi, no to na inoìno i te tahi, no to na au-òre i te tahi. E te
taata e hämani ìno i te tahi, aita o ia e ìte ra e taata te tahi mai ia na
atoà, e taata ta te Atua i hämani ia
au i to na huru e to na hohoà. Te auraa, ia hämani ìno anaè te tahi i te tahi,
te hämani ìno noa ra terä taata ia
na. E aita o na e ìte ra e, te hämani ino ra o ia i ta te Atua i hämani, mai ia na atoà. Te auraa, au-òre noa atu òe i te tahi, riri noa atu ai òe i te
tahi, eiaha e rave i te tahi òhipa tano òre, te maitaì noa ra òe. Te taime òe e
rave ai i te tahi òhipa tià-òre i nià i te tahi, ua ìno òe. Te haamataraa, e
manaò ìno, e ua riro mai te reira manaò ìno ei òhipa ìno. I mua i te hämani-ìno-raa, e manaò noa tätou e òhipa taata
noa teie. Aita. Te vai ra te Atua, e aita tätou e ìte ra. Te mätaìtaì
noa mai ra te Atua ia tätou.
Te vähi o tätou anaè, te riro ra te fenua, te mau àihere, te mau tumu räau,
te mau ânimara, te mau manu o te reva
e te mau mea ora atoà ei ìte. Aita e mea moè. E faaitoito tätou i te faatupu i
te maitaì, eiaha te ìno. Ia ora na.
Pure
: E to mätou Metua here, te Atua
o te mau taata atoà i hämani-ìno-hia. Te pure atu nei mätou ia òe no te ìno e tupu noa ra i te mau mahana atoà i roto
i to mätou oraraa e i roto i teie nei ao. Te pure atu nei mätou
ia òe, no te mau taata atoà e
hämani-ìno-hia ra, rau noa atu to rätou huru, to rätou tiàraa, ta rätou òhipa, to rätou faaroo e
to rätou nünaa, no te mea, e mau taeaè e e mau tuahine rätou no mätou. Te
tiàturi nei mätou, nä òe e te Atua i hämani ia mätou
te taata ia au i to òe huru e to òe hohoà. E te ani nei mätou
ia òe, e tauturu ia mätou i te ìteraa e te raveraa i ta mätou tuhaa.
Ua haapii òe ia mätou i te here e te
aroha nä roto i to mätou mau tupuna e ta òe Parau, e te tià nei mätou i mua ia
òe, no te faaìte ia òe i to mätou atoà here i te feiä atoà e faaruru
noa ra i te hämani ìno.
Te faahaèhaa nei mätou i mua ia òe,
no te rahi o to òe faaò- romaì i te mau ìno atoà e ravehia
ra. E te ani nei mätou ia òe,
e faaòre mai i ta mätou hara. Amene.
Ono o te mahana
Mahana pae 06 no tënuare 2023
Tumu
parau :
O
òutou i nä reira i te hoê taeaè iti haìhaì roa, ua nä reira atoà mai òutou ia ù
Taiòraa : Mätaio 25 : 31-40.
Poroì : Mätaio 25, 40 : « Oia mau tä ù e parau atu ia òutou nei, o òutou i nä reira i te hoê
taeaè iti haìhaì roa i roto i ta ù mau taeaè nei, ua nä reira mai ia òutou ia
ù. »
Feruriraa manaò : I mua i teie parau ta tätou e hiò nei i teie
ahiahi, e parau ia e faatorohia ra i nià ia òe iho. E faahoìhia mai te parau i nià ia òe. To òe tiàraa
taata mäòhi. E nä te mau
parau ta Ietu e faahiti
ra, e arataì ia tätou i te märamaramaraa
i te tïtauraa e hinaarohia ra ia òe e te taata mäòhi.
I teie ahiahi, i roto i ta tätou
parau, te ìte nei tätou i te tiàraa mau o te Fatu, to na pärahiraa i nià i to
na teröno hanahana, e to na tiàraa haavä.
I ô nei, te rave ra o ia i te faaotiraa hopeà no te taata, tei hea roa o ia i te vairaa. Terä ia e
faaauhia ra i nià i te parau o te mämoe e te parau o te puaaniho. E rahu ä teie
e türama nei i te èà, no te mämoe i te pae àtau, e no te puaaniho i te pae àui.
I roto i te vaha o te Fatu, te parau
no te mämoe, tei te vähi maitaì, ia au i ta na mau haapiiraa i vaiiho mai, âreà
te parau
o te puaaniho, tei te vähi ìno ia. E haapäpüraa teie, to òe parau
30 Mahana pae 6 no tënuare 2023
e te taata, tei roto ia i te rima o
te Fatu. Te uiraa e tano e ui : « E mea nä hea tätou i te hiòraa
e te ìteraa i te Fatu ? ».
Ia parau anaè te Fatu, i poìa na vau, ua höroà mai òe i te mäa,
i poìhä na vau, ua höroà mai òe i te pape, i maìhia
na vau, ua rapaau mai òe ia ù, i täpeàhia na vau i
te fare âuri, ua haere mai òe e hiò ia ù, e te vai noa atu ra. E aha ia te tahi haapiiraa
e täpeà mai.
E teie te uiraa a te Fatu, no te
haaväraa i te taata. No te feiä parautià, i hea mätou i te ìteraa ia òe, i te
poìaraa, i te poìhä- raa, i te
maìraahia, i te täpeàraahia i te fare täpeàraa ? E te pähonoraa : O òutou i nä reira mai i te hoê taeaè iti
haìhaì roa, o vau tenä. Te manaò rahi e ìtehia
i roto i taua parau ra,
te parau ia no te here, te aroha, te tauturu, te autaeaèraa, te hoê.
Ia
fänau faahou tätou i taua mau mea i roto ia tätou.
Ia fänau anaè mai teie mau
mea, eita paì e tupu te faaapiapiraa i roto ia òe. Ei rima matara, ei rima
mähorahora to òe. Ia òre anaè rä òe e färii e, o vai terä i mua ia òe, i reira
e turori ai ta òe hiòraa i te parau o te Atua e te parau o te taata, e faahoì noa
mai ra i te huru e te hohoà o te Atua, aore e mahana tuua.
Ei reira òe e hämani ai i te manaò, e ìte änei òe i to òe taeaè e to
òe tuahine i roto i te fifi, aore ra, no òe iho te parau ta òe e haafaufaa ra.
E hoona änei, eita änei e mäuà te taime e te püai, e ia haapaò noa hoì òe ia òe
iho, e moè roa terä fifi, e moè atoà rä te parau o te taata, nö na te fifi e
vai-tahaa noa mai ra i mua i to òe mata.
E ìnaha, të nä ô ra te Fatu, terä ta
òe e hiò ra, terä ta òe e ìte ra, o vau tenä. Te huru e te hohoà
o te Fatu, tei roto ia òe, aita
o na i faaätea ia na i te taata. Tei pïhaì noa iho o ia ia òe, tei roto roa ia
òe, e ia ìte atoà ia òe e, terä taeaè e tuahine i mua i to òe aro, o òe iho terä, o òe mau terä. Aroha ia òe iho
nä mua, hou a faatae ai i te here e te aroha i to taeaè e to tua- hine.
No reira, to òe tiàraa taata mäòhi,
terä to òe huru e to òe hohoà, o òe terä. Eita òe e hiò mata noa. I vai na terä
faufaa i roto ia òe, tei roto roa i to òe ôpü. Mai te mea rä e, ua taui òe i
teie nei, a tae hoì e. Haamanaò rä e, tei roto òe i te rima o te Atua. Ia ora
na.
Pure : Te Atua, te tumu o to ù ora, o Òe te Atua tei î i te here
e te aroha. O Òe teie e mata-ara noa nei i nià ia mätou. Ia faa-
tenitenihia e ia faahanahanahia ta Òe hämani-maitaì-raa ia mätou, te taata nei.
E, e tià ia mätou ia faahaèhaa i mua i to Òe
aro, no te mau òhipa ta Òe i faaue ia mätou e rave, tei òre rä i ravehia e mätou, faaòre mai ta
mätou hapa.
A
faariro faahou ia mätou ei mau tävini
haapaò maitaì. A faa-
riro faahou i te here e te aroha ei mäa tumu nä mätou,
ei mäa herehia e mätou i te mau mahana atoà, ia òre mätou ia paru-
paru, ia òre ta Òe parau ia riro ei faufaa òre. A nïnii mai i te itoito, te
püai e te paari. Âmene.
Hitu o te mahana
Mahana mäa 07 no tënuare 2023
Tumu
parau :
To teie mahana, eiaha ia vai noa mai.
Te mau taiòraa :
Iöpa 5, 11-16 : « E tiaìtururaa rahi
to terä e pärahi ra i roto i te paruparu, e terä i haamämühia. »
Ruta èv 1, 46-55 : « Ua täora o ia i te
feiä mana i raro i to rätou mau teröno, e ua faateitei i te feiä haèhaa. »
Ia ora na i te here e te aroha o te Atua i teie
färereiraa i to tätou.
Feruriraa manaò : E ômua tätou i teie ahiahi
i te hiòraa i te parau o teie taeaè iti o Iöpa, tei ora
na i te tahi oraraa hau, te maitaì e te òaòa. E i teie taime manaò-òre-hia e teie tävini,
te huri nei te mataì, e ìnaha, ua mou roa ta na mau ânimara
e to na mau tävini, e te
ineine nei teie àti rahi i te maìri i nià i ta na fänau tama. I mua i teie
òhipa e tupu ra, aita e vähi toe i roto i te oraraa o teie taeaè iti, e aita i
tüìhia e te mamae. E marö te roimata, e eita te auë e paaìna faahou. E ö mai ihoä
te manaò ìno i roto i te feruriraa, e rave i te tahi faaotiraa, e faaätea i te
Atua, e e faaätea atoà rä i te taata. E àriàri roa te faaroo e te tiaìtururaa. Te tiàturi noa ra hoì Iöpa e, e tei pïhaì
noa iho te Atua ia na i roto i te àti. E ia tae anaè rä i te tahi taime, i mua
i te fäito teimaha o te mäuiui, e hiòhia na te àti o te taata, mai te tahi
faaruèraa taata, mai terä ta Ietu i faahiti i nià i te tätauro, i mua i te
aro o to na Metua : E taù Atua, e
taù
Atua, e aha òe i faaruè mai ai ia ù. Ua ìte te Tamaiti i teie mämü rahi o te Metua, i mua i teie piiraa.
Ua mämü mau änei te Metua, e aore ia, i mua i te
fifi o te Tamaiti e te fifi atoà o te taata, eita te parau a te Atua e paaìna
faahou, no te mea, to na atoà ôpü terä e mamae ra. Aita e taramo, aita e
parau-atua, aita atoà e ìrava pïpïria no te tämarü i te parau o te mäuiui. Terä ia mea ta Ietu e manaò
ra e, terä mämü to te Metua, te hiò ra o ia i te reira mai te tahi faaruèraa taata.
A hiò noa na tätou i teie mau hämani-ìno-raa taata e teie mau
haapoheraa taata e ìtehia ra i roto i teie ao, i te fenua marite, i Kanaky,
e io tätou nei i te tahi tau aè nei, to te tahi mau taata tumu o te fenua pupuhi-pohe-raahia e
te mau mütoì ìri-tea. Te uiraa, no te aha ? Riro atu ra te hoê ei haamäha riri
nä te tahi. Eita ihoä ia te tiàturiraa e te tiaìtururaa e àma faahou, i roto i teie huru ao e aita te turaraa
o te taata e faatura-faahou- hia ra. O te taata te
tahi tumu rahi e ìno ai te fenua. Tei nià noa ä te taata i terä manaò e : No te tupuraa
o te hau, faatupu i te
tamaì, e e haapohe i te taata. E aha te manaò o te Atua i mua i teie mau tupuraa òhipa ? No reira mai terä manaò e : To
teie mahana, eiaha ia vai noa mai.
Te haapii atoà mai rä teie parau e, e
tià roa atoà i te taata ia faataui i te mea ìno, ia riro mai ei mea maitaì.
I terä puèraa e vävähi ra,
e faaâmahamaha haere noa ra, e faataa haere noa ra, e tüìno haere noa ra, e huanane
hänoa ra, haamanaò
e, mai terä ta Ruta èv 1, 46-55 e faaara mai ra : « Ua täora o ia i te feiä mana i raro i to rätou mau teröno,
e ua faateitei i te feiä
haèhaa. » Te auraa, mai teie atu nei, e tià roa ia tätou, e i te tauturu a
te Atua Nui Tumu Tahi e ta na parautià, ia rapaau
faahou i te mau pëpë o te fenua,
tähoê faahou i te mau nünaa,
ia hoì faahou mai te hau e te ora. To
teie mahana, eiaha ia vai noa mai. I nià i teie manaò, e haapäpü faahou
ai tätou i to
tätou faaroo, tiàturiraa e to tätou tiaìtururaa i te manahope o te Atua, no te faahoì mai i te hau i te fenua nei. Terä ta tätou àroraa tuätau i teie nei i Mäòhi
Nui nei, i mua i terä mau hä-
mani-ìno-raa ìtehia e te mata, e terä atoà rä mau hämani-ìno- raa ìtea-òre-hia e te mata, no
te mea, o rätou te mea ìno roa atu. Faaitoito e e haapüai tätou i te àro i te
ìno, ia hotu ùmu faahou te ora i nià i teie fenua.
E tuu tätou i ta tätou àroraa i roto
i te pure mä te faaroo, mä te faatüàti i te mea e vai ra i roto i to tätou ôpü e te mea e vai ra i roto i te ôpü o te Atua, oia hoì ia here tätou i te mea ta te Atua
i here, e mai ta te Atua i here. Eiaha rä ta tätou
parau ia tärere noa i nià i te
ùtu, ia ìtehia rä to na tupuraa i roto i te òhipa, no te mea, te fäito o te here, o te hereraa
ia aita e fäito.
Ia ora na.
Pure : Tämau tütüaau roa òe i roto i to mätou
âau i teie parau e, te
täviniraa, eere ia i te paraparau-noa-raa e : Ia hinaaro i te Atua, e riàrià ia i te ìno, e àro i
te ìno ia tupu te maitaì. Eiaha e mämü, no te mea, aita e ìno maitaì. Mea ìno
ihoä te ìno, mea maitaì
ihoä te maitaì. Aita ä i ìtehia
aè nei te riroraa te pereòo ei tereraa
porömu, te porömu
rä, ua faataahia ia no te tereraa pereòo, oia ia. Eere nä te
parau e faaìte mai e, te ìmi ra mätou ia oe e te Atua, nä te òhipa rä e faaìte
mai i te vähi tei reira to mätou âau. Hoê tïaa to te tävini
e to na Fatu. Haapii mai, haapii mai ia mätou
e te Atua i te faatupuraa i to
òe hinaaro, ia tupu te parautià e te parau
mau i nià i to mätou
fenua iti ia Mäòhi Nui, a ìtehia atu ai e, e nünaa mätou no òe,
e mau tävini parau mau hoì e te haavare
òre, e ia faufaahia ta mätou
haamanaòraa i te òhipa rahi i ravehia
e to Tamaiti here e Ietu,
no te hanahana o to òe iòa moà. Ia ôroà faahou
to òe hinaaro i te fenua nei, mai tei ôroàhia
i nià i te raì. Âmene.
Vaù o te mahana
Täpati 08 no tënuare 2023
Tumu
parau :
Nä
te parautià e faatià faahou i te oraraa âmui o te nünaa
Taiòraa :
Taramo 82, 1-4
: «
Ei haavä òutou no te taata paruparu e te ôtare, a faatupu i te parautià no te
taata rii e no tei àti. » Ruta èv 18, 1-8 : « Eita änei te Atua e faatupu i te parautià no tä na i mäìti,
tei pii ia na i te ruì e te ao. »
Ia ora na i te here e te aroha o te Atua i te färereiraa.
Feruriraa manaò
: I roto i te täatoà o te Puta Taramo,
te ìte- hia ra te rauraa o te
mau pure, te mau ârueraa, te mau piiraa e te mau tautururaa ta te Atua e faatae
mai nei ia tätou. I roto i te Taramo
82, te tïtau nei te Atua i te tahi parautià tei faatura
i te turaraa o te taata tei höroàhia i te taata tätaì tahi, mai te tiàmäraa, te
pärururaa i te tupuraa o te ora, te turaraa o te taata, te ea, te àifäitoraa,
te here e te aroha. Te tïtau atoà nei teie
taramo, e i te tauturu a te èvaneria a Ruta 18, ia faataa- hurihia te mau faanahoraa atoà e faatïtï
noa nei i te taata, e ia tätäì-rü-hia
te mau faanahoraa atoà e te mau ture e faatupu nei i te parautià òre, te òhipa
piò e te hooraa i te värua o te nünaa, no te mea, e haafifi te reira mau tupuraa òhipa i te ora- raa âmui o te nünaa e te ôpuaraa
faaora a te Atua.
Terä te parautià e tïtau-atoà-hia ra
i te taata faaroo, te feiä pure atua, ia faatupu, haamata
nä nià ia òe nä mua roa, tüì atu ai
i nià i te tahi.
Ia òre teie i ô nei atu e àma e e ura, e auauahi
noa ia terä i ô mai. Mai teie atu nei, e tano tätou e âmui i te mau òhipa atoà i ravehia mai na e te Atua i roto i te âài o teie
ao, e türamahia ra e teie tau taiòraa, no te maitaì e te oraraa hau o te rahu, nä roto i te täìhi-tumu-roa-raa i te ìno e te hara,
nau tumu ôtahi roa teie no te mau âmahamaharaa e tüìno nei i
te oraraa hau o te mau tamarii
a te Atua. Te faatororaa e hi- naarohia mai ra, ia hoì faahou
mai e ia päututu faahou
te ora- raa âmui o te mau
nünaa e to na Atua.
Te tïtau nei te Atua ia tätou i teie
mahana no a nanahi, e nä roto i te faaroo, ia toro to tatou pü-tarià i te autä
a te nünaa mäòhi, e ia òi tämau noa to tatou ôriò-mata i nià i teie mau tamarii
a te Atua e pärahi ra i Mäòhi Nui nei, no te mea, e mau tamarii herehia teie e te Atua Nui Tumu Tahi, i nià i teie fenua herehia e te Teitei. Haamanaò,
haamanaò na, haa- manaò tämau, eiaha e fiu, eere te Mäòhi i te taoà haùtiraa nä te tahi pae, to te moana mai e tae noa atu i to te fenua atu nei. Eere
atoà teie nünaa i te ueueraa upoo nä te hotu päinu.
E iho tö na, e hïroà tö na, e
reo tö na, e peu tä na, e mäa tä na e e parau tö na, e e parau atoà tä na. Aita
e mea pona-òre i roto ia na. Faatura
ia na, faatura maitaì ia na i roto i to na taataraa,
to na nünaaraa e to na mäòhiraa. A here ia na, e noaa atoà ia tä na faaturaraa e tä na hereraa i te
tahi. Vaiiho mai i to na ùnaùna, âfaì ê atu i ta òe faaùnaùna. E pärahiraa tö
na i roto i te oraraa vaamataèinaa o teie fenua, eere o na i te fee piri ôfaì,
o na te tahi tauturu päpü no te paturaa i te a nanahi o teie nünaa e teie fenua. E tuhaa rahi atoà tä na, no te haamau
i te Hau o te Atua i nià i te tua o te fenua nei.
Te tïtauraa ôtahi roa ia tätou i teie
mahana, ia poro-hua-hia te parautià, te parau mau, te here e te aroha, e ia ôuàuà te mau mouà
e te mau âivi, ia paìpaì te mau pape e te moana i te rima, ia hïmene faahou te
uru-räau, no te haamaitaì e te faa- teniteni
i te Atua ora e no te ora. Mai te peu e, e ìte mai òe e te taata na i teie maa
tauturu iti no te âpee i teie nünaa i te haereraa
nä nià i te taiàra o te oraraa nei, e tano maitaì ia te maa parau iti a Tetunaè
ra e : « E tähuà maitaì te feruriraa
manaò » (ìrava ture 63). Ia ora na.
Pure : E te Atua Nui Tumu Tahi e, o òe te Rahunui e te Faao- ranui o te mau mea atoà e te mau nünaa
atoà o te ao nei, a tuu ia mätou
i mua i te hiò-hipa
o ta òe parautià e ta òe parau
mau, ia ìte mätou i to mätou häìriìri e to mätou
faufau, te òre- raa e pätia i to mätou putaraa âvae i
roto i te putaraa âvae o te Faaora Nui o teie nei ao. Täìhi tumu atu na òe i te ture pa-
paraa oraraa a te arii, e nä ô ra e : Eiaha
e haaviivii i te toto o te mau atua, e tei manaò
atoà e, o o ia noa te tià e te àuvaha parau o te Atua i te fenua nei. Mea rahi roa atoà te reira
huru arii i Mäòhi Nui nei, tei haapaò noa ia rätou iho e to rätou anaè iho ra maitaì,
mä te täora i teie nünaa i te vähi aita e ora to reira, i roto i te ère. Nanaò
faahou òe i to òe iòa, eiaha i nià i te one tahatai e te ôfaì, eiaha atoà i nià
i te fare pure, i roto roa rä i te höhonuraa o to mätou âau, ei vähi e mëharo
tämau ai mätou i to òe moà. Haamoà ia mätou i teie nei, no te mea, no òe te
moà, nä òe atoà ia te haamoà.
Te ani täparu atu nei mätou ia òe, nä
roto i te parautià-atua, ia peretau faahou te maitaì e te ora i nià i to mätou
fenua iti ia Mäòhi Nui, ta òe hoì i hii e i püòhu i roto i to òe here-metua
e to òe here-atua, mai te matahurahura mai o teie nei ao. Ia peretau atoà ia ta mätou haamaitaìraa e ta mätou faateniteni-
raa ia òe, ia hoà uira e ia haruru pätiri faahou te ora i Mäòhi Nui e i roto i teie nei ao. I te àma o ta òe parautià e ta òe parau
mau i nià i to mätou fenua iti e i roto i teie nei ao, e maitaì faahou ai te
oraraa âmui o te mau nünaa. Tahitià mai i ta mätou ùpu, mai teie nei e a tau e
a hiti noa atu. Âmene.
