Mataio 23.1-12. Poihere.

 

Tāpati 5 no Novema 2023.

 

ÔROÀ.

Poihere.

Taramo 131

1 Tire a te Moruta. Na Tävita. E te Fatu, aore ta ù âau i teòteò, aore hoì ta ù mata i hiò i nià. Aore hoì au i tïtau i te mau mea rarahi ra, i te mau mea i teitei ê atu ia ù nei.

2 Ua tuu haèhaa hoì au, e ua faanä ia ù iho, mai te tamaiti i maìri te ü o te metua vahine ra vau. Mai te tamaiti i maìri te ü ra to ù nei värua i roto ia ù nei.

3 Ia tiàturi ä Ìteraèra i te Fatu, i teie nei e a muri noa atu.

Marati 1.14

14 Ia faaìnohia rä te haavare, te vai ra te oni i roto ta na nänä, e ua èuhe iho ra, e ua hopoi i te mea maìhia ei tütia na te Fatu: te nä ô mai ra te Fatu manahope ra, Arii rahi au, e mataùhia hoì to ù nei iòa i te mau fenua ra.

2.10-17.

Te haavarevare òre i roto i te mau tüàtiàtiraa turu-utaa e ùtuafare

10 Eere änei hoê ä metua täne to tätou atoà nei? E ère änei na te Atua hoê tätou i hämani? Eiaha rä hoì tätou atoà nei i haavare ai i to na iho ra taeaè, i te faaìnoraa i te faufaa o to tätou mau metua ra?

11 Ua haavare hoì Iüta, e mea faufau tei ravehia i Ìteraèra e Ierutarëma: ua faaìno hoì Iüta i te maitaì hinaarohia e te Fatu, e ua faaipoipo i te tamahine a te tahi atua ê.

12 Te taata e nä reira ra, e täpü-ê-hia ia e te Fatu ra, te mau faaìte atoà e te pipi i te mau tiàhapa o Iatöpa, e te taata i hopoi fätata mai i te tütia i te Fatu manahope ra.

13 Teie hoì ta òutou mea ìno e rave nei, i te haamoèraa i te fata a te Fatu i te roimata i te òtoraa e te pii-noa-raa, e aore noa atu ra o ia i haapaò faahou i taua tütia ra, e aore i färii atu mä te manaò maitaì i to òutou rima. 14 Te parau nei rä òutou e, I te aha nei hoì? No te mea, o te Fatu te ìte ia òe e te vahine a to âpïraa na, i tei haavarehia e òe ra: o ia rä hoì to òe tauà, e te vahine mau na òe i faaauhia ra.

15 E ère änei hoê ä ta na i hämani a vai atoà ai te värua ia na? E aha hoì te mea i tähoêhia ai o ia i te hämani? Ia ìmi hoì o ia i te huaai paieti. E tënä na, e haapaò i to òutou värua, e eiaha te hoê e haavare noa atu i te vahine a ta na âpïraa ra.

16 Te riri nei hoì au i te taata i faataa ê i ta na vahine, te parau mai ra te Fatu, te Atua o Ìteraèra: e tei täpoì i to na hämani ìno i te àhu ra, te parau mai ra te Fatu manahope ra: e tënä na, e ara i to òutou värua, e eiaha òutou e haavare i ta òutou mau vahine.

Te au-tahuà-raa e te nünaa tei tämähia i te mahana haaväraa

17 Ua fiu roa te Fatu i ta òutou parau. E te parau na òutou e, I fiu o ia ia mätou i te aha? O òutou i parau e, Te feiä atoà i rave i te ìno ra, te maitaì ra ia i te mata o te Fatu, e tei ia rätou o ia i te auraa: e, Tei hea te Atua parau au ra?

1 Tëtäronia 2.7-13

7  i marü noa rä mätou i roto ia òutou, mai te Metua i poihere i ta na ra tamarii.

8 Oia atoà mätou no te rahi o to mätou aroha ia òutou, ua tià roa ia mätou te horoà atu i te Èvaneria a te Atua ia òutou na, e eiaha hoì te reira anaè ra, o mätou atoà iho ia, no te mea ua riro òutou ei here na mätou.

9 Aita hoì i moè ia òutou, e te mau taeaè, i ta mätou òhipa e te rohirohi; i te raveraa i te òhipa i te ruì e te ao, ia òre te hoê o òutou ia teimaha ia mätou, i te parauraa atu ia òutou i te Èvaneria a te Atua.

10 O òutou te ìte, e te Atua atoà, i te maitaìraa, e te tiàraa; e te hapa-òre-raa o ta mätou parau i rotopü ia òutou i te feiä e faaroo ra.

11 Ua ìte hoì òutou i ta mätou haamähanahanaraa atu, e te aòraa atu, e te poroìraa atu ia òutou atoà na, mai te metua e aò i ta na ra tamarii.

12 E ia au to òutou haereà i te Atua ra, o tei parau ia òutou no to na ra Pätireia e no te ao.

13 E te haamaitaì atoà nei mätou i te Atua aore e faaea, i te mea, a färii mai ai òutou i te parau a te Atua i ta òutou i ìte ia mätou nei, aore òutou i färii ei parau na te taata, ei parau rä na te Atua, e oia mau ä hoì, o tei rave püai hoì i roto ia òutou i tei faaroo ra.

Mataio 23.1-12.

Te mau parau faaìno i nià i te mau Färitea

(Mär 12.38-40; Rut 20.45-47; 11.39-52)

1 Ua parau atu ra Ietu i taua tiàa rahi ra, e i ta na mau pipi, nä ô atu ra:

2 Te pärahi nei te mau päpaì parau e te mau Färitea i nià i te pärahiraa o Möte.

3 E teie nei, e haapaò òutou e e rave i ta rätou e parau mai ia òutou: eiaha rä òutou e pee ia rätou; o te parau hoì ta rätou, aita rä i haapaò.

4 Te täàmu nei hoì rätou i te hopoià teimaha e te maraa òre, e te tuu nei i nià i to vëtahi ê täpono; e òre rä te hoê rima o rätou e faatiàià noa atu i taua mau hopoià ra.

5 E ta rätou atoà e rave ra, i rave ia ia hiòhia mai e te taata. Te faaàano nei hoì rätou i ta rätou mau furatateri, e te faarahi nei i te hiti o to rätou àhu. 

6 E te tïtau i te vähi teitei i te mau àmuraa mäa ra, e te pärahiraa i hau i te mau tunato ra,

7 e ia arohahia i te vähi taata ra, e ia parauhia mai e te taata: «E te òrometua, e te òrometua »

8 Âreà òutou, eiaha e tïtau ia parauhia ia «te òrometua»; hoê roa hoì a òutou òrometua, o te Metia; e e taeaè anaè hoì òutou atoà na.

9 E eiaha roa òutou e «haametua» i te hoê taata o teie nei ao, o ia anaè rä hoì to òutou Metua o të pärahi i te raì ra.

10 Eiaha atoà e tïtau ia parauhia òutou, i te «arataì»; hoê roa hoì o òutou arataì, o te Metia.

11 E tei rahi ra i roto ia òutou na, ei tävini ia no òutou.

12 Të faateitei ia na iho ra, e faahaèhaahia ia; e o të faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia.

Manaò.

E himene no te faaìte i te haèhaa e te tiàturiraa i te Atua. O te hoê ia raveà no te ârueraa i te mau maitaì pau òre a te Atua Nui Tumu Tahi na te mau tupuaì mouà te tumu o te mau himene no te faatupu i te mau ôroà faaroo e tuea rä te reira i te hoê tau no te oraraa o Tavita i to  na faaìteraa i te òhie e te auraroraa i te Atua. Noa  atu te mau tämataraa e te mau pätoìraa ta na i farerei. Te höroà nei te tahi feiä tatara parau i te manaò te parau nei te tahi mau taata tatara, e tuuhia teie taramo i muri aè i te poheraa o Taura, i te taime a ìtehia ai o Tavita ei arii no Ìteraèra täatoà, e aore rä, i muri aè i te ôrureraa hau a Àpataroma, i te faahoì-faahou-raa-hia mai o Tavita i nià i to na teröno. Te horoà ra te tahi atu i te manaò e tü i te reira i to Tavita âpïraa rä, i to na riroraa èi tiaì mämoe e to na faarururaa ia Toria ma te faaroo àueue òre i te Atua. Noa atu e aha te taio mahana tià i te päpaìraahia te Taramo 131, te faaìte ra te reira i te huru pae varua o Tavita, o tei nehenehe e färii e ua täaihia o ia i te Atua e ua türuì o ia i nià ia na mai te hoê tamarii e haamahea i nià i to na metua vahine. Ua ravehia teie taramo e te Ètärëtia Teretetiano, o te hiò nei i roto i te reira èi hohoà no te paieti e te hau. E faaòhipahia te reira i roto i te papa haamori no te ôroà pureraa. No te hoê  himene a Tavita o te faaìte ra i to na haehaa e to na tiàturi i te Atua. Teie te tahi mau raveà i ìtehia ai ma te faataa huàhuà i te parau, ma te tuu i te reira i roto i te mau ìrava e arataì ra i te oraraa o Tavita ma te faataa i te auraa o te ìrava tätaìtahi. Te hoê feruriraa i nià i teie mau parau, o te haamatara ra i te tuhaa a te mau tämataraa i roto i te faahaèhaaraa e te auraroraa o te taata faaroo. A haapäpü ai i te tïtauraa ia haapae i te teòteò  e te teòteò no te tuu i mua i te Atua.

Te manaò tumu e hinaarohia i te faaìte, o te haehaa ia. Te faaìte ra i te haereà o Tavita o te färii ia na iho mai te hoê tamarii e òte ra i te ü o te faaea noa i nià i to na metua vahine, ma te òre e haapeàpeà no nià i te mau mea rahi aore e faahiahia  no na iho. E haapae o Tavita i te teòteò, te nounou tiàraa, e te ôrureraa hau, e e tiàturi oia i te Atua, o na anaè hoì e to na tiàturiraa. Te tïtau manihini ra teie mau parau i te feiä haapaò maitaì ia pee i te hiòraa a Tavita e ia tiàturi i te Atua, o na hoì te tiaì ia tätou. Teie te parauraa a te ìrava 2, te na ô ra e, I te atea ê ra, te vai hau noa nei to ù värua, mai te tamarii ra e ani nei i to na metua vahine ; E au to ù värua mai te hoê tamarii tei òte i te ü a te àiü. Te faaìte ra teie ìrava i te hoê hohoà tei putapü o te haèhaa e te tiàturi o te mau päpaì taramo i te Atua, o te paruru e o te tämahanahana ia na mai ta te hoê metua vahine e rave i nià i ta na tamarii. Ua faauru teie ìrava e rave rahi mau taata päpaì puta pae värua, o tei päpaì i te hoê tätararaa no nià i teie taramo, aore ra o tei päpaì i te hoê pure i roto i teie ìrava. Ua tuu-atoà-hia teie ìrava i roto i te pehe päpaìhia e rave rahi mau taata himene.

I roto i teie mau himene te vai ra te mau parau poroì a te Atua i te mau tävini e i te mau taata no Mäòhi Nui nei tei hahi ê i to na hinaaro e ta na fafauraa. Teie te tahi mau manaò ta ù i ìte i nià te huru parauraa o te nehenehe e tauturu ia tätou ia märamarama maitaì aè i teie Taramo ma te faataa i te auraa o te mau taò, te mau ìrava täpiri o te àamu, e te mau faaòhiparaa òhie. Te faaìte ra o ia i te mau aò a te Atua i te mau tävini täiva, o tei òre i manuia i roto i ta rätou òhipa faauehia e haapii i te ture e e faahanahana i to na iòa, e i te mau taata faaturi, o tei faaipoipo i te mau vahine èe e o tei faataa i ta rätou mau vahine e au i te ture. i te hoê tatararaa, ma te haamatara i te mau tumu parau faufaa e te mau haapiiraa pae värua. Te faaìte nei te reira nahea te Atua i te pii i to na nunaa ia hoì ia na ra, ia haapaò i ta na fafauraa, e ia haamoà ia na iho i roto i to rätou auraa i te parau no te faaipoiporaa. Te manaò tumu ia e faaìtehia ra e Marati i te pene 2, o te täivaraa ia. Tei roto i teie pene te mau parau poroì a te Atua i te mau tävini e i te mau taata no Mäòhi Nui nei tei hahi ê i to na hinaaro e ta na fafauraa parau. Te faahapa ra te Atua i te mau tävini no te òreraa e haapaò i to na iòa, ta na ture, e ta rätou haamoriraa, e no to rätou haavareraa i te nunaa na roto i ta rätou mau haapiiraa piò. Teie te tahi mau ìrava turu :

-Taramo 131, 2 Ua tuu haèhaa hoì au, e ua faanä ia ù iho, mai te tamaiti i maìri te ü o te metua vahine ra vau. Mai te tamaiti i maìri te ü ra to ù nei värua i roto ia ù nei.

-Marati 2, 15 E ère änei hoê ä ta na i hämani a vai atoà ai te värua ia na? E aha hoì te mea i tähoêhia ai o ia i te hämani? Ia ìmi hoì o ia i te huaai paieti. E tënä na, e haapaò i to òutou värua, e eiaha te hoê e haavare noa atu i te vahine a ta na âpïraa ra.

-1 Tëtäronia 2, 7  i marü noa rä mätou i roto ia òutou, mai te Metua i poihere i ta na ra tamarii.

-Mataio 23, 12 Të faateitei ia na iho ra, e faahaèhaahia ia; e o të faahaèhaa ia na iho ra, e faateiteihia ia.

Te faatià ra te Parau Maitaì a Ietu tei päpaìhia e Mataio i te pene 23, tei te hopeà rii ia o te täviniraa a Ietu i nià i te fenua nei, o te tupu i Ierutarëma tau mahana na mua aè i to na faatätauroraahia. Ua paraparau o Ietu i te mau nahoà taata e ta na mau pipi, e ua faahiti o ia i te hoê parau ètaèta i nià i te mau päpaì parau e te mau Faritea, te mau arataì haapaòraa ati Iuta no taua tau ra. Te pari ra o ia ia rätou i te haavare, te teòteò, te vahavaha i te ture a te Atua, e te hämani-ìno-raa i te mau perofeta. Te tohu atoà ra o ia i te haaväraa e tupu i nià ia rätou e te oire moà no to rätou pätoìraa i te Metia. E faaoti o ia i ta na òreroraa parau ma te òto i nià ia Ierutarëma e te hoê parau tohu no nià i to na hoìraa mai ma te hanahana. E aòraa teie na Ietu ia au i te faaìteraa no te pee i te hohoà o na puta e pae a Mote. Te faaite ra o ia i te taa-ê-raa i rotopü i te haapaòraa hape a te taata e te paieti mau ia au i te Atua.

O te horoàhia ra i te hoê fëruriraa no nià i te auraa o teie mau ìrava no te mau teretetiano i teie mahana. Te haapäpü nei te reira i te taa-ê-raa i rotopü i te huru rapae e te huru, e te piiraa a te Metia ia ora ma te parau-tià e ma te au maite, te parau e te päpaìraa o teie mau ìrava, e tae noa atu te mau faahaparaa a Ietu i te mau päpaì parau e te mau Faritea. Te haapäpü ra te reira i te faufaaraa ia faaòhipa i te haapaòraa ma te âau rötahi e te haehaa. Te auraa e te faaòhiparaa o teie mau ìrava i te feiä taiò i te Pîpîria. Te faaìte ra te reira e mea nafea to Ietu faahaparaa i te haavare e te huru taehae o te mau arataì haapaòraa, e mea nafea to na tïtauraa i ta na mau pipi ia pee i ta na hiòraa no te täviniraa e te òhie.

Ua riro te poroì a Ietu i roto i te Mataio pene 23 i te mau 1 e tae i te 12 èi poroì faahaparaa i te feiä haavare e te faaìno a te mau päpaì parau e te mau Faritea, o te tià èi arataì i te pae värua no te nunaa àti Iuta, aita rä e faaòhipa nei i te mea ta rätou e haapii ra. Te faaau ra o Ietu i te reira i te mau menema ùoùo, e hohoà nehenehe mau to räpaeàu, ua î rä i te viivii no roto roa mai. Te faahapa nei oia ia rätou no te òreraa e haapaò i te ture a te Atua i roto i to na huru mau, oia hoì, te parau-tià, te aroha e te haapaò maitaì, no te faatumuraa rä i nià i te mau mea faufaa òre, mai te aufauraa i te tuhaa àhuru i nià i te faufaa a te nünaa. E faahapa atoà o ia ia rätou no to rätou ìmiraa i te mau faaturaraa a te taata, na roto i te piiraa ia na iho e Rabi, Metua, aore rä Fatu, e e pärahi i te mau vahi hanahana i roto i te mau tunato e te mau àmuraa maa. I te pae hopeà, ua faahapa o ia ia rätou no to rätou pätoìraa i te faanahoraa no te faaoraraa a te Atua na roto i te ôpaniraa i te patireia o te raì i te taata nei, te hämani-ìno-raa i te mau perofeta e te mau veà a te Atua, e te pätoìraa i te Metia. Te tohu ra o ia ia rätou i te hoê haaväraa ìno mau, e tupu ia i nià ia rätou e i nià ia Ierutarëma, i roto i te haamouraa o te hiero e te haapürararaa o te taata. E poroì faaäraraa atoà te poroì a Ietu i roto i te Mataio pene 23 i ta na mau pipi e i te feiä atoà e hinaaro e pee ia na. Ua haapii o ia ia rätou eiaha e pee i te haereà o te mau päpaì parau e o te mau Faritea, ia auraro rä i te parau a te Atua ma te haavare òre e te haèhaa. Te haapii ra o ia ia rätou eiaha e ìmi i te mau tiàraa iòa hanahana, ia färii rä te tahi i te tahi ei taeaè, hoê hoì Fatu, te Metia, e te Hoê Metua, Tei nià i te raì. Te haapii nei o ia ia rätou eiaha ia faateitei ia rätou iho, ia faahaèhaa rä ia rätou iho, no te mea, tei rahi aè i rotopü ia rätou ra, o to rätou ia e tävini, ia au i te hohoà o Ietu iho, tei haere mai no te tävini e eiaha ia tävinihia. E faautuà te Atua ia rätou mai te mea eita rätou e tätarahapa e e faahanahana ia Na. Te faahapa atoà ra te Atua i te nunaa Ìteraèra no to rätou ôfatiraa i ta rätou faufaa e o Na, na roto i te faaipoiporaa i te mau vahine èe e te haamoriraa i te mau ìtoro, e te faaruèraa i ta rätou mau vahine e au i te ture, o ta rätou i haamau mai te hoê täatiraa moà. Ua faahapa te Atua i te haavïraa ûàna e te haavareraa e faatere ra i rotopü i te nunaa, e te tïtau ra oia i te haapaò maitaì e te parau-tià. Te tohu atoà nei teie pene i te taeraa mai o te hoê veà a te Atua, o te faaineine i te èà o te Fatu, e o te hoê veà no te fafauraa, no te tamä i te mau tamarii a Revi e o te faahoì mai i te haamoriraa e auhia e te Atua. Te haamoriraa e au i te Atua Nui Tumu Tahi, te ìteraa ia tätou e ua poihia tätou i nià i te here Metua.

 

Teraì òr.Faatura.