Ruta èv 12.49-53 Mäori

Tāpati 18 no Âtete 2019.

Mäori

Taramo 40

(Ìr. 14-18: hiò Taramo 70, 2-6)

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita. 2 Tiaì mäite atu ra vau i te Fatu, e ua färiu mai ra o ia ia ù, e ua faaroo i ta ù pure. 3 Ua ùme o ia ia ù i räpae i taua âpoo riàrià ra, no roto i te vari hohonu e te piripiri. E ua tuu o ia i ta ù âvae i nià i te papa, e ua faaau mäite hoì i to ù mau haereà. 4 E ua tuu mai o ia i te himene âpï i roto i to ù nei vaha, e himene haamaitaì i to tätou Atua. E rave rahi të hiò, e ua mataù ia na e tiàturi hoì rätou i te Fatu. 5 E ao to te taata e tiàturi i te Fatu, e aore i haapaò i te teòteò, e tei färiu i te parau haavare ra. 6 E rave rahi, e ta ù Atua, e te Fatu, te mau òhipa taa ê i ravehia e òe ra, e to òe ra manaò ia mätou nei. E òre e tià ia taiò noa atu i mua ia òe na, e faaìte hoì au, e parau vau i te reira eita rä e tià ia taiò atu i te rahi. 7 Aore òe i hinaaro i te tütia e te tütia àmu, ua haafatafata òe i to ù puè tarià. Te tütia-täauahi e te tütia no te hara ra, aita òe i tïtau mai. 8 Ua parau atu ra vau Inaha, te haere atu nei au. Ua päpaìhia te parau no ù i roto i te puta ra. 9 E mea au na ù te rave i to òe hinaaro, e ta ù Atua; te vai nei hoì ta òe ture tei roto i to ù nei âau. 10 Te parau nei au i te parau tià i roto i te âmuiraa rahi o te taata nei; inaha, aore roa ta ù vaha i mämü i te reira ua ìte atoà hoì òe, e ta ù Atua e te Fatu. 11 Aore au i huna i te parau tià na òe i roto i ta ù âau; te faaìte nei au i to parau mau e te ora na òe. Aore au i huna i to hämani maitaì e to parau mau i te âmuiraa rahi ra. 12 Eiaha òe e hopoi ê i to aroha hämani maitaì ia ù, e te Fatu e; na to hämani maitaì e to parau mau e tiaì mai ia ù. 13 Ua haaàtihia hoì au e te ìno e rave rahi; ua roohia vau i ta ù nei mau hara, e eita e tià ia nänä noa atu i nià ra. E rahi te reira i te iò rouru i to ù nei upoo; e teie nei, ua taiä ta ù âau i roto ia ù nei. 14 Ia tià ia òe, e te Fatu, e faaora ia ù: ia peepee mai, e te Fatu, e tauturu mai ia ù. 15 Ia haamä rätou e ia hepohepo rätou atoà ra o tei tïtau mai ia ù nei ia pohe Ia faahoìhia rätou e ia hepohepo tei tïtau mai ia ù nei ia ìno. 16 O te pau të noaa ia rätou, ei utuà no ta rätou faaìno, o tei parau ia ù nei e Àitoa, Àitoa 17 O te feiä atoà rä i ìmi ia òe ra, e òaòa ia rätou, e ia reàreà ia ia òe; e te feiä i hinaaro i te ora na òe ra, e parau ia rätou e ia faarahihia te Fatu e a muri noa atu 18 E àti e te veve to ù, te manaò mai ra rä te Fatu ia ù. O òe ta ù tauturu e ta ù ora. Eiaha e faaroaroa, e ta ù Atua.

Ieremia 38.4-10

4 Ua nä ô atu ra te pupu arii atoà ra i taua arii ra, ia pohe atu teie nei taata, e tià ai, ta mätou ia parau ia òe, no te mea nö na i paruparu ai te rima o te feiä tamaì e toe i roto i teie nei ôire, e te rima atoà o te taata atoà nei, o ia i nä reira i te parauraa mai aore teie nei taata i ìmi i te maitaì no teie nei feiä, o te ìno ra. 5 Ua parau mai ra taua arii ra o Tetetia, inaha, tei to òutou rima; aita hoì a te arii parau ia ètaèta òutou. 6 Ua rave iho ra rätou ia Ieremia, e ua huri atu ra ia na i roto i te âpoo io te tamaiti a te arii ra io Maretia, i te àumoa o te täpeàraa ra; i tätaurahia Ieremia e rätou i te tuuraa i raro ra e aore e päpe i roto i taua âpoo ra, o te vari anaè rä maìri iho ra Ieremia i raro i taua vari ra. 7 Ìte aè ra te âti-Tuta ra o Èteta-mereta i roto i te fare o taua arii ra, e ua huri rätou ia Ieremia i raro i te âpoo; te pärahi noa ra te arii i te ùputa o Peniamina ra; 8 ua haere iho ra Èteta-mereta i räpae àu i taua fare o te arii ra, e ua parau atu ra i te arii, nä ô atu ra, 9 E ta ù fatu, e te arii, hämani ìno to teie nei feiä i te perofeta nei ia Ieremia, tei huruhia e rätou i roto i te âpoo: e pohe roa hoì o ia i reira i te poìa, aita atu ra o te ôire nei e mäa. 10 Ua faaue atu ra te arii ia Èteta-mereta âti-Tuta ra, nä ô atu ra. E arataì atoà òe i te taata ia toru aè àhuru, a rave ai i taua perofeta ra ia Ieremia e ìriti mai i räpae, e pohe o ia.

Hēpera 12.1-4

Te Atua to tätou Metua 1 E teie nei, ua haaàtihia tätou e taua nahoà rahi i ìte nei, e haapae tätou i te mau mea teimaha atoà, e te ìno e hara ai tätou nei, a horo tämau mäite ai i teie nei hororaa i mua ia tätou nei, 2 mä te tiàtonu mäite to tätou mata ia Ietu, i te tumu e te faaoti i to tätou faaroo; o tei faaòromaì i te tätauro, aore i haapaò i te haamä, i te maitaì i tuuhia mai i mua i ta na aro; e te pärahi ra i teie nei i te pae àtau i te teröno o te Atua ra. 3 E haamanaò mäite hoì ia na, o tei faaòromaì i te reira huru faaìno a te feiä rave hara ia na iho ra, ia òre hoì òutou ia töàruàru, ia òre ia taiä to òutou âau. 4 Aita ä hoì i tae i te maniiraa toto to òutou taputöraa i te ìno ra

Ruta èv 12.49-53

Ietu te tumu o te âmaharaa (Mät 10,34-36)

49 I haere mai au e hopoi mai i te auahi i te ao nei, e e aha to ù nei hinaaro maori rä ia àma ä i teie nei. 50 E päpetitoraa rä to ù e vai nei e aita to ù mäuiui ia oti. 51 Te manaò na òutou e, i haere mai au e faatupu i te hau i te ao nei. E faaìte atu vau ia òutou: aore, e tamaì rä. 52 Teie hoì a àmaha nä taata toopae i te fëtii hoê ra, o e tootoru ra, e tamaì mai i e toopiti; o e toopiti hoì, e tamaì mai i e tootoru. 53 E tamaì te metua täne i te tamaiti, e te tamaiti i te metua täne; e tamaì te metua vahine i te tamahine, e te tamahine i te metua vahine; e tamaì te metua hoovai vahine i te hunoà vahine, e te hunoà vahine i te metua hoovai vahine.

Manaò.

Taramo 40, 18 O òe ta ù tauturu e ta ù ora. Eiaha e faaroaroa, e ta ù Atua.

Ieremia 38, 10 a rave ai i taua perofeta ra ia Ieremia e ìriti mai i räpae, e pohe o ia.

Hepera 12, 2  te tiàtonu mäite to tätou mata ia Ietu, te tumu e te faaoti i to tätou faaroo.

Ruta Èv, 12, 49 I haere mai au e hopoi i te auahi i te ao nei, to ù nei hinaaro mäori ia àma.

Ei manaò i nià i te mau taiòraa.

E tià i te taata ta täìtahi ia taiò, e ia märamarama i te türamaraa no te mau parau ta Ietu e faahiti nei, ma te ui i te mau uiraa e hinaarohia nei e ui, ma te pähono atoà i teie mau uiraa. Te vaiiho nei o Ietu i te mau taata atoà e taiò nei, e faaroo nei i teie mau reo, i roto i te püairaa o to rätou faaroo. Ma te ìmi i to rätou èà e täpae ai, i te vahi e tïtauhia nei e te Fatu, no te faatupuraa i te òhipa ta te päpetitoraa e hinaaro nei i te faaìte. No Ietu teie mau reo ta na e faahiti nei, no te faaära ia i te mau taata e tiàturi nei i ta na mau parau, e ia märamarama, te päpetitoraa ta na e parau nei to na ia àroraa i te mana o te pohe, òia hoì te puai o te pöuri. E ärataì ra teie mau manaò to Ietu i te taata i te vahi e farerei ai te taata i te ora, e te hau. E mataù òre teie e vai ra i roto ia Ietu i teie reo, e faaìte atu vau ia òutou, te faariro nei Ò ia teie parau èi haamataraa, no te ìriti i te mau ôtià atoà e vai ra i roto i te mau ùtuafare, te mau fenua, te mau reo te mau peu, e te mau faanahoraa e te mau tiàturiraa. Eiaha i roto i te ra manaò e, te hinaaro nei o Ietu e faahuru ê i te mau òhipa i ravehia mai e to na Metua. Te haapäpü nei ra o Ietu, i te parau ta na e faahiti ra vau e o òutou, te äuraa o teie na parau, te VAU, te taata e parau ra, o Ietu ia, te faaìte nei ia, e maraa ta na tuhaa ia na i te haapaò, na roto i to na pohe, to na tiàfaahouraa, e to na hoìraa mai. Àreà ra te ÒUTOU, te feiä ia e faaroo ra, te feiä tuhaa, e te tuhaa òre, tiàraa e te tiàraa òre, päpetitohia, päpetito-òre-hia, haapäpühia, haapäpü-òre- hia. Teie ra te vai ra te parau e faatupu i te tiaìtururaa i roto ia tätou taiòraa tei te ìrava 49, tei riro atoà ei parau no tätou i teie mahana haamori. 

49 I haere mai au e hopoi mai i te auahi i te ao nei, e aha to ù nei hinaaro mäori rä ia àma i teie nei ?

Na roto i teie reo to Ietu, te ìritihia nei te ùputa no te märamarama e te märamarama to te taata ia ora. Teie haereraa mai no Ietu i te ao nei, no te àro i te pöuri, e no te faatupu i te ora a te Atua. Te auraa e faufaa to te märamarama maoti te tautururaa i te taata i te ìteraa e  te färiiraa i te aroha e te here o te Atua. Faaea mataù òre noa na te pöuri, i te taime a haere mai ai te märamarama ua faatura e au, i te faatura i te hanahana o te Atua. Ua ìte te pöuri i te puai o te märamarama, mai te märamarama tei ìte i te puai o te pöuri. Eiaha tätou ia manaò e o te Atua te tumu o te pöuri i vai noa na te pöuri hou te Atua a rahu ai teie nei ao, o to na ia reo mätamua, i te Tenete pene 1 i te ìrava 3, ia märamarama e ua märamarama iho ra. Ua färii te pöuri i te faaâpïraa a te märamarama ia haere i roto ia na, e tae noa atu te mau faanahoraa e au no te tupu-maitaì-raa te mau ôpuaraa a te Atua.

I haere mai au e hopoi mai i te auahi i te ao nei,

Te auahi ta Ietu e parau nei, eiaha tätou ia manaò no te haapaapaa i te taata, e aore no te haapeàpeà i teie nei ao, no te faaìte ra te òhipa rahi ta te Atua i faanaho no na, na roto i te ora, èie ä te taata e perehahu noa nei i te ora, èie ä e ìmi nei i te mea i tuuhia mai i mua i ta na mata, èie ä e pee nei i ta te tahi, e ta te tahi ärataìraa. Te tuu nei ra o Ietu i te taata i mua i te parau tei riro mai èi taata, ma te haamanaò i te parau o Ioane Päpetito, te päpetito nei au ia òutou i te päpe, te vai ra te na muri mai ia ù, te päpetito ia òutou i te auahi e te Värua Maitaì, e òre roa e tià ia ù i te tatara i te täpeà i ta na tämaa.   

E aha to ’u nei hinaaro mäori rä ia àma i teie nei?

Ia au i teie manaò to Ietu ua pohe te àma o teie auahi, te vai ra ia te vahi i haaparuparu te àma, èita anei e raau ota tei faaàmahia no reira te täere i te üra, e aore ra e raau pë tei ravehia, mai te mea e rämepa, ua repohia te hiò èita atu ra te àma e puai maitaì, ua potohia te ùiti, ua pau te mäa, ua pararï te hiò, e aore rahi roa te auauahi. Teie ia te mau faanahoraa i òre ai e àma faahou teie auahi, te hinaaro o Ietu e faaàma. E aha ta Ietu e hinaaro nei e faaàma? Mauti ra ia te Ture a te Atua tei faaäuhia i te rämepa, ta te Materi ia faaìteraa i te pene 6 i te ìrava 23, E rämepa hoì te ture, e tiàrama hoì i te aò, e te haapiiraa e faaitoito ra, o te èa ora ia. Te haapäpü nei o Ietu i teie parau no te ture, i te faaìteraa a Mataio i te pene 5 i te ìrava 17, eiaha e manaò e i haere mai au e faaòre i ture e te mau perofeta, aore au i haere mai e faaòre, e faatià ra.

Teie te tahi hinaaro tumu no Ietu i ta na faaäuraa i te auahi te àma i te Ture, oia mau, i roto i ta Ietu haapäpüraa, teie Ture ia òhipahia i te mau vahi atoà no te türamaraa i teie nei ao. Mai ta na ihoä e haapäpü ra i te roto i te Mataio i te pene 28 i te ìrava, 19 E teie nei, e haere òutou e faariro i te mau fenua atoà èi pipi, a päpetito atu ai ia rätou i roto i te iòa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te Varua Maitaì ; 20 ma te haapii atu ia rätou i te haapaò i te mau mea atoà ta ù i parau atu ia òutou na : e ìnaha, tei pïhaì –atoà-iho ia vau ia òutou, e tae noa atu i te hopeà o teie nei ao. Âmene.  

Te auraa, te ani nei o Ietu i to na mau tävini ia tuu i te ture no te parau a te Atua i roto i te taata atoà, eiaha i te taata mätau noa, taata paroita noa, te taata rä ta te Atua i hämani.

Mäori ia tämau noa i te faatupu i te òhipa e faauehia ra  ia ìtehia te hanahana o te Atua.

Teraì òr. Faatura.

Ruta èv 12.32-48 Färiu

Tāpati 11 no Âtete 2019.

Färiu

Taramo 33

1 E òaòa i te Fatu, e te feiä parau tià e, E au te haamaitaì i te feiä parau tià. 2 E haamaitaì i te Fatu i te tïnura, e himene ia na i te näpara aho àhuru ra. 3 E himene ia na i te himene âpï, faaòto maitaì na mä te òaòa e te au mäite. 4 E parau tià ta te Fatu, e te haavare òre hoì ta na atoà ra mau òhipa. 5 Hinaaro o ia i te parau tià e te au, te î nei te fenua i te maitaì a te Fatu. 6 Na te parau a te Fatu i oti ai te mau raì, e to rätou atoà ra i te aho o to na vaha. 7 Ua haaputu o ia i te moana ra o te tai ei puèà, e ua vaiiho o ia i te moana i roto i te fare vairaa. 8 Ia mataù te mau fenua atoà i te Fatu; e ia höriri to te ao atoà nei ia na. 9 Ua parau hoì o ia, e oti aè ra; ua faaue o ia, e ua mau atu ra. 10 Te faaòre nei te Fatu i te âpooraa a te mau êtene, te faariro nei i tei ôpuahia e te mau taata ra ei mea faufaa òre. 11 Tei faaäuhia e te Fatu ra, e tià ia i te vai-mäite-raa, e tei manaòhia e ta na âau e tae noa atu i te mau uì atoà ra. 12 E ao to te fenua, o te Fatu to rätou Atua; e te mau taata i mäìtihia e ana ei tufaa na na. 13 O te Fatu tei hiò mai nä nià mai i te raì, te hiò mai ra i te mau tamarii atoà a te taata nei. 14 Te vähi i pärahihia e ana ra, ta na ia hiòraa mai i to te ao atoà nei.15 O ia anaè rä tei haafäito i to rätou âau, e o ia tei hiòpoà mai i ta rätou mau räveà. 16 Aore e arii i ora i te rahi o ta na nuu, aore e taata püai i ora i te rahi o te püai.17 E mea faufaa òre te puaahorofenua ei haapüraa, aore e taata e ora i to na püai rahi. 18 Inaha, tei nià to te Fatu mata i te feiä i mataù ia na, i nià i te feiä i tiàturi i to na ra aroha, 19 e faaora ia rätou i te pohe, e ia ora hoì rätou i te oè ra. 20 Te tiaì nei to mätou värua i te Fatu; o to mätou ia tauturu, e to mätou ia päruru. 21 Te òaòa nei to mätou âau ia na; te tiàturi nei hoì mätou i to na ra iòa moà. 22 Ia vai mäite mai ä to aroha, e te Fatu, i nià ia mätou, mai ia mätou nei e tiàturi atu ia òe ra.

Ètetiera 33.10-16

10 E o òe atoà, e te tamaiti a te taata na, e parau atu i te ùtuafare o Ìteraèra; Te vai nei ta mätou mau hara, e ta mätou nei mau parau ìno i nià ia mätou nei, e ua roohia mätou i te ìno i te reira, e aha iho ra hoì mätou e ora ai? 11 E parau atu ia rätou te nä ô mai ra te ATUA ra o te Fatu  te ora nei au ra, aore roa o ù e mauruüruraa i te pohe o te taata ìno ra; ia färiu mai ra te taata i ta na parau ìno ia ora e färiu mai òutou, e färiu mai òutou, i ta òutou mau parau ìno ra; e aha hoì òutou i hinaaro ai i te pohe, e te ùtuafare o Ìteraèra e? 12 E parau atoà atu òe, e te tamaiti a te taata na, i te mau tamarii a to mau taata ra, E òre te taata parau tià e ora i ta na ra parau tià i te mahana e hara ai o ia ra; e te parau ìno hoì a te taata parau ìno ra, e òre o ia e hià i te reira i te mahana e färiu mai ai o ia i te parau ìno nä na ra; e òre atoà e ora te taata parau tià i te mahana e hara ai o ia i ta na ra parau tià. 13 Ia parau vau i te taata parau tià ra, E ora mau o ia; e ua tiàturi iho ra o ia i ta na iho parau tià, e ua rave hoì i te parau ìno, e òre e manaòhia te mau parau tià atoà nä na ra, no ta na ra parau tià ìno tä na i rave ra, e pohe o ia i te reira. 14 E mai reira hoì, ia parau atu vau i te taata parau ìno ra, E pohe mau ä òe na; e ua färiu mai o ia i ta na parau ìno, e ua rave i te mea au e te mea tià ra; 15 e ua faahoì mai ra taua taata parau ìno ra i te mauhaa, e ua hopoi mai i tä na i haru ra, e ua haapaò i te parau ora mau ä o ia, e òre ia e pohe. 16 Te mau hara atoà tä na i rave ra, e òre ia e manaò-faahou-hia ei hara nä na; ua rave o ia i te mea au e te parau tià e ora mau ä o ia ra.

Hēpera 11.1-19

Te faaroo, 1 E teie nei, o te faaroo nei, o te tiàturi ia i te mau mea e tiaìhia nei, e te ìte i te mau mea aore e hiòhia nei. 2 No te reira hoì i noaa ai te roo maitaì i te feiä tahito ra. 3 No te faaroo i ìte ai tätou e, no te parau a te Atua nä ao nei i hämanihia ai, eere hoì te mau mea e hiòhia nei i to te hoê mau mea i ìteä ra. 4 No te faaroo i maitaì roa ai ta Àpera tütia i püpü i te Atua i ta Taina; i parauhia mai ai o ia e, e taata parau tià, o te Atua i faatià mai i taua taoà horoà na na ra; e teie nei, pohe noa ä o ia, te parau noa mai ra ia, i taua faaroo ra.

5 No te faaroo i tähitihia ai Ènoha ia òre o ia ia ìte i te pohe; e aita ra o ia, no te mea ua tähitihia o ia e te Atua; hou hoì o ia i tähitihia ai i ìte ai o ia e, te mauruüru ra te Atua ia na. 6 Aore e faaroo ra e òre roa o ia e mauruüru o te haamori i te Atua ra, e faaroo o ia e, e Atua, e tià ai, e o ia të faautuà i te feiä i ìmi päpü ia na ra. 7 No te faaroo hoì to Noa, a faaìtehia mai ai o ia e te Atua i te mau mea aore ä i ìteä mai ra, e roohia iho ra e te mataù, i tarai ai i te pahï ia ora to na fëtii; faahapa iho ra i to te ao, e riro atu ra o ia ei fatu i te parau tià e noaa i te faaroo ra. 8 No te faaroo i haapaò ai Âperahäma, a parauhia mai ai o ia e, e haere i te hoê vähi e noaa mai ia na a muri atu ei âià; e haere atu ra o ia mä te ìte òre i taua fenua i haerehia e ana ra. 9 No te faaroo i purutia noa ai o ia i taua fenua i parauhia mai ra, mai te mea e, e fenua ê ra i te pärahi-noa-raa i roto i te tiàhapa ra, rätou atoà o Ìtaata, e o Iatöpa; o nä taata âià atoà ia e o ia atoà i tei parauhia mai ra.

Ruta èv 12.32-48

Te mau taoà i nià i te raì

(Mät 6,19-21) 32 Eiaha e mataù, e taù nana iti e, E mea hinaaro na to òutou Metua i te horoà mai i te Pätireia no òutou. 33 E hoo i ta òutou taoà, a horoà noa atu ai; ei pütë marau òre ta òutou, ei taoà pau òre i te ao ra; i te vähi e òre e taeà e te èiä, e òre hoì e pau i te huhu. 34 Te vähi hoì i vai ai ta òutou taoà, tei reira atoà ia to òutou âau. Te mau tävini e vai ara nei, 35 Ia tätuahia to òutou tauupu, e ia vai àma ä ta òutou rämepa. 36 E ia au òutou i te feiä i tiaì i to rätou fatu i te hoìraa mai, mai te faaipoiporaa mai ra; ia haere mai rä o ia e pätötö mai ra, ia ìriti rätou i te ôpani ia na i reira ra. 37 E ao to te reira mau tävini, i te roohiaraa mai e to rätou fatu, te ara ra, Oia mau ta ù e parau atu ia òutou na, e riro o ia i te tätua ia na iho, a tuu atu ai ia rätou i te àmuraa mäa ra, a raverave ai i te mäa na rätou. 38 E ia tae mai o ia i te piti o te äraraa, e te toru hoì, roohia mai te nä reira ra, e ao to te reira mau tävini. 39 Ua ìte hoì òutou e: àhiri i ìte na te taata fare i te hora e tae mai ai te èiä, e ara ia o ia, e òre e vaiiho noa i to na fare ia vävähi-noa-hia na. 40 E teie nei, ia vai ineine ä òutou, no te mea ei te hora manaò-òre-hia e òutou na e tae mai ai te Tamaiti a te taata nei. Te tävini haapaò maitaì e te tävini haapaò òre (Mät 24,45-51) 41 Ua parau mai ra Pëtero ia na, E te Fatu, i parau tià mai änei òe i tënä na parapore ia mätou anaè nei, e i te taata atoà änei? 42 Ua parau atu ra te Fatu O vai hoì te tïàau haavare òre e te haapaò maitaì, i ta te fatu e tuu i nià iho i to na atoà ra mau tävini, ei tuu atu i ta rätou tufaa mäa i te tufaraa mau ra? 43 E ao to te reira tävini, to tei roohia mai e to na ra fatu te nä reira ra. 44 Oia mau ta ù e parau atu ia òutou nei, e faariro ia o ia ia na ei mau i te mau taoà atoà na na ra. 45 Âreà te tävini e parau noa i rito ia na iho e, E òre ta ù fatu e tae vave mai, papaì iho ra i te mau tävini täne, e te mau tävini vahine, àmu iho ra i te mäa, e inu faataèro iho ra i te àva; 46 e tae mai ia te fatu o taua tävini ra i te mahana manaò-òre-hia e ana, e i te hora-ìteä-òre-hia e ana ra, e e täpüpü atu ia na, a tuu atu ai i ta na tufaa i roto i te feiä haapaò òre atoà ra. 47 E te tävini i ìte i te hinaaro o to na ra fatu, e aita i faaineine ia na iho, aore hoì i rave i ta te fatu i hinaaro ra, e papaìhia ia e rave rahi te täìriraa. 48 Âreà tei òre i ìte ra, rave atu ra rä i te parau e au ia na te papaì, e täìriraa iti ia to na: o tei tuuhia atu te mea rahi ra, e mea rahi atoà të tïtauhia atu; e ta te taata hoì i tuu atu i te mea rahi ra, e mea rahi atoà ia të anihia atu ia na ra.

Manaò.

Te oraraa i roto i te faaroo, e hinaaro tumu te reira no te Atua Nui Tumu Tahi ia tätou ia au i te puta a te perofeta ra a Ètetiera, ua faaìte Ètetiera i te mana o te parau i nià i te mau peu tià òre e te piò, i vai na i roto i te oraraa o te nünaa o te Atua i to na ra tau. Te haamanaò nei o ia i te hinaaro tumu o te Atua i te parau o te ora i te faaroo o te räveà ia no te faatïtïàifaro i te mau faanahoraa e au ia ìte te nünaa i ta na hopoià i roto i te ôpuaraa faaora a te Atua. Te haafaufaahia nei i roto i na taiòraa e mäha nei i te parau te färiuraa i te parau ìno nä roto i te mana o te Atua, te rü nei to na here ia tätou. Te pii nei o ia ia tätou tei faaäuhia to na hohoà i te Atua to na Fatu, ia haaparare i te faaäuraa mä te parau e te òhipa. I te mea te taata e mauhaa hinaarohia e te Atua no to na mau hinaaro, te ora, te faaroo ia i te Atua ora, no te ora ra e färiu ia i te ìno, ia tupu te faafäiteraa. Te tïtau nei teie mau parau ia haamori tätou i te Atua, no te mea ua piihia tätou no te faaìte i to tätou faaroo, ia färiu i te ìno ma te tätarahapa i mua i te Atua. I muri mai i te reira, e maraa ai ia tätou no te faaìte i te ao, i te faaäuraa ei mea tià. Te ani nei te here o te Atua ia tätou i te pure tei höroà ia tätou i te färiuraa i te ìno  ei puna no te ora. No te faariro ia tätou ei ìte no te mau maitaì ta te rahu i faatupu i mua i te nahoà, e faufaa ai ia haapaòhia teie mau parau tei haapotohia ia ua i na taiòraa e mäha.

>Taramo 33,  3 E himene i te himene âpï, faaòto maitaì i te òaòa.

>Ètetiera 33, 11 ia färiu mai te taata i te parau ìno ia ora, a färiu mai.

>Hepera 11, 3 te faaroo i ìte ai tätou e, te ao nei hämanihia i te parau Atua.

>Ruta èv. 12,  32 Eiaha e mataù, e ta ù nana iti e,

I to tätou faarooraa i te haapotoraa, te òaòa nei tätou I te faaroo I teie reo no Ietu, 32 Eiaha e mataù, e ta ù nana iti e, i roto i te huru manaò e färiu mai to òutou aro, faatoro mai te tärià, e a tiàturi mai i te ora. Te faaitoito nei o Ietu i ta na mau pipi, ia òre rätou ia haapeàpeà i te mau faanahoraa te òre  roa e au no te oraraa i te mau òhipa e tïtauhia nei ia rätou. Te tïtauhia nei ia rätou ia haapaò i te faufaa no te täviniraa ia hanahana te Atua, i te mea tei reira te èà maitaì no te aroha e te here. E nana ïti teie ta Ietu e parau nei eiaha e mätaù, i te mea e rave rahi mau taata e manaò nei, tei te oraraa navaì e hope ai te parau no te maitaì, e tei nià i te rahi te haaputuraa te mau taoà e hanahana ai te hiroà taata. No Ietu te taoà, ia noaa i te taata i te faanaho, ia hoo, ia horoà, no te faaìte ia i to na faufaa te òhipa i ravehia. Ma te tuu atoà i tiàturiraa i roto i te mau taoà e faatupu te hau no te oraraa. O ta Ietu e parau nei i te ìrava 34 Te vahi hoì i vai ai ta òutou taoà, tei reira atoà ia to òutou àau. Oia hoì, ia hoohia, ia horoàhia, ia âpeehia e te àau maitaì, eiaha paì e hoo no te mea aita e faufaa faahou, eiaha paì e horoà no te mea ua tähito roa. E faaineineraa teie ta Ietu e tuu nei i mua i te mau pipi, e i mua i te mau taata atoà e taiò nei i teie parau, ia vai noa te puai no te äraraa i mua te mau òhipa manaò-òre-hia. No reira o Ietu i faahiti ai teie parau i te ìrava 35 Ia tätuahia to òutou täuüpu, e ia vai àma ta òutou rämepa. Te rämepa ta Ietu e faahiti nei, mauti ra ia te faaroo o te mau taata, e tiàturiraa nei i te mau hinaaro o te Atua. No te mea o Ietu to tätou Fatu i haere mai ò ia no te ärataì i to na mau tävini i roto i te ìteraa te faufaa i te vahi e turämahia ra e te märamarama no te parau. Na te parau a te Atua e tauturu i te taata ia òre ia faaea tämau noa i roto i te mataù, ia riro i taua taime ra, e äraraa i mua i te mau faanahoraa ìte-òre- hia, no te hoìraa i te Fatu o te òhipa. Te tuhaa a te tävini to na ia faaineine-noa-raa ia na, ia òre ò ia ia paruparu i te tiaìraa i te hora te mahana e hoì mai to na Fatu. Teie faaineineraa te ìteraa te tävini i te tumu no te faahiahia ta na hopoià e haapaò ra no te ora o ta na e faanaò ra, i te taime e tià ai i mua i to na Fatu. Ia tupu te haapaò, e òaòa ra ia na te Fatu, ia òre ra, e peàpeàraa ia na Fatu. No te mea ia ìte te mau tävini e, no roto rätou i te nana a te Fatu ra o Ietu.   

Teraì òr. Faatura.



Ruta èv 12.13-21 Navaì

Tāpati 4 no Âtete 2019.

ÔROÀ

Navaì

Taramo 90

1 Te pure a te taata o te Atua ra, a Möte. E te Fatu, o òe to mätou haapüraa, i terä uì, i terä uì. 2 Aore te mau mouà nei i fänau, e aore hoì te fenua e te ao atoà nei i hämanihia e òe ra, te vai ra òe, e te Atua, mai tahito mai ä e a muri noa atu. 3 O te taata nei rä, te faariro faahou nei òe ei repo, te parau ra hoì òe A hoì, e te tamarii a te taata na. 4 Ia òe rä hoì, hoê tautani noa atu i te mätahiti e au i te mahana hoê i mahemo ra, e mai te äraraa hoê i te ruì ra. 5 Te riro nei rätou ia òe mai te riro pape puè ra, e mai te vareà taòto ra rätou. I te poìpoì ra, mai te àihere e tupu ra rätou, 6 o tei ôteu e tei tupu i te poìpoì ra, e ua ahiahi anaè ra, ua täpühia e ua ôriorio atu ra. 7 Oia teie, ua pau mätou i to òe ra riri, e ua riàrià mätou i ta òe ra mäinaina. 8 Ua tuu òe i ta mätou hara i mua ia òe, e ta mätou hapa moè i roto i te märamarama o to mata ra. 9 Ua mou aè nei to mätou mau mahana i to òe ra riri, ua pau to mätou mau mätahiti mai te manaò âau e pee ra. 10 To mätou puè mahana i te oraraa nei, e hitu ia àhuru i te mätahiti, e ia tae i te vaù i te àhuru i te mätahiti i te ètaèta, e riro rä taua ètaèta ra ei rohirohi e ei taiäraa. E òre hoì e mähia motu ê atu ra, maùe atu ra mätou.11 O vai rä tei haapaò i te püai o to òe ra riri. E ta òe ra täiroiro, mai te mataù e au ia òe ra. 12 E haapii mai ia mätou i te taiò i to mätou puè mahana, ia riro to mätou âau i te haapaò maitaì. 13 E färiu mai ia mätou e te Fatu a hea ra ia A faite mai òe i to mau tävini nei. 14 A haamauruüru vave mai òe ia mätou i to òe ra aroha, ia reàreà mätou e ia òaòa i to mätou nei puè mahana toe. 15 A faaòaòa mai ia mätou e ia fäito i te mau mahana i àti ai mätou ra, e te mau mätahiti i faaòromaì ai mätou i te ìno ra. 16 A faaìte mai i ta òe ra òhipa i to mau tävini nei, e to òe ra hanahana i ta rätou ra tamarii. 17 Ia vai mai ä te here o to mätou nei Atua, o te Fatu, i nià ia mätou nei, e te òhipa a to mätou nei rima, e haamau òe, oia ia, o te òhipa a to mätou rima i rave ta òe e haapäpü.

Tohereta 1, 2

2 Te nä ô nei te Òrometua, e faufaa òre rahi teie; e mea faufaa òre rahi roa E mea faufaa òre anaè a aita i toe.

Pene 2.21-23

21 Te òhipa ra hoì te tahi mä te paari, e te ìte, e te àravihi; o te tahi rä o tei òre i nä reira i te rave, tä na ia e vaiiho ei tufaa nä na. E mea faufaa òre atoà te reira e te ìno rahi. 22 E aha iho ra ta te taata i ta na atoà ra mau òhipa, e te taiä o to na ra âau, i rave noa ai o ia i te òhipa i raro aè i te mahana nei 23 E òto anaè tei to na atoà ra mau mahana, e te taiä i ta na ra mau òhipa, e i te pö atoà ra e òre to na âau e maitaì i te taòto. Te ìte nei hoì au , e faufaa òre atoà tei te reira.

Torota 3.1-11

1 E tenä na, ua faatiàhia òutou i nià e te Metia atoà ra, e tïtau i te mau mea i nià ra, i te vähi e pärahihia e te Metia i te rima àtau o te Atua ra. 2 E haamau i to òutou âau i te mau mea i nià ra, eiaha i to teie nei ao ra. 3 I pohe na hoì òutou, e tei ô te Metia ra to òutou ora, tei te Atua. 4 Ia fä mai te Metia, tei ia na to tätou ora i te vairaa ra, ei reira atoà òutou e ìteä-atoà-hia ai, e o ia atoà i te ao ra.

Te taata tahito e te taata âpï

5 E tenä na, ûumi iho i to òutou mau mero i te mau mea o teie nei ao, mai te faaturi, te parau faufau ra, te paìà ra, te hinaaro tià òre ra, e te nounou taoà, e haamori îtoro ia. 6 No taua mau mea ra e roohia mai ai te tamarii faaroo òre i te riri o te Atua ra. 7 O ta òutou ä ia parau i haapaò i mütaa iho ra, ia òutou i pärahi i roto ia rätou ra. 8 I teie nei rä, e haapae atoà òutou i taua mau parau atoà nei, i te riri, te täiroiro, te feìi, te faaìno, e te parau-tiàâ i to òutou vaha. 9 Eiaha e haavare te tahi i te tahi, ua haapae hoì òutou i te taata tahito e ta na atoà ra mau parau; 10 e ua faataata âpï, o tei faahouhia i te ìte ra, mai te huru atoà o tei hämani ia na ra. 11 Aita e Herëni e te âti-Iüta, aore e peritome e te peritome òre, aore e Pareparo e te Tetute, aore e tävini e te tiàmä, o te Metia anaè rä e i roto i te feiä atoà i faaroo ra.

Ruta èv 12.13-21

Te parapore o te maamaa taoà rahi

13 Ua parau mai ra te hoê i taua feiä rahi ra ia na, E te Òrometua, parau na òe i ta ù tuaana, e tufa o ia i ta mäua taoà. 14 Ua parau atu ra rä o ia ia na, E terä ra taata e, nä vai au i faariro ei tufa taoà, ei àuvaha io òutou nei? 15 E ua parau atu ra o ia ia rätou, E ara ia òutou i te nounou taoà, rahi noa iho hoì ta te taata nei taoà, eere hoì tei taua taoà na na ra to na ora. 16 Ua parau atu ra o ia i teie nei parapore, nä ô atu ra, E fenua mäa hotu ta te hoê taata taoà rahi. 17 Ua nä ô iho ra o ia i te feruri i roto ia na iho, E aha rä vau, aita hoì a ù e vairaa e ö ai ta ù mäa. 18 Ua nä ô iho ra, E nä ô vau e vävähi au i ta ù mau fare vairaa mäa nei, a faatià ai ei fare rahi, ei reira puè ai ta ù taoà e ta ù mäa. 19 A parau ai au i ta ù värua e, E ta ù värua, e taoà rahi ta òe, ua puè i te vairaa no te mau mätahiti a muri nei e rave rahi; e faaea mäite, e àmu, e inu, e ia reàreà mäite. 20 Ua parau mai ra rä te Atua ia na E terä ra maamaa e, Ei teie nei ä ruì e tiihia mai ai to òe värua. Nä vai iho ra tenä na mau taoà i haaputuhia e òe na? 21 O te huru ia o te taata i haaputu i te taoà na na iho, e aita i rahi ta na taoà i te Atua ra.

Manaò.

E haapäpü na tätou i te taò ra te rahu, te rahu te tahi ia òhipa faatupuhia e te mana o te parau a te Atua. Ua parau te Atua, ua tupu, e rahu terä. Te hämani, òhipa rave-rima-hia. Te Atua, ua rahu te Atua, ua hämani te Atua. No te taata, ua hämanihia te taata. Ua hämani te Atua i te taata i te repo fenua. Ua rahu te Atua, e i roto i te mea ta te Atua i rahu, ua faaòhipa te taata ia roaa mai te faufaa e au i ta te taata ôpuaraa na roto i te paari o te taata, ua ìte o na e, ia rahi ta na haaputuraa manaò iho ra te taata o ia mau te tumu o te mau maitaì ta na e fänaò ra, ma te faahaere roa ta na mau ìmiraa i te hohonuraa. Noa atu e aita i faahope-roa-hia te parau, ua taa ihoä rä ia tätou e aha terä faufaa e parauhia ra, e terä atoà e ìtehia ra i roto i terä reo o te mau taiòraa no teie mahana. Te manaò i ô nei, e aha teie faufaa, te auraa, i roto paì i te manaò o te taata, i ta na faufaa, i to na ia raveraa i te tahi mau faanahoraa ia ätea o ia, i te mau hinaaro faatupu ora. Teie ia e haamanaòhia nei i roto i te haapotoraa o na taiòraa e mäha.

-Taramo 90, 3 Faariro faahouhia nei te taata ei repo A hoì, te tamarii a te taata.

-Tohereta 1, 21 Te òhipa ra te tahi te paari, te ìte, te àravihi; te tahi rä tei òre i rave,

-Torota 3, 4 Ia fä mai te Metia, to tätou ora ei reira òutou e ìteä-atoà-hia ai, i te ao ra.

-Ruta èv 12, 16 E fenua mäa hotu ta te hoê taata taoà rahi.

Ua ìte maitaì tätou i nià i te räau, no te tupu i te rahi aita te räau i fifi i te tauiraa i to na huru, te faaruèraa i te paa tahito mai te mono mai i te paa âpï, te faaruèraa i te rauère para, te rauère tahito, no te mono mai i te mea âpï. Mea tià ia tätou ia täpeà mai i te haapiiraa a te räau. Aita tätou e parau nei e, mea faufaa òre te paa tahito e te rauère tahito, ua riro te taa-ê-raa te paa e te rauère tahito i te tumu ei täpaò no te tupu-maitaì-raa o te hoê räau. Te paa hoì e te rauère i topa i raro, ua riro ia ei haamaitaì i te fenua e ei haamaitaì i te tupu o te räau. No reira, eiaha tätou e manaò e, e hope te tupu o te räau i nià i to na paa e to na rauère ; te monoraahia rä te mea tahito e te mea âpï, e täpaò ia no te ora, eere te täpaò no te pohe. Teie hoì paa âpï e teie rauère âpï, e paa noa ihoä e e rauère hoì no taua räau nei. Te hinaaro nei tätou i te faaâpï, mai te òre rä e faaruè i te paa tahito e te rauère tahito, e tae noa atu i te âmaa marö. Ia òre te hoê räau ia tupu i te rahi, oia hoì ia òre ia faaruè i te paa tahito e te rauère tahito, ia òre ia faaâpï i to na püòhu, te pohe atu ra ia räau. Aita änei hoì tätou i tae atoà i reira. To tätou fifi, te mea ia e, ua mätau roa tätou i te hiò i te fenua mai te mea, o te paa ia, âreà te raì, te mäa värua ia, te ora, te pätireia o te Atua. Ia òre ia matara ia tätou te parau o te fenua e te haapiiraa ta na e horoà ra, nä hea tätou e ìte ai i te mea ta tätou e ère ra, ia òre tätou ia märamarama i te parau o te fenua, eere änei ia e, o tätou iho të täpü ra ia tätou i te èà o te ora. Mea maitaì tätou ia haamanaò rii noa i terä reo o te päpaì Taramo e naò ra 3 Faariro faahouhia nei te taata ei repo A hoì, te tamarii a te taata. No reira eiaha e haamä i te faaruè i te mea e haafifi ia tätou i te tomoraa nä roto i te ùputa o te ora, ia òre tätou ia täpeà noa mai i te manaò no te tahi mea tei òre roa tätou i häroàroà noa aè i te auraa. E parau maamaa ihoä paha te parau o te paa räau, te rauère räau, e te âmaa pohe, aore ra te âmaa marö, e haapiiraa rahi rä ta te räau e horoà mai nei ia tätou, no te räveà e noaa ai ia tätou te märamarama i nià i te hinaaro o te Atua ia tätou. I parau ai te puta Tohereta e 21 Te òhipa ra te tahi te paari, te ìte, te àravihi; te tahi rä tei òre i rave, te tïtauhia nei i te taata ia ìte i te faufaa ta na e mau ra, eiaha e mätaù i te faatäuiraa, e mätaù ra ia faaèa tämau i roto i te mätau. E tià te mätau e haamainuinu ia tätou i roto i te hupehupe te tähitohito ia ätea tätou i te ôpuaraa faaora a te Atua, a hiò na tätou i te tiare Maurua ta tätou e teòteò to na nehenehe to na noànoà te ômou nei te ùaa noa nei i te mau mahana atoà, ia haamae i reira te taata e àtuàtu ai i te mea te mauhia ra to na aa e te fenua te tumu o te ora. Ia parau o Pauro i to Torota 4 Ia fä mai te Metia, to tätou ora ei reira òutou e ìteä-atoà-hia ai, i te ao ra. Te haamaò noa mai ra teie reo no teie ao nei tätou, no te fenua nei te vahi ta te Atua i haapärahi ia tätou te taata, no te faatupu i to na mau hinaaro no te ora. Ia faaroo tätou i te mau parau ta Ietu e faahiti ra ia au te päpaìraa a Ruta èv no te parapore o te maamaa taoà rahi, te hoê i taua feiä rahi parau atu ra ia Ietu, Òrometua, parau i ta ù tuaana, te reo o Ietu, e terä ra taata e, nä vai au i faariro ei tufa taoà, ei àuvaha io òutou nei. Haapii atu ra e ara ia òutou i te nounou taoà, rahi noa iho hoì ta te taata nei taoà, eere hoì tei taua taoà ra e ora ai. Te parapore ta Ietu e faatià, E fenua mäa hotu ta te hoê taata taoà rahi. Feruri iho ra, aita a ù e vairaa e ö ai ta ù mäa, e vävähi i te mau fare vairaa mäa, no te faatià ei fare rahi, ei reira puè ai ta na taoà e ta na mäa. A parau ai  i ta na värua e, E ta ù värua, e taoà rahi ta òe, ua puè i te vairaa no te mau mätahiti a muri nei e rave rahi; e faaea mäite, e àmu, e inu, e ia reàreà mäite.  Te reo o te Atua E terä ra maamaa, Ei teie nei ä ruì e tiihia mai ai to òe värua. Nä vai iho ra tenä na mau taoà ta òe i haaputu. Te taata i haaputu i te taoà na na iho, e aita i rahi ta na taoà i te Atua ra. Àita teie taata i navaì i te haaputu i te maa no to na tino e haaputu atoà no to na värua. Ua hinaaro teie taata e rave atoà i te tuhaa a te Atua, o te Atua te tumu o te Värua, te aho i te haapüaì i roto i te taata, i roto i te fenua e navaì noa te taata i te maitaì ta te fenua e horoà e tià ia na ia haaputu mai ta na i hinaaro, te mäa ra a te Värua te Faaroo ia. E navaì noa tätou i ta te fenua e horoà nei.

Teraì òr. Faatura.   

Ruta èv 11.1-13 E nä ô

Tāpati 28 no Tiurai 2019.

E nä ô

Taramo 138

1 Na Tävita. E haamaitaì au ia òe, e te Fatu, mä ta ù âau atoà nei, e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua. 2 E haamori tià atu vau i to nao moà ra, a haamaitaì atu ai i to òe iòa, e te Fatu no to òe aroha e ta òe ra parau mau ua faarahi hoì òe i ta òe parau ia hau atu i to iòa atoà ra. 3 I te mahana i tiàoro atu ai au ra, ua parau mai òe ia ù; e ua horoà mai i te itoito i ta ù värua. 4 E hope te mau arii atoà o te fenua nei i te haamaitaì ia òe, e te Fatu, ia ìte rätou i te parau a to vaha 5 E himene rätou i te mau parau a te Fatu E hanahana rahi hoì to te Fatu. 6 Teitei noa ä te Fatu, e haapaò mai ä o ia i tei haèhaa, âreà tei teòteò, ei te ätea ê o ia e hiò mai ai. 7 Ia haere noa vau nä roto i te àti ra, e faaànaànaeahia mai au e òe ra, e na to rima e täpeà i te riri o tei märô mai ia ù ra, e na to rima àtau iho e faaora ia ù. 8 Na te Fatu e nä reira mai ia ù, e tià to òe aroha, e te Fatu, i te vai-mäite-raa eiaha na òe e faaruè i te òhipa a to rima.

Tenete 18.20-32

20 Ua parau mai ra te Fatu, No te mea, e âuë rahi to Tötoma e to Tömora, e no te mea, ua rahi roa ta rätou hara; 21 e haere na vau i raro, e hiò, ia ìte au i te rave mauraa rätou, mai tei tae roa mai te reo ia ù nei ra, e aore ra, ìte atu ra vau. 22 Ua färiu ê atu ra te mata e toopiti o taua nä taata ra, haere tià atu ra i Tötoma; tià noa iho ra rä Âperahäma i mua i te Fatu. 23 Ua haafätata atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, E haamou atoà änei òe i te feiä parau tià, e te paieti-òre? 24 Peneiaè e pae àhuru puè taata parau tià tei taua ôire ra; e haamou ä òe, eita òe e faaora i taua vähi ra i taua nä taata parau tià e pae àhuru i roto ra? 25 Eiaha roa hoì òe e nä reira, eiaha e täparahi-atoà-hia te feiä parau tià, e te paieti òre, eiaha ia hoê atoà huru ta òe e rave i te feiä parau tià, e te feiä paieti òre. Eiaha ei parau tià ta te Haavä i to te ao atoà nei ia rave? 26 Ua parau mai ra te Fatu, E pae àhuru taata parau tià ìteä ia ù i roto i Tötoma ra, e ora ia ù taua ôire atoà ra ia rätou. 27 Ua parau atu ra Âperahäma, nä ô atu ra, Inaha, ua tämata iho nei au i te parau atu i ta ù Fatu, e e repo hoì au e te rehu auahi; 28 peneiaè o te òre o te tae i te pae i te àhuru i te taata parau tià, o te toe noa iho e pae, e täparahi ä òe i taua ôire atoà ra i taua pae i toe ra? Ua parau mai ra o ia, E maha àhuru ma pae te ìteä ia ù i reira, e òre ia e pohe ia ù. 29 Ua parau faahou atu ra o ia ia na, nä ô atu ra, Peneiaè maha nei àhururaa te ìteä atu i reira. Ua nä ô mai ra o ia, E òre ia vau e nä reira, i taua maha àhuru ra. 30 Ua parau atu ra Âperahäma, Eiaha ta ù Fatu ia riri ia parau atu vau peneiaè e toru roa nei àhuru e ìteä atu i taua ôire ra? Ua parau mai ra o ia, E toru àhuru te ìteä ia ù i reira, eita vau e nä reira. 31 Ua parau atu ra o ia, Inaha, ua parau noa atu ä vau i ta ù Fatu peneiaè e piti àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, Eita ia vau e täparahi, i taua piti àhuru ra. 32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

Torota 2.11-14

11 O ia hoì i peritomehia ai òutou i te peritome rave-òre-hia e te rima ra, i te tino o te ìno o te taata nei i haapaehia i te peritome a te Metia ra 12 i tanu- atoà-hia òutou e o ia atoà i te päpetitoraa ra, e i faatià-atoà-hia hoì i reira i te faaroo i te räveà püai rahi a te Atua, o tei faatià mai ia na mai te pohe mai ra. 13 E o òutou hoì, o tei pohe i ta òutou hara, e te peritome òre o to òutou tino, tei faaòre-atoà-hia e ana e o ia atoà, ua oti hoì i te faaòrehia ta òutou mau hara atoà. 14 Ua päraihia hoì te ture i päpaìhia no tätou ra, e to na atoà ra mau ôroà au òre ia tätou, e ua hopoi-ê-hia ia, o ia i pätiti i te reira i nià i ta na tätauro ra;

Ruta èv 11.1-13

Te pure a te Fatu

(Mät 6,9-13; 7,7-11)

1 E te pure ra o ia i te hoê vähi, e oti aè ra, ua parau mai ra ia na te hoê pipi na na ; E te Fatu, a haapii mai ia mätou i te pure, mai ia Ioane i haapii atoà i ta na ra mau pipi. 2 Ua parau atu ra o ia ia rätou E nä ô òutou ia pure, E to mätou Metua i te ao ra, ia raa to òe iòa. Ia tae to òe ra Pätireia. Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei mai tei te raì atoà na. 3 Hö mai i te mäa e au ia mätou i te mau mahana atoà nei. 4 E faaòre mai i ta mätou hara, te faaòre nei hoì mätou i tei hara atoà ia mätou nei. Eiaha e faaruè ia mätou e ia roohia-noa-hia mai e te àti; e faaora rä ia mätou i te ìno.5 Ua parau atu ra o ia ia rätou E tauà to te hoê taata io òutou na, a haere atu ia o ia ia na ra i te tuìraa pö, a parau atu ai ia na e, E hoa ìno, hö mai na i e toru päne. 6 Ua täpae mai nei te tahi hoa o ù ia ù nei, i to na haereà, e aita a ù ia tuu atu i mua i te aro. 7 E ia parau mai o ia i roto ra, ia nä ô mai ä Eiaha e haapeàpeà mai ia ù, ua mau te ôpani, tei nià vau i te roì e ta ù mau tamarii atoà, eita vau e tià i nià e hopoi atu i te päne na òe. 8 E faaìte atu vau ia òutou ia märô rä taua taata ra, òre noa ä o ia i te tià i nià e horoà atu i te mäa i te mea e tauà o ia no na, e tià rä o ia i te märô, a horoà atu ai i ta na i hinaaro ra. 9 E parau atu hoì au ia òutou e ani, e noaa ia ia òutou; e ìmi, e ìte ia òutou; e pätötö, e ìritihia ia te ôpani ia òutou. 10 O te feiä atoà hoì i ani ra, te noaa ra ia e o tei ìmi ra, te ìte ra ia; e o tei pätötö ra, te ìritihia ra ia te ôpani ia na. 11O vai ia metua io òutou nei e hopoi atu i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne ra? E ia ani mai i te ià, e hopoi atu änei i te ôfï eiaha te ià, ia na? 12 E ia ani mai hoì i te huero moa, e hopoi atu änei i te pata? 13 E tënä na, te ìte na òutou i te horoà i te mea maitaì na ta òutou tamarii, ìno noa ai òutou na. E rahi atu ia to òutou Metua i te ao ra i te horoà i te Värua Maitaì i te feiä i ani atu ia na ra.

Manaò.

E paari rahi to te mau päpaì e faahitihia ra e na taiòraa e mäha tei faataahia o teie mahana haamoriraa. No reira, aita e parau huna, aita e parau àro, ia hinaaro tätou i te märamarama, e faarahi te ui, mea nä reira ia tomo i roto i te parau. E aha te auraa. Teie e fifi ihoä te feiä paari ia faahuru-ê-hia te mea ta rätou i mätau e ta rätou i faariro ei uruaìraa no rätou ; mea òhie aè te tamarii i te färii i te reira. Eita rä te märamarama o te parau a te Atua e mau i te ètaèta o te taata ia täpeà. Ia òre te märamarama ia rave i ta na tuhaa, e aha e ìtehia ai te hinaaro o te Atua. Ia faaroo hoì tätou te haapotoraa o ta tätou mau taiòraa.

-Taramo 138, 1 e himene au ei haamaitaì ia òe, i mua i te aro o te mau atua.

-Tenete 18, 32 Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi.

-Torota 2, 13 ua oti hoì i te faaòrehia ta òutou mau hara atoà.

-Ruta èv. 11, 2 E nä ô òutou ia pure,

Te Pure a te Fatu i pure, e pure ta na i horoà i ta na mau pipi, e pure teie na te feiä atoà tei färii ia Ietu ei Fatu no rätou, e tei ìte i te Atua ei Atua no rätou. Eere teie i te pure ôpaniraa i te haamoriraa, aore ra te tahi täpura òhipa. Te nä ô noa ra te Fatu, E nä ô òutou ia pure. Te auraa, e tano atoà teie pure no te ômuaraa i te tahi täpura òhipa, e pure ihoä rä no te mau taime atoà e hinaaro ai te taata i te Atua.

E to mätou Metua i te raì.

Te Metua, e tiàraa faatupu ora to te Atua, e fäìraa atoà rä teie e, aita atu e vähi e roaa ai i te taata te ora maoti rä, i te Atua ra. Te mätou, e haapäpüraa ia i te tiàraa tamarii o te Atua, oia hoì ei tupuraa no te ôpuaraa a te Atua, e ei fäìraa e, aita to te taata e parau  i räpae aè i te Atua. Te raì. Te nä ô ra te Atua: Te mau raì taù teröno, e te fenua nei taù täahiraa âvae (Ìtaia 66, 1). E fäìraa faaroo teie no te taata e ìte ra i te fenua ei vähi tupuraa no te mana o te Atua te auraa ia o te parau  o te täahiraa âvae. No reira, èita te parau o te Atua e tano ia faataa-ê-hia i to te raì e te fenua. Taa noa atu ai rä te reira, e aniraa atoà teie i te taata ia òre ia haamoè i te tiàraa Atua o te Atua ta na e haamanaò mai ra i te nä ôraa e, Mai te raì nei, e teitei rahi to na i to te fenua, oia atoà to ù ra haereà, e teitei ia i to òutou ra haereà, e to ù ra manaò, i to òutou ra mau manaò (Ìtaia 55, 9).

Ta te taata e rave no te Atua.

Ia moà to òe iòa.

Ua päpü maitaì e, e ère na te taata e haamoà i te Atua, oia hoì e ère i te taata te Atua e moà ai, no te mea hoì e moà te Atua, e ère atoà ia na te Atua e haamoà ia na iho. Te vähi i päpü, e tuhaa ta te taata i mua i te moà o te Atua. I te hämaniraa te Atua i te taata, ua ani Ò ia i te taata ia maìri i te iòa o te mau ânimara atoà o te fenua, e tae noa atu i te mau manu o te reva, e te haapäpü ra o ia e, te iòa ta te taata e maìri, ua au atoà ia na (Tenete 2, 19). Te auraa i te mau taime atoà e haapaò ai te taata i te hinaaro o te Atua, mai ta te Atua i hinaaro, ua au te reira i te Atua, e  riro te reira èi faahanahanaraa i te Atua. E tano atoà teie manaò ia faaäuhia i te reo o Atua e nä ô ra e 32 Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi. No reira, aita atu e räveà maitaì roa aè e moà ai te iòa o te Atua maoti rä, te oraraa e te faatupuraa i te parau o te aroha e te here, te rohiraa hoì ia tupu te parau mau e te parau tià i nià i te fenua nei, no te mea ua riro te reira èi täpaò haapäpü e, ua ìte te taata i te Atua, e ua ineine i te faatupu i to na hinaaro.

Ia tae mai to òe Hau

Te faaära ra te Atua i te taata  Eiaha e rave i te taoà täparu, e pö te mata o te feiä mata àraara i te taoà täparu,  e piò ê te parau a te feiä parau tià i te reira (Etoto 23, 8). Ta te taata te reira räveà ia hinaaro Ò ia i te haamau i te tahi faatereraa te petaraa, te hooraa i te taata, te faaäuraa i te òhipa, e te mau peu atoà e turori ai te manaò o te taata. No reira, ia hinaaro tätou ia mau mai te faatereraa a te Atua, aita atu e mea e au ia tätou ia rave maoti rä, te parau mau e te parau tià, te aroha e te here. Tei òre i haapaò i te reira ra, èita ia e au èi taata no te Hau o te Atua, èita atoà e tià e ora te hau i te fenua nei. Ua ìte tätou e, te parau mau e te haavare, e tauà ta räua, òia hoì e àroraa ; te parau tià e te òhipa piò, e tauà ta räua ; te aroha e te hämani ìno taata, e tauà ta räua ; te here e te haapohe taata ; e tauà ta räua. Te ìte ra tätou e, èita tätou e tano e tià ia räve na pae e piti, e mäìti rä tätou i to tätou pae, a riro atu ai èi taata e horoà i to na püai, to na âau, to na manaò, e to na värua no te haamauraa i te hau o te taata, aore ra no te faatupu i te Hau o te Atua i nià i te fenua.

Ia haapaòhia to òe hinaaro i te fenua nei, mai tei te raì atoà na

Te haapäpü ra Ietu na teie pure i haapii mai e, te hinaaro o te Atua, ia ìte ia to te ao e, na te Atua ò ia i tono mai , e ua here te Atua i to te ao (Ioane 17, 23). Taua Ietu atoà ra terä e haapäpü ra e: O vau te èà, te parau mau e te ora, aore roa e taata e tae i te Metua ra mäori rä, ei ia ù (Ioane 14, 6). Te ìte atoà ra ia tätou e, te hinaaro o te Atua, ia faaea ia tätou i te haamori i te taata, e te tiàturi i te mau perofeta haavare. O Ietu hoì, te parau ia o te aroha e te here o te Atua i te taata, tei haamanaò mai e, te Faufaa ora a te Atua, ò ia te fenua e to na î, o te parau atoà ia o te aroha e te here o te Atua i te taata. No reira, te haapaòraa i te hinaaro o te Atua, te färiiraa ia i te parau i riro mai èi taata, nä reira hoì te parau i riro mai èi î no te fenua, e te peeraa i te èà ta räua e faatoro ra.

Te hinaaro o Te taata i mua i Te Atua

Ho mai i te mäa e au ia mätou i teie mahana

Aita atu ta te taata e aniraa maoti rä, te mäa, òia hoì te mea faufaa roa aè i roto i to na oraraa taata. Aita ta na e aniraa no te moni, te àhu, te manuia, aore ra te hanahana.  E haapäpüraa teie e, ua tuu te taata i to na tiàturiraa i nià i te Atua, e ua ìte ò ia e, èita te Atua e faaruè noa ia na i roto i te fifi, ua ineine rä ò ia i te horoà mai i te mea e au i te taata, òia te mea e ora ai ò ia. Ma i te peu rä ua riro to tätou manaò, to tätou püai i te mäa, e aha ia te auraa o ta tätou aniraa. E täpaò faahou änei ia no to tätou tiàturiraa i te here o te Atua. E ère atoà rä teie i te aniraa i te taata ia faaea i te tänu i te mäa a tiaì noa ai i te horoà a te Atua, ìnaha te òhipa mätamua ta te Atua i rave, te tänuraa ia i te mäa, e no te mea ua î te fenua i te mäa, i parau ai ò ia i te taata, e hiò i tei au èi mäa, ia rave e ia àmu (Tenete 2, 8-9). E riro teie aniraa èi taime haamanaòraa i te taata e, te Atua te tumu o te mau mea atoà No te Tumu nui te fenua e te mau mea atoà i nià iho (Taramo 24, 1). Te vai atoà ra teie reo to te Atua e nä ô ra e O vai tei horoà mai i ta ù, ia faautuà atu vau ia na ; to raro aè i te raì atoà nei, na ù ia (Iöpa 41, 11). No reira, e tano tätou e hiò i teie reo to te taata, eiaha mai te tahi noa aniraa, mai te tahi atoà rä fäìraa faaroo.

Faaòre mai i ta mätou hapa, mai ia mätou e nä reira nei i teie hapa ia mätou nei.

Te haapäpü ra o Pauro e, E utuà te pohe no te hara… (Röma 6, 23). Te tahi atoà rä päriraa rahi ta te Färitea ia Ietu, te faainaina Atua ia, òia te raveraa i te tiàraa o te fifi ia täpeà noa tätou i te huriraa tähito e nä ô ra e : Faaòre mai i ta mätou hara, mai ia mätou e faaòre nei i ta rätou i hara ia mätou nei.

I mua i te Iöpa 41, 11, ia haamanaò mai te Atua e : O vai tei horoà mai i ta ù, ia faautuà vau ia na ; to raro aè i te raì atoà nei, na ù ia, e òhie tätou i te päpü e,   no te mea ua püpü mai te Atua i ta na Faufaa ora i roto i to tätou rima, e na tätou i faaìno i te reira, e tärahu ihoä ta tätou i te Atua ra, e te tiaì mai ra te Atua ia haapae tätou i te reira tärahu ta tätou. Nä hea rä e pee ai.

Ia parau rä tätou e Faaòre mai i ta mätou hapa, te fäì ra ia tätou i to tätou paruparu e te òreraa e maraa ia tätou te faatupu i te hinaaro o te Atua, e te ani ra tätou i te marü o te Atua, e ia färii mai ä ò ia ia tätou, ia faaitoito mai hoì i te faatupuraa i to na hinaaro. Eita rä e tià ia tätou ia ani i te marü o te Atua i nià ia tätou, ia òre tätou ia nä reira atoà i nià i te mau taata e âua haaàti nei ia tätou i roto i te oraraa nei. Te mea ia Ietu e haapäpü ra i te nä ôraa e Te fäito ta òutou e fäito atu ra, o te fäito atoà ia i ta òutou (Mätaio 7, 2). Te vähi e tano ia haapäpühia i roto i teie aniraa, teie ia aita te taata i roto i te tiaìraa i ta te Atua e rave mai no na, e tuhaa atoà rä ta na mai ta Ietu e haamanaò mai ra i te nä ôraa e Ta òutou i haamau i raro nei, e haamau –atoà -hia ia i te ao ; e ta òutou i tuu i raro nei, e tuu –atoà -hia ia i te ao (Mätaio 18, 18). No reira, te hapa tei maraa ia tätou i te faaòre ra, ta te Atua atoà ia e faaòre mai i ta tätou ; e tei òre tätou i färii i te faaòre ra, e aha ia e tià ai i te Atua ia faatupu mai no tätou. 

Eiaha mätou ia riro i te tämataraa,

E ère teie i te aniraa i te Atua ia òre te taata ia tämatahia, e aniraa rä i te Atua i te tauturu, ia òre te taata ia riro, ia òre ia hema i mua i te tämataraa.

I mua i te aniraa a te raatira hänere ia faaorahia to na tävini, te nä ô atu ra Ietu e  A haere i te ùtuafare, e ta òe i faaroo ra, ia nä reirahia òe (Mätaio 8, 13). I mua i te parau o te faahemaraa, e tano ia parauhia e, e hema te taata tei ineine to na âau i te färii i te faahemaraa, e riro hoì te âau o te taata tei faahinaaro ê na i te mea i tuuhia mai i mua ia na. No te paruparau rä o te taata i ani ai ò ia i ta te Atua tauturu. No reira, aita e taata e ani i te tauturu i te Atua mai te peu ua ineine ê na ò ia i te faatupu i te mea ta to na âau i hinaaro. Te auraa, te reira ra te aniraa i ta te Atua tauturu èi haapäpüraa e, no te taata ani, ua ìte ê na ò ia e, ta te Atua të faatupu. 

Faaora rä ia mätou i te ìno

Te ìno e parauhia nei, te tiàporo ia, oia hoì o Tätani. E aniraa teie na te taata i te Atua ia haere mai ò ia e ìriti ia na i räpae i te mana o te ìno. Ua riro atoà rä teie èi fäìraa e, aita atu e räveà e ora ai te taata maoti rä, i te rima o te Atua. E nä ô òutou ia pure

I muri nao aè i ta na haapiiraa i te pure te faatià nei o Ietu i te parau no te parau no tauà E tauà to te hoê taata io òutou na, haere atu ra i te tuìraa pö, a parau ai e, E hoa ìno, hö mai na i e toru päne. Ia täpae mai te tahi hoa i to na haereà, aita a ù ia i mua i ta na aro. Ua parau ra te fatu fare Eiaha e haapeàpeà mai, ua mau te ôpani, tei nià vau i te roì e ta ù mau tamarii, eita vau e tià i nià e hopoi atu i te päne na òe. Ia märô rä taua taata ra, òre noa ä o ia i te tià i nià e horoà atu i te mäa i te mea e tauà o ia no na, e tià rä o ia i te märô, a horoà atu ai i ta na i hinaaro ra. E parau atu hoì au ia òutou e ani, e noaa ia ia òutou; e ìmi, e ìte ia òutou; e pätötö, e ìritihia ia te ôpani ia òutou. Tei ani ra, e noa ia e o tei ìmi ra, e ìte ia; o tei pätötö ra, e ìritihia ia te ôpani ia na. O vai ia metua e hopoi i te ôfaì na te tamaiti ia ani mai i te päne, E ia ani mai i te ià, e hopoi  änei i te ôfï eiaha te ià, ia na. E ia ani i te huero moa, e hopoi änei i te pata. Te ìte na tätou i te horoà i te mea maitaì na ta tätou tamarii, ìno noa ai tätou. E rahi ta to òutou Metua i te ao ra i te horoà i te Värua Maitaì i te feiä i ani atu ia na ra.

A ui na tätou, te mau haapiiraa ta Ietu i horoà, no te parau änei i te taata e faaea noa i räpae, e nià to na roì, aore ra no te faaitoito ia tätou i te tomo i roto i ta na parau. E ia ôpani hoì tätou i te taata ia tatara i te ôpani, aita änei tätou e riro ra mai te mau taata ta Âperahäma e ani I te Atua 32 Ua parau atu ra o ia, Eiaha ta ù Fatu ia riri mai ia parau faahou atu vau i teie parauraa iti hoê roa ra: peneiaè hoê roa àhuru te ìteä atu? Ua parau mai ra o ia, hoê noa iho a àhuru, e òre a vau e täparahi. No te mea e ora to roto i teie pure ta tätou e parau nei e Te pure a te Fatu, e òre ai e tià i te feiä tei òre i hinaaro i te ora ia parau mai e, eiaha e tatara, eiaha e haùti, ìte aè au i te haapaòraa, terä te mea i haapiihia ia ù. Ua ìte maitaì hoì tätou e, aita e ora e ö mai i roto i te fare ia òre ia tatarahia te märamarama e te ôpani.

Ia ora na.

Teraì òr.