Mätaio 4, 1 – 11 Tämata, Faahema, Rama.

 

Tāpati 26 no Fëpuare 2023.

Tämata, Faahema, Rama.

Mau taiòraa turu.

Taramo 51

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita.

2 I te haereà mai o te perofeta ra o Nätana ia na ra i muri aè i to na haereraa atu ia Pätetepa ra.

3 E aroha mai òe ia ù, e te Atua e, i taua hämani maitaì no òe ra, e no te rahi o to òe ra hämani maitaì: e parai òe i ta ù nei mau hara.

4 E horoi hua mai òe ia ù i to ù nei ìno, tämä hua mai ia ù i ta ù nei hara.

5 Te fäì nei hoì au i ta ù nei hara, e te vai noa nei ä to ù ìno i pïhaì iho ia ù.

6 I mua i to aro, to òe anaè ra, i hara ai au nei, e i mua i to mata i rave ai au i teie nei ìno. Ia faatiàhia hoì ta òe parau, e eiaha e faahapahia ia parauhia ra.

7 Inaha, i fänau mai au mä te hara, e i töhia vau e ta ù metua vahine mä te ìno.

8 Inaha, o te parau mau no roto ra ta òe e hinaaro. E haapii mai òe ia ù i te haapaò maitaì i te vähi moè ra.

9 E tämä mai òe ia ù i te hïtopa e ia mä roa vau, e horoi òe ia ù, e ùoùo roa aè ra vau i to te hiona.

10 E faaìte mai òe ia ù i te òaòa e te reàreà, ia òaòa te mau ivi i ôfatihia e òe ra.

11 E huna ê atu òe i to mata i ta ù nei mau hara, e parai hua i to ù nei mau ìno.

12 E faaau na òe i te âau mä i roto ia ù nei, e ta ù Atua. E faahou na hoì òe i te âau manaò tià i roto ia ù nei.

13 Eiaha e faaârue ia ù i mua i to aro nei, eiaha hoì e rave ê atu i to Värua Maitaì ia ù nei.

14 E faahoì mai òe i te òaòa i te ora na òe ra, e ia täuturuhia mai au e te âau tiàmä ra.

15 E i reira vau e haapii ai i te feiä rave hara i ta òe parau, e e haafäriuhia mai te rave parau ìno ra ia òe.

16 Ia ora vau ia òe i te hara toto ra, e te Atua e, te Atua e ora ai au nei; e na ta ù vaha e himene pii hua i to òe ra aroha.

17 E vëvete na òe, e te Fatu, i ta ù vaha, e na ta ù vaha e ârue ia òe.

18 Eere hoì i te tütia ta òe i hinaaro, àhiri o te reira, ua horoàhia ia e au, aore hoì òe e au i te tütia-täauahi.

19 O ta te Atua tütia hinaaro ra, o te âau paruparu ra ia. O te âau paruparu ra e te òto ra, e òre roa te Atua e vahavaha i te reira.

20 Ei hämani maitaì to òe ia Tiona; e patu hoì òe i te âua i Ierutarëma nei.

21 Ei reira òe e mauruüru ai i te tütia parau tià e te tütia-täauahi täatoà mau ra; ei reira te puaatoro e hopoihia ai i nià i ta òe ra fata.

Tenete 2, 7 – 9.

7 A hämani ai te Atua ra o te Fatu i te taata i te repo fenua nei, ua haapüaì iho ra o ia i te aho ora i roto i ta na âpoo ihu ra, riro aè ra te taata ei taata ora.

8 Ua ô hoì te Atua ra o te Fatu i te ô i te pae i te hitià o te rä i Êtene ra, e ua tuu iho ra o ia i te taata ta na i hämani ra i reira.

9 Ua faatupu te Atua ra o te Fatu i te mau räau maitataì atoà ia hiò, e tei au ei mäa, i taua fenua ra, e te räau ora i röpü i taua ô ra, e te räau e ìte ai i te maitaì e te ìno.  

3, 1 – 7

1 E paari rahi to te ôfï i to te mau manu âvae maha atoà o te fenua, i ta te Atua ra ta te Fatu i hämani ra; e ua nä ô mai ra o ia i te vahine, «oia ia, ua parau mai te Atua e, eiaha òrua e àmu i to te mau räau atoà o te ô nei» 2 Ua parau atu ra te vahine i taua ôfï ra: «E àmu mäua i to te mau räau atoà o te ô nei;

3 mäori rä o to taua räau i röpü i te ô nei, ua parau mai ia te Atua e, eiaha òrua e àmu i to reira; eiaha hoì òrua e rave noa atu; a pohe òrua»

4 Ua parau mai ra taua ôfï ra i te vahine: «E òre roa e pohe»:

5 Ua ìte hoì te Atua e, ua àmu anaè òrua i to reira, e àraàra ia to òrua mata, e e riro òrua mai te atua ra te huru, i te ìte i te maitaì e te ìno.

6 E ìte aè ra te vahine, e räau maitaì ei mäa, e te au hoì i te mata ia hiò atu, e te räau hinaaro hoì ia noaa te ìte; ua rave iho ra o ia i te mäa no nià i taua räau ra, àmu iho ra, hopoi atu ra hoì i ta te täne, àmu atoà iho ra hoì o ia.

7 Àraàra aè ra to räua mata, ìte aè ra räua e te vai tahaa noa ra räua; ua fatu iho ra räua i te rau tute ei päreu no räua.        .

Roma 5, 12 – 19

Àtamu e te Metia

12 E teie nei, no te taata hoê ra i ö mai ai te ìno i te ao nei, e no te ìno hoì te pohe; e ua taeà-atoà-hia te taata atoà e te pohe i te mea ua hara päatoà.

13 I vai na hoì te hara i te ao nei e tae roa aè nei i te ture nei; e òre rä te hara e haapaòhia i te ture òre.

14 I mana na rä te pohe mai ia Àtamu mai ä e tae roa aè nei ia Möte, e i te feiä atoà aore i rave i te hara mai te hara a Àtamu ra, e hohoà o ia no të tae mai.

15 Eita rä tei horoà-noa-hia mai e au i taua hara ra. E rave rahi tei pohe i te hara a te taata hoê ra, e rahi atu hoì te aroha o te Atua, e tei horoàhia mai e taua aroha ra, i te tae i te taata e rave rahi, ia Ietu Metia i te taata hoê ra.

16 Eere hoì mai ta te taata hoê i rave i te hara ra, tei horoà-noa-hia mai; no te hara hoê hoì te utuà faahapa, âreà tei horoà-noa-hia mai ra, ia tiàhia mai ra ia i te hara atoà e rave rahi.

17 No te hara hoì a te taata hoê ra, i mana ai te pohe i taua taata hoê ra; te feiä hoì i noaa ia rätou te maitaì rahi e te parau tià i horoàhia mai ra, e rahi atu ia to rätou mana i te ora i te taata hoê ra, ia Ietu Metia.

18 E teie nei, mai te taata atoà i taeà i te utuà faahapa i te hara a te taata hoê ra, ua taeà-atoà-hia te taata atoà i te tià ia ora, i te parau tià a te taata hoê ra.

19 Mai te taata atoà hoì e rave rahi i faarirohia ei taata hara i te haapaò òre o te taata hoê ra, e rave rahi hoì tei faarirohia ei taata parau tià, i te haapaò o te taata hoê ra.

Mätaio 4, 1 – 11

To Ietu tämataraahia

(Mär 1.12-13; Rut 4.1-13)

1 E ua ärataìhia atu ra Ietu e te Värua i te mëtëpara, ia tämatahia o ia e te tiàporo.

2 I muri aè i to na haapaeraa i te mäa e maha àhuru ao e maha hoì àhuru ruì, poìa iho ra o ia.

3 Ua haere mai ra te tämata/faahema, nä ô mai ra ia na: «E Tamaiti òe na te Atua ra, a faaue i teie nei mau ôfaì ia riro ei färaoa.

4 Ua pähono atu ra o ia: Ua päpaìhia: E òre te taata e ora i te färaoa anaè ra, i te mau parau atoà rä no roto mai i te vaha o te Atua.

5 Ua ärataì atu ra te tiàporo ia na i roto i te ôire moà, tuu atu ra ia na i nià iho i te àuru o te hiero

6 e ua parau atu ra ia na: E Tamaiti òe na te Atua ra, a haamaìri ia òe iho i raro; ua päpaìhia hoì e:E faaue o ia i ta na mau merahi, e na rätou hoì e mau ia òe i to rätou rima, ia òre to âvae ia tiàìa noa atu i nià i te ôfaì.

7 Ua parau mai ra Ietu ia na: Ua päpaì-atoà-hia e: Eiaha òe e àa i te Fatu to Atua. 

8 Ua ärataì faahou atu ra te tiàporo ia na i nià i te hoê mouà teitei roa, ua faaìte mai ra ia na i te mau hau atoà o te ao e to rätou hinuhinu.

9 Ua parau mai ra ia na E höroà atu vau i teie nei mau mea atoà no òe, ia tïpapa mai òe i raro i to ù pae âvae e ia haamori mai ia ù.

10 Ua parau atu ra Ietu: «E haere ê atu òe, e Tätani Ua päpaìhia hoì: O te Fatu, to Atua, ta òe e haamori, e o ia anaè ra ta òe e tävini.

11 Faaruè iho ra te tiàporo ia na, e inaha, e mau merahi tei haere mai e ua täuaro mai ra ia na.

Manaò.

I teie ao e orahia nei tätou ua papahia i nià i te mau täpihooraa rau e vai nei ua rahi te taata i te tomo i roto i te parau no te hoo. E tau mätahiti teie nei teie mau faanahoraa ua ö roa tätou i teie mahana i roto, no te faaòhuraa te mätete no te hoo e parauhia teie mau faanahoraa, e mau faanahoraa ài mämä paèpaèhia e te moni, teie ia mau faanahoraa e tupu nei i roto i to tätou fenua, i te faanahoraa a te vaamataèinaa. O te tahi ia tumu teie i atea ai tätou i te fenua faatupu ora, tei ö i roto i te hoo, e täpïhoo, vai mai nei te tuhaa o te mau fenua i roto i te àiraa a te àihere, e te mau taura pöhue, i mua ra i uta noa te taura pöhue e vai ai i roto i te vao, i teie mahana ua tae roa i te pae tähatai. No te mea ua ö tätou i roto i te mau taiete òhipa i tera manaò e, e ìmiraa òhie teie te faaìte noa mai ra te reira ia tätou te huru o te vaamataèinaa i teie mahana. Te rave a i teie huru oraraa te ìmiraa i te faatupuraa i hau i roto i te täpïhoo, te fenua e te taata. Te täpïhoo, te täuiraa ia i te mau faufaa tumu o te fenua ia riro mai èi moni no te faaòhuraa i te hoo i roto i teie nei ao. Tera ia e tupu ra i te mau vahi manaò-òre-hia e tià mai te mau fare tahua e vai nohoraa no te taata. Inaha hoì, te fenua o te tumu te reira no teie mau òhipa e täpïhoohia nei mai te tau a üìuüì mai ä e höroà teie na te Atua tei parauhia e höroà tuatau. Na te taata ra e òhipa i te reira ia au i ta na ìmiraa raveà i ta te fenua turämaraa. Teie mau faanahoraa no te faaìte noa i te hinuhinu o te taata i ta na mau ìmiraa raveà, i roto i te mau taiòraa i faataahia no teie mahana, e ìmi tätou i te mau tïtauraa i roto i te mau parau e faahitihia nei, teie atu ra te haapotoraa :     

-Taramo 51, 8 Inaha, o te parau mau no roto i ta òe e hinaaro. E haapii mai òe ia ù i te haapaò maitaì i te vähi moè ra.

-Tenete 3, 7 Àraàra aè ra to räua mata, ìte aè ra räua e te vai tahaa noa ra räua; ua fatu iho ra räua i te rau tute ei päreu no räua.

-Roma 5, 14 I mana na rä te pohe mai ia Àtamu mai ä e tae roa aè nei ia Möte, e i te feiä atoà aore i rave i te hara mai te hara a Àtamu ra, e hohoà o ia no të tae mai.

-Mätaio 4, 7 Ua päpaì-atoà-hia e: Eiaha òe e àa i te Fatu to Atua. 

Ei manaò tatara.

Ua tupu teie ìrava ta tätou i muri ïti noa aè i to Ietu färiiraa i te päpetitoraa i te pape ra no Iörïtäna. I reira atoà te faarooraahia te reo mauruüru o te Atua i nià i ta na Tamaiti here. Ua mauruüru roa vau Ia na.

Mai roto mai i teie reo, to Ietu ärataìraahia i te mëtëpara e te Varua Maitai, ia faahemahia O ia e te tiàporo. Eiaha ra i roto i te ra manaò no te faatito i te Tamaiti a te Atua i nià i te Tiàporo. I roto ra i tera manaò e, ia aurarohia ia faaturahia, te Tamaiti a te Atua. Aita ra teie òpuaraa i manuia, ua tupu mau ra ta te tiàporo faaturoriraa i te tiàturiraa o Ietu. Ma te manaò e, e manuia faahou o ia, mai ta na i rave i nià ia Atamu e o Eva. Eita o ia e upootià faahou i nià i te Atua, e fifi ra o ia. I te mea ua noaa ia Ietu te hoê puai taaê, tei òre roa i noaa i na taata mätamua i faahemahia e te Tiàporo. Na taata mätamua ua haamaitaìhia e te Atua, aita e täpaò to nià ia raua. Àreà o Ietu e täpaò ia ta te Atua i nià ia na, te peritome ei faaìteraa i te mä o te nunaa o te Atua, e te päpetitoraa ei faaìteraa i to Ietu tämaraa i te hara a to te ao nei. E te täpaò no te Varua Maitai te pouraa mai i nià ia Na ei faaìteraa i te parahiraa mai, te mana o te Atua. Na te mana o te Varua Maitai i ärataì ia Ietu, i te mau vahi atoà i reira  O ia e faahiti ai te mau hinaaro o te Atua.

E tià ia parauhia teie te òhipa mätamua i ravehia e Ietu i muri mai i to na päpetitoraahia, e färerei i te Tiàporo, i te mëtëpara ei haapäpüraa i te tiàraa o te Atua e faatere i te ao nei, eiaha ra ia faaterehia te ao nei e te Tiàporo. Tei nià i teie mau tuhaa to te Tiàporo faahemaraaa i te Tamaiti a te Atua.

-1) Te tuhaa o te ôpu, teie e tämataraa teie i te parau no te maa oia hoì te parau no te maa i te mëtëpara.

-2) Te tuhaa no te tiàmaraa, oia hoì te tiàraa Tamaiti o te Atua, te faahemahia nei o Ietu i  teie vahi i roto roa ia i te òire o Ierutarëma, te òire moà ia au i te âti-Iuta.

-3) Te tuhaa no te haamoriraa, oia hoì te tiàraa taata faaroo o Ietu e rama teie ia tïpapa o ia i raro aè i te faanahoraa a te Tiàporo, te hinuhinu o teie nei ao no te Atua.

Teie te mau tuhaa ta te Tiàporo e hinaaro nei e vävähi i roto ia Ietu, ia riro atoà o Ietu mai ia na ra te huru. E vävähi te tino, te fëruriraa e te tiàturiraa o Ietu. Ia au teie mau òpuaraa a te Tiàporo, eita o Ietu e ôtohe rii aè i te hoê taime i te mau parau faateitei, e te täparu a te Tiàporo. Ei ia parau te Tiàporo e, e Tamaiti òe na te Atua ra, a parau i teie nei mau ôfaì ia riro ei maa. E pähono o Ietu e, èita te taata e ora i te maa anaè ra, i te mau mea atoà ra i haapaòhia e te Atua. Te tino o Ietu teie e hinaarohia nei e vävähi, aita ra o Ietu e topa i roto i teie mau faatïanianiraa, i te mea aita ä i tae atu ra i te hora no te tämaaraa. E Tamaiti òe na te Atua ra, tei nià i te poretito  o te hiero to te Tiàporo parauraa ia Ietu e, e haamori ia na, e poroìhia hoì te mau merahi ia haere mai e täpeà i ta na rima ia òre ta na àvae ia tiàià  noa atu i te ôfaì. Te hinaaro nei te tiàporo e vävähi i ù nei te fëruriraa o Ietu, àhiri o ia i ôuà, te àa nei ia o Ietu i te Atua i reira. I te mea ra ua ìte o Ietu e, tei pïhaìiho te Atua ia na i te mau taime atoà. No reira, aita e tià ia na ia faatupu te faaueraa maau a te Tiàporo, a maau-atoà-hia o ia mai te Tiàporo ra te huru teie e faahema. No te paari ra to na fëruriraa i tià ai ia na i te parau e, Eiaha oe e àa i to Atua ra ia Iehova. To na auraa teie parau, eiaha e faafäïto i to puai i nià i te mea puai aè ia òe. Te òhipa ia a te Tiàporo e rave nei, e faafäïto i to na puai i nià i te Atua. Te huru ihoä teie, no te taata paruparu te hinaaroraa e àa i nià i te mea puai aè ia na. Aita te fëruriraa o Ietu e àueue nei i teie mau faanahoraa a te Tiàporo. Àreà  ra te toru o te vahi o te mouà ia, i reira to te Tiàporo faaìteraa i te hinuhinu o teie nei ao, te patireia patuhia i nià i te hinaaro o te taata. E horoàhia no Ietu ia haamori o Ietu i te Tiàporo. Eita te tiàturiraa o Ietu e ruri ê i te parauraa e, o to Atua o Iehova ta òe e haamori, e o ia anaè ra ta òe e faaroo. I teie parau haamoè rii maru noa atu ra te Tiàporo, ma te poroì òre mai e, ua upootià òe te Tamaiti a te Atua, e rama teie faahape te tano i roto i te haavare. Haere mai ra te mau merahi a te Atua e täuturu i te toa âpï o te faaroo.

Teie ra ia ara ia tätou, aita te Tiàporo i haamouhia e Ietu, ua faatea noa o ia ia Ietu. Ma te peàpeà to na âau te manuia òre ta na òpuaraa tià òre i nià i te Fatu no te ora mure òre. No reira ia haapaò maitaì ia tätou, aita aè te Tiàporo mai te veri tara ra te huru ia täpuhia te veri na ropu, e täpeà ai te vahi tei reira te niho e puta-iho-a ia pätiahia, ia täparahi-roa-hia ra haapohe i reira èita ia oia e pätia faahou. Oia atoà te Tiàporo, aita o Ietu i täparahi-roa-haapohe, ua faaruè-noa-mai ra te Tiàporo ia na.

No tätou i teie mahana, eiaha tätou e ìmi i te Tiàporo i rapae au atu i to tätou tino, eiaha atoà na tihiti ia tätou. Tei roto ra ia tätou i te parahiraa, mai te Varua o te Atua e pärahi ra i roto ia tätou. Te òhipa a te Tiàporo, te ìmiraa ia i te mau haafifiraa ia òre ia tupu te mau òpuaraa a te Atua.

Àreà ra ta te Varua Maitai, te ìmiraa ia ia ora te mau òpuaraa a te Atua. Ia tupu te òaòa i roto i ta na mau tamarii tei òre i àueue te tiàturiraa. Tei noaa ia na te Varua Maitai, eita o ia e àa i te Atua. E ärataì ra te Varua o te Atua ia na i nià i te èà no te upootiàraa. Tei òre roa e tià ia na ia faataa ê i te aroha e te here  o te Atua. E tei nià taua aroha ra no te Atua ia tätou, tei na roto i to tätou päpetitoraahia. Na teie täpaò e faaìte ia tätou e, aita e pärahiraa to te tiàporo i roto ia tätou. I te mea ua vai te täpaò a te Atua i nià ia tätou, ta na i haamauruüru i ta na Tamaiti, oia atoà tätou tei färii i te hinaaro mauruüru o te Atua. E tià atoà ia, ia tätou ia parau e, eiaha oe e àa i to Atua ra ia Iehova, e here ra tätou i to tätou Atua tei parau e Te Vai nei Au e Vai Nei.

Te Varua Maitai e höroà o ia i te itoito i roto i te taata, ia tià ra ia faatupu i te mau hinaaro o te Atua. Ia ìte-ä-hia te òaòa no te faaìteraa i te ora i te mau vahi atoà. E aha ta te Varua Maitai e faatupu ? Mauti ra ia, na faufaa e iva i faaìtehia e Pauro i to Taratia i te pene 5 i te ìrava 22 e faaea i te ìrava 23. Àreà ta te Varua e faatupu ra,

-1) Te hinaaro i te ora.                                  

-2) Te òaòa mahanahana                               

-3) Te hau tei faaàifaito                                

-4) Te faaòromaì                                                       

-5) Te maru, no upootiàraa.

-6) Te maitaì  

-7) Te faaroo, àueue òre        

-8) Te mämahu, tei faatura.

-9) Te hitahita òre.

O teie te hotu o te Värua Maitaì, te tià i te taata tätaì tahi ia faaòhipa i roto ia na.

E teie nei, te ora nei tätou i te Värua, e pee tätou i ta te Värua ra.

 

Teraì òr. Faatura.