Mātaio 5.17-37 Faaòre.

 

Tāpati 12 nö Fëpuare 2023.

Faaòre.

Taramo 119.1-32

1 E ao to te feiä haavare òre i te èà, o tei au te haereà i te ture a te Fatu

2 E ao to tei haapaò i ta na i faaìte mai, o tei ìmi ia na mä te âau atoà ra

3 Aore rätou i rave i te hara, ua haapaò rätou i ta na parau.

4 Ua parau mai òe, e te Fatu, ia mätou nei, ia haapaò-hua-hia ta òe ture.

5 Ia tano mäite hoì to ù nei mau haereà i te haapaò-mäite-raa i ta òe ra mau ture.

6 Ei reira vau e òre e haamä ai, ia haapaò vau i ta òe ra parau.

7 E haamaitaì au ia òe mä te âau haavare òre ia ìte au i ta òe ra faaauraa tià.

8 E haapaò vau i ta òe ra mau ture; eiaha e faaruè hua mai ia ù

9 E nä hea te taata âpï i te tämäraa i to na èà. Ia faaau i to na haereà i ta òe ra parau.

10 Ua ìmi au ia òe mä ta ù âau atoà; eiaha vau ia òhipa ê i ta òe ra parau.

11 Ua haaputu vau i ta òe parau i roto i ta ù âau, ia òre au ia hara ia òe ra.

12 Ua haamaitaìhia òe, e te Fatu. E haapii mai òe ia ù i ta òe ra mau ture.

13 Te faaìte nei ta ù ùtu i te mau faaauraa atoà no roto i to òe ra vaha.

14 Te òaòa nei au i te èà ta òe i faaìte mai ra, e iti hua to te mau taoà atoà ra.

15 E manaò ä vau i ta òe i faaue mai ra, e haapaò ä vau i ta òe ra mau èà.

16 E òaòa vau i ta òe ra mau ture, e òre roa vau e haamoè i ta òe parau.

17 Ìte maitaì mai òe i to tävini nei, ia ora vau, e ia haapaò vau i ta òe parau.

18 A faaàraàra mai i te mata o to tävini nei ia ìte au i te mau mea taa ê i roto i ta òe ra ture.

19 E taata ê au i te fenua nei, eiaha e huna i ta òe parau ia ù.

20 Ua unuhi ta ù värua i te hinaaroraa i ta òe ra mau faaauraa, aita e mahana tuua.

21 Ua aò òe i te feiä teòteò, i tei tatarahia ra, o tei faaruè i ta òe parau.

22 E faataa ê òe i te faaìno e te vahavaha, ua haapaò hoì au i ta òe i faaìte mai ra.

23 Ia pärahi te hui-arii e parau ìno ia ù ra, e haamanaò ä to tävini i ta òe ra mau ture.

24 O ta òe i faaìte mai ra, o ta ù ia e pöpou, e ta òe ra parau tei aò mai ia ù.

25 Te àti nei ta ù värua i te repo; e faaitoito mai òe ia ù i ta òe parau.

26 Ua faaìte au i ta ù mau haereà, e ua faaroo mai òe ia ù; e haapii mai ä òe ia ù i ta òe ra mau ture.

27 E faaìte mai òe ia ù i ta òe i aò mai ra, ia parau vau i te mau òhipa taa ê na òe ra.

28 Ua tärapape ta ù âau i te òto, e faaètaèta mai òe ia ù i ta òe ra parau.

29 E faaätea ê atu i te parau haavare ia ù, e tuu aroha mai òe ia ù i ta òe ra ture.

30 Ua hinaaro vau i te èà parau mau ra, e ta òe ra mau faaauraa, ua tuuhia ia i mua ia ù

31 Ua au roa vau i ta òe i faaìte mai; e te Fatu, eiaha vau ia haamähia.

32 E horo vau nä te èà ta òe i parau mai ra, ia haamahorahia e òe to ù nei âau.

Teuteronomi 30.15-20

Mäìti te ora.

15 Inaha, ua tuu vau i te ora e te maitaì, i te pohe e te ìno, i mua ia òe i teie nei mahana;

16 o ia hoì teie ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana, ia hinaaro òe i to Atua ra i te Fatu, mä te haere mäite na ta na ra mau èà, e te haapaò i tä na parau, e ta na ra mau haapaòraa, e ta na ra mau ture, e ora òe, e e rahi roa òe, i nià i te fenua ta òe e haere e rave nei ei pärahiraa.

17 Ia färiu ê rä to âau, e eita òe e faaroo, e tuiau-ê-hia atu ra òe, e haamori atu ra i te mau atua èê ra, e piò atu ra i raro ia rätou;

18 te faaìte atu nei au ia òutou i teie nei mahana e e pohe mau òutou; e òre e mäoro to òutou ra puè mahana i nià i te fenua, ta òe e haere e pärahi nei, i te tahi pae i Iörïtäna ra.

19 Te tiàoro nei au i te raì e te fenua ei ìte no ù ia òutou i teie nei mahana e ua tuu vau i te ora e te pohe, i te maitaì e te ìno i mua ia òe; e tënä na, a rave i te ora ia ora òe e to òe atoà ra huaai:

20 ia hinaaro hoì òe i to Atua ra i te Fatu, e ia faaroo òe i to na reo, e ia àti atu òe ia na; o to òe ora ia o ia, e o te mäoro ia o to òe ra puè mahana ia pärahi hoì òe i te fenua ta te Fatu i tapu i to mau metua ra, ia Âperahäma, e ia Îtaata, e ia Iatöpa, e e höroà mai o ia no rätou ra.  

1 Tōrīnetia 2.6-10

Te paari o te Atua

6 E parau paari rä ta mätou i te feiä i paari ra: eere rä i te parau paari o teie nei ao, e no te huitävana o teie nei ao, e tuuhia i raro ra.

7 Te parau nei rä mätou i te parau paari a te Atua i te parau àro ra, o tei hunahia ra, i haapaò-ätea-hia e te Atua hou teie nei ao, ia maitaì tätou:

8 o tei òre roa i ìteä e te huitävana o teie nei ao ra (àhiri hoì rätou i ìte ra, e òre rätou e faatätauro i te Fatu o te ao).

9 O tei päpaìhia ra e: «O te mau mea aore i hiòhia e te mata ra, aore i faaroohia e te tarià ra, aore hoì i ö i roto i te âau o te taata ra, o ta te Atua ia i vaiiho no te feiä i hinaaro ia na ra.»

10 Ua faaìte mai rä te Atua ia tätou i taua mau mea ra i to na Värua; e ìmi hoì te Värua i te mau mea atoà nei, e te mau mea hohonu atoà a te Atua ra.

Mātaio 5.17-37

Ietu e te ture, 17-20

17«Eiaha òutou e manaò e i haere mai au e faaòre i te ture e te mau perofeta. Aore au i haere mai e faaòre, e faatià rä.

18 Oia mau ta ù e parau atu ia òutou nei, e mou aè te raì e te fenua, i te hoê iota e te hoê vähi iti o te ture nei, eita ia e mou e ia hope roa te mau mea atoà i te tupu. 

19 E teie nei, o të faahapa e o të haapii ia vëtahi ê ia faahapa i te parau iti haìhaì roa i teie nei mau ture, e parauhia o ia i te iti roa i te Hau o te raì. Âreà të haapaò e ua haapii i taua mau ture ra, e parauhia o ia i te rahi i te Hau o te raì.

20 E faaìte atu rä vau ia òutou: ia òre ta òutou parau tià ia hau i te parau tià a te mau päpaì parau e te mau Färitea ra, e òre roa òutou e ö i te Hau o te raì.

Te täparahiraa taata e te faahauraa, 21-26

(Mär 11.25; Rut 12.57-59)

21«Ua faaroo hoì òutou e i parauhia i te feiä paari ra e: «Eiaha òe e täparahi i te taata; e o të täparahi i te taata ra, e au ia na te haaväraa.»

22 Te parau atu nei rä vau ia òutou: o te taata e riri noa atu i to na taeaè, e au atoà ia na te haaväraa; e o të parau atu i to na taeaè: «E Nëneva », e au ia ia na te Tuneteri/Tiripuna teitei; âreà o të parau atu e: «E Maamaa», e au ia na te auahi pohe òre.

23 E teie nei ia püpü òe i ta òe ö i te fata, e ua manaò iho ra òe i reira, e ua ìnoìno to taeaè ia òe;

24 e vaiiho atu i ta òe ö i mua i te fata, e mata na i te haere e faahau ia òe e to taeaè, a hoì mai ai e püpü i ta òe ö.

25 Haapeepee òe i te faaau i te parau i te taata tei faahapa mai, hahaere noa ai ôrua nä te äratià; o te tuu atu te taata tei faahapa mai ia òe i te haavä ra, e o te tuu hoì te haavä ia òe i te mutoì, e o të hurihia atu òe i roto i te täpeàraa.

26 Òia mau ta ù e parau atu ia òe nei: e òre roa òe e tuua mai e tae noa atu i te peeraa ta òe tärahu.

Te faaturi e te faaturoriraa, 27-30

(Mät 18.8-9; Mär 9.43, 47-48)

27«Ua faaroo hoì òutou, e i parauhia mai : «Eiaha òe e faaturi.»

28 Te parau atu nei rä vau ia òutou: o të hiò noa atu i te hoê vahine no te faatupu i te hinaaro, ua faaturi ia ia na i roto i to na iho ra âau.

29 E te turori ra to mata àtau ia òe, e ôhiti e a faaruè ê atu i te ätea: e mea maitaì aè òe ia ère òe i te hoê tuhaa i te täatoà o to tino ia hurihia i roto i te auahi pohe òre.

30 E ia turori to rima àtau ia òe, e täpü e a faaruè ê atu i te ätea: e mea maitaì aè ia ère òe i te hoê tuhaa i te täatoà o to tino ia haere i roto i te auahi pohe òre.

Te faataaraa 31-32

(Mät 19.7-9; Mär 10.4-5,10-12; Rut 16.18)

31«I parau-atoà-hia hoì: O të hinaaro i te haapae i ta na vahine, e tuu atu o ia i te tahi parau faataaraa ia na ra.

32 Te parau atu nei rä vau ia òutou: o të haapae i ta na vahine, mai te peu e, mea na roto i te òhipa taiàta, ua faariro ia ia na ei faaturi; e o të täati i te vahine tei haapaehia, ua faaturi atoà ia.

Te tapu 33-37

33«E ua faaroo hoì òutou e i parauhia na i te feiä paari ra: «Eiaha òe e ôfati i ta òe tapu, e faatupu rä i ta òe i tapu i te Fatu ra.»

34 Te parau atu nei rä vau ia òutou: eiaha roa atu e tapu: eiaha i te raì ra, o to te Atua ia teröno;

35 eiaha atoà i te fenua nei, o to na ia taahiraa âvae; eiaha ia Ierutarëma, o te ôire ia o te Arii nui;

36 eiaha atoà e tapu i to òe iho upoo, eita hoì e tià ia òe ia faaèreere e ia faateatea i te hoê ìo rouru.

37 Ia riro rä ta òutou «ê» ei «ê», e ta òutou « aita» ei «aita» ; te parau i faaravaìhia mai, no ô mai ia i te ìno ra.

 

 

Manaò.

Na vai teie nei Ture, i hea te horoàhia, horoàhia ia vai ra, e aha te tumu ?  Teie nei Ture, na te Atua ia i horoà ia Mote ra, i nià i te mouà ra i Tinai i te taime a tae ai te nunaa Ìteraèra i reira i roto i to na tere na te mëtëpara. Te tumu te Atua i horoà ai i teie Ture o tei parauhia  TE TURE ÀHURU, ia Mote ra no te mea ia te hinaaro nei te Atua iho ia riro teie nei Ture,

1-Ei haapaòraa na Ìteraèra i roto i to na oraraa.

2-Ia riro teie nunaa Ìteraèra ei nunaa Moà.

Oia mau, i to Ìteraèra haereraa i Àifiti i te ano tau a tävana ai o Iotëfa, e pupu ïti rätou. I Àifiti to rätou rahiraa i to rätou ia fänauraa i riro atu ai rätou i reira ei nunaa, e nunaa rahi roa. E no te mea hoì, ua riro o ia ei nunaa rahi i teie taime eita ia e tià ia na ia pärahi noa, aore ta na e haapaòraa, e aore atoà hoì e faatereraa. E nunaa àpi roa o ia i nià i te hoê fenua eita i to na, e aita o ia i ìte atu ra e nafea i te faatere ia na iho. Te mea o ta rätou i ìte e tei orahia, mau ti ra ia te faatereraa tîtî ia, Oia hoì te hämani-ìno-raa i te tahi atu taata e te faariroraa i taua taata ra, mai te ànimara te huru. E to rätou faaheporaahia ia haapae i te Atua mau, no te haamori i te ìtoro te Tafa no te mea, o te Atua ia te reira no to Àifiti o ta rätou atoà hoì i haamori i te tumu mouà i Tinai. O teie te oraraa o ta rätou i ora mai i Àifiti, e o ta rätou hoì i ìte mata e tei mau i roto i to rätou âau.

No te ìriti i taua peu tià òre ra i räpaeàu i to rätou âau, ia horoàhia ia te hoê HAAPAÒRAA ÀPI na rätou. E aore ra, no te taa òre teie nunaa àpi i te faatere ia na iho, i horoàhia ai te hoê FAATERERAA ÀPI na rätou, i reira teie nunaa àpi, tei tupu àpi mai, o tei ora maitaì mai.

Te tahi atoà manaò i nià i te nunaa Ìteraèra tupu àpi mai, e nunaa mäìtihia ia e te Atua. Mai rotopü mai i te mau nunaa atoà i roto i teie nei ao. E ua hinaaro te Atua ia riro teie nunaa ei nunaa taa-ê i te mau nunaa atoà, ei nunaa moà. Ei nunaa taa-ê no te Atua o ta na e haamori, no ta na mau peu, no te huru o to na oraraa, e no to na huru i mua i te taata. E no reira, te raveà e tupu ai te reira, maori ra, ia horoàhia ai teie Ture ia rätou.

Ua maìti te Atua i teie nunaa ia riro ei ìte no na i roto i teie nei ao.

Teie nei nunaa Ìteraèra, e nunaa ia o tei faataahia e te Atua ei Ìte no na i roto i teie nei ao. I te vahi ta na e haere e  pärahi, i roto atoà hoì i te mau òhipa ta na e rave, ia ìtehia e Atua ora to roto ia na, e Atua taa-ê i te mau atua atoà e haamorihia ra e te tahi atu mau nunaa i roto i teie nei ao. Na teie nunaa àpi, te nunaa Ìteraèra e faaìte i te reira i to te ao, ia haamori atoà to te ao i taua Atua ora ra, e ia taui  atoà hoì i te huru no to rätou oraraa, e tae noa atu i te huru no ta rätou tiàturiraa. No reira e mea tià roa ia ìtehia teie huru i roto i te nunaa àpi o te Atua.

1-Ia ìtehia e Atua ora to roto ia na.

2-Ia ìtehia  te Atua i roto ia na, e Atua ia tei hämani i teie nei ao, tei riro ei Fatu no te mau mea atoà.

3-Ia ìtehia e nunaa mäìtihia o ia e te Atua i rotopü i te mau nunaa atoà.

4-Ia ìtehia aore ta na haapaòraa ia au i ta te mau nunaa atoà.

5-Ia ìtehia o ia e nunaa taa-ê o ia, e nunaa moà.

E te raveà e ìtehia ai te reira i roto i te nunaa Ìteraèra, maori ra, ia horoà ia te Atua i te hoê haapaòraa na na, e taua haapaòraa ra, o te Ture ia o ta na e horoà nei ia Mote ra, o tei parauhia TE TURE A TE ATUA.

Te Ture Àhuru, te  vai nei e piti na parau faufaa i roto ia na.

1-Te hereraa i te Atua.

2-Te hereraa i to na taata tupu.

Na faufaa e piti nei, aore ia i ìtehia i roto i te tahi atu nunaa. Oia mau, aita rätou i ìte e te vai ra te Atua mau tei rahu i teie nei ao. Aore atoà hoì rätou i ìte i te here i to rätou taata-tupu. Te mea o tei ìtehia e taua mau nunaa ra, o te haamoriraa ia i te ìtoro, tei riro ei atua pohe, e vaha to rätou èita ra e parau, e mata to rätou èita ra e ìte, e tarià to rätou èita ra e faaroo. E te faariro atoà ra hoì taua mau nunaa ra i to rätou taata-tupu ei tîtî mai te ànimara te huru, e aore ra e täparahi noa rätou i te taata aore tauàraa atu ia rätou.

No reira e parau tätou e o te nunaa aore e Ture na te Atua tei roto ia rätou te àti, e o te mea ìno roa aè ia. Areà ra te nunaa te vai nei te Ture a te Atua, i roto ia na o tei ìte ia i te hanahana o te Atua tei here e tei aroha, mai tei reira atoà taua nunaa ra. E ia uiui hoì tätou, e aha te maitaì no te Ture a te Atua ?

1-E arataì o ia i te taata.

2-E ìte te taata o vai te Atua mau.

3-E auraro te taata i te Atua.

4-E here hoì ia na.

5-E faatura hoì ia na.

6-E faaroo hoì ia na.

7-E ìte te taata i to na taata-tupu.

O teie te mau maitaì e ìtehia i roto i te Ture a te Atua, e te vai atu ra...............

Ahiri aita e Ture ta te Atua, e aha te mea e ìtehia i reira ? Te mea e ìtehia i reira e parau tätou e, eita te taata e haapaò i to na taata-tupu, e haapaò ra o ia ia na iho i te maitaìraa, i te faanaòraa, e i te oraraa. O vai atu ra te àti i taua taime ra ? E parau tätou, o te fëia riirii, te fëia paruparu aita to rätou e itoito, e aita hoì e puai. Te fëia e ora mai, te fëia puai ia, puai i te pae tino, puai i te pae faèhau, puai i te pae faufaa. No to rätou puai, faariro atu ra i to rätou mau taata-tupu ei tîtî na rätou. E aore ra, e täparahihia taua fëia paruparu ra e te fëia puai. Riro atu ra te fëia paruparu i taua taime ra, mai te ànimara te huru, e àmu hoì te riona i te airi, te airi e mea paruparu, te riona e mea puai. E aore ra, mai te òhipa i ravehia i mütaa iho ra, e haere te taata ùoùo e haru mai i te taata èreere e hopoi e hoo ei tîtî. Te èreere e mea paruparu, te ùoùo e mea puai, e te vai atu ra te tahi atu a mau hiòraa................ Na te Ture a te Atua e faataaê nei i te huru oraraa o te taata i roto i teie nei ao, ia òre O ia ia àifaïto i te oraraa o te mau ànimara. Ia riro ra te oraraa o te taata ei oraraa taata ihoä. No reira i riro ai te Ture a te Atua ei Ture maitaì, no te mau taata atoà i roto i teie nei ao.

Te parau nei te tahi pae, e mea ìno te Ture, i roto i to na tiàraa mau, e taoà maitaì rahi te Ture ia au i ta te Atua faanahoraa, aita roa atu to na e ìno i roto ia na iho. Te ìno tei roto ia i te taata o tei òre i haapaò i taua Ture ra. No te mea te Ture i roto i to na auraa mau, e parau tätou e.

1-E täpaò ia no te täuaro no te Atua i te taata tei faaìte i te Aroha e te Here.

2-E täpaò te Ture no te taura, tei täamu i te Atua i te taata no te faaìte i te here.

Eere roa atu te Ture i te hoê taoà no te täìri i te taata, no te arataì ra i te taata i nià i te hoê èà maitaì, e ia tià hoì ia na ia ìte atu, e ia faatura hoì i to na taata tupu. Ia hiò mai tätou i roto i te oraraa nei, àhiri aita e ture puromu eita te taata e taa e nahea oia, te òhipa e ìtehia i taua taime ra, e rave rahi te mau pereoo e u, e e rave rahi atoà hoì te taata e pohepohe i taua taime ra. O te huru atoà ia no te òhipa e tupu mai, àhiri aita e Ture ta te Atua i horoàhia mai i te taata nei. No reira e òhipa faufaa rahi te Ture a te Atua na te reira e faaâfaro i te oraraa o te taata i roto i teie nei ao. Teie te tahi haapotoraa no te mau taiòraa o teie mahana haamoriraa i te Atua :

-Taramo 119, 12 Ua haamaitaìhia òe, e te Fatu. E haapii mai òe ia ù i ta òe ra mau ture.

-Teuteronomi 30, 16 o ia hoì teie ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana, ia hinaaro òe i to Atua ra i te Fatu, mä te haere mäite na ta na ra mau èà, e te haapaò i tä na parau, e ta na ra mau haapaòraa, e ta na ra mau ture, e ora òe, e e rahi roa òe, i nià i te fenua ta òe e haere e rave nei ei pärahiraa.

-1 Torinetia 2, 10 Ua faaìte mai rä te Atua ia tätou i taua mau mea ra i to na Värua; e ìmi hoì te Värua i te mau mea atoà nei, e te mau mea hohonu atoà a te Atua ra.

-Mätaio 5, 17«Eiaha òutou e manaò e i haere mai au e faaòre i te ture e te mau perofeta. Aore au i haere mai e faaòre, e faatià rä.

Teie te huru no te Ture Àhuru, te haapotoraa. Etoto 20, 1-26.

1-Eiaha roa to òe ei Atua ê atu, ia ù nei.

2-Eiaha roa òe e hämani i te îtoro tarai no òe, 

3-Eiaha òe e faahiti faufaa òre noa i te iòa o to Atua ra o te Fatu;

4-E haamanaò i te mahana täpati ia haamoàhia ia. 

5-E faatura atu i to metua täne, e to metua vahine; ia haamaorohia to òe puè mahana i te fenua ta to Atua ta te Fatu e höroà no òe na.

6- Eiaha roa òe e täparahi noa i te taata.

7-Eiaha roa òe e faaturi.

8-Eiaha roa òe e èiä.

9-Eiaha roa òe e pari haavare noa ia vëtahi ê.

10-Eiaha roa òe e nounou

Te manaò o Ietu i nià i te Ture, te ìriti nei o Ia i roto i teie tuhaa no te mau parau i päpaìhia e Mätaio i te pene 5 i te mau ìrava 17 e tae i te ìrava 37 teie te faanahoraa:

-Ietu e te ture, 17-20

Ua  haere mai o Ietu no te e faatià i te ture e te mau perofeta, eiaha ra no te faaòre, e mou te raì e te fenua, i te hoê iota e te hoê vähi iti o te ture nei, eita ia e mou e ia hope roa te mau mea atoà i te tupu, ia haapii-hape-hia te ture e ïti roa teie feiä i te Hau o te raì. Âreà të haapaò e ua haapii i taua mau ture ra, e parauhia o ia i te rahi i te Hau o te raì. Ia òre ta òutou parau tià ia hau i te parau tià a te mau päpaì parau e te mau Färitea ra, e òre roa òutou e ö i te Hau o te raì.

-Te täparahiraa taata e te faahauraa, 21-26

Te faahiti nei o Ietu i te ono o te ture Eiaha òe e täparahi i te taata; e o të täparahi i te taata ra, e au ia na te haaväraa.

Te haapii nei O Ietu i te tumu e tupu ai te täparahi taata, te riri i to na taeaè, te faaìno i to na taeaè, i te Nëneva, e au i te Tuneteri/Tiripuna teitei; âreà tei parau E Maamaa, e au ia na te auahi pohe òre. O te huru taata teie o ta Ietu e hinaaro nei e tataì. E parau atoà O Ietu no te taata faaroo, i te taime a püpü ai òe te ö, e ua ìnoìnohia òe e mata na i te haere e faahau ia òe e to taeaè, a hoì mai ai e püpü i ta òe ö. Haapeepee òe i te faaau i te parau i te taata tei faahapa mai, hahaere noa ai ôrua nä te äratià; o te tuu atu te taata tei faahapa mai ia òe i te haavä ra, e o te tuu hoì te haavä ia òe i te mutoì, e o të hurihia atu òe i roto i te täpeàraa. Òia mau ta ù e parau atu ia òe nei: e òre roa òe e tuua mai e tae noa atu i te peeraa ta òe tärahu. Te faaära nei o Ietu i teie huru tupuraa òhipa ia vai ineine noa i te mau taime manaò-òre-hia.

-Te faaturi e te faaturoriraa, 27-30

Eiaha òe e faaturi. Te hitu teie no te ture àhuru, teie te haapiiraa a Ietu, të hiò noa atu i te hoê vahine no te faatupu i te hinaaro, ua faaturi ia ia na i roto i to na iho ra âau. Te haapii nei o Ietu i te taata nahea i te hiò i te vahine ia òre ia ôhitihia te mata, te haapii atoà nei i te rima ia òre ia täpühia, e ia òre ia faaruèhia, i roto i te auahi pohe òre, te hinaaro nei o Ietu ia hoì mai te hohoà te huru  o te Atua i roto i te taata, ia hanahana te Aroha e te here i roto i te taata. Te ìte noa nei o Ietu i te paruparu o te taata, i mua i to na iho täuaro te haapii noa mai ra te reira ia tätou ia itoito i te ärairaa ia òre te Aroha e te Here o te Atua ia atea ia tätou.

-Te faataaraa 31-32

Teie manaò te faanavaìraa teie na te haapii ture, i te parau no te haapae i ta na vahine, e tuu atu o ia i te tahi parau faataaraa i te tahuà. Te parau nei o Ietu o të haapae i ta na vahine, mai te peu e, mea na roto i te òhipa taiàta, ua faariro ia ia na ei faaturi; e o të täati i te vahine tei haapaehia, ua faaturi atoà ia, no te mea te vahine te here te reira na Atua i te tane. Teie parau e pata uaua teie, e tià te uaua e hoì i nià i te taata haapae, i reira o mua atu i te parau haapae.

-Te tapu 33-37

Teie taò, e taò Mäòhi mau i roto i to tätou reo, e parau tei papahia i nià i te tumu no te mau faufaa tupuna ia ora te huaai, i mua i te Atua e tupu ai teie parau. Te parau tapu na te taata te reira, èita ra e tià ia ravehia i te raì èi ìte, te fenua, te òire, te upoo, i te ìo rouru  i te faaèreere, e ia faateatea, te ê, te aita, e parau i faaravaìhia mai, no ô mai ia i te ìno ra. i taua taime ra ua ôfatihia te tapu, e ua faufaa òre. Te tapu e parau papa teie tei tiàtarohia i roto i te âau, te värua, ta te taata i fatu tei parau.

A naò ia tätou i te parau e, te ture e türamahia nei e Ietu, no te faanehenehe i te taata faaroo, ia hoì mai te hohoà, te huru o te Atua i roto ia na, ia taatahia to te Atua i te mea te faatupu nei i te faufaa o te Aroha e te Here. Te huru mau teie no te nünaa ta Ietu e faatupu nei na roto i ta na tätaìraa i te ture, ia tupu te mau parau tohu a te mau perofeta, i te mea e nünaa atoà tätou tei mäìtihia. Te manaò tumu rä i roto i teie parau no te ture, te tahi ia mau arataìraa manaò e faanaho ra i te oraraa âmui o te taata, tei ìtehia e tei färiihia e te täatoà, te mea atoà te reira e horoà i to na püai e to na mana. Te auraa, te maitaì o te ture, aita to roto i te mau faanahoraa ta na e faataa ra, tei roto rä i te mea ta na e tïtau ra, oia te oraraa maitaì, te òaòa, e te hau no te täatoà. Ta na räveà, te faautuàraa ia i te feiä tei òre i auraro i te mau faanahoraa ta na i haamau, no te mea te taòto rii noa ra i roto i te taata atoà te manaò täviri i te ture. Te tanoraa mau, no te täatoà te ture, e eita te ture e mäìti i te huru o te taata. Mai te peu rä te ìmi noa nei te taata i te räveà ruriraa i te ture, te ìte-atoà-hia nei te feiä i tiàturihia e, na rätou e ara i te haapaò-mäite-raahia te ture, i te täpöraa i te mata i mua i te hara a te feiä taoà, te feiä teitei, âreà te taata rii ra, aita ia e hapa rii iho tei òre i huaìhia i mua i te mata o te taata atoà, ia riro ei hiòraa. Te mea ia te Atua i faaära ai e : Eiaha òe e rave i te taoà täparu, e pö te mata o te feiä mata àra i te taoà täparu, e e piò ê te parau a te feiä parau tià i te reira Etoto pene 23 ìrava 8. Te auraa, eiaha òe e ìmi i to òe maitaì i nià i te tua o te taata. Te ture ta tätou e parau nei, aita e faanahoraa, aita e faaheporaa e tïtau ra i te taata ia haapaò i te tahi mea, aita hoì e faautuàraa e tiaì ra i te taime e hapa ai te taata, tei nià aè o na i te mau parau atoà i päpaìhia, e eere hoì no te mea i päpaìhia i mana ai. E roaa ia na te ìte i te reira, ia hiòpoà mäite o ia i te mau mea e haaàti ra ia na. Rave na tätou i te parau o te aru, e parau tumu na tätou te fäìraa e, nä roto i te fenua, te haapii noa nei te Atua i te taata i te ora, oia hoì te mea maitaì no to na oraraa. Teie te tahi hiòraa no te tupuraa o te reira parau : ua tanu te tahi taata i te meià, e ua hiòpoà o ia e, i te tahi taime, aita ä ta na mäa i paari, te marua iho nei te tari i nià i te repo. Ua taui o ia i te pö tänuraa, i te pae hopeà, ua päpü to na manaò e, ia tanu o ia i ta na mäa i terä aore ra terä pö, terä te òhipa e tupu. E faariro o ia i te mea ta na i ìte ei ture, aore ra ei haapiiraa tumu na na, ei arataì ia na i roto i ta na òhipa. Te tahi atu taata, nä roto atoà i te hiòpoà-mäite-raa i te oraraa, ua noaa ia na te faatüàti i te toparaa te tötara e te maröraa te vavai. E faariro atoà te reira taata i te reira täpaò ei ture tauturu ia na i roto i te oraraa, e ta na e haapaò mäite atu. No te mea ua ìte te taata i te maitaì o teie mau arataìraa tei noaa ia na nä roto i te hiòpoàraa e te faaau-haere-raa i te tupuraa o te òhipa, e faatupu hoì te reira i te òaòa, te maitaì, e te hau i roto i to na oraraa, i haapaò mäite ai o ia i te reira, o te mea ta Ietu e faatià nei, te Ture o te Oraraa.

 

Teraì òr. Faatura.